DE NEDERLANDSE MACHINEFABRIEKEN W.H.P.M. VAN HOOFF

t

DE NEDERLANDSE MACHINEFABRIEKEN 1825-1914 W.H.P.M. VAN HOOFF

DE NEDERLANDSE MACHINEFABRIEKEN, 1825-1914 OVERZICHT EN BmLIOGRAFIE

Bijlage bij het proefschrift In het Rijk van de Nederlandse vulcanus. De Nederlandse Machinenijverheid 1825 - 1914. Een historische bedrijfsverkenning

Giel van Hooff DERDEDRUK

Amsterdam NEHA 1990

© NEHA /Giel van Hooff

Deze Uitgave is mede mogelijk gemaakt met financiële steun van het Unger Van Brerofonds

CJP-gegevens Koninklijke Bibliotheek Hooff, Giel van De Nederlandse machinefabrieken, 1825-1914: overzicht en bibliografie: bijlage bij het proefschrift In het rijk van de Nederlandse Vulcanus : de Nederlandse machinenijverheid 1825-1914: een historische bedrijfsverkenning I Giel van Hooff.- Amsterdam : NEHA. - (NEHA-series III ; 10) Ie druk.: 1985.- Met index. ISBN: 90-71617-23-8 SISO 650 UDC 621(492)"1825/1914" Trefw.: machinenijverheid; Nederland; geschiedenis; 1825-1914 Illustratie: Handbediende zwenkende en rijdende Derrick-kraan Gebr. Figee, 1887. Bron: Bedrijfsarchief Fa. Figee, Haarlem

Inhoudsopgave 1

Voorbericht

2

De opzet van het overzicht

3

Overzicht en bibliografie van de Nederlandse machinefabrieken tot 1914

4

Index op bedrijfsnamen

166

5

Index op plaatsnamen

173

I

111 1

Voorbericht bij de derde druk Van dit overzicht zijn in 1985 en 1986 reeds twee eerdere versies verschenen als externe rapporten van de Technische Universiteit Eindhoven. Deze rapporten waren een uitgave van de sectie Techniek en Industrialisatie in Nederland van de Technische Universiteit Eindhoven, in samenwerking met het Samenwerkingsorgaan Brabantse Universiteiten en het Nederlands Documentatiecentrum voor Industrie en Techniek. Deze druk is, wat opzet betreft, gelijk aan de twee voorgaande drukken. Een aanzienlijk aantal bedrijven is echter in de derde versie komen te vervallen, waartegenover slechts enkele nieuw opgenomen bedrijven staan. Voor de meeste bedrijven zijn uitgebreidere gegevens beschikbaar. Het aantal literatuurverwijzingen is eveneens belangrijk uitgebreid. Uit technische tijdschriften en gei1lustreerde bladen zijn 350 artikelen vermeld die een beschrijving van een enkele onderneming bevatten. Daarnaast zijn nog 80 gedenkschriften, gedenkboeken en jubileumnummers van personeelsbladen uitgegeven door de verschillende bedrijven opgenomen, evenals scripties en boeken. Ruim een derde van het totaal aantal opgegeven artikelen dateert uit de periode tot en met 1914. Wij denken dat hiermee een belangrijk deel van de bestaande literatuur is gedekt. Voor de periode na 1914 is de opgave veel minder compleet, omdat de betreffende literatuur niet systematisch is doorgenomen. Negentien bedrijven zijn komen te vervallen, omdat zij in 1914 nog niet als volwaardige machinefabriek te beschouwen zijn: Van Dijk, J. Minkema,

J.C. van Straaten, C. H. Meijer, Van Ieperen, J. Benes, Hankamp, P. Eriks, H. Delnoz, J. Jense, Slavenburg, Verhulst, Zwalve, Bijlard, Hogenbirk, J. Spekman, Bartling, Van Wijk en Korpershoek. Daarnaast zijn een aantal bedrijven afgevallen omdat zij gezien hun produktieassortiment niet tot de eigenlijke machinefabricage behoren. Hieronder vallen de scheepswerven Van der Giessen, Bernhard en 'De Klop', die zich- in ieder geval tot 1914- beperkten tot scheepsbouw, soms in kombinatie met een scheepssmederij. De werven van J. Croles en van P. en A. van Gelder hielden zich eveneens voomarnelijk met scheepsbouw bezig, zij het dat constructiewerk ook tot hun programma behoorde. Enkele bedrijven waren niet zozeer op de machinefabricage in engere zin georiënteerd als wel meer op andere vormen van metaalbewerking zoals de firma Scholte (metaalwaren), Bullinga (koperslagerij), Eland-Brandt en Van Deventer & Verwey (schroeven). De bedrijven van L. van Hoorn en van J. W. H. Uitteohogaart zijn eerder rot de elektrotechnische industrie te rekenen, terwijl de firma's Van Boom (& Joiris), J. W. Haverkamp en J. ten Cateinde categorie ijzergieterij vallen. Een aantal vermelde personen of bedrijven is afgevallen omdat zij zich niet daadwerkelijk met de fabricage van machinerieën hebben bezig gehouden. Het betreft zes handelsfirma's, die niet zelf produceerden: Hoogland & Massee, de Norton Ventilatie Maatschappij, H. W. Mausee & Comp., L. A. Moll , Egbert Hamer en L. van der Meuten

I

om het predikaat machinefabriek te verdienen: J. L. Wissekerke, DopplerOomes, Verdu & Klaphaak, H. J. Kramer en Comp., Van lngen, G. Glahn, J. Pijl Pzn, J. C. Jonker & Zonen, A. Heydanus, B. Kramers, Heyen, Sombroek, Bakker (& van der Valk), Vogel en Piedboeuf, M. J. Wilton, Van Deursen, Beumers. De smederij van Van Tienhoven was een onderdeel van het gelijknamige aannemersbedrijf. De boekbindersgereedschappen van het Utrechtse boekbindersbedrijf de Wed. F. Herfkens & Zn. waren een afgeleide aktiviteit. De de fabricage hiervan werd vermoedelijk uitbesteed. Hyt bedrijf van Schoof (abusievelijk vermeld als Schaaf) te Maastricht is vermoedelijk -gezien het beroep van de oprichter, geweermakereen zeer kleine fijnmechanische werkplaats geweest, die overigens slechts kort heeft bestaan. Tot slot dient nog vermeld te worden dat de firma Landman dubbel opgenomen was. Het gaat eçhter om een en hetzelfde bedrijf, dat tijdelijk over een filiaal te Schiedam beschikte. Dit overzicht heeft ten grondslag gelegen aan de studie vanG. van Hooff, In het rijk van de Nederlandse Vulcanus. De Nederlandse machinenijverheid 1825-1914. Een historische bedrijfstakverkenning (Amsterdam, NEHA, 1990)

zoon & Bennet. De firma Doppler-Gadet was meer een ijzerwarenhandel. J. C. Wooruneijer en J. 't Hart hebben nooit een eigen bedrijf gehad, maar waren respectievelijk als constructeur en modelmaker bij derden in dienst. Ook P. W. van Rossum beschikte niet over een eigen bedrijf. Hij staat in de gemeentelijke bescheiden -als deelgenoot in de firma Thomassen & Co.- als aanvrager voor de oprichting van een machinefabriek vermeld. H. Harmens had als deelgenoot in de firma Harmens & Penning (gevestigd te Harlingen) zijn bureau te Amsterdam, waarmee afzonderlijk werd geadverteerd zonder dat het om een afzonderlijk (produktie)bedrijf ging. Van de wapenfabriek Bär is nergens een spoor gevonden van de fabricage van machines evenals van de Mij. Vulcano en ook van De Phoenix is het onwaarschijnlijk dat de produktie daadwerkelijk ooit op gang is gekomen. De bedrijven Kalimas en de machinefabriek Hengelo zijn opgericht als dochterondernemingen van respectievelijk de machinefabriek Kalimas te Soerabaya en de fa. Gebrs. Stork & Co., maar binnen deze n.v. 's hebben -voor 1914- geen produktieaktiviteiten plaatsgevonden. Dan zijn er nog achttien bedrijven -alle opgeheven voor 1914- waarvan de aktiviteiten en de omvang te gering waren

11

2 De opzet van het overzicht Van de zelfstandige, particuliere Nederlandse bedrijven die zich in de periode 1825-1914 met machinefabricage bezig hebben gehouden, zijn per bedrijf een aantal standaardgegevens verzameld. Van elke onderneming zijn de ftr· manaam, de vestigingsplaats(en), de voorgeschiedenis en de ondernemingsvorm(en), de aard en de omvang van het bedrijf, het produktiepakket en de namen en achtergrond van de leidinggevenden opgenomen. Dit allemaal over de periode tot 1914. Van ieder bedrijf zijn aanvullend gegevens over de bedrijfsliteratuur en het bedrijfsarchief vermeld.

het oprichtingsjaar en daarbinnen in alfabetische volgorde naar de eerste letter van de firmanaam.

Plao.tslProvincie. De vestigingsplaats is meestal vermeld zonder jaartal. Dit betekent dat het bedrijf sinds de oprichting in de genoemde plaats gevestigd is geweest en gebleven. Alleen bij verandering van vestigingsplaats is het jaartal van verhuizing en de nieuwe vestigingsplaats in de eerstvolgende regel vermeld.

Voorgeschiedenis. Hier· vindt men gegevens over de bedrijfshistorie voordat er sprake is van machinefabricage.

De naam. De eerste regel geeft de oudste firmanaam, waaronder het bedrijf is opgericht. In de regel(s) daaronder zijn eventuele naamswijzingen opgenomen. Het jaartal aan het begin van de regel geeft het oprichtingsjaar, respectievelijk het jaar van naamswijziging aan. Naamswijzigingen zijn opgenomen als het om een firma gaat, die het voorgaande bedrijf met behoud van een deel van de leiding en/of produktiepakket in hetzelfde bedrijfsgebouw voortzet. Ondergaat een bedrijf een ingrijpende wijziging, bijvoorbeeld een overname die verplaatsing van het bedrijf of volledige vervanging van de leiding inhoudt, dan is deze gewijzigde voortzetting doorgaans als nieuw bedrijf opgevoerd. Gegevens over afsplitsing, overname of opheffing zijn onderaan het document te vinden, onder het trefwoord 'diversen'. De volgorde van vermelding van de bedrijven is geschied aan de hand van

Ondernemingsvorm. Geeft aan of en sinds welk jaar er sprake is van een naamloze of commanditaire vennootschap.

Aard bedrijf. De verschillende onderdelen van een bedrijf staan hier opgesomd. De meest voorkomende aanduidingen die gebruikt worden zijn scheepswerf, reparatiewerkplaats, constructiewerkplaats, machinefabriek, stoomsmederij en ijzergieterij. Van een bedrijfsonderdeel als een scheepswerf, ijzergieterij of stoomsmederij is meestal vrij exact aan te geven wanneer de oprichting daarvan plaatsvindt. Dergelijke bedrijfsactiviteiten vergen aparte installaties, gebouwen en voorzieningen, waarvoor vaak een vergunning van overheidswege nodig is. Moeilijker is het om aan te geven in welk jaar een bedrijf als constructiewerkplaats of machinefabriek te

III

geïnstalleerd stoomvermogen verzameld. Daarbij hebben als basis gediend: -voor 1857: Staat van de Nederlandsche Fabrieken, volgens de verslagen der gemeenten die aan het Ministerie van Binnenlandsche Zaken werden gevonden (Haarlem, 1859). Zoals de titel al aangeeft is deze publikatie slechts een indirekte bron, gebaseerd op gegevens uit de gemeenteverslagen over 1857 aanwezig op het ministerie van Binnenlandse zaken. De primaire bron, de gemeenteverslagen, vermeldt vaak niet alle bedrijven en verstrekt geen of onbetrouwbare cijfers. Deze Staat is dan ook onvolledig en slechts gedecllelijk betrouwbaar. Bovendien doet zich hel probleem voor dal de benaming machinefabriek toentertijd niet als zodanig gebruikt werd. De meest dichtbijkomende beschrijving zijn de fabrieken van stoom- en andere werktuigen. Onder de categorie grofsmederijen of werktuigenfabriek zijn diverse bedrijven begrepen die zich ook met de machinefabricage bezig houden. -voor 1871: Statistiek van de Fabrieksen Ambachtsnijverheid in Nederland ('s Gravenhage, 1874). Eveneens gebaseerd op gegevens uit de gemeenteverslagen, ditmaal die over 1871, op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Voor wat betrouwbaarheid en volledigheid betreft gelden dezelfde opmerkingen als bij de voorgaande uitgave. -voor 1889: de zogenaamde Enquête Struve-Bekaar (aanwezig op het Algemeen Rijksarchief en in copie onder meer op de Economisch-Historische Bibliotheek en op de Universiteitsbibliotheken te Nijmegen en Leiden). In 1888/1889 zijn door Struve en Bekaar, twee ingenieurs, in heel· Nederland bij bedrijven met tien of meer per-

beschouwen valt. Veel kleinere, maar ook grotere ondernemingen hebben zich geleidelijk tot machinefabriek ontwikkeld, zonder dat een jaartal te geven is dat exact het eind-, omslag- of beginpunt van deze ontwikkeling markeert. Een extra moeilijkheid daarbij is dat het niet mogelijk is precies aan te geven welke producten als machines te beschouwen zijn. Het begrip machinefabriek is ruim opgevat bij de samenstelling van deze lijst. Vrijwel alle grotere ijzerbewerkende bedrijven zijn opgenomen. Uzerproducerende bedrijven als hoogovens, walserijen en pletterijen, zijn weggelaten. Ook instrumentenfabrieken en koperen zinkbewerkende bedrijven vallen buiten ons bestek.

Producten. De diverse producten van het betreffende bedrijf tot 1914, aan de hand van vermeldingen in bronnen en literatuur, met name de inzendingen op nijverheidstentoonstellingen. Leiding. Van de leidinggevenden zijn naast de naam en het jaar van aantreding als directielid ook het beroep van de vader (sociale herkomst), de opleiding en hun eerdere loopbaan vermeld. Onder de leiding wordt verstaan de beherende vennoten. Passieve vennoten en ondergeschikte technici zijn niet vermeld. Hierbij is het soms moeilijk te achterhalen wie het praktische beheer voerde. Omvang/Opgesteld Vermogen. Om de kwantitatieve ontwikkeling van de bedrijven en de bedrijfstak enigszins te kunnen benaderen zijn van alle bedrijven voor vier uiteenliggende jaren gegevens over het aantal arbeiders en het

IV

soneelsleden en kleinere bedrijven waarin krachtwerktuigen werden toegepast statistieke gegevens verzameld over werktijden, inrichting, sociale voorzieningen en omvang van het personeel, uitgesplitst naar leeftijd en geslacht De gegevens zijn door bezoeken ter plekke verzameld waardoor de bettouwbaarheid hoog is. Helaas ontbreken in hun onderzoek toch nog enkele bedrijven, in ieder geval enkele machinefabrieken. Daarnaast is het deel over Limburg verloren geraakt en is Tilburg niet bezocht. -voor 1897: C. F. STORK, De Nederlandsche machinenijverheid, in: Gedenkboek van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, 1847-1897 ('s Gravenhage, 1897), p. 213-218. In dit overzichtsartikel van de hand van de directeur van een van Nederlands grootste machinefabrieken is een lijst opgenomen van een veertigtal machinefabrieken met vermelding van hun oprichtingsjaar en het aantal werklieden in 1896/1897. Stork geeft zelf aan dat dit overzicht onvolledig is en noemt al 17 bedrijven die hij om gegevens heeft benaderd maar die niet hebben gereageerd. Aan de hand van gegevens uit gemeenteverslagen zijn

de leemtes zoveel mogelijk opgevuld. Daarbij dienden de gemeenteverslagen van 1896 als bron, omdat in dat jaar het vijfjaarlijks uitvoerig overzicnt van nijverheid en handel diende te worden ingevuld. Bibliografie. Per bedrijf staat de specifieke literatuur met betrekking tot de afzonderlijke onderneming vermeld, zoals reportages in tijdschriften, gedenkboeken en gedenkschriften. Daarbij zijn kleine krantenberichten en korte vermeldingen in bladen of boeken -vanwege het al te uitputtende karakter- niet opgenomen. Ook technische beschrijvingen van prodokten ontbreken doorgaans. Archief. Van het bedrijfsarchief is zoveel mogelijk omvang, vindplaats en aard vermeld. Diversen. Onder dit trefwoord vindt men onder meer gegevens over het huidige adres, fusie en liquidatie(data).

V

OVERZICHT EN BIBLIOGRAFIE VAN DE NEDERLANDSE MACHINEFABRIEKEN TOT 1914

Aard Bedrijf: Naam bedrijf: 1754 Diepenbroek & Reigers Plaats Provincie: Uilt/ Gelderland Voorgeschiedenis:

Producten:

Onderneming~

vorm: Aard Bedrijt

1754 ijzergieterij

ca 1854-1860 werktuigenfabriek

Producten: ca 1850 brandspuiten 1854-1860 stoomketels ca. 1860 stoommachines na 1860 reparaties

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857136 arbeiders Opgesteld Verm.: 185712 pk Bibliografie:

De lnduslfieele Club (Amsterdam, ca. 1918}, p. 102-106 TweehonderdjaarDRU, 1754-1954 (Gedenkboek, 58 pgs., waarvan ca. 115 ills.)

Archief: Diversl!m:

Naam Bedrijf:

1755 Lucas Jonker 1806 Hendrik Jonker 1821 J. Jonker ca. 1830 Hk. Jonker en Zn. 1861 Bergesen Jonker 1868 SUyver, Hk. Jonkeren Zn. 18n Hk.Jonkeren Zn.

Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1755slotenmaker/smid LucasJonker uit Vriezenveen ingeschreven in

smidsgHde te Amsterdam 1806 vestigingsvergunning voor zoon Hendrik Jonker als smid Ondememin~

vorm:

1902 naamloze vennootschap

ca 1865 machinelabriek 1866-1879 scheepswerf ca. 1850 scheepssmeedwerkl ankers ca 1861 (scheeps)reparaties ca 1861 brandkasten ca. 1861 lithografische persen ca 1861 droog- en verwarmingstoestellen ca. 1866 boekbindersgereedschappen (vouw/Verguld/ papiersnijma. chines) ca. 1870stoommachines ca. 1870 stoomboten ca 1870 stoomketels ca. 1870 inrichting van fabrieken (w.o. brouwerijen, diamantslijperijen, kistenmakerijen, olie fabrieken, distilleerderij,suikerlchocoladelabrieken, rijstpellerij); hop- en bierkuipen, machines ter bewerking van rameh, tabakspersen enz. ca 1871 stoomheimachines ca. 1895 speculaasvormmachines, toestel om kunstba_leinen te maken, inrichting voor verandering montwatermeters ca. 1900 automatische stookinrichtingen, petroleuminjectors, waterijsinstallatie, toestel om carbon te splijten,stoomkraanstellingen

Leiding: ca 1830-ca.. 1860 HendrikJonker Sociale herkomst: smid Opieiding: praktijk Loopbaan: smid Leiding: ca 1830-1860LucasJonker Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1861-1868Johann Heinrich Wilhelm Berg es

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinemaker/smid

2

Leiding: 1866-1877HendrikEverhardSuyver Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ketelmaketsbaas bij fa. 'De Atlas' te

Omvang Bedrijf:

1897125 arbeiders

Bibliografie:

De lndustrieele Club (Amsterdam, ca. 1918), p. 144-161 Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel5 (z.pl., z.j. =ca 1956}, p.137-140 A. VREUGDENHIL 'De reus van Bickerseiland' (Amsterdam, 1963} (32 pgs.)

Amsterdam

Leiding: 1874-? Hendrik ComalisJonker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Archief: Diversen

Leiding: 1874-? Jacobus Chrisliaan Jonker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca.1861-1874WillemJonker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1874-1912 Jonker

Marinus

Naam Bedrijf:

1959 onderdeel Hollandia-lubbers 1966 fusie met NV Ou Croo en Brauns. Voortgezet als Jonker du Croo. 1985 gesloten

1756 J.lindeman

1826 Nederburgh, Nering Bögel en Co. 1850 J. L Nering Bögel & Co. Deventer/Overijssel

Engelbart

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1902 naamloze vennootschap

Leiding: 1902-? Lucas Jonker MEz Sociale herkomst: Opleiding Technische school Luik/ praktijk in

Aard Bedrijf

Duitsland

Loopbaan: Leiding: 1912-?Z. J. H. Jonker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: sinds 1906 procuratierecht Omvang Bedrijf: 1871 Opgesteld Verm.: 1871 Omvang Bedrijf: 1889 81 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889

3

vorm 1756 ijzergieterij ca 1835 machinefabriak

Producten

1837 stoomketels ca. 1840 (land}stoommachines, boeken steendrukpersen, pompwerktuigen, constructiewerk ca. 1880 machinerieën suikerindustrie ca. 1883 bedrijfslocomotieven ca 1890 papiercilinders ca. 1890 drijfwerk ca. 1900 strokokers ca. 1900 verbrandingsmotoren ca. 1900 scheepsmachinerieën ca 1905centrifugaalpompen

Leiding:

1826-1865 Johan Laurents Nering Bilgel Sociale herkomst militair/eigenaar ijzermolen te lsselburg (Duitsland) Opleiding artillerieen genieschool (Delft)lpraktijk in ijzermolen te lsselburg Loopbaan: 1817-1826 eigenaar/beheerder ijzermoten te lsselburg

Leiding: 1826-1849 H. A. Nederburgh Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: rechter Leiding:

1850-1895 Johan Frederik Nering BOgel Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding: Loopbaan: Leiding:

?-1861 Herman Hendrik Nering Bögel


Leiding:

ca. 1877-1910Johan L.aurents Nering BOgel Jr. Sociale herkomst machinefabrikant Opleiding TH Hannover, praktijk op ijzergieterij te lsselburg

Loopbaan: Leiding:

1910-1932 Jac. Albert Constant Nering BOgel Sociale herkomst machinefabrikant Opleiding: Univ. Sheffield/ praktijk op messenfabriek Nowill te Shèffield

Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijt Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857115 arbeiders 185726 pk 1871182 arbeiders 1871 26 pk 1889 190 arbeiders 1889 1897 270 arbeiders ·

Bibliografie:

Deventer als industriestad. Aangeboden dcor de Deventer IJzergieterij enMachinefabriek(Deventer,1907). Een samenvatting verscheen in In· duslriee/Weekb/ad2(1907108),138141 De lndustrieele Club (Amsterdam, ca. 1918), p. 141-143 BARBARA S. KAPSENBERG Uit ijzer gegoten. Beeldvan de Deventer ijzergieterij Nering Bögel en haarprodukten {1756; 1932J(Zutphen, 1982) (108 pgs., ills.)(bevat verdere literatuurverwijzingen) Bedrijfsarchiel verlorén geraakt 1932 opgeheven

Leiding:

1865-1904 Wittem Frederik Nering Bögel Sociale herkomst machinefabrikant


1873-? Adriaan Chris ti aan Frederik Nering BOgel Sociale herkomst machinefabrikant Opleiding onvoltooide studie Koninklijke Akademie Delft (1848/49)

Loopbaan:

Archief: Diversen:

Leiding:

1904-1909 Johan Frederik Nering Bögeljr. Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding TH Gent, praktijk op ijzergieterij Cockerill te Luik

Loopbaan:

Naam Bedrijf: 1783 A. Bikkers en Zoon Plaats Provincie: Rotterdam/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis:: Ondernemingsca. 1910 naamloze vennootschap vorm:

4

Aard Bedrijf: Producten:

ca 1840 koper/metaalgieterij, brand· spuitenmakerij ca. 1890 machinefabriek ca. 1840 brandspuiten, koperen scheepsbehoeften 1887stoombrandspuit 1903stoomlaècaliënpomp

Leiding:

1890·? Woutherus Bikkers Sociale herkomst: brandspuitmaker

Opleiding: Loopbaan:

Alexander

ca. 1885 in dienst van het bedrijf

Leiding: ca. 1880-1933 Edske SmitJzn. Sociale herkomst: Opleiding Technische School Luik, praktijk bij

25jaar Brandspuitmaker 1890-1915 (Rotterdam, 1915)(27 pgs., ills.)

Archief: Diversen:

Boele

Loopbaan: Leiding: ca 1885-1924 Freerk Smit Jzn. Sociale herkomst: Opleiding 1881-1 885 Technikum Mitlweida Loopbaan:

Naam Bedrijf: 1785 E. J. Smit en Zoon Plaats Provincie: Hoogezand/Groningen Voorgeschiedenis: 1785 opgericht als scheepssmederij Ondememings- 1926 naamloze vennootschap vorm: ca 1862stoomsmederij Aard Bedrijf: Producten:

Leiding: ?-?Jan Reint Smit Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1880·? Reint Hovingh Smit Jr. Sociale herkomst: Opleiding Technische School Luik Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1889 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 13 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Leiding: ca. 1840-1874 Pieter Smit Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1879 scheepswerf 1785-1912 ankers ca 1862-1880 landbouwwerktuigen (dorsmachines) 1867 stoomketels ca. 18671ocomobiles ca 1870 brandspuiten ca 1875 (land) stoommachines ca. 1880 scheepsmachinerieën ca. 1900verbrandingsmotoren

Leiding: ?·? Reint Hovingh Smit Sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 25 arbeiders 187116 pk 1889 62 arbeiders 188913 pk 1897 (1896) 47 arbeiders/13 pk

Bib/Îografie:

'E. J. Smit &Zoon'sScheepswerven N.V.', Nederlands Economisch Cultures/ Archief, deel 3 (z.pl., z.j. ;ca, 1953), p. 317-318 Aanwezig op het Rijksarchief in Groningen, S1.Jansstraat29712JN GRONINGEN. Periode: 1789ca.1940 (1 m).lnventaris: zieJ. H. de Vey Mestdagh:'Gebundelde inventarissen van het Rijksarchief in Groningen, deel XI.' (Groningen,

Archief

1982)

Diversen:

5

1900 scheepswerf te Wasterbroek 1988 failliet

Naam Bedrijf: 1787 F. ten Zijthoff & Zoon Plaats Provincie Deventer/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1787 molenmakerswerkplaats

Producten:

Leiding:

1897smederiydraaierij ca. 1912 machinefabriek ca. 1800 reparatiewerkplaats molens, vervaardiging molenwerken ca. 1874 inrichting stoomhoutzaagmolens, dorswerktuigen ca 1879 maalinrichtingen (w.o. graanzuiveringsmachines) ca. 1900 aannemingswerken 1884-ca.. 1933 Hendrik Bloemendal sr.

Naam Bedrijf:

1790 Hendrik Zimmer 1845 J. Zlmmer& Zoon Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming& vorm: Aard Bedrijf: 1790 koper/ klokkengieterij ca 1815 ijzergieterij ca 1845 smederijlmachinefabriek Producten: 1853 stoomketels ca. 1860 papiersnijmachines

Leiding: 1815-? Joh. Zimmer sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Leiding: 1845-? Jacob Zimmer Johzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1912-? Hendrik Bloemendal jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1845-1855 Joh. Zimmer jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1912-? Jan Bloemendal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1872-? Karel Frederik Zimmer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Bibliografie:

Leiding: 1872-1891 Jacobus Zimmer Johz. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Archief: Diversen:

Devsnter als industriestad (Deventer, 1907), p. 48-49 Deventer in 1931 (Deventer, 1931), p. 137

Leiding:

1899-?Willem George LodewijkZimmar

Sociale herkomst: Opleiding kweekschool machinisten/ praktijk Loopbaan:

·oe Schelde' sinds 1891 bij bedrijf

Leiding: 1899·? Jacob Zimmer Sociale herkomst: Opleiding:

6

Loopbaan:

sinds 1884 bij bedrijf

Leiding: 1899-? Johannes Zimmer Sociale herkomst: Opleiding praktijk bij Kon. Fabriek van werk· Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief.·

Diversen:

Naam Bedrijf:

tuigen te Amsterdam en machinefabriek Ruston Proctor te Uncoln sinds 1883 bij bedrijf

Leiding: 1840-1872 Pieter Gips Czn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1857 50 arbeiders 18576 pk 1871 1871 1889 65 arbeiders

Leiding: 1840-? Dirk Boest Gips sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1889 1897

Gemeentearchief Amsterdam, particuliere archieven nr. 597. Periode: 1820-1964 (Sm) ~. 1964 opgeheven ?

1794 Pieter Gips

1840 C. Gips en Zonen

Plaats Provincie: DordrechV Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1794 overname van bestaande werf 'Merwede' 1826 eerste zeeschip 1869 laatste houten koopvaardij· schip

Ondernemings-

vorm: Aard Bedrijf:

Producten

Leiding: ca. 1820-1843 Comelis Gips Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1794 scheepswerf 1868 stoomsmederij ca. 1877 machinefabriek/ketelmakerij ca. 1868 bankschroef, voetblok 1877 stoomketels ca. 1878 scheepsmachine

Leiding: 1794-1828 Pieter Gips Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: ?-? C. Gips jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1840-? Dingeman Gips Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1840-1892 Gregorius Gips Czn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1860-1912 Dirk Boest Gips jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-? D. Bosch Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-1912 Regorus Boest Gips Jzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1900-ca. 1916 Pieter Johan Bos Sociale herkomst: Opleiding:

7

Loopbaan:

Archief: Diversen:


1871 1871 1889 62 arbeiders 18898pk 1897

Bibliografie:

Nijverheid en handel in Dordrecht en omstreken (Dordrecht, 1908), p. 21 en29 J. VAN DALEN, 'Een gouden jubileum', DordrechL'!cheCouran( 20 augustus en 3 september 191 0

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1815 timmermans-/molenmakersAardBedrUt werkplaats 1827 ijzergieterij ca. 1a30 machinefabriek 1830 reparaties 1830 gietwerk 1a37 (land) stoommachines

1916 opgeheven

Producten

ca.1803Borcherts ca. 1865 Wed. A. B~herts ca. 1875 R. Bon:herts Sappemeer/Groningen

Leiding: 1835-1840Johannes VerloopCzn Sociale herkomst timmerman/molenmaker Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1870grofsmederijlkachelhandel ca. 1905 smederijlreparatiewerkplaatslconstructiewerkplaats

Bibliografie: Archief: Diversen:

Producten: Leiding: 1906-? Roelof Borcherts Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-? Albert Borcherts Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-? Bollewijn Borcherts Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie

ca.1818C. Verloop 1835 Joh. Verloop en Co. UtrechVUtrecht

MetaJe/eklrovisie, 7 (1968), no. 5, p. 20-21

Naam Bedrijf:

J.C. WESTERMANN, Geschiedenis van de IJzer- en Staalgieterg in Nederland(Utrecht, 1948), p. 48-50 In 1840 overgenomen door de Waal en Co. (zie aldaar)

ca.1820Joh. PetrusJahnus ca. 1840 J. P. Jahnus & Zoon ca. 1845 J. Doedens Jr. 1856 Doedensen Jacobs 1864 W. H. Jacobs 1906 weri'Hubertina' Haarlem/Noord-Holland

Plaats Provincie Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1906 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1820 smederij ca. 1850 stoomsmederij ca. 1860 machinefabriek 1877 metaalgieterij

1880 scheepswerf

8

Producten:

ca. 1847klein constructiewerk ca. 1850 kachels, brandkaslen,telegraafhaken, buigmachine, wastoestellen ca. 1856 boekdrukpersen 1858 stoomkeiels ca. 1859 (land) stoommachines ca. 1866 scheepsmachinerieên ca. 1868 reparaties (o.a locomotieven) ca. 1884 metallieke pakking ca. 1888 constructiewerk (bruggen, reservoirs, sluisdeuren) ca. 1895 stoomheimachines, veentrekmachines

Leiding: 1906-1931 P.F. Bunge Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1900) Loopbaan: in dienst bij Louis Smulders & Co.; 'Conrad'

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 185710 pk 1871 187110 pk 1889 44 arbeiders 1889 1897 70 arbeiders

Bibliografie:

ALLAN, Geschiedenis en Beschrijving van Haarlem, deel4 (Haarlem, 1888), p. 638-639 Haarlem als industriestad (Haarlem,

Leiding: ca. 184Q-ca. 1850 P. Jahnus Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1906), p. 54-56 (ills.) De lndustrieele Club (Amsterdam, ca. 1918), p. 262-263 W.E.M. POST, 'De werf Hubertina·. De toop van het Spaame (Haarlem, 1987), p.151-153

Leiding: 1843-1864 J. Doedens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1858-ca. 1875 Willem HubertJacobs Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

ca. 1875-1895 Andreas Jacobus Jacobs

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie:

Sociale herkomst: Opleiding: werktuigbouwkundig ingenieur Loopbaan: Leiding:

Archief: Diversen:

ca 1885-? Wilhelmus Gerardus Hubertus Jacobs

Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundige Loopbaan: Leiding: ca. 1900-? W. H. Jacobs jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

9

1931 failliet

1824 E. B. L. Maritz & Colf1). 1848 L. J. Enthoven en Co. 1891 Pletterij ·s Gravenhagel Zuid-Holland 1904 DelfV Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1891 naamloze vennootschap vomt: Aard Bedrijf: 1824-1895 koperpletterij ca. 18251oodpletterijlbuizentrekkerij 1830 ijzergieterij 1830 labriek van koperen spijkers; verder koperraffinaderij/ gielerij/ loodgieterij/ zink- en tinpletterij ca. 1845 werktuigenfabriek ca. 1850 zinkwitfabricage 1856-18931abriekvuurvaste stenen ca. 1860 fabricage geweerpatronen

Producten:

1824 koperwerk ca. 1830 ijzerplaten, spijkers ca. 1846 weegkraan ca. 1850 scheepslier, schroefpers 1853 constructiewerk (bruggen, reservoirs, inrichting (gas)fabrieken) ca. 1860 (land) stoommachines ca. 1863stoomketel ca. 1865 overkappingen/ bouwconstructies ca. 1877 gasmeters ca. 1890 spoorwegmateriaal (draaischijven, onderstellen goede-renwagons, hersporingstoestellen, wisseis/puntstukken, afstandsignalen) ca. 1890 zuiveringstoastellen gasfabrieken ca. 1900 tramwegrijtuigen

Leiding: 1824-1863 Uon lsrael Enthoven Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: praktijkervaring in de handel Leiding:

1824-1848 Maritz

Eduard

Leiding:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ca. 1870 in dienst bij fa. Enthoven Leiding:


1857 477 arbeiders 1857115 pk 1871 540 arbeiders 1871182 pk 1889 727 arbeiders 1889174pk 1897 775 arbeiders

Bibliografie:

H.A.H. Hartogh, Een kijkje in de fabriek der Heeren L l Enthoven & Co te 's Hage, Jaarboekje voor spoorwegambtenaren1 (1863), 14()..144 JOHAN GRAM, :S Gravenhage in onzen tijd ('s Gravenhage, 1893), p. 80-84 Zowerkl Den Haag ('s Gravenhage, 1958), p. 115-116,186 J. J. HAVELAAR, 'L I. Enthoven & Co, fabriekanten te 's Hage: een schets van haar "Haagse jaren"', lndustriêle Archeologie, no. 13 (1984), p. 181-193 (ills.) C. M. BOORTMAN, 'Regeringsbeleid en bedrijfsvoering: het ont· staan van de Haagse stoommetaalgieterij-pletterij van E. B. L Maritz en L. l. Enthoven (1823· 1840)', Jaarboek voor de geschiedenis van bedrijf en techniek, deel2 (1985), p. 32-47 Gemeentearchief 's Gravenhage (0,13 meter)(betreft de bouw van de Pierte Scheveningen, 1899-1900) Gemeentearchief Delft; periode 1831-1964 (8 meter)

Bartholomé

OenHaag 1838-1891 Philip Sirnon Enthoven Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: op 15-jarige leeftijd in bedrijf van Loopbaan: Enthoven

ca. 1856-ca. 1890 Henri Louis Enthoven Lzn


ca. 191 Q-1937 Maximiliaan Dirk Enthoven


Sociale herkomst: Opleiding: werkzaam bij de geschutgieterij te Loopbaan:

Leiding:

1890-ea. 1920 Henri Louis Enthoven Hlzn

Archiet

Leiding: 1865-1891 Karel Enthoven Lzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: sinds 1833indienstbijfa. Enthoven

10

Diversen:

Naam Bedrijf:

1941 fusie afd. Curaçao met N.V. Aannemings-maalschappij vlh H. J. Nederhorst te Gouda, onder de naam Combinatie Pletterij-NederhorstN. V. 1966 overgenomen door Nederhorst 1975 geliquideerd

Leiding:

chinelabriek 'I Kromhout (fa. Goedkoop) 1967 overgenomen door scheepswerf Volharding te Amsterdam; werf gesloten, bedrijf voortgezet als Ceuvel-Volharding

1824 J. L Ceuvel 1864 Wed. J. L Ceuvel

Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1824 scheepswerf ca. 1875 smederij ca. 1912 ketelmakerij, lasinrichting, Producten:

Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archiet Diversen: 1911 overname scheepswerf/ma-

werktuigen- en motorenfabriek ca. 1912 motoren ca 1870-1889 Johannes Lodewijk Ceuvel


NaamBedrijf

1825 Nederlandsche Stoombootmaatschappij 1896 Maatschappij voor scheepsen werktuigbouw 'Fijenoord' Plaats Provincie: Rolterdam (tot 1870 IJsselmonde)/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1825 gestart als reparatielabriek van de gelijknamige rederijmaatschappij Ondernemings- onderdeel naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf: Producten:

Leiding: 1874-1884 Johan Coenraad Ceuvel Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ca. 1844-1874 Scheepsbouwmeester bij de Koninklijke Fabriek van Stoom- en andere werktuigen te Amsterdam 1889-ca. 1910 Willem Sebbelee Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: scheepsbouwmeester Loopbaan:

Leiding:

1825-1849 Gerhard Moritz Roëntgen Sociale herkomst: predikant


Leiding: 1911-? Egber1 Willem Pos Sociale herkomst: Opleiding: scheepsbouwmeester Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1823-1896 rederij 1825 scheepswerf. machinefabriek en ijzergieterij 1826 stoomketels, scheepsmachineneên, (land) stoommachines 1839-1841 spinmachines ca. 1840 suikermolens ca. 1850 rijstpelmolens, baggerboten, sleepboten ca. 1860 schaaf/ boorwerktuigen ca. 1880 constructiewerk ca. 1890 pompwerktuigen waterleidinginstallaties/gemalen

Leiding: Sociale herkomst:

1889 32 arbeiders

11

zeeofficier 1849-1867 J.an Willem Louis van Oord!

Opleiding:

1822-1826 Artillerie- en Genieschool, Delft ingenieur bij de Marine 1867-1881 David leonard Wolfson

Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst: zeeofficier Opleiding: dir. Kon. Ned. Grofsmederij te Leiden Loopbaan: 1881-1889 M. VISser Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: kapitein-luitenant ter zeelinspecteur Loopbaan: bij 's Rijksstoomvaartdienst te Nederlands-Indië

Leiding: 1889-1914 David Croll Sociale herkomst: toezichthouder stoomschepen Opleiding: Loopbaan:

KNSM praktijk in SchoUand 1873-1880 assistem-werktuigkundigelhoofdmachinist rederij KNSM 1880-1882 chef-werktuigkundige havenwerken Tandjong Priok 1882-1889 dir. 'De Maas' te Rotterdam

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijt· Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 805 arbeiders 1857 1871 1871 1889 1345 arbeiders 1889 18971185 arbeiders

Bibliografie:

W. A. M. PIEPERS, 'Etablissement 'Fijenoord' der Nederlandscha Stoomboot-Maatschappij', Notulen dervergaderingen vanhetK/v/1884, p. 51-52 F. J. H. EVERS, 'Het etablissement Fijenoord', Katholieke /Uustratie, jrg. 1898199, p.150-151

Archief:

Diversen:

12

'Maatschappij voor scheepsen werktuigbouw 'Fijenoord', Het NedertandschZeewezen, 5 (1906), p. 209-212 (îlls.) 'De maatschappij voor scheepsen werktuigbouw 'Fijenoord'te Rotterdam', De iJzer- en Staalkroniek, 7 (1912/13), p. 3-5 (ills.) TH. P. LÖHNIS, 'Oe maatschappij voorscheeps-en werktuigbouw 'Fijenoord' te Rotterdam, voorheen de Nederlandscha Stoomboot· Maatschappij', Tijdschrift voor EconomischeGeographie. 7 (1916), p. 133-156(ilts.) M.G. de BOER, Leven en bedrijfvan Gerhard Moritz Roéntgen (z.pl., 1923) (168 pgs., ills.) (uitvoerige geannoteerde biografie van de mede-oprichter en eerste technisch directeur van de NSBM, met de geschiedenis van het bed rij~ D. VERWEY. '1 CO-jarig bestaan van Fijenoord', Ons Element 2 (1923), no.45(10nov.),p. 712-714 · J. GOUDRIAANJR, 'De maatschappij voor scheepsen werktuigbouw 'Fijenoord' voorheen en thans', De Ingenieur, 44 (1929), W35-42 M. G. de BOER, 'Een merkwaardig Rotterdammer· (G. M. Roêntgen). Histona, 6 (1940), p: 129-138 (ills.) P.J. BOUMAN, GedenkboekWiltonFijenoord (Schiedam, 1954) (304 pgs., ills.) Gemeentearchief Rotterdam, Mathenesserlaan 315, 3021 HL ROTTERDAM, tel 010·775166. Periode: 1822-1930(122m) Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam. Ketel- en Machineboeken 1839-1881 (7 dln.) (Bibliotheekno. H94)

Bibliografie: NaamBsdrijf

1826 werf 't Kromhout' 1867 Joh. Kloos 1872 Kloos en Goedkoop 1873 D. Goedkoop Jr. 1921 Kromhout motorenfabriek Amsterdam/Noord-Holland

185 'De werf ••t KromhoutM, lnduslrieel Weekblad, 3 (1908109), no. 49, p. 393-398 (ills.) Wat een moderne scheepswerf

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1921 naamlozevennooiSChap vorm: Aard Bedrijf: 1826-1911 scheepswerf

Producten:

1874 smederij 1888 stoomhelling 1899 machinefabriek 1826-1911 schepen 1899-1907 (land)stoommachines, scheepsmachinerieën, stoomketels 1902 verbrandingsmotoren

Leiding: 1867-1873Johannes Kloos Sociale herkomst: eigenaarscheepswerf Opleiding: praklijk op ouderlijke werf te Loopbaan:

Kinderdijk scheepsbouwmeester

Leiding: 1872-1894 Daniël Goedkoop jr. Sociale herkomst: reder Opleiding: praktijkopwerfConcordia(Huygens) Loopbaan:

'Werf '"t Kromhour·. Het NederlandscheZeewezen, 5 (1906), p. 4953 'Oe werf "'t Kromhout"', De IJzer-& Staalkroniek, 1 (1907/08), p. 183-

te Amsterdam 1867feitelijkmede-bestuurderwerf 't Kromhout

Leiding: 1894-1928 Daniel Goedkoop Ozn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1899-? Jan Goedkoop Dzn Sociale herkomst: Opleiding: HBS, Kweekschool voor machinisten, praktijk

Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 91 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

13

bouwt, Op de Hoogte 6 (1909), p. 367-371 (ills.) ·oe Kromhout-Motoren-Fabriek der firma D. Goedkoop Jr. te Amsterdam', De IJzer-& Staal· kroniek, 5 (1911112), p. 455-459 'Kromhout-motoren·. Het Leven, 7 (1912), p. 314-315 (ills.) De Ingenieur, 26 (1912), p. 299·300 en 703-705 G. HILLHORST Az, 'Het bedrijf der Kromhoutmotorenfabriek van de firma Goedkoop Jr.', De Wereldkroniek, 20(1913114), p.665672 (ills.) (Geschiedenis en inrichting van het bedrijf plus een beschrijving van de Kromhoutmotor) 'De Kromhout-motor. De Hol· landsche Revue, 18 (1913), p. 29-34 (ills.) De Ingenieur, 47 (1932), p. A 410. 411 (inleiding tot bezoek) J. C. WESTERMANN, Kagen, clippers, werven en motoren (Amsterdam, 1942) (317 pgs., ills., bijl.) Th. M. van der PAS: '1 OOJaar Krom· houtmotoren', De Ingenieur, jrg. 1967, A 387-388 'Een eeuw Kromhout', De Ondememing17 (1967), 304-306 M. Wallast, Truckstar Kromhout /Hazerswoude, 1982) J. L MEYER, 'Oe geschiedenis van de werf 't Kromhout en de vroegere scheepsbouw aan de Hoogte Kadijk in Amsterdam', Jaarverslag Nederlands Hislorisch Scheepsvaart· museum, 1985, p. 26-35

Archiet

Diversen:

Gemeentearchief Amsterdam: part. arch. nr. 300a: scheepstimmerwerf/motorenfabriek Kromhou~ ca. 1873-1960 (1 m) 1966 fusie met VMF-Stork

Naam Bedrijf

1828 Fop Smit & Co.

1847J.&K.Smil

Plaats Provincie: 1847 Kinderdijkl Zuid-Holland 1856 (ook te) Krimpen a/d Lek/ZuidHolland

Voorgeschied9nis: Ondernemings- 1907 naamloze vennootschap

Leiding:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: houthandelaar Leiding: 1899-1935 Komelis Gerardus Smit Sociale herkomst: reder/eigenaarscheepswerf Opleiding: HBS Loopbaan: Leiding: 1911-1930 Hendrik Smit Hz Sociale herkomst: reder/eigenaarscheepswerf Opleiding: HBS/ praklijk, o.a. op lierenfabriek te

vorm: Aard Bedrijf:

Product9n:

Gateshead on Tyne 1828 scheepswerf ca.1840 ketelmakerij 1845 grofsmederij 1892 stoomsmederij 1893 stoomdraaierij ca 1845 stoomketels, waterketels, ijzeren masten: scheepsmachinerieën

Leiding: 1824-1847FopSmit Sociale h~rkomst: scheepsbouwmeester/eigenaar scheepswerf


ca. 1880-1899 Willam Adrianus Boogaardt

Loopbaan: Leiding: 1911-1929 F. Smit Sociale herkomst: reder/eigenaarscheepswerf · Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 120 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 5 pk Omvang Bedrijf: 1897120 arbeiders Bibliografie:

scheepsbouwmeester/eigenaar scheepswerf

Leiding: 1847-1890JanSmit Sociale herkomst: reder/eigenaarscheepswerf Opleiding: Loopbaan:

Archief: Diversen:

Leiding: 1849-191 0 Kornel is Smit Sociale herkomst: reder/eigenaarscheepswerf Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf

Leiding: 1874-1912 HendrikSmitJzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ANNO TEENSTRA, Honderd jaar scheepsbouw aan Noord en Lek, de geschiedenis van de N. V. J. en K Smit's scheepswerven (gestencild typoscript, z.pl., z.j.)

1828 Van Vlissingen en Dudokvan Heel 1871 Koninklijke Fabriek van stoom en andere werktuigen Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1828 commanditaire vennootschap vorm 1871 naamlozevennootschap Aard Bedrijf: 1827 reparatieinrichting

1828 machinefabriek en ijzergieteriJ 1844 scheepswerf

14

Producten:

1828 (land)stoommachines. machinerieên suikerindustrie, scheepsmachinerieên, brandspuiten 1830 stoom ketels ca. 1840 constructiewerk (bruggen} 1843-18461ocomotieven 1845 ijzeren schepen ca. 1850 constructiewerk (sluiswerken, dokken, fabriekskappen) 1855-1871 ijzerpletterij 1871 rollend materieel 1888 gasmotoren

Leiding: 1827-1852 Paul van Vlissingen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: oud-ambtenaar. mede--oprichter AmsterdamscheStoombootmij.

