De pers over De second opinion

Over het boek DokterThea Sperelakis keert met spoed van haar werk bij Artsen zonder Grenzen in Afrika terug naar Amerika als haar vader, een zeer gerespecteerd medisch specialist, na een ernstig ongeluk comateus in zijn eigen kliniek ligt. Thea vertrouwt het verhaal niet. Als ze de feiten rond het ongeluk leert kennen, begint het erop te lijken dat het helemaal geen ongeluk was,maar dat er opzet in het spel was. Haar vader is de enige getuige,maar die zit in zijn verlamde lichaam opgesloten. Langzaamaan, mede dankzij haar aspergersyndroom waardoor zij de dingen anders ziet, komt ze achter een huiveringwekkend medisch complot. De pers over De second opinion ‘Het boek is niet alleen een thriller, maar ook een onderzoek naar de unieke eigenschappen van het hoofdpersonage en haar vastberadenheid om met haar comateuze vader te communiceren, ondanks alle tegenslag. Weer een topboek van een consequent goede auteur.’ – Booklist ‘Dit is een goed uitgewerkte thriller over twee extreme medische condities: het locked-in syndroom en het aspergersyndroom. De auteur laat een groot zelfvertrouwen zien in stijl en kan een verhaal vertellen.’ – Medical Journalists’Association Over de auteur Michael Palmer, M.D., heeft inmiddels 16 thrillers op zijn naam staan, die in 35 talen vertaald zijn en waarvan er wereldwijd vele miljoenen zijn verkocht. Hij heeft meer dan twintig jaar als arts gewerkt en is nu mededirecteur van het Massachusetts Medical Society’s Physician Health Program. De second opinion stond op de shortlist van de prestigieuze Open Book Awards van deMedical Journalists’ Association 2010.

Van dezelfde auteur Een gestolen leven De witte dood Dood door schuld Vaccin De lijfarts Colofon Oorspronkelijke titel The Second Opinion © 2009 by Michael Palmer Vertaling Hans van Cuijlenborg Omslagbeeld Bryan Whitney/Photonica Omslagontwerp Marry van Baar © 2011 A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht ISBN 978 90 229 9714 7 NUR 332

Met dank aan Wim Best, apotheker-toxicoloog De spanningsnieuwsbrief Wilt u op de hoogte blijven van alle nieuwe spannende boeken van A.W. Bruna Uitgevers, dé thrilleruitgever van Nederland? Geeft u zich dan op voor onze spanningsnieuwsbrief via onze website www.awbruna.nl

Michael Palmer

De second opinion

A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht

awb_Second_opinion.indd

3

07-12-10

10:04

Voor Jane-Elisabeth Jakuc, voor meer dan dertig jaar wonderen met kinderen met bijzondere behoeften en voor haar vegetarische volgelingen Steve Lyne, Kathy Faria, Chesley Wendth, Judy Seligman, Cara Morine, Jake en Dan O’Hara, Elsa Abele en de rest van de voormalig en huidige staf van de magische Corwin-Russell School in Broccoli Hall.


5

07-12-10

10:04

Proloog ‘Ik ben bang dat ik slecht nieuws heb.’ Hayley Long, die net twee weken eerder haar eenenvijftigste verjaardag had gevierd, hoorde de woorden van haar dokter alsof ze door een lange stalen buis kwamen. Ik ben bang dat ik slecht nieuws heb... Heel even vroeg ze zich af hoeveel duizenden mensen dat dagelijks van hun dokter hoorden. Hoeveel patiënten elk uur, misschien zelfs elke minuut, door die woorden opeens met gierende banden een scherpe bocht in hun leven moesten nemen. Ik ben bang... Stephen Bibby, afgestudeerd aan de medische faculteit van Emory, was haar huisarts sinds ze een jaar of twintig geleden een longontsteking had gehad. Hij was een man die Hayleys respect genoot, al was het alleen maar omdat Bibby zijn beperkingen kende en nooit aarzelde even een specialist te bellen voor een second opinion. Hayley voelde een golf van misselijkheid opkomen en dacht even dat ze zich zou moeten verontschuldigen omdat ze zich niet lekker voelde, nog voordat ze precies wist wat er precies aan de hand was. Ze deed een volslagen nutteloze poging diep adem te halen om zichzelf gerust te stellen en probeerde onverschillig te kijken. ‘Is het kanker?’ Hayley hoorde zichzelf het woord uitspreken, maar kon niet geloven dat ze het echt had gezegd. Haar gedachten wilden niet stoppen. Kanker... Hoe kon dat nou... O god, nee toch. Het aanvankelijke symptoom had niet meer om het lijf dan wat vervelende buikpijn met gasvorming. Ze had bijna verzuimd het aan haar persoonlijk assistent te melden. Hij was degene die haar zover had gekregen Bibby te bellen. Het was zijn schuld. De mri die Bibby had aangevraagd betrof haar buikholte. Kanker. De duizeligheid en de misselijkheid werden erger. David kon helemaal niet tegen ziekte, niet bij zichzelf en niet bij anderen, maar op een goed moment zou ze het hem moeten vertellen. Maar nu nog niet. Niet voordat ze alle gegevens had. Hij deed mee aan een race rond de wereld met zijn boot, de droom van zijn leven. Zijn eerste vrouw had hij verloren aan de gevolgen 7


