De public cloud: Het einde van de traditionele hosting providers?

De public cloud: Het einde van de traditionele hosting providers?

Auteur: Reinout Dotinga Quality Assured Services B.V. Thorbeckestraat 53 2613 BV DELFT KvK 60679905

INHOUDSOPGAVE: 1.

INLEIDING

3

2.

VOOR WIE IS DE PUBLIC CLOUD GESCHIKT?

3

3.

WAT LEVERT DE CLOUD, WAT MOET JE ZELF DOEN?

6

4.

WAT BRENGT DE TOEKOMST?

7

5.

HOE ZIET DE PRIJSONTWIKKELING VAN DE PUBLIC CLOUD ER UIT?

8

6.

CONCLUSIE

Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

10

31 maart 2015

2/12

Copyright: Dit artikel is intellectueel eigendom van QA Services BV en valt onder het auteursrecht. Zonder toestemming van QA Services BV mag niets uit dit artikel gekopieerd worden. Wel mag het artikel integraal verspreid worden onder vermelding van de bedrijfsnaam van QA Services.

1. Inleiding Amazon, Microsoft (Azure) en Google bieden inmiddels allemaal standaard cloud services voor het hosten en beheren van applicaties. Daarbij spelen ze onderling haasje over, waarbij er elke 6 maanden prijsverlagingen doorgevoerd worden en nieuwe producten beschikbaar komen. Recentelijk voerde Amazon ook large volume discounts in, waarbij ze bij een omvang van 10 miljoen dollar een discount tot wel 20% geven op de tarieven. Traditioneel waren we gewend te denken in volumes van maximaal enkele honderden duizenden Euro’s voor die specifieke services die geschikt waren om in de cloud te functioneren en slechts een beperkt deel van de business functionaliteit omvatten. Maar uitgaande van een gemiddelde IT spend in de infrastructuur in Nederland van 15 tot 20 miljoen Euro en de groeiende mogelijkheden komt de vraag op: kun je nog wel concurreren met de cloud en hebben traditionele partijen als KPN, IBM, Atos en HP nog wel een bestaansrecht? Dit artikel geeft antwoord op een aantal vragen: -

Voor wie is de public cloud geschikt? Wat levert de public cloud, wat moet je zelf doen? Welke eisen moet ik stellen aan applicaties om ze geschikt te maken voor de cloud? Hoe ziet de prijsontwikkeling in de cloud er uit. Wat betekent dit voor contracten? Wat betekent de public cloud voor de traditionele system integrators? What’s next, welke ontwikkelingen kunnen we de komende tijd verwachten?

2. Voor wie is de public cloud geschikt? Om te beginnen moeten we definiëren over welke cloud we het hebben. Cloud computing is het via het internet op aanvraag beschikbaar stellen van hardware, software en gegevens, ongeveer zoals elektriciteit uit het lichtnet. Daarbij maken we een onderscheid tussen de private cloud, die eigendom is van de klant en zich bevind in het eigen datacenter of bij een gecontracteerde leverancier, zoals KPN, IBM, Atos of HP, en een publieke cloud, waarbij de capaciteit zich ergens op het Internet bevindt. In de kern is het verschil dat je bij een private cloud de servers, waar de applicatie op draait, kunt aanwijzen en bij een public cloud niet. Het feit dat je niet exact kunt aanwijzen waar je toepassing zich op dat moment bevindt is de reden dat mensen zich zorgen maken. Het komt neer op het verschil tussen een auto bezitten of leasen (eigendom) en het gebruik maken van een taxi of bus (omvang). Die onzekerheid over waar je toepassing zich bevindt is de reden waarom veel bedrijven zich afvragen of het wel veilig is. Immers traditioneel wordt veel beveiliging geregeld op basis van de fysieke en logische beveiliging van servers. Toch is computerbeveiliging al lang niet meer primair afhankelijk van deze fysieke en logische beveiliging, maar verschuift in belangrijke mate naar de functionele laag, waarbij risicomaatregelen Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