Leiding:

1828-1868 Abram Everardus Dudok vanHeel

Loopbaan: 1848-1871 HendrikRadier Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: meubelmaker Loopbaan: 1831 modelmakersbaas bij Van Vlissingen & Dudok van Heel

1869-1871 Jeannes Petrus Dudok vanHeel

Sociale herkomst: Opleiding: kostschool Hilversum. praktijk en tekenles op de labriek

Loopbaan: Leiding:

1871-1884 Johannes Marinus van derMade Sociale herkomst: aannemer Opleiding: praktijk op Engelse en Belgische fabrieken Loopbaan: aanleg spoorwegen en gasfabrieken. oud-directeur gaslabriek Dordrecht 1883-1891 Johannes Dirk van der Made Sociale herkomst: directeurmachinefabriek Opleiding: Universiteit Luik (ingemeur des arts et manufactures) Loopbaan: 1873 in dienstvan de Koninklijke Fabriek van stoom en andere werktuigen

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1884-1891 Ferrand Whaley Hudig zee-officier bij de Marine inspecteur bij rijksstoomvaartdienst dep. Marine

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 (1858) 1000 à 1200 arbeiders 1857104 pk 1871 ca.1100 1871 1889 854 arbeiders 1889

1848-1879 Comalis Fenlener van Vlissingen

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

Leiding:

Leiding:

Sociale herkomst: Opleiding:

Leiding:

Loopbaan:

1853-1871 Paul Cornelis van Vlissingen

Sociale herkomst: Opleiding: praktijk op de fabriek

15

Bibliografie:

'De Koninklijke Fabriek van Stoom en andere Werktuigen te Amsterdam', Eigen Haard, 3 (1877), p. 388-390 (ills.) 'EenbezoekindeKoninklijkeFabriek voor Stoom en andere werkuitgen van de heeren P. van Vlissingen en D. van Heelte Amsterdam', Nederlandsch Magazijn 23 (1856), p. 345350 Fabrijk van stoom- en andere werktuigen onder bestuur van de heeren Paul van Vlissingen en A. E. Dudok van Heel', Verhandelingen en Berig-

ten betrekkelijk het zeewezen en de

Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf:

ca. 1830 scheepswerf ca. 1880 werktuigenfabriek

Producten: Leiding: ca. 1830-1876 J. J. de Jong Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1830-1876 Anthony Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

zeevaartkund~!jrg. 1848, p. 571-578

M. G. de BOER, Honderd jaar ma-

chine-industrie

op

Oostenburg

(Amsterdam, 1927) (156 pgs., ills.) (verantwoord gedenkboek. Behandelt de bedrijfshistorie vanaf oprichting tot 1925, met aparte hoofdstuk· ken over de relaties met de suikerin· dustrie en de sociale werkzaamheden) I. J. BRUG MANS, 'De opkomst der Amsterdamse machine-industrie', Welvaart en Historie (Den Haag, 1970),p.51-60

Werkspoor,1827-1952(Amsterdam, 1952) (bevat slechts een kort algemeen overzicht van ca. 20 pgs. van de geschiedenis van Werkspoor en zijn voorgangers zoals Van Vlissingen & Dudok van Heel).

Archief: Diversen:

1891 geliquideerd. machinefabriek in gewijzigde vorm voortgezet door de Nederlandscha Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel (zie aldaar)

Leiding: ca. 1876-? W. A. Kortlandt Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1871 1871 1889 65 arbeiders 1889


ca. 1895 opgeheven ?

NaamBedrijf Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf: Producten: Leiding:

Naam Bedrijf

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis:

ca. 1830 De Jong, Kortlandt en Anthony 1876 Gebrs. Kortlandt Rotterdam/ Zuid-Holland

ca. 1830 C. Thoms 1855 Wed. C. Thoms Rotterdam/ Zuid-Holland


16

1859 stoomsmederij ca. 1885 lierenfabriek ca. 1885 lieren ca. 1830-1855 Philip Dietrich Coenraad Thoms

Leiding: 1855-1856Johan Wilhelm Thoms Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

NaamBedrijf

ca. 1830 A. Sterkman 1846 Wed. A. Sterkman & Zn. 1866 De Prins van Oranje Plaats Provincie: ·s Gravenhagel Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1840 oprichting ijzergieterij door A. Sterkman 1846 voortgezet als Wed. A. Sterkman en Zoon Ondememings- 1866 naamloze vennootschap

Leiding: ?-1878 Carl Maria Thoms Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1879-? Wilhelm Christian Thoms Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:


ca. 1900-1919 Philip Dietrich Con· raad Thoms Jr.


ca. 1900-1919Willem Per Alexander

Thoms


ca. 1900-1919 Jeannes Wilhelmus van Walterop de Vries

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archiet Diversen:

ca. 1830 vuurhaardenlabriek ca. 1856 machinelabriek ca. 1840 gietwerk (o.a. functioneel werk als molenassen, fabriekskolommen, oliewalsen) ca. 1850 bruggen ca. 1856 (land) stoommachines ca. 1856 stoomketels ca. 1860 stoompers, stoombaggervaartuigen, veentrekmachines ca. 1860 constructiewerk (overkappingen, hijskranen, gashouders) 1870 pompwerktuigen

Leiding: 1857·1859 F. H.M. Pino Post Sociale herkomst Opleiding: Loopbaan: bankier Leiding:

1857-1873Jacobus Cornelis Paulus Hotz Sociale herkomst: fabrikantboekdrukpersen

1871 1871 1889 26 arbeiders 18893pk 1897


handelaar in metalen/ijzer 1859-1897 Jacobus Johannes van eoeverden

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman in vensterglas

1919opgeheven

Leiding: 1866-1874 Willem Huygens Wzn Sociale herkomst: reder/assuradeur Opleiding: Loopbaan: Leiding:

17

1874-1894 Jan Hendrik Huygens

Sociale herkomst: Opleiding: c. ir. (1864) Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857152 arbeiders 185726 pk 1871 492 arbeiders 1871 28 pk 1889 235 arbeiders 1889 38 pk 1897 300 arbeiderS

Bibliografie:

'De Fabriek 'de Prins vanOranje'te ·s Gravenhage', Nederlandsch Magazyn,jrg.1862,p.113-114en129· 130(ills.) F.H.USENER, 'Maatschappij IJzergielerij 'Oe Prins van Oranje', machinen- en bruggenbouw te ·s Gravenhage', Eigen Haard 21 (1895), p. 388-392en410-412 (ills.) J. KORSTENHORST, 'Multatuli en Hotz',JaarboekDieHaghe, 1964, p. 73-107 (ills.)

Archief: Diversen:

1897 opgeheven

NaamBedrijf

1834 Schretlen, Mereer en Coq:~. 1839 D. A. Schretlen & Co.l 0 eNijverheld 1871 D. A. Schretlen en coq:~. 1887 Sereten Sameveld 1889 W. Barneveld & Co. Plaats Provincie: Leiden/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1834 opgericht als ijzergieterij

Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

1834ijzerlkoper/metaalgieterij i 836 stoomsmederijl draaierij; wolspinnerij 1840 (land) stoommachines ca. 1840 constructiewerk (bruggen, gashouders, gietijzeren vuurtorens) ca. 1850 installatie/beheer gasfabrieken ca. 1858 mortelmolens

ca. 1878sleenvormmachines

Leiding:

1834-1883 Dominicus Antonius SchreUen Sociale herkomst: kachelsmidikoperslager

. Opleiding: Loopbaan:

smid/koperslager

Leiding: 1834-ca. 1838 Jphn Mereer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinewerker Leiding:

1834-ca. 1839 Hendricus Jacobus Hermans


1839-1841 Frederik Pieter Wouter de Timmerman

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ijzergieter Leiding:

1871-1887 Antonius Daniel Dominicus Schretlen Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1887-1889 Wouter Adriaan Seret Sociale herkomst: aannemer Opleiding: Loopbaan: Leiding: i 887-1892 Wouter Barneveld Sociale herkomst: Opleiding: smid Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Om vang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

18

1857 1857 1871 8 arbeiders ? 1871 20 pk 1889 72 arbeiders 1889 29 pk


NaamBedrijf ca. 1892 geliquideerd

Naam Bedrijf 1836 C. Verveer en Co. Plaats Provincie: Amsterdam/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1836 opgeriGht als spijkerfabriek Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf:

1837 uitgebreid met produktie kleinzilver 1838 commanditaire vennootschap

1836 't Hondsbosch' 1810 D. Bosman & Zn. Plaats Provincie: Alkmaar/Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1836 oprichting scheepswerf door J. Baggeen van der Drift 1870 overgenomen door fa. Bosman, rederij, in 1837 gestart als zoutziederij Onderneming&- 1906 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

1838 machinefabriek en ijzergieterij 1841 scheepswerf

Producten:

1838 reparaties

Producten:

1838 stoomketels 1839 (land) stoommachines 1839 boeien 1840 stoomlocomotief 1841 sloomboot

diensten

Leiding:

Bibliografie:

Archief: Diversen:

1870 smederij 1876 stoomsmederij ca. 1906 machinefabriek ca. 1900 ijzeren schepen ca. 1906 stoomketels, scheepsmachinerieên, stoomgemalen, inrichting kaasfabrieken

Leiding: 1870-? Cornelis Bosman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: scheepsreder. eigenaarstoomvaart-

Leiding: 1836-1843 Adriaan van der Hoop Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bankier Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1838 scheepswerf

1836-1843 Chrisliaan Verveer

ca. 1888-1906 Gerard Jacob Bosman

Sociale herkomst: Opleiding: s.ir. (1888) Loopbaan:

Kapitein terzee Artillerie/ genieschool Delft Luitenant ter zee J. MAC LEAN, 'De luitenant ter zee der eerste klasse Chrisliaan Verveer (1801-1845)' Maandblad Amstelodamum, 64 (1977), p. 76-84

Leiding:

man

Sociale herkomst: Opleiding: HBS/ Practical Engineering School Loopbaan:

1843 opgeheven

1906-1950 Herman Johannes Bos-

Omvang Bedrijf:

te Londen sinds 1902 in het bedrijf 1889 16 arbeiders in smederij/kopergieterij, 45 arbeiders in scheepsbouw

Opg~steld Verm.: 1889 Omvápg Bedrijf: 1897


19

1950 opgeheven

NaamBedrijf

NaamBedrijf

1836 A. Nolet 1852 C. Nolet 1865 Nolet en Driessen Schiedam/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1836 ijzer/metaalgieterij ca. 1865 constructielabrieklstoom· Producten:

korenmolen ca 1840 inrichting gasfabrieken ca 1884 constructiewerk (bruggen)

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1tl36 naamloze vennootschap vorm: 1837 grofsmederij Aard Bedrijf:

1838-ca. 1865, 1889 ijzergieterij

ca. 1850 constructiewerkplaats Producten:

Leiding: 1836-1852 Anthony Nolet Czn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: korenwijnstoker Leiding: 1852-1870 Comalis Nolet Sociale herkomst: Opleiding: studie rechten Universiteit Leiden Loopbaan: Leiding: 1852-1865 Amoldus Nolet Sociale herkomst: Opleiding: studie rechten Universiteit Leiden Loopbaan: Leiding:

1865-1870 Gerhard Joann Driessen

Omvang Bedrijf: 1857 35 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 8 pk Bibliografie:

Archiet Diversen:

L. A. ABMA, Geschiedenis van de Schiedamse familie No/et (Oosterhout, 1954), m. n. pgs. 111125 1870 opgeheven

1851 kettinglabriek 1876 scheepswerf 1837-1875 stafijzer 1842ankers ca 1850 constructiewerk (bruggen, kappen, gashouders) 1851 kettingen 1857 stoomketels ca. 1860 stoommachines ca 1860 pulboortoestellen 1876 grondverplaatsingswerktuigen I scheepsmachinerieën ca. 1880 baggervaartuigen

Leiding: 1836-1840 Willam Archibald Sake Sociale herkomst: arts Opleiding: Loopbaan: militaire functies (o.a adj.·(lir. Rijksgeschutgieterîj te Luik)

Ferdinand

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: fabrikantteLeiden

1837 De Nederlandsche Grofsme· derij Leiden/Zuid-Holland

Leiding: 1836-1839 H. A. Sake Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1840-1861 W. Wolters Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: 1837-1839 boekhouder bij Grofsmederij 1839-1841 adj.-dir.bij Grofsmederij

Leiding: 1862-1868 David Leonard Wolfson Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: directeur fabriek voor de Marine en het stoomwezen. te Soerabaja

20

Leiding: 1866-1885P. van BleiswijkRis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: directeur labriek voor de Marine en

Diversen:

het stoomwezen te Soerabaja

Leiding: 1886-1901 Cornelis Bonger Sociale herkomst: Opleiding: praktijk op verschillende fabrieken Loopbaan: 1869 technisch ambtenaar Marine. afd. Loodswezen 1871 chef technisch bureau bij Grofsmederij

Leiding:

Archief:

1901-1920 Bernard Johan Herman Haitink

Sociale herkomst: Opleiding: HBS/ c.ir. (1879) Loopbaan: Opzichter Waterstaat/leraar/ ing.dir. ·oe Maas· te Rotterdam/ dir.generaal 'Chantiers Navales' te Bouffioulx


1857100 arbeiders 1857 1871 200 arbeiders 187143pk 1889 189 arbeiders 188980 pk 1897 360 arbeiders

Bibliografie:

Catalogus (ca. 1910) (39 pag1na's) (aanwezig op Econ. Hist. Bibliotheek, Br. N. XX 7 lol) 'Een eeuw Grofsmederij', Leidsch Dagblad, 28 aug. 1936. 3e blad Industrie Leiden Holland (Leiden. 1952), p. 62-78 (ills.) 'N. V. Kon. Ned. Grofsmederij', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel7 (Z.pl., z.j. ca. 195 7). p. 144-145 125jaarGrofsm6derijtleiden.1961) Ko Ne GroNieuws (personeelsorgaan Grofsmederij), 16 {1961 ). nos. 6, 7 en 819 {ills.) '125 jaar Grofsmederij', Nautica, sept. 1961, p. 406-408 (ills.)

21

Naam Bedrijf

De Nederlandse Industrie, jrg. 1961, p.642-645 Gemeentearchiel Leiden. Periode:1836-1976 (6 meter) 19781ailliet

1837 J. A. Mercx ca.1855 P. Mercx 1869 Gebr. Mercx 1903 'TUburgsche machinefabriek

en ijzergieteriJ' Plaats Provincie: Tilburg/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondememings- 1903 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1837 reparatiewerkplaats

Producten:

1841 ijzergieterij ca. 1860 machinefabriek, handel in ijzerwaren, slaafijzer en slijpstenen 1837 reparaties ca. 1859 toestellen voor gasverlichting ca. 1860 (land) stoommachines ca. 1860 drijfwerk ca. 1865 wolwasmachines ca. 1880 pompwerktUigen

Leiding: 1837-ca. 1855JohanAntonie Mercx Sociale herkomst: (hoel)smid Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: ca 1855-1869 Peter Mercx Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1866-ca. 1900Johannes Franciscus Mercx Sociale herkomst: machinefabrikant


1866-ca. 1900 Johannes Ludovicus Mercx

Sociale herkomst: machinefabricant Opleiding: Loopbaan:

Producten:

Leiding: 1873-? Petrus Caret Mercx Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1900-ca. 1913Jan Karel Mercx Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: w. ir. (1901) Loopbaan:

1858 ijzergieterij ca. 1850 reparatiewerk ca. 1852stoomketels ca. 1852 scheepsmachinerieën ca. 1855 constructiewerk ca. 1855 stoommachines ca 1865steenvormmachines

Leiding: 1838-1854 Charles J Penning Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: (hoofd) machinist 'Fijenoord'

ca. 1900-ca. 1925 Petrus Antonius Me rex Sociale herkomst: machinefabrikant

Leiding: 1854-1875 Ernst van Galen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: civiel rngenieur


werktuigkundige

Leiding:


1857 1857 1871 (1876) 18 arbeiders 1871 1889 21 arbeiders 1889 1897 30 arbeiders

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: civiel ingenieur


ca. 1925 opgeheven

Leiding: 1866-1867H. F. 0. 0. van Gelder Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: civiel ingenieur

NaamBedrijf

1838 Rijn· en IJssel-Stoomboot·

Leiding:

Leiding:

Leiding: 1854-1857LouisJean Marie Taurel Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige bij 'de Atlas'

maatschappij

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf:

1854-1866 Abraham Mathias Comalis Roest

1866-1870 Cart George Chrisliaan Hohn

1854 Van Galen en Roest 1866 'De IJssel' Kampen/ Overijssel

Sociale herkomst: Opleiding: diplom


Loopbaan:

1838 opgericht als stoombootrederij 1842 reparatiewerf en smederij ca. 1849 nieuwbouwwerf ca. 1854 constructiewerkplaats en machinefabriek

Leiding: 1867-1870 M. A. Hotsboer jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige

ingenieur (Technische Schule Hannover), praktijk op ketelmakerij te Duitsland

Omvang Bedrijf:

22

1857 67 arbeiders

Opgesteld Verm.: 185714 pk Omvang Bedrijf: 1871 32 arbeiders Opgesteld Verm.: 187114 pk

NaamBedrijf


Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1839 commanditaire vennootschap vorm: 1851 naamloze vennootschap Aard Bedrijf: 1841 machinefabriek

1854 stoombootrederij zelfstandig verder onder eigen naam 1874 overgenomen door H. Dalhuisen (zie aldaar)

Producten: Naam Bedrijf 1838 W. H. S1111lders Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1838 smederij, later reparatiewerk·

Producten:

plaats 1846 stoomsmederij 1859 ijzergieterij ca 1860 machinefabriek ca. 1850 textielmachinerieën ca. 1860 (land) stoommachines

Leiding:

1838-1871 Wilhelmus Hendricus Smulders Sociale herkomst: koperslager

Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Bibliografie: Archiet Diversen:

1839 Dixon en Co. ca.1841 'Oe Atlas' Amsterdam/Noord-Holland

1841 ijzergieterij 1870scheepswerl 1841 scheepsen molenwerken 1841 stoomketels 184? weefgetouwen 184? suikerinstallaties 184? constructiewerk (bruggen) 184? snelheidsmeter 184? waterkisten 1845-18471ocomotieven 1848scheepsmachinerieên 186? constructiewerk (kranen) 1881 bakentonnen 1883 hydraulischesteenpers 1886verbrandlngsmotoren

Leiding: 1839-1847 Job Dixon Sociale herkomst: schrijnwerker/machinemaker Opleiding: Loopbaan: mede-d1recteur machinefabriek en stoomspinnerij

Leiding: 1839-1841 Jacq. Ed. Saportas Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: commissionair

1857 1857 1871 1871

Leiding:

1841-1847 en 1851-1863 Hendrik Pietervan Heukelom


1874 opgeheven

Leiding: 1848-1851 F. van Vollenhoven pzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

23

1848·1851 C. van Lennep

Plaats Provincie: Deltil Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1840 opgericht als stoomvijlenfa-

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1851-? Jan FrederikTaunay Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1864-1884Jan Maurits Elias Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Leiding:

1864·1 887 Willem Frederik Adolph Beyerinck Sociale herkomst: hoofding. Waterstaat Opleiding: middelbaarondeJWijs Loopbaan: 1846opzichterwerken droogmaking Haarlemmermeer 1852 opzichter indijking Bathpolders 1856 in dienst bij 'De Atlas· als be· drijfsingenieur

Leiding: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 ca 225 arbeiders 1857 40 pk 1871 320/330 arlleiders 187137 pk

Bibliografie:

A. L. van SCHELVEN, 'De Dixons op het continent', Textielhistorische Bqdragen,dl.12 (1970), p. 28-35

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf

1842 H. P. van Heukelom brengt de ijzergieterij van de Fa. Savenbergen en De Lanoy te Amsterdam in 1847-1851 in liquidatie 1886 gesloten

1840 Watson, Hartogh Heys & Co. 1843 H. Hartogh Heys jr. 1880 Gebr. Sen! 1882 Sen! en Co. 1885 Vreede, van Rinsurn en Co. 1891 Van Rinsurn en Co. 1893 machinefabriek 'Reineveld'

briek 1846 smederij ca 1850 uitbreiding met ijzergieterij, kachelmakerij 1891 commanditaire vennootschap 1893 naamloze vennootschap ca. 1860 machinefabriek 1866 scheepswerf ca 1850 vergulderspersen, boekbindersgereedschappen ca. 1850 gietwerk ca. 1860 reparaties ca. 1860 (land)stoommachines 1867 stoomketels; scheepsmachinerieên ca. 1875 gereedschapswerktuigen ca. 1892-1930 pompwerktuigen ca. 1895 Verbrandingsmotoren 1899wasserijmachines (1902stoommangel; 1909centrifuge) 1840-ca. 1864 Hermanus Hartogh Heys jr.


ca 1864-ca. 1880 S. B. Hartogh HeysHzn

Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur (Luik) Loopbaan: sinds 1859 in dienstvan het bedrijf Leiding: 1880-1885 Jacobus Martinus Senf Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1882-1889 Everard Vreede Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1885-1892 Anton Elize van Rinsurn Sociale herkomst: commissionair in effecten/ rentenier Opleiding: 1876-1879 TH Hannover

24

Loopbaan:

ca. 1845 huishoudelijke voorwerpen (mangels, stempelpers) ca. 1847 landbouwwerktuigen (kluitenbreker, strosnijbank, hooipers) ca. 1858toestellen voordebereiding van lichtgas

ingenieurs. bij de bouwvan deOiiefabrieken te Delft

Leiding: 1893-1924 J. G. F. Rocker Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1884) . . Loopbaan: ingenieur aan de Ned. G1st- en Spiritusfabrieken te Delft

Leiding: 1840-1860 Gerrit de Waal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 191 0·1930 S. H. Stoffel Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1904) Loopbaan: 1907 in dienst bij 'Reineveld'

Leiding: 1840-ca. 1849 Engelbart van Driest Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: Opgesteld Venn.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 10 arbeiders 1857 18715arbeiders 1871 1889 40 arbeiders 188952 pk 1897

Bibliografie:

Vanambachttotind!IStriein 100jaar. Uit de historie eener Hollandsdie onderneming, 1841-1943 (gedenkschrift, geschreven door oud-directeur 'Reineveld', ir. S. H. Stoffel) (72 pgs.) ZesligjaarReineve/d,l893-1953(50 pgs .• ills.) in depot bij Gemeentelijke ArchiefdienstDelft, OudeDelft169, 2611 HB DELFT. tel. 015-133111. Periode:ca. 1874-ca. 1969 (27 m) 1972 opgeheven

Archief:

Diversen:

Omvang Bedrijf: 185716 arbeiders Opgesteld Verm.: 185714 pk

Naam Bedrijf 1840 De Waal en van Driest Plaats Provincie: Utrechtii.Jtrecht Voorgeschiedenis: voortzetting fa. Joh. Verloop & Co. Ondememingsvorm: Aard Bedrijf: machinefabriek, ijzergieterij, Producten:

smederij, molenmakerij ca. 1840 gietwerk, stoomketels, vijzelmolens 1841 (land)stoommachines

25


1860 overgenomen door H. A. van den Wall Bake (zie aldaar)

Naam Bedrijf

ca. 1840 A. Brons en Co. 1860 W. de Bruyn es Plaats Provincie: Dordrechi/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: opgericht als reparatiewerkplaats van de Dordrechtscha stoomboot Maatschappij, die dateert van 1823


ca. 1840 grofsmederij ca. 1840 reparaties ca. 1869 stoomketels, scheepsmachinerieên

Leiding: ca. 1840-ca. 1855 Abraham Brons Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ondernemerstoombootvrachten Leiding: ca. 1855-1868 Wouter G. de Bruyn Sociale herkomst:


1874 landbouwwerktuigen (hooischudders) ca. 1874 (land)stoommachines ca 1874stoomketels ca. 1879 inrichting gasfabrieken ca. 1880 ijzeren scheepsbouw, baggermachines ca. 1880 draaischijven

ondernemer stoombootvrachten, kapitein Dordtscha Stoomboot

Leiding: ca. 1868-? Aria Pieter de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ondernemerstoombootvrachten Leiding:

1868-? Comalis Johannes Wilton vanReede

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ondernemerstoombootvrachten Leiding:

ca. 1868-? Hubertus Pieter van Braambeek

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1857 9 arbeiders 1857 1871 20 arbeiders 1871

Leiding: 1874-1885 Hendrik Dalhuisen Jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1874-1885 Taunis Dalhuisen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1881-1886 Diederich Arnold Maurits Doublet

Sociale herkomst: Opleiding: c. ir. (1876) Loopbaan: 1878 overgenomen door H. J. Koopman te Dordrecht (zie aldaar)

ca. 1840 H. Dalhuisen 1885 'De IJssel' Kampeot Overijssel

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1885 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca 1840 bascule- en kachelfabriek ca. 1885 machinefabriek Producten:

Leiding: ca 1840-1874 Hendrik Dalhuisen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1874 constructiewerkplaats ca. 1860 brandkasten, bascules, ledikanten, haarden, kachels 1864 steenvormmachines ca. 1869 mortelmolens, gistpersen 1874 constructiewerk

Leiding: 1885-1888 B. P. Tideman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1885-1888 H. J. Crockewit Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1871 32 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 Bibliografie: Archief: Diversen:

26

1874 overname fa. 'De lJssel' te Kampen (zie aldaar) 1887 geliquideerd

Naam Bedrijf:

N. B. na 1885 H. Dalhuisen apart ver· der met nieuwe smederij onder eigen naam

Bibliografie: Archief.· Diversen:

ca. 1840 L N. Doppier ca.1866Gebr. Doppier

Naam Bedrijf

Plaats Provincie: Maastricht! Limburg Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1863 schroefbouten ca. 1870 (land) stoommachines? ca. 1879 bankschroeven ca 1879 constructiewerk (bruggen)

Leiding:

Leiding:

ca. 1835-ca. 1850 Hendrikus Philippus Hotz


ca. 1866-ca 1885 Henri Hubert Doppier

Leiding: ca. 1850·1868J. C. P. Hotz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ca. 1866-ca. 1885 Jean Francois Doppier

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

ca. 1870 gegalvaniseerde ijzeren voorwerpen, telegraafbenodigdheden ca, 18771edikanten

Leiding:


ca. 1840 H. P. Hotz ca. 1850 J.C. P. Hotz 1868 H. Hotz

Plaats Provincie: 's Gravenhagel Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: smederij ca. 1840-ca. 1870 boekdrukpersen Producten:

ca 1840-ca.1866LambertNioolaas Doppier


ca. 1885 geliquideerd

Omvang Bedrijf: 1857 (1856) 13arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 Bibliografie: Archief: Diversen:

1857 1857 1871 (1872) 48 arbeiders 1871

27

ca 1886 produktie gestaakt

Leiding: Naam Bedrijf

ca. 1840 J.C. Jacob ca. 1860 Wed. J.C. Jacob

Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: smederij11jzerdraaierij Aard Bedrijf: Producten: ca. 1860 draaibanken

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

Leiding: ca. 1845-ca. 1860 J.C. Jacob Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Bibliografie: Archiet Diversen:

OmvangBedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 1871

Naam Bedrijf:


ca. 1880 opgeheven

Naam Bedrijf

ca. 1840 J.C. Timmennan 1873 Wed. J.C. Timmerman en Zn. ca. 1885 C. H. nmmennan

Plaats Provincie: Leiden/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1840 smederij

Producten:

Leiding:


1859 stoomsmederij, koper/ metaal· gielerij en fineerzagerij vanaf ca. 1872 uitsluitend fineerzagerij 185? tabakskerfbanken ? (land) stoommachines? ca. 1840·1873 Johan Conrad Timmerman

1873-188? J. G. Webeler, wed. J. C. Timmerman

1857 10 arbeiders 1857 1871 8 arbeiders 18715 pk

1841 Asselbergs en van der Hoeven 1852 Am. en Ant. Asselbergs 1865 Am. Asselbergs en Zn. Plaats Provincie: Bergen op Zoom/ Noord-Brabant

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1917 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1841 smederij 1847 ijzergieterij

ca. 1865 constructiewerkplaats Producten:

ca. 1870 constructiewerk (bruggen, inrichting gasfabrieken)

Leiding: 1841-1880 Amoldus Assaibergs Sociale herkomst: koopman Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1841-1852AdrianusvanderHoeven Sociale herkomst: koopman Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1852·1865 Antonius Assaibergs Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

28

1865-1913 Johannes Petrus Assaibergs

s~ herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding:

1865-1913 Carolus .klhannes Assaibergs


Producten:

Leiding: 1904-? Joh. Petr. Jos. Assaibergs Sociale herkomst: Opleiding: 1894 werkzaam inde ijzergieterij van Loopbaan: de fa. Assaibergs


1857 17 arbeiders 1857 187110 arbeiders 1871 1889 52 arbeiders 188916 pk 1897

Bibliografie:

Gedenkschrift bij het I00-jarig bestaan van de zaken behorende tot hetconcemAsselbergsteBergenop Zoom (1948) (ca. 40 pgs.• ills.) K.SLOOTMANS, 'Amoldus Asselbergs,1811-1880', DeGhu/denRoos,jrg.1969,p.108152.

Archief: Diversen:

Leiding: 1841-1843 Samuel Dixon Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

na ca 1880 voornamelijkijzergieterij

Leiding: 1841-1843 Henrich Callenhoven Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1843-1873 Johan Frederik Schutte Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: makelaar Leiding: 1843-1873 Gerhard Schutte Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

Naam Bedrijf:

1841 S.Dixonen~. 1843 J. F. Schutte & Co. 1844 Gèbr. Schutte en Weiier 1852 Gebr. Schutte Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1841 de ankersmederij van DirkHendrik Broens overgenomen

Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf:

ca 1855 en ca. 1862 overname scheepstimmerwerven van fa. J. R. Boelen &Zn. en Hendrik Bieman Enzlin te Amsterdam 1863overnamekoperslagerij/gieterij A. Mendes da Costa &C. J. van de Laarschot te Amsterdam 1846 stoommachines en scheepsmachinerieên;stoomketels ca. 1847 diamantschijf/spil 1868 reparaties/nieuwbouw (schepen) iJzerconstructies (bruggen) machines/apparaten voor suikerfabrieken

1844-1852 Willam Hendrik Arie Weiier

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist Leiding: 1863-1868 Hendrik SchutteJfzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ca. 1850 werkzaam op bedrijf van Gebr. Schutte

ca. 1841 werktuigfabriek 1842 ijzergieterij

29

Leiding:

1867-1882 Hendrik Christoffel Wilhelmus Schutte

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1867-1882 Gemard Schutte Jfz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 10 arbeiders 1871

Bibliografte:

ALLAN, Geschiedenis en beschrijving van Haarlem, deel4 (Haarlem, 1888), p. 639-640

Archief: Diversen:

Leiding: 1876-1882 Gerhard Schutte jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 140 arbeiders 185724 pk 1871 80 à 100 arbeiders 187112 pk


1882 opgeheven

Naam Bedrijf: 1841 F.B.Meylink Plaats Provincie: Haariem/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondememingsvorm: 1841 smederij Aard Bedrijf: Producten:

ca. 1850 ijzerbewerkingsatelier ca. 1852 gevlochten ijzerdraad 1854-ca. 1880 (land)stoommachines, waaronder in de larere periode ook locomobiles ca. 1860 brandspui1en ca. 1885 stoomeest ca. 1865 inrichting fabrieken ca. 1880 brandkasten, haarden

Leiding: 1841-?F.B.Meylink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf:

ca. 1880 stopzetting machinefabricage; verder als uitgebreide kachelsmederij

1843 F. Kloos 1867 F. Kloos & Zonen K1nderdijkl Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1905 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1843 molenmakerij/smederij

Producten:

1849 scheepswerf 1863stoomsmederij/draaierij ca. 1865 constructiewerkplaa1S, ketelmakerij 1843 smeedwerk voor de houten scheepsbouw (spijkers, bouten, blokbes lag; tater ook knieën, stutten en balken) 1855-1881 schepen ca. 1865 constructiewerk (bruggen, sluisdeuren, ijzeren dokken e.d.) ca. 1865 stoomketels

Leiding: 1843-? Floris Kloos sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: molenmaker Leiding: 1867-1913 Floris Kloos jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1867-? Hendrik Kloos Sociale herkomst: Opleiding:

30

Loopbaan: Leiding: 1873-1893 Ivo ElizaKloos Sociale herkomst: Opleiding: civiel ingenieur Loopbaan: Leiding:

Producten:

1905-1917 Jacob Marius Prins Visser

Sociale herkomst: Opleiding: s. ir. (1888) Loopbaan: Leiding: 1905-1941 Bas Visser Sociale herkomst: distillateur Opleiding: werktuigkundig ingenieur Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871120 arbeiders 1871 5 pk 1889 87 arbeiders 1889 35 pk 1897

Bibliografie:

'F. Kloos & Zonen's werkplaatsen N.V.', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VI (z.pl., z.j.=ca. 1956), p. 215 125 jaar. 1843-1968. Jubileumnummer Het Contact(90 pgs., ills.)

Archief: Diversen:

Leiding:

1843-1867 Ferdinand Johan Penn sr.


Huidig adres: Kloos Kinderdijk BV. Postbus 3, 2960 AA K INDERDLIK

NaamBedrijf

1843 F.J.Penn &Co. 1867 Penn & Baudulo Plaats Provincie: Dordrecht! Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1843 oprichting door bestaande handelsonderneming in bouwmaterialen/commissie· en expeditiekantoor van een kopergieteriJ 1847 uilgebreid met ijzergieterij


materialen, verhuur bouwgereed· schappen 1843 gietwerk (o.a. molenassen, patentpompspillen) ca. 1850 scheepsschroeven 1855 constructiewerk (bruggen) ca. 1858 sluistmolenwerken ca. 1858 inrichting gasfabrieken ca. 1861 (land) stoommachines ca. 1869 stoomketels 186? drijfwerk ca. 1880 pons/wals/ buigmachines (voor scheepsbouw) 1900 pompwerktuigen 1900 grondverplaatsingwerktuigen 1900 machines voor olieslagerijen, suikerfabrieken, waterleidingen gas· fabrieken

ca. 1855 machinelabriek en constructiewerkplaats/ handel in bouw·

31

Leiding:

1843-1846 Franc1scus Dominicus Andreas Bauduin

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-?Johan Jacobus Bauduin Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1843-c. 1880 Hubertus Judocus Pennsr.

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?·? Hubertus Judocus Penn jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1877-1906 Johannes Stephanus Wille

Sociale herkomst Opleiding: Loopbaan:

Producten:

Leiding: 1866-? Gijsbart van Aardenne Sociale herkomst: timmerman Opleiding: Loopbaan: opzichter Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 33 arbeiders 1857 1671120arbeiders 1871 1669 157 arbeiders 16696pk 1697 200 arbeiders

Bibliografie:

Nijverheid en handel in Dordrecht en omstreken(Dordrecht 1908), p. 3639 De Bouwrevue, jrg. 1954, no. 3 Metaleleclrovis~ 7 (1966), no. 5, p. 26·27 Aanwezig op de Gemeentelijke Ar· chiefdienst Dordrecht, Stek 13,3300 AS DORDRECHT, tei.078-141168. Archiefnummer 199. Periode: 18401920 (26 meter) (niet geïnventariseerd) 1976 onderdeel van Grootint Huidig adres: Koninklijke fabriek Penn & Bauduin BV, Van Leeuwenhoekweg21,3316AVDORDRECHT

Archief:

Diversen:

Naam Bedrijf

1845 J. M. Giesbers 1852 Giesbers & Cn~mer 1856 Giesbers en Van Deun 1863 L.J. van Deunsr. Roermond/ Limburg

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1845 smederij

1851 ijzergieterij

1845 brandkasten en sloten ca. 1847pletmolen ca. 1857 landbouwwerktuigen (graan-molens,dorswerktuig) ca. 1857 pompwerktuigen ca. 1657 (land)stoommachines ca. 1660 draaibocr/ snijbank ca. 1660 loccmobiles ca 1661 stoom ketels 18621ocomotief

Leiding:

1845-1863 Joannes Giesbers Sociale herkomst: koopman/winkelier Opleiding: slotenmaker

Martinus

Loopbaan: Leiding:

1856-1868 Lucas Johannes van Deun

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: rentenier Omvang Bedrijf: 1857 (1858)70 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 Bibliografie:

Archief: Diversen:

NaamBedrijf

G. C. P. LINSSEN, Verandering en VetSchuiving(Tilburg,1969), p. 161163 G. van HOOFF, 'De brandkasten- en machinefabriek van J. M. Giesbers en vennoten te Roermond (18451868)', Jaarboek de Roerstreek, 1966, p. 56-69 (ills.) 1868geliquideerd; ijzergieterij voortgezet door de fa. F. Andriessens te Roermond

1845 0. H. Landeweer ca.1875 D.H.Landeweeren Zonen HoogezandtGroningen

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1845 smederij

ca 1863 machinefabriek

32

Producten:

ca. 18631ocomobiles 1867 stoomketels ca 1870 (land)siXlml'lla:hines, brandspuiten ca 1870ontwerplinstallatiegemalen ca 1879pompwerktuigen ca 1900 constructiewerk ca 1910 motoren

Leiding: 1863-1900 Harm L l.andeweeer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Producten:

draaierij ca. 1895 machinefabriek 1849 stoommachine ca. 1885 reparaties ca. 1900 machines voor ververij/blekerij, drijfwerk, liften en leidingen

Leiding: ca. 1845-ca. 1880 H. W. de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: ?-1900 Lammertlandeweer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1885-? G. H. de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1900-? David Landeweerun Sociale herkomst: Opleiding:

Leiding: 1885-? J. F. de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Loopbaan: Leiding: 1900-? Eltjo Landeweer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: OmvangBedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1845 koperslagerij/gieterij en

Leiding:

1909-?HenricusWilhelmusAibertus deBruyn


1871 (1876)25arbeiders 1871 6 pk 1889 24 arbeiders 18896 pk 1897 30 arbeiders

Omvang Bedrijf: 1889 10 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897



Naam Bedrijf

ca. 1845 H. W. de Bruyn ca.1880 Wed. H. W. de Bruyn Plaats Provincie: Enschede/ Overijssel

33

Naam Bedrijf

ca. 1845 H. F. Landman 1868 H.T. Landman 1883 H.T. Landman & Zn. Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland 1906-1909 Schiedam/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1906 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1868 stoomsmederij ca. 1890 machinelabriek en conProducten: Leiding:

structiewerkplaats 1906-1909scheepswerf ca. 1899 draaischijven ca. 1900 constructiewerk

1889-? Hendrikus Johannes Malie Landman

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-? M. Landman Hz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-?H. T.LandmanACz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 33 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 7 pk Omvang Bedrijf: 1897

1972 Onderdeel Verenigde Bedrijven Nederhorst 1974 gesloten

ca. 1845 G. Stout 1907Tielsche machinefabriek Tiel/Gelderland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1907 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1845smederij

Producten:

1883-1906 Adrianus Comalis Landman

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding:

NaamBedrijf

1868-1893 Hendrikus Theodorus Landman



ca. 1850 fabriek van landbouwwerktuigen 1864 ijzeren metaalgieterij ca 18nstoomhoutzagerij ca 1850 landbouwwerktuigen ca. 1883 reparaties scheepsmachi· nerieën en $loommachines ca 1913 (land) stoommachine, stoomketel

Leiding: 1845-? G. Stout Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-? W. Stout Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1907-191 0 H. von Glahn Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: Leiding: 191 0-1913 J. A. Heulf Ezn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1913-1915 Garrit Jan Bilderbeek Sociale herkomst: winkelier

34


burgeravondschool; ~X"aktiik in smederi; Machinistenschool Amsterdam 1900-1911 Gebrs. Stork & Co. 1911-1913 bedrijlsingenieur papierlabriek Van Gelder, Velsen


185716 arbeiders 1857 4 pk 1871 1871 1889 25 arbeiders (inct 2 personen in de houtzagerij) Opgesteld Verm.: 188915 pk Omvang Bedrijf: 1897

Plaats Provincie:

1846 A. Sanders 1883 A. Sanders & Zonen 1846 Haaksbergen/ Overijssel 1873 Lonneker(sinds 1884gemeente Enschede)/ Overtjssel

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1912 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1873 smederij

Producten:

1887 ijzer/metaalgieterij 1892 machinefabriek ca 1900 verbrandingsmotoren, drijfwerk, tandwielen

Leiding: ?-1887 AlbertusSanders Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:


Huidig adres: IJzergieterij, Machineen Motorenfabriek Sanders, Molenstraat81, 7514 DJ ENSCHEDE

Producten:

atelier 1854 koper/ metaalgieterij 18461andbouwwerktuigen 1860 gas/ waterleidingbuizen ca 1860 papiersnijmachine


1846-ca 1885 Willam Jenken kuiper zelfstudie kuiper


Hl57 30 arbeiders 1857 1871 1871

Bibliografie:

Mr. W. B. BERGSMA, 'De koninklijke fabriek van landbouwwerktuigen te Utrecht', De Economis~ 2 (1853), p. 111-114 J. M.G. vander POEL, Honderdjaar landbouwmechanisatie in Nederland (Wageningen, 1967), p. 118-123

1883-? Johannes Ladewijkus Sanders


Omvang Bedrijf: 188914 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 7 pk Omvang Bedrijf: 1897

Naam Bedrijf 1846 W. Jenken Plaats Provincie: UtrechV Utrecht Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1846 metaal· en houtbewerkings-


Naam Bedrijf


Archief: Diversen: 1883·? Bemardus Sanders

35

ca. 1885opgeheven

Loopbaan: Naam Bedrijf 1847 Johs. Aberson Plaats Provincie: OlsV Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1847smederij ca. 1870 machinefabriek Producten:

1883 stoomsmederiVdraaierij/bankwerkerij ca. 1860 mangels, inodores, papiersnoeimachines 1866s1eenvormmachines ca. 1870 vleessnijmachines, worststopmachines ca. 1870 landbouwwerktuigen (dorsen hakselmachines, bonenmolens) ca. 1870wasmachines ca. 1890 specialiteit: machines voor steenfabricage (walswerken, elevators, kleimolens, mengmachines, stoomlieren, spoel- en spui~nrichtin gen) 189? drijfwerk 1900 machines voor machinaal vormen dakpannen 1900 machines voor sigarenfabricage (vormen brandpersen, papieren eliquetteermachines) 1900 machines voor vleeswarenlabrieken (hak -en snijmachines)

Leiding: 184 7-? Johs. Aberson Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smidsknecht Leiding: ?-? G. J. Aberson Sociale herkomst: leerlooier Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-?A. Aberson Sociale herkomst: Opleiding:


1871 1871 1889 12 arbeiders 1889 6 pk 1896 28 arbeiders

Bibliografie:

Deventer als industriestad (Deventer, 1907), p. 144-145 (ills.) Overijsse/(1931), p. 428

Archief: Diversen:

Huidig adres: Maclilinelabriek Johs Aberson BV, Postbus 2, 8120 AA OLST

Naam Bedrijf 1848 J. Steigerweid Plaats Provincie: Rotterdam/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1848 huis/ rijtuig/ molen/ scheeps-

Producten:

smederij van J. Steigerwald overgenomen door nieuwe vennootschap, onder de firma J. Steîgerwald 1848 stoomwerktuigen

Leiding: 1848-1849 Samuel Bouwmeester Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1848-1849 Otto Cart Theodor Grunzig

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Bibliografie: Archief: Diversen:

36

1849 ontbonden

Producten:

ca 1850 steenvormmachine ca. 1851 (land)stoommachines 1863 stoomketels 18641ocomobiles ca 1866 hooi- en stropers ca. 1866 spoorwegmaterieel ca. 1880 stoomkaapstander ca 1880 stoomgemalen (inclusief schepraderen/Vijzels/pompen) ca. 1880 installatie drinkwaterleidingen 1882smalspoorstoomlocomotieven ca 1893 machines voor boterfabrieken

Leiding:

1849-ca. 1885 Theodorus Jacobus Maria van Everdingen

Naam Bedrijf 1849 Chevalier en Cle Plaats Provincie: ·s Hertogenbosch/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: ca 1840 opgerichtals drank/horecaonderneming


1849 ijzergieterij ca 1850 (stoom)werktuigenfabriek 1849 gietwerk (zowel sier- als functioneel) 1854 stoom ketels ca 1855 (land) stoommachines

Leiding: 1849-1858 Jean Chevalier Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: logementhouder Leiding:

1849-c. 1883 Franciscus Hermanus Adrianus Halowijn


Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1857 36 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 8 pk

Leiding: Bibliografie: Archiet Diversen:

ca 1860 alleen weer ijzergieterij 1883 over aan la. George Dufay & Co.

Naam Bedrijf

1849-ca.1885LouisFrancois Desiré Evrard

1863-1878 Gorhardus Bastianus VanDuyl

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: burgemeesterDellshaven Leiding: 1871-1884 Herman de Kruyff Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige

1849 Van Everdlngen, Evrard en Co. 1863 Evrard, van Duyl en Co. 1871 Evrard, van Duyl en de Kruytf 1885 machinelabriek 'Delfshaven' Delfshaven/Zuid-Holland

Leiding: 1878-1882 Henri van Son Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1857 scheepswerf

Leiding: 1885-1914 Hugo de Ridder Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: inspecteur toezicht op het stoom-

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1885 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca 1850 machinefabriek

wezen

37

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

1857 1oo arbeiders 18576 pk 1871 1871 1889 90 arbeiders 1889 20 pk 1897

1889 52 arbeiders in scheepsbouw, 17 arbeiders in werktuigenlabriek Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

Bibliografie: Archief:

ca 1920 eigendom N. V. Fumess· scheepvaart- en agentuur-mij.

