024_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:07
24 Vacature | zaterdag 7 juni 2008
DE OMZWERVINGEN VAN EEN DAGLENS Daglenzen belanden, per definitie, na één draagbeurt al in de vuilnisbak. Gek eigenlijk, als je bedenkt hoeveel wetenschap en werk er wereldwijd achter zit. Vacature ging op bezoek bij Ciba Vision en bekeek contactlenzen door de ogen van ingenieurs, productiemedewerkers, oogartsen en marketeers.
tekst Evy Ballegeer Gent, Mechelen (België) /Grosswallstadt (Duitsland) /Atlanta (Verenigde Staten) foto’s Griet Dekoninck & Michel Wiegandt
Pagina 24
025_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:07
Pagina 25
Vacature | zaterdag 7 juni 2008 25
DE GLOBALISERING IN UW WINKELKAR
01 DE START
Vandaag besteld, morgen geleverd Bij Lieven Van der Heyden van Sofie Optiek in Gent is net een dame langsgeweest die nieuwe daglenzen wou bestellen. “Thuis zet ze meestal haar bril op, maar voor haar job op tv draagt ze liever contactlenzen”, vertelt de optometrist. Zo meteen zal Van der Heyden voor zijn klant de juiste sterkte van de lenzen doorbellen naar een salesverantwoordelijke van Ciba Vision in Mechelen. “Of ik stuur een fax, want dat gaat nog sneller. De bestellingen die ik vandaag voor 16 uur doorspeel, zullen hier morgen tussen 8 en 9 uur geleverd worden door Ciblex, een koerier die wij zelf gekozen hebben.” KOERIERS Voor Ciblex, een distributeur uit Zaventem, is contactlenzen en ander optisch materiaal vervoeren
een specialiteit. Het bedrijf heeft zelf geen vrachtwagenbestuurders in dienst, maar werkt met onderaannemers die in een magazijn in het Duitse Keulen contactlenzen van diverse producenten ophalen. Op die manier kan Ciblex morgen bij Sofie Optiek niet enkel de bestelling van Ciba Vision, maar ook die van andere merken in een keer afleveren. “Gemakkelijk”, aldus Van der Heyden, “anders staat hier voortdurend een andere koerier met een pakje voor de deur.” De lenzen die Lieven Van der Heyden bij Ciba Vision bestelt, zullen via de Duitse transportfirma Transmed in Keulen belanden. Die zal het pakketje op zijn beurt in Grosswallstadt opgepikt hebben. Het is in dat stadje in Beieren dat Ciba Vision zijn daglenzen voor de Europese markt produceert. Maar om het verhaal van Ciba Visions daglenzen helemaal te kennen, moeten we nog verder reizen. Verder in de tijd ook, naar 1992.
CIBA VISION, DE CONTACTLENSDIVISIE VAN NOVARTIS ■
■
■ ■ ■ ■ ■
■
Opgericht in Atlanta in 1980 als Ciba Vision Care, de oogzorgdivisie van het Zwitserse Ciba-Geigy. Werd een globaal bedrijf met de overname (1983) van het Duitse Titmus Eurocon, Europees marktleider in zachte lenzen. Hoofdkantoor in Atlanta Ceo: Andrea Saia Telt 6.500 werknemers in 40 landen. Heeft 40 werknemers in het sales- en marketingkantoor in Mechelen. Productie in acht landen: VS, Canada, Puerto Rico, Duitsland, Groot-Brittannië, Singapore, Indonesië, Maleisië Productie daglenzen in Atlanta, Grosswallstadt en Singapore
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Nummer 1 in Europa voor zachte lenzen Nummer 2 in de wereld voor zachte lenzen, na Johnson & Johnson Nummer 4 in de wereld op het vlak van lensvloeistoffen Werd onderdeel van Novartis in 1996 door de fusie van Ciba-Geigy en Sandoz . Novartis telt 98.200 werknemers in 140 landen. Omzet Novartis 2007: 39,8 miljard dollar Nettowinst Novartis 2007: 6,5 miljard dollar Investeringen in R&D 2007: 6,4 miljard dollar
026_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:11
Pagina 26
26 Vacature | zaterdag 7 juni 2008
02 DE R&D-AFDELING
Vier jaar onderzoek voor een wegwerplens van één dag In augustus 1992 verzamelt de top van Ciba Vision in Bulach, Zwitserland. Tijdens een zeldzame hittegolf voert het management een al even verhitte discussie die grotendeels de toekomst van het bedrijf zal bepalen. Om tegenover rivalen als Johnson & Johnson competitief te blijven, moet Ciba Vision met een revolutionaire lens op de proppen komen. Een logische opvolger voor de wekelijkse wegwerplens die op dat moment op de markt is, is een daglens. Die zou de klant het ultieme gemak bieden: elke dag een propere, hygiënische lens zonder het gedoe met schoonmaakvloeistoffen. De enige reden dat er tot dan toe geen dergelijke lenzen op de markt zijn, is de kostprijs. Ze zijn te duur om te maken. De producent die dus het eerst een goedkopere productiemethode ontwikkelt, neemt een fikse voorsprong in de concurrentiestrijd. Ciba Vision wil de boot niet missen en besluit zwaar in het project te investeren.