7

07-12-10

10:04

van een hersenbloeding en hij had ruim tien jaar gewacht voordat hij hertrouwd was. En nu dit. Ze zou het hem binnenkort moeten vertellen, maar nu nog niet. Bibby, een keurige kerel uit het Zuiden, van begin zestig, keek naar de deur alsof hij hoopte dat een andere dokter de praktijk zou binnenkomen om het van hem over te nemen. ‘Ik vroeg: is het kanker?’ De dokter beet op zijn lip en knikte. ‘Is het nog te opereren?’ vroeg ze. Kom op, Stephen! Help me hieruit! ‘Ik... ik weet het niet. Het lijkt in je alvleesklier te zijn begonnen. Dat is het orgaan dat...’ ‘Ik weet wat de alvleesklier is. Ik heb Jimmy Carter elke keer als ik die vervloekte tv aanzette over alvleesklierkanker horen praten. Heeft het zich uitgezaaid?’ ‘Het... het líjkt een paar plaatsen in je lever te hebben aangetast.’ Bibby wekte zijn computer met een muisklik tot leven en draaide het beeldscherm zodat Hayley het kon zien. Een kind kon die kanker op de mri ontdekken: een smerige witte massa, pal midden in haar buik. Pal middenin. Laat dit alsjeblieft een droom zijn. Laat dit verdomme een droom zijn. Hayley wreef haar ogen uit alsof ze haar ongeloof probeerde weg te vagen. Met haar vijftigste had ze alles gekregen wat ze ooit had gewild: een huwelijk met een fantastische, zorgzame man, stiefkinderen die haar behandelden alsof ze hun natuurlijke moeder was, meer geld en invloed dan waarvan de meeste mensen konden dromen en uitzicht op een leven waarin alles oké was. En nu dit. Alvleesklierkanker... niet te opereren... God, laat het niet waar zijn, dacht Hayley Long wanhopig. Laat het een droom zijn... Laat het alleen maar een nachtmerrie zijn.

8


8

07-12-10

10:04

Petros Sperelakis’ bewustzijn kwam langzaam terug, met horten en stoten. Eerst kwam de pijn; een doffe, kloppende pijn in zijn lies en een brandend gevoel in zijn onderrug. Hij probeerde zich te bewegen, van positie te veranderen, maar zijn lichaam reageerde niet. Alsjeblieft, volgens mij kan ik mij niet bewegen. Laat iemand me alsjeblieft helpen. Ik ben Sperelakis, dokter Petros Sperelakis. Ik kan niets zien en ik kan me niet bewegen. ‘Connie, waarom ga je niet even pauzeren. Ik heb nog wel een uur werk hier.’ ‘Oké, dankjewel. Trouwens, Vernice, een beetje werken aan de bewegingsamplitude van zijn polsen en enkels zou goed voor hem zijn.’ Connie? Vernice? Ik kan jullie horen. Ik kan jullie horen. Zijn jullie verpleegsters in het Beaumont? Ik ben het, dokter Sperelakis. Wat bedoelen jullie met bewegingsamplitude? Ben ik verlamd? Wat is er met me gebeurd? Een ongeluk? Een hersenbloeding? Een tumor? Waarom zie ik niks? Waarom kan ik niet praten? De man die door velen beschouwd werd als een van de beste artsen ter wereld deed zijn best zijn eigen symptomen te duiden. Hij wist dat hij problemen had met het volgen van een gedachte, en dat feit joeg hem meer angst aan dan wat dan ook. Waarom heb ik zoveel pijn? Kan iemand me alsjeblieft vertellen wat er is gebeurd? Wat is er met me gebeurd? Ik kan het voelen, Vernice. Ik kan voelen dat je mijn enkel beweegt. O mijn god...