Diversen: Naam Bedrijf

1850 W. en A. H. Meurslng 1882 Jan F. Meurslng

Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1850 overname van de scheepswerf 'De Nagtegaal' te Amsterdam door de uit Hoogezand afkomstige scheepsbouwers W. en A. H. Meursing 1857 overname oude stadsschuitenmakerswerf Concordia door Meurs1ng & Co. (W .. A. H. Meursing en E. l. Bok) 1863 verkoop werf Concordia


1850 scheepswerf/ rederij en boekhooderij 1882machinefabriekenketelmakerij 1867 ijzeren scheepsbouw 1882 stoomketels, scheepsmachinerieên ca 1900 stoomdynamo·s. condensors en constructiewerk

Leiding: 1882-1911 Jan F. Meursing Socia./e herkomst: scheepsbouwmeester Opleiding: Loopbaan: scheepsbouwmeester

Gemeentearchief Amsterdam, Particuliere Archieven no. 648. Periode: 1850-1910 (6 m) Nederlands Scheepvaartmuseum, Bescheiden betreffende de werven Meursing 1837-1905 (bibliotheekno. H 1598) ca. 1908 produktiebedrijf gestaakt

Naam Bedrijf ca. 1850 Joh. Berg Plaats Provincie: SappemeertGroningen 1901 De112ijlf Groningen

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1850 scheepstimmerwerf Producten:

1897 scheepswerf en machinefabriek ca. 1909 scheepsmachinerieên. stoomketels

Leiding: 1906-? Hendrik Hulshoff Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-?Roei!Berg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Omvang Bedrijf:

38

1901 overname scheepswerf Niestem en Zonen te Delfzijl

1908 failliet; verder voortgezet onder dezelfde firmanaam 1970/71 onderdeel Van der Wal Holding: overgeplaatst naar Zaandam

Naam Bedrijf ca. 1850 G. H. Broekman Lzn Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings-

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

Leiding:

ca 1850 scheepssmederij ca. 1861 stoomsmederij 1862 ijzergieterij 1862 constructiewerk (bruggen) 1862 gietwerk (vuurtoren) 1866 draaischijven ca 1866 molenkroonibreekas ca 1866 veerbanden voor spoorwagens ca 1866 gietijzeren bascules/fornuizen ca. 1890 brandspuiten ca. 1900 koffiepulpers ca 19051ieren, cacaopersen ca 1910 drijfwerk ca. 1910 duwschroeven

1850-ca. 1890 Gerrit Hendrik Broekman Lzn

ca 1890-1908GerritHendrik BroekmanJr


Voorgeschiedenis: Ondememings- 1883 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1850 smederij/ brandkastenfa-

Producten:

briek 1853 ijzergieterij ca 1860 machinelabriek 1860 stoomketels ca 1885 tegel/steenvonmmachines ca 1886 complete inrichting stoomblekerijen ca. 1SSS centrifugaalpompwerktuigen

Leiding: 1883-1893 Hendrik Enno van Gelder Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1876)Jpraktijk te Glasgow en bij

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

ca. 1850 C. Cosyn 187? Cosyn &Co 1883 Goudsche machinefabriek Plaats Provincie: Gouda/Zuid-Holland

Leiding: 1853-1882 Comelis Cosyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman, gemeenteraadslid

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding.·

Naam Bedrijf

Gebr. Schutte te Amsterdam

Loopbaan:

sono

1871 arbeiders 1871 1869 56 arbeiders 1889 1897 66 arbeiders

Leiding: 1867-1885 Hendrik Cosyn Sociale herkomst: Opleiding:

1857-1860 onderdeel van Van Heel & Holtzman te Amsterdam 1862 overname ijzergieterij Gebr. Nering Bögel te Amsterdam

39

Loopbaan:

werktuigkundige

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Om vang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

185731 arbeiders 1857 1871 45 arbeiders 1871 6 pk 1869 35 arbeiders 188910 pik


1882 C. Cosyn & Co. failliet; voort· gezet in zelfde gebouwen door de N. V. Goudsche Machinefabriek 1893 geliquideerd

Naam Bedrijf ca.1850 M. van derKuyl Plaats ProvinCÎe: Slikkerveer/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1850 constructiewerkplaats en Producten:

scheepswerf ca. 1855 gashouders/inrichting gasfabrieken

houten! ijzeren schepen Leiding: ca 1850-? Maarten van der Kuyl Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijt Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 35 arbeiders 1857 8 pk 1871 1871 1889 1889 1897

Naam Bedrijf ca. 1850 G. Mlzee jr. Plaats Provincie: Leiden/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: 1858 stoomketel ca. 1860 steenvormmachine, pompwerktuigen

Leiding: ca. 1850-ca 1861 Gabriêl MizeeJr. Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Omvang Bedrijf: 1857 Opgesteld Verm.: 1857 Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf

ca.1850W. van derMunckhof 1885 J. M. van der Munckhof HorsVUmburg

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1870 smederij/ fabriekje ijzeren Producten:


ca. 1861 opgeheven

drukpersen ca. 1870 boekdrukpersen ca. 191 0 landbouwwerktuigen

Leidîng: ca 1850-1885 W. van der Munckhof Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leidîng: 1885-? J.M. van der Munckhof SoCÎale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857 2 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857

40



1871 2 arbeiders 1871 1889 1889 1897

Leiding: 1908-1914 E. J. Langelaan Sociale herkomst: Opleiding: Kon. Instituut Marine, Willemsoord;


Naam Bedrijf

Loopbaan: Bibliografie:

ca. 1850 J. Spijker 1880 Gebr. Spijker 1898 lndustrieele Maatschappij Tro~nburg

Plaats Provincie: ca. 1850-1886 Hilversum/ NoordHolland 1886 Amsterdam/ Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1898 naamloze vennootschap vorm: ca 1850 smederij Aard Bedrijf:

Producten:

ca 1880 rijtuigfabriek ca 1900 automobielfabriek ca 1859 landbouwwerktuigen ca 1880 rijtuigen ca. 1900 automobielentverbrandingsmotoren

Leiding: 1886-1907 Hendrik-Jan Spijker Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: Archief:

Leiding: 1886-1907 Jacobus Spijker Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan:

Diversen:

Leiding: 1908-1914J. Bienfait Sociale herkomst:

41

E!ectrotedlnisch ingenieur (Wik ,1 !nl) Luitenantter zee J. BIENFAIT. 'De labriek der lndustrieele Maatschappij "Trompenburg"(SpijkerCars) aan den Amsteldijk te Amsterdam', De Ingenieur, 24 (1909). p. 593,595, 596 en 599 'Oe Industrieale Maatschappij Trompenburg te Amsterdam', De Auto, 6 (1909). p. 1161-1166 'Onze Spijkerwagen', Op de Hoogt9 6 (1909). p. 705-711 (ills.) 'Een nationale industrie', De Ho/landscheRevue, 15 (1910), p. 468473(ills.) 'De Industrieale Maatschappij Trompenburg', De IJzer- &Staalkroniek, 5 (1911/12),p.127-130en143-145 H.A. M. van ASTEN, 'Oe Spijkervan de weg gereden', Economisch-HistorischJaatboek, dl. 33 (1971 ), p. 67118 W. Oude Weemink, Spijker, een Nederlands fabrikaat 1880-1926 (Oen Haag, 1976) F. R. JANSE, 'Spijker: een legendarisch automerk', Noord-Holland, 4 (84/85), no. 3, p. 9-13 Gemeente-archief Amsterdam, Verzameling C. Poel jr. bevat vnl. materiaal betreffende Spijker. 3,5 m (inv. no. 733) 1923 opgeheven

NaamBedrijf

ca. 1850 N. van Wetteren ca. 1860 Gebrs. van Wetteren ca.1880 Nicolaas van Wetteren Plaats Provincie: Haarlem/Noord-Holland Voorgeschiedenis: ca. 1855 ook in combinatie met instrumentenmakerij van W. H. Logeman te Haarlem


Naam Bedrijf:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1914 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1851 ijzergieterij

ca. 1852 waterpers

ca. 1855 machine om steendrukken

Producten:

te glanzen; schroefsnijmachine; kettingen ca. 1866 locomobiel; hydraulische pers ca. 1870 naaimachines 1871 stoomketel ca. 1880 electromotor,lichtmachine, staalmag neten, bliksemafleider

Leiding: ca. 1850-? Nîcolaas van Wetteren Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1860-ca. 1880 H. L. van Wetteren Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 9 arbeiders 1871 2 pk


ca. 1890opgeheven?

1851 G. J. Wispelwey en Co. 1914 'De Nijverheid' Zwolle/Overijssel

Leiding:

ca. 1856 machinefabriek, constructiewerkplaats 1892 ketelmakerij 1894 reparatiedok ca. 1855 constructiewerk (bruggen, ijzeren kapppen,lichttorens) ca. 1857 steendrukpers ca 1860 hooi/ tabakspers, lier, punchmachine ca. 1890 (land) stoommachines ca 1890 inrichting gasfabrieken ca 1890stoomketeiS ca. 1890stoomlieren 1851·1886 Gerrit Jacobus Wispelwey

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: handelaar in ijzerwaren Leiding: 1851-1868 Johannes Grieven Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: exploitantsmederiymede-exploitant gasfabriek

Leiding: 1868-1871 Abraham Wispelwey Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1886-1916 Gerrit Jacobus Wispelwey jr. Sociale herkomst: machinefabrikant


1912-? Reinhard Oscar August Wispelwey Sociale herkomst: machinefabrikant

42


HBS/ praktijk op machinefabriek in Zwitserland, Duitsland en VS sinds 1907bijfa. Wispelweyindienst

OmvangBedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 1857 1871 1871 1889 109 arbeiders 1889 8 pk 1897155 arbeiders

Bibliografie:

Eengoudenfeest'(T.g.v. het50-jarig bestaan van ijzergieterij en machinefabriek van de heeren G. J. Wispelwey & Co. te Zwolle}, De induslrie, 7 (1901), no. 36, p. 489-491 (ills.) ZwoUe als industriestad in 1914, p. 36-39 G. van HOOFF, 'De ijzergieterij en machinefabriek van de fa G. J. Wispelwey & Co. te Zwolle in de eerstehalveeeuwvanhaarbestaan', Zwols Historisch Jaarboek, 1987, p. 74-84 (ills.) Op Gemeentelijke Archieldienst Zwolle (Voorstraat 26-28, 8011 ML ZWOLLE tei.05200-982488) enkele stukkenonderfondsnummerBAO 18 1968 onderdeel van Van der Horst EuropaBV 1979 gesloten

1861 stoommachines 1863 stoomketels

Leiding:

Archiet

Diversen:

ca 1860-ca. 1865 Barnardus Jacobus Bosch Gzn Sociale herkomst: rijtuigfabrikant

Opleiding: Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857 60 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 4 pk Bibliografie: Archief.· Diversen:

c:a.1852 H.A. Burgerhout 1865 Burgerhout en Kraak 1876 Burgerhout en Zoon Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1910 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1852 grofsmederij

1852 Groninger metaal· en ljzergletenj

Plaats Provincie: Groningen/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1854 commanditairevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1852 ijzeren metaalgieterij Producten:

ca. 1860 werktuigfabriek (smederij! draaierij) 1856 molenas, stadskraan 1858gereedschapswerktuigen ca. 1858 constructiewerk (bruggen) ca. 18581andbouwwerktuigen

43

1869 opgeheven

Naam Bedrijf:

Producten: Naam Bedrijf:

ca 1865-1869 Jacobus Pieter Goudappel


1865 werktuigfabriek 1910 scheepswerf ca. 1865 scheepsmachinerieën ca 1865stoomketels ca 1865 (land) stoommachines ca. 1866 constructiewerk 1910 schepen, dokken, baggermateriaal, sluisdeuren ca 1915 verbrandingsmotoren ca 1852-1892 Hendrik Adolph Burgerhout

Leiding: 1865-1876 A. Kraak Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: 1877-189? Jan Burgerhout Haz Leiding: Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan:

Leiding:

1885-1911 Hendrik Adolph Burgerhout jr. Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: werktuigkundig ingenieur (Zürich, 1884)

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie:

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: grofsmederij Producten: ca. 1866 (land)stoommachines, scheepsmachinerieên ca. 1882verbrandings(gas)motoren ca 1882 ijzeren bakovens; bakkerijwerktuigen ca. 1885 machines voor boterfabrieken

Loopbaan: Leiding: 189?-? Adolph Burgerhout Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: werktuigkundig ingenieur (Zürich) Loopbaan: Leiding: 189?-? Hugo Burgerhout Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: ingenieur (Zûrich) Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 1871 1889 98 arbeiders 188912pk 1897

Bibliografie:

Burgerhout's machinetabrisk & scheepswerf N. V.; 1865-1915 (fotoboek t.g.v. 40-jarig bestaan; 31 pgs.) N. V. Burgerhout's machinefabriek & scheepswerf, Gedenkboek Rotterdam 1328-1928, p. 244

Archief: Diversen:

1932 geliquideerd; fabriekscomplex overgenomen door de fa P. SmitJr. teRotterdam

1854 A. van der Schuyt 1876 Gebr. van der Schuyt 1881 A. van der Schuyt 1854 Utrecht/ Utrecht ca. 1865 Amsterdam/Noord-Holland 1871 Rotterdam! Zuid-Holland

Leiding:

1854- ca. 1900 Adrianus van der Schuyt


1876-1881 Willem Frederik van der Schuyt

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 25 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 7 pk OmvangBedrijf: 1897 Bib/iograf/9: Archiet Diversen:

ca. 1900 opgeheven

Naam Bedrijf: 1854 Slotemaker, Lantlnga & Co. Plaats Provincie: Groningen/ Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1854 machinefabriek, scheepswerf

44

Producten:

Leiding:

ca. 1854 stoommachine, ijzeren schepen, molenwerken, constructiewerk(sluizenlbruggen) 1857 stoomketel

1854-ca. 1858 Hubertus Nicelaas Antonius Lauretîus Slotemaker

Sociale herkomst: Opleiding: praktijk bij 'Rjenoord' Loopbaan: Leiding: 1854-? H. Lanlinga Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: grof/ankersmid

Loopbaan:

Leiding: 1889-1920 Bartel Wilton jr. Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: 3-jarige HBS Rotterdam, opleiding

Loopbaan:

Loopbaan:

ca. 1858 opgeheven Lantinga verder met zijn oude eigen bedrijf (kachelsmederîy magazijn)

Naam Bedrijf:

1854 B. Wilton 1895 Wilton's machinelabriek en scheepswerf Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland 1920 Schiedam/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1854 Bartel Wilton neemt bestaande huissmederij over Ondernemings- 1895 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

scheepswerktuigkundige (o.a bij machinefabriek Richardson te Hartlepool) 1884 in dienst van fa Wilton

Leiding: 1895-1934 John Henry Wilton Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: w. en s. ir. (1893), praktijk bij Earle's

Omvang Bedrijf: 1857 30 arbeiders Opgestelcl Verm.: 1857 6 pk Bibliografie: Archief: Diversen:

praktijk op smederijen te Rotterdam en te Engeland meesterknecht op smederij Landman te Rotterdam

Leiding: 1902-1923 F. M. Wilton Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1854·1893 Bartel Wilton Sociale herkomst: hoefsmid/ machinist Opleiding:

45

1906-1950 William Wilton machinefabrikant praktijk, vnl. in Engeland 1900 in dienst bij fa. Wilton

Leiding: 1906-1935 Jan Daniêl Wilton Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie:

1854 scheepssmederij 1865 stoomsmederij 1876 scheepswerf 1904 ijzergieterij 1871 stoomketels ca 1876 scheepsmachinerieèn 1882 schepen 1912 verbrandingsmotoren

Shipbuildingand EngineeringComp. (Huil) 1894 in dienst van fa. Wilton

1871 (1875) 35 arbeiders 1871 1889160 arbeiders 1889 22 pk 1897 575 arbeiders 'Wilton's machinefabriek en scheepswerf te Rotterdam·, Tijdschrift der Maatschappij van Nijverheid, 71 (1904), p. 199·204 (ills.) J. H. WILTON, 'Wilton's machinefabriek en scheepswerf te Rotterdam', De Ingenieur, 21 (1906), p. 92-95 (ills.)

'Wilton's machinelabriek en scheepswerf te Rotterdam', Industrieet Weekblad, 4 (190911 0), no. 6en no. 8, p. 42-46 en 58-61 (ills.) en jrg. 5 (1910/11), no. 4, p. 30-32 (ills.) 'Snel repareeren van schepen op Wilton's machinefabriekenscheepswerf, DeZee,34 (1912), p. 15-26 G. de VRIES, Wilton! machinefabriek en schee(:xmerf, Rotterdam (LesmonographiesEconomiquesde la Hollande, deel 4) (z.pl., z.j.) (ca1920) A. T. de GROOT, 'Het nieuwe etablissement te Schiedam van deN. V. Wilton 's machinefabrieken scheepswerf De Ingenieur, 36(1921), p. 819835 M. J. BRUSSE, Wilton, 1854-1929. Vijlenzevenlig jaargeschiedenis van Wilton!machinefabriekenscheepswerf (Rotterdam, 1929) (225 pgs., ills.) Wilton-Fijenoord. Haar ontstaan. Haar falxikaten. Haar werkplaatsen (z.pl., 193411oos2) (11/14 pgs., ills.) Nederlands Economisch-Cultureel Atmief. deelll (ca. 1952), p. 419-426 JOH. H.C. van AAL. Wilton Fijenoord Neêrlands groolste scheepswerf', Onze Vloot 42 (1953), p. 130-134 (ills.) P.J. BOUMAN, GedenllboekWiltonFijenoord (Schiedam, 1954) (304 pgs., ills.) 'Honderd jaarWilton', Schip en Werf, 21 (1954), p. 2-20 (ills.)

Archiet Diversen:

1929 fusie met 'Fijenoord' tot WihonFijenoord

Naam Bedrijf:

Plaats Provinde:

1855 0. Christie 1856 0. Christie en Zoon 1861 0. Christie 1865 Christie en Nolet 1870 Chrlstie, Noleten de Kuyper 1879 S.A. des fonderies et con· structions navales de la Meuse 1880 'De Maas' 1882 'Schoonderloo' 1883 'De Maas' 1902RotteJtlamscheDmogdokMaat· schappij 1855 Rotterdam/ Zuid-Holland 1856 Delfshaven/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1879 naamloze vennootschap vorm: 1855 stoomwerktuigfabliek, scheepsAard Bedrijf: Producten:

werf en ijzergieterij 1856 scheepsmachinerieên, scheepsreparaties en nieuwbouw 1856 stoomketels ca 18651ocomobiles

Leiding: 1855-1 870 Duncan Christie Sociale herkomst: werktuigkundige Opleiding: Loopbaan: chef bij Nederlandscha StoombootMaalschappij

Leiding: 1856-1861 David Christie Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1865-1870 George Christie Sodale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1865-1 882 Amoklus Nolet Sociale herkomst: eigenaar ijzergieterij en likeurstokeOpleiding: Loopbaan:

46

rij te Schiedam rechtenstudie Universiteit Leiden eigenaariJZergieterij en likeurstokerij te Schiedam

Leiding:

Loopbaan:

1870-1879 Franciscus Antonius Philippus Comelis Hubertus de Kuyper

Leiding: 1899-1902 HendrikEnno van Gelder Sociale herkomst: w. ir. (1879) Opleiding: directeur Goudscha Machinefabriek Loopbaan:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: likeurstoker

ingenieur bij de Hollandscha Suikkerraffinaderij en bij Dikkers &

Leiding: 1881-? J. R. P. C. H. de Kuyper Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Co.

Leiding:

1902-1918 Marinus Gerard de Gelder Sociale herkomst: hoofdingenieur Indische Waterstaat Opleiding: s. ir., w. ir., c. ir. (1890/91) Loopbaan: 1892-1898 in dienst van de Marine

Leiding: 1881-? C. A. E. van Lede Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1881-? C. E. Havelaar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1880-1882 Jac. Haslinghuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


1857 80 à 100 arbeiders 1857 1871 1871 1889 419 arbeiders 188940 pk 1897 320 arbeiders

Bibliografie:

'Het 25-jarig bestaan van de Rotterdamscha Droogdok-Mij.', Hel Schip, 9 (1927), no. 2, p. 11-15 (ills.) Een halVe eeuw droogdok, 1902· 1952 (Rotterdam, 1952) (gedenk· boek, ca. 290 pgs., ills.) 'De Rotterdamscha Droogdok Maatschappij', Nederlands Economisch CultureelArchief. deellil (z.pl., z.j.= ca. 1953), p. 283-288 '50 jaren Rotterdamscha Droogdok Maatschappij', Schip & Werf 19 (1952), p. 21-33 (ills.) 'ROM 75 jaar', artikelenreeks in NieuwsvandeRDM,14(1977),nos. 7, 8,10-11, 12(totaalca.45pgs., ills.)

Leiding: 1882-1884 J. P.J. Lucardie Sociale herkomst: zee-officier Opleiding: oud-dir. zeevaanschool Loopbaan: 1884-1889 David Croll Leiding: Sociale herkomst: praktijk scheepsbouw Schotland Opleiding: 1873-1880 (assistent)werktuigkunLoopbaan: dige bij de KNSM 1880-1882 chef-werktuigkundige ha· venwerken Tandjong Priok 1882 hoofdingenieur Schoonderlooi

De Maas

Leiding:

1895-1898 Bernard Johan Herman Haitink

Sociale herkomst: Opleiding: c. ir. (1879)

47

Archiet· Diversen:

Huidig adres: ROM. Postbus 913, 3000 AX ROTTERDAM

Loopbaan: Naam Bedrijf: 1855 Harmens en Penning Plaats Provincie: Harlingen/ Fliesland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1855 machinefabriek Producten: ca. 1858 stoomketels

ca 1860 verhuur/ vervaardiging/ verkoop dorswerktuigen, locomo· biles,centrifugaalpompen, steen ma· chines, hakselmachines, inrichting stoomgemalen Leiding: 1855· ca 1870 Abraham Harmens Sociale herkomst: ondernemerstoomvaartdiensten Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1855-ca. 1870 Charles Penning Jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: constructeur bij 'Fijenoord' en Rijn· en Usselmaatschappij

Leiding:

1855-1861 Adriaan Laurents Peter Dignus Nering Bögel Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857 ca 20 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 5 a 6 pk Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Producten:

ca 1870 opgeheven

Naam Bedrijf: 1855Gebr. Nering Bögel Plaats Provincie: Amsterdam/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1855 ijzergietelij, fabriek van ijzeren Producten: Leiding:

werktuigen ca. 1859 ijzeren boormachine, lier, gietwerk

1855-1861 Adliaan Christiaa1 Frederik Nering Bögel Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding:

1855 A. E. Stijkel 1895 Ter Borg en Mensinga Appingedam/Groningen

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1917 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1878 stoomsmedelij

Omvang Bedrijf: 185750 arbeiders Opgesteld Verm.: 185712 pk Bibliografie: Archief: Diversen:

1861 overgenomen door G. H. Broekman Lzn (zie aldaar)


ca. 1890 constructiewerkplaats ca. 1900 machinefabriek ca. 191 0 reparatiehelling ca. 1890 constructiewerk (bruggen/ sluizen) 18971andbouwwerktuigen (stroper· sen) 1899 machines voorsteenindustrie ca. 1900stoomstropersen ca. 1910 stoomdorsmachines ca. 1910 machines voor leerlooie· rijen ca. 1910 installatiewatergemalen ca. 1870-1878 A. E. Stijkel

Leiding: 1895-? Jacob ter Borg Sociale herkomst: Opleiding:

48

Loopbaan: Leiding: 1895-? Antonie Mensinga Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Loopbaan: Leiding:

1855-1868 Comelis Marie de Bruyn Kops Sociale herkomst: betaalmeester Opleiding: c. ir.

Loopbaan:

Omvang Bedrijf:

1897

Bibliografie:

Landbouwmechanisatie 11 (1960), p.295-301

Archief: Diversen:

1981 failliet

Naam Bedrijf:

1855 De Bruyn Kops, Mannsbach enCie 1859 De Bruyn Kops en Cle 1861 De Bruyn Kops en Backer 1870 Backeren Rueb 1884 machinefabriek 'Breda' Plaats Provincie: 18551ilburg1Noord -Brabant 1862 Breda/Noord -Brabant

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1884 naamloze vennootschap


1855 machinefabriek en ijzergieterij 1855 (land) stoommachines 1855 reparaties 1858 stoomketels ca. 1859 huismangels ca 1860 klein constructiewerk ca 1860 pompwerktuigen ca. 1861 locomobiles 1867 constructiewerk (bruggen) 1883 stoomtram- en rangeerlocomotieven ca. 1900 electro-technische apparatuur (electromotoren en dynamo's) ca 1900 cacaomolens, houtbereidingsinstallaties,lichtbokken ca. 1900 drijfwerk

Leiding: 1855-1857 Francis Mannsbach Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur


1861-1900 Ferdinand Backer gemeentesecrataris Amsterdam middelbare school leerling bankwerker bij de Amsterdamse bedrijven 'De Atlas· en Zimmer

Leiding: 1870-1930 Johann Gerhard Rueb Sociale herkomst: koopman Opleiding: diplom -ing. (Technische Hochschule Loopbaan:

Hannover)/ praktijk bij machinefabriek 'Borsig• 1869 ingenieur bij Backer & Rueb

Leiding: 1901-1908 A. C. M. Uggla Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: Leiding:

1907-1916 Gerhard Chrisliaan Coenraad Rueb Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: werktuigkundig ingenieur (TH Stuttgart) Loopbaan: praktijk machinefabriek Esslingenl Pokomy & Wittekind 1902 ingenieur bij machinefabriek Breda

Leiding:

1909-1932 Amoldus Franciscus Johannes Beukers

Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1901)1 electrotechnisch diLoopbaan:

plom-ing. assistent electrotechniek TH Delft Siemens &Halske dir. Eerste Amhemsche Electriciteits-m ij.

Omvang Bedrijf: 1857 20 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 6 pk

49


1871 70 arbeiders 1871 6 pk 1889 252 arbeiders 188914 pk 1897 350 arbeiders

Bibliografie:

J. G. RUEB, 'Oe fabricage van loco-

Archiet Diversen:

motieven aan de Machinefabriek "Breda"', V91Siag 14e vergadering Nederlandscha Vereniging van Werktuig- en Scheepsbouwkundigen (22 febr. 1893}, p. 21-29 Tijdschrih der Maatschappij van Nijverheid, 78 (1911 ), p. 262-263 'N. V. Machinefabriek ''Breda" voorheen Backer en Rueb' Nederlands Economisch en Cullureel Archief. deel I (z.pl., z.j.:ea. 1951), p. 73-76 'N. V. Machinefabriek Breda vAl Backeren Rueb', Noord-Braban( 1 (1957), p. 143-148 100 jaar 'Breda', Jubileumnummer van Het Peilglas (personeelsorgaan machinefabriek 'Bredai. jrg. 16 (mei 1962) t.g.v. het 100-jarig jubileum in 1962 (48 pgs., ills.) A. J. de PATER. The locomotives builtby "Machinefabriek Breda. voorheenBacker&Rueb"(Leiden,1970) (13+84 pgs.) RSV-Indruk, 2, no. 1, (Jan. 1977) p. 2· 15 (een drietal artikelen over de his· torie van machinefabriek 'Breda') J. E. F. L SIMONS, 'Honderd jaar locomotiefbouw in Breda' Op de Rails,51 (1983), p. 219-221 (ills.) W.J. van der VOORT, 'Het Llzerfabriek', Engelbrecht van Nassau, 2, no. 112 (april1983), p. 34-39 Gemeentearchief Breda, ca. 20 meter (inventaris in bewerking) 1968 onderdeel RSV-concern 1983 weer zelfstandig Huidig adres: Machinefabriek 'Breda', Speelhuislaan 173, BREDA

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

1855 Van Heel en Hohzman Amsterdam/Noord-Holland

1856 grofsmederij 1857 scheepssmeedwerk (ankers, veren, knieën, kombuizen, beslag, puttingwerk) ca. 1859 zwaar smeedwerk voor industrie (kruk- en koppelassen)

Leiding:

1855-1866 Sebastian Abraham Corneille Dudok van Heel Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1855-1862 Peter Hendrik Holtzman Sociale herkomst: directeur Algemene Brandgarantiemij. van de Stad Amsterdam

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1857-1860 G. H. Broekman Lzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857 43 arbeiders Opgesteld Verm.: 1857 5 pk Bibliografie: Archief.· Diversen:

50

1857 fusie met scheepssmederiJ G. H. Broekman te Amsterdam 1860 G. H. Broekman weer zelfstan· dig verder (zie aldaar) 1869 overgenomen door Van Vlissingen & Dudok van Heel

Naam Bedrijf:

1855 Ka..,., en Soeten 18831Jzerfabrlek van Tegelen 1891 IJzelfabriek van Tegelen, Centjens & Cle

Plaats Provincie: TegelentUrnburg Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1883 naamloze vennootschap vorm: 1902naamlozevennootschap Aard Bedrijf: 18551abriek ijzeren werktuigen

Producten:

Leiding:

1859 ijzergieterij 1866 ijzermeniefabriek 18551andbouwwerktuigen 1860scheepsknieën, wagenassen 1866 ijzermenie 1865 machines voor keramische industrie (kleimolens, walswerken, persen, vormen) 1890 machines voor scherpen molenstenen 1900 kneedtalels margarine-industrie, raamzaagmachines, houtbewerkingsmachines, kabelmoffen 1655-1871 Kamp

Hendrikus Hubertus


koopman te Grefrath, sinds 1891 vennoot


1657 6 arbeiders 1657 1871 38 arbeiders 1871 20 pk 1889 33 arbeiders 1889 1897 ca 90 arbeiders

Bibliografie:

TH. W.J. DRIESSEN, Geschiedenis van Tegelen(Tegelen,1952),p.12S. 133 G. C. P. LINSSEN, Verandering en verschuiving (Tilburg, 1969), p. 150-

156

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1855 Pleter Klinkenberg Jzn 1895 Gebr. Klinkenberg

Plaats Provincie: 1655-1657 Krommenie/NoordHolland 1657 Wormerveerf Noord-Holland

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: pannenfabrikant/koopman

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1918 commanditaire vennootschap vorm: 1921 naamlozevennootschap Aard Bedrijf: 1855 smederij

Leiding: 1655-? Willem Kamp Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: directeur kolenmijnen/ koopman

Producten: Leiding: 1855-1890 Frans Adrianus Soeten Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1890-1905 Jos Oenljens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: eigenaar/ exploitant machinelabriek te Baarlo

1871 stoomsmederij 1897 bank! plaatwerkerij reparaties 1883 klein constructiewerkl smeedwerk ca. 1895 reservoirs, watervijzels ca 1900 drijfwerk

Leiding: 1855-1894 Pieter Klinkenberg Jzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: 1874-1942 Jan Klinkenberg Pzn Sociale herkomst:

Leiding: 1902-1926 L Spickenheuer Sociale herkomst:

51


lager onderwijs

Naam Bedrijf:

Leiding: 1880-1911 Comelis KlinkenbergPzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1885-1886 Bernard Klinkenberg Sociale herkomst: Opleiding: praktijk machinelabriek te Amsterdam

Loopbaan: Leiding: 1910-1954JanKiinkenberg Sociale herkomst: Opleiding: electrotechnischeopleiding Loopbaan:

1865G.C.O.Bee~rts

1873 C. F. Cramer & Co. Plaats Provincie: Amhem/Gelderland Voorgeschiedenis: 1855 T.H. Thomassen richt bij de stoomgraan- en cementmolen van zijn vader Willem George Frederik Thomassen eefl ijzeren metaalgieterij en stoomwerktuigenfabriek op.


Leiding: 1911-1947 Pieter Klinkenberg Jzn Sociale herkomst: Opleiding: diplom-ingenieur Loopbaan: Omvang Bedrijf: Bibliografie:

1897 Gedenkschrift tg. v. het 100-jarig be-

staanN. V.machinefabrieklconstructiewerlqiaats Gebr. Klnkenberg, 1855·1955(72 pgs.• ills.) 1855-1971: De geschiedenis van een smederij(120 pgs., ills.)

Archief: Diversen:

Huidig adres: Genius-Klinkenberg BV, Postbus 49, 1520 AA WORMERVEER

1855 T. H. Thomassen 1858 Looman en Van Delden 1861 Van Delden en Mizee 1862 E. H. Biettenman

1855 'NIIIrktuigenlabriek en ijzergieteriJ 1857 (land) stoommachines 1857 stoomketels 1858 inrichting gasfabrieken ca. 18591ocomobile ca 1860 ponS/\ snijmachine

Leiding: 1855-1858 T. H. Thomassen Sociale herkomst: eigenaar stoomgraan- en cementmolen

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1858-1861 Looman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1858-1862 van Delden Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1861-1885 Gabriel Mizee Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1862-1865 E. H. Bietterman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

52

Leiding:

1865-1873 Gerrit Cornelis 01to Beelaerls Sociale herkomst: advocaat


Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1873-1877Charles Francois Cramer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 185712pk 1871 39 arbeiders 187112 pk


1877 opgeheven

Naam Bedrijf:

1855W. Weller&Co. 1856 Van Rossem & Wurtz 1861 H.C. van Rossem 1867 Neder1andsche Fabriek van Stoomwerktuigen Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1867 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1855 (stoom)werktuigfabriek 1858 stoomketels Producten: Leiding:

Leiding:

1849 lid van de fa J. B. Brouwer, Mohrenstecher en Comp. te Amsterdam (smederiVkoper- en blikslagerij) 1855-1871 Hermanus Cornelis van Rossem

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 1871


1871 opgeheven

Naam Bedrijf: ca.1855 J. H. W. Serges Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1855 smederij ca. 1859 machines voorde grafische Producten: industrie (steendrukmachines, papiersnijmachines)

ca. 1860 hydraulische pers

Leiding:

1855-1856 Willem Hendrik Arie Weiier


ca. 1855-1866 Johann Heinrich Wilhelm Berges

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinefabrikant

Omvang Bedrijf: 1857 Opgesteld Verm.: 1857

Leiding: 1855-1856 Willem ter Reehorst Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Leiding: 1855-1861 Johann Casper Würtz Sociale herkomst:

53

1866 fusie met Hk.. Jonker en Zonen (zie aldaar)

Naam Bedrijf:

ca. 1855 J. Dal 1880 J. Dal en Zoon

Plaats Provincie: UtrechVUtrecht Voorgeschiedenis: Ondernemings-

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

ca 1855 metaalbewerkingsatelîer/ ijzerdraaierij 1865 stoomsmederij 1867 sigarenkistenzagerij ca. 1860 boormachines/ colling· patentas ca. 1860 machines voor grafische nijverheid (plet-salineerpers, steen· drukpers, papiersnij machine) ca. 1865 kleine (land) stoomma· eh ines ca. 1865 rijtuigassen ca. 1865 drijlwerk, hoepelwalsen, draaibanken, kranen en pompen ca. 1880deegmachines

Leiding: ca 1855-1884Joseph Dal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1880-1884 Pieter Hendrik Dal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 4 arbeiders 1871 5 pk


1884 opgeheven

Naam Bedrijf:

ca. 1855 A. Flentge ca. 1875 Gebr. Flentge 1882 H. Siegel

Plaats Provincie: UtrechVUtrecht Voorgeschiedenis:


ca. 1855 hout· en ijzerdraaierij ca 1875 werktuigenlabriek ca 1860 snijblokken/ support voor draaibank

Leiding: ca 1855-ca. 1882 A. Flentge Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1882-ca. 1885 H. Siegel Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.:

1857 1857 1871 1871


ca 1885 opgeheven

Naam Bedrijf: ca. 1855 Joseph & Co. Plaats Provincie: MaastrichVLimburg Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1855 ijzergieterij Producten:

ca. 1870 machinefabriek en constructiewerkplaats ca. 1877 kaapstanders, buigma· chines, smidsventilatoren ca 1880 landbouwwerktuigen

Leiding: ca 1855-ca.1883JosephGadiot Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1857 Opgesteld Venn.: 1857 Omvang Bedrijf: 1871

54

Opgesteld Verm.: 1871 Bibliografie: Archiet DiveTSen:

Naam Bedrijf:

ca 1883opgeheven

1856 Diepeveen, Leis en Smit

1900 machinefabriek 'KinderdQk'

Plaats Provincie: Kinderdijk!Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1900 naamloze vennootschap vorm: 1856 (stoom )werktuigenfabriek en Aard Bedrijf: Producten:

ijzergieterij 1858 (land) stoommachines 1858 stoomketels 1858 stoomlieren 1858 gegoten kluizen ca. 1880 stuurtoestellen ca 1880 pompwerktuigen

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteid Verm.: Omvang Bedrijf:

1857 40 arbeiders 185710 pk 1871165 arbeiders 187110 pk 1889 178 arbeiders 1889 38 pk 1897185 arbeiders

Bibliografie:

ANNO TEENSTRA. Honderd jaar scheepsbouw aan Noord en Lek, de geschiedenis van de N. V. J. en K. Smit's scheepswerven (gestencild typoscript, z.pl., z.j.), p. 70-76

Archief.· Diversen:

1920 Bedrijf gesplitst; gebouwen en invenlaris verdeeld onder J. en K. Smit's scheepswerven en L Smit en

Zn.

Naam Bedrijf:

Leiding: 1856-1887 Murk Lets sr. Sociale herkomst: kapitein stoombootmij. Willem I te Nijmegen

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1856-1865 M. H. Diepeveen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1887-1900 Barend Jan Diepeveen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1856 Figee en Slingerland 1860 Figee en Thomassen ca. 1862 H. Flgee 1874Gebr. Flgee 1896 Haarlemsche machinefabriek Plaats Provincie: Haarlem/Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1836 H.Figee sr.richt kistenfabriek op, o.a. met metalen binnenbekleding voor verzending textielgoederen overzee. Meiaalbewerking geleidelijk steeds belangrijker onderdeel. 1856 oprichting werkplaats van ijzeren werktuigen door H.Figee en J.Sfingerland Ondememingtr 1896 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Leiding: 1887-1908 Folkart Hessel Leis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Producten:

Leiding: 1887-1913 Murk Leis jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

55

ca 1856 wagenmakerij, smederij, draaierij en kopergieterij ca. 1860 (stoom )werktutgenfabriek 1881 ijzeren meiaaigieterij ca. 1859 draaibank/ schaafbank/ snij-ijzers 1860 reparaties ca 1860 afsluiters/ appendages, injecteurs voor ketelvoeding

ca. 1864 constructiewelk (bruggen, vuurtorens) ca. 1866stoommachines 1867 stoomketels 1871 constnuctiewelk (stoomkraan) 1873 baggenmolen ca. 1875 heimachine 1876stoomgemalen 1879 veenmengmachine 1879 pompwerktuigen 1879 stoomlier ca. 1879 draagbaar spoorwegmateriaal (smalspoor, draaischijven, wissels) 1880 grondverplaatsingwerktuigen 1882 grijpelkraan ca 1883 aannemerswerktuigen 1894 electrisdie installaties voor krachtoverbrenging/ electrische kranen ca. 1900 tabak· en rubberpersen, theeverflensmachines

Leiding: 1836-1874 Hendrik Figee sr. Sociale herkomst: Opleiding: industrieschool te Haarlem Loopbaan: timmerman bij de kistenmakerij van

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1874-1903 Hendrik Figee jr. Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1874-ca.1880Jacobus Figee Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1903·1938 Florentin Charles Oufour Sociale herkomst: Opleiding: w. ir.(1889) Loopbaan: 1890-1891 Fa Schucken & Co. (Neurenberg) 1891-1896 Technisch Bureau P. H. ter Meulen & Co te Amsterdam (vertegenwoordiging Schucken & Co)

Leiding: ·1903-1927 Jan FrederikHulswit Sociale herkomst: Opleiding: burgerdagschool, praktijk bij 'De Loopbaan:

de fa Prévinaire te Haarlem

Leiding: 1856-ca. 1860J. Slingerland Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist bij Fa. Wilson te Haarlem Leiding: 1860-ca. 1862 Thomassen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

AUas' 1883 constructeur bij Figee 1888-1894 praktijk in VS, daarna terug bij Figee


1857 28 arbeiders 1857 5 pk 1871 67 arbeiders 187114 pk 1889137 arbeiders 1889 1897 203 arbeiders

Bibliografie:

Gebr. Figee, fabrikanten in werk· tuigen (ca. 1887) (catalogus aanwezig op gemeentearchief Haarlem) ALLAN, Gt~schiedenis en besebiijving van Haarlt~rn, deel4 (Haarlem, 1888), p. 641-644 Haarlem als industriestad (Haarlem, 1906), p. 49-53 (ills.) 'Haarlemsche Machinefabriek vlh Gebr. Figee·, De IJzer- & Staal·

Leiding: 1874-1889Johannes Figee Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: praktijk fabriek te Parijs; siUdie Polytechnische School Delft

Loopbaan: Leiding: 1874-1883 Thomas Figee Sociale herkomst: machinefabrikant

56

kroniek, 4 (191 Of11 ), p. 203-207 en 219-221 (ills.) 'De Haarlemscha Machinefabriek, voorheen Gebr. F~gee', De IJzer- & Staalkroniek, 11 (1917f18), p. 139· 142en 147-150 (ills.) P.J. van ZWIETEN, 'Bezoek: aan de fabriekslerreinen Noorder Buiten Spaarne van de Haarlemsche Machinefabriek, voorheen Gebrs. Figee', De Ingenieur. 36 (1921), p. 664-676 (ills.) 'De N.V. Haarlemscha Machinefabriek vlh Gebr. F~gee', Indië, 7 (1923124), bijblad 26 maart 1924 (8 pgs., ills.) Ftgee-agenda 1946 (bevat een historisch overzicht t.g.v. 50-jarig be· staan als N.V.) (17 pgs .• ills.) W. E. M. POST, 'Machinefabriek Figee', De loop van het Spaame (Haarlem,1987), p. 135-140

Archief: Diversen:

Huidige adres:B. V. Machinefabriek Figee,Postbus531,2003RMHAAR· LEM

Naam Bedrijf:

1856 B. Mohrmann 1861 B.Mohrmann & Co. Plaats Provincie: Leeuwarden/Friesland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1856 grofsmederijl handel in ijzer-

Producten:

waren 1862-1884 koper/ metaal! ijzergieterij ca 1863 retorten

57

ca. 1864 locomobile, boormachine, zuig/ perspomp ca. 1880 kaaspersen, land· bouwwerktuigen 1885 ccnstrucliewerk, bemalingsir slallalies

Leiding: 1856-1867 Benedielus Mohnnann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: 1861-1865 C. Mohrmann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding:

1864-1905 Arend Roosenboom

Johannes

Sociale herkomst: Opleiding: directeur Stênfries BootmaatschapLoopbaan: pij


1871 41 arbeiders 1871 1889 25 arbeiders 18896pk 1897

Bibliografie:

MARINUS de BOER, 'Mohrmann 110 jaar', Leeuwarder Gemeenschap, april1966, p. 8-9

Archief: Diversen:

Huidig adres: B. Mohrrnann en Co. BV, Vestaweg 1, LEEUWARDEN

Aard Bedrijf: Naam Bedrijf: 1856 W. C. Pasteuren co. Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijt 1856 metaaV kopergieterij, brandProducten:

Leiding: 1856-1871 Jacob Bikkers Sociale herkomst: brandspuitenfabrikant Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1871 Opgesteld Verm.: 1871 Bibliografie: Archief: Diversen:

Producten:

spuitanmakerij, werktuigenfabriek ca 1866 werkluigen voor de grafischenijverheid(papiersnijmachine, steendrukkerspers, boekbinderswerktuigen) ca 1866 gasmeters, helmduikertoestel ca. 1866 brandspuit

Leiding: 1856-1871 Willam Comalis Pasteur Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1871 ontbonden

1858 smederij

ca. 1865 ijzergieterij ca 1860 (land) stoommachines ca 1862 tabakskerfbanken; koffiebewerkingsmachines; vlas- en steenmachines ca 1863 gereedschapsmachines 1864 stoomketels 1869 stoomhamer 1880 werktuigen voor de margarineindustrie 1894 karnkneders 1896 kooltechniek/zuivelwerktuigen 1911 koeltrommels

Leiding: 1858-1894 Willam Grasso Sociale herkomst: smid/ dagloner/ machinist Opleiding: Loopbaan: machinist/werktuigkundige Leiding:

1894-1937 Henri Adrianus Martinus

Grasso

Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: lager onderwijs/ 3. jaar kostschool/ Loopbaan:

praktijk op machinefabriek vader/ studie Technicum Mittweida sinds 1887 in dienst van de fa. Grasso


1871 1871 1889 18 arbeiders 18898 pk 1897

Bibliografie:

E. EBERLE, 100 jaar Grasso (z.pl., z.j. =1958) (ca 70 pgs., ills.) (weinig informatieQ JOHN DAMEN, 125 jaar industriële innovatie(1984) (118 pgs., ills.) wordt bewaard op de fabriek, oudste bescheiden dateren van ca 1918 Huidig adres: Grasso's koninklijke machinefabrieken, Postbus 275, 5201 AG 'S HERTOGENBOSCH

Naam Bedrijf:

1858 W. Grasso 1894 ('s Hertogenbossche Machinefabriek) Henri Grasso Plaats Provincie: 1858-1896 ·s HertcgenOOsch/ NoordBrabant 1896-1912 Vught/ Noord-Brabant 1912 ·s Herilgenlloschl ~-Brabant

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1912 naamloze vennootschap vorm:

Archief: Diversen:

58

Naam Bedrijf:

Naam Bedrijf: 1858 Emlle Reijnlera en Co1111. Plaats Provincie: Maastricht/ Urnburg Voorgeschiedenis: Ondernemings-


1858 spijkerlabriek, construc· tiealelier, ijzergieterij ca. 1860stoommachîne ca. 1867 spoorwegmaterieel

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1859 (stoom)werktuigenfabriek Producten: 1859 reparaties

ca. 1860 (land) stoommachines 1860 stoomketels 1861 machines voor meestoven, vlasbereiding (o.a. maaltoestellen) 1865 handel en vervaardigmg van landbouwwerktuigen 186? pompwerktuigen 1873 meerboeien

1858-1868 Emile Pierre Hubert Reijniers

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman/handelaar in ijzerwaren Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1864 in handen van fa Tielens en Bruis ca. 1870 vnl. ijzergieterij

Leiding: 1859-1880 Gerrit Jan Luckarhof Czn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1859 M. de Eervns 1866 Van Oppen & Cie Maastricht/ Limburg

Leiding: 1859-1873 Ludwig Ciamor Nardien Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1859 ijzergieterij, constructiewinkel

1863-1880 Marinus Christianus de Crane

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman in metalen

1859-1868 Martin Franccis Ja~uas deEerens

Omvang Bedrijf: 1871 30 arbeidoo; Opgesteld Verm.: 18715 pk

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: rijksontvanger Bibliografie: Archief: Diversen:

Leiding:

en stoomsmederij

Producten: Leiding:

1859 Hardten en Luckerhof 1863 Nardten, Luckerhof en Co. Zierikzee/Zeeland

Bibliograf~e:

Archief: Diversen:

vanaf ca. 1865 vnl. ijzergieterij

59

1880 opgeheven

Sociale herkomst: postdirecteur/ ontvanger/ weelfaNaam Bedrijf:

1859 Stork en Meyllng 1860 Stork, Meyling en Co. 1865 Gebr. Stork & Co. Plaats Provincie: 1859-1868 Borne/ Overijssel 1868 e.v. Hengelo/ Overijssel

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1905 commanditaire vennootschap vorm: 1916 naamloze vennootschap Aard Bedrijf: 1859 machinelabriek en ijzergieterij Producten: ca. 1859 drijfwerk ca. 1866 (land)stoommachines, pompwerktuigen 1869 stoomketels 1871 locomobiles ca. 1873 draaibanken ca. 1875 inrichting margarinefabrieken 1877 scheepsmachinerieên ca. 1879 hydraulische pers 1883 machinerieên suikerindustrie ca. 1884centrilugaalpompen 1898 hijswerktuigen 1907 stoomturbines

Leiding: 1859-1865Jan Meyling Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

smid

Leiding: 1859-1863 Coenraad Craan Stork Sociale herkomst: postdirecteur/ ontvanger/ weeffa.

brikant

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1862-1893 Jurriaan Engelbart Stork Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1865-1880 HendrikJan Ekker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1893-1928 Dirk,Willem Stork Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Nederlandscha School voor InLoopbaan:

dustrie en Handel (Enschede) 1875 in dienst bij la. Gebr. Stork & Co.