■ Naar schatting 55 op 100 Belgen hebben een oogcorrectie nodig. ■ Ongeveer de helft van alle Belgen draagt een bril. ■ Meer dan 7 op 100 Belgen dragen zachte contactlenzen. (Bronnen: APOOB, Euromcontact en Ciba Vision, Ehsal)
“Uiteindelijk zetten ze in op twee grote projecten: daglenzen enerzijds en lenzen die je lange tijd kunt dragen anderzijds.” Aan het woord is Erich Baumann, een oogarts die tegenwoordig ‘global head of next generation technology’ op zijn kaartje heeft staan, maar die in 1993 deel uitmaakte
wanneer je baas zegt: verzin eens iets vernieuwends? Baumann lacht: “Je hoort altijd over brainstormen out of the box. Maar je kunt zover buiten die doos gaan denken, dat er niets zinnigs meer uitkomt. Wij zijn eerder vanuit een duidelijk kader vertrokken. Dit zijn de dingen die in het huidig
“Was dit niet gelukt, dan zouden we zeker niet tot de wereldtop behoren.” Erich Baumann, een oogarts die in 1993 de daglens hielp ontwikkelen van het team dat de daglens moest ontwikkelen. We ontmoeten hem in zijn kantoor in Atlanta. “Aanvankelijk waren we met zes. Behalve ik waren dat fysicus Peter Hagmann, een scheikundige, iemand van marketing, iemand van finance en iemand van productie. Tot dan vonden alle R&Dprojecten plaats in Atlanta, maar voor dit project moesten we ons van het hoofdkantoor kunnen afzonderen zodat niets ons kon afleiden en we ons op een heel nieuw productieproces, een nieuw materiaal en een nieuw design konden focussen.” De kleine groep trok zich terug in Grossostheim, een Beierse stad op een kleine tien kilometer van Grosswallstadt waar de Duitse vestiging van Ciba Vision zich bevindt. En dan? Wachten tot de bliksem inslaat? Hoe begin je er in godsnaam aan
proces niet goedkoper kunnen, dus dat zijn de dingen waar we iets nieuws voor moeten vinden.” Omdat het team los van de bemoeienis van het hoofdkantoor kon werken, boekte het volgens de betrokkenen vooruitgang. In plaats van tijdens de lunch over bedrijfspolitiek te praten, bleef de nieuwe lens het gespreksonderwerp. “Van meet af aan zat de marketingvrouw naast mij en Peter Hagmann. Zij hield zich al heel vroeg bezig met de verpakking. Als je dagelijks een pakje moet openen, dan vraagt dat een grote gebruiksvriendelijkheid. Tegelijk moesten we rekening houden met het feit dat Europeanen veel groener denken dan de Amerikanen. Hoe zullen zij ertegenover staan om dagelijks een verpakking en een lens weg te gooien? Maar gezien je met een
027_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:07
Pagina 27
Aan de productie van de zachte lenzen ging vier jaar onderzoek vooraf. Vandaag is het hele proces geautomatiseerd. Alleen de controle gebeurt manueel. De Poolse Zanete Pludra (foto) kijkt na of de sterkte van de lenzen klopt.