3/12


getroffen worden genomen op transactieniveau. Inmiddels hebben alle grote cloud providers ISO 27001 certificering voor de meeste gebruikte cloud diensten. Daarmee zijn ze vergelijkbaar met de traditionele hosting providers. De laatste jaren is er veel discussie over de vraag of de Amerikaanse overheid via achterdeurtjes niet toch stiekem kan meekijken. De praktijk is dat dat niet veel anders is dan bij de traditionele hosting providers, die op grond van de Patriot act1 ook moeten meewerken. Het risico is daarmee vergelijkbaar. In essentie komt het neer op een risico afweging tussen welk voordeel zou een externe partij, zoals de Amerikaanse overheid, er van kunnen hebben, en welke schade wordt berokkend aan je bedrijf. Alleen overheden, banken en bedrijven met medische gegevens zouden in de regel geen gebruik moeten maken van de public cloud diensten, maar dit in eigen datacenters moeten doen. Voor andere bedrijven is het vooral een afweging van de risico’s die ze lopen met het plaatsen van toepassingen in de cloud. De echt bedrijfskritische systemen vragen extra beveiliging en worden juist weer in toenemende mate binnenshuis gehost.

Figuur 1: Trends in de huidige markt voor het sourcen van hosting & applicaties.

Op dit moment zijn er een aantal trends te onderkennen bij het hosten van applicaties. In toenemende mate worden applicaties als Software as a Service (SaaS) afgenomen. Daarbij wordt de dienst als functionaliteit afgenomen. Met name daar waar applicaties geschikt zijn om aangeboden te worden in de cloud, gaat het snel. Bekende voorbeelden 1

Steeds meer leveranciers verzetten zich tegen de toepassing en het gebruik van de Patriot Act door de vraag om informatie te laten toetsen door een onafhankelijke rechtbank. Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

4/12


zijn Salesforce.com, Office 365 en Google Apps. De komende jaren is de verwachting dat veel grote pakket leveranciers, zoals SAP en Oracle, hun functionaliteit als SaaS dienst gaan aanbieden. Dit betekent wel dat je als organisatie je aanpast aan de beschikbare functionaliteit (tailor your organisation to the information) en systemen dus niet langer applicatie specifiek worden gemaakt. Een tweede trend is het rebuild/redesign van toepassingen om deze geschikt te maken voor de cloud. Doel is om applicaties daarbij van traditionele scale up (een beheerder voegt extra capaciteit toe), naar scale out applicaties te gaan die zelf beschikbaarheid, performance en continuïteit regelen op basis van cloud faciliteiten. Daar komt bij dat applicaties her-ontworpen worden om gebruik te maken van pay as you use modellen op basis van Platform as a Service (PaaS). De laatste trend is om daar waar applicaties echt kritisch zijn, deze nog meer op het bedrijf te richten en deze in plaats van extern te hosten, juist weer dicht bij de organisatie te zetten, zodat de afstemming op de gebruikers zo optimaal mogelijk is. Zo heeft Bol.com vorig jaar besloten om alles weer intern te gaan doen. De conclusie is dat de public cloud voor bijna alle bedrijven die thans hun diensten al uitbesteed hebben even geschikt is als de private cloud aangeboden door de traditionele hosting providers. De vraag is dus niet of je gebruik wilt maken van de public cloud, maar hoe de public cloud je bedrijf kan helpen succesvoller te zijn. De reden daarbij zijn divers. Voor sommige gaat het om lage flexibele kosten, voor anderen om een hogere beschikbaarheid, terwijl weer anderen juist meer en goedkope functionaliteit (SaaS) zoeken.