Leiding: 1893-1922 Hendrik Casper Stork Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1893-1934 Coenraad Frederik Stork Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: HBS, 3 jaar praktijk op machinefa.. Loopbaan:

briek Gebr. Stork & Co., w. ir. (1868) 1888 in dienst bij fa Gebr. Stork & Co.

brikani

Opleiding:

c. ir. (1853) praktijk bij Van Vlissingen &Van Heel te Amsterdam en Wm. Muir & Co. te Manchester

Loopbaan: Leiding:

186()..1862 Jacques Joachim Bienfait


Omvang Bedrijf: 1871 228 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 38 pk Omvang Bedrijf: 1889352 arbeiders (exclusiel40 em· ployees)

Opgesteld Verm.: 188949 pk Omvang Bedrijf: 1897 500 arbeiders Bibliografie:

1865-1895Charles Theodorus Stork

60

E. van der VEN, 'De machinefabriek van de Gebrs. Stork & Co. te Hengelo', EigenHaan#,9 (1883), p. 550554, 560-564, 576-579 (ills.) De machinefabriek van de Gebrs. Storlc & Co. Gedenkschrift t.g.v. het 25 jarig bestaan op 4 september

1893 (120 pgs., ills.)(Uitvoerig gedenkboekmet een historisch over· zicht van produklen, sociale activiteiten enz.) D. W. STORK, 'De regeling van den arbeidaandemachinefabriekvande Gebrs. Stork en Co. uit een sociaalindustrieel oogpunt beschouwd', Verslag van de 16e vergadering van de Vereniging van werktuigen scheepsbouwkundigen in Nederland, p. 5-22 H. SMISSAERT, Vereniging tol behartiging van de belangen van hel personeel verbonden aan de machinefabriek van de Gebr. Stork & Co. te Hengelo, 1881-1906 (283 pgs., ills.) (bevat een geschiedkun· dig overzicht van de verschililinde sociale instellingen voor het Stork· personeel) (Onder dezelfde titel is een verkorte versie van deze publikatie verschenen, samengesteld doorC. Biese; 158 pgs. +44 pgs. bijl., ills.) 'De Machinelabriek van de Gebr. Stork & Co.', De IJzer- & Staalkroniek, 3 (1909110), p. 271273, 287-290 en 303-306 (ills.) H. BLINK, 'Demachinelabriekvande Gebrs.Stork&Co.teliengeloo', Tijdschrift voor Economische Goographie, 1 (1910), p. 448-452 Chemisch Weekblad, 9 (1912), p. 621-623 Tijdschrift der Maatschappij van Nijverheid. 79 (1912), p. 98 en 205· 207 C. BEETS, 'De machinelabriek van de Gebrs. Stork & Co. te Hengelo', De Ingenieur, 29 (1914), p. 462-478 (ills.) Gebr. Stork & Co., machinefabriek te Hengelo (z.j.= ca 1914) (154 pgs., waarvan ca. 314 ills.) De eerste 100 pgs. bevatten een uitgebreid gell· lustreerd overzicht van het produk· tiepakket

61

A. W. STORK, Het geslacht Stork (z.pl.,z.j.=1915),m.n. p.113-121 'De excursie in de labriek der Gebrs. Stork en Co.', Maandblad voor vakop/eiding,19(1916),p.126-129 en p. 150-162(beknoptge111ustreerd overzicht van de verschUlende aldelingen en produkten van het be· drijQ J. STORKIC. F. STORK, C. T. Stork in zijn leven en werken geschetst, 1822-1895(Hengelo,1918)(95pgs.) Gedenknummer van de HengelooscheFabrieksbode, 1918 'Na vijltig jaren', De Hollandscha Revue, 24 (1919), p. 125·127 Machinefabriek Gebr. Stork & Co. (lebr.1922) (148 pgs., ills.) Bevat de tekst van van het uitgebreide speciaalnummer van de Hengeloscha Fabrieksbodevan4sept.1918t.g.v.50· jarig bestaan, plus de toen ook gepubliceerde schets van leven en werken van C. T. Stork. De andere helft van hetboek bestaat uit een aktueel overzicht van de produkten. L. BEETS, 'De machinelabriekGebr. Stork & Co. te Hengelo', De lngenieur,38 (1923), p. 437-444 'De machinelabrieken van Gebr. Stork & Co. te Hengelo', Indië 7 (1923/24), bijblad 19december1923 (8 pgs., ills.) Chemisch Weekblad, 25 (1928), p. 473 DeN. V. Machinefabriek Gebr. Stork & Co. te Hengelo. Produkten en instellingen (z.j.=ca. 1929) (81 pgs., ills.) (overzicht in vogelvlucht) Dverijsse/(1931 ), p. 415-417 (lane de longh) Tachtig jaar Slork, 1868-1948(311 pgs., ills.) 'Tachtig jaren Stork', Schip en Werf, 15 (1948), p. 382-392 (ills.) Stork in beeld. De machinefabriek te Hengelo en haar voornaamste produkten(lotoboek, ca 1950)

Archief:

Diversen:

A. BUTER, '100 jaar Stork-100 jaar sociale idealen', Jaarboek Twente, deel 7 (1968), p. 109-111 A. ALBERTS, Een eeuw in beweging. 100jaarStork(Nijmegen,1968) (56 pgs.• ills.) (weinig informatie~ A.C. BRUINSHOOFD, Honderdjaar Stork(A.O. Reeks no. 1228, 1968) (16 pgs., ills.) H. P. M. WENNEGER, De groei van een machinefabriek 1859·1940. Kwantitatieve terugblik op de Konin· klijke Machinefabriek van de Gebr. Stork & Co. te Hengelo (Overijssel) (Hengelo, 1968) (78 pgs.) (scriptie KHT) Speciaal Stork-nummer Inslag, 3 (1982), no. 2 (23 pgs.,ills.)(aspecten van het naoorlogse sociale en werkgelegenheidsbeleid bij -verschillende onderdelen van- het Stork-concem, aan de hand van in· tervieuws met de betrokken ar· beiders) P.A. Th. DICKMAN, Sociaal beleid aan een machinefabriek. Arbeidsvoorwaarden, materil}/e voorzorg en personeelsvertegenwoordiging bij de fa. Stork & Co. (Doctoraalscriptie Nijmegen, 1983) (427 pgs.) GEA van der GENUGTENI INA HOOGENDUK, De economische en sociale positie van het kantoorper· soneelvandemachinefabtiekvande Gebr. Stork & Co. te Hengelo in de periode 1883·1910 (Kandidaatsscriptie Utrecht, 1983) (84 pgs.) Rijksarchief Overijssel, Postbus 1227, 8001 BE ZWOLLE, tel. 038-540722. Periode:(1851),18681973 (371 meter) Huidig adres: Kon. Machinefabriek Stork BV, Industriestraat 1, Postbus 20, 7550 GB HENGELO

Naam Bedrijf:

ca. 1859 Hoekman & Co. ca.1861 T.H. Thomassen NijmegenfGeklerland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf." 1859 reparatiewerkplaatst stoom-

Producten:

smederij 1870 ijzer/ metaalgieterij ca. 1860 landbouwwerktuigen

Leiding: 1859-ca. 1861 Hendrikus Hoekman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinemaker Leiding:

ca. 1861-1896 Thomas Hermanus Thomassen


ca. 1896·? Willem George Frederik Thomassen


1899-? Thomas Hermanus Thomassen jr.

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

62

1871 20 arbeiders 1871 6 pk 1889 1889 1897

Naam Bedrijf:

1860 D. W. van Rennes 1903 machinelabriek 'Draken·

burgh' Plaats Provincie: UtrechVUtrecht Voorgeschiedenis: 1860 opgericht als metaalbEmerkings-


atelis' 1903 naamloze vennootschap

Naam Bedrijf:

1860 H. A. van den Wall Bake 1862 De Utrechtsche IJzergieterij Plaats Provincie: UtrechVUtrecht Voorgeschiedenis: voortzetting G. de Waal & Co. (zie aldaar) Ondernemings- 1862 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

ca. 1875 machinefabriek ca. 1860 deegkneedwerktuigen ca. 1866 stempelpersen ca. 1868 naaimachines

Producten:

ca. 1873 verbrandingsmotoren 1891 scheepsmachinerieën

Leiding:

1860-ca. 191 0 Dirk Willam van Rennes Sociale herkomst: bakker

Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 1871 1889 1889 1897

Leiding:

Bibliografie:

N.V. Machinefabriek 'Drakenburgh', lndustriee/Weekblad2 (1907108), p. 345-351 en 353-358 (ills.) Utrechts nijverheid en handel in woord en beeld (Utrech~ 1913) 8 pgs., ills. GIEL van HOOFF, van Ren nes, een Utrechtse werktuigkundige, uitvinder en machinefabrikant', Maandblad Oud-Utrech~ 60 (1987), no. 12, p. 256-260 (ills.)

Huidig adres:

1860-1862 Herman Adriaan van den WaiiBake

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: rijksmuntmeester

·o.w.

Archief: Diversen:

1860 ijzergieterij, machinefabriek en constructiewerkplaats ca. 1860 constructiewerk (overkappingen, bruggen, ijzeren skeletbouw) ca. 1860 gegoten ijzeren spoorwielen ca. 1860 (land) stoommachines, stoomketels ca. 1860 transportkraan ca. 1860 putpomp ca. 1866 mortelmolen ca. 1867 agenten Franccis Dorzee (Belgiê) (installatie suikerfabrieken)

1936 failliet; firma in nieuwe opzet overgaplaats I naar Leiden 1956 stopzening fabricage motoren BV Machinefabriek Drakenburgh, Postbus 3088, 2301 DB LEIDEN

Leiding: 1862-1871 J. van den Wall Bake Sociale herkomst: Opleiding: 1854-1860 studie aan de Polytechnische School Delft

Loopbaan: Leiding: 1862-? Deurvorst Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1862-? de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1871 180 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 18 pk Bibliografie:

63

Archief: DivetSen:

Naam Bedrijf:

1871 geliquideerd; (deel) bedrijfsgebouwen over aan de fa. A. F. Smukiers

ca. 1860 P.J. Cor111lisse Jr. ca. 1870 M. N. Cor~~~lisse Jr. 1881 M.N.Cor~~~llsseJr.enCo~.

Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: reparatiewerkplaaiS/ kleine maProducten:

chinefabriek ca. 18681ocomobile

Leiding: ca.1860-ca1870P.J.ComelisseJr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:


Naam Bedriff:

Producten:

Leiding:

Leiding: 1880 Herman Coenraad Eden Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1880·? Hendrik Albert Lodewijks Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: 1881·1886 Gerhardus Johannes Sonnebom

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige

ca 1895 opgeheven ?

ca.1860T.Lenvn 1868 Lenvn &StorMbrink 1874 T. Lenvn

Plaats Provincie: Kralingen/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: ca. 1860 grofsmederij Aard Bedrifl:

ca. 1870-1880 Malthijs Nicolaas Cornelisse Jr.


Leiding:

Omvang Bedrijf: 1889 7 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889

1868 machinelabriek en scheepswerf na ca. 1880 vnl. weer grofsmederij ca. 1866 constructiewerk (bruggen, kappen, hekken) ca. 1872 vervaardiging/ verhuur stoomheimachines ca. 1875 ijzerwerk (ketels, baggeremmers, reservoirs) 1868-1874 Johannes Anthonius Stornebrink

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktUigkundige Leiding: ca 1860-ca.1900Theodorus lemm ·Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid OmvangBedrijf: 187136arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 6 pk Bibliografie: Archief: Diversen:

OmvangBedrijf: 1871 Opgesteld Verm.: 1871 2 pk

64

ca 1900 opgeheven?

Naam Bedrijf: ca. 1860 J. F. van Rijbroek Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: van oorsprong grofsmederij, die ca. 1860 aparte afdeling voor de vervaardiging van stoom- en andere werktuigen opricht


1864 bakovens ca. 1860 (stoom)werktuigenfabriek ca. 1861 stoomketel

Leiding: ca. 1860-ca. 1870 J. F. van Rijbroek Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: ca. 1860 J. Slingerland Plaats Provincie: Haarlem/Noord-Holland Voorgeschiedenis: afscheiding fa. Figee en Slingerland Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: werktuigenfabriek Producten: 1863 stoomketel

Leiding: ca. 1860-1871 J. Slingerland Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

ca. 1870 afdeling opgeheven

Naam Bedrijf: Naam Bedrijf: ca. 1860 C. Schwullie Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: bankwerkerij

ca.1860 F. van derVen 1879 F. van der Ven & Zn. Rotterdam/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1860 huis/ scheepssmederij

1867 stoombankwerkerij

Producten:

Producten:

Leiding: ca 1860-1871 C. Schwullie Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

1871 overgenomen door de fa. W. H. Jacobs te Haarlem

1879 stoomsmederij ca. 1875 handlieren ca. 1893 drijfwerk, liften, gasmotoren, stoommachines

Leiding: ca. 1860-ca. 1900 F. C. van der Ven Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca. 1871opgeheven

Leiding:

ca. 1900-? Petrus Johannes van der Ven

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 16 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

65

Bibliografie: Arcbiet Diversen:

ca. 1900 verder als kleine smederij

Leiding: 1891-ca.1904AibertBokslag Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: eigenaar/ exploitant smederij te Deventer

Naam Bedrijf:

1861 Karel Relgers 1871 Relgers &Ter Meulen 1878 Zwolschefabrlek vanatoomen andere werktulgen 1885DeZwolsche Machinefabriek W. A. Tjeenk Willink & Co. 1891 DeZwolsche Machinefabriek


1871 20 arbeiders 1871 6 pk 1889 36 arbeiders 188921pk 1897

Plaats Provincie: Ulftl Gelderland


1904 failliet

1871 Zwollel Overijssel Voorgeschiedenis: Afsplitsing van de ijzergieterij Diepenl:x"ocK en Reigers te Uilt Ondernemings- 1878 naamloze vennootschap

Naam Bedrijf:

D. J. Bokslag

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

1861 (stoom)werktuigfabriek 1875 ijzeren metaalgieterij 1887vernikkelinrichting ca. 1861 (land) stoommachines ca. 1868 regulateurs ca. 1879 drijfwerk ca. 1879 stoomketels ca. 1879 bemalingswerktuigen (pompen, vijzels) ca. 1893 constructiewerk

Leiding:

1861-ca.1880Care1Melchior Bemard Reigers Sociale herkomst: eigenaar ijzergieterij Opleiding: praktijk Loopbaan: mede-directeurijzergieterij

Leiding:

1871-ca. 1885 Prosper Henri ter Meulen


Loopbaan: Leiding:

ca.1885-1891 WillemAugustTjeenk Willink

Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan:

1861 Ge~rs.Schneider(s) 1863 Ge~rs. Schneider(s) en

Lastdrager Plaats Provincie: Den Helder/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1861 fabriek van stoom en andere werktuigen

Producten: Leiding: 1861-1865Wilhelm Schneider Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Leiding:

1861-1863 Schneider

Johann

Friedrich

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1863-1865 Klaas Lastdrager Jzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman in ijzerwaren Bibliografie: Archief: Diversen:

66

1865opgeheven

Leiding:

Naam Bedrijf:

1869-? Cornelis Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant

1862 A. F. Sn~~lders 1905 werf 'Gusto'

Plaats Provincie: 1862 ·s Hertogenbosch/ NoordBrabant 1872 Utrechl/ Utrecht 1894-1905(ookte) Slikkerveer/ZuidHolland 1905 Schiedam/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

Wilhelmus


1874-1880 Johannes Ludovicus Smulders

Sociale herkomst: Opleiding: lageronderwijs;praktijkin bedrijfvan de laSmulders

1911 naamlozevennootschap

Loopbaan:

1862 machinelabriek 1863 ijzergieterij 1865-1872 scheepswerf 1894 scheepswerf 1862vervaardiging/ handeliverhuur (land)stoommachines, bemalings· installaties, locomobielen, locomotieven en ander spoorwegmaterieel; sleepbootdienst 1865 schepen ca 1873 grondverplaatsingswerk· tuigen ca 1879 bouwmachines (stoomheimachines, mortel- en trasmolens) ca 1879 machines klompenvervaardiging ca. 1879 centrifugaalpompen ca. 1879 inrichting kunstboterfabrieken ca. 1880 lintzaagmachines ca 1880 hydraulische persen ca 1880 constructiewerk (labriekskappen, bruggen) ca 1900 hijsblokken ca 1900 Iocomotiefassent wielen ca. 1900 drijfwerk (riemschijven, kamraderen} ca. 1900 pompwerktuigen 1912verbrandingsmotoren

Leiding:

1862ca. 11nl Al.gus1inus Franciscus SmuldeiS Sociale herkomst: machinefabrikant


67

Leiding: 1871-1880 Frans Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-? Ch. S. Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-? F. S. Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?·? Albertinus Franciscus Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1900·? Franciscus Antonius Maria Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant


1900-? Henricus Petrus Augustinus Johannes Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant


1911·? Josephus Johannes Franciscus Maria Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant

Opleiding:

Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie:

Technikum Mitlwaida, enkale jaren praktijk in Engeland en VS 1896 in dienst bij fa. A. F. Smuldars 1871 1871 1889 323 arbeidars 1889 1897 850 arbeidars (inclusief ketelmakerij te Belgiê)

'De ijzergieterij en machinefabriek van A. F. Smuldars te Utrecht', Katholieke R/ustratie, 20 (18861887), p.155, 156,158-159 'Oe werf "Gusto•, firma A. F. Smulders, te Schiedam', De Ingenieur, 20 (1905), p. 851 De Ingenieur, 22 (1907), p. 713 'Inleiding tot het bezoek aan de werf "Gusto•·, De Ingenieur. 23 (1908), p. 175-182 (ills.) 'Oe werf"Gusto• te Schiedam·. De /Jzer-&Staa/kroniek, 7(1913114), p. 27-30 De som der delen. Gedenkboek 'Gusto', vAl A. F. Smulden;,

Schiedam, 1862-1962 (96 pgs., ills. )( oppervlakkig) W. Chr. de Bree, Enkele herinneringen aan de werf Gusto, Scyedam 12 (1986), no. 3, p. 68-79 (ills.)

Archief: Diversen:

ca 1890 overname ketelmakerij te Gräce-Berleur(Balgiê) 1894overnamescheepswerfP. Smit Jr. te Slikkerveer 1941 oude vestiging te Slikkerveer weer opgekocht; start nevenbedrijf 1946 vestiging te Geleen (GusteGeleen) 1978 vestiging te Schiedam gesloten 1984 Guste-Geleen verkocht, verplaatst naar Lanklaar 1988 vestiging te Slikkerveer ook gesloten

Naam Bedrijf: ca.1862 David Christie Plaats Provincie: Kralingen/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1862 scheepswerf en (stoom) werktuigfabriek

Producten: Leiding: ca. 1862-1867 David Christie Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: lid fa. D. Christie & Zoon te Rotterdam (zie aldaar)


1868 overgenomen door Lemm & Stornebrin k (zie aldaar)

Naam Bedrijf: ca. 1862 A. H. Oostmeljer Plaats Provincie: Zaandam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1872 stoomsmederij Aard Bedrijt ca 1890 machinefabriek Producten: ca 1895 verbrandingsmotoren, drijfwerk, stoommachines

Leiding: ca. 1862-? A. H. Oostmeijer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrqf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

68

1901 bedrijf overgenomen door C. J. Westermann (zie aldaar)

Naam Bedrijf: 1863 P. H. Hormann Plaats Provincie: UtrechtfUtrecht Voorgeschiedenis: Ondernemings-

Naam Bedrijf:

vorm: Aard Bedrijf:

1863 grol/ hoef/ kachelsmederij

ca. 1894 reparatiewerkplaats;aan-

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1863 scheepswerf

leg gas/ water/ stoomleidingen

ca. 1900 constructiewerkplaa1S en Producten:

machinefabriek ca. 1895 constructiewerk (bruggen.loodsen, overkappingen) ca. 1900 spoorwegmaterieel (wissels, kruisingen, toestellen voor be· werking spoorbielzen) ca. 1900 pulptransportinrichtingen

Leiding: 1863-1894 Pieter Hendrik HOrmann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1894·? Pieter Hendrik HOrmann jr. Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

PrOducten:

1880 machinefabriek, ketelmakerij, metaalgieterij ca. 1880 (land) stoommachines ca. 1880 stoomketels ca. 1880 scheepsmachinerieën

Leiding: 1863-1899Willem Agathus Huygens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca 1880 boekhouder/ tekenaar biJ scheepswerf Meursing & Co.

Leiding: 1879-1899 Arend van Gelder Sociale herkomst: praktijk op marinewerf Amsterdam; Opleiding: les van tekenaar-constructeur aldaar; fa. J. A. lnglis (Giasgow)

Loopbaan: Leiding: 1879-1883HendrikEnnovan Gelder Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1876) Loopbaan:

Leiding: 1894-? David HOrmann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897

Bibliografie:

DeUtrechtsche Stoom-Grofsmederij firma P. H. Hormann, Industrieel Weekblad 2 (1907108), p. 154-157 (ills.) Utrechts Nijverheid en handel in woord en beeld (Utrecht, 1913) (3 pgs., ills.) aanwezig op de Gemeentelijke Archiefdienst Utrecht {nog niet gelnventariseerd). Periode: 1890· 1918(24m)

Archief:

1863 Meursing & Huygens 1879 Huygens en Van Gelder Amsterdam/Noord-Holland

Diversen:

69

Omvang Bedrijf: 1889190 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

1883 alleen nog scheepsbouw 1899 opgeheven

Naam Bedrijt

1863 F. Rlncker ca. 1895 machinefabriek en Qzergieterlj 'De Amstel' Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: giet/ constructiewerk

Leiding: ca. 1895-1917R. Rincker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archiet Diversen:

1897

1917 opgeheven

Naam Bedrijf: 1864 Charles Bosch Reitz Plaats Provincie: Den Helder/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1856 overname van gaslabriek te

koopman/ ondernemer; eigenaar/ exploitant waterleiding en gasfabriek te Oen Helder

Omvang Bedrijf: 1871 50 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 1opk Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijt

1864 Joh. Loeft &Co. 1867W. G.de Jonge 1868 De Jonge en Piate Plaats Provincie: 's Hertogenboschl Noord-Brabant

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1864stoomsleepdienst/passagiersdienst, fabriek van houtbereiding,

Producten:

Oen Helder door de Amsterdamse koopman Charles Bosch Reitz

Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: Leiding:

1864 grofsmederij, ijzergieterij 1864 constructiewerk ? stoomketels 1864-1879 Comalis Johannes van Spall

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: opzichter waterleiding en gasfabriek te Den Helder

Leiding: 1864-1879 Charles Bosch Reitz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1879 opgeheven

scheepswerf, machinefabriek en kopergieterij ca. 1868 constructiewerkplaats, ijzergieterij ca. 1864 gashouders/ inrichting gaslabrieken ca. 1864 schepen ca. 1864 carboniseren van hout ca. 1868stoommachines ca. 1868 constructiewerk ca. 1872 stoomketels

Leiding: 1864-1867 Joh. Looft Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: chemist Leiding:

1864-1875 Willem Godfried de Jonge van Zwijnsbergen Sociale herkomst: kamerheer des konings

Opl9iding: Loopbaan: Leiding: 1868-ca. 1875Corneille Louis Plate Sociale herkomst:

70

Opleiding:


Loopbaan:

praktijk op scheepswerven Hobo· ken en Gebr. Visser te Rotterdam en op scheepswerven en machine· fabrieken te Engeland scheepsbouwmeester

Bibliografie: Arehiet Diversen:

1875 opgeheven

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie:

1864 N.A. Spronk & Co. 1872 N.A. Spronk 1906 N.A. Spronk & Zonen 1864-1922 Dellshaven/ Zuid· Holland Rotterdam/ Zuid-Holland

1864 Willem Wissekerke 1891 Marinus Wissekerke Plaats Provincie: Anna Paulowna/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: 1864 Willam Wissekerke neemt be· staande smederij van M. van der Kloot jr. over

vorm:

Producten:

Leiding:

begonnen als kleine werkplaats/ grolsmederij/loodgieterij 1879 stoomsmederij ca. 1910 machinefabriek ca. 1870 haarden/ kachels ca. 1900 reparatie wasserijmachines ca. 1910 wasserijmachines 1864-1910 Spronk

Nicolaas

Nederlands Economisch en Cu/· tureel Archief, deel V (ca. 1955), p. 253-254 Meta/elektrovisie, 3 (1964 ), no. 4, p. 24-25

Naam Bedrijf:

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1916 naamloze vennootschap Aard Bedrijf:

Bibliografie:

Adrianus

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1864·1872 Jacobus WouterSpronk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-?HendrikSpronk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-?PeterSpronk Sociale herkomst:

71


ca. 1870 stoomsmederij ? kopergieterij 1874 landbouwloonbedrijfl verhuur locomobielen ca. 1880 installatie zuivellabrieken ca. 1880 landbouwwerktuigen ca. 1895 donkeyketels

Leiding: 1864-1891 Willem Wissekerke Sociale herkomst: smid Opleiding: praktijk in ouderlijk bedrijf Loopbaan: Leiding: 1891-1917 Marinus Wissekerke Sociale herkomst: smid Opleiding: praktijk in ouderlijk bedrijf Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 1871 1889 1889 1897

Bibliografie:

'Wissekerkes bedachten altijd weer wat nieuws', NoordhoHands Dagblad, 21 dec. 1963

Archiet Diversen:

Landbouwmechanisalie 15 (1964 ), 196-197


1968opgeheven

Leiding:

Naam Bedrijf: ca.1864 W. J. Helweg Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming~


1864stoomketel ca 18651andbouwwerktuigen

Leiding: ca. 1864-ca. 1870 W. J. Helweg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Arehiet Diversen:

Leiding: 1886-ca 1920 Floris Bakker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 1871 1889 20 arbeiders 1889 1897

Bibliografie:

'De N. V. Machinefabriek, LJzer-, Staal-, en Metaalgieterijvlh Bakker & Co. te Ridderkerk', De IJzer- & StaaJkroniek, 7 (1913114), p. 451453 Chemisch Weekblad, 25 (1928), p. 479-480 'Bakker N. V. Staalgieterij en machinefabriek', Nederlands Economisch en Cultureel Archief, deel IV (ca 1954), p. 63-67

Naam Bedrijf:

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

1876-1885 Johan Hendrik van Capetien



1865 B. Bakker 1876 Bakker & Co. Plaats Provincie: Ridderkerk/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: van oorsprong vlashandelf vlasbewerkingsbedrijf Ondernemings- 1912 naamloze vennootschap

vlashandelaar

Archief: Diversen:

1865 reparatiewerkplaats, import vlasbewerkingsmachines 1871 ijzergieterij 1906 proeven met gietstaal 1913 staalgieterij 1865 reparaties ca. 1870 machines vlasindustrie 1876 pons-, knip-, en buigmachines voor ijzeren scheepsbouw en constructiewerkplaatsen 1880 rubberiabricage

1882 rubberfabricage ondergebracht in aparte fa. Bakker en Zoon Huidig adres: Machinelabriek en Staalgieterij Bakker BV, Molendijk 91, Postbus 4003, 2985 XH RIDDER-

KERK

Leiding: 1865-1886 Bastiaan Bakker Sociale herkomst:

72

Naam Bedrijf:

1865 C. J. Boon 1875 C. J. Boon, Molema en Pen· nlng 1876 Boon, Molema en Co. 1878 Boon, Molema en de Cock

Plaats Provincie: Hoogezand/Groningen Voorgeschiedenis:

Producten:

1871 (1876) 31 arbeiders 187110 pk 1889 70 arbeiders 188916pk 1897 (1896) 52 arbeiders 12 pk


Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf:

Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedriff:

1865scheepswerf ca. 11369 machinefabriek ca. 1870 stoom ketels ca. 18821ocomobiles ca. 1000 electrische verlichtingsinstal· laties

Naam Bedrijf:

ca. 1865 J. Donkers 1878 Gebr. Donkers

Plaats Provincie: 's Hertogen bosch/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Onderneming~

Leiding: ca. 1850-? Cornelis Jans Boon Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ondernemer stoombootdienst/ re-


1868 stoomsmederij ca. 1868 (land) stoommachine ca. 1870 stoomketel

der/ kassier

Leiding: ca. 1865-1874Jan Donkers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid/mecanicien

Leiding: 1875-1905 Eerke Molerna Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1874-1879 Willem Donkers Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1875-1876 Penning Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1874-1879 Louis Donkers Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1878-? Jan Klaassens de Cock Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1871 Opgesteld Verm.: 1871

Leiding: 1899-? Pieter Boon Kzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Bibliografie: Archiet· Diversen:

Leiding: ?-?CornelisJan deCock Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

73

1879 opgeheven

Naam Bedrijf:

ca. 1865 J. L van Elten ca. 1900 F. J. van Elten

Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1871 stoomsmederij ca. 1875 stoommachine Producten: ca. 1895 verbrandingsmotoren Leiding:

ca. 1865-ca. 1900 Johannes Lambarlus van Elten

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: ca. 1900-ca. 191 SF. J. van Elten Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1871 1871 1889 ca. S arbeiders

1889


smid


1871 1871 1889 10 arbeiders 1889 5 pk 1897

Bibliografie: Archief.' Diversen:

Naam Bedrijf:

1866Meyling 1868 Meyling & Ledeboer 1876 Gebr. Ledeboer

1900 machinelabriek 'Holland'

Plaats Provincie: Borne/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondememings- 1900 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1869 machinefabriek, iJzergieterij, Producten:

1897 ca. 3 arbeiders

ketelmakerij, draaleriY boorderij 1869 (land)stoommachines, stoomketels, pompwérktuigen, dnjlwerk ca. 1900machines voor koffie, kapok en gutta-percha, textielmachines, kranen

ca. 1913 opgeheven

ca. 1865 Joh. Richelle

Leiding: 1866-1871 Jan Meyling Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: deelgenoot fa. Meyling & Stork

18n N. J. Richelle

Plaats Provincie: ·s Hertogenbosch/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: smederij 1877 stoomsmederij 1879 werktuigfabriekt ijzerdraaierij

Leiding: 1869-1 009 Johan Marie Ledeboer Sociale herkomst: geneesheer Opleiding: Loopbaan: technicus bij Stork &Meyling Leiding:

Producten:

1869-? Hendrik Marie Johan Ledeboer Sociale herkomst: geneesheer

Leiding:


1877-ca. 1900 Nicolaas Jacobus Richelle Sociale herkomst: smid

Leiding:

74

1876-1909 D. K. Ledeboer


Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archiet Diversen:

1871 63 arbeiders 187112 pk 1889 81 arbeiders 1889 21 pk 1897 56 arbeiders

Producten:

1909 fabriek afgebrand. Bedrijf niet

1941 naamlozevennootschap 1866 smederij 1897 bankwerkerijl draaierij 1903 stoomsmederij ca. 1888 ijzerwerk voor de scheepsbouw (onderdelen baggermateriaal, stevens en roeren)

Leiding: 1866-1900 Dirk de Jongh Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

meer heropgericht

Naam Bedrijf:

Leiding: 1900-1935 Eliza de Jongh Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca. 1866 G. J. Bodewes ca.1907 H.E. Bodewes

Leiding: 1900-1935 Nicolaas de Jongh Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie: Sappemeer/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1877 stoomsmederij Aard Bedrijf: ca. 1900 scheepslieren Producten: Leiding:


ca 1866-ca. 1907 Gerhard Johannes Bodewas


Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: grofsmid Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1966 overgenomen door de la. Ten Hom, Veendam

Naam Bedrijf: 1867 L. Smit & Zn. Plaats Provincie: Kinderdijkl Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1920 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf:

1866 D. de Jongh 1900 Gebr. N. en E. de Jongh

Plaats Provincie: Ridderkerk/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1866 0. de Jongh begint grofsmederij

Producten: Leiding:

75

voonzetting scheepswerf, sleephelling, grofsmederij van Fop Smit te Kinderdijk 1900 ketelmakerij, machinefabriek 1907 grofsmederij ca. 1880 stoomketels ca. 1900 scheepsmachinerieên 1867-1897 JanSmitV

Sociale herkomst: scheepsbouwmeester Opleiding: Loopbaan: 1860 werkzaam op het bedrijf Leiding:

1897-1926 Leenardus Johannes Smit

1871195 arbeiders 1871 50 pk 1889 195 arbeiders 188941 pk 1897195 arbeiders

1871 stoomsmederij 1868 smeedWerk (rijtuigen, hekken) 1873 rijwielen 1898 vleessnijmachines, groentemolens, strosnijders, hoepelwal· sen, motonrijtu~en ca. 191 0 naaimachines

Leiding: 1903-1909 Adr. Beers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

WlllYA. ZELLEKENS, 'De Nederlandscha Rijwiel-industrie', Eigen Haard, 24 (1898}, 245-248 en 263266 De Kampioen, 20 (1903), p. 36 Deventerals induslriestad(1907), p. 65-75 (ills.) 'Eerste Nederlandscha Rijwiel en Machinelabriek voorheen Burgers te Deventer', Industrieel Weekblad 2 (1907108), p. 274-278 (ills.) 'Burgers E. N. R. Rijwiel· en Machinefabriek', Mork's Magazine, Band 26 (1912), p. 263-272 (ills.) uournalistiek verhaal) De /ndusllieele Club (Amsterdam, ca. 1918), p. 276·280 Deventer in 1931, haar nijverheid, p. 74-77 G. J. M. HOGENKAMP, De. geschiedenis van Burgers Deventer (Deventer, 1939) (95 pgs, ills.) (al· gemeen overzicht van de geschiedenis van de fiets met zeer beknoptebedrijfshistorie)

ca. 1896 machinelabriek

Leiding: 1868-1903 Henricus Burgers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: rijtuigsmid

Willebrordus

Omvang Bedriff: 1889 20 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 4 pk Omvang Bedrijf: 1897

Naam Bedrijt 1868 H. Burgers Plaats Provincie: Deventer/Overijssel Voorgeschiedenis: Ondememings- 1896 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1868 smederij

Producten:

1909-? Gerardus Joannes Kilsdonk

Sociale herkomst: Opleiding: handelsopleiding Loopbaan: 1902 in rijwielfab\icage

Bibliografie:


1903-1909 G. J. B. Burgers


Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrqf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrqf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

Leiding:

Archief: Diversen:

76

1961 opgegaan in rijwiellabriek PON te Amersfoort Gesloten

Naam Bedrijf:

Naam Bedrijf: 1868 E. M. Jaarsma Plaats Provincie: 1868 Sneek/Friesland

1868 Alph. van de langerijt 1868 A. v.d.langerijt & David 1872 Wed. J. van de langerijt & David 1876 N. David Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant

1904 Hilversum/ Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1868 stoomsmederij Producten:

ca. 1890 uilsluitend haardenfabriek ca 187().1890 smidswerk/ repara· ties machinerieên ca 1870draaibanken

Leiding: 1868-? Everhard Mennes Jaarsma Sociale herkomst: opzichter van de Waterstaat/ bouwOpleiding:

kundige wiskunde Ie Leeuwarden/ voluntair op wapenfabriek John Cockerill (Belgiê)/ lessen aan de Ecole lnduslrielle te Luik

Loopbaan: Leiding: ca 1871-1880JanJaarsma Sociale herkomst: opzichter van de Waterstaat/ bouw-

Voorgeschiedenis: Ondernemings-

vorm: Aard Bedrijf:

1868 ketelmakerij 1869 ijzergieterij ca 1871 werktuigenfabriek

Producten: Leiding: 1868-1872 Alphans van de Langerijt Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1868-1880 Nicolaas David Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

kundige

Omvang Bedrijf: 187110 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 2 pk


architect


187114arbeiders 1871 1889 38 arbeiders 1889

Bibliograf/8:

W. ALINGS/ H. SIERMAN, Vuur als vriend. Honderd jaar E. M. JaanJma, 1868·1968(84pgs., ills.)


Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie:

1872 Alphons van de Langerijt zelfstandig; gaal apart met ijzerg1e· terij verder 1880 opgeheven

ca. 1868 K. F. Henneman 1899 Henneman & Co. 1909 Edese he Machinefabriek vlh Henneman & Co. 1887-1899 's Gravenhagel Zuid· Holland 1899 Edel Gelderland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1909 naamloze vennooiSChap

vorm: Aard Bedrijf:

77

ca. 1868 fabriek filtreermachines, zinkwerken

ca. 1884 installatie gas! waterleidin·

Producten:

gen ? metaalgieterij 1887 stoomsmederij 1899 fabriek gaskoffiebranders, metaalgieterij, smederij 1909 ijzergieterij ca 1892 gaskoffiebranders ca 1906 zuig/ perspomp voor ver· brandingsmetoren

Naam Bedrijf: 1869Gebr. Boezeman Plaats Provincie: Veendam/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca 1869stoommachines 1869 stoomketels

ca. 1878 dorsmachines ca 187S.steenvormmachines

Leiding:

ca. 1890·1900 Karel Frederik Henneman

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1899--? Gerrit Cornelis Otten Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: zee-officier Leiding:

ca 1909-ca 1922 Joan Godfried Otten

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ingenieur Leiding: 1909-? C. den Ouden Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundige Loopbaan: Bibliografie:

Archiet Diversen:

H. J. NLJENHUIS, 'De L.Jzerfabriek', Ede-Stad, 25 juli 1979 J. de NOOY, 'Edes eerste industrie', de landloper, 8 (1983), no. 3, p. 3--6

Leiding: 1669-? Joannes Boezeman Sociale herkomst: ijzersmid Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1869·1884 Johannes Sernardus Boezeman Sociale herkomst: ijzersmid

Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 187110 arbeiders Opgesteld Verm.: 1871 2 pk Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf:

1933opgeheven

Producten:

78


1869 Van Dorsser & Ternorst DordrechV Zuid-Holland 1913 naamloze vennootschap ca. 1870 constructiewerkplaats 1897 scheepsreparatiebedritf ca. 1870 constructiewerk (overkappingen. bruggen, sluiswerken. boeien, vuur· en lichttorens, loopkranen) ca. 1870 verhuur locomobielen en andere materialen voor bouwprojec· ten ca. 1880 bouwmachines (handmor· telmachine,stoomlintzaagmachine)

Leiding:

1869-1889 Everhard Victor Rudolph Terhorst

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1869-1903 Elias van Dorssar Sociale herkomst: koopman Opleiding: Loopbaan: Leiding:

Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 (1876)18 arbeiders 1871 1889(1887) 17arbeiders 1889 1897 (1895) 25 arbeiders


ca. 191 0 opgeheven

Naam Bedrijf:

ca. 1870 H. J. Koster

1889-ca 1930 Adrîaan Hendrikus Philippus Augustijn

Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1886) Loopbaan:

1904 R. Koster Plaats Provincie: Stadskanaal/Groningen

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1870smederij


1871 15 arbeiders 1871 5 pk 1889 28 arbeiders 1889 6 pk 1897 50 arbeiders

Bibliografie:

Nijvelheld en handel in Dordrecht en omstrel<en (Dordrecht, 1908), p. 31· 35

Producten:

Archiet Diversen:

Leiding: ca 1870-ca.1904H.J.Koster Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf: 1869 Gebr. Unger Plaats Provincie: Tilburg/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1869 stoomsmederijl ijzergieterij Producten: ca. 1888 zuig/ perspomp

Leiding: 1904-? Roei! Koster Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1869-? Jean Antoine Joseph Unger Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

ca 1904 machinelabriekt scheepswerf ca. 1870 scheepsbeslag ca. 1904 rijwielen scheepsbouw/baggermachines constructiewerk (bruggen)

1869-? Martin Hippolyte Desiré Unger


79

Bibliografie: Archief: Diversen: Naam Bedrijf:

ca. 1870 S. J. Smid ca. 1888 C. J. Grol

Plaats Provincie: Stadskanaal/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm:


1877 stoomsmederij ca 1900 draaieriV metaalgieterij 1877 stoomketel 18781ocomobiles ca 1900 baggermateriaal

Leiding: ca. 1870-ca. 1888 S.J. Smid Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1888-? C. J. Grol Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

1923 failliet

Leiding:

1872-1901 Jan Chrisliaan Andries Sepp


18741876 Chrisliaan George Meerburg

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-1924 Daniël Jan Burger Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1888) Loopbaan: sinds ca. 1890 in dienst van het bedrijf

Omvang Bedrijf: 1889 54 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 31 pk Omvang Bedrijf: 1897 65 arbeiders Bibliografie:

'Enschedesche Machinefabriek en

IJzergieterij',lnduslliee/Weekblad, 3 (1908109}, p. 69-75 (ills.)

Naam Bedrijf:

ca. 1870 W. Strolnk Jz 1872Sepp 1874 Meetburg & Sepp 1876 Sepp & Co. 1901 Enschedesche Machinefabrieken IJzergieterij EMIJ Enschede/ Overijssel

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1901 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1870 stoomsmederijl reparatieProducten:

inrichting 1874 ijzergieterij en machinefabriek ca. 1880(1and)stoommachines, drijfwerk, steenvormmachines, stoompompen, installatie zuivelfabrieken ca 1884werktuigenvoordebakkerij 1904 verbrandings(gas)motoren ca. 1912 transportinrichtingen (liften) ca. 1912 machines voor de chemische industrie

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1931 geliquideerd

ca.1870N. F. Velthuyzen 1874 A. J. Schouten ca. 1885 van de Rotte & Schouten ca. 1898 M. C. Schouten & Co. Leident Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1873 stoomsmederij

ca. 1900 machinefabriek

Producten: Leiding:

ca. 1885-ca. 1898 Pieter van de Rotte


80

Leiding:

ca. 1885-? Schouten

Marinus

Cornelis Opleiding:

Loopbaan:


Leiding: 1896-1905 Arie Nijs den Ouden Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: eigenaar scheepswerf Gebrl>. Pot te

Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

Bolnes

Leiding: 1915-1960 Jan Pi eter Boele Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Naam Bedrijf:

1871 Pleter Boele 1887 P. Boele Pz (scheepswerf te Ridderkerk) 1896 Boele & Pot(scheepswerf en machinefabriek te Bolnes) 1915 samen In: Boele's scheeps· werven en machinefabriek Plaats Provincie: Ridderkerk/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1853 opgericht als scheepswerf door P. en C. Boele; bouw houten, later ook ijzeren (rivier)vaartuigen. 1871 scheiding tussen wed. Com. Boele (fa. Wed. C. Boele) en Pieter Boele Ondememings- 1915 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

1853 scheepswerf 1896 machinefabriek 1896 reparaties 1896 hand/ stoom lieren 191 0 smmkelelslscheepsstoommachines

Leiding: 1887-1931 Maarten PieterBoele Sociale herkomst: scheepsbouwmeester Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1887-1926 Pieter Comalis Boele

Omvang Bedrijf: 1889149 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Archief: Diversen:

81

1987 failliet

Naam Bedrijf:

1871 Brückenhaus 1873 Van Hoom en Begemann 1874 E. H. Begemann 1889 Koninklijke Nederlandsche Machinefabriek Plaats Provincie: Helmond/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: 1871 Gustaal Brückenhaus, werktuigkundige uit Mönchen-Giadbach, richt gieterij, draaierij en bankwerkerij op. Ondernemings- 1889 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Sociale herkomst: scheepsbouwmeester

100 jaar 1854-1954. Jubileumnummer Boeie-nieuws (15 pgs., ills.) (geschiedkundig overzicht in vogelvlucht) '1 00 Jaar Boele', Schip & Werl. 21 (1954). p. 392-393 Boete Bolnes. Boele's Scheepswerven en Machinefabriek BV BolnesHo/land 1854-1987 (Ridderkerk, 1987) (45 pgs., ilis.) (brochure bij tentoonstelling, vnl. foto's)

1872 machinelabriek en ijzergieterij

Producten:

1872 reparaties 1872-1885 draaibanken 1875 (land) stoommachines 1875 drijfwerk 1876 stoomketels 1877 constructiewerk (gashouder) 1882 conslructiewerk (fabrieksskeletten) 1885 pompwerktuigen 1885 constructiewerk (reservoirs) 1888 constructiewerk (bruggen) 1890constructiewerk (perronoverkappingen) 1894-1905 electro-technische apparatuur (dynamo's)

Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf:

1871 1889 86 arbeiders 1889 25pk 1897 200 arbeiders

Bibliografie:

Indië, 8 (1923124). bijblad 23 januari 1924 (8 pgs., ills.) J. G. KAM, 50 jaren Begemann N. V: (Helmond, 1939) (72 pgs., ills.) (E. RUMPFF), Noord-Braban( 7 (1963), p. 31-40 (ills.) A.P. van GOUDOEVER, De onder· nemer E. H. Begemann en zijn be· drijf, 1871·1913 (scriptie Utrecht, 1967)(24 pgs. typoscript M). Onder dezelfde titel, in enigszinsgewijzigde versie, gepubliceerd in: De Vlasbloem, deel 4 (1983), p. 192-214 (ills.) G. van HOOFF, 'De beginjaren van de Helmondse machinefabriek Begemann', Helmend's Heem, jrg. 1983, no. 1, p. 29-39 G. van HOOFF, 'Het bedrijlsarchief van de Kon. Ned. Machinefabriek vlh E. H. Begemann', De Vlasbloem, deel 4 (1983), p. 215-227 (ills.) Gemeentearchiel Helmond. 18731981 (ca. 100m) Huidig adres: Kon. Ned. Machinelabriek v/h E.H. Begemann, Kanaaldijk NW 31, Helmond

Leiding: 1871-1873 Gustaal BrOckenhaus Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Leiding: 1872-1874 Jacobus van Hoorn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1872-1909 Egbert Haverkamp Begemann Sociale herkomst: predikant Opleiding: marinemachinistenschool Hellevoetsluis/ praktijk Loopbaan: bedrijfsleider bij Brückenhaus


1889-1932Jan Benjamin Kam predikant c. ir.lb. ir. (1882/1883) bouwkundige/ in dienst bij Gist- en Spiritusfabriek Delft

Leiding:

1906-1919 Paul Haverkamp Begemann Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: w. ir. (1902) Loopbaan: praktijkop machinefabrieken in V.S.; 1906 ingenieur bij Begemann

Omvang Bedrijf:

1871

82

Archief." Diversen:

Naam Bedrijf: 1871 Commercie Co~agnie Plaats Provincie: Middelburg/Zeeland Voorgeschiedenis: handelscndememingt scheef:Nacr1bednïf


1871 bij bestaande werf reparatiewerkplaats, smederij en later ook ketelmakerij 1871 reparatie stoomvaartuigen ca 1873 stoom ketels 18731ocomobiles ca. 1875 steenvormmachine

ca.1877stoommachine 1870..1889 Gerrit Knol Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ca 1850 scheepsbouwmeester bij de Commercie Compagnie

Omvang Bedrijf: 1871 Opgesteld Verm.: 1871 Bibliografie:

Archiet

Diversen:

GIEL VAN HOOFF, 'De Commercie Compagnie als inrichting tot herstel en veNaardiging van ijzeren vaartuigen, stoomtoestellen en andere werktuigen (1871-1888)', Zeeuws Tijdschrift 38 (1988), no. 1, p. 27-31 Rijksarchief Zeeland, Middelburgse Commercie Compagnie 1720-1889 (71,5 m) (inventaris: W. S. UNGER, Het archief van de Commercie Compagnie) ('s Gravenhage, 1951) 1888 opgeheven

Naam Bedrijf:

1871 Th. Royakkers & Everts 1875 Th. Royakkers & Zonen 1890 machinefabriek 'Helmond' 1893 Vinekers & Stork Plaats Provincie: Helmond/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: 1863 oprichting spijkerfabriek door Th.Royakkers Onderneming~ 1890-1893 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

ca 1871-1890 machinefabriek (tot 1875: schroeven, spijkers e.d., tot 1890: aannemerswerken, houtzagerij, steenhouwerij) 1890-1904 machinelabriek 1871 reparaties 1871 textielmachinerieên 1871 drijfwerk ca. 1885-1893 (land) stoommachines 1885-ca. 1904 constructiewerk ca 1886-1893 stoomketels 1890-1904zuivelmachinerieën


1871-1890 Thomas Aoyakkers fabrieksarbeider praktijk aannemer/spijkerfabrikant

Leiding: 1871-1 875Joh. Henri Everts Sociale herkomst: koopman Opleiding: Loopbaan: koopman Leiding: 1871-1875 Franc. Willem Everts Sociale herkomst: koopman Opleiding: Loopbaan: koopman Leiding: 1880-1893 Johan Aoyakkers Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: in bedrijf bij vader Leiding: 1890-1893J. G. Rueb Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1893-1904 Johannes Meinardus Vinekers

Sociale herkomst: Opleiding: 1882-1888 schrijver/tekenaar bij Loopbaan: aanleg Merwedekanaal 1888-1893 tekenaar op machinefabriek Royakkersi'Helmond'

Leiding: 1893-1904 KoenraadStork Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf.: Archiet Bibliografie:

83

1871 1871 1889 55 arbeid ers 188915 pk 1897

G van HOOFF, 'Thomas Royakkers (1821-1898), een Helmondsearchi-

Diversen:

Naam Bedrijf:

tact, aannemer en fabrikant in de tweede helft van de negentiende eeuw', Helmonds Heem, jrg. 1982, no.2, p.34-45, no.3, p. 83-94, no.4, p. 112·123(ills.) 1904 geliquideerd

1871 P. Smlljr. 1890 'de Industrie' 1894 P. Smltjr.

Bibliografie:

De industrieele Club (Amsterdam,

ca 1918), p. 441-444 'Bezoek aan P. Smit Jr.', De In· genieur,41 (1926),p.35-36 J. SMIT kl.n, Bijzonderheden en geslachtslijst der FamilieSmil (Dordrecht, 1950), p. 48-58 Extranummer personeelsatgaan P. Smit jr. 'Contact; 1871-1971 (31 pgs., ills.)