9


9

07-12-10

10:04

1 Talrijke kneuzingen en schaafwonden... middenrifbreuk... gesloten fractuur van de proximale humerus... longkneuzing en laceratie ten gevolge van compressiefracturen van de rechter zevende, achtste en negende ribben... Met die grimmige litanie in haar gedachten, liep Thea Sperelakis naar zaal 4 van de IC in de Beaumontkliniek. Lineaire schedelfractuur... Uitgebreide bloeding in de hersenstam... coma op niveau 1... Thea aarzelde, stelde zich voor hoe haar vader eruit zou zien en omdat ze zelf interniste was, wist ze dat ze niet ver van de waarheid zou zitten. Volgens haar broer Niko schatte de politie in dat het voertuig dat haar vader acht dagen geleden om halfzes ’s ochtends had gegrepen en vervolgens zijn weg had vervolgd, minstens honderd kilometer per uur moest hebben gereden. Het was een wonder dat hij de klap die hem ruim zeven meter had weggeslingerd, had overleefd. Maar Petros Sperelakis was, zover Thea zich kon herinneren, voor zijn kinderen altijd de Leeuw: ongenaakbaar, machtig en briljant, bijna majestueus. De Leeuw. Uit het ontbreken van remsporen viel af te leiden dat de chauffeur zijn slachtoffer nooit had gezien. Maak daar maar zijn of háár slachtoffer van, verbeterde Thea, die er altijd op gespitst was om zo nauwkeurig mogelijk te zijn, zelfs in haar gedachten. De politie had nog geen aanwijzingen en geen enkele getuige. Volgens haar was het alcohol. In een artikel van Eileen Posnick in een zeven jaar oud nummer van het American Journal of Drug and Alcohol Abuse, stond dat alcohol de oorzaak was van ruim negentig procent van de gevallen van hit-and-run, waarbij de chauffeurs mettertijd waren opgespoord. Achter haar rug maakte Niko zich los van een groepje met zijn tweelingzuster Selene en een trio stafleden van de kliniek, en pakte Thea bij de arm. Hij was gebruind, had brede schouders, de krachtige neus van hun vader en diens doordringende zwarte ogen, maar zijn gelaatstrekken waren een tikkeltje milder. Op zijn veertigste was hij al assistent-hoogleraar hartchirurgie op Harvard geweest; een wonderkind, met verschillende belangrijke bijdragen aan zijn vak. Selene, exotisch, elegant en zeer zelfverzekerd, deed als chirurg niet voor hem onder. ‘Is alles goed met je, Thea?’ vroeg Niko zachtjes. Thea peilde haar gevoelens voordat ze antwoordde, zoals ze dat geleerd had. Haar 10