Referenties: http://www.iso27001security.com/html/27018.html http://aws.amazon.com/compliance/iso-27001-faqs/ https://cloud.google.com/compute/ http://azure.microsoft.com/nl-nl/support/trust-center/compliance/ http://www.cio.com/article/2397747/cloud-computing/how-secure-is-the-cloud--it-prosspeak-up.html


31 maart 2015

5/12


3. Wat levert de public cloud, wat moet je zelf doen? De public cloud kent een aantal standaard bouwblokken. De bouwblokken bestaan uit infrastructuur (compute en storage), operating systemen, databases, applicaties en security (firewall en autorisatie) services. Veel van de stappen kunnen door een systeembeheerder geconfigureerd worden, waarna het beheer in de regel geautomatiseerd verloopt. Middels dashboards en rapportages kan snel inzicht verkregen worden in hoe de applicatie draait, wat de performance is en hoeveel gebruik ervan wordt gemaakt. Technologisch gezien kan de cloud met de meeste gebruikte server configuraties omgaan en wordt steeds meer functionaliteit als een service aangeboden. Bijzondere configuraties, waarbij er sterk verouderde of bijzondere operating systemen of databases gebruikt worden zijn vaak alleen als ‘Infrastructure as a Service’ af te nemen en de voordelen zijn dan beperkter. Immers er moet in dat geval een complete configuratie ingericht en beveiligd worden. In de kern dwingt de cloud dan ook een sterke standaardisatie af, welke zich vertaalt in lage, schaalbare kosten. De cloud is in die zin te vergelijken met een lego doos, waarbij aan de hand van de bouwinstructie een vooraf bepaalde gestandaardiseerde inrichting gemaakt kan worden. De ervaring van de lego doos leert ons ook dat als je wilt afwijken het onmiddellijk lastiger wordt. Ineens blijk je bouwstenen nodig te hebben die niet in de standaard zitten, maar wel verkrijgbaar (of maakbaar) zijn. Dan is de hoeveelheid kennis die benodigd is om het goed draaiend te krijgen ineens veel groter. Daar staat tegenover dat de enorme standaardisatie je helpt om daar waar afgeweken wordt van deze standaarden jezelf de vraag te stellen: wil ik wel afwijken. Concreet gaan bedrijven dan ook eisen stellen aan applicaties en de wijze waarop die zich moeten kunnen aanpassen aan de cloud standaarden. In essentie maak je dezelfde afweging bij de implementatie van een ERP pakket ook! Om een goede analyse te maken van wat de cloud te brengen heeft, is de eerste stap het uitvoeren van een analyse van het huidige applicatie portfolio. Door te kijken naar operating systemen, gebruikte configuraties, databases en storage weet je als bedrijf waar je achter loopt en waar juist voor. Op basis hiervan is een inschatting te maken van de mate waarin het applicatie portfolio geschikt is om in de public cloud te draaien. Traditioneel hadden we daar de system integrators voor die vooral keken of de de applicaties op hun eigen infrastructuur kon draaien. Nu zijn we er vooral in geïnteresseerd of het op de public cloud kan draaien. Daar zit de uitdaging voor de traditionele system integrators. Van cloud provider moet ze zich ontwikkelen tot cloud broker. Dit houdt in dat ze niet automatisch zaken in hun eigen infrastructuur moeten brengen, maar kijken waar de diensten het meest efficiënt kunnen draaien. De toegevoegde waarde zou daarbij moeten liggen op het applicatie integratie niveau en niet langer in het traditionele verdienmodel van het hosten van infrastructuur. Het alternatief Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

6/12


is om de toegevoegde waarde lager in de waardeketen te leggen in de vorm van een zuivere hard- en software leverancier te zijn. De meeste system integrators zijn nog niet op deze manier ingericht en rekenen hun sales organisaties primair af op de bijdrage aan de omzet en winst van de, vaak eigen, componenten. Zolang de bedrijven zich zo blijven opstellen, zal de concurrentie alleen maar groter worden en zullen er nieuwe bedrijven ontstaan die het gat succesvol gaan vullen.

Tenslotte is het belangrijk om na te denken over de Exit vraag. In simpele woorden, hoe kom ik er ooit weer van af. Ahold heeft bijvoorbeeld bij de migratie naar Google Apps afspraken gemaakt over de wijze waarop alle data binnen een aantal dagen moet kunnen worden overgeheveld naar een opvolgende partij. Bij de meeste SaaS oplossingen zie je dat daar nog weinig wordt over nagedacht. Vragen als kan mijn cliënten dossier, wel gebruikt worden in een ander systeem, of moet ik van scratch beginnen, moet je op voorhand stellen. Ook zou het goed zijn om dit jaarlijks te testen. Zoals wij vroeger de uitwijk jaarlijks testen, zo zou je ook je Exit jaarlijks moeten testen. En belangrijk daarbij is jezelf de vraag te stellen: hoe breng ik mijn gegevens en informatie van A naar B.