Archief: Diversen:

Plaats Provincie: Slikkerveer/Zuid-Holland

1968 onderdeel Rijn-Schelde groep 1987 failliet

1894 Rotterdam/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: 1871 overnamebestaandescheepsOnderneming& vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

werfvanJoostPot, opgericht in 1860 1890-1894 naamlozevennootschap 1906 naamloze vennootschap 1871 scheepswerf ca. 1878 machinefabriek 1918 ijzergieterij 1871 ijzeren masten en waterketels 1878 (land) stoommachines, stoom· ketels en scheepsmachines

Leiding: 1871-1905 Pieter Smit jr. Sociale herkomst: Opleiding: praktijk op scheepswerf Jan Smit

Naam Bedrijf:

den

1884 machinefabriek drecht'

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

Fopzn

Loopbaan: Leiding:

1871 Walker en Stronek 1873 Walker, Stronek & Van Del·

1905-1918 Jan Marius Lambarlus

'Katen·

Rotterdam/Zuid-Holland 1875 commanditaire vennootschap 1884 naamloze vennootschap 1871 stoomsmederij 1876 machinefabriek en kopergieterij ca 1872steenvormmachines ca. 1872 stoomheimachines 1874 stoomketels ca. 1875scheepsmachinerieën

van Ouwerkerk Sociale herkomst: Opleiding: ambachtsschool/academie te RotLoopbaan:

ter-dam bankwerker bij P. Smit Jr. 1896 eigenaar/ beheerder scheeps· machinerieênreparatiewerkplaats te Rotterdam

Omvang Bedrijf:

1889 52 arbeiders in werktuigen, ijzergieterij en ketelmakerij; 113 arbeiders op scheepswerf Opgesteld Verm.: 1889 31 pk Omvang Bedrijf: 1897

84

Leiding: 1871-1883 William Walker Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1871·1920 Dirk Stronek Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1873-1883AugustusAmbrosius van Delden

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: reder


1871 1871 1889 38 arbeiders 188917 pk 1897 90 arbeiders

Leiding: 1872-1873 Jean Baptist Fraigneux Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinesmid


Leiding: 1872-1873 Adolf Jacob van Soelen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf:


1872 L Antenne en Colf4)agnie 1872 L Antenne 's Gravenhagel Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememing!'r vorm: Aard Bedrijf: 1872 ingenieursbureau/handel in

Producten:

machinerieën/fabriek van stoomwerktuigen aan stoomhoutzagerij verbonden 1873 stoomketels

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

Leiding: 1872-1873 Leon Antenne Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: civiel ingenieur Leiding: 1872 Petrus Wilhelmus Tiggelaar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

1873 failliet

Leiding: Naam Bedrijf: 1872 Fraigneux en Van Soelen Plaats Provincie: Alkmaar/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming!'r vorm: Aard Bedrijf: 1872 fabriek stoom en andere werktuigen

Producten:

1873 opgeheven

1872 De Jongh & Co. Oudewater/Zuid-Holland 1907 naamloze vennootschap machinefabriek, scheepswerf, constructiewerkplaats ca. 1875 grondverplaatsingwerktuigen (elevatoren, excavateurs, transportbanden, vijzels, grijp· emmers enz.) ca. 1875 (land)stoommachines, stoomketels, scheepsmachinerieën ca. 1885 constructiewerk (sluisdeuren, ophaalbruggen, telefoonpalen) ca. 1885 ontsmettingsovens ca. 1895 veentrekmachines ca. 1900 hijskranen en lieren na 1900 centrifugaalpompen, zandzuigers 1872-1907 Gerrit Johan Wilhelm de Jongh

Sociale herkomst: arts Opleiding: c. ir. (1862) Loopbaan: 1864-1872

adjunct-ingenieur Staatsspoorwegen

Leiding: 1872-1890 A.W. M. Jongeneel Sociale herkomst: Opleiding:

85

Jongh&Co., Westerwai17,Postbus 18, 3420 DA OUDEWATER

Loopbaan: Leiding: 1890-1907FiorisJoseph Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werkmeesterbijdefirmaDeJongh & Co. Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1907-1920GerritdeJongh machinefabrikant w. ir. (1901) 19()3.1904 op locomotieffabrieken in Duitsland (Henschel te Cassel) 1904-1907 bij Nedertandsch-lndische Industrie (machinefabrieki-scheepswerf te Soerabaya)

Leiding: 1907-1914 Jan Joseph Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf: 1872 Gebr. Mar1o Plaats Provincie: EindhoveniNoord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1872 stoomsmederij Aard Bedrijf: Producten:

1873 ijzergieteriJ klein constructiewerk, reparaties, gietwerk

Leiding: 1872-ca.1890LouisJoseph Marto Sociale herkomst: textieltechnicus Opleiding: Loopbaan: textieltechnicus Leiding:

1872-ca. 1900 Jacobus Johannes Marto Sociale herkomst: textieltechnicus Opleiding: praktijk te Gent?

Leiding: 1907-1914FransJoseph Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Loopbaan: Leiding:

1872-ca. 1900 Franciscus Eduardus Ludovicus Marto Sociale herkomst: textieltechnicus


Archief: Diversen:


'N. V. machinefabriek 'De Hollandscha IJssel", Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel lll(ca 1953),p.157-158 'N. V. machinefabriek 'De Hollandscha IJssel", Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VI (ca. 1956), p. 187-188 'Engineering Works 'DeHollandsche IJssel' Ltd.·, Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VIII (ca. 1963), p. 14!).146 Rijksarchief Utrechl. Periode: 18721950 (18 meter) Huidig adres: B.V. Machinefabriek 'De Hollandscha LJssel'voorheen De

86

Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Archiet Diversen:

G. v. HOOFF, 'De Gebroeders Marto, Eindhovensenigemachinefabriek in de 19e eeuw', 't Gruun Buukske, 3 (1984), no. 2, p. 33-41 ca. 1895opgeheven

Naam Bedrijf: Plaats Provincie:

1872 G. B. Sanders 1907 G. B. Sanders & Zoon 1872 Deventer/ Overijssel 1902 Enschede/ Overijssel

Voorgeschiedenis: Onderneming~


Leiding:

1912 naamlozevennootschap smederij ca 1910 machinefabriek ca.1902ijzerenhekwerken,poorten, haarden ca 191 0 goederenliften, transportwerktuigen 1872-1912 Gerardus Sernardus Sanders


1907-? Johannes Hendrikus Sanders

Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

'N. V. transportwerktuigen en machinefabriek vlh G. B. Sanders & Zoon', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deellil (ca. 1953). p.298 1982 failliet

1873 J. Dentj&ns 1890 Dentjens, Hekkensen Cle

Plaats Provincie: Baarlo/Umburg Voorgeschiedenis: Onderneming~


1873 stoomsmederij

1873 Könlngs Machinefabriek

ca. 1890 P. Konings Plaats Provincie: Swalmen! Urn burg Voorgeschiedenis: Onderneming~

vorm Aard Bedrijf:

Producten:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

1891 opgegaan in IJzerfabriek van Tegelen. (zie aldaar)

1922 naamlozevennootschap 1873 fabriek vervaardiging en repa· ratie landbouwwerktuigen 1882stoomsmederijldraaierij 1898 ijzergieterij 18731andbouwwerktuigen 1885machinerieënvoordakpannenen steenfabrieken 1887stoomcaroussel 190? automobielen en centrifuges 1904 installalies stoomzuivelfabrieken

Leiding: 1873-ca 1890 Miehaal Konings Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1890·1922 Peter Konings Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: sinds 1873 in bedrijf Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Leiding: 1873-? J. Denljens Sociale herkomst:

87

Metalelektrovisie, 3 (1964), no. 3, p. 34-35 G. C. P. LINSSEN. Verandering en verschuiving(Tilburg. 1969). p. 165167

fabriek vlh H. J. Koopman (23 pgs., ills.)

Swalmerindustrie van vroeger tot nu (Swalmen, 1982), p. 51-57

Archiet Diversen:

Archiet Diversen:

Huidig adres: Bosstraat 93, SWALMEN

Naam Bedrijf: 1873 H. J. Koopman Plaats Provincie: DordrechVZuid-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming~


vonn: Aard Bedrijf:

Producten:

1873 reparatiewerkplaals, koperg ie· te rij 1878 machinefabriek 1894 scheepswerf ca. 1875 appendageslinjecteurs 18791ocomobiles ca 1880 (land)stoommachines, stoomketels, scheepsmachinerieên 1894 schepen

Naam Bedrijf:

Leiding:

1873-1917 Hendrik Johannes Koopman Sociale herkomst: boekbinder


Leiding:

Omvang Bedrijf: 1889 85 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 5 pk Omvang Bedrijf: 1897

1873 B. W. H. Schmidt 1879 B. W. H. Schmidt en Co. 1908 'De Etna' Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1873 grofsmederij Producten:

Bibliografie:

1878 overname machinelabriek W. de Bruyn es te Dordrecht ca. 1970 samenwerking met scheepswerf 'De Biesbosch' te Dordrecht ca. 19751abriekopgeheven; overgebracht naar 'De Biesbosch'

1880 iJzergieterij 1873 machines cacao- en ChO· coladelabricage ca. 1910 persen walsmachines, gietwerk (schuilafsluiters. brand· kranen) 1873-ca 1905BernardusWilhelmus Hendricus Schmidt


N. V. machinefabriek vlh H. J. Koopman, Dordrecht (foto-album, ca 1908 met kort voorwoord van 2 pgs.) (aanwezig op hetgemeentear· chiel Dordrecht) Nijverheid sn handel in Dordrechtsn omstre/csn (Dordrecht, 1908), p. 47 en50 Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel V(ca 1955), p. 159-162 Koopman maakt eerste eeuw vol: extra uitgave personeelsorgaan ter gelegenheid van 1OO·Jarig bestaan vandeBVScheepswerfenMachine-

88

Leiding:

1879-1880Johann Gottlried Taphom

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ingenieur Leiding: ca. 1905-ca. 1910 C. H. J. Bijl Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ingenieur Leiding: ca. 1910·? 0. J.C. Kruseman Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan: Leiding: ca 1910-?Edm. L Riehl Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 27 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 (1895) 60 arbeiders Bibliografie:

G. A. A.. JUST DE LA PAISIERES, Industrieel Nedsdand, deel2 (Haarlem. 1921 ), p. 45-47 Nedertands<;h grootste bedrijven vanuit de lucht (1925), p. 66-67 (ill.)

Archief: Diversen:

1915 onderdeel SIOrk-concem

ca. 1918 ijzergieterij overgeplaatst naar Tiel

Leiding: ca. 1910-? D. Dekkers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1875 A. Hensen ca. 1895 H. A. Hensen ca. 1910 A. Th. Hensen Plaats Provincie: Rotterdam/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1875smederij/reparatiewerkplaats

Huidig adres: stork Amsterdam, Postbus 3007, 1003 AA AMSTER-

DAM

Naam Bedrijf:

1875 A. D. Dekkers ca. 1910 A.D. Dekkers &Zonen Roosendaal/Noord-Brabant

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1875 overname bestaande smederij Aard Bedrijf: Producten:

1888 stoomsmederij ca 1895 machinefabriek 1875 reparatiewerk ca. 1895 motoren

Producten: Leiding:

1902 gasmotor in smederij 1909 electrometoren in smederij 1912 fabriek hijswerktuigen ca. 1905 transportinrichtingen (lieren, liften, kranen) ca 1895-ca 1910 Hubertus Adrianus Hensen

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1910-? A Th. Hensen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Leiding: 1875-ca 1910 A D. Dekkers Sociale herkomst: landbouwer Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1910-?W. Dekkers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

DeKiep,10 (1990), no.1, 12-14

Archief: Diversen:

89

'Hijschwerktuigen Firma H. A. Hensen te Rotterdam ',lnduslrieel Week· blad, 3 (1908109), no. 44, p. 356-358 'N. V. machinefabriek Hensen', Nederlands Economisch Cultureel Archie( deellil (ca 1954), p. 147149 'N. V. machinefabriek Hensen·. Neder· lands Economisch Cultureel Archief, deel VIII (ca 1963), p. 133·142 1967 onderdeel VMF

1980 fusie tussen Hensen en Nellen te Rotterdam en Conrad-Stork te Haarlem tot Nelcon te Rotterdam Huidig adres: Nelcon BV, Postbus 5303, 3008 AH ROTTERDAM

Naam Bedrijf:

1875 H. E. Oving Jr. 1904 'De Nederlandsche Staalin· dustri&' Rotterdám/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememing!r 1904 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1875technischbureau/handelsfirma

Producten:

in ijzer(waren) 1897 smederij 1901 constructiewerkplaatsen werktuigenlabriek ca 1901 eenvoudig constructiewerk ca 1905 complexer constructiewerk (kranen, liften), profielslalen (ramen e.d.)

Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1906) Loopbaan: sinds 1907 in dienst van het bedrijf Bibliografie:

Archief: Diversen:

'N. V. De Nederlandscha S1aal-lndustrie, voorheen H.E. Oving Jr., te Rotterdam', De IJzer- & Staalkroniek, 4 (1910/11 ), p. 475-478 en 491-493 De industrieelec/ub(Amsterdam, ca. 1918), p. 81-84 1904 ijzer/staalhandel voongezet in oude badrijf onder de oude naam 1962 onderdeel la Figee (Haarlem)

Naam Bedrijf: 1875 'De Schelde' Plaats Provincie: Vlissingen/Zeeland Voorgeschiedenis: Ondememing!r 1875 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1875 scheepswerf en machinefabriek 1878 ijzergieterij 1876 schepen, scheepsmachinerieën, stoomketels 1902 scheepstur):lines

Leiding: 1875-1904 H. E. Oving Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Producten:

Leiding: 1904-? P. G. van der Muyden Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan:

Leiding: 1875-1919 Jos van Raalte Sociale herkomst: Opleiding: lageronderwijst praktijkbij Enthoven Loopbaan:

Leiding: 1912-1938 Harmen Jan Roosen Sociale herkomst: Opleiding: c. ir. (1900) Loopbaan: ingenieur gemeentewerken

Leiding: 1908-1931 J. Smit Sociale herkomst: scheepsbouwmeester/oprichter De

Rotterdam

Leiding:

1912-? Johannes Marie Joseph

Kooy

Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: sinds 1899 in dienst van het bedrijf Leiding:

te 's Gravenhage onderdirecteurbij Enthoven

1913-1935 Herman Oving Jr.

90


Schelde rechtenstudie 1899 bij De Schelde 1902 onder-directeur

Om vang Bedrijf: 1889 81 0 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 OmvangBedrijf: 18971100arbaiders

Bibliografie:

F. NAGTGLAS, 'Oe Koninklijke Mij. ·oe Schelde" te Vlissingen·. Eigen Haard, 10(1884),p.281-284en296298 (ills.) NAUTH.US, 'Oe Koninklijke Mij. "Oe Schelde" te Vlissingen', Eigen Haarq29(1903),p.548-551 en564569(ills.) JOS VAN RAALTE, 'Oe werkplaatsen derKoninklijke Mij. "De Schelde" te Vlissingen', De Ingenieur, 19 (1904),p. 577-581 (ills.)(beschrijving van omvang en inrichting fabriekscomplex) JOS VAN RAALTE, 'De werkplaatsen der Koninklijke Mij. De Schelde te Vlissingen·, De Ingenieur, 21 (1906).p. 735-738 'Herdenking van he tSO-jarig bestaan der Kon. Mij. Oe Schelde te Vlissingen', De Ingenieur, 40 {1925), p.899-902 R. A. VAN SANOICK, 'Aria Smit', De Ingenieur, 40 (1925), p. 339-342 (bevat o.a algemeen overzicht van de geschiedenis van De Schelde) De schepen die wij bouwden, 1875UJ50(1otoboek, 133 pgs., met zeer beknopte historische inleiding van 2 pgs.) Speciaalnummer van 'De Schelde' (personeelsorgaan), jrg. 4, no. 25 (3 oktober 1950) l.g. v. 75-jarig bestaan (14 pgs .• ills.) JOHAN H.C. VAN AAL, 'De Koninklijke Maatschappij "Oe Schelde" te Vlissingen', Onze Vloot, 42(1953), p. 458-461, 474 (ills.) Van vissloep tot oceaanreus (bro· chure uitgegeven tg.v. het 90-jarig bestaan) (1965) (30 pgs., ills.) J. M. OIRKZWAGER, 'Dr. B. J. Tideman en de oprichting van de Koninklijke Maatschappij "De Schelde-. Economisch-Historisch Jaatb:lek, dl. 32 (1969), p. 1-88 De koninklijke weg. 100 jaar "De Schelde", 1875-1975(594 pgs., ills.)

Archiel' Diversen:

Naam Bedrijf:

(royaal gedenkboek met veel informatie) HANS TABBERSt HERBEAT SEPERS, De Schelde (Middelburg, 1984) (175 pgs., ills.) (vooral aandachtvoordesocialeaspectenende rol van de arbeid) aanwezig op het bedrijf Huidig adres: BV Koninklijke Maatschappij De Schelde, Glacisstraat165, 4381 SE VLISSINGEN

ea. 1875l. van Riel ea. 1905l. van Rieljr.

Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Onderneming& vorm: Aard Bedrijf: 1875 stoomsmederij

Producten: Leiding:

1905 reparatiewerkplaats ca. 191 0 filiaal F. H. Pyttersen ca 1890 inrichtingen voor gasfabrieken

ca 1875-ca. 1905 ludovicus van Riel

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1905-? Louis van Riel jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1876 Hendrik Anokkee 1878 van Schie, Anokkee en van Zoelen 1880 Van Sehie & Co. Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland

91


Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1876

Producten:

metaalgieterij, scheepsl huissmederij ca 1878 grofsmederij, stoomketelmakerij, scheepswerf ca 1878 stoomketels, stoombolen

OmvangBedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Bibliografie: Archief: Diversen:

Leiding: 1876-18801-lendrikAnokkee Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding:

1878-ca 1885 Leenardus Amoldus van Schie Sociale herkomst: marinemachinistenschool Opleiding: praktijk te Engeland

Loopbaan: werktuigkundige Leiding: ca 1880-1887 H. C. W. Janssen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet· Diversen:

Naam Bedrijf: 1876 H.H. Bayer Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Overname metaaltkopergieterij van J. Delvigne, opgericht in 1874 ?


Producten:

Leiding:

Naam Bedrijf:

1876 koper/metaalgieterij 1881 metaaldraaierij 1883 machinelabriek 1883 (land)stoommachines, stoomketels ca 1885 verbrandingsmotoren 1878-ca 1890 Heinrich Hubert Bayer

92

1876 J. van Harte 1914 Machinefabriek 'Deventer' Deventer/ Overijssel

ijzer/kopergieterij ca. 1914 drijfwerk ca 1914 constructiewerk ca. 1914 breek· en sorteermachines ca. 1914 transportinrichtingen ca. 1914 kaaspersen

Leiding: 1876-1885 Jacob'van Harte Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: modellenmaker bij de fa. Nering Bögel te Deventer

Leiding:

1876- ca 1914 Johan Hendrik van Harte

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1876-1885A. H. van Harte Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst:

Sociale herkomst:

1891 fabricage stopgezet; verder als rijwielfabriek en -handel/reparatieinrichting

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1914 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1876 stoomsmederij, draaierij, Producten:

1887 produktiebedrijf stopgezet

werkbaas bij de NSBM

1876-ca.1914HermanusAibertvan Harte

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1876- ca. 1900 J. van Harte Jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1914-?W.J.Lugard Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1876-ca. 1900 Johan Hillen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1900-1910P.Hillen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 (1887) 35 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

Omvang Bedrijf: 1889 9 arbeiders Opgesteld Verm.: 188910 pk Omvang Bedrijf: 1897

Bibliografie:


Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1914 overgegaan in machinefabriek 'Deventer'

1876 J. Hlllen & Zonen 1880 Joh. HOlen & Co. 191 0 Mij. tot exploitatie van Joh. Hillen's IJzergieterij en Machinefabriek Blerikl Urnburg

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1910 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijt 1877 smederij, ijzergieterij, cons trucProducten:

tiewerkplaats, scheepswerf 1877 landbouwwerktuigen 1877 stoomketels 1877 reparaties 1877 drijfwerk 1877 schroefbouten 1877 constructiewerk 1880 werktuigen voor de margarineindustrie 1889 grondverplaatsingwerktuigen (stoombaggermolen) 1898 verbrandingsmotoren (petroleummotoren)

Naam Bedrijf:

G. C. P. LINSSEN, Verandering en vetSchuiving(Tilburg, 1969), p. 160161 1910 failliet; door meuwe maatschappij voortgezet 1914116 overgenomen door de Gebr. Holthuis uit Veendam 1940 Pompenfabriek Gebr. Holthuis NV Huidig adres: Holthuis BV/Geho Pumps, Postbus 249, 2900 AE VENLO

1876 G.J. van der Meer 1880 G. J. van der Meer en van Capelle 1882 Van Vliet en van Capelle Groningen/Groningen

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1876stoomsmederij!draaierij Producten: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

93

1878 scheepswerf/werktuigenfabriek 1879 stoomketels 1877-1882 Gerardus Jacobus van der Meer

Leiding:

1880-ca. Capelle

1885 Johannes van

Sociale herkomst: Opleiding:. W. ir. (1879) Loopbaan:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 12 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897

Leiding: 1882-1885 Dirk van Vliet Sociale herkomst: Opleiding: s. ir.lw. ir. (1872/1874) Loopbaan: ingenieur Kon. Ned.

Bibliografie:

Marine; scheepsbouwmeesterbij Koninklijke fabriek van Stoom- en andere werk· tuigen


1882 Van der Meer zelfstandig ver· der 1885 opgeheven

Archief: Diversen: Naam Bedrijf: 1876 Tattersall en Holdsworth Plaats Provincie: Enschede/ Overijssel Voorgeschiedenis: 1876 opgericht als importzaak van Onderneming!T vorm: Aard Bedrijf: Producten:

textielmachines 19Q8..1942 naamloze vennootschap 1887 reparatiewerkplaats 1894 ijzer/metaalgieterij 1887 textielmachinerieên (sterkmachines, menglverflkookapparaten, lompenmolens, kardeermachinesI ca. 1900appendages ca. 1900 mechanische stookinrichting voor stoomketels

Leiding: 1876-1937 John Tauersall Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1876-? Richard Holdsworth Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

S.B., 'John Tattersall', Eigen Haard, 32{1906), p. 568-572(ills.) H. A. KRUVTBOSCH, lets over de machines der firma Taltersall en Holdsworth te Enschede',lndustrieel Weekblad 2 (1907/08), p. 281-288 (ills.) De industrieele Club (Amsterdam, ca. 1918), p. 330-333 G. A. A. JUST DE LA PAISIERESt Industrieel Nederland, deel2 (Haarlem,1921),p.155-159 1897-194? werkplaats te Gronau 1971 failliet

Naam Bedrijf:

1876 G, J. Vincent 1879 G. J. Vincent en Co. 1904 Schiedamsche kunst· smederij en machinefabriek Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1876 opgericht als kachelsmederij Ondememings- 1904 naamloze vennootschap


ca. 1885 machinefabriek 1876 siersmeedwerk, vaten 188? stoomketels ca. 1890 constructiewerk ca. 1890 vertegenwoordiging stoommachines van Westinghouse en Excelsiorpompen uit VS ca. 1900centraleverwarrningsinstallaties

Leiding: 1876-1887 Gerrit Jacobus Vincent Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid

1879-1929 Elke Jans Buma

94

Leiding:

& Co.. Frits M. Beukers zet de zaak opnieuw onder eigen naam voort, voomarnelijk als installatiebureau voor centrale verwarming.

1879-ca 1887 Johannes Paulus Vincent

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1879-1884 Hendricus Timmermans Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: commissionair

Naam Bedrijf:

Leiding:

Voorgeschiedenis: Ondernemingg. 1902 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1876 smederij

1884-1904 Beukers

Gerardus

Cornelis


190?-1909 Everardus Joannes Maria Beukers

1876 P. L. Wijnvoord 1886 Spoor& Wijnvoord 1902 's Gravenhaagsche machinefabriek Plaats Provincie: ·s Gravenhagel Zuid-Holland

Producten:


1904-1909 Beukers

Fredericus

Maria


Leiding:

1886 machinefabriek 1896 ketelmakerij, ijzergieterij ca 1886 werktuigen voor de bakkerij ca. 1896 stoommachines, stoomketels ca. 1907 constructiewerk 1876-ca. 1900 Pieter Louis Wijnvoord



Leiding: 1886-1908 Dirk Malihijs Spoor Sociale herkomst: bakker Opleiding: Loopbaan: bakker

Bibliografie:

Leiding:

Archief:

Diversen:

Tijdschrift uitgegeven door de Nederlandscha maatschappij Ier bevordering van Nijverheid, 48 (1885), p. 256-259 Een deelvan het bedrijfsarchief, w.o. veel tekeningen, is bewaard op het gemeentearchief Schiedam, Korte Haven 131-133, 3111 BH SCHIEDAM. (betreft vnl. de periode 1904-1909)(1 m) 1909 opgeheven. Een smederij onder de naam Gebr. Vincent blijft daarna in Schiedam bestaan evenals een voortzetting van de kuns Ismederij onder de naam vAl Vincent

1902-1908 M. A. F. Eyck van Zylichem

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 9 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 7 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

95

1909 failliet

Naam Bedrijf:

1sn Amsterdamscha Droogdok Maatschappij Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aatd Bedrijf: scheepsreparatiewerf, ijzergieterij, Producten:

machinefabriek en ketelmakerij reparaties scheepsmachinerieên, stoomketels

Producten:

Leiding: 1877-? Pieter Boot Pzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1889150 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 'Een feestviering op het Y', Eigen Haard, 28 (1902), p. 647-650 (ills.) W. FENENGA, 'De inrichtingen der Amsterdamscha Droogdok Maatschappij',Oelngenieuf; 28(1903), p. 409-411 (ills.) 'De Amsterdamsche Droogdok Maatschappij', De IJzer- &Staalkroniek, 2 (1908/09), p. 83-85 '90 jaar ADM', Ons Bedrijf (per-

soneelsorgaan), jrg. 13, no. 91 (sept. 1967), p. 163-191 (Overzicht in vogelvlucht van geschiedenis, organisatie van arbeid en kantoor)


Naam Bedrijf: 1sn A. de Jong Plaats Provincie: 1877 Scheveningen/ Zuid-Holland 1895 Vlaardingen/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1877 scheepswerf ca. 1900 werktuigenfabriek

Producten:

100jaarADM(1977)

(1977), p. 25-29

1978 fusie met scheepswerf NDSM te Amsterdam, verder onder de naamADMBV 1985failliet

Leiding: 1877-? A. de Jong Czn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906-? F. I. G. Graf Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

96

ca 1903 stoomspillen, donkeyketels

L L VON MÜNCKING, 'Honderd jaar A.D.M:, Ons Zeewezen, dl. 66

Archief: Diversen:

ca 1900 machinefabriek ca. 1900 lieren, scheepswerktuigen (stuur- en hijsinrichtingen)

Leiding: 1877-? Jacobus Boot Pzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1877-1914 Willem Fenenga Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist Mij. Nederland

Bibliografie:

Naam Bedrijf: 18n Gebr. Boot Plaats Provincie: leiden/Zuid-HoHand Voorgeschiedenis: Ondernemings1 vorm: Aard Bedrijf: 1877 scheepswerf

Archiet Div8fSen:

Aard Bedrijf: Huidig Adres: ·s Gravelandseweg 380, 3125 BK SCHIEDAM


1877H.Stevens 1886 H. B. Klinkenberg Plaats Provincie: Koog a/d Zaan/ Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1877 stoomsmederij Producten: ca. 1883 machines oliezaadpletterij

Leiding:

Leiding: 1886-? H. B. Klinkenberg Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: OpesteldVerm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

1889 1889 1897

Huidig adres: Zaanstad Konstruktie BV. Postbus 64, 1560 AB KROMMENIE

1877--ca. 1905 Comelis Johannes Wilton van Reede

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ondernemerstoombootdiensten Leiding:

ca. 1896 brandkasten

Leiding: 1877-1886 H. Stevens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1877 machinefabriek, ketelmakerij 1880 scheepswerf ca. 1895 motorenfabriek, ijzergieterij ca. 1877 scheepsmachinerieën, stoomketels ca. 1895 dynamo's

1882-1886 Adrianus Anthonie Wilton van Reede Czn

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1886-ca. 1895 John Kievits Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

ca. 1905--ca. 1925 A. H. van Wijngaarden

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 35 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897100 arbeiders Bibliografte: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1877 C. J. Wilton van Reede 1882 C. J. Wilton van Reede en Zoon 1886 John Kievits en Van Reede 1905 J. & A. van der Schuyt Plaats Provincie: 1877 Rotterdam/ Zuid-Holland 1880 Papendrecht! Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernen1ingsvorm:

97

1880 overname bestaande scheepswerf te Papendrecht 1905 overgenomen door de stoomlxlotrederij Fa. J. & A. van der Schuyt; dezefi1111abelchiktesinds 1892ovEreen smederij met gasmotor te Rotterdam ca. 1925 gesloten; afdeling scheepsbouw overgenomen door Fa Schram, N.V. Scheepswerven Piet Hein, te Bolnes/Siikkerveer 1976 gesloten: gebouwen verkocht engesloopt

Leiding: 1877-ca. 1890JohanJacobSuyver Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: directeurzeevaartkundige school

Naam Bedrijf:

1877 H. Costerbroek 1879 H. Costerbroek en Zoon Plaats Provincie: Gorinchem/Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Onderneming& 1879 vennootschap vorm: 1877 machinelabriek en ijzergieterij Aard Bedrijf: ca 1878stoomketels Producten: Leiding: 1877-1880Hein Oosterbroek sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bedrijfsleider suikerfabriek te Zevenbergen en Gorinchem

Leiding:

1903-? Comalis Wemer Johan Suyver

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1903·? Miehiel GerritGeorge Suyver Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1879-1880 Hein Oasterbroek jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1903-? Hendrik Everhard Suyver Jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Omvang Bedrijf.· 1889173 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897172 arbeiders

1881 over aan De Vries Robbé (zie aldaar)

Bibliografie: Archief: Diversen: Naam Bedrijf: 1877 H. en J. Suyver Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: ontstaan als afsplitsing van Suyver, Onderneming& vorm: Aard Bedrijf: Producten:

Hk. Jonker & Zoon 1903 naamloze vennootschap machinefabriek, ketelmakeriJ en ijzergieterij, reparatiewerf 1877 stoomketels ca. 1883 stoommachines ca. 1910 constructiewerk (kookketels/reservoirs e.d.), installatie poldergemalen en fabrieken, reparaties

Naam Bedrijf:

1877 G. W. van Westrhenen 1898 Onderdeel Nijmeegsche Tramweg-Mij. 1918 Oe Nijmeegsche IJzergieterij en Machinefabriek Plaats Provincie: Nijmegen/Gelderland Voorgeschiedenis: 186? opgericht als smederij Onderneming& 1918 naamloze vennootschap


Leiding: 18n-1902 Hendrik Everhard Suyver Sociale herkomst: Opleiding: praklijk bij Van Vlissingen Loopbaan: ketelmakersbaas bij 'de AU as'

98

ca. 1963 opgeheven

1877 machinefabriek en ijzer/ metaalgieterij, handel in machinerieèn e.d. ca. 1880 gietijzeren spoorwielen ca. 1895 steenmachines. grondverplaatsingswerktuigen ca. 1900 stoomketels, installaties voor spoor- en tramwegen

Leiding:

1877-1898 Gerrit Willem van Westrhenen

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1878-1900 J. L ten Cate Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: 1900-ca. 1925C. Stelfelaar Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: eigenaar/exploitant machinelabriek Loopbaan:

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1882- ca. 1896 Cornelis StaHelaar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Bibliografie: Archiet Diversen:

ca 1896 opgeheven

te Velzen

Omvang Bedriff: 1889 18 arbeiders Opgesteld Venn.: 188910 pk Omvang Bedrijf: 1897 30 arbeiders Bibliografie: Archief:

Diversen:

Naam Bedriff:

Overdeperiodedathetbedrijfonderdeel is geweestvan de Nijmeegsche Tramweg-Mij. zijn gegevens te vinden in het archief van deze mij., dat zich op de Gemeentelijke Archieldienst te Nijmegen bevindt (zie: J.CEULEMANS, Inventaris van hel archief van de N. V. 'Nijmeegsche Tramweg-Maatschappij; 18881927, Nijmegen, 1979) ca. 1925 opgeheven

ca. 1877 A. Breman 1882 Com. Steflelaar Velzen/Noord-Hoiland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1877 stoomsmederij Producten: ca. 1883 stoomketels

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming&vorm: Aard Bedrijf: Producten:

ca.1877Veth &Co. Dordrecht/ Zuid-Holland voortzetting bestaande smederij


ca.1877-1887Huibert Veth GHzn ijzerhandelaar TH Hannover handelaar in landbouwmachines


1887 beperkt tot handel

Naam Bedrijf: 1878 Botje, Ensing en Co. Plaats Provincie: Groningen/Groningen Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1917 naamloze vennootschap vonn: Aard Bedrijf: 1878 scheepswerf en machinefabriek

ca. 1895 verbrandingsmotoren

Leiding: ca. 1877-1882 A. Breman Sociale herkomst:

1877 stoomsmederij handeliproduktie landbouwwerktuigen

ca 1894 koperen metaalgieterij Producten:

99

1878 scheepsmachinerieën stoomketels

en

Loopbaan:

Leiding: 1878-1909 Cornelis Bolje Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

Leiding: 1885-1934 Johan Vis Sociale herkomst: handelsagent Opleiding: HBS/Kweekschoolvoor machinisten Loopbaan:

werktuigkundige

Leiding: 1877·1900Willem Ensing Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:


werktuigkundige

Leiding: 1909-? Dirk Herrnan Boije Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1905) Loopbaan:

Diversen:

Omvang Bedrijf: 1889 48 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archiet Diversen: Naam Bedrijf:

Naam bedrijf:

1878 Verhoeven & Vis ca. 1915 'De Zaan' Wormerveer/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1879 stoomsmederij, scheepswerf ca. 1900 machinefabriek Producten: ca. 1879 ijzeren scheepsbouw

1878 Ch. Lenting ca. 1880 Lenting & Co. 1885 Haspels en Vis 1893 Johan Vis & Co. Amsterdam/ Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijt 1878werktuigenfabriek Producten:

Ophetbedrijfnogeenaantalstukken van voor 1940 aanwezig ca. 1924 galvaniseerinrichting van het bedrijf verplaatst; smederij/machinelabriek op oude plaats voort· gezet door J. F. Puinbroek & Co. Huidig adres: Vellinkerij Joh. Vis & Co. BV, Klaverweg 9, 1031 HK AMSTERDAM

ca. 1882 stoomketels, oliebakken, drijfwerk, stoommachines, staanders en wangijzers ca. 1900 liften

ca. 1900 galvaniseerinrichting 1887 stoomketel ca. 1906 machines spoor· en tramwegmaterieel ca. 1906 tabak-/suikerplantage· machinerieën

Leiding:

1878-ca. 1917 Samuel Gerhard Timmers Verhoeven

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist HIJSM Leiding: 1878-1905 Dirk Vts Sociale herkomst: scheepsbouwer Opleiding: praktijk op wert vader en werf te

Leiding: 1878-ca. 1885 Ch. Lenting Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan: Loopbaan: Leiding: ca.1880·1893WillemGerri1Haspels Sociale herkomst: Opleiding:

100

Zaandam smid

Omvang Bedrijf: 188916 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889

OmvangBedrijf:

1897

Bibliografie:

'Over een verdwenen scheepswerf, Huisofgaan van het rus/huis WormeMer. sept. 1969, p. 11-15 (ills.)

Archiet Diversen:

ca. 1975 opgegaan 1n Van Wijk en Boerma waterzuivering

Naam Bedrijf:

1917 stopgezet

Naam Bedrijf: ca. 1878 Gebr. Rossmark Plaats Provincie: Almelo/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1878 ijzerA«lperdraaierij, kopergie-

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1879 naamloze vennootschap vorm: 1879 machinefabriek Aard Bedrijf: Producten:

terij, reparatiewerkplaats 1880-1912 stoomkorenmolen 1884 ijzergieterij

Producten: Leiding: ca.1878-ca.1920ConradRossmark Sociale herkomst: eigenaar/exploi1ant (stoom) houVijzer-

Leiding:

draaierij


ca. 1878-1912 Johan Bernard Rossmark Sociale herkomst: eigenaartexploitant(stoom)houVijzer· draaierij

Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1913-?JanBoonJzn Socîale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist Omvang Bedrijf: 1889 7art>eiders Opgesteld Verm.: 1889 9 pk Omvang Bedrijf: 1897 (1896) 9 arbeiders Bibliografie: Archiet Diversen:

ca. 1960 onderdeel OGEM

1879 Alkmaarsche IJzer· en Metaalgieterij 1938 Nederlandsche Machinefabriek •Alkmaar' Alkmaar/Noord-Holland

1879-1938 ijzergieterij 1879 alsluiters 1879 molenroeden 1879 brandspuiten 1879 (land) stoommachines 1881 beveiligingsinstallaties spoor· en tramwegen 1899 verbrandingsmotoren 1879-ca. 1898 Comalis Johannes vanSpall

Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundige Loopbaan: directeur waterleiding/ gasfabriek en ijzergieterij te Den Helder

Leiding:

1879-1887 Abraham van Linden van den Heuvel

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1898·1916 Theodorus van Spall Sociale herkomst: werktuigkundige Opleiding: l.o.; praktijk op machinefabriek

Loopbaan:

Bosch Reitz te Den Helder en op scheepswerven Elder en lnglis te Glasgow 1879werktuigkundig opzichterbij de Alkmaarscha IJzer- en Metaalgieterij

Omvang Bedrijf: 1889 85 arbeiders OpgesteldVerm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897140 arbeiders

101

Bibliografie:

Archiet Diversen:

Nederlandsche Machinefabriek AJkmaarN.V. 1879-jun-1954(gedenkboekje, 19 r:gs.) P. J. H. LEEGWATER. Philips' Nederlandse Machinefabriek AlkmaarN. V. 1879-1986(Stage-verslag HTS Alkmaar, 66 r:gs., îlls.)

1960onderdeel NVPhilipsGioeilampenfabrieken Huidig adres: Philips Nederland Machinefabriek Alkmaar, Voormeer 1, 1813SBALKMAAR

Naam Bedrijf: 1879 G. Dikkers & Co. Plaats Provincie: Hengelo/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondememingfr 1909 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1879 koper/metaalgieterij, appenProducten:

dagefabriek 1911 ijzergieterij 1879appendages 1879 pompwerktuigen

Archief: Leiding:

1879-1914 Gerhardus Joan Otto Doris Dikkers

Sociale herkomst: Opleiding: afdelingschef appendages fa. Gebr. Loopbaan:

Diversen:

De industrieeie Club (Amsterdam, ca 1918), p. 89-92 G. A. A. JUST DE LA PAISIERES•. Industrieel Nederland, deel 2 (Haarlem, 1921 ). p. 31-32 De Ingenieur, 38 (1923), p. 444-445 BOOM. 'Het vervaardigen van appendages als massa-artikel', Polytechnisch Weekblad, 23 (1927), p. 160·162 Chemisch Weekblad, 25 (1928), p. 474 W. H. BOOM, 'Inleiding tot het be· zoek van de afdeeling voor Electrotechniek van het Klvl aan de machinefabriek Dikkers te Hengelo op 12 juni 1929', De Ingenieur, 44 (1929). E 120-125 (ook verschenen onder de titei'Ouatiteit en Quantiteit') Nederlands Economisch Cultureel Archie( deelll (ca. 1952), p. 95-98 1879-1954 Spociaal-nummer 'Dikketsnieuws' t.g.v. het 75-jarig jubileum. Hengelo, jrg. 9 (1954), no. 25 'Honderd jaar afsluiterspecialist', Jaarverslag Dikkers 1978, p. 25-27 Rijksarchief Zwolle, Postbus 1227, 8001 BE ZWOLLE, tel. 038-540722. periode: ca. 1900-1980 (15 meter) 1981 failliet

Stork & Co.

Naam Bedrijf: 1879 Jacobi en Cllfford Plaats Provincie: Haarlem/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings· vorm: Aard Bedrijf: reparatiewerkplaats Producten:

Leiding: 1914-1947 A.M. Dikkers Sociale herkomst: Harvard Univarsity Opleiding: Loopbaan: ca 1911 in dienst bij Dikkers Omvang Bedrijf 1889 88 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 21 pk Omvang Bedrijf: 1897 140 arbeiders Bibliografie:

A. DIKKERS, 'N. V. Kopergieterij, appendage en pompenfabriek van de fa G. Dikkers &Co. te Hengelo', De Ingenieur. 29 (1914), p. 523-524

Leiding: 1879-1881 Albert Frederik Jacobi Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst:

102

1879-1881 ChristiaanJoseph Clifford

smid Loopbaan: 1880-1913 Augustinus Bierens Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundige Loopbaan:

Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

1881 opgeheven

Naam Bedrijf: 1879 B. H. Lupkes Plaats Provincie: Groningen/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemings-

vorm: Aard Bedrijf:

1879 stoomsmederij

Leiding: 1913-? W. F. M. van derWeegen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1913-? F. A.M. van der Weegen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca 1888machinefabriek ca 1895 koper/metaalgieterij, sklomketelmakerij, fijn/grofsmederij

Producten: Leiding: 1879-1901 B. H. Lupkes Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

Omvang Bedrijf: 1889 8 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 2 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

1901 failliet

Naam Bedrijf:

1880 Bierens & van derWeegen 1913 P. van der Weegen & Zonen Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant

Producten:

vorm:

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding:

reparatiewerkplaats

.reparaties textielmachinerieèn 188()..1920 Peter Adriaan Joseph van der Weegen

Huidig adres: Dyksterhuisstraat 47 TILBURG

Naam Bedrijf: 1880 W. Hubert en Co. Plaats Provincie: Sneek/ Friesland Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1880 vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca.1880 machineen reparatiefa

Voorgeschiedenis: OndernemingsAard Bedrijf: Producten:

Nederlands Economisch Cultures Archief, deel II (ca. 1952), p. 431-4~

briek 1880 reparaties 1880agentschapGebr. Storken Co 1884 stoomketels ca 1885 installatie zuivelfabrieker e.d. ca 1910 agentschap van Siemen: en Halske, da Worthington Pum1 Comp. en Tangyes-motoren

Leiding: 1880-1894 Wopke Hubert Sociale herkomst: lakenkoopman/kleermaker Opleiding: praktijk (monteur) Loopbaan:

103

oud-assistent en bedrijfsleider fa. Gebr.Sterk en Co.

ca 1884 inrichting stoomhoutzagerijen ca. 1884 hydraulische pers ca 1884 bouwmachines ca. 1884 scheepsmachinerieên ca 1884 installatie gasfabrieken (later rioolgemalen en waterleidingbedrijven) 1900 laadmachines, transportinrichtingen 1904 ovenlaadmachine en cokesbreek- en sorteerinrichting voor gasfabrieken 1911 verbrandingsmotoren 1911 electrahangkraan

Leiding: 1880-1926 Wessel Nieveen Sociale herkomst: scheepvaanondernemer Opleiding: praktijk (bootmachinist) Loopbaan: Leiding: 1880-1910HermanusHubert Sociale herkomst: lakenkoopman/kleermaker Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 15 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 7 pk Omvang Bedrijf: 1897 20 arbeiders Leiding:

Bibliografie:

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

BijnaHonderd.... (bij hetafscheidvan Hubert & Co- directeur A. Jellesma) (z.pl., z.j.)(=Sneek, 1978)(160 pgs., waarvan ca. 90 ills.)