10

07-12-10

10:04

vader, groter dan levensgroot, lag diep in coma, waarbij er een honderdste procent kans was dat hij er ooit uit zou komen en minimaal zou functioneren, althans volgens een overzichtsstudie over traumatische bloedingen in de hersenstam, gepubliceerd door Harkinson en anderen, in de American Archives of Neurology, deel 117, bladzijde 158. Een op de tienduizend en dan hebben we het niet over de gebroken ribben en de rest. Arme papa. ‘Met mij gaat het goed,’ antwoordde ze. ‘Wil je alleen naar hem toe?’ Waarom zou ik dat willen? vroeg ze zich af en ze schudde van nee. Zou haar vader minder comateus worden als ze hem in haar eentje ging bekijken? Ze haalde haar schouders op om aan te geven dat het niet uitmaakte, maar voelde dat ze met een geloofwaardiger antwoord op de proppen had moeten komen. ‘Zoals je wilt,’ zei Niko, op een toon die ze maar al te goed kende. Thea wist dat haar broer van haar hield, en Selene ook. Ze wist ook dat de tweeling haar altijd vreemd had gevonden, hoewel niet zo vreemd als hun oudste broer Dimitri. Maar hun houding was, zoals voortdurend benadrukt door Thea’s oude therapeut en mentor, dokter Paige Carpenter, hún probleem. Een op de tienduizend... Arme papa. Thea streek met haar vingers door haar kortgeknipte, kastanjebruine haar, haalde eens diep adem en stapte door de deur naar binnen. Zoals verwacht kwam ze niet voor verrassingen te staan. De legendarische Petros Sperelakis, geneesheer-directeur van het Sperelakis Instituut voor Diagnostische Geneeskunde, lag roerloos, als de centrale figuur in een decor van medische apparatuur. Aan de andere kant van de kamer stond zijn privéverpleegster (uit Haïti, dacht Thea) op en stelde zichzelf voor als Vernice. ‘Ik heb veel over u gehoord, dokter Thea,’ zei ze. ‘Ik hoop dat u een goede reis hebt gehad.’ ‘Ik heb zitten lezen,’ zei Thea en ze nam de grote, zachte hand van de stevige vrouw aan. Ik heb zitten lezen. Wel heel zwak uitgedrukt. Tijdens de twintig uur vliegen met overstap van de Democratische Republiek Congo naar Boston, had zij Don Quichot gelezen, de tweede druk van het Handboek van acupunctuur van Deadman (voor de tweede keer), en Darwins Reis van de Beagle, alles bij elkaar ruim zestienhonderd bladzijden. Als het had gekund, zou ze eerder naar huis zijn gevlogen, maar ze was op een missie die verplaatst werd van het ene vluchtelingenkamp naar het andere in de jungle, met een team voedingsdeskundigen, en ze was gewoon niet te bereiken. ‘Er is geen verandering in de situatie,’ zei Vernice. 11


11

07-12-10

10:04

‘Het zou me bijna verbazen als dat wel het geval was. Hij heeft een flinke opdonder gehad, met name op zijn hoofd.’ Thea liep naar het bed, en controleerde instinctief de monitoren en de intraveneuze infusen. Petros lag heel vredig, via een tracheale tube verbonden aan een eersteklas beademingsapparaat. De diverse ziekenhuizen van Artsen zonder Grenzen waarin Thea de afgelopen vijf jaar geplaatst was geweest, waren vrij goed uitgerust, maar hiermee niet te vergelijken. Het Beaumont, zoals bijna iedereen de instelling noemde, bestond uit een uitdijend terrein met gebouwen, zo groot als een kleine universiteit, en tevens uit wat ooit het Boston Metropolitan Hospital was geweest, nu aangevuld met een stuk of vijfentwintig gebouwen, nogal verschillend qua architectuur. De gebouwen waren verbonden door lanen met bomen erlangs, en door een ingewikkeld netwerk van tunnels eronder, sommige met lopende banden en andere met matte tegelmuren, die af en toe uitkwamen op trappenhuizen die nog twee of drie vochtige verdiepingen naar beneden gingen en dateerden uit de eerste dagen van de metro, uit het midden van de negentiende eeuw. Zuurstofsaturatie... arteriële bloeddruk... cerebrospinale vloeistofdruk... centraal veneuze druk... urineproductie... drainage van de borstkas... hartritme en ecg... Thea las de ingewikkelde gegevens en verwerkte ze alsof het een proefwerk op de middelbare school was. Stabiel. Alles was goed en stabiel. Momenteel werd de hevige strijd om het leven van Petros Sperelakis op celniveau en zelfs subcellulair niveau uitgevochten. En zijn jongste spruit, door hem de huid vol gescholden toen ze het besluit had genomen geen academische specialisatie te gaan doen en ‘haar diensten weg te geven’ aan ontwikkelingslanden, stelde zich het microscopisch conflict scherp voor. In het beste geval zou het waarschijnlijk weken duren voordat deze man enig bewustzijn terug zou krijgen. Ondertussen zou zijn constitutie een mijnenveld van infecties, bloedklonters, nierstenen, embolieën, hersenzwelling, chemische instabiliteit, verstopping en hartproblemen worden. Maar in deze omgeving en met deze apparatuur zou hij tenminste nog een kans hebben in dat gevecht. Desondanks, voor zover Thea haar vader kende, zou het twijfelachtig zijn, als het aan hem lag, dat hij echt zijn best zou doen uit de buurt van de mijnen te blijven. Ze nam zijn hand en hield die een poosje vast. Het ongeluk was nog maar acht dagen geleden, maar zijn spiermassa begon al te slinken. Behalve de tracheale tube waren er een voedingssonde ingebracht, twee infusen, een katheter die flink in een opvangzak draineerde, en was er een bolt-manometer geplaatst, die door zijn schedel ging en in het hersenventrikel met cerebrospinale vloeistof stak. Zijn oogleden zaten dichtgeplakt om te voorkomen dat zijn netvlies zou uitdrogen en er waren spalken aan zijn polsen en enkels aangebracht om gewrichtscontractuur te voorko12