daglens geen vloeistof meer gebruikt en dus geen lege vloeistofflessen meer weggooit, komt het ongeveer op hetzelfde neer.” VERPAKKING IN DE VORM VAN EEN WATERDRUPPEL Voor het ontwerp van de blister, de individuele verpakking van de lens, werd beroep gedaan op het Italiaanse designbedrijfje De Lucchi in samenwerking met de eveneens Italiaanse studio Salvi. Zij gaven de verpakking de vorm van een waterdruppel. De blisters voor de Europese markt worden door een bedrijf in Ierland geproduceerd. Meer info over zijn leveranciers weigert Ciba Vision te geven. Nog een bewijs van de bitse competitie op de lenzenmarkt: “Geen details, want de concurrentie leest mee”, klinkt het. Die concurrentie bezorgde het onderzoeksteam overigens een vervelende klap, zowat halverwege het project. Terwijl de zes in Grossostheim hard werkten aan een doorbraak voor Ciba Vision, maakte rivaal Johnson & Johnson bekend dat het een daglens op de markt bracht. “Ik zat in een meeting toen het nieuws bekend gemaakt werd”, herinnert Baumann zich. “Dat was een vervelende dag. Tegelijk groeide er een gezonde frustratie: zij zijn eerst, nu moeten wij nog meer ons best doen. We wilden de handdoek niet in de ring gooien. En ook al lanceerden we ons product een jaar later,
wij hadden wel een betere lens. Zij gebruikten hetzelfde materiaal als voor hun maandlens, terwijl wij met een heel nieuw type voor de dag kwamen.” Uiteindelijk duurde het bijna vier jaar vooraleer Ciba Vision van start kon gaan met de productie van zijn daglenzen. Vier jaar van pure spanning, bekent Baumann. “Om dit project te kunnen financieren, moesten we reorganiseren en zelfs een paar mensen laten gaan. Bovendien focuste iedereen zich nu op twee en niet langer op dertig projecten. Positief daaraan is dat je je erkend en belangrijk voelt, en dat je min of meer ongelimiteerde fondsen ter beschikking hebt. Maar tegelijk draag je een enorme verantwoordelijkheid. Zo van, jongens, als we nu falen, stellen we niet alleen onszelf teleur, maar ook alle andere medewerkers. Het was een strategische gok van alles of niets. Was dit niet gelukt, dan zouden we zeker niet tot de top drie behoren.” “Ze zeiden me: als dit lukt, zal het erg goed zijn voor je carrière. Als het mislukt, dan zul je misschien je job verliezen omdat we voor R&D niet voldoende geld meer zullen hebben. Maar ik redeneerde als de professionele baseballspeler die ik had willen worden: als je niet op het veld komt en alleen van op zijlijn toekijkt, dan zul je nooit een homerun slaan.”
Duitse ingenieurs, Amerikaanse scheikundigen Tegenwoordig zit de R&D-afdeling van Ciba Vision verspreid over de vestigingen in Atlanta en Grosswallstadt. Hoewel beide teams tot dezelfde multinational behoren, nemen we aan weerszijden van de oceaan toch wat patriottische gevoelens waar. Vraag bijvoorbeeld aan medewerkers in Grosswallstadt of het bedrijf Duits of Amerikaans is, en je krijgt een veelbetekenende glimlach. “Onze hoofdzetel zit in Amerika, maar in Grosswallstadt overheerst duidelijk de Duitse cultuur”, vat een Duitser het samen.
Ook Erich Baumann, global head of next generation technology bevestigt de internationale competitie. “Ik leid een team verspreid over Atlanta en Grosswallstadt en dat is niet altijd even makkelijk. Er heerst wel degelijk concurrentie tussen beide groepen. Zo’n competitie is gezond, zolang er maar vertrouwen heerst. Vandaar dat we elkaar zo vaak mogelijk proberen te ontmoeten.” De consensus in beide landen klinkt als volgt: voor de beste ingenieurs en hardware moet je in Duitsland zijn, voor geavanceerde scheikunde ben je in Amerika aan het juiste adres.
028_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:08
Pagina 28
DE SCHAKELS: VAN CONCEPT TOT CONSUMENT, WIE ZIJN DE SCHAKELS ACHTER DE CONTACTLENZEN?