Huidig adres: Esmil Hubert BV, Franekervaart1, 8602 AA SNEEK

Leiding: 1880-1890 Frans Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan:

1880 Louis Smulders & Co. 1918 machinefabriek 'Jaffa'

Leiding:

Plaats Provincie: UtrechtJUtrecht Voorgeschiedenis: 1880 opgerichtdoor broers Louis en


1880-1908 Johannes Ludovicus (Louis) Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant

Frans Smulders, firmanten bij het bedrijf van hun vader. de fa. A. F. Smulders 1918 naamloze vennootschap 1880 machinefabriek en ijzergieterij 1880stoomketels 1880 (land)stoommachines 1880 pompwerktuigen 1880 grondpersmachines 1880 drijfwerk 1880 opzetwerk draaibruggen 1880 spoorwielen/wiel tanden, spoorwegwagons ca. 18821rasmolens ca. 1882 spoorwegsignalen ca.1882centrifugaalpornpen

104

1891-1901 Johannes Henricus Augustinus (Jan) Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant


1891-1928 Henricus Jeannes Franciscus Smulders Sociale herkomst: machinefabrikant


1906-1925 Josephus Franciscus Ludovicus Smulders

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 92 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 85 arbeiders

Bibliografie:

Archief:

Diversen:

Tijdschrift der Maatschappij van Nijvemeid, 86 (1918), p. 602-605 De industriee/e Club (Amsterdam, ca 1918). p. 245-24 7 Speciaal-nummer van het personeelsblad De JaHaan. 31 dec. 1940 bij het 50-jarige bestaan van Jaffa (18 pgs., ills.) (veel informatie) De Jaffaan, 31 dec. 1950, 'Jaffa-60 jaar' (16 pgs., ills.) (voor een groot deeleen beknoptesamenvallingvan hetvoorgaande jubileumnummer) C. J. KWAKIW. T. H. ZORN. Drie· kwart eeuw Stork.Jaffa (U!recht, 1966) (vooral kijkboek) aanwezig bij de gemeentelijke archiefdienst Utrecht, Alex. Numankade 199, 3572 KW UTRECHT, tel. 030-711814. Periode: 1891-1974 (2 meter) (geïnventariseerd, slechts toegankelijk met toestemming van directie Stork Bepak) 1952 onderdeel Stork-concern onder de naam Stork.Jaffa 1977 onderdeel Stork Bepak

Naam Bedrijf.· 1880 C. van de Stadt & Zn. Plaats Provincie: Zaandamt Noord- Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1880 stoomsmederij/werktuigenfa-

Producten:

briek 1881 ijzergieterij ca. 1895stoommachines

Leiding: 1880-? Comalis van de Stadt Sociale herkomst: eigenaarstoomhoutzaagmolen Opleiding: Loopbaan: OmvangBedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897


ca. 1900 opgeheven 1

Naam Bedrijf:

ca. 1880 G. J. 0. Arends 1905 G. J. 0. Arends &Co. 1909 Goudsche Machinefabriek Plaats Provincie: Gouda/ Zuid- Holland

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1909 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca. 1880 smederij 1883 stoomsmederij ca. 1905 machinefabriek ca. 191 0 vijzeldok

Producten: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1905-1907 Jan Arends eigenaarsmederij HBS; praktijk bij 'Fijenoord' chef-constructeur Zeister machinefabriek Technisch Bureau Gebr. Stork

Leiding: 1909·1 Jan Geurt Hupkas Sociale herkomst: Opleiding: mgenieur (Mittweida); praktijk bij Loopbaan:

Frans Smulders ingenieur Staatsspoorwegen Java 1903 directeur Nedetlandsclrlndische Industrie, machinefabriek te Soerabaya


Naam Bedrijf: ca. 1880 C. Honig Cz Plaats Provincie: Zaandam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1896 verbrandingsmotoren

105

Leiding: ca 188().?Corn. HonigCzn Sociale herkomst: Opfsiding: Loopbaan: smid

Archief: Diversen:

OmvangBedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Arcbiet Diversen:

Naam Bedrijf:

Naam Bedrijf:

na. 1900 verder als smederij

1886 Melnesz 1905 Balkster machinefabriek, KoeJ.

stra & Dölle Plaats Provincie: Balk/Friesland

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1968 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1886 overname bestaande stoom -

Producten:

ca. 1890 stoomsmederij ca. 1890 installatie zuivelfabrieken ca. 1903 handeliinstallatie landbouwwerktuigentwindmotoren 1906 vijzels voor polderbemaling

Leiding: ca. 1886-1902 Meine. Meinesz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: industrieel (eigenaar olieslagerij/ graan- en eikenschorsmaalderij)

Leiding: 1902-1923 Hendrik Koelstra Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: leider machinereparatiewerkplaats Leiding: 1902-1936 Jan Dölle Sociale herkomst: Opfsiding: praktijk op Nederlandse machinefabrieken


106

ca. 1888 D. Spoor 1905 Hero de Groot 1908 Nedertandsche Fabriek van werktulgen v~r de zulvelin· dustrie Bodegraven/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1908 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: houtdraaierij

zaag/schorsmolen door t.t. Meinesz

Producten:

1923 vennootschap ontbonden. Jan Dölle alleen onder eigen naam verder 1936 Hessel Dölle neemt zaak over Huidig adres: Dölle BV, Postbus 10, 8560 M BALK (handel en reparatie van landbouwwerktuigen)

1888 stoomhoutdraaierij ca. 1890 (hardhouten) zuivelwerktuigen ca. 1910 vertegenwoordiging fa. Bayer (Augsburg)

Leiding: ca 1880-1905 0. Spoor Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1905-1908 Hero Barend de Groot Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bij Brown, Boveri & Co.; ingenieur bij fa. Mijnssen & co.

Leiding:

1908-ca.1923HermanHendrikusde Groot

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1908-? E. de Stuêrs Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Leiding: Huidig adres: Hero de Groot NV, Postbus 12, 2410MBODEGRAVEN

Naam Bedrijf: 1881 A. Cos Plaats Provincie: Zaandam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1916 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1881 smederij 1882 stoomsmederij 1883 ijzergieterij

Producten: Leiding: 1881-ca. 1920 A. Cos Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 9 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 OmvangBedrijf.· 1897 Bibliografie: Archiet Diversen:

1881-1888Johann Gottlried Taphom

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Leiding: 1889-1891 Anne Bleeker Sociale herkomst: OpLeiding: Loopbaan: Leiding: 1889·1913JacobEnsink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1905-1988 Johannes Ensink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 31 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 40 arbeiders Bibliografie: Archief: Diversen:

ca. 1968 verkocht aan tankfabriek Kooyman te Geertruidenberg 1973 Bedrijf gesloten. Gieterij naar Hardinxveld, machine-afdeling naar Geertruidenberg

Naam Bedrijf:

1881 J. G. Taphom 1889 Ensink & Bleeker 1895 Ensink & Cie Plaats Provincie: Hilversum/Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1914 naamloze vennootschap


1881 werktuigfabriek, ijzergieterij 1900 constructiewerkplaats 1881 (machine)gietwerk (telefoon/ telegraafpalen) ca. 1890 constructiewerk (bruggen, overkappingen) ca. 1900 drijfwerk

Naam Bedrijf: 1881 De Vries Robbé en Co. Plaats Provincie: Gorinchem/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: gevestigd in oude ijzergieterij van H. Oasterbroek en Zn.


107

1881 machinefabriek en ijzergieterij ca. 1890 constructiewerkplaats 1881 reparaties 1881 gietwerk ca. 1885 atmosferische motoren 1890 construcliewerk (bruggen, sluisdeuren)

1900 consb'uctiewerk (perronoverkappingen) 1900 inrichting slachthuizen 1909 constructiewerk (gashouders. tanks, reservoirs) 1910 stalen ramentdeuren

Leiding: 1881-1923 Willem de Vries Robbé Sociale herkomst: ingenieur Opleiding: Twentscha Industrie- en Han-

Loopbaan:

delsschool/paklijkffoohnicum te Mittweida monteur bij de fa Gebr. Stork & Co.


Archief:

Diversen:

Naam Bedrijf: ca.1881 P. Otten Plaats Provincie: Breda/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: ca 1881 overname loodgietersbedrijf te Breda


Producten:

ca 1900 machinewerkplaats ca 1915 rijwielen automobielhandel/werkplaats ca 1881 installatie machines 1900 stalionaire motoren ca. 191 0 lichtgas/ benzine/ petroleummotoren

Leiding: ca 1881-1920 P. Otten Sociale herkomst: landbouwer Opleiding: praktijk o.a bij Backer & Rueb te

'De consb'uctiewerkplaatsen De Vries Robbé & Co. te Gorinchem', Indië, 7 (1923124), bijblad 20 febr. 1924 (16 pgs., ills.) De Vries Robbé & Co., 1881-1956: tijdsbeeld van driekwart eeuw technische en maatschappelijke vooTUitgang (350 pgs., ills.) '75 jaar De Vries Robbé &Co.', Schip & Werf. 23 (1956), p. 650-652 Algemeen Rijksarchief 's Gravenhage, derde afdeling. Periode: 1881-1968 (14 meter) Gemeentearchief Gorinchem. Periode: 1899-1976 (1,5 meter) 1892 overname fa. Hoogwinkel te Gorinchem (plaatmateriaal) 1910 uitgebreid met produktie stalen ramentdeuren 1969 overgenomen door Billiton 1972overgenomen door Nederhorst

Breda

Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

DeK/ep,9(1989), no.314(augustus). p.15-17

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: 1882 Rogier, Nerincx en Richter Plaats Provincie: Bergen op Zoom/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1905 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1882 machinefabriek, ijzergieterij Producten: ca. 1882 machinerieên suikerindustrie (filterpersen)

ca. 1882 zuiveringsinstallaties, koelers en laadtoestellen voor gasfabrieken

Leiding: 1882-1914Friedrich Wilhelm Richter Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan:

108

Producten: Leiding: 1882-1913 Ernst Louis Rogier Sociale herkomst: koopmanlinduslrieel Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1882-1892 Christianus Rogier Sociale herkomst: schrijnwerker


Petrus

gemeenteraadslid/wethouder Bergen op Zoom, lid Provinciale Staten, grossier

Leiding: 1882-? Jan Baptist Nerincx Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ?-1914 Charles Louis Nerincx Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Opgesteld Verm.: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

1889 55 arbeiders 188911pk 1897 De Hollandsene Revue, 36, no. 22 (15nov. 1931), p. 1016-1017

Leiding: 1882-1914 Wiltem Benjamin Smit Sociale herkomst: eigenaar/directeurklinknagelfabriek Opleiding: middelbare school Loopbaan: Leiding: 1882-1920 Adriaan Pot Azn Sociale herkomst: scheepsbouwer Opleiding: naval architect (Royal Navy College) Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 23 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 13 pk Omvang Bedrijf: 1897 50 arbeiders Bibliografie:

Huidig adres: Rogier, Nerincx, Richter BV, Wattweg 3, 4622 RA BERGEN OP ZOOM

Naam Bedrijf:

1882 Wiltem Smit & Co. 1896 'Oe Electrotechnische Industrie' Plaats Provincie: Slikkerveer/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1878WîllemBenjaminSmitstanmet de inrichting van electriciteitscentrales Ondernemings- 1896 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

1882 complete electrische verlichtingsinstallaties:dynamo's.weerstanden, booglampen, (land)stoommachines, afsluiters, fittingen, lantaarnpalen enz. 1896 eerste meerpolige dynamo/ electrometor 1900 eerste draaistroomdynamo's/ motoren

1882 ijzergieterij en apparatenfabriek (draaierij, wikkelarij, penserij, stelplaats enz.)

109

'Oe labriek van dynamo-electrische machines en van toestellen voor electrisch lichtvan de firma WILLEM SMIT & Co te Slikkerveer', Eigen Haard, 14 (1888), 21 april, p. 190-192 (ills.) 'Een bezoek aan de "Eiectrotechnische Industrie" (voorheen Wiltem Smit & Co.) te Slikkerveer·. Tijdschrift der Maalschappij van Nijverheid, 70 (1903), p. 558-561 De Ingenieur, 17 (1903) p. 695 en 729-733 De Ingenieur. 22 (1908) p. 690 Tijdschrift der Maalschappij van Nijverheid, 75 (1908). p. 483-485 H. A. H. NIJLAND, 'De fabriek der N.V. Electrotechnische Industrie, vlh Wiltem Smit &Co.', De Ingenieur, 26 (1912), p. 719-727 (ills.) J.C. G. van WIJK, 'Voordracht over de N.V. Electratechnische Industrie, vlh Wiltem Smit &Co. te Slikkerveer', De Ingenieur, 40 (1925), p.147-153

(technisch overzicht van het prod uk· tiepakket op dat moment) L. H. N. OUFOUR, '50 jarig jubileum van deN. V. Wilem Smit &Co', De Ingenieur, 47 (1932), A 369-370 Nederlands Economisch Cultureel Archief, deelll (ca. 1952), p. 363·366 De Ingenieur, jrg. 1953, A 18-19 (excursieverslag) GER H. KNAP, Uens en bedrijt 75 jaar electrotechniek. 75 jaar Smit· S/ikkarveer(Siikkerveer, 1958) (180 pgs., ills.) J. HOEK, Honderd energieke jaren. Smit Slikkerveer 1882-1982 (300 pgs., waarvan ca. 30 tekst)

Archiet Diversen:

ketels,locomobiles

1883 Ten Hom &Kortman 1884 J. Ten Hom 1917 N.V. Veendammer Machine· fabriek Veendam/Groningen

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1917 naamloze vennootschap vomt: Aard Bedrijf: kachellhaardensmederij, reparatie/

Producten:

1962 gefuseerd met HEEM AF 1963 opgegaan in HOLEC NV Huidig adres: HOLECSMIT, Ringdijk 390, 2963 GS RIDDERKERK

Naam Bedrijf: 1883 Th. HoHhuis Plaats Provincie: Veendam/Groningen Voorgeschiedenis: Ondememings- 1917 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1887 stoomsmederij ca. 1900 machinefabriek Producten: ca. 1910 stoommachines, stoom-

verhuur/importlocomobielen t 883 machinefabriek en ketel· makerij 1885-ca. 1911 scheepswerf 1887 galvaniseerinrichting ca. 1883 (land)stoommachines 1885 constructiewerk (bruggen. sluizen) 1885-ca. 1911 schepen ca. 181!7 stoomketels, scheepsmachinerieên,locomobiles ca. 1894 installatie zuivelfabrieken ca. 1900 stoombaggermachines, stoomdorsmachines, centrifuges aardappelmeelfabrieken

Leiding: 1883-ca. 1910Jacob ten Horn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: winkelienn ijzelWaren Leiding:

1883-1884 louis Anthony Laurens Kortman

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige

Leiding: 1883-ca. 1917Th. Holthuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: ca. 1900-? H. S. ten Horn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Naam Bedrijf:

Huidig adres: NIVOBA BV, Industrieweg 1, Postbus 40, 9640 AA VEENDAM.

Leiding: ca. 1910·? P.J. ten Horn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

IlO

Leiding: ca 1910-? J. ten Hom jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1912-1917 Casper Hendrik Holst Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: opzichter bij Kon. Fabriek van Stoom Loopbaan:

Leiding: ca. 1910-? F. H. ten Hom Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

en andere werktuigen werkzaam bij stoomvaart mij. Zeeland, Stoombootmij. Rotterdam en Mij. De Maas 1884 als scheepsbouwmeester bij Figee in dienst

Omvang Bedrijf: 1889 43 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 6 pk Omvang Bedrijf: 1897 60 arbeiders Bibliografie: Archief: Diversen:

Aanwezig op het Rijksarchief in Groningen (ongeinventariseerd), 15 meter (1890-1955) 1979 failliet

1912-1930 P. Lugt Leiding: Sociale herkomst: diplom-ingenieur (E. T.H. Zürich) Opleiding: 1898 in dienst bij 'Conrad' Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1889180 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 294 arbeiders Bibliografie:

Naam Bedrijf:




1883 Th. Figee 1887 Th. Figee en Co. 1889 Scheepswerf en werktuigen· fabriek werf 'Conrad' Haarlem/Noord-Holland 1887 commanditaire vennootschap 1889 naamlozevennootschap 1883 machinefabriek en scheeps· werf 1883-1889 baggerwerken 1883 baggervaartuigen 189? pompwerktuigen 189? lieren en hijswerktuigen 1900 boorgereedschap 1883-1889 Thomas Figee machinefabrikant oud-kapitein lid machinefabriek fa. Gebr. Figee te Haarlem

1887-1912 Pi eter Goedkoop Dzn Leiding: Sociale herkomst: mijningenieur (universiteit Luik) Opleiding: ingenieursburo te Amsterdam Loopbaan:

111

ALLAN. Geschiedenis en Beschrijving van Haarlem, deel4 (Haarlem, 1888), p. 644-648 'Dewerf'Conrad'te Haarlem', Eigen Haar~24(1898),p. 748-752en756760 (ills.) 'P. Goedkoop', De Hollandsche Revue11 (1906), p. 775-792 (ills.) Haarlem als industriestad (Haarlem, 1906), p. 44-48 (ills.) Societe Anonyme werf Conrad (Haarlem, 191 0) (foto-catalogus) (aanwezig op gemeentearchief Haarlem) De lngemeur, 42 (1927), p. 607-608 (excursievers lag) Economisch Archief van Nederland en de Kolonien (Amsterdam, z.J., ca. 1936) 6 pgs .• ilis. Tachtig jaar Stork (z.pl., 1948), p. 188-193 'Conrad-Stork Haarlem', Hel leskan( jrg. 1956, p. 150-152 J. CLAUSING, Conrad-Stork 18831958; de geschiedenis van een Haarlems bedrijf (z.pl., 1964) (250 pgs .. ills.)

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

BEAT SLIGGERS, Haarlem bij gaslicht(Den Haag, 19n), p. 91-92 W. DUBA, 'De werf Conrad', De loop vanhetSpaame(Haartem, 1987), p. 140-145 In het archief Stork berustend op het RijksarchiefOverijssel is materiaal te vinden 1912 filiaal (scheepswerf) te Zaandam 1932samenmetStork-Hijschtoteen firma verenigd in nieuw gebouw te Haarlem. Werf blijft zelfstandig verder gaan. 1941 werf ook bij firma gevoegd 1980 onderdeel Grootint-groep Huidig adres: BV Machinefabriek Conrad-Stork, Postbus 1551, 2003 BP HAARLEM

1883J. Kuhn 1886 C. F. P. Alsche ca. 1892 G. A. Alsche en Co. 1899 machinefabriek en motoren· labriek 'Gelrla'

Plaats Provincie: Arnhem/ Gelderland Voorgeschiedenis: Ondememings- 1899 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1883 reparatiewerkplaats ca 1asa machinefabriek Producten:

Leiding:

ca. 1892-1899 George Adriaan Alsche

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 11 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 2 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1902 technisch maatschappij ca. 1922 failliet

buro/import-

1883 Gebr. Hamers en A. Jans· sens

Plaats Provincie: Maastricht! Limburg Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: constructiewerkplaats en ijzergieterij Aard Bedrijf: Producten: gietwerk 1883-19021andbouwwerktuigen

Leiding: 1883·? Johannes Hubertus Hamers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1883-1893 Jan Lodewijk Hamers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1889 ijzergieterij 1883 reparaties ca 1892 verbrandingsmotoren

Leiding: 1883-188aJ. Kuhn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding:

1883-ca 1904 Andreas Hubert Janssens


Leiding: 1886-ca. 1902C. F. P. Alsche Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: ca. 1905-? L. Hamers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

112


na 1902 vnl. gietwerk

Omvang Bedrijf:

1897 50 arbeiders


1968 opgeheven

Naam Bedrijf:

1883 W. E. Penning 1901 'De IJsel' Plaats Provincie: Kampen/ Overijssel Voorgeschiedenis: voortzetting van een ca 1860 opgerichlle smederij


Producten:

1883 machinefabriek 1883 constructiewerkplaats 190? scheepswerf 1883 constructiewerk 1883 reparaties ca. 1885 drijfwerk ca. 1885 mortelmolens 190? (land) stoommachines 190? stoomketels 190? grondverplaatsingwerktuigen 190? scheepsmachinerieên

Leiding: 1883-ca. 1901 W. E. Penning Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-? Leonard Abraham Snoep Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-? Cornelis Dirk Snoep Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf:

ca.1883 A. van Kersen 1896 Wed. A. van Kersen 1902 Wed. A. van Kersen en Straatman 1916l. Straatman DordrechV Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1902-191 Ovennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1896 stoomsmederij

Producten: Leiding:

ca. 1902 machinefabriek en ketelmakerij 1902 stoomketels 1895-1910 Ca!harine weduwe van Kersen

Eijsinga,

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1902-1931 Leenardus Straatman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bankwerker Bibliografie: Archief:

Diversen:

Omvang Bedrijf: 1889 21 arbeiders Opgesteld Verm.: 188931 pk

113

Bij Gemeentelijke Archiefdienst Dordrecht, Stek 13, 3300 AS DORDRECHT, tel. 078-141188. Periode: ca. 1910-1960 (20 meter) (archiefno. 374) (niet geïnventariseerd) Huidig adres: Machinelabriek L Straatman BV, Kuipershaven 61, 3311 AM DORDRECHT

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings-

1884 Deprez & Co. ca. 1889 Gebr. Deprez Tilburg/Noord-Brabant


1886 machinefabriek en ijzergieterij 1886 gietwerk voor scheepsbouw 18861îaren 1886 machines voor scheepsbouw (ponsmachines/ plaatscharent buigmachines) 1886 (land) stoommachines 1886stoomketels ca. 1900 scheepsstoommachines ca. 1900stoomspillen 1909 verbrandingsmotoren

Leiding:

1885-ca. 1910 Johann Hendrik van Capellen

vorm: Aard Bedrijt Producten:

1884 metaalbewerkingsatelier, stoomsmederij, plaatwerkerij, ijzergieterij ca. 1884 stoomketels, plaat- en constructiewerken (o.a gashouders) ca. 1900 drijfwerk ca. 1900stoommachines

Sociale herkomst: Opleiding: mede-directeur bij fa. Bakker te Loopbaan:

Leiding: 1884-? JuliusJoseph Deprez Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Ridderkerk

Leiding:

1908-1954 Cornelis Willem van Capellen Sociale herkomst: machinefabrikant

Leiding: 1884-1889 Cornelis Klep Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ijzerhandelaar/eigenaargieterij


Leiding: 1884-1 Cesar Joseph Deprez Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ingenieur/directeur ijzergieterij en smederij te Aubrive

Omvang Bedrijf: 1889 31 arbeiders Opgesteld Verm.: 188911 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Omvang Bedrijf: 1889 ca. 40 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 ca. 40 arbeiders Bibliografie: Archiet Diversen:

1924 geliquideerd

Archiet Diversen: Naam Bedrijf: Plaats Provincie:

1885 J. H. van Capellen 1908 machinefabriek 'Bolnes' Ridderkerk/Zuid-Holland 1910 Krimpen a/d Lek./ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 naamloze vennootschap vorm:

114

sinds 1897 bij bedrijf

Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel IV (ca 1955), p. 81-82 Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel VI (ca. 1957), p. 51-52 ·75 jaar Bol nes·. Metaalvisie, 3 (1960), no. 9 (sept), p. 20-21 Jubileumuitgave Bolnes Sland By, t.g.v. het 100jarigbestaan(mei 1985) (20 pgs., ills.) 1903-1907 filiaal te Vlaardingen 1909 overname scheepswerf 'Rotterdam' te Krimpen a/d Lek 1987 motorenproduktie stopgezet. service en onderdelen verzorging overgenomen doorWartsila, Finland machinelabriek verder als onderdeel vanEsem

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming& vorm: Aard Bedrijf: Producten:


1885 P. M. Duyvis & Co. Koog aan de Zaan/ Noord-Holland 1911 naamloze vennootschap 1885 machinefabriek 1885 reparatie/installatie (land) stoommachines ca 1893 pakhuis-inrichtingen, losen laadinrichtingen, transportinrichtingen, weegtoestellen, liften ca. 1895 inrichting oliefabrieken/ houtzagerijen 1885-1930 Pieter Mattheus Ouyvis stoomoliefabrikant w. ir. (1880) HIJSM; stage bij machinefabriek 'Borsig'; praktijk op machinefabrieken Uldeboer te Borne en Gebr. Stork& Co.

1911-1953 Willem Meyling Leiding: Sociale herkomst: w. ir. (1905)/electrotechnisch inOpleiding:

Loopbaan:

genieur. 1909 ingenieur bij Duyvis

Omvang Bedrijf: 1889 14 arbeiders Opgesteld Venn.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 24 arbeiders Bibliografie:

Honderd jaar machinebotJW aan de

Zaan (uitvoerig gedenkboek verschenen bij het eeuwfeest, 1985) (104 pgs., ills.)

Archiet Diversen:

Huidig adres: Machinefabriek P M Ouyvis BV, Schipperslaan 15, 1541 KD Koog atd Zaan

Naam Bedrijf:

1885 J. Lodder ca. 1900 Gebrs. Lodder Ridderkerk/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1919 naamloze vennootschap vonn: Aard Bedrijf: 1885 stoomsmederiYreparatiewerkplaats vlasbewerkingsmachines

Producten:

ca. 1890 scheepslierenl reparatiehellingen ca 1910stoomlieren

Leiding: 1885-ca 1910JacobLodder Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1900-? A. Lodder Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 9 arbeiders Opgesteld Venn.: 1889 2 pk Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

Huidig adres: Gebr. Lodder, Havenstraat 49, Ridderkerk

Naam Bedrijf: 1885 R. Rodenburg Plaats Provincie: Leeuwarden/Friesland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1909 naamloze vennootschap vonn: Aard Bedrijf: ca. 1885 reparatiewerkplaats Producten: Leiding: ca.1885-ca.1900RuurdRodenburg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

115

ca 1900-ca 1909FokkeRodenburg

Sociale herkomst: Opleiding: electrotechnisch ingenieur Loopbaan:

Leiding: ca 1900-1953 August Eysink Sociale herkomst: Opleiding: ULO/ praktijk op machinefabriek te

Leiding:

Loopbaan:

Engeland ca 1909-ca. 1915 Gerard Corneille Veltman

Leiding: ca. 1900-? L. Eysink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:


Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie: Archief: Diversen:

Bibliografie:

ca. 1915 opgeheven ? Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: 1886 0. H. Eysink Plaats Provincie: AmersloorVUtrecht Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1905 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 18!!6 smederij

Producten:

Naam Bedrijf:

'Het Eysink-motorrijwiel', De Auto, 2 (1905), p. 509-513 'Oe Eysink-automobielen·, De Auto, 6 (1909), p. 473-475 G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, Industrieel Nederland, deel2 (Haar· lam, 1921), p. 50-53 1954 failliet

1886 A. H. Bellringer ca. 1888 Witzei & Co. 1889 'De Vulcaan' Enschede/Overijssel

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: 1897 rijwiellabriek Onderneming&- 1889 naamloze vennootschap ca 1900machinefabriek vorm: ca 1890 toestellen voor acety- Aard Bedrijf: 1889 machinefabriek en ijzergieterij leenverlk:h~ng ca. 1889 broodkneedmachines Producten: ca. 1897 rijwielen ca. 1889 lieren 1897 auto's 1901 motorrijwielen ca. 1905 verbrandingsmotoren

Leiding: 1886-ca.1900 Dirk Hendrik Eysink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1900-? Menno Eysink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1886-ca. 1888 A. H. Beilringer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1888-? Wouter Comalis Witzei Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smidsknecht Omvang Bedrijf: 1889 22 arbeiders Opgesteld Verm.: 188915 pk Bibliografie: Archief:

116

Diversen:

ca 1895 opgeheven/ voortgezet als smederij?

Naam Bedrijf: 1886 H. J. Oling Plaats Provincie: Veendam/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf.· 1886 stoomsmederij Producten:

ca 191 0 machinefabriek ca. 1877 stoommachines/stoomketels reparaties machinesaardappelmeelindustrie

Leiding: 1886-ca. 1915 H. J. Oling Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

ca. 1886 G. Thomassen 1893 Thomassen en Co Plaats Provincie: Arnhem/Gelderland

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1906 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca 1886 stoomsmederij/reparatie-

Producten:

werkplaats ca 1892 machinefabriek en kopergieterij 1900 slijpinrichting ca. 1886 reparaties (spoorwegen/ molenwerken) ca 1886 smeedwerk ca 1886 maalwerken ca. 1886 bil· en scherpmachines 1893 bloknagels 1894 (land) stoommachines? 1893 wasmachines 1896 verbrandingsmotoren

117

1899 stoomluchtpomp 1900 beitels voor bilwerkmachines 1900 scheepstuigage 1903 verbrandingsmotoren (met electrische ontsteking) 1903gasgenerator

Leiding: 1886-1910 Geurt Thomassen Sociale herkomst: (stoom)molenaar Opleiding: praktijk (Beynes, spoorwegwerken) Loopbaan: Leiding:

1893-1902 Pieter Willem van Rossem

Sociale herkomst: Opleiding: afgebroken studie Pol. School Delft Loopbaan: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1906-1925 0. Gunning professor genie-officier adj.-directeur gemeentewerken Haarlem

Omvang Bedrijf:


Btbliografie:

H. MEYER, 'Een kijkje in de gasmotorenfabriekvandeN.V. Thomassen &Co. te Arnhem', De Wereldkroniek, 17 (1910), nr. 2, p. 10·12 (ills. )(iournalistieke impressie) HENRI MEYER, 'N.V. Machine- en motorenfabriek vlh Thomassen & Co.-Arnhem', Amhem's nijverheid en handel in woord en beeld (z.pl., z.j.=1911), p. 9o-100 (ills.) 'N. V. Machine- en motorenfabriek vlh Thomassen & Co.', H.E. STENFERT KROESEI 0. W. NEIJENESCH, Arnhem en zyn toekomstige omwikkeling (Arnhem, 1919), p. 387-392 (ills.) O.INGERMAN, 'Naamloze Vennoot· schap machinefabrieken motorenfabriek, vlh Thomassen & Co. te Arnhem', De IJzer- enStaalktoniek. 12(1918/19), p.486..tl89en494..t197 (ills.) (gedetailleerd verslag van

vooral de technische kant van produktie en produklen) De Ingenieur, 43 (1928), p. A 200205 De Ingenieur. jrg. 1951, A 169-170 (excursieverslag) W.VISSER, Van 9811 half tot drieduizend pk. Uitgegeven l.g. v. het 50-jarig bestaan van de N. V. Mtr 1of811fabtiek Thoma<;SSn De Steeg (1956) (270 pgs., ills.) (uitvoerig en degelijk gedenkboek). Speciaalnummervan De Koppeling, personeelsblad Thomassen. mei 1981, t.g.v. het 75-jarig bestaanvan de n.v. (27 pgs.• ills.)

Archiet Diversen:

Huidig adres: Thomassen International BV. Postbus 70, 6990 AB RHEDEN

Leiding: ca 1887-?Tjako Brons sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: timmermantaannemer Leiding: ca. 1887-? Tjako Brons jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca. 1891-1900 Jan Brons Sociale herkomst: l.o.; praktijk in bedrijf vader Opleiding: ca 1887 in bedrijfT. Brons en Zonen Loopbaan: werkzaam 1903-1907 Kees Brons Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: 1896 in bedrijf T. Brons en Zonen Loopbaan: werkzaam


1887 T. Brons en Zonen 1903 D. Brons 1887-1893 Appingedam/ Groningen 1893 ZuidbreektGroningen

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1916 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: 1887 reparaties (landbouwwerktuigen) 1886 verhuur stoomdorsmachines 1893 reparaties (schepen) 1893 machinerieên voor steenfabrieken 1893 (stoom )dorsmachines 1895verbrandingsmotoren 1897 scheepsmachinerieên 1900 stropersen ca. 1900 landbouwwerktuigen ca 1910 droogapparaten

Leiding: 1903-? Derk Brons Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 oa. 15 aibeiders Bibliografie: Archief: Diversen:

ll8

1893 bedrijf te Wagenborgen stopgezet: verplaatsing van de bedrijfs· activiteiten naar Delfzijl 1894 oude t)edrijf voortgezet als graanmaalderij 1903 oude bedrijf te Wagenborgen omgezet in fabriek van land· bouwwerktuigen

Naam Bed1ijf:

Leiding: 1887-1912 Theodoor Pieter löhnis Sociale herkomst: Opleiding: HBS-5/praktijk bij 'Fijenoord'lwerk-

Voor:geschieden~

Loopbaan:

1887 Jan Hamer 1889 Jan Hamer &Co. Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland

Ondememingevorm: Aard Bedrijf:

1887machinehandel

ca. 1900 machinelabriek/ijzergieterij Producten:

ca. 1900 liften ca. 1910 brandbaar gietwerk. lucht· drukreservoirs

tuigbouwkundigingenieur(Dresden) ca.1883-1886ingenieurbijP.Smitjr. te Slikkerveer

Leiding: 1910-1920 L. Jonker Czn Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1896) Loopbaan: sinds 1901 in dienst als bedrijfsingenieur

Omvang Bedrijf: 1889 32 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 9 pk Omvang Bedrijf: 1897 50 arbeiders

Leiding: 1887-?JanHamer Sociale h91komst: Opleiding: Loopbaan: 1889-? Willem Eising Mulder Leiding: Sociale helkomst: Opleiding: Loopbaan: De industrieale Clf.lb (Amsterdam. Bibliografie:


1920 overgenomen door fa. Niehuis & Van den Berg, scheepsrepa-

ratiebedrijf

ca. 1918), p. 205-208

A1chlet Diversen:

1920 onderdeel N. V. 'Vulcanus' te Vaassen: bedrijf daarheen overgeplaatst 1932 liftenlabriek onder de oude naam weer zelfstandig verder te Amsterdam Huidig adres: Brinkman Jan Hamer Uiten, Marconistraat 16, 1704 RG HEERHUGOWAARD

Naam Bedrijf: 1887 Löhnis &Co. Plaats P1ovincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondememingevorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1888 (land)stoommachines. stoomketels,scheepsmachinerieën ca. 1912 pompwerktuigen, reservoirs, werktuigen voor chocoladel gist/ spiritusfabrieken

119

Naam Bedrijf:

1887 Simplex Automatic Machine Co1111any 1895 Sll1'flleX rijwielfabriek 1897 Machine-, Rijwielenautomo· bleilabnek Sll1'flleX Plaats Provincie: 1887-1895 UtrechtJUtrecht 1895 Amsterdam/ Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1895 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: 1887 automatischeweegwerktuigen 1887chocoladeleau-de-cologne-automaten 1892 rijwielen 1899 automobielen ca.t900verbrandingsmotoren,landbouwwerktuigen, machines kaas- en boterfabrieken, motorboten ca. 1907 pons- en draadsnijmachine ca. 1908 motorrijwielen

Leiding:

1887-? P.J. M.leeuwenberg


Producten: 1887-ca. 1890 Charles Henry Bingham

Sociale herkomst: Opleiding: goederen-inspecteur Ned. Rijn· Loopbaan: spoorweg Mij.

Leiding:

1894-? Willam Karel van Erven Dorens

Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1892) Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1697 Bibliografie:

Archiet Diversen:

Leiding: 1887-ca. 1918 H. F. Winthouwer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1910..1944J.A. Winthouwer Sociale herkomst: Correspondance Opleiding: International Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

J. H. G., 'Van Fietsen', De Amster· dammer, jrg. 1895, no. 926, 24 maart,p.G-7 'De rijwielenfabriek "Simplex" te Amsterdam', Katholieke Illustratie, 32 (1898199), p. 311 (312) E. D. P., 'Een Nederlandscha Auto· mobielenfabriek', Eigen Haard, 28 (1902), p. 821-825 'de Rijwielfabriek "Simplex··. De LJzer-&Staalkroniek, 1(1907108), p. 341·343 Tijdschrift der Maalschappij van Nijverheid, 78 (1911), p. 65-67

ca. 1910 machinefabriek ca 1890 fornuizen, hekwerken, brandkasten e.d. ca. 1895 hijswerktuigen, liften e.d.

School, Londen sinds 1903 werkzaam op het bedrijf

Nog gedeeltelijk aanwezig op bedrijf (w.o. jaarverslagen vanal1917) 1944 overgenomen door Brandt Huidig adres: Brandt Fijnmechanische lndustrieBV, Wankellachweg 117, 1096AMAMSTERDAM

Naam Bedrijf: 1888 C.s. Kelderman Plaats Provincie: Deventer/ Overijsset Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1888 smederijlfabriek van ijzerconProducten:

1951 fusie met Locomotief

structies ca. 1899 gascookbreekmachines ca. 1906 inweektoestellen flessenreiniging ca 1906 cons trucliewerk

1965 fusie met Juncker 1968 overgenomen door Gazelle

Naam Bedrijf: 1887 H. F. Winthouwer Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondememings- 1910 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1887 grolsmederij

Leiding:

1888-ca. 1917 Carolus Stephanus Kelderman Sociale herkomst: timmerman

Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

120

smid

1914 gefuseerd met machinefabriek

'Zuiggasmotoren der Apeldoornscha machinefabriek en ijzergieterij voorheen Loog Landaal te Apeldoorn', Holdett'sPolytschnisch Weekblad, 2 (1908), p. 253-256 (ills.) Op de hoogte, 10 (1913), p. 690-693

J. vanHarteteDeventertotmachinefabriek 'Deventer'

Naam Bedrijf: 1888loog landaal Plaats Provincie: Apeldoorn/Gelderland Voorgeschiedenis: sinds begin 17eeeuw dorpssmederij Ondernemings-

(ills.)

Tijdschrift der Maatschappij van Nijverheid, 81 (1914), p. 57-58 G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, Industrieel Nederland, deel 2 (Haarlem, 1921 ), p. 117-120

geëxploiteerd door familie Landaal 1902 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

1888 smederij, reparatiewerkplaats, kopergieterij ca. 1890 machinefabriek 1916 iJzergieterij 1888 repara ties 1892 verbrandingsmotoren (oliemotor), papiermachines, machines voor stoomwasserijen ca 1900scheepsmachinerieën 1902 verbrandingsmotoren (zuiggasmotor) 1911 ijs/ koeU melkdroogmachines

Leiding: 1888-1898 Loog Landaal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bij HIJSM; werkmeester werkplaats Staatsspoorwegen

Leiding: 1898-1928 Baldus Landaal Sociale herkomst: Opleiding: praktijk op Duitse machinefabrieken Loopbaan:

Archief: Diversen:

1932samenwerking metmachinefabriek 'Oe Schelde', N.V. LandaaiSchelde. Gezamenlijk bedrijf te Utrecht gevestigd ca. 1960 gesloten 1977 fabrieksgebouwen gesloopt


1896smederijltimmerwerkplaats 1903 kopergieteriJ 1906 tegeVsteenfabriek ca. 1895 (ijzeren) bakovens

Leiding: 1888-ca. 1896 P. L van Oijen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Omvang Bedrijf: 1889 7 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 2 pk Om vang Bedrijf: 1896 18 arbeiders BibHografie:

1888 H. P. den Boer en P. L van Oljen ca.1896 H. P. den Boer 1888 Rotterdam/ Zuid-Holland ca. 1924 DordrechV Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1914 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1888aannemersbedrijf

Producten: Leiding: 1898-1928 Eduard Landaal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca. 1925 filiaal te Utrecht

'Industrie op de Veluwe·. De IJzer- & Staa/kroniek. 1 (1907Kl8), p. 172174 (ills.)

121

Leiding: 1888-? Hendrik Pieter den Boer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: aannemer


Metalelecttovisie,14(1975), no.5,p. 20-21 1914 failliet; voortgezet door naamloze vennootschap

Naam Bedrijf: 1888 C. van derGiessen Jr. Plaats Provincie: 1888 Stormpolder (gemeente Krimpen a/d JJssel)l Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1914 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1888werktuigenfabrieklsmederij Producten: ca 1888 handlieren ca. 1900 ponsA
Leiding: 1888-ca.1918C. vanderGiessenJr. Sociale herkomst: eigenaar scheepswerf/ scheeps-

1914-1918 schaaflfraisbanken, verpakkingsmachines, slijpmachines

Leiding: ca 1888C.van0orst Sociale herkomst: landbouwer Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1889 naamloze vennootschap Vom1:

Aard Bedrijf:

bouwmeester


scheepsbouwmeester

Producten:

Omvang Bedrijf: 1889 Opgesteld Verm.: 1889 Omvang Bedrijf: 1897 Bibliografie:

Metalelectrovis~ 3 (1964),

no. 1, p.

28-29

Archief: Diversen:

1889 Arnhemscha Stoomsleephellingmaatschappij Arnhem/Gelderland

1889 scheepswerf (begonnen als reparatiewerkplaats voor de Arnhemse rederij Concordia) 1891 machinefabriek 1889 reparaties (schepen) 1889-1893 en 1903 e.v.: scheepsbouw 1889scheepsmachinerieën 1890 stoomketels 1900grondverplaatsingwerktuigen

Leiding: 1889-1918 Johannes Jacobus Prins Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: technisch inspecteur rederij Conoordia

Naam Bedrijf: ca. 1888 C. van Dorst Plaats Provincie: Gilze/Noord-Brabant 1935 Rijen/ Noord-Brabant

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1888 klokken(reparatie)winkel

Producten:

Omvang Bedrijf:


Bibliografie:

Amhem's nijverheid en handel in woord en beeld (Arnhem. 1911), p. 32-38 (ills.) H. E. STENFERT KROESE I 0. W. NEIJENESCH, Amhem en zijn toekomstige ontwikkeling (Arnhem, 1919). p. 300-305 H. HAZELHOFF ROELFZEMA, 'De Arnhemscha ScheepsbouwMaat-

ca 1895 torenuurwerkplaatst metaalgieterij ca. 1900 machinefabriek ca 1905 verbrandingsmotoren ca. 1910 looi- en walkvaten

122

Archief:

schappij', Jaarverslag Historisch Scheepvaartmuseum. 19781'79, p. 73-80 (ills.) Eendeelvandebibliotheek(w.o. be· stekken) bevindt zich in het NederlandsScheepYaartmuseum, Katten· burgerplein 1, 1018 KK AMSTER-

DAM

Diversen:

1978 gesloten

poundstoommachioos. locomobielen en stoomketels ca. 1900 installatie gemalen ca 1900acetylaengastoestellen ca 1910baggermachines

Leiding: 1889-?G. Buiskool Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf:

hoofd (reparatie)werkplaats Commercie Compagnie

Leiding: 1889-? Jolmer Douwe Jolmars Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: 1889 6 arbeiders Opgesteld Verm.: 1889 8 pk Omvang Bedrijf: 1897 ca. 20 arbeiders

Naam Bedrijf: 1889 G. Buiskool Plaats Provincie: BeertalGroningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1889 stoomsmederij Producten: ca. 1895 land~gen, com-


Loopbaan:


Naam Bedrijf:

1889 Van der Klip &Jolmers 1906 J. D. Jolmers Middelburg/ Zeeland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1891 stoomketels/reparaties

1890 Fa. Frans Andriessens, V. A.

Hillen&Co. 1904 machinefabriek'Hoograven', V. A. Hillen & Co. Plaats Provincie: 1890-1893 Roermond/ Limburg ca. 1893-ca 1898 UtmchV Utrecht (blijft kantooradres) 1898 Jutphaas/ Utrecht Voorgeschiedenis: onstaan uit koperen ijzergieterij, smederij, buizen-. pompen brandspuitenfabriekvan Frans Andriessen teRoermond

Ondemamingsvorm: Aard Bedrijf:

ca 1925 opgeheven

na ca. 1905 voornamelijk reparatiewerkplaats

Producten:

Leiding:

ca. 1890 constructiewerkplaats, ijzergieterij 1898 reparatiewerkplaats, machinefabriek, scheepswerf 1906 walserij 1908 staalgieterij 1890 constructiewerk ca 1903 diepboorinnchting ca. 1903 motorschuiten, verbrandingsmotoren

ca 1892-1909 Venantius Antonius Hillen Sociale herkomst: aannemer

Leiding: 1889·1906 Rutgervan der Klip Sociale herkomst: Opleiding:

123

Opleiding:

college te Roermond/ ingenieur (Hannover)/ studiereis in Duitsland, Engeland en Verenigde Staten

Loopbaan: Leiding:

Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

ca 1892-ca. 1900 Jacob Engelbart

1897

Huidig adres: lngelse NV, V~weg 23, Schiedam

Heymans


Naam Bedrijf:

Omvang Bedrijf:

1897

Bibliografie:

'Onze eerste staalgieterij', De IJzer& Staalkroniek, 2 (1908109), p. 243245(ills.)

Archiet Diversen:

Plaals Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: ca. 1890 reparatiewerkplaats Aard Bedrijf:

1909 failliet


1890 lngelse 18991ngelse & Co. Schiedam/Zuid-Holland

Plaals Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1917 naamlozevennootschap vorm: ca 1893 reparatiewerkplaa1S, Aard Bedrijf: Producten:

handel in werktuigen ca 1900 technisch bureau ca 1893 reparaties ca 1893 inrichting branderijen ca 1910 pompen voor distilleerderijen en andere industrieën ca. 191 Oapparatenvoordefabricage van gecondenseerde melk ca 1910steriliseerapparaten

Leiding: 1890-? Danilll Ladewijk lngelse Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca. 1890 A. J. Haccou 1893 Haccou en Stork Amsterdam/Noord-Holland

Leiding:

1893 fabricage/reparatie rijwielen, kleine machines, smederij ca. 1890 reparaties ca. 1892 klein constructiewerk ca. 1890-1906 Andries Johannes Jurriaan Haccou

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: 1893·? Anthony Obbe Haccou Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: gewezen rijksambtenaar aanleg StaalSspoorwegen

Leiding: 1893-1900 Eduard Willam Sterk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: agent in fie1Sen Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

Leiding: 1899-? Mattheus Cornelis lngelse Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

124

1897

na ca 1900 voornamelijk kleinere reparaties en fabricage van instrumenten


Naam Bedrijf: ca.1890 D.P. H. Hasselman Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca 1890 reparatiewerkplaats Producten:

Leiding:

1893 machinefabriek, ketelmakerij en ijzergieterij ca 1890 reparaties ca 1894 drijfwerk, (land)stoommachines en stoomketels ca 1894 ventilatoren ca. 1894 petroleum/gasmotoren ca. 1895 inspectiewagens spoor· wegen ca. 1900 heimachines, pompwerktuigen, hijswerktuigen, diamantzaagmachines

ca 1890-? Dîdovicus Petrus Her· manus Hasselman

Sociale herkomst: Opleiding: praktijk o.a bij Begemann Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897 40 arbeiders


ca. 1930 opgeheven

Leiding: ca 1890-ca 1904 Jacques van HiJst Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: ca.1890 Jacobi Plaats Provincie: ca. 1890 Nieuwer-Amstelt NoordHolland 1905 Nijmegen/ Gelderland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1890 technisch bureau Producten: Leiding:

ca. 1890 C. P. van Hllst en Zonen ca.1904 Wed. C. P. van Hllst ca 1890 Waalwijk/ Noord-Brabant

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1890smederij Producten:

Leiding:

1902 machinefabriek ca. 1890 luchtbevochligingssystemen ca. 1890-ca. 1920Carl Rudolph Hermann Jacobi


Naam Bedrijf:

ca 1907 opgeheven

ca 1901 machinefabriek ca 1897stoommachines ca 1901 drijfwerk ca 1901 machinesschoen-enlederindustrie ca 1890-ca. 1904Jan van Hilst

125

Archief: Diversen:

De industrieale Qub (Amsterdam. ca. 1918), p. 133-134

1924opgeheven

Naam Bedrijf: ca. 1890 G. J. Leuvelink Plaats Provincie: Deventer/Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf:

Producten:

ca 1900 stoomketels, reservoirs. inrichting boterfabrieken, drijfwerk, reparatie, ventilateurs

Leiding: ca 1890-?G.J. Leuvelink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1897

ca 1905 opgeheven?

ca. 1890 I. G. Stel)aard 1908 Steljaard &Janette Walen Rollerdamt Zuid-Holland

ca 1890-1910 lsaäcGerard Steijaard

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1908-ca. 1920 lsaäc Steijaard Jr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1008-ca. 1917Jarol:x.lsJannette Walen Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1900) Loopbaan: Stork; Thomassen Bibliografie: Archief: Diversen:

1891 A. Klootwijk 1909 Monhemius & Haentjens Plaats Provincie: Leiderdorp(1896gemeente Leiden)/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1891 ovenname bestaande scheepswerf


Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1917 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca 1890 smederij ca. 1910 molorenfabriek Producten: ca. 1910verbrandingsmotoren Leiding:

Naam Bedrijf:

De induslriee/e Club (Amsterdam, ca 1918}, p. 480-481

1891 stoomsmederij ca 1905 machinefabriek ca 1910stoomketels, pompen

Leiding: 1891-1909 Arie KlooiWijk Lz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: tekenaar; leerling bij Seret & Barneveld te Leiden

Leiding:

1908-? Willem Adolf Jacob Monhemius

Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur Loopbaan: Leiding: 1909-? Arie Haen~ens Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1891 Nederlandsche Fabriek van werktuigenenspoorwegmaterieel Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland 1916 filiaal te Zuilen/ Utrecht Voorgeschiedenis: voortzetlîng, in gewijzigde vorm, van machinefabriek van 'Koninklijke Fabriek van Stoom- en andere werktuigen· Ondernemings- 1891 naamlozevennootschap

vorm:

ca. 1920opgeheven

126


J. MUYSKEN, 'Inleiding tot het be-

1891 machinefabriek, ijzergieterij, ketelmakerij, constructiewerkplaats en wagenmakerij 1891 scheepsmachinerieên 1891 spoorrijtuigen/ wagens 1891 constructiewerk (bruggen en overkappingen) 1891 machines voor de suikerindustrie 1891 pompwerktuigen 1891 ijs! koeV verwarmingsinstallaties 1891 industriemachines 1891 oorlogsmaterieel 1891 bemalingsinstallaties/ pom~rk

zoek aan de Nedertandscha Fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel', De Ingenieur, 21 (1906), p. 491-494 'De Nederlandscha Fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel', De IJzer- & Staalkroniek, 1 (1907/08), p. 29-31 'De Nederlandscha Fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel te Amsterdam', Industrieel Weekblad, 2(1907/08), p.185-191 (ills.) 'Excursie naar Werkspoor', Technisch Studenten Tijdschrift, 2 (1911/12), p. 181-186 Mr. F. VORSTMAN, 'De Nederlandscha Fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel te Amsterdam', Tqdschritt voor Economische Geographie, 3 (1912), p. 81-89 (ills.) Gedenkboek 25 jaar N. V. Werl<spoor, 1891-1916 (93 pgs., ills.) G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, • lndustriee/Nederland, deel 2 ( Haarlem, 1921), p. 184-190 'Nederlandsche Fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel (genaamd Werkspoor) te Amsterdam', Indië, 7 (1923124), bijblad 14 november 1923 (8 pgs .• ills) Feestnummer van de Werkspoorcourantt.g.v. het 125-jarig bestaan, 1827-1952 '125-jarig bestaan Werkspoor NV', Schip & Werf, 1952, p. 85-90 (ills.) H. de JONG. De locomotieven van Werkspoor (Alkmaar, 1986) (320 pgs., ills.)

tuigen 18971ocomotieven 1901 verbrandingsmotoren (dieselmotoren)

Leiding:

1891-1900 Strumphler

Coenraad

Hendrik

Sociale herkomst: Opleiding: praktijk bij de 'Atlas' Loopbaan: 1863-1876 chef constructeur biJ 'De AUas' 1876 ingenieur bij fa. Gebr. Stork &

Co.