4. Wat brengt de toekomst? Naarmate de risico’s van het gebruik van de public cloud steeds verder afnemen en het aanbod van cloud diensten toeneemt, neemt de behoefte aan traditionele private cloud diensten af. We verwachten dat de traditionele, vaak horizontale ingerichte, IT infrastructuur dienstverlening meer en meer vervangen zal worden door op business applicaties gebaseerde applicatie silo’s, vanuit initieel private cloud en ontwikkelend naar public cloud. De aandacht zal daarbij uitgaan naar integratie en samenwerking tussen de business applicaties, het informatie verkeer van en naar de verschillende cloud providers, en het flexibel op en afschalen van cloud providers. Dit heeft impact op de IT markt partijen die in hun propositie geen applicatie diensten leveren c.q. gefocused blijven op de eigen propositie. Ook de interne regie en leveringsorganisatie zal op een andere wijze dan met de traditionele PDC’s en SLA’s zijn dienstverlening zal moeten inrichten. De vraag is niet meer: “hoeveel procent beschikbaar is mijn applicatie?” Maar: “hoe borg ik de optimale samenstelling en integratie van applicaties voor mijn gebruikers?”. Deze veranderende omgeving vraagt dan ook om nieuwe skills en kennis. Medewerkers die een interne ICT datacenter infrastructuur moeten hun blik richten op de cloud en regie organisaties moeten nieuwe kennis opbouwen over hoe de cloud zich ontwikkeld. Daarbij zullen ze moeten kijken naar het hele speelveld. Zo zou zo maar Alibaba of Facebook de volgende cloud provider kunnen zijn.


31 maart 2015

7/12


5. Hoe ziet de prijsontwikkeling van de public cloud er uit? De lijstprijs van de public cloud diensten zijn relatief eenvoudig te achterhalen. De diverse dienstverleners hebben een price calculator ontwikkeld waarin snel de kostprijs van de dienstverlening achterhaald kan worden. In de praktijk blijkt dat prijzen zich zeer snel ontwikkelen. Als we kijken naar de afgelopen 5 jaar, dan zien we elke 6 maanden weer een schok effect in de prijsontwikkeling doordat een van de partijen zijn prijzen aanpast. Dit wordt dan binnen enkele maanden weer gevolgd door de andere dienstverleners.

Figuur 2: Prijs ontwikkeling een beheerde server op basis van een shared (public cloud) / virtuele server (private cloud), Windows 2008, 1,5 Gb Ram2.

2

De exacte hoeveelheid RAM verschilt iets per leverancier. Zo rekent Google met 1,7 Gb, MicroSoft met 1,5 Gb en Amazon met 1,0 Gb en 2,0 Gb. Voor de private cloud is ook gerekend met een gemiddelde van 1,5 Gb. Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

8/12


In een recente studie voor een van onze klanten kwam het volgende beeld naar voren (Q4 2014): Ontwikkeling#kosten# 100%#

15%#B#29%#

Huidige#kosten*# Marktgemiddelde# Public#Cloud#

16%#B#41%# 7%#B#41%#

4%#B#36%#

80%# 60%# 40%# 20%# 0%#

2014#

2015#

2016#

2017**#

Figuur 3: Ontwikkeling van kosten in een eigen oplossing, een private cloud en een public cloud oplossing, geen rekening houdend met eenmalige kosten.

Voor deze klant was een stap richting de public cloud gegeven de omvang aantrekkelijk. In de uiteindelijke oplossing wordt toegewerkt naar een ontwerp, waarbij zowel de publieke cloud, als een beperkte private cloud in de vorm van een eigen of uitbesteed datacenter een rol spelen.