12

07-12-10

10:04

men, met het oog op de geringe mogelijkheid dat ze weer zouden kunnen functioneren. Petros Sperelakis: een icoon, geveld door een chauffeur die ofwel een black-out had door alcohol, ofwel genoeg bij zinnen was geweest om een poging te doen ervandoor te gaan voordat er iemand zou komen opdagen. In Thea’s ogen had haar vader nooit kwetsbaar geleken, niet in het minst. Nu leek hij teer en pathetisch kinderlijk. Thea merkte dat van haar verwacht werd dat ze wat langer aan zijn bed zou blijven en ze was ook van plan dat de komende dagen zo veel mogelijk te doen. Maar ze had vrijwel niet geslapen in al die vliegtuigen en de uitputting van die vluchten begon haar tol te eisen. Een kwartiertje, besloot ze. Nog een kwartiertje zou genoeg zijn om aan zijn bed te zitten, ongeacht wat anderen mochten denken. Niko had haar uitgenodigd om bij hem te logeren, maar drie kinderen onder de tien, hoeveel ze ook van ze hield, zorgden voor meer commotie dan ze aankon. Selene en haar partner, een of andere bankier of zakenvrouw, woonden in een luxe flat aan de haven. De voor de hand liggende keuze was het ruime huis in Wellesley waarin zij en de anderen waren opgegroeid en waarin Petros nog steeds woonde met de geest van hun moeder en met Dimitri, die al jaren geleden, met zijn computers en beeldschermen, zijn kortegolfradio en telescoop en apparatuur, zijn mangabibliotheek, stripboeken, handboeken voor Dungeons & Dragons en zijn grote collectie memorabilia van Coca-Cola en Star Wars, zijn intrek in het koetshuis had genomen. Om meer dan één reden zou het goed zijn haar broer op te zoeken, en niet de minste daarvan was dat hij van al haar familieleden de enige was met wie zij een sterke band voelde; een soort spiegel van hoe zij had kunnen zijn, als ze niet had geprofiteerd van een vroege diagnose, een ingreep en een uitgebreide therapie voor gedragsverandering. Vanaf haar prilste jeugd had Thea herinneringen aan de familie die het had over de geslotenheid en het vreemde gedrag van Dimitri, zijn gebrek aan vrienden, zijn misplaatste humor en zijn dikwijls ongepaste beweringen. Lichamelijk was hij twaalf jaar ouder dan zij. Emotioneel was hij labiel en onvoorspelbaar. ‘Dimitri, dit is Robert, je nieuwe pianoleraar.’ ‘O hallo. Wanneer ben jij voor het laatst naar de tandarts geweest?’ Ze zou nooit weten wat de familieleden elkaar over haar vertelden, maar ze wist ook dat de keuzes die zij had gemaakt, met behulp van dokter Carpenter, voor haar en uiteindelijk ook voor haar patiënten, de juiste waren geweest. Haar leven zo simpel mogelijk houden, had zij geleerd, was niet alleen de weg tot geluk, het was haar enige kans om te overleven. Als er één ding was dat beslist niet op Petros Sperelakis van betrekking was, dan was het eenvoud. Petros, geboren in Athene, waar hij tot zijn puberteit was gebleven, was duidelijk 13