GENERAL MANAGER R&D PETER HAGMANN (57)
“Niemand beseft welke wetenschap er achter een lens schuilt.” “Dit jaar werk ik twintig jaar bij Ciba Vision. Of er een feestje gepland is, weet ik niet, maar ik krijg wel een som geld. (lacht) Ik ben fysicus van opleiding. Voor ik naar hier kwam, werkte ik onder andere in een nucleair research center in Karlsruhe.” “Ik begon hier op de R&D-afdeling in 1988. Vijf jaar later maakte ik deel uit van het team dat onze wegwerplens ontwikkeld heeft. Om ongehinderd te kunnen werken, zonderden we ons meer dan drie jaar af in een kantoor in Grossostheim.” “Toen ik bij Ciba Vision begon, wist ik nauwelijks iets over contactlenzen. Niemand beseft welke wetenschap erachter schuilt, maar er zijn behoorlijk wat vakgebieden mee gemoeid: chemie, fysica, mechanica, controlesystemen, UV-technologie,... Die complexiteit is voor wetenschappers erg aantrekkelijk. We ontwikkelen hier voortdurend nieuwe dingen. Van routine is er dus helemaal geen sprake en we krijgen ook heel veel vrijheid om aan innovaties te werken.” “Bij het begin van mijn loopbaan, konden we makkelijker specialisten aantrekken dan nu. Als we vroeger een advertentie plaatsten, kregen we zeker 150 reacties op een vacature. Nu is het veel moeilijker geworden om mensen te vinden. Maar eens ze hier binnen zijn, blijven de meesten. Heel veel van mijn collega’s werken hier al lang. Zelf heb ik nooit overwogen om op andere aanbiedingen in te gaan. Ik ben hier graag. Ik heb een uitdagende job en tijdens het weekend hoef ik maar mijn achtertuin uit te wandelen om de bossen en de bergen te verkennen.”
029_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:08
Pagina 29
Vacature | zaterdag 7 juni 2008 29
DE GLOBALISERING IN UW WINKELKAR
03 DE PRODUCTIE IN DE EU EN DE VS Ondertussen in Grosswallstadt, Duitsland
Elke dag rollen 1,3 miljoen lenzen van de band Met zijn ligging tussen de pittoreske uitlopers die niet op de hoogte zijn van ons bezoek, van de Spessart en de groene heuvels van de lopen er tijdens hun pauze opvallend ontspanOdenwald, roept Grosswallstadt meer associanen bij. De enige van wie dat niet gezegd kan ties op met een Beierse vakantie dan met worden, is onze weliswaar vriendelijke, maar geavanceerde technologie. Maar het is wel erg strikte gids. Haar instructies zijn duidelijk: degelijk hier dat de grootste lenzenproducent leid de journaliste en fotograaf rond, maar zorg van Europa gevestigd is. Dat Ciba Vision uitgeervoor dat ze geen gevoelige informatie kunnen rekend op deze locatie een productie-eenheid neerpootte, heeft te maken met de geschiedenis van het Dietrich Fechner, hoofd van de global Dailies supply chain bedrijf. In 1983 zette Ciba Vision met de aankoop van de verzamelen. Tijdens onze interviews kijken ook Duitse lenzenproducent Titmus Eurocon, Kristel Hectors, hoofd marketing Benelux, en gevestigd in het naburige Aschaffenburg, voet Courtney Leuenberger, Europees communicaaan wal in Europa. Vijf jaar later verhuisde het tiemanager uit Zürich, erop toe dat er geen bedrijf naar deze groene site omdat die meer geheimen uitlekken. Wie had gedacht dat de uitbreidingsmogelijkheden bood. lenzenbusiness bewaakt zou worden als ging Behalve ruimte heeft de locatie nog wel meer het om de bouw van nucleaire wapens? Om voordelen. Grosswallstadt maakt deel uit van die reden kunnen we niet exact vertellen waar het Rijn-Main-gebied, een van Europa’s sterkde Dailies van Ciba Vision van gemaakt worste economische regio’s. De transportverbinden. Wel weten we dat de lens voor 70 prodingen zijn erg goed, Frankfurt ligt op amper cent uit water bestaat. De basis van een lens is een uurtje rijden en er zijn voldoende scholen een vloeibare polymeer, een soort plastiek. Die en opvangmogelijkheden in de buurt. In bevat diverse chemische componenten, waar2005 werd deze regio in Beieren tijdens van de belangrijkste door een specialist uit een online enquête nog door 82 procent Japan geleverd wordt. Het polymeer zelf wordt van de respondenten de aantrekkelijkste samengesteld door wetenschappers in de plek om te wonen genoemd. labo’s in Grosswallstadt.