Kijkend naar de omvang, waarbij uitgegaan van applicaties die geschikt zijn voor de cloud, dan is het beeld dat voor kleinere omvang de cloud significant goedkoper is (zonder rekening te houden met de eenmalige kosten):

Figuur 4: Verhouding kosten private cloud versus de public cloud in relatie tot omvang. Uitgaande van een vergelijking op basis van shared PAAS en prijspeil Q4 2014. Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

9/12


De overall conclusie is dat voor kleinere contracten de kosten in de publieke cloud lager liggen dan bij de traditionele system integrators. Bij grotere omvang zijn de verschillen op dit moment zeer klein. Wel speelt de ontwikkeling van de prijzen in de publieke cloud een belangrijke rol. Waar we in de meeste hosting contracten uitgaan van een prijsdaling van 5 tot 10% per jaar, zien we bij de publieke cloud grotere sprongen (tot 50% op individuele diensten).

Referenties: https://cloud.google.com/products/calculator/ http://calculator.s3.amazonaws.com/index.html http://azure.microsoft.com/nl-nl/pricing/calculator/

6. Conclusie Flexibele infrastructuur is vandaag gemeengoed geworden. Met de komst en het volwassen worden van Amazon Web Services (AWS), Google cloud en Azure is het duidelijk dat flexibele hostingdiensten in een publieke cloud een wezenlijk alternatief geworden zijn voor de vaak dure ‘in house’ en private cloud hosting oplossingen. Compliancy en privacy afwegingen zijn daarbij steeds belangrijker aan het worden. Wie kan er bij mijn gegevens en hoe kan ik dat waarborgen? Deze vraagstukken zijn steeds actueler en bieden ruimte aan andere cloudvormen. Private clouds in datacenters bieden hiervoor een alternatieve IaaS dienst. In combinatie met publieke clouds van derde partijen maken private clouds, of community clouds een hybride model mogelijk. Het is hiervoor echter noodzakelijk geworden applicatie landschappen tussen verschillende clouds te kunnen migreren (orchestreren). Op deze manier wordt een heterogene omgeving gecreëerd die zorgt voor applicatie enablement, zijnde verschillende landingsplaatsen voor verschillende types applicaties. De conclusie is dat als je gebruik wilt maken van de cloud je focus verschuift van ‘infrastructuur geschikt maken voor applicaties’ naar ‘het geschikt maken van applicaties en de inrichting van die applicaties op de infrastructuur’. Kennis over het gebruik van de cloud is nog steeds schaars. Een externe partij inhuren is zeker verstandig, maar essentieel is om dan ook zelf kennis op te bouwen over de wijze waarop zaken zijn ingericht. Dus daar waar je externe partijen inhuurt om zaken voor je te regelen in de cloud, moet samenwerking met de eigen organisatie en opleiding centraal staan. Voor de traditionele hosting partijen is het er op of er onder. Ze zullen zich in rap tempo moeten aanpassen tot cloud integrator en cloud provider, waarbij ze de klant de voordelen van de public cloud bieden in combinatie met de kennis en kunde van met name applicatie integratie en applicatie redesign. Essentieel is om daarbij ook SaaS functionaliteiten te bieden vergelijkbaar met Google, Apple en Microsoft. De praktijk is Het einde van de traditionele hosting providers?.docx

31 maart 2015

10/12


dat de meeste system integrators hier vandaag nog onvoldoende op zijn voorbereid. Allemaal hebben ze clubjes mensen zitten die goed weten wat er kan in de public cloud, maar vraag hen hoeveel contracten ze al hebben opengebroken om hier public cloud diensten in onder te brengen, dan blijft het opvallend stil. Vaak zie je een tegenovergestelde beweging, waarbij klanten bang gemaakt worden voor de cloud en verleid worden om contracten voor langere tijd onder te brengen in de vertrouwde private cloud. Dat levert wellicht op korte termijn winst op, maar zal op de lange termijn niet zijn vol te houden. De vraag is dan ook niet of de traditionele hosting providers op houden met het leveren van infrastructuur en platform diensten, maar wanneer ze de switch weten te maken naar de public cloud.