Leiding: 1901-1928Joan Muysken Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1889) Loopbaan: sinds 1891 in dienst Omvang Bedrijf:

18971260 arbeiders

Bibliograf/6:

De Ingenieur. 14 (1899), p. 25-28 Nederlandscha Fabriek van werl
127

Archief: Diversen:

Huidig adres: VMF Stork, Vlaardingenlaan 11, AMSTERDAM

Aard Bedrijf: Naam Bedrijf: 1891 Frans SmJiders Plaats Provincie: Utrecht/Utrecht Voorgeschiedenis: 1891 Louis Smulders & Co. ontbonOndememings-

Producten:

den. Rnnant Frans Smulders gaat zelfstandig verder. 1007 naamlozevennootschap


1891 machinefabriek en ijzergieterij

ca. 1891 (land)stoommachines, stoomketels ca. 1894 werktuigen veevoeder/olieindustrie (persen, pompwerktuigen, extractors,trommels, walstoesteil en, wringers enz.) ca. 1906 hydraulische werktuigen ca 1910 spoorwegmateriaal (wissels, kruisingen, draaischijven, seininrichtingen,lichlbokken)

Leiding: 1891-1915 Frans Smulders Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897 (1899)115 arbeiders

Bibliografie:

Utrechts Nijverheid en handel in woord en beeld (Utrecht, 1913) (4 pgs.,ills.) 'Uirechtsche Machinelabriek o.d. FransSmulders te Utrechf, De /Jzer&Staalkroniek, 12(1918119), p. 526528 en 534-536 F. C. HUYGEN, 'Moderne oliefabriekinstallatie', De Ingenieur, 36 (1921), p. 842-847

Archiet Diversen:

1961 onderdeel VMF-Stork onderdeel Stork-Bepak

Naam Bedrijf: 1892 Huiskens en Van Dijk Plaats Provincie: DordrechV Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm:

1892 reparatiewerkplaats ca 1895 machinefabriek 1902 scheepswerf 1892 reparaties 1895 (land) stoom machines 1895 stoom ketels 1895 scheepsmachinerieên 1902grondverplaatsingwerktuigen

Leiding: 1892·? Willem van Dijk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: modelmaker Leiding: 1892-? Dionisius Huiskens Sociale herkomst: arbeider Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897 50160 arbeiders

Bibliografie:

NijverheidenhandelinDordrechten omstreken(Dordrecht, 1908), p. 40, 44 en 45 (ills.) Huiskens en Van Dijk, machinefabriek, ketelmakerij en scheepsbouw (Dordrecht, ca 1912) (Foto-album t.g.v. het20-jarig bestaan, met tekst) W. A.A. SUYKERBUYK, 'Huiskens & Van Dijk', Lekko, 10 (1985), no. 00 (januari 1985), p. 3-14

Archiet Diversen:

1926 gesloten

Naam Bedrijf:

1892 Niehuis en Hoebe 1896 Niehuis & ,van den Berg Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1920 naamloze vennotschap


1893 smederij 1896scheepsreparatiewerkplaats 1896 reparaties

Leiding: 1892-1896J. G. Hoebe Sociale herkomst:

128

Diversen:


1892-? Johan Gerard Heinrich Niehuis

Naam Bedrijf:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid

1895 H.T. Wiegerinken Co. 1906 Ophuysen en Jager 1907 'De Ooy' Plaats Provincie: Nijmegen/Gelderland Voorgeschiedenis: opgericht door gelijknamige aan· nemerscombinatie Ondernemings- 1907 naamloze vennootschap

Leiding: 1896-1935 Dirk van den Berg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

vorm: Aard Bedrijf:

1920 overname fa. Löhnis & Co. Huidig adres: Niehuis & van de Berg'sscheepsreparatiebedrijf, Pastoriestraat 1, PERNIS

Producten:

Naam Bedrijf:

1893 Stoombootdienst 'De Keulsche Vaart' Plaats Provincie: Vreeswijkt Utrecht Voorgeschiedenis: 1879 opgericht als sleepdiensVstoombootrederij


Producten:

1893 reparatiewerkplaats, kopersmelterij/ gieterij en ketelmakerij 1900 scheepswerf ca. 1900 (reparatie) scheepsmachineriën stoomketels 1901 schepen

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Huidig adres: VanZutphen BV, Wierselaan 133, NIEUWEGEIN

1895 machinefabriek, scheepswerf, constructiewerkplaats ca. 1895 drijfwerk ca. 1896 constructiewerk ca. 1900 stoom ketels ca. 1900 grondverplaatsingwerktuigen ca. 1900 scheepsmachines ca. 1900 machines voor de steenindustrie

Leiding: ca. 1895-1901 T. Teutelinek Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-1903 Johan Godart van Gendt Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: ingenieur/chef technisch bureau Post van der Burg & Co., Rotterdam

Leiding:

ca. 1900-ca. 1904 Gerardus Johannes Joseph Wiegerink Hzn Sociale herkomst: aannemer

Opleiding: Loopbaan: ca. 1945 onderdeel Steenkolen Handels Vereniging 1952 over aan N. V. Scheepswerf en Machinefabriek van Zutphen


1906-1907 Pieter Willem Ophuysen smid smid 1892exploitantstoomsmederij teNij· megen

Leiding:

1906-? Trienus Jager

Archief:

129

Leiding: ca. 1895-? Pieter Dirk Muylwijk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf: Bibliografie: Archief: Diversen:

1897120 arbeiders

Bibliografie: Archief: Diversen: 1904-1906 stopgezet

ca 1919 opgeheven

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis:

1895 Wed. W. van der Schoot 1914 Gebr. van derSchoot Tilburg/Noord-Brabant

Onderneming~


Naam Bedrijf: ca. 1895 J. H. Rutten Plaats Provincie: MaastrichU Limburg Voorgeschiedenis: Onderneming~


constructiewinkel gepatenteerde regulators systeem Pilet

1895 ijzergieterij

ca 1900 machinefabriek ca 1895 gietwerk ca 1897grintwals, verbrandingsmotoren

Leiding: ca. 1895-ca. 1904J. H. Rutten Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:



Bibliografie: Archiet· Diversen:

Naam Bedrijf: ca.1895 H. Versleeg Plaats Provincie: Hardinxveld/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis:

1g04 opgeheven

Onderneming~

vorm: Aard Bedrijf: Naam Bedrijf: ca.1895 P.D. P.tlylwljk Plaats Provincie: Gouda/Zuid-Holland Voorgeschiedenis:

Producten:

Onderneming~


ca. 1895 ijzergieterij

ca 1908 draaierij/machinefabriek ca 191 0 heimachines, stoomlieren ca 1914 verbrandingsmotoren (ruwoliescheepsmotoren)

1897 werkplaats vervaardiging en reparatie van stoom- en andere werkluigen ca 1898 stoommachine pompwerktuigen, verbrandingsmotoren

Leiding: ca 1895-?H. Varsteeg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

130

Naam Bedrijf:

1896 G. J. Benier ca. 1910 Nederlandsche fabriek van bakkerijwelttuigen Plaats Provincie: ·s Gravenhagel Zuid-Holland 1965 's Hertogenbosch/ NoordBrabant

Naam Bedrijf: 1896 J. en H. W. van der Ploeg Plaats Provincie: Grouw/ Friesland Voorgeschiedenis: 1835 Tjalke van der Ploeg vestigt



1896 kachelsmederij ca 1910 machinefabriek ca. 1910 bakkerijwerktuigen

Leiding: 1896-?GerardusJohannes Benier Sociale herkomst: bakker Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897

Bibliografie:

's Gravenhage als industriestad (1913). p. 115 op labriek o.a. nog aanwezig: jaarverslagen vanal1915 Huidig adres: Benier BV. Postbus 2002, 5202 CA OEN BOSCH

Archief: Diversen:


Leiding:

1896-1955 Hidde Wibius Ploeg Sociale herkomst: machinefabrikant

Producten: Leiding:

installateur/ handelaar machineriën

1903-1912 Bartel Sijbrand van der Ploeg Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: w. ir. (1902)

1896 smederij 1902 koperslagerij scheepsmachines

Loopbaan:

1896-1905 Jan Marius Lambertus

van Ouwerkerk Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: bankwerker bij P. Smit Jr. Bibliografie: Archief: Diversen:

van der

Leiding:

vorm: Aard Bedrijf:

1896 machinefabriek 1850 brandkasten 1850 brandspuiten 1896 installatie (zuivel)fabrieken (karnkneders e.d.)

Leiding: 1896-1903 Jelle van der Ploeg Sociale herkomst: zilversmid/horlogemaker Opleiding: Loopbaan:

Opleiding: Loopbaan: Naam Bedrijf: 1896 J. M.L. van OUwerkerk Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondememings- 1906 naamloze vennootschap

zich als zilversmidihorlogemaker 1850 start fabricage van brandkasten en brandspuiten, later ook van naaimachines, in smederij te Grouw, van 1868-1874 te Leeuwarden 1874zoonJellezetdezaakteGrouw voort 1917 naamloze vennootschap

1907 n. v. ontbonden

Leiding: 1912-? H. Hubenet Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang Bedrijf:

1897

Bibliografie:

Leeuwarder Courant. 14 december 1960 Metaalvisie,4(1961).no.1,p.19-20

Archiet

131

Diversen:

1917 overgeplaatst naar Apeldoorn 1967 overgenomen door machinefabriek Tebel te Leeuwarden; later in handen van buitenlandse eigenaars 1989 bedrijf stil; gebouwen nog overeind

Naam Bedrijf: 1896 Thole Plaats Provincie: Enschede/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1927 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1896 constructiewerkplaalS en smederij

Producten:

18961ichle staalconstructies, zwaar smeedwerk(achterstevens, roeren)

Leiding: 1896-? J. H. Thole Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Omvang 1897:

ca. 5 arbeiders

Leiding:

1897-1903 Johannes Riedel

Philippus

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: handelaar Leiding: 1897-1902 Jan Wind Hzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: directeur machinefabriek Hubert

&

Co. te Sneek

Leiding: 1902-1903K. Bijt Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1902-1903Huninga Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1904-ca. 1915 A. Borger Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1890) Loopbaan: 1894-1904 technisch adviseur W. A. Scholten


Naam Bedrijf:

Bibliografie: Archiet Diversen: 1897Constructlewerkplaatsen 1904 Noord-Nederlandsche ma· chlnefabriek Winschoten/Groningen

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1898 en 1904 naamloze vennootvorm: schap Aard Bedrijf: 1897 constructiewerkplaats

Producten:

1898verzinkerij/metaalgieterij 1904 machinefabriek 1898 constructiewerk ca. 1905 stoommachines, stoomketels, strokokers, inrichting aardappelmeelfabrieken

Naam Bedrijf:

1972 onderdeel Ver. Bedrijven Nederhorst N.V. Huidig adres: Noord-Nederlandscha machinefabriek, Postbus 171, 9670 AD WINSCHOTEN

1897 Frans Jansen 1907 Jansen & Sutorius Utrecht/Utrecht

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1912 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1900 brouwerijmachines, mineraalwatermachines

132

Leiding: 1896-1935 Frans M. J. Jansen Sociale herkomst: Opleiding:

Naam Bedrijf:

Loopbaan:

1897 F. Veenstra 1901 Moed & Veenstra 1907 F. Veenstra &Zonen Winschoten/Groningen

Leiding: 1907-1913 P.E. M. Sutorius Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1897 reparatiewerkplaats voor loco-

Bibliografie:

Producten:

Archief: Diversen:

'Een belangrijke Nederlandscha in· dustrie', Industrieel Weekblad, 7 (1912/13), p. 41-45 (ills.) Gemeentearchief Utrecht. Periode 1696-1963 (6 m) (inventaris) 1947fusie met Machinefabriek v/h G. Thomassen N. V. te Arnhem 1952samenwerking met Gebr. Stork & Co'sApparatenfabriek 1957 overbrenging produktie Machinefabriek vlh G. Thomassen N. V. naar Utrecht 1963 onderdeel Stork-concern 1975 onderdeel Stork-Bepak HUIDIG ADRES: Stork Bepak BV, Postbus 101, 3500 AC UTRECHT

Naam Bedrijf: 1897 Wed. K. Hagoort & Zoon Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1697 ketelmakerij Producten: ca. 1900stoomketels

mobielent dorsmachines ca. 1905 verhuur, reparatie en vervaardiging van locomobielen en landbouwwerktuigen

Leiding: 1897-? F. Veenstra Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-1907K.Moed Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Metaalvisie, 2 (1963), no. 9 Huidig adres: Machine en Gereedschappenlabriek Veenstra BV, Nassaustraat97, 9675 EN WINSCHOTEN

Naam Bedrijf: 1897 Pot & Ter Borg Plaats Provincie: Gromngen/ Gromngen Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1916 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1897 smederiJ

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Producten: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding:

133

1899 smederij met gasmotor ca. 1914 inrichting totherstel en vervaardiging van dorsmachines en stropersen ca. 1900 stropersen ca. 1914 dorsmachines 1897-? Pot

Loopbaan: Leiding: 1897-?TerBorg Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:


1917-1919 vliegtuigen 1918 weegwerktuigen 1919-1923 verbrandingsmotoren

Leiding:

1898-? Wilhelmus Adrianus van Berkel Sociale herkomst: bouwondemerner

Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis:

1897 L. J. ten Velthuls 1906 L. J. ten Velthuls & Co. Hengelo/Otterijssel

Archiet Diversen:

1897 handel in bakkerijwerktuigen ca. 191 Oeigen produktiebedrijf ca. 191 0 bakkerijwerktuigen

Naam Bedrijf:

Onderneming~


1897-? Lambertus Johannes ten Velthuis

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman Bibliografie: Archief: Diversen:

op bedrijf vrijwel niets meer over Huidig adres: Ten Velthuis Bakkerijmachines BV, Postbus 91, 7550 AB HENGELO

Naam Bedrijf: 1898 Van Berkel's Patent Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondememings- 1898 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: 1898vteessnijmachines 1898 snijden tandwielen, hamkokers, slijpapparaten, vertegenwoordiging Amerikaanse motoren 1914-1918freesdraaibanken


slager/ eigenaar slagerijenketen A. GLAVIMANS, Een halve eeuw Berkel. 50 jaar van Berkel's Patent, 1898-1948(179 pgs., ills.) Huidig adres: Van Berkel's Patent Holland BV, Keileweg 5, 3029 BR ROTTERDAM

1898 Van Egmond 1904 Van Egmond & Co. 1914 N. V. Constructlewerkplaat· sen, Machinelabriek en Grofsmederij vlh Van Egmond & Co. Zoeterwoude/Zuid-Holland 1914 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf.·

1898 smederij

Producten:

ca. 1900 constructiewerkplaats ca 1900 constructiewerk

Leiding:

1898-? Hendri kus Gerardus van Egmond

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1904-? AntonAiexanderHasselbacl Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet

134

G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, Industrieel Nederland, deel 2 (Haarlem. 1921), p. 106-109

Diversen:

ca 1950 N. V. Hollandscha Constructiewerkplaatsen (HCW) ca 1970 onderdeel Hollandscha BetonGroep

1926 Barendrecht

Voorgeschiedenis: Onderneming&

vorm: Aard Bedrijf:

Naam Bedrijf:

1898 F. Hulsman 1919 Meppeler Machinefabriek Meppei/Drente

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Onderneming& 1919 naamloze vennootschap vorm: Aa!d Bedrijf: 1898 winkel in ijzerwaren, reparatiewerkplaats ca 191 0 machinefabriek

Producten: Leiding: 1898-1919 Fokke Huisman Sociale herkomst: Opleiding: mach1mst Loopbaan: stoker beurtvaart, Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

Leiding: 1898-1904 A. van der Laan Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

houtzagerij

Leiding: 1898-1942 Johan Maurits Bosch Sociale herkomst: Opleiding: HBS Loopbaan: Holland-Amerika Lijn

Jubileumnummer Personeelsorgaan Meppeler Machinefabriek, mei 1973, p. 3-17 (ills.) · Geen archiel van voor 1940 op la· briek aanwezig Huidig adres: Paradijsweg 2, Postbus 46, 7940 AA MEPPEL

Leiding: 1902-1922 E. van Driesurn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

1898 Fa. A. van der Laan & Co. 1904 N. V.ll\1)0rtmaatschappij vlh A. van der Laan & Co.

19071mport Maatschappij N. V. 1910 'Velo' Wasmachine Maat·

Plaats Provincie:

Producten:

1898-1905 imPortmaatschappij 1905 aankoop rijwielfabriek te Schiedam 191 0 constructie-afdeling in aparte N. V. ondergebracht 1905 rijwielonderdelen 1906 (huishoud)wasmachines 1928 electrisch aangedreven wasmachine 1932 geheel metalen wasmachine

schappiJ N. V. 1898-1914 Schiedam/Zuid-Holland 1914-1926 Delfshaven/ Zuid-Hoiland

135

Archiet Diversen:

Een kind kan de wasch doen. 50 jaren waschmachines. 1901-1951 (48 pgs .• ills.) 'N. V. 'Velo' Wasmachine Maatschappij', Nederlands Econo-misch Cultureel Archief, deel V (ca 1956), p. 119-120

Huidig adres: Wasmachinelabriek Holland BV. postbus 140,

2990 AC BODEGRAVEN

Naam Bedrijf:

Naam Bedrijf:


Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1899 naamloze vennootschap

18981t Laaihuis 1906 K. Laaihuls & Zonen Plaats Provincie: Enschede/ Overijssel

VOTm:

vo~m:

Aard Bedrijf:

Producten:

1899 Alblasserdamsche machinefabriek Alblasserdam/ Zuid-Holland

ca. 1898 stoomsmederij ca. 1900 ketelmakerij ca 1902 constructiewerkplaals, ma· chinelabriek ca 1900 stoomketels, drijfwerk, reservoirs. constructiewerk

Leiding: 1898-? KarelJan Laarhuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1906·? Carolus Emilius Laarhuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Aard Bedrijf: Producten: Leiding:

1899-1922 Frans Herman van de

Lee

Sociale herkomst: textielfabrikant Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1899-ca 1905 TeunisvanCapellen Sociale herkomst: machinefabrikant Opleiding: Loopbaan: op machinelabriek te Bolnes Leiding: ca.1905-1922H. W.vanOostendorp Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: chef-tekenaarbijWilton Bibliografie:

Naam Bedrijf: 1899 Jac. GerardusAarts Plaats Provincie: Dongen/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondememings-

1899 machinefabriek 1899 scheepsmachines, (land) stoommachines en stoomketels

Archief: Diversen:

Nijverheid en handel in Dordrecht en omstreken (Dordrecht, 1908), p. 51 en53 Zo was het vroeger (Alblasserdam, z.j.) p. 107-111 (ills.) 1923 opgeheven

vOTm:


1899 automobielen ca. 1900 verbrandingsmotoren

Leiding: 1899-1901 Jacobus GerardusAarts Sociale herkomst: leerlooifabrikant Opleiding: Loopbaan: leerlooifabrikant lijmfabrikant Bibliografie: Archief: Diversen:

1901 opgeheven

Naam Bedrijf:

1899J. T.Constandse 1900 Mij. 'Hera' IJmuiden/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1900 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1899 smederij Producten:

136

ca. 1900 handel in technische artikelen, exploitatie octrooien ca. 1900-1904 acetyleengastoestellen

ca. 1000 reparatie schepen/ schee~ machines ca.1905scheepsmachines

Leiding: 1899-? J. T. Constandse Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1899-1934 Derk Landeweer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1904-? Willam Polderman Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1903) Loopbaan:

Leiding: 1900-ca. 1915 DerkStemmer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: 1917-?F. H. Luchsinger Sociale herkomst: w. ir. (1910) Opleiding: sinds 1913 in dienst bij 'Hera' Loopbaan:


Leiding: 1917-? F. eremar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Archiet Diversen:

Leiding: 1899-1902 Roelof Molerna Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

G. BRINCK, 'De scheepswerf van Landeweer', 't Kleine Ktantsje, 1a, no. 404 (6 maart 1982) 1934 opgeheven

Naam Bedrijf:

De industtie9/eclub( Amsterdam, ca. 191 8) p. 312-315 'N. V. 'Hera·, Nederlands EconomischCultureeJArchie( deel VIII (ca. 1963), p. 143 Huidig adres: 'Hera', 2e Havenstraat 6,1JMUIDEN

1899 Scheepswerf de VolhardingNan der Paauw 1912 stoomsmederiy machinefa· briek 'Maassluis' Plaats Provincie: Maassluis/Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1899 en 1912 naamloze vennootvorm: schap Aard Bedrijf: Producten: ca.1906stoommachines,stoomspillen

Naam Bedrijf:

1899 Molema, Landeweeren Co 1903 Molema, Landeweer en Stemmer ca. 1915 Landeweer's Machinefa· briek Plaats Provincie: Leeuwarden/Friesland

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1903 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1899 machinefabriek en scheeps-

Leiding: 1900-? Ary Jan van der Paauw Sociale herkomst: Opleiding: luitenant ter zee Loopbaan: inspecteur Nederland-Amerika Stoomvaartmij. directeurMij. scheepsagentuurHoek van Holland

Leiding: 1912-1917 J. Bölger Sociale herkomst:

werf

Producten:

Opleiding:

ca. 1900 reparatie stoomboten ca. 1908 stoomketels

137

werktuigbouwkundig en electrotechnisch ingenieur

Loopbaan:

Loopbaan:

Bibliografte: Archief: Diversen:

Leiding: 1912-? C. P.M. Schipper Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: industrieel

ca 1920 opgeheven ?

Naam Bedrijf: 1899 A. Rademakers Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondememings- 1909 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1899metaalgieterij/draaierij ca 1909 machinefabriek en ~

werf

Producten: Leiding: 1899-ca. 1920 Adriaan Rademakers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Ned9ffands Economisch Cultureel Archief, deelll (ca. 1952), p. 321-323 'Metaalbedrijf Rademakers NV', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VIII (ca. 1963), p. 156-

159

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememingsvorm: Aard Bedrijf:

Huidig Adres: Schelde-Rademakers BV, Postbus 4045, 3006M ROTIERDAM

1899 J. J. Schouten & Co. Alkmaar/Noord-Holland 1912 naamloze vennootschap 1899 smederij met gasmotor ca. 1912 machinelabriek 1913 scheepswerf

Producten: Leiding: 1899-? J. J. Schouten Sociale herkomst: Opleiding:

Btbliografie: Archiet Diversen:

koopman

ca. 1920 opgehevenlovergenomen door P. Maarleveld & Zoon ?

Naam Bedrijf: 1899 J. Traast Plaats Provincie: Enschede/Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemings· vorm: Aard Bedrijf: 1899 reparatieinrichting

Producten:

1907 smederij 1909 machinefabriek 1911 ijzergieterij ca. 1906 vormen voor cementfabrieken

Leiding: 1899·? J. Traast Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1963 opgeheven

1899 Verloop en Co. 1904 'Utrecht' Utrecht/ Utrecht

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1904 naamloze vennootschap


138

1899machinefabriek, ijzer/kopergieterij ca. 1904 zuiggasgeneratoren ca. 1905 constructiewerk 1899-?Willem Hendrik VerloopJwzn

Sociale herkomst: ir. Opleiding: ingenieur Loopbaan: Leiding:

Leiding: 189g..ca. 1901 Carel Bruynis Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: exploitant electrotechnisch instal·

1899-1904 Johannes Ni colaas Verloop

latiebedrijl


Leiding: 189g..ca. 1901 Jacobus van Ginkei Sociale herkomst: Opleiding: praktijk Loopbaan: exploitant electrotechnisch instal-

Leiding: 1899-?Jan Wiltem Verloop Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

latiebedrijf

Leiding:

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: wijnkoper

Leiding: 1904-?G. Bruna Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1899-?Carolus Henricus Maria LOngen

Leiding: 1901-ca. 1925 Jac. Uitenbogerd Sociale herkomst: Opleiding: praktijk Loopbaan: monteur bij Kon. Ned. Machinefa·

ca 1908-1911 JacobCornelis Andriessen


briek Begemann

Leiding: ca. 1911·? Jan Brouwer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: constructeur bij de Alkmaarscha LJzer· en Metaalgieterij 1908 in dienst bij machinelabriek 'Utrecht'



Naam Bedrijf: 1900 J. H. Windellillier & Co. Plaats Provincie: IJsselmonde/Zuid-Hoiland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1895 machinehandel Producten: Leiding:

Naam Bedrijf: 1899 Zeister Machinefabriek Plaats Provincie: Zeist/ Utrecht Voorgeschiedenis: Ondememings- 1899 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: machinelabriek 1899 installaties gasfabrieken Producten:

ca. 1925opgeheven

1900 kopergieteripdraaierij appendages ca. 1895·1906Jan Hendrik Windemuller

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: uitvinder/technicus Leiding:

1899 (land) stoommachines 1904 pompwerktuigen

Sociale herkomst:

139

1900-ca. 1909 Hendrik van Suylekom

JubileumnummerBronsnieuwst.g.v. het 75-jarig bestaan (1981) (22 pgs., ills.)


Naam Bedrijf:

Archiet· Diversen:

ca. 1909opgeheven

1900 Bronsen Timmer 1905 J. Brons 1906 Brons en Bonthuls Tonkesl 'Appingedammer rnotorenfabriek'

Plaats Provincie: 1900-1906 Delfzijl/ Groningen 1906 Appingedam/ Groningen

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1906 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1900 machinefabriek

Naam Bedrijt

Producten:

1911 ijzergieterij

1900-1954 Jan Brons timmermanlaannemer lagere school met extra tekenles timmerman/ bouwkundige, praktijk op smederij vader

1900-1905 Nanno Timmer Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: 1906-1927 Dirk Bonthuis Tonkes Leiding: Sociale herkomst: Textielschool Enschede/ T.H. Opleiding:

1900 Ceuvel & Co. 1916 Smit &Croll 1920 Smit & Co's Machinefabriek Naarden/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1906 naamloze vennootschap vorm: 1900 machinelabriek en ijzer/ Aard Bedrijf:

Producten: Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Huidig adres: Brons Industrie NV, Postbus 1, 9900 AA APPINGEDAM

Leiding:

metaalgieterij 1900 hulpwerktuigen voor schepen 1900 pompwerktuigen ca.1905afsluiters ca.1905distilleertoestellen ca. 191 0 (land) stoommachines 1900-1911 Johannes Ledewijk Ceuvel

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: raadgevend ingenieur te Amsterdam/vertagenwoordigerlienryWatson &Sens (Newcastle-on-Tyne) 1909-? David Croll jr. Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Pol. School Delft/ Universiteit van Glasgow

Loopbaan:

Zwickau


Leiding: Het tienjarig verslag der N. V. Appingedamroer Bronsmotorenfabriek (te) Appingedam, 1906-1916 (Appingedam, 1917) (32 pgs., ills.) (H. J. STUVEL), V
1911-ca. 1915 Jacob Cornelis Andnessen

Sociale herkomst: Opleiding: kweekschool machimsten Loopbaan: Bibliografie: Archief:

140

Amsterdam constructeur 'Holland'; directeur Verloop&Co.

DivetSen:

1916 fusie met motorenfabriek Smit te Kinderdijk, fa Smit & Croll

Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: 1900 V.J. Dejevy Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Produden: ca 1900 stoomketels, werktuigen

Naam Bedrijf:

1900 Pannevis en Zoon 1906 machinelabriek 'Hoogen· lande' Plaats Provincie: Utrecht/Utrecht Voorgeschiedenis: begonnen als smederiJ/draarerij door Joh. Pannevis, timmerman/molen· maker: tandwielen, drijfwerkassen en plaatwerk voor korenmolens Ondernemings- 1906 naamloze vennootschap

Leiding: 1900-? Vincent Joseph Dejevy Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

vorm: Aard Bedrijf:

Leiding: 1goo.? Leonard Joseph Dejevy Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet DivetSen:

Producten:

ca 1910 opgeheven ?

Leiding: 1900-ca. 1906Joh. Pannevis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: timmerman/molenmaker

Naam Bedrijf:

1900 A. Nieulant Pelkman 1914 J. A. Nieulant Pelkman Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland

Leiding: 1906-1930 M. Pannevis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: 1900smederij/blikslageriJ Aard Bedrijf: Producten:

Bibliografie:

1903 timmerwinkel, moffelinrichting ca. 1900 bakkerijmachines

Leiding: 19(1().1914 Arie Nieulant Pelkman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding:

1900 machinefabriek 1914 ijzergieterij 1900 (land) stoommachines 1900scheepsmachinerieën ca. 1910 pompwerktuigen ca. 1910motoren

Archief: DivetSen:

ca.1910-?JohannesAdrianus Nieulant Pelkman


141

Utrechts nijverheid en handel in woord en beeld (Utrecht, 1913) (5 pgs., ills.) G. A. A. JUST DE LA PAISIERES,. lndustnee/Nederland, deel2 (Haarlem, 1921), p. 139-140 75 jaar Pannevis (Utrecht, 1975) (Foto-gedenkboek met korte inleiding/ bedrijfshistorie van 2 pgs.)

Huidig adres: BV Machinelabrrek v/h Pannevis en Zoon, Postbus 8264, 3053 RG UTRECHT

Naam Bedrijf:

Naam Bedrijf:

1900 C. J. Westermann 1908 'Staalwerk'

Plaats Provincie: 1900 Bussum/Noord-Holland 1901 Zaandam/ Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1900 machinefabriek, ijzer/ metaal· Producten:

Leiding:

gieterij, grofsmederij, reparatieinrichting ca. 1901 aanzeners explosiemotoren ca. 1901 afkoelers ca 1901 stofneerslagapparatuur ca 1905 beveilingslseininrichtingen ca 1906 waterreinigers ca 1908ventilatorenlsmidsvuren ca. 1908 blowers/exhaustors ca 1908 draaiAoopkranen ca 1910 stoomketels ca 1910(olie)molenslfilterpersen ca 1910helwerktuigen ca. 1911 drijfwerk 1900·1920 Carel Jacob Westermann

ca. 1925opgeheven

Leiding: ca 1900-1906 A, van Altena Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Producten:

en

metaalgieterij "Staalwerk" te Zaandam', De LJzer- & Staalkroniek, 4 (1910/11), p. 435-437 en447-449 (ills.)

Arcbiet Diversen:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1902 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: ca 1900 auto's, motorrijwielen ca 1902 verbrandingsmotoren

1906 failliet

ca.1900 K. E. Bernhard 1907 K. E. Bemhard & Co. I Con. structiewerkplaats 'De Welchsel' Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 191 OconstructiewerkplaaiS, ma-

Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: Leiding: ca. 1910-? Ch. G. Dumont Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: 'Machinefabriek en ijzer·

ca. 1900 A. van Alle na 1902HaarlemscheAutomobiel·en motorrijwielfabriek ca. 1900 Haarlem/ Noord-Holland

chinefabriek ca. 1910 ketels, toestellen rietsuikerlabrieken

Leiding: 1900-? Karel Elie Bernhard Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktUigkundige Leiding: 1907-1908Char1esAugustSalm Sociale herkomst: Opleiding: werktuigbouwkundig ingenieur Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

142

Bibliografie: Naam Bedrijf: ca.1900Van Dam en Gorter Plaats Provincie: UithuizentGroningen Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1900 smederij/ bankwerkerijl

Producten:

ketelmakerijf montagewerkplaats/ koperslagerij/ draaierij/ (motor)rijwielhandel ca 1900 landbouwwerktuigen (stoom lococomahielen met stropers en dorsmachine), (land) stoommachines. stoomketels. scheepsmachines

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf: ca. 1900 C.A. Kuypers Plaats Provincie: ca. 1900 Vlaardingen/ Zuid-Holland 1909 Rotterdam/ Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1905 stoomketels/ stoommachines. machines voor de visserijvaart, stoomheimachines

Leiding: ca 1900-1908 Alje van Dam Sociale herkomst: landbouwer Opleiding: Loopbaan:

Leiding:

ca 1900-?CornelisAnthonie Kuypers


Leiding: ca. 1900-1908 A. Gorter Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Nederlandscha Handel en lndus/rie in 1913, p. 90-91

A. BOLT, Geschiedenis van


Uithuizen (Uithuilen, 1982). p. 112

Archiet Diversen:

1908 geliquideerd

Naam Bedrijf:

ca. 1900 C. Laannan ca. 1908 Gebrs. Laannan Plaats Provincie: Dordrecht! Zuid-Holland

Naam Bedrijf: ca. 1900 Arij Jordaans Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: ca. 1800 opgericht als wagenmakerij Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1900 smederij Producten:

1909 constructiewerkplaatsfmachinefabriek ca 1900 gemeentereiningsmateriaal

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: ca. 1906 smederij Producten:

ca. 1908 motorenlabriek ca.1908scheepsmachinerieên, verbrandmgsmotoren voor schepen

Leiding: ca. 1906-?Cornelis Laarman Sociale herkomst: machinemakertmonteunbankwerker


Leiding: ca 1900-ca. 1915 Arij Jordaans Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding:

143

ca. 1908--? Nicolaas Laarman

Sociale herkomst: machinemaker/monteurlbankwer·

Leiding:

ker

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: monteur bij fa 'Aeineveld'


Naam Bedrijf:

ca 1909 opgeheven ?

ca.1900 Ml)s 1904 Mils & Co. Alphen aan de Rijn/ Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: scheepsrepatatie, constructiewerk (o.a. reservoirs)

Leiding: ca 1900·? Pieter Mijs Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Leiding: ca 19()()..?Cornelis Gijsbars Helbers Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: monteur bij fa 'Aeineveld' Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1908 overgenomen door la. Boot te Alphen

ca. 1900 A. J. van Dam 1902 Overschlesche Motonmfabriek

Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 190Q..1902 onderdeel van de scheepswerf A J. van Dam te Ondememingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

Overschie 1902 naamlozevennootschap

Gemeentearchief Rotterdam. Ar· chiefnummer 291. Periode: 1901· 1946 (2.5m) 1941 opgeheven

Naam Bedrijf: ca. 1900 J. H. van RaaH Plaats Provincie: Maassluis/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1912 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf:

19CJ4..? Willem van der Pijl Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: timmermanlaannemer


ca 1900·1909 Paulus Philippus van Roon

ca. 1912 machinefabriek en constructiewerkplaats

Producten: Leiding: ca. 1900-ca. 1914 J. H. van Raait Wz Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf: ca. 1900 W. J. Schepper Plaats Provincie: Alkmaar/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1911 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: ca 1910stoomsmederij,ijzergieterij, lasinrichting, ketelmakerij, scheeps· werf

ca.1900verbrandingsmotoren

144

Producten:

ca 1910 constructiewerk, polder-

Loopbaan:

gemalen, inrichting zuivelfabrieken


Leiding: ca.1900-?W.J.Schepper Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf: ca. 1900 'Tubantia' Plaats Provincie: Almelo/ Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: metaalgieterij en reparatiewerk-


Naam Bedrijf: ca. 1900 J. Scheuermann & Co. Plaats Provincie: UtrechtfUtrecht Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1909 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: ca.1906verbrandingsmotoren

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Leiding: ca. 1900-? J. Scheuermann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1909-? B. Hussem Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

plaats voor (land)stoommachines

Producten:

Naam Bedrijf:

ca.1900W.C. Visser 1908 Visser's Landbouwkantoor Plaats Provincie: Edam/Noord-Holland(1908:kantoor te Amsterdam)

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 onderdeel naamloze vennootvorm: schap Aard Bedrijf: ca. 1900 petroleummotorenfabriek Producten: ca. 1900 petroleummotoren, later

ca 1918 opgeheven?

ook andere soorten verbrandingsmotoren

Naam Bedrijf: ca. 1900 W. L. w. Stevens Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: machinesmederij Producten:

Leiding: ca. 1900-? Willem Cornelis Visser Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: koopman Bibliografie: Archiet Diversen:

Leiding; ca. 1900-? W. LW. Stevens Sociale herkomst: Opleiding:

145

1908 ingebracht in N. V. Vissers landbouwkantoor te Amsterdam

1918 geliquideerd; fabrieken inventaris verkocht

Naam Bedrijf: ca. 1900 J. Vos en Zoon Plaats Provincie: Groningen/Groningen Voorgeschiedenis: ca. 1900 rederij J. Vos en Zoon start

Naam Bedrijf: 1901 Manille Bogaerts Plaats Provincie: Tilburg/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemings-


landbouwwerktuigen

scheepsbouw- en reparatiewerf

Ondernemings-


1911 motorenfabriek

Leiding: 1901-? Manille Bogaerts Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige




Naam Bedrijf: 1901 H. Bürgernelster Jr. Plaats Provincie: Heerlen/ Urnburg Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1901 technisch bureau

Naam Bedrijf:

ca. 1900 P. L Wijnvoord 1907 machinefabriek 'De Kroon' ca.1915Gebrs. Wijnvoord 's Gravenhagel Zuid-Holland

1903 machinefabriekje, smederijl construc~ewerkplaats

Producten:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1907 naamlozevennootschap

vorm:

fabrieken, gasgeneratoren

Leiding:

Aard Bedrijf: Producten: Leiding: ca. 1900-? Pieter Louis Wijnvoord Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: deelgenoot in machinefabriekSpoor &Wijnvoord te 's Gravenhage

ca 1903 constructiewerk

ca 1903 bouw ovens/ inrichting gas-

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:


146

1901-? Hendrik Herman Bürgemeister Jr.


Naam Bedrijf: 1901 B. A. Heesen Plaats Provincie: Ouder-Amstei/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1901 reparatiewerkplaats Producten:

Bibliografie:

ca 1910motorenfabriek ca 1910 reparatie/bouw scheeps-

Archiet Diversen:

Nijverheid en handel in Oordrechten omstreken{Dordrechl, 1908), p. 55 Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel V(ca 1955), p. 141-144

1985opgeheven

motoren

Leiding: 1901-ca 1930 B. A. Hoosen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Archief: Diversen:

'Hoosen-motoren ', Het Leven, Jrg. 1913, p. 1087 Meta/eiSCltovisie, 1976, no. 3, p. 2829

koperslagerij- en gieterij) ca 1906 ketelmakerij

1909 scheepswerf 1955 bedrijf verplaatst naar Boxtel 1968 onderdeel Simon-Engineering Ltd. {Cheadle): verder als SimonHeesenBV Huidig adres: Robinson Milling BV. Postbus 25, 5280 AA BOXTEL

Naam Bedrijf: 1901 Jonker & Stans Plaats Provincie: Hendrik ldo Ambacht! Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1901 scheepswerf en construc· tiewerkplaats

Producten:

Naam Bedrijf: 1901 Marckmann & Faasen Plaats Provincie: 1901 Rotterdam/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1928 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1901 reparatiewerkplaats (smederij/

Producten:

ca. 1906 stoomketels

Leiding: 1901-? Johan ,lulius Markmann Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1901-? Elias Faas en Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

ca. 1901 schepen ca. 1902 constructiewerk (gashouders, tanks, reservoirs)

Leiding: 1901-1923 Willem Stans Sr. Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

ca. 1901 reparatie motoren

1909 overname werf Kalkman te Capelle a/d IJssel ca. 1955 omgezet in IJsselwerf

Naam Bedrijf: 1901 Schipper & van Dongen Plaats Provincie: 1901 Raarnsdonkveer/ Noord-

Leiding: 1901-1922 Klaas Leenden Jonker Sociale herkomst:

147

Brabant 1906 Geertruidenberg/ Brabant

Voorgeschiedenis:

Noord-


1910 naamloze vennootschap 1901 reparatiewerkplaats

Leiding: 1901-? Roelof Johan van Dongen Sociale herkomst: Opleiding: scheepsbouwmeester Loopbaan:

Naam Bedrijf:

ca 1930 produktie-aktiviteiten gestaakt; voortgezet als participaliemaatschappij

1902Rörlnk 1908 Rörlnk & van den Broek Enschede/ Overijsset

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1955 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

1902 smederij

Producten:

ca 1910 constructiewerkplaats ca 1910 klein constructiewerk (Iran·

sportwagens/Werktuigen) aanwezig op bedrijf Huidig adres: BV Machinefabriek Vih Schiper & van Dongen, Buitenhaven 5, postbus 25, 4930 AA GEERTRUIDENBERG

Naam Bedrijf:

1902 Nedertandsche Maatschappij tot het verrichten van mijnbouwkundige werken Plaats Provincie: Haarlem/Noord-Holland ;werkplaats te Heerlen/ Urnburg

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1902 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1902technisch bureau Producten:

Archief: Diversen:

vervaardiging/reparatie stoommachines/schepen

Leiding: 1901-1910 Jacob Schipper Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werktuigkundige


De industrieele Club (Amsterdam, ca 1918), p. 391·393

ca 1906 machinefabriek ca 1914 scheepswerf

Producten:

Bib#ografie:

1904 eigen werkplaats 1902 opsporen ertsen en mineralen; ontwerpen/adviezen en uitvoering boorwerken 1904 boorinstallaties e.d.

Leiding: 1902-? J. Koster Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1897)/mijn-ingenieur Loopbaan: ingenieur Laura en Vereeniging

Leiding: 1908-1955 Johan Gerhard Rörink Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smid Leiding: 1908·? J. van den Broek Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: monteur Bibliografie: Archief: Diversen:

Huidig adres: Rörink & Van den Broek BV, Postbus 18, 7500 AB ENSCHEDE

Naam Bedrijf: 1902 G. Vaessen &Co. Plaats Provincie: Weert! Urnburg Voorgeschiedenis: Ondernemings-


stoombascules

Leiding: 1902·? Gerard Vaassen Sociale herkomst:

148

Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

ca. 1903 constructiewerk, plaatijzer. werk (reservoirs, tanks e.d.)

ijzerhandelaar/herbergier 'Vaessen's en Zoon's weegwerktuigenfabriek', Nederlands Economisch Cultureel Archief. deel IV (ca 1954), p. 409

Leiding: 1903-? Jan Willem Kips Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: aspirantwerktuigkundig-ingenieur

1971 failliet

Leiding: 1906-? J. H. van der Wal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

1902 Verhoeven ca.1915Daub& Verhoeven Tilburg/Noord-Brabant

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1902smederij, handel in bakkerijmaProducten:

chines bakkersovens e.d.