13

07-12-10

10:04

van de oude stempel, qua gedrag en filosofie. Een briljante arts, en zo toegewijd als hij was aan zijn roeping en aan zijn patiënten, zo hard was hij voor zijn eigen familie. Verbale straf en hoge verwachtingen waren zijn wapens en zijn enige manier om zijn liefde te laten blijken. Zijn vrouw Eleni was op één manier, en ook maar op één, tegen hem in opstand gekomen: door sigaretten te blijven roken ondanks zijn hevige protesten en zijn eis dat ze daarmee op zou houden. De longkanker die haar uiteindelijk wegrukte had Petros niet milder gemaakt en bijna altijd als zij ter sprake kwam herhaalde hij dat machteloze pleidooi ‘had ze maar naar me geluisterd... had ze maar naar me geluisterd’. Thea stak haar hand tussen de slangen en veegde wat nat grijs haar van het voorhoofd van haar vader. Het verdriet dat ze voelde om hem in zo’n staat te zien, was, dat wist ze, net zo goed aangeleerd als diep in haar binnenste verankerd. Maar ze wist ook dat het net zo’n echte emotie was als die van haar beide ‘neurotypische’ familieleden. Van meet af aan kon Petros niet overweg met haar verlegenheid, of met de hevige reactie die zij vertoonde op bepaalde geluiden – met name die van stofzuigers en haardrogers – en op bepaald eten en diverse texturen van stof. Toen ze twaalf was stemde Petros onder druk van Eleni, en omdat ze meer en meer op Dimitri begon te lijken door haar gebrek aan vriendinnen en haar pathologische obsessies, vooral met boeken van allerlei aard, ermee in dat zijn vrouw haar meenam naar dokter Carpenter. Carpenter stelde vervolgens dat Thea veel symptomen vertoonde die samenhingen met een vorm van autisme die het syndroom van Asperger werd genoemd. Het besluit zijn nog jonge dochter psychiatrische testen en therapie te laten ondergaan, was niet gemakkelijk geweest voor Petros. In zijn lexicon kwam de uitdrukking ‘kan niet’ niet voor en het idee van psychotherapie was hem al helemaal vreemd. Als hij in zijn diagnostiek een zwakke plek had, dan was dat op het gebied van psychosomatische ziekten en het verband tussen geest en lichaam. ‘Volgens mij ligt hij zo comfortabel,’ verklaarde Vernice aan de andere kant van het bed. ‘Ja, dat weet ik wel zeker,’ antwoordde Thea, terwijl ze enige moeite had haar mening voor zich te houden dat als Petros al iets voelde, hij zich zeker niet comfortabel voelde, en dat het, als hij niets voelde, wel erg ver gezocht was dat gebrek te vergelijken met comfort. ‘Uw broer Dimitri zei dat als uw vader in zo’n diepe coma lag als hij lijkt te liggen, het geen zin had je af te vragen of hij zich op zijn gemak voelde of niet.’ ‘Soms zegt Dimitri alleen dingen om te choqueren,’ antwoordde Thea, inwendig glimlachend om het aantal keren en situaties waarin haar excentrieke broertje dat inderdaad had gedaan. Vernice was er nog betrekkelijk goed afgekomen. 14


14

07-12-10

10:04

‘Nou ja,’ zei de verpleegster, ‘wij kunnen ons tenminste troosten met de wetenschap dat dokter Sperelakis zo goed mogelijk wordt verzorgd in het beste ziekenhuis ter wereld.’ ‘Zo is dat,’ zei Thea en ze vroeg zich af waardoor Vernice, en Newsweek en talloze anderen die in het Beaumont geloofden, met zoveel zekerheid dingen konden zeggen over iets wat zo onzeker was. Op vrijwel hetzelfde ogenblik, in het Susan and Clyde Terry Cancer Center, aan de overkant van het grote terrein van het zogenaamde beste ziekenhuis ter wereld, deed een verpleegster haar best om een gloednieuw experimenteel geneesmiddel in te spuiten in het centrale infuus van een dikke man met de naam Jeffrey Fagone. Fagone was een vrachtwagenmagnaat uit West-Pennsylvania, die snel rijk was geworden, maar wiens carrière werd afgebroken door een zeldzame vorm van bloedkanker, bekend als de ziekte van Waldenström (macroglobulinemie). Het was begonnen met pijn in de onderrug. Zijn huisarts verwees hem door naar de expert op het gebied van deze ziekte in het Beaumont, waar Fagone jaarlijks naartoe ging om vijf dagen lang in de watten te worden gelegd en medisch te worden doorgelicht. Nu stond hij op de lijst voor een hypermoderne behandelwijze, een protocol waar de artsen van het Beaumont om bekendstonden. Fagone vloog wekelijks in zijn eigen bedrijfsvliegtuig, een Gulfstream G500, naar het Terry Center. Nu stond hij op het punt de derde in een reeks van tien behandelingen te ondergaan. De eerste twee hadden totaal geen effect gehad. Maar met deze injectie zou het anders gaan. De ampul waaruit het geneesmiddel werd gehaald, was op weg van het onderzoeks-laboratorium naar het kankercentrum vakkundig verwisseld. De nieuwe ampul, met hetzelfde identificatienummer als de oude, bevatte nu echter voldoende geconcentreerd bijengif om door de overgevoeligheid daarvoor, zorgvuldig in zijn anamnese vermeld, een anafylactische shock te veroorzaken: een gevreesde medische noodsituatie, die veel weg heeft van het vuurwerk op 4 juli aan de Charles River Esplanade. De eruptie liet ook niet lang op zich wachten. De eerste paar moleculen van het gif begonnen meteen mestcellen uit het hele lichaam van Fagone te mobiliseren. De cellen maakten grote hoeveelheden histamine en andere stoffen aan. Meer vergif, meer mestcellen, meer histamine. Nog geen minuut later was de vuurrode tong van Fagone gezwollen tot de grootte van een golfbal en zijn paars geworden lippen tot die van worsten. De spieren in de wanden van zijn bronchiën begonnen gemeen samen te trekken. Een aantal seconden later sloot zijn strottenhoofd, ook in een stuip, volledig. Zijn hele lichaam werd rood, zijn vingers waren nog slechts stompjes die uit softbalvormige handen staken. 15