“Onze wetenschappers komen van over het hele land; voor hen is dit een fantastische speeltuin.”
LENS = 70 PROCENT WATER Misschien verklaart dat wel waarom we tijdens onze rondleiding in Grosswallstadt zoveel lachende gezichten zien. Zelfs medewerkers
De eigenlijke productiemethode van de Dailies is uniek. Om het proces van dichtbij te bekijken, moeten we onze handen ontsmetten, een labojas aantrekken en haar en schoenen bedekken.
Wegwerpmassaproduct of niet, een lens blijft een medisch hulpmiddel. Binnen in de productieruimte vallen dertien productielijnen te onderscheiden. Op tien ervan rollen elke dag 1,3 miljoen netjes verpakte daglenzen van de band. Dat gaat als volgt: het vloeibare polymeer wordt in een kwartsmal gedruppeld die de vorm van een lens heeft. Een tweede mal, de patrijs, nadert de matrijs tot op enkele micron zodat het polymeer de vorm van een lens aanneemt. Door de mal gaat nu een bundel UV-licht. Precies die zogenaamde light stream-technologie onderscheidt de daglenzen van Ciba Vision van andere merken. Het proces is veel sneller dan de klassieke methodes en levert lenzen met uiterst precieze randen en een hoge reproduceerbaarheid op. Vervolgens worden de lenzen automatisch met een kleine hoeveelheid vloeistof in blisters gestopt. Nadat de verpakte lenzen gesteriliseerd zijn, worden ze op karren naar de verpakkingsafdeling gereden. ZONDER MENSENHANDEN Meteen valt op hoe geautomatiseerd het hele proces is. Aan het eigenlijke maken van de lens komen geen mensenhanden te pas. “De productiekosten voor daglenzen liggen veel lager dan voor de maandvariant”, zegt Dietrich Fechner, hoofd van de global Dailies supply chain. “De productielijnen voor Dailies zijn ontzettend duur, maar een keer ze geïnstalleerd zijn, is het goedkoper. Het proces is kapitaalintensief en niet arbeidsintensief. Mocht het wel arbeidsintensief zijn, dan zouden we geen productiefaciliteiten hebben in Duitsland of de VS.”
Wel worden de geautomatiseerde controles aangevuld met manuele random checks. Zo zien we hoe Zanete Pludra met een pincet lenzen neemt en nakijkt of de sterkte ervan klopt. De 29-jarige Zanete is een Poolse die sinds vijf jaar in Duitsland woont en al drie jaar bij Ciba Vision werkt. In haar thuisland werkte ze als opdienster. Volgens Dietrich Fechner heeft Ciba Vision geen problemen om in de productieafdeling personeel aan te werven. “Hier werken veel geschoolde technici, maar een kwart van onze medewerkers hebben andere kwalificaties. Ze waren doktersassistenten of werkten in een bakkerij of als tuinier en werden hier opgeleid gedurende een paar dagen tot een paar weken.” Een moeilijker vindbaar profiel, is dat van de ingenieurs. “Maar dat is een knelpunt voor heel Duitsland”, aldus Fechner. “Ook de grote autobouwers en machinemakers vinden er geen. Onze wetenschappers komen van over het hele land. In het algemeen verhuizen Duitsers niet graag, maar wat we bieden is superhightech en daar houden ingenieurs van. Dit is voor hen een fantastische speeltuin.” Ingenieurs verleiden met exorbitante lonen, doet Fechner niet. “We overdrijven niet. Ten eerste vanwege de kosten, want uiteindelijk moet je die altijd drukken. Maar ten tweede is het niet fair tegenover de werknemers die je al hebt. Het zou frustraties opwekken mocht je met geld gooien naar mensen die pas afstuderen. En ten derde willen we niet dat mensen enkel voor het geld naar ons komen. Wel omdat ze houden van de cultuur, de job en het bedrijf. We betalen goed, maar niet onredelijk.” >
030_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:12
Pagina 30
30 Vacature | zaterdag 7 juni 2008
Ondertussen in Atlanta, VS
Amerikanen minder tuk op wegwerplenzen dan Europeanen Op meer dan 7.000 kilometer van Grosswallstadt vinden we een tweede productiefaciliteit voor daglenzen. De plant ligt naast het hoofdkantoor in Atlanta en levert bijna een exacte kopie van de Duitse. “In totaal worden
genwoordigen minder dan tien procent van de Amerikaanse lenzenmarkt. De push naar daglenzen is in de VS niet zo groot”, stelt Larbi Van Lier, een Nederlander die via een job bij Ciba Vision in Mechelen in Atlanta terechtkwam als