Voor klanten bevelen we aan om als ze kijken naar de public cloud de volgende zaken te onderzoeken: 1) Stel eerst je eigen ‘cloud readiness’ vast en bepaal op basis hiervan je sourcing strategie. Stel daarbij vast of je het zelf gaat doen, of dat je ondersteuning nodig hebt. Onderdeel daarvan is het kijken naar de mate waarin zaken bedrijfskritisch zijn en aan welke beveiligingseisen zaken moeten voldoen. 2) Bij het aangaan van contracten met de public cloud, stel een heldere exit strategie vast. Hoe ziet de omgekeerde migratie er uit, wat is de fall back, en hoe wordt deze als onderdeel van de contractering meegenomen 3) Gezien de prijsontwikkeling hebben kort lopende contracten op dit moment de voorkeur. Contracten van 2 tot 3 jaar zijn op dit aan te bevelen. Let daarbij ook op tussentijdse aanpassingen van voorwaarden, die vaak eenzijdig worden opgelegd. 4) Met de stap richting een public cloud, zien we dat de afhankelijkheid van connectiviteit toeneemt. Daarbij gaat het om de toegang tot het internet. Doordat diensten draaien in een publieke cloud, gaan gebruikers ook gemakkelijker buiten de standaard kantoren werken. Daarbij zien we steeds vaker dat ze verwachten altijd bij hun informatie te kunnen. Dit betekent dat er veilige en redundante verbindingen nodig zijn, dit in tegenstelling tot de private cloud, waarbij er vaak een vaste dikke, redundante netwerkverbinding naar het betreffende datacenter loopt. 5) Richt ook je regie in op het omgaan met de publieke cloud. De publieke cloud is in belangrijke mate geautomatiseerd op het gebied van service management. Outages vertalen zich vaak automatisch in cash back of discount. Dus traditioneel service level overleg is er ineens niet meer. Daar staat tegenover dat regie organisaties beter inzicht krijgen in de performance van hun applicaties en dat ze zich meer gaan richten op de wijze waar applicaties worden ontwikkeld zodat zij zich aanpassen aan de publieke cloud.


31 maart 2015

11/12


Gehanteerde definities: Public Cloud:

Computer verwerkingscapaciteit en toepassingen die op een publiek toegankelijke infrastructuur worden gehost. De software en data staan dan volledig op de servers van de externe dienstverlener en er wordt een generieke (voor alle afnemers gelijke) functionaliteit geleverd.

Private Cloud:

Computer verwerkingscapaciteit en toepassingen die op een private infrastructuur, zijnde een eigen datacenter of een externe leverancier, worden gehost. De applicaties die via de Private Cloud beschikbaar worden gemaakt, maken gebruik van gedeelde infrastructuurcomponenten die worden ingezet voor meerdere afnemers, maar worden zelf niet gedeeld met andere klanten.

SaaS:

Bij software as a service (SaaS) biedt de dienstaanbieder eindapplicaties aan "via de cloud". De dienstaanbieder heeft de volledige controle over de applicaties, maar de klant of een derde partij die het beheer uitvoert voor de klant, kan in veel gevallen wel de applicatie configureren en functioneel beheren. SaaS kan zowel in een Public als in een private cloud aangeboden worden.

PaaS:

Bij Platform as a Services (PaaS) biedt de dienstaanbieder een operating systeem, database en andere infrastructuur componenten als een dienst aan. Het framework en de infrastructuur worden beheerd door de dienstverlener en de gebruiker richt de applicaties in op deze infrastructuur. PaaS kan zowel in een Public als in een private cloud aangeboden worden.

IaaS:

Bij Infratructure as a Services (PaaS) biedt de dienstaanbieder server capaciteit aan. De infrastructuur worden beheerd door de dienstverlener en de gebruiker richt besturingssysteem, database en de applicaties in op deze infrastructuur. IaaS kan zowel in een Public als in een private cloud aangeboden worden.

Referenties: http://nl.wikipedia.org/wiki/Cloud_computing



31 maart 2015

12/12


De public cloud: Het einde van de traditionele hosting providers?

Recommend Documents