15

07-12-10

10:04

Het team van het Terry handelde snel, haalde een brancard, hees de ruim honderdvijfendertig kilo wegende vroegere trucker erop en reed hem vervolgens naar een afdeling die van andere patiënten kon worden afgeschermd. Maar men roeide tegen een medische tsunami op. Het infuus stond klaar, maar de dienstdoende oncoloog, een jonge vrouw die nog niet half zo groot was als Fagone, was niet erg goed in noodgevallen van deze ernst. Tegen de tijd dat zij de juiste medicatie had toegediend, was Fagones bloeddruk in drie minuten gedaald tot nul. Tegen de tijd dat zij haar pogingen opgaf om een endotracheale buis langs de enorm gezwollen, vervormde stembanden te krijgen en onhandig aan haar eerste geval van tracheotomie begon terwijl zij wachtte tot de kno-arts op zijn pieper zou reageren, was er al vier minuten lang geen sprake meer van enige ademhaling. Ze had net een scalpel door de dikke keel van haar patiënt gehaald toen zijn hart het begaf. Het bloed dat uit de gapende wond stroomde was paars. Toen de oncoloog, gefrustreerd en volslagen gedemoraliseerd, na tien minuten ophield met reanimatie, was er nog steeds geen bruikbare luchtdoorgang geschapen. Jeffrey Fagone, die jaren daarvoor twee moordaanslagen had overleefd tijdens zijn klim naar rijkdom en macht in de Teamsters Union, de vakbond van vrachtwagenchauffeurs, had geen enkele kans deze te overleven. In tegenstelling tot de eerdere aanslagen op zijn leven was er echter geen enkel vermoeden dat hier iets lugubers gaande was. Fagone was het slachtoffer van een dodelijke allergische reactie op het experimentele medicijn #BW1745 tegen de ziekte van Waldenström. Niemand dacht die dag iets anders. Er zou geen analyse komen van wat er in de ampul had gezeten en de verplichte autopsie die de volgende ochtend werd gedaan zou niets buitengewoons aan het licht brengen. Het behandelingsprotocol voor #BW1745 zou op de lange baan worden geschoven, maar binnen enkele maanden zou de hoofdonderzoeker, gesteund door een flinke subsidie van een van de farmaceutische reuzen, met een ander experimenteel medicijn op de proppen komen, omdat daar in de hele wereld vraag naar was. Het Susan and Clyde Terry Cancer Center ging dicht om te worden schoongemaakt en om de staf nog gedurende een uur na deze tragische gebeurtenis te ondersteunen, maar er waren andere patiënten te behandelen en velen van hen waren van nog veel verder gekomen dan Jeffrey Fagone. En al snel, zoals het oppervlak van een vijver, verstoord door een opspringende vis, waren de rimpelingen weggetrokken, en was ’s werelds grootste ziekenhuis weer ’s werelds grootste ziekenhuis.

16


16

07-12-10

10:04

De pers over De second opinion

Recommend Documents