“Daglenzen vertegenwoordigen minder dan 10 procent van de Amerikaanse lenzenmarkt.” Larbi Van Lier, global marketing director Dailies in Atlanta de Dailies op drie verschillende plaatsen gemaakt”, zegt Charles Mannor, hoofd van de productie van Dailies in Atlanta. “We hebben drie grote markten: Noord-Amerika, Europa en Azië. Het gaat om een hoog geautomatiseerd proces, dus de loonkosten bieden geen groot voordeel. Strategisch dicht bij de klant zitten, is veel belangrijker.” De daglenzen van een Belgische patiënt worden met andere woorden gemaakt in Duitsland, die van een Japanner in Singapore. Volgens Mannor houdt het geen steek om de productie op de goedkoopste plaats te concentreren en de distributiecentra over de wereld te verspreiden. “In totaal hebben we 47 productielijnen. Je moet al een enorme faciliteit hebben om dat te huisvesten. Bovendien heeft het ook met risicobeheer te maken. Als door een tornado of een ramp een plant buiten werking is, kunnen we de wereld nog via de overige twee bevoorraden.” WEGWERPMAATSCHAPPIJ De grootste fabriek is die van Atlanta. Dat leek aanvankelijk ook logisch: Amerika staat bekend als een wegwerpmaatschappij en dus zouden de Amerikanen de grootste afnemers van daglenzen zijn. Maar die veronderstelling blijkt niet te kloppen. “Wegwerplenzen verte-
global marketing director. “Dat komt omdat Amerikaanse dokters niet in eerste instantie aan daglenzen denken. Ze gaan ervan uit dat het voor hun patiënten te duur zou uitvallen en daarom spreken ze er niet over. In vergelijking met maandlenzen en hun vloeistoffen, kosten daglenzen nochtans maar dertig procent meer, terwijl ze erg gemakkelijk zijn.” Ook de hygiëne speelt een rol. In Azië, vooral in Japan, slaan daglenzen vanuit gezondheidsoverwegingen erg aan: elke dag een verse, schone lens. Ook significant is dat Amerikanen ofwel een bril dragen, ofwel lenzen. “In Europa dragen mensen een bril, maar om te sporten of voor een feestje kiezen ze lenzen. Daarvoor zijn daglenzen ideaal. In landen als België en Nederland heb je voor lenzen bovendien geen voorschrift nodig, terwijl in de VS de dokter een poortwachter is tussen ons en de patiënt.” Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de marketingverantwoordelijken ongeveer 80 procent van hun communicatie op de oogartsen richten. “Voor ons is het belangrijk dat de dokters in onze producten geloven en ons actief steunen. Zonder hen staan we nergens.” In Europa spelen vooral de opticiens een belangrijke rol. Het grootste aantal contactlenzen wordt door hen verkocht.
Bedrijven schuiven aan richting Atlanta Atlanta is een boomtown. Van regionaal commercieel centrum is de hoofdstad van Georgia uitgegroeid tot een metropool met internationale uitstraling. Tussen 2000 en 2006 breidde het stedelijk gebied uit met 20,5 procent, wat van de stad de snelst groeiende in de VS maakt. In de lijst van ‘steden met de meeste hoofdkantoren’ (Fortune 500), staat Atlanta op de derde plaats, na New York en Houston. De bekendste hoofdzetel is ongetwijfeld die van Coca-Cola, maar ook de headquarters van Home Depot, UPS en AT&T zijn hier gevestigd. In Atlanta ondervind je de boom al bij de aankomst in de luchthaven. Delta’s hub is ’s werelds grootste en samen met die van Airtrain Airways heeft het van
Hartsfield-Jackson de drukste luchthaven ter wereld gemaakt. Maar de duidelijkste indicator van al dat groeigeweld is wel het wegverkeer. Files van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Zelfs de highways met zes rijvakken kunnen de auto’s niet meer aan. “Ons openbaar vervoer staat nergens”, zegt Richard Weisbarth, global head professional development & partnership van Ciba Vision. “Daardoor zitten we met een tekort aan productiepersoneel. Hoewel er veel mogelijke werknemers in Atlanta wonen, bevinden zij zich niet meteen in het noordelijk (lees: welstellend) deel waar wij ons bevinden. Gelukkig is er nu toch al een bus naar onze campus zodat we al wat meer mensen kunnen aantrekken.”
