De privaatrechtelijke zorgplicht van de verzekeringstussenpersoon

17-3-2012

Amsterdam Centre for Insurance Studies

De privaatrechtelijke zorgplicht van de verzekeringstussenpersoon ACIS-Symposium, 16 maart 2012

mr. dr. Cees de Jong


Wat komt er aan de orde?

Wat doet een verzekeringstussenpersoon? Zorgplicht van verzekeringstussenpersoon Te beschermen belangen / Zorgplichtkader Beoordelingscriterium Voorbeelden schending van de zorgplicht

ACIS‐Symposium 16 maart 2012

2


Wat doet een verzekeringstussenpersoon? Adviseren

Inventariseren*) Analyseren Advies formuleren Advies uitbrengen

*) Informatie-inwinverplichting (art. 4:23 lid 1 Wft jo. art. 41 lid 2 Vr) ACIS‐Symposium 16 maart 2012

3

1

17-3-2012



Bemiddelen

Aanvraag indienen Polis controleren Polis uitreiken


4



Bemiddelen

Nazorg plegen

Assistentie bij beheer/uitvoering Schademelding en -begeleiding


5



Bemiddelen

Nazorg plegen

Overeenkomst van opdracht Adviesopdracht Bemiddelingsopdracht Nazorgopdracht (abonnement) Combinatie van opdrachten


6

2

17-3-2012


Te beschermen belangen/Zorgplichtkader

MvA Wet Assurantiebemiddeling De belangen van de verzekeringnemers bij al de door hem gesloten verzekeringen.


7



HR 9 januari 1998, NJ 1998, 586 De belangen van de verzekeringnemers bij de tot zijn portefeuille*) behorende verzekeringen.

HR 29 januari 1999, NJ 1999, 651 En van degenen die door premie te betalen na een offerte te kennen geven zich tegen bepaalde gevaren te willen verzekeren. *) Het geheel van relaties van een verzekeringstussenpersoon met de verzekeringnemers, die hij als zijn klanten beschouwt (HR 15 november1969, NJ 1969, 25)


8



Tot zijn portefeuille behorende verzekeringen

Door de verzekeringstussenpersoon gesloten*) Door portefeuilleovername verkregen Door intermediairwijziging verkregen Door verzekeraar overgeboekt Door juridische fusie verkregen Door juridische splitsing verkregen

*) voor zover niet overgeboekt naar een andere portefeuille


9

3

17-3-2012



Tot zijn portefeuille behorende verzekeringen Enkel bestaande verzekeringen Rechtsverhouding tussen verzekeraar en verzekeringstussenpersoon (art. 4:102 Wft) Sluit niet aan op verhouding tussen (kandidaat-) verzekeringnemer en verzekeringstussenpersoon


10



Andere invulling voor het begrip portefeuille: Het geheel van relaties van een verzekeringstussenpersoon die hij adviseert en/of voor wie hij bemiddelt en/of nazorg pleegt op grond van een met hen gesloten overeenkomst van opdracht ter zake van een of meer verzekeringen.


11


Zorgplicht van verzekeringstussenpersoon

MvA Wet Assurantiebemiddeling “… zijn taak is voor de belangen van deze verzekeringnemers te waken ...”


12

4

17-3-2012



Art. 7:401 BW De opdrachtnemer moet bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed opdrachtnemer in acht nemen.


13



HR 9 januari 1998, NJ 1998, 586 Voorts dient uitgangspunt te zijn dat het de taak van de assurantietussenpersoon is te waken voor de belangen van de verzekeringnemers bij de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen.

HR 10 januari 2003, NJ 2003, 375 Het is zijn taak te waken voor de belangen van de verzekeringnemers bij de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen.


14



HR 9 januari 1998, NJ 1998, 586 Tot deze taak behoort in beginsel dat kort gezegd de assurantietussenpersoon de verzekeringnemer tijdig opmerkzaam maakt op de gevolgen die hem bekend geworden feiten voor de dekking van de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen kunnen hebben.


15

5

17-3-2012



HR 10 januari 2003, NJ 2003, 375 Tot deze taak behoort in beginsel ook dat - kort gezegd - de assurantietussenpersoon de verzekeringnemer tijdig opmerkzaam maakt op de gevolgen die hem bekend geworden feiten voor de dekking van de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen kunnen hebben.


16



HR 1 december 2006, NJ 2006, 657 (Conclusie) “Degene die in het kader van het uitoefenen van het beroep van assurantietussenpersoon een opdracht aanneemt, zal bij de uitvoering van die opdracht krachtens artikel 7:401 BW de zorg van een goed opdrachtnemer hebben te betrachten of, vanwege de hoedanigheid van beroepsbeoefenaar, meer in het bijzonder de zorg die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsbeoefenaar mag worden verwacht.”