■ Ciba Vision is marktleider in België voor zachte contactlenzen, met een marktaandeel van 45 procent. In het segment daglenzen is dat 70 procent. ■ De markt van zachte lenzen in Europa wordt geraamd op 1,151 miljard euro (Bronnen: APOOB, Euromcontact en Ciba Vision, Ehsal)
031_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:09
Pagina 31
“We geven les aan universiteiten zodat toekomstige oogartsen onze producten kennen.” Het kantoor van dokter Weisbarth – zeg maar Rick – heeft bij de medewerkers van het hoofdkantoor in Atlanta geen al te ‘propere’ reputatie. Een van zijn bazen noemde het zelfs laconiek “een gevaar voor de gezondheid” terwijl een ander voorstelde het te vergrendelen telkens er bezoek komt. Geen wonder dat hij het liever niet op de foto wil. “Ik geef het toe”, lacht de oogarts, “het ziet er op het eerste gezicht enorm chaotisch uit, maar ik weet perfect waar alles ligt.” Waarna hij meteen het bewijs levert door probleemloos een artikel uit 1980 op te diepen, het beginjaar van Ciba Vision in Atlanta. “Ikzelf ben hier gestart in 1982, als optometrist voor klinisch onderzoek. Daarvoor had ik een
privépraktijk in Tampa, Florida.” “Wat wij hier in de VS doen? Onder andere onderzoek. Wanneer er bijvoorbeeld een nieuw product uitkomt, vragen we aan werknemers of aan hun familieleden om die te testen. In ruil krijgen ze een gratis voorraad lenzen. Gevaarlijk zijn zulke onderzoeken niet, want de lenzen worden eerst op dieren, voornamelijk konijnen, getest. Dat luik van het onderzoek besteden we uit.” “Vandaag ben ik hoofd van het team professional relations dat de pr met onze voornaamste klanten, de dokters, verzorgt. We zorgen ervoor dat de oogartsen die onze producten voorschrijven er alle technische en medische info over kennen. We
geven bovendien les aan universiteiten zodat ook toekomstige oogartsen onze producten kennen.” “De helft van de tijd ben ik op reis. Amerika telt 35.000 oogartsen en ik mag zeggen dat ik er zelf behoorlijk veel persoonlijk ken. Vorige week stelde ik in New Jersey aan 45 dokters een product voor. Woensdag komen hier elf dokters op bezoek. We zullen polsen naar hun tevredenheid en naar suggesties voor verbeteringen. Daarna vlieg ik naar Toronto, Canada en na een weekend thuis reis ik door naar GrootBrittannië voor een meeting van de British Contact Lens Association, de grootste van het jaar waarop 1.000 dokters aanwezig zullen zijn.”
DE SCHAKELS: VAN CONCEPT TOT CONSUMENT, WIE ZIJN DE SCHAKELS ACHTER DE CONTACTLENZEN?
GLOBAL HEAD PROFESSIONAL DEVELOPMENT & PARTNERSHIP RICHARD WEISBARTH (52)
032_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:09
Pagina 32
“Mijn ouders zijn laaiend enthousiast over mijn job.” Aan decoratieve elementen geen gebrek in het kantoor van Jen Shields. Foto’s van haar familie en haar vriend, een verkleurde verjaardagstaart uit papier. Ook de memorabilia op de kast vertellen iets over de jonge communicatieverantwoordelijke. Een beer, een vlag, een koffiekop. Allemaal van de University of Georgia. “Tja, dat is wel typisch voor de VS”, zegt Jen, “vooral voor het zuiden. We blijven gehecht aan onze universiteit.” “Ik studeerde public relations en ben in 2002 afgestudeerd. Ik ben via een stage bij Ciba Vision terechtgekomen. Vooraf kende ik het bedrijf niet, maar toen mijn ouders hoorden dat ik hier zou komen werken, waren ze laaiend enthousiast. Het bedrijf heeft in de regio een goede reputatie.” “Ik werk hier nu zes jaar en hou me vooral bezig met de teksten en persberichten over onze producten. Voor Europa sturen we die door naar het kantoor in Zürich waar ze vertaald worden en indien nodig aan de lokale noden en gebruiken worden aangepast.” “Ik ben op amper vijf kilometer hier vandaan opgegroeid. Ik heb er altijd van gedroomd om ooit eens in New York te wonen, maar dat is er nooit van gekomen. Mijn verloofde en ik hebben net een huis gekocht in de buurt. Voor ons komt de huizencrisis dus niet slecht uit. Het zal leuk zijn om dichter bij het werk te wonen, want het verkeer in Atlanta is hels. Maar ik hou echt van deze streek. Mooi weer, nog veel groen. En zuiders eten: lekker!”
DE SCHAKELS: VAN CONCEPT TOT CONSUMENT, WIE ZIJN DE SCHAKELS ACHTER DE CONTACTLENZEN?
COMMUNICATIEMANAGER JEN SHIELDS (27)
033_GPV1QU_20080607_VMGBI
05-06-2008
20:09
Pagina 33
Vacature | zaterdag 7 juni 2008 33
DE GLOBALISERING IN UW WINKELKAR
04 HET EINDPUNT
Maandag = piekdag op de pakjesdienst Om het traject van de daglens compleet te maken, moeten we nog even terug naar het begin van ons verhaal. Terug naar optometrist Lieven Van der Heyden die vanuit Sofie Optiek in Gent een bestelling voor daglenzen doorfaxt naar Ciba Vision in Mechelen. Het order dat daar binnenkomt, wordt elektronisch doorgestuurd naar het logistiek centrum in Grosswallstadt. Eurologistics werd opgericht in 1994 en vormt een essentiële schakel in de transformatie van de lenzenbusiness van een markt met lage volumes en hoge marges naar een met hoge volumes en lage marges. 37.000 ORDERS PER DAG In Eurologistics komt het order uit Mechelen te voorschijn uit een van de 35 printers. Op het geprinte order staat een barcode die automatisch gescand wordt. Vervolgens wordt het gevraagde pakje lenzen volautomatisch uit een inventaris met zo maar even 40.000 verschillende soorten lenzen (diverse sterktes, diverse diameters) gehaald. De
gevraagde lenzen vallen op een lopende band waar het pakje en de bon elkaar ontmoeten, waarna ze samen manueel verpakt worden. De pakjesafdeling is opmerkelijk vrouwelijk. General manager Dietrich Fechner verklaart dat als volgt: “Wij bieden veel verschillende werkschema’s aan. Sommige vrouwen werken in de voormiddag, anderen ’s namiddags en nog anderen bijvoorbeeld enkel op maandag. We zijn flexibel zodat onze mensen zich goed kunnen voelen.” Maar die flexibiliteit heeft ook een keerzijde, zo blijkt. De 27-jarige Suzanne Rill vult in het centrum al vier jaar voltijds de rekken aan, maar nog altijd wacht ze op een vast contract. Vooralsnog moet ze het stellen met een interimcontract van A-team. Eurologistics draait van maandag tot vrijdag. In totaal verwerkt de afdeling 37.000 orders per dag, met een piek op maandag omdat opticiens veelal op zaterdag geopend zijn. De ingepakte orders belanden uiteindelijk in grote zakken die opgehaald worden door
Nog niet verzadigd? Bekijk de fotoreportage op
vacature.com/productreeks
De wereldreis van een digipass In het spoor van het Belgische Vasco
PRODUCTREEKS
VOLGENDE WEEK: DE GLOBALISERING IN UW WINKELKAR, DEEL 3
diverse transportbedrijven, waaronder Transmed. Die levert het pakje voor Sofie Optiek aan Ciblex in Keulen af, waar het via Zaventem in Gent zal belanden. In minder dan 24 uur tijd.