17



HR 1 december 2006, NJ 2006, 657 (Conclusie) “Wat die zorg meebrengt in het concrete geval, zal intussen als regel sterk afhangen van de aard en inhoud van de verleende opdracht of cliëntrelatie, de daarbij betrokken belangen en de overige omstandigheden van het geval.”


18

6

17-3-2012



Wat moet de verzekeringstussenpersoon doen? Vooraf voldoende informatie inwinnen Advies baseren op ingewonnen informatie Voorkomen dat dekking uitblijft Wijzen op verzekerbaarheid van risico Verzekeraar voorzien van alle relevante informatie Aanvraagformulier etc. (tijdig) indienen

Onderverzekering voorkomen Beroep op een uitsluiting/beperking voorkomen Wettelijke uitsluiting/beperking Contractuele uitsluiting/beperking ACIS‐Symposium 16 maart 2012

19


Beoordelingscriterium

HR 9 november 1990, NJ 1991, 26 “… dat het hof tot maatstaf heeft genomen de zorgvuldigheid die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend specialist mag worden verwacht. Deze maatstaf is juist.”


20



HR 22 november 1996, NJ 1997, 718 “… de zorg die van een redelijk bekwame en redelijk handelende assurantietussenpersoon mag worden verwacht …”


21

7

17-3-2012



HR 10 januari 2003, NJ 2003, 375 “Een assurantietussenpersoon dient tegenover zijn opdrachtgever de zorg te betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsgenoot mag worden verwacht.”


22


Voorbeelden schending van de zorgplicht Adviseren

Bemiddelen

Nazorg plegen

Rb Amsterdam (te kennen uit Hof ’s-Gravenhage 21 juli 2009, LJN BJ7335) Gelet op de persoon van Theo van Gogh en de vele bedreigingen aan zijn adres, had de tussenpersoon moeten begrijpen dat productiemaatschappij Column een ‘keyman-verzekering’ nodig had inclusief terrorismedekking

Rb Middelburg 27 januari 2010, LJN BL3580

Wijzen op voordelen, maar ook op mogelijke risico’s (ontoereikende dekking)


23



Bemiddelen

Nazorg plegen

Hof Amsterdam 17 augustus 2010, LJN BN8267

Hof ’s-Hertogenbosch 11 januari 2011, LJN BP3869

Wijzen op het vereiste om een toereikend alarmsysteem te installeren Waarschuwen voor onderverzekering resp. niet verzekerd zijn


24

8

17-3-2012



Nazorg plegen

HR 22 november 1996, NJ 1997, 718

Bemiddelen

Voorkomen dat verzekeraar zich kan beroepen op een wettelijke beperking

HR 11 december 1998, NJ 1999, 650

Informatie inwinnen en er rekening mee houden dat gegevens over een eventueel strafrechtelijk verleden niet spontaan worden meegedeeld

HR 1 oktober 2004, NJ 2005, 92

Rb Zwolle 18 februari 2009, LJN BI7296

Controleren of de polis niet afwijkt van het met verzekeringnemer besprokene Taxatierapport verlangen bij het aangaan van de verzekering


25



Bemiddelen

Nazorg plegen

HR 9 januari 1998, NJ 1998, 586

Voorkomen dat verzekeraar zich kan beroepen op een contractuele beperking

HR 10 januari 2003, NJ 2003, 375

Hof Amsterdam 23 december 2008, RF 2009, 38

Tijdig mededelen van feiten en omstandigheden waarvan de tussenpersoon weet heeft of redelijkerwijs zou moeten hebben Rekening houden met feiten en omstandigheden die substantiële invloed kunnen hebben op de dekking van elk belang dat de verzekeringnemer via de tussenpersoon heeft verzekerd of kennelijk beoogt te verzekeren


26



Nazorg plegen

Rb Zwolle 18 februari 2009, LJN BI7296

Bemiddelen

Periodiek toetsen van de herbouwwaarde, ook bij jaarlijkse indexering, en wijzen op de gevolgen van onderverzekering

Hof Leeuwarden 3 november 2009, LJN BK2031

De verzekeringnemer eigener beweging attenderen op c.q. waarschuwen voor de gevolgen die aan de verzekeringstussenpersoon bekend geworden feiten aan de zijde van de verzekeringnemer kunnen hebben voor de dekking

Hof Arnhem 10 november 2009, LJN BL8047

Hof ’s-Hertogenbosch 11 januari 2011, LJN BP3869

Periodiek toetsen van de hoogte van de verzekerde som Waarschuwen voor onderverzekering resp. niet verzekerd zijn


27

9

De privaatrechtelijke zorgplicht van de verzekeringstussenpersoon

Recommend Documents