Naam Bedrijf:

1903 Motorenfabriek 'Holland'/ Holland-Motor Co. Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: verbrandingsmotoren

Leiding: 1902-? Verhoeven Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: ca 1915-? Daub Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: burgemeestervanKeulen/handelaar

(zuiggas/

petroleum)


ca 1912opgeheven


Huidigadres:Daub& Verhoeven BV, Nieuwe Kerksedijk 10, 5051 HTGOIRLE

Naam Bedrijf: 1903 Kips & Co. Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 19031asbedrijflmetaalwarenfabriek Producten:

149

Naam Bedrijf:

1904 A. Hovers 1909 Tilburgsche constructiewerk· plaats en machinefabriek Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant

Voorgeschiedenis: Onderneming&- 1909 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1904 smederij Producten:

1909 constructiewerkplaats en machinefabriek 1904 steenpers 1907 excavateur

1904-? A. Hovers Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: smidsknecht op steenlabriek Loopbaan: 1909-? J. A. M. van der Schoot Leiding: Sociale herkomst: Opleiding; ondernemer Loopbaan:

Bibliografie:

Archiet Diversen:

Nederlands Ecooomisch Cultureel Archie( deelll (ca. 1952), p. 173-177 Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VI (ca 1956), p. 189192 1968 samenwerking met Hitachi (Tokio) 1972 bedrijf in Tilburg gesloten; produktie voortgezet in Beerse (Belgiê)

Naam Bedrijf: 1904 werktuigenfabriek 'De Emer' Plaats Provincie: 1904 Breda/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: 1904 verbrandingsmotoren, zaagmachines


1904 werktuigenfabriek 'Friesland' 1904 Dronrijpl Friesland 1908 Leeuwardent Friesland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1904 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: zuivel/landbouwwerktuigen Leiding:

1904-ca. 1927 Pieter Douwes Statema

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Metalelectrovisie, 18 (1979), no. 11, p. 22-23

ca. 1983 opgeheven

Naam Bedrijf: 1904 VanderKuy & Van der Ree Plaats Provincie: 1904-1917 Rotterdamt Zuid-Holland 1917 Schiedam! Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1914 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1904 tandwielbewerkingsbedrijl 1906 koper/ metaalgieterij

Leiding: 1904-ca. 1910 Frans Klep Sociale herkomst: eigenaar/exploitantijzergieterij Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1904-ca.. 1910Willem Klep Sociale herkomst: eigenaar/exploitant ijzergieterij Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

De Klep, 9(1989), no.314 (augustus), p. 26-29 191 0opgeheven

ca. 1910 motorenlabriek

Producten: Leiding:

1917 scheepswerf 1904 tandraderen/wielen ca. 1910 verbrandingsmotoren 1904-ca. 1922 Gerrit Jacobus van derKuy

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: metaaldraaier Leiding: 1904-ca. 1922 Hendrik van der Ree Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: labrieksbaas

150


Naam Bedrijf: ca. 1904 Aikema Junior en Co Plaats Provincie: Rotterdamt Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming:r

1922 failliet

vorm:

Naam Bedrijf: 1904 c. Teeuwen Plaats Provincie: Tegelen/Umburg Voorgeschiedenis: Onderneming:r vorm: Aard Bedrijf: Producten: kleibewerkingsmachines


Leiding: 1904-ca. 1906 CasparTeeuwen Sociale herkomst: kleiwarenfabrikant/deelgenoot in


Opleiding:

Leiding: ca 1904-ca. 191 0 Aikema Jr. Sociale herkomst: machinehandelaar Opleiding: Loopbaan:

IJzerfabriek Tegelen w. ir. (Aken); praktijk op IJzerfabriek Tegelen

ca 1906opgeheven

Naam Bedrijf:

1904 Zuldhollandsche machinefa· briek en constn.tctieweltplaats Plaats Provincie: 's Gravenhagel Zuid-Holland

Producten:

Voorgeschiedenis: Onderneming:r 1904 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1904 machinelabriek en constructiewerkplaats

Producten:

ca 1910opgeheven

Naam Bedrijf: 1905 Gonnermann & Co. Plaats Provincie: HaarlemiNoord-Holland Voorgeschiedenis: Onderneming:r vorm: Aard Bedrijf: 1905 technisch (handels)buro

Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

ca 1905 machinefabriekje ca 1905 houtbewerkingsmachines

ca 1905 smeedwerk, ijzeren rolluikenAlekken, windwerktuigen ca 191 0 houlbewerkingsmachinerieên, zaagmachines, vei· ligheidsassen, kleine electrische lieren

Leiding:

1905·1912 Heinrich Rudolf Gonnermann

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinist Leiding:

Leiding: 1904-? A. Kröner Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur Loopbaan:

1906 constructiewerkplaats en machinefabriek 1906 koelinstallaties 1906 pijpleidingen 1906 transportinrichtingen 1906aluminiumverwerking (bakken, reservoirs) 1906 pompwerktuigen

1905-1923 George Uebl Eberhardt Martini



Leiding:

151

1912·? Johan Ferdinand van der Mersch


De lndustriee/e Club (Amsterdam, ca.1918),p.119-122 Chemisch Weekblad, 25 (1928), p.

475-476

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

1932 failliet; gebouwen ingenomen door Conrad-Stork

1905 Alex Nerincx ? 'Holland'

Plaats Provincie: Bergen op Zoom/ Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1915 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1905 machinefabriek construcProducten:

tiewerkplaats 1909 ijzergieterij klein constructiewerk, machinerieën voor de suikerindustrie (fllterpersen, transportinrichtingen), machines voor chemiseheltextiel-industrieën

Leiding:

1905-ca 1920 Alexander Antoine Nerincx Sociale herkomst: directeursuikerfabriek


G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, IndustrieelNederland, deel2 (Haarlem, 1921),p.129-130 1922 onderdeel De Vries Robbé 1928 onderdeel Gebrs. Stork & Co. ca 1978 fusie met Assaibergs N. V. Huidig adres: RMI Holland BV, Postbus26,4600MBERGENopZOOM

Naam Bedrijf: 1905 W. L. W. Stevens Plaats Provincie: Scheveningen/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: smederij Producten: Leiding: 1905-?W. LW. Stevens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Naam Bedrijf: 1905 N. Timmer & Co. Plaats Provincie: Meppei/Orente(fabriekteStaphorsll Overijssel)

Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1905 reparatiewerkplaats stoommaProducten:

chines, motorenlabriek 1905 motoren

Leiding: 1905-? Nanno Timmer Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: deelgenoot motorenfabriekBrons en Timmer, Delfzijl

Leiding: ca. 1910-19121Jsbrand Brouwers Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1910) Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

152

ca 1920 opgeheven ?

Bibliografie: ca. 1905 J. Koster Hzn Naam Bedrijf: Plaats Provincie: ca 1905StadskanaavGroningen

1917 Groningen/ Groningen

Nederlands Economisch Cultureel

Voorgeschiedenis: Ondememingtr vorm: ca 1905 constructiewerkplaats Aard Bedrijf: Producten:

Archie( deelll (ca 1952}, p. 91-94 J. C. DE BRUYN, Du Croo & Brauns /ocomolieven(1987) (114 pgs., ills.)

1917 scheepsweri ca 1909 constructiewerk (bruggen/kappen) lieren, ankers

Archief: Diversen:

Leiding: ca. 1905-1937 Jan Koster Hzn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief. Diversen:

1963 werf geliquideerd; bedrijf samengevoegd met scheepswerf J. Drawas en Co. tot Nieuwe Noord· Nederlandsescheepswerven

Naam Bedrijf: Naam Bedrijf:

vorm: 1907 constructiewerkplaats 1907 constructiewerk, smalspoor en smalspoormateriaal

Leiding: 1906-1931 Engelbart Adolf du Croo Sociale herkomst: Opleiding: c. ir. (1899) Loopbaan: technisch bureau Leiding:

1917-1920 oprichting filiaal te Weesp 1923 overnameN. V. machinefat.xieken 'De Volharding', 'Kalimas' en 'Amsterdam· te Soerabaya, samen· gevoegd onder de naam N. V. Ver· enigde Machinelabrieken Ou Croo & Brauns 1964 meerderheid aandelen in handen van Hollandia-Lubbers 1969 fusie met Hk Jonker & zn tot Jonker du Croo 1983 gesloten

1906 J. H. Ledeboer & H. Plokker ca. 1908 scheepsweri'Marantha' Rotterdam/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondemamingtr vorm: Aard Bedrijf: 1906 bankwerkeriVreparatiewerk·

1906 E. A. du Croo 1907 Du Croo en Brauns Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememingtr 1909 naamloze vennootschap Aard Bedrijf: Producten:

N. V. Constructiewerkplaatsen voor· heen Ou Croo & Brauns, Ie Amsterdam', Indië, 8 (1924125), bijblad 2 april1924 (8 pgs., ills.)

1907-1928 Pieter Johan Chrisliaan Brauns


153

Producten:

plaats, grafisch installa~ebureau 1907 machinefabriek 1908 scheepswerf 1907 scheepsmachinerieên, ketels 1908 schepen

Leiding: 1906-ca. 1909Jeremias Ledeboer Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundig ingenieur Loopbaan: Leiding: 1906-ca. 1909 Herbart Plokkar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: handelsreiziger



ca 1909 failliet

1906 De Wolf en Nljhuls 1912Th. de Wol WinterswijktGelderland

vorm: Aard Bedrijf:

1906 stoomsmederij ca 1910 machinefabriek en machinahandel

Producten: Leiding: 19<J6.1912GerritJan Nijhuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: monteur 1906-? Thomas de Wolf Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: monteur Loopbaan:



1912 splitsing. De Wolf en Nijhuis ieder zelfstandig verder. 1920 overgegaan aan Oonk, later aan Funke

1906 Wijngaanl, Bob en Co. 1910 Van Lieren Co. Bedum/Groningen

vorm: Aard Bedrijf:

1906 smederij ca. 1911 machinelabriek

Leiding: 1906-ca. 191 0 Willo Wijngaard Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smidsknecht Leiding: 1906-<:a. 1910JanBolt Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: smidsknecht Leiding: 1910-? Johannes van Lier Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief.· Diversen:

1964/66 hoofdvestiging overgeplaatst naar Meppel Huidig Adres: BVBedumerMachinefabriek, Postbus 86, 7940 AB MEPPEL

Naam Bedrijf: 1906 P.C. A. Zlmmennan Plaats Provincie: Enschede/Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1906 smederij Producten:

1911 ijzerg iete rij en machinefabriek ca. 1906 machines/vormen cement!kalksteenfabrieken

Leiding: 1906-? P.C. A. Zimmerman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Producten:

154

Producten: NaamBedrij:

1907W.A.Hoek 1912 N.V. Hoek's machineen zuurstoffabriek Schiedam/Zuid-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1912 naamlozevennootschap 1907 stoomsleperswagen 1907 reparaties 1907machineonderdelen 1909 oompressOlS 1911 zuurstofapparatuur 1913stoombrandspuit


Leiding: 1907-? Willam Adriaan Hoek Sociale herkomst: Opleiding: diplom-ingenieur (Bingen) Loopbaan: constructeur/ uitvinder Bibliografie:

Archiet Diversen:

1907 Mij. voor scheeps· en machinebouw 'Bergsche Maas' Plaats Provincie: Heusden/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: uitgebreide voortzetting van stoomsmederij W. de Bruyn Ondernemings- 1907 naamloze vennootschap

Naam Bedrijf:

G. A. A. JUSTOE LA PAISIEAES, IndustrieelNederland, deel 2 (Haar· tem, 1921 ), p. 97-100 Gedenkboek N. V. Hoek's machineen zuurstoffabriek, Schiedam, 19071October 1932 'N.V. W.A.Hoek'smachine-enzuurstoffabrieken', Nederlands Econo· misch Cuhureel Archief, deellil (ca. 1954), p. 91-94. 135 millioen kub. meter zuurstof in een halve eeuw. N. V. W. A. Hoek's machine-enZLIIJIStJifa/xiek, Schiedam, 1907-1957(48 pgs .• ills.) Huidig adres: Hoek-loos, Havenstraat 1, 3115 HC SCHIEDAM

Naam Bedrijf: 1907 G. en J. van Jooten Plaats Provincie: Coevorden/Orante Voorgeschiedenis: Ondememings- 1918 naamlozevennootschap

vorm: Aard Bedrijf:

Leiding: 1907-ca.1918G. vanJoolen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1907·? Jacobvan Joolen Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

vorm: Aard Bedril: Producten:

ca. 1909 motoren

1907 smederij"

155

vorm: AardBedril Producten:

1907 scheepswerf. machinefabriek, constructiewerkplaats 1907 schepen, constructiewerk

Leiding: 1907-1908 E. A. de Bruyn Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: machinefabrikant te Heusden Leidmg: 1908J.F.H.Koopman Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1894) Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

1908failliet 1909 in gewijzigde vorm scheepswerf voortgezet door de la. De Haan en Alta, later la. de Haan en Oerlemans

NaamBedrijf: 1907Mulder Plaats Provincie: Tegelent Urnburg Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: ca. 1914 klei- en bouwvakmachines Leiding: 1907-? Hendrik Herman Mulder Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werkzaam in ijzerfabriek Tegelen Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf: 1907 R. Ran Plaats Provincie: VlaardingenfZuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1907 smederij, reparatiewerkplaats ca. 191 0 machinefabriek Producten: 1910 donkey-ketels ca. 1911 heimachines, scheepsketels,smeedfconstructiewerk

Leiding: 1907-? R. Aan Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

Naam Bedrijf: 1907 Omnia Motors Plaats Provincie: 1907 Rotterdamt Zuid-Holland

'Stoomketels en machines·. lndustrieeiWeekblad, 6 (1911 t12), no. 45, p. 345-347

Archief: Diversen:

1908 Voorburgt Zuid-Holland

Voorgeschiedenis: voortzelling van Omnia Engineering Works, onderdeel van fa. Houwing & Co. te Rotterdam Ondememings- 1908 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: 1908verbrandingsmotoren,automobielen

Leiding: 1908-1910 P.C. Zuyderhoudt Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1904) Loopbaan: Leiding: 191 0-1912 Willebeek Ie Mair Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

1907 C. F. M. Verstijoen 1909 Maastrichtsche Mach inefa· briek Maastricht! Limburg

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1909 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1907 machinefabriek Producten:

Leiding: 1907-ca. 1912 C. F. M. Verslijnen Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1906) Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:

Haagsche Courant, 28 maart1981

1912 opgeheven; ca. 1915 onder dezelfde naam voortgezet?

1912opgeheven

Naam Bedrijf:

1908 Nederlandsche Industrie .f111aatschappij Plaats Provincie: Winschotent Groningen

156

Voorgeschiedenis: Ondememings- 1908 naamloze vennootschap vorm: AaTd Bedrijf: ca 1908 machinefabriek Producten: ca 1908 locomobiles, landLeiding: 1908-? K. Moed Sociale herkomst: Opleiding: mede-directeur fa. Moed & Veenslra


Naam Bedrijf: 1908 machinefabriek 'Fulton' Plaats Provincie: Hoogezand/Groningen Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1908 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: onderdeel scheepswerven fa. G. en Producten:

H. Bodewas te Marlenshoek 1908 scheepsmachinerieên, stoomketels

Leiding: 1908-? E. Gorter Sociale herkomst: Opleiding:


Naam Bedrijf: 1908l. de Men en c. te Veldhuis Plaats Provincie: Dordrecht! Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten: Leiding: 1908-? Leendart de Man Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

machinebankwerker

Leiding: 1908·? Comalis te Veldhuis Sociale herkomst: smid Opleiding: Loopbaan: machinebankwerker

Loopbaan: Bibliografie: Archiet Diversen:


Naam Bedrijf: 1908 machinelabriek 'Rotterdam' Plaats Provincie: Ronerdam/Zuid-Holtand Voorgeschiedenis: Ondememings- 1908 naamlozevennootschap vorm: AaTd Bedrijf: 1908 machinefabrieklreparatieProducten:

Loopbaan: Leiding: 1908-? D. A. de Rijck Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

bouwwerlduigen, ketels, persen

Loopbaan:

Leiding; 1908-? J. L Bosscha Sociale herkomst: Opleiding:

werkplaalS ca 1908 scheepsmachinerieën, stoomketels

157

ca 1936 opgeheven

Naam Bedrijf: 1908 c. & H. Verbeek Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: 1908 reparatiewerkplaats

ca. 1912 machinefabriek Producten:

machinesvoordeconfectie-industrie

Leiding:

1908-? caspar Franciscus Joannes Verbeek

Sociale herkomst: koopman Opleiding: machinistenschool Amsterdam Loopbaan: Leiding:

1908-? Tieleman Franciscus Henricus Verbeek Sociale herkomst: koopman·

Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Arcbiet Diversen:

Naam Bedrijf: Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemingsvorm: Aard Bedrijf: Produden:

Wat Nederland maaJd(z_ pl., 1916)

Huidig adres: BVMachinehandeiC& H Verbeek. Postbus 1024, 1000 BA AMSTERDAM

ca. 1908 Wolf en Struck VaalslUmburg

Naam Bedrijf:

1909 Technlsch bureau Braat 1914 machinefabriek Braat 1935 Constructiewerkplaatsen en machinefallrlek Braai Plaats Provincie: Rotterdam/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1909 opgericht als dochteronderneming van Braat's machinefabrieken te Soerabaja 1914technisch bureau en machinefabriek ieder apart zelfstandig verder Ondernemings- 1914 naamloze vennootschap

vorm: Aard Bedrijf: Produden:

Leiding: 1909·1942J. A. Karreman Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie:

1908 motorenfabriek 1908 motor voor motorboten

Leiding: 1908-? Wolf Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1908-? Struck Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

1910 machinefabriek en constructiewerkplaats ca. 1914 smeedwerken, algemene machinebouw, onderdelen. spoor· wagens. constructiewerk (tanks, bruggen)

Archiet Diversen:

50 jaar Braat Rotterdam (oct. 1959) (ca. 40 pgs .• waarvan 14 tekst, rest foto's van produkten) 'Constructiewerkplaatsen en machinefabriekN. V. Braai-Rotterdam', Nederlands Economisch Cultureel Archie( deel VI (ca. 1956), p. 6Hl6 'BraatN. V. Constructiewerkplaatsen en machinefabriek', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel Vlll(ca. 1963), p.122·124

1967 onderdeel Ver. Bedrijven Nederholst NV

ca. 1911 overgeplaatst naar Aken

Naam Bedrijt

1909 Brandenbutgh, van Rheenen en Voorwalt Amsterdam/Noord-Holland

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1918 naamlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf:

158

Producten:

omkeerkoppelingen voor scheepsmotoren

Leiding: 1909-? Hendr. Franc. Brandenburgh Sociale herkomst: scheenwinkelier Opleiding: avondschoot en praklijk bij Hasselman en Deutz

Loopbaan:

Schift

Leiding: 1909-ca 1915 8. D. Prins Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

Leiding: 1909-1932 J. F. van Ahaenen Sociale herkomst: Opleiding:


Loopbaan: Leiding: 1909-? Joh. Theod. Fred. Voorwalt Sociale herkomst: koopman Opleiding: ambachtsschool, praktijk bij 'De Schelde'/ KromhouV Deutz


Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1904) Loopbaan: ingenieursbureau De Bruyn Kops en

'N. V. machineen motorenfabriek vlh Brandenburgh, van Ahaenen en Voorwalt', Nederlands Economisch CullureeiArchief, deel IV (ca.1955),

Naam Bedrijf: ca.1909 J. W. Volker &Co. Plaats Provincie: Eindhoven/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondememingsvorm: Aard Bedrijf: ca 191 0 technisch bureau Producten:

p.S9-90

Archief: Diversen:

Naam Bedrijf.·

1909 Haagschè machinefabriek en ijzergielerij 's Gravenhagel Zuid-Holland

Leiding: ca. 1909-1936J. W. Volkar Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: dir. gemeentelijke gasfabriek/waterleiding Eindhoven

Bibliografie:

vorm: ca 1909 constructiewerk

ca. 1913 gietwerk, reservoirs, drooglkoelinrich6ngen, ~mpen, stof· zuigmachines,lieren/hijswerktuigen, centrale verwarming

Leiding:

ca 1912 constructiewerkplaats ca 1912 installaties gasfabrieken, ovenbouw, stalen ribbenbuis ca. 1914 koelers/exhaustors, kolenwagens, loopkranen

ca. 1987 opgeheven

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1909 naamlozevennootschap Aard Bedrijf: Producten:


1909-1911 M.D. Chariouis

159

Archief: Diversen:

G. A. A. JUST DE LA PAISIEAES, Industrieel Nederland, deel2 (Haarlem, 1921), p. 179-183 Klivocalorielje Personeelsorgaan door en voor het personeel van Volkar N. V. Klima N. V., no. 32 (juni 1958) (74 pgs .• ills.)

Producten: Naam Bedrijf: 1910 D. Booti'De Industrie' Plaats Provincie: Alphen ald Rijn/ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: 1851 Philippus Boot koopt scheepswerf 1887zoon0irkbootneemtwerfover, start met ijzeren scheepsbouw


1817 scheepswerf 1910 motorenlabriek 1910 verbrandingsmotoren voor schepen

Leiding: 1910-1949 Johannes Boot Sociale herkomst: eigenaarscheepswerf Opleiding: ambachlsschooi!Technicum Bingen en praktijk op diverse Nederlandse machinelabrieken (Amhemsche Stoomsleephellingmaatschappij en Kromhout)

Leiding: 1910-1913 Geurt Thomassen Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan:

Archiet Diversen:

Honderdjaarschepenen veertigjaar motoren. Jubileum D. en Joh. Boot N.V., Alphen ald Rijn (1951) (110 pgs.,ills.) '50jaar"lndustrie"-motoren·. Metaalvisie, 3 (1960), no. 10 (oktober), p. 22-23 Scheepvaartmuseum 'PrinsHendrik' te Rotterdam (vnl. tekeningen) ca. 1975 gesloten

1910 G. Thomassen, machineen motorenfabriek 1913 Nederrijnsche machineen motorenfabriek 1920 G. Thornassen & Co. Plaats Provincie: Arnhem/Gelderland Voorgeschiedenis: 1910 Geurt Thomassen treedtuit Fa. Thomassen en gaat zelfstandig verder Ondememings- 1913 naamloze vennootschap

Naam Bedrijf:

vorm: Aard Bedrijf:

deelgenoot Fa. Thomassen te Arnhem

Leiding: 1913-? E.I. E. Bijleveld Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: 1913-?G. Blom Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:



verbrandingsmotoren

1957 fusie met machinefabriek Jansen & Sutorius te Utrecht; produktie daarheen overgebracht

Naam Bedrijf:

1911 't Hooft & Schuytvlot Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondememings- ca. 1913naarnlozevennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: liften

Leiding: 1911-? Petrus Jacobus 'I Hooft Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Leiding: 1911-?PhilippusJacobusSchuytvlot Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Bibliografie:

1910 motoren- en machinelabriek

160

'Een liftenlabriek op eigen bodem·, Industrieel Weekblad, 6 (1911/12), no.21,p.162-166(ills.)

Arcbiet Diversen:

1913 failliet; heropgericht als n. v. 1

Sociale herkomst: houthandelaar/mede-directeurJ &K Smit's scheepswerven

Opk;jiding: Loopbaan: Naam Bedrijf:

1911 motorenfabriek 'Kinderdijk' 1916 Smlt & Croll 1920 Smlt & Co's Machinefabriek Kinderdijk/Zuid-Holland

Bibliografie:

Plaats Provincie: Voorgeschiedenis: Ondememings- 1911 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: 1911 motorenfabriek Producten: 1911 verbrandingsmotoren

Archief: Diversen:

Leiding: 1911-1942 Willam Smit Hzn Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1908) Loopbaan: ingenieur flessenfabriek Rijswijk Bibliografie: Archief: Diversen:

Naam Bedrijf:

Nederlands Economisch Cultureel Ardlief, deellil (ca. 1954), p. 319 Algemeen Rijksarchief, 3e afd. Periode1911-1958(2meter)(inventaris) 1916 overname fa. Ceuvel & Co. ca 1958 overgenomen door Boele en Kerlen, later onderdeel Boele Zand en Grint, Krimpen a/d Lek

Naam Bedrijf: 1911 ComellsSwarttouw Plaats Provincie: Schiedam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: onderdeel van gelijknamig stuwaOndernemingsvorm: Aard Bedrijf: Producten:

"Dordt"

Leiding:

ting van dealdeling kleine electramotoren van deN. V. Electratechnische Industrie te Slikkerveer 1911 naamloze vennootschap

Leiding:

1911-1951 WillemAdrianus Boogaardt

161

1911 reparatiewerkplaats makerij 1911 reparatie schepen ca 1915 ketels voor en aanleg van centraleverwarming in broeikassen ca 1920 fabricage stalen ramen; fabricage/montageolie-opslaginstallaties;apparatuurchemischeindustrie; staalconstructies (bruggen) 1911-1953 Comalis Ladewijk Verpoorte

Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliograf/9:

1911 eleciiOmotorenlabriek 1911 eledromotoren

doorsbedrijf 1912 naamlozevennootschap

ca. 1915 constructiebedrijf/ketel-

1911 Wiltem Smlt & Co's Electromotorenfabriek 1918 Electromotorenfabrlek

Plaats Provincie: Dordrechtl Zuid-Holland Voorgeschiedenis: opgericht als zelfstandige voortzet-


De Ingenieur, 26 (1911 ), p. 888-889 E.M. F. Dordt Terugblik 1911-1928 (31 pgs., waarvan 7 tekst) Economisch Archief voorNederland en Koloniën (Amsterdam, z.j.= ca. 1936) (4 pgs., ills.) 'E. M. F. Dordt van 0,5 tot 4000 pk', Metaalvisie, 4 (1961 ), no. 4, p. 24·25

G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, lndustriee/Nederland, deel2 (Haarlem, 1921), p. 153-154 'Swarttouw's constructiewerkplaatsen en machinelabriek CV', Neder-

lands Economisch Cultureel Archief, deellil (ca. 1954), p. 333-338 'Swarttouw's constructiewerkplaatsen en machinefabriek CV', Nederlands Economisch Cultureel Archief, deel VI (ca. 1956), p. 335-344 'Swarttouw: 50 jaar paraat ondernemerschap', Metaalvisie, 4 (1961 ). no. 6, p. 22-23

Archiet Diversen:

Naam Bedrijf:

Huidige adres: Delfische Machinefabriek B.V., Delftweg 125, 2289 BC RIJSWIJK

1912 Hollandse he Plaatwellerij en Pijpenlabriek J. 0. B. Olie & Gonnermann

Plaats Provincie: Velzen/ Noord-Holland Voorgeschiedenis: Ondememingtr 1914 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten: buizen/ reservoirs/ kookpannen Leiding: Sociale herkomst: Opleiding:

te Haarlem

Bibliograf/8:

1912-?G. Burghoorn Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: werktuigkundige Loopbaan:

1912-1928 Heinrich Rudolf Gonnermann

technicus/ uitvinder; deelgenoot fa. Gonnermann &Co. te Haarlem

1912-? Johannes Dirk Benjamin Olie Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: technicus bij fa Gonnermann & Co. Loopbaan:

1973 opgeheven

Naam Bedrijf: 1912 Delfische Machinelabriek Plaats Provincie: DelliJ Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondememingtr 1912 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten:


Loopbaan:

Archief: Diversen:

De industrieeleclub(Amsterdam, ca. 1918), p. 436-437 'Piaatwellerij', De Nieuwe Eeuw. no. 595 (17 januari 1929), 498-500 Jubileumnummer sept. 1962 van Plaat wel en wee '50 jaar plaatwellerij'. Samen, 31 (1962), no. 10, p. 211-213 SIEBE ROLLE. Gisteren... haast onherkenbaar. Velsen toen en thans (LJmuiden, 1982), p. 147-149 (ills.) 1957 fusie met Bronswerk te Amersfoort en machinefabriek Voorwaarts te Amsterdam 1968 onderdeel Bronswerk-Rjenoord 1969 onderdeel Stork-concern 1980 gesloten

Naam Bedrijf: 1912 G. J. NIJhuls Plaats Provincie: Winterswijk/Gelderland Voorgeschiedenis: afsplitsing fa. Oe Wolf & Nijhuis (zie aldaa~

Ondememingtr vorm: Aard Bedrijf: Producten: Leiding: 1912-1962 Gerrit Jan Nijhuis Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief:

162

Diversen:

Naam Bedrijf:

Huidigadres:Nijhuis Machinefabriek BV, Parallelweg 4, WINTERSWIJK

1912 Scheepsreparatie-inrichting en machinefabrieken Rotterdam

Loopbaan: Leiding: 1913-? Aug. Bierens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Plaats Provincie: Rotterdam/Zuid-Holland Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1912 naamloze vennooiSchap vorm:

Leiding: ?-? Adrianus Bierens Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Aard Bedrijf:


1912 smederij, bankwerkerij, koper· slagerij 1914 lasinrichting, ketelmakerij, draaierij, motorenfabriek

Producten: Leiding: 1912-?Groenendaal Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan:

Naam Bedrijf.·

Huidig adres: Machinefabriek Aug. Bierens en Zonen BV, Postbus 228, 5000 AE TILBURG

1913 Overijsselsche machinela· brieken ijzergieterij

Plaats Provincie: Deventer/Overijssel Voorgeschiedenis: Ondernemings- 1913 naamloze vennootschap vorm: Aard Bedrijf: Producten:

Leiding: 1912·? Van Kleef Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: Bibliografie: Archief: Diversen:

Leiding: 1913·? Gerrit Jan Holleboom Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: werkmeester/vormbaas

Naam Bedrijf: 1913 Aug. Bierens en Zonen Plaats Provincie: Tilburg/Noord-Brabant Voorgeschiedenis: ontstaan als afsplitsingvan Bierens & Van der Weegen te Tilburg (zie al-

Leiding: 1913-? J. C. L van de lande Sociale herkomst: Opleiding: Loopbaan: fabrikant

daar)



Diversen: Leiding: 1905·1956 H. A. M. Bierens Sociale herkomst: Opleiding:

163

Gemeentelijke Archiefdienst Deventsr. Onderdeel archieven Kon. ild. Mij. Noury & Van de Lande 1926 produktie stopgezet


lands Economisch Cultureel Archief, deel I (ca. 1950), p. 365-368 Metaa/visie, 2 (1963), no. 12, p. 4344 G. NOLEN,'Vijftig jaren transformator-bouw bij Willem Smit & Co's transformatorenlabriek N. V. te Nijmegen', Smit-Mededelingen, 18 (1963), no. 5, p. 193-227

1913WIIIemSmit&Co'sTransfor· matorenfabriek Nijmegen/Gelderland

Voorgeschiedenis: zelfstandige voortzetting van de

Onderneming~


transformatoren-fabricage- afdeling van de 'Eiectrotechnische Industrie' te Slikkerveer 1913 naamloze vennootschap

Archief: Diversen:

transformatoren

Leiding: 1913-1946 Thomas Rosskopf Sociale herkomst: Opleiding: w. ir. (1902); e. ir. (TH Karlsruhe) Loopbaan: Ziegenberg &Co., Berlijn sinds 1907 in dienst bij de 'Eiec· tratechnische Industrie' 1913-ca. 1941 A. J. Bergsma Leiding: Sociale herkomst: Opleiding: w. ir./e. ir. (1905/06) ingenieur Nederlandseh-Indischa Loopbaan: Spoorweg mij.

Bibliografie:

TH. ROSSKOPF, 'Willem Smit & Co's transformatorenfabriek te Nijmegen', De Ingenieur, 30 (1915), p. 938-944 (ills.) G. A. A. JUST DE LA PAISIERES, Industrieel Nederland, deel2 (Haarlem, 1921), p.147-149 H. G. NOLEN, 'N.V. Willem Smit & Co's transformatorenlabriek te Nijmegen', De Ingenieur, 37 (1922), p. 240·244 'Inleiding tot bezoekaan Willem Smit &Co's transformatorenlabriek te Nijmegen', De Ingenieur, 43 (1928), E 101-112 Jubileumnummer van de Periodieke Mededelingen van Willem Smit & Co's transformatorenfabriek te Nijmegen(1938) 'Willem Smit& Co's transformatorenfabriek N. V. te Nijmegen', Neder-

ca. 1965 EMF-Dordt, Coq en Smit Nijmegen samen 1969 onderdeel HOLEC Huidig adres: Smit Transformatoren BV, Groenestraat 336, 6531 JC NIJMEGEN

Naam Bedrijf:

1913 Verachure & Co's scheeps· werf en machinefabriek Plaats Provincie: Amsterdam/Noord-Holland Voorgeschiedenis: onstaan als nevenbedrijf van de rederij Verschure & Co's. Algemene Binnenlandse Stoomvaart Maatschappij. Ca. 1900 drijvende werkplaats in het Oesterdok 1908 werkplaats aan de Meeuwenlaan Onderneming~ 1913 naamloze vennootschap


1913 scheepswerf, machinelabriek 1911 schepen

Leiding: 1913-? P.J. M. Verschure Sociale herkomst: Opleiding: ingenieur Loopbaan: Bibliografie:

164

N. V. Verschure & Co's scheepswerf en machinefabriek(Katalogus, 1938) (Aanwezig op Econ. Hist. Bibliotheek) (vnl. produktenoverzicht, voorzien van korte toelichting met vooraf een korte beschrijving van het bedrijf en haar geschiedenis)

Archiet

Diversen:

(Foto)archief aanwezig in Rijksmuseum Nederlands Scheepvaartmuseum 1966 onderdeeiiHC ca. 1980gesloten

Naam Bedrijf: 1913 Vertex Plaats Provincie: Breda! Noord-Brabant Voorgeschiedenis: Ondememings-


vorm: Aard Bedrijf:

Producten:

1913vleessnijmachinelabriek 1913 vleessnijmachines

Leiding: Sociale herkomst: Opleiding:

Loopbaan: Bibliografie: Archiet

Diversen:

ca. 1922opgeheven

165

Index op bedrijfsnaam

Aarls, Jac. Gerardus Aberson, Joh. A.O.M. Aikema Junior & Co. Alblasserdamschamachinefabriek Alkmaarscha ijzeren metaalgieterij Alsche, C. F. P. Alsche & Co., G. A. Altena, A. Anokkee, Hendrik 'OeAmstel' Amsterdamscha Droogdok Maatschappij Andriessens, firma Frans Antenne & Co., L. Appingedammar motorenlabriek Arends, G. J. 0. Arends & Co., G. J. D. Arnhemscha Stoomsleephellingmaatschappij Assaibergs en Van der Hoeven Asselbergs, Am. en Ani. Assaibergs en Zonen,Am. 'de Atlas' Backer & Rueb Bake, H. A. van den Wall Bakker, B. Bakker&Co. Bakkerijwerktuigen, Ned. fabriek van Balkster machinelabriek Barneveld &Co., W. Bayer,H.H. Beelaerts, G. C. 0. Begemann, E. H. Bellringer, A. H. Banier, G. J. Berg, Joh. Berges, J. H. W. Berges, Hk. Jonker & Zn. 'de Bergscha Maas' Berkel's Patent, van Bemhard, K E. Bamhard & Co., K. E. Bierens en Zonen, Aug. Bierens en van der Weegen Bikkers en Zoon, A. Bletterman, E. H. Bodewes, G. J. Bodewes, H. E. BoelePz, P.

136 36 96

151 136 101 112 112 142 91 70 96

123 85

140 105 105 122 28 28

28 23 49 63 72 72

131 106 18 92 52 81 116 131 36

53 2 155 134 142 142 163 103 4 52 75 75

81

Boeleen Pot Boele's scheepswerven en machinefabriek Boer, H. P. den Boer en P. L. van Oijen, H. P. den Boezeman, Gebr. Bogaerts, Manille Bokslag, 0. J. 'Bolnes' Boon,C.J. Boon, Molema en Co. Boon, Molema en Oe Cock C. J. Boon, Molema en Penning Boot,D. Boot, Gebr. Borcherts, A. Borcherts, Wed. A. Ter Borg en Mensinga Bosch Reitz, Charles Bosman & Zn., D. Botje,Ensing en Co. Braat Brandenburgh,van Ahaenen en Voorwalt 'Breda' Breman,A. Broekman Lzn, G. H. Brons &Co., A. Brons, D. Brons,J. Bronsen Bonthuis Tonkas Brons en Timmer Brons en Zonen, T. BrOckenhaus Bruyn, H. W. de Bruyn es., W. Bruyn, wed. H. W. de Bruyn Kops en Backer, de Bruyn Kops en Cie. de Bruyn Kops, Mannsbach en Cie., de Buiskool, G. Burgerhout en Kraak Burgerhout en Zoon Bürgemeister Jr., H. Burgers, H. Capellen, J. H. van Ceuvel &Co. Ceuvel, Wed. J. L. Chevalier &Cie. Christie, D.

166

81 81 121 121 78 146 66

114 73 73 73 73

160 96

8 8 48 70

19 99 158 158 49 99

39 25 118 140 140 140 118 81 33 25 33 49 49

49 123 43 43

146 76

114 11 11 37 46

Christie, David Christie en Nolet Christie, Nolet en De Kuyper Christie en Zoon. D. CommercieCompagnie 'Conrad' Constandse, J. T. Constructiewerkplaatsen CornelisseJr., P.J. Comalisse Jr.• M.N. Comalisse Jr. &Co., M.N. Cos, A. Cosyn,C. Cosyn&Co. Cramer &Co., C. F. Croo en Brauns, du Dai,J. Dal en Zoon, J. Dalhuisen, H. Dam, A. J. van Dam en Gorter, van Daub &Verhoeven David,N. Dejevy, V.J. Dekkers, A.D. Dekkers &Zonen, A.D. Delden en Mizee, van 'Delfshaven' Delftscha machinefabriek Denijens,J. Den~ens, Hekkans &Cie Deprez, Gebr. Deun sr., L. J. van 'Deventer' Diepenbroek en Reigers Diepeveen, Leis en Smit Dikkers &Co.• G. Dixon&Co. Dixon en Comp., S. Doedensjr.,J. Doedans en Jacobs Donkers,J. Donkers, Gebr. Doppler, Gebr. Doppler, N. Dorssar en Terhorst. van Dorst, C. van 'Drakenburgh' Duyvis en Co., P.M. Edescha machinelabriek Eerens, M. de Egmond &Co., van 'de Electrotechnische Industrie' Ellen, F.J. van Ellen, J. L. van 'deEmer'

68 46 46 46 82 111 136 132 64 64 64 107 39

39 52 153

54 54 26 144 143 149

77 141

89 89 52 37 162 87 87 114 32 92 2

55 102

23 29 8 8

73 73 27

27 78 122 63 115

77 59

134 109 74 74 150

167

EMIJ Enschedescha Machinefabriek en IJzergieterij Ensinken Bieaker Ensink en Cie. Enthoven en Co., L. J. 'deEtna' Everdingen, Evrard en Co.• van Evrard, Van Duyl en Co. Evrard, Van Duyl en De Kruyff Eysinck, D. H. Figee, Gebr. F~gee,H.

Figee en Slingerland Figee en Thomassen Figee, Th. Figee en Co.• Th. Flentge, A. Flentge, Gebr. Fraigneux en van Soelen Friesland. werktuigenfabriek 'Fulton· 'Fijenoord' Galen en Roest. van 'Gelria' Giesbers. J. M. Giesbers en eremar Giesbers en Van Deun Giessen jr., C. van der Gips, Pieter Gips en Zonen, C. Goedkoop Jr., D. Gonnermann &Co. Goudscha machinefabriek Grasso. Henri Grasso, W. 's Gravenhaagscha machinefabriek Grofsmederij, de Nederlandscha Groi,C.J. Groninger metaal- en ijzergieterij Groot, Herode 'Gusto' Haagscha machinefabriek en ijzergieterij Haarlemschamachinefabriek Haccou. A. J. Haccou en Stork Hagoort &Zoon, Wed. K. Hamer &Co., Jan Hamers en A. Janssens, Gebr. Harmens en Penning Harte, J. van Hartogh Heys jr., H. Haspels &Vis Hasselman, D. P. H. Heel en Holtzman, van

80 80 107 107 9 88 37 37 37 116

55 55 55 55 111 111

54 54 85 150 157 11 22 112 32 32 32 122 7 7 13 151 39,105 58 58

95 20 79 43 106 67 159 55 124 124 133 119 112

48 92 24 100 125 50

Hessen, B. A. 'Helmond' Helweg, W. J. Henneman, K F. Hennaman &Co. Hensen, A. Hensen, H. A. Hensen, A. Th. 'Hera' Hillen en Co., Joh. HiUen &Zonen, Joh. Hîllen &Co., V. A. Hilsten Zonen, C. P. van Hilst. Wed. C. P. van Hoek, W.A. Hoekman &Co. Hoek's machine· en zuurstoffabriek, W.A. 'Holland' 'Holland', motorenfabriek 'Holland', vlh Alex Nerincx 'de Hollandscha IJssel' Hollandscha Plaatwellerij en Pijpenfabriek Holthuis, Th. "t Hondsbosch' HonigCz.,C. 'Hoogenlande' 'Hoograven' 't Hooft &Schuytvlot Van Hoorn en Begemann Hormann, P. H. Horn,J. ten Horn en Kortman, ten Hotz, H. Hotz,H.P. Hotz, J.C. P. Hovers, A. Hubert&Co., W. 'Hubertina' Huiskans en Van Dijk Huisman,F. Huygens &Van Gelder Import Maatschappij 'de Industrie' 'de Industrie' lngelse &Co. Jaarsma, E. M. Jacob,J.C. Jacobi Jacobi en Cliflord Jacobs, W. H. 'Jaffa' Jahnus, Joh. Petrus Jahnus en Zoon, J. P. Jansen, Frans

147 83

72

n n

89 89 89

136 93 93 123 125 125 155 62 155 74 149 149 85 162 110 19 105 141 123 160 81 69 110 110 27 27 27 149 103 8 128 135 69 135 84

100 124 77 28 125 102 8 104 8 8 132

Jansen &Sutorius Jenksn, w. Jolmers, J. D. Jong, A. de Jong, Kortlandt en Anlhony, de Jonge, W. G. de Jonge en Plate, de Jongh,D.de Jongh, Gebr. N. en E. Jongh &Co., de Jonker, Hendrik Jonker,J. Jonker, Lucas Jonker &Zn., Hk Jonker & Stans Joolen, G. &J. Jordaans, Ary Joseph&Co. Kampen Soaten 'Kalendrecht' Kelderman, C. S. Kersen, Wed. A. van Kersen en Straatman, Wed. A. van de Keulsche Vaart Kievits en van Reede, John 'Kinderdijk' 'Kinderdijk' Kips&Co. Klip en Jolmers, van der Klinkenberg, Gebr. Klinkenberg, H. B. Klinkenberg Jzn, Pieter Kloos,F. Kloos en Zonen, F. Kloos, Johs. Kloos en Goedkoop Klootwijk, A. Koelstra &Dölle Könings Koninklijke fabriek van stoom- en andere werktuigen Koopman, H. J. Kortlandt, Gebrs. Koster, H. J. Koster, R. Koster Hzn, J. "tKromhour Kromhout motorenfabriek 'de Kroon· Kuhn,J. Kuy & Van der Ree, van der Kuyl, M. van der Kuypers, C.A. Laan & Co., A. van der Laarhuis, K. Laarhuis en Zonen, K.

168

132 35 123 96

16 70 70 75 75

85 2 2 2 2 147 155 143 54

51 84

120 113 113 129 97 161 55 149 123 51 97 51 30 30

13 13 126 106 87 14 88

16 79

79 153 13 13 146 112 150 40

143 135 136 136

Laarman,C. Laarman, Gebls. Landaal, Loog Landeweer's machinefabriek Landeweeren Zonen, D. H. Landman, H.T. Landman & Zn., H. T. Langerijt, Alph. van de Langerijt & David, Al ph. van de Langerijt & David, Wed. J. van de Ledeboer, Gebr. Ledeboer &H. Plokker, J. H. Lemm, T. Lemm & Stomabrink Lenting,Ch. Leuvelink, G. J. Lier en Co., van Lindeman, J. Lodder, Gebr. Lodder,J. Loeff &Co., Joh. LOhnis en Co. Looman en Van Delden Lupkes, B. H. 'de Maas' 'Maassluis' Maastrichtscha machinefabriek Man en C. te Veldhuis, L. de Marantha, scheepswerf Marckmann &Faasen Maritz &Comp., E. B. L Marto, Gebr. Meer, G. J. van der Meer en van Capelle, G. J. van der Meelburg en Sepp Meinesz Meppeler machinefabriek Mercx, Gebr. Mercx, J . A. Mercx,P. Meursing, Jan F. Meursing, W. en A. H. Meursingen Huygens Meyling Meyling en Ledeboer Meylink, F. B. Mizee jr., G. Moed & Veenstra Mohrmann, B. Mohrmann &Co., B. Molema, Landeweeren Co. Molema, Landeweeren Stemmer Monhemius &Haen1jens Mulder Munckhol, J. M. van der Munckhol, W. van der

143 143 121 137 32 34 34 77

77 77

74 153 64 64

100 125 154 3 115 115 70 119 52 103 48

137 156 157 153 147 9 86 93 93 80

106 135 21 21 21 38

38 69

74 74 30 40

133 57 57 137 137 126 156 40 40

169

Muylwijk, P.D. Mijs&Co.,D. Nardten en Luckarhof Nardten, Luckarhof en Co. Nederlandscha fabriek van stoomwerktuigen Nederlandscha fabriek van werktuigen en spoorwegmaterieel Nedertandscha fabriek van werktuigen voor de zuivelindustrie Nederlandscha Industrie Maalschappij Nederlandscha Maatschappij tot het verrichten van mijnbouwkundige werken NederlandschaStaalindustrie Nederlandscha Stoombootmaalschappij Nederburgh, Nering Bögel en Co. Nederrijnscha machineen motorenfabriek Nerincx,Aiex Nering Bögel, Gebr. Nering Bögel & Co., J. L. Nishuis en Hoebe Nishuis en van den Berg Nieulant Pelkman, A. Nieutant Pelkman, J. A. Nole~A.

Nolet,C. Noleten Driessen Noord-Nederlandschamachinefabriek NSBM Nijhuis, G. J. Nijmeegsche Tramwegmaalschappij Nijmeegsche ijzergieterij en machinefabriek 'de Nijverheid' Olie &Gonnenmann Oling, H.J. Omnia Motors Oosterbroek, H. Costerbroek en Zoon, H. Oostrneijer, A. H. 'deOoy' Ophuysen en Jager Oppen &Cie., van Otten,P. Ouwerkerk. J. M. L van Overschiese motorenfabriek Overijsselscha ijzergieterij en machinefabriek Oving, H.E. Paauw, van der Pannevis en Zoon Pasleur en Co., W. C. Penn &Bauduin

130 144 59 59 53 126 106

156 148 90

11 3 160 152 48

3 128 128 141 141 20 20 20

132 11 162 98 98

18,42 162 117 156 98 98

68 129 129 39 108 131 144 163 90

137 141 58

31

Penn & Co., F. J. Penning, W. E. 'de Pletterij' Ploeg, J. en H. W. van der Pot &Ter Borg 'de Prins van Oranje' Raait, J. H. van Rademakers, A. Ran,R. RDM Reede, C. J. Wilton van Reedeen Zoon, C. J. Wilton van Reigers, Karel Reigers en Ter Meulen 'Reineveld' Rennes, D. W. van Reijniers en Comp., Emile Richelle, Joh. Richelle, N. J. Riei,L van Rial jr., L van Rincker, F. Rinsurn &Co., van Rodenburg, R. Rogier, Nerincx &Richter Rörink en van den Broek Rossmari<, Gebr. Rossem &Wurtz, van Rossum, H.C. van Rotte &Schouten, van de 'Rotterdam', machinefabriek 'Rotterdam', scheepsreparatie-inrichting en machinefabrieken Rotterdamscha Droogdok Mij. Royakkers & Everts, Th. Royakkers & Zn., Th. Rijn-en IJssei-S toombootmaatschappij Rutten, J. H. Rijbroek, J. F. van Sanders, A. Sanders en Zonen, A. Sanders, G. B. Sanders &Zn., G. B. 'de Schelde' Schepper, W. J. Scheuermann &Co., J. Schie, Anokkee en van Zoelen, van Schie &Co., van Schiedamscha kunstsmederij en machinefabriek Schipper &van Dongen Schmidt B. W. H. Schmidt en Co., B. W. H. Schneider, Gebr.

31 113 9 131 133 17 144 138 156 46 97 97 66 66

24 63 59

74 74 91 91 70

24 115 108 148 101 53

53

sa

157 163 46 83 83

22 130 65 36 36

S7 S7 90 144 145 91 91 94

147

ss

88

66

Setmeider en Lastdrager, Gebr. 'Schoonderloo' Schoot, Gebr. van der Schoot, Wed. W. van der Schouten, A. J. Schouten &Co., J. J. Schouten &Co., M. C. Schreden, D. A. Schreden en Comp., D. A. Schreden, Mereer en Comp. Schutte, Gebr. Schutte &Co., J. F. Schutte en Weiler, Gebr. Schuyt, A. van der Schuyt, Gebr. van der Schuyt. J. en A. van der Schwullie,J. Senf,Gebr. Senf&Co. Sepp Sepp&Co. Seret & Sameveld Siegef, H. Simplex Automalie Machine Company Simplex Rijwielfabriek Slingerland, J. Slotemaker, Lantinga &Co. Smid, S.J. Smit &Co's Electromotorenfabriek, Willam Smit en Zoon, E. J. Smit &Co., Fop SmitJ. & K. Smit&Zn.,L Smitjr.• P. Smit & Co.• Willam Smit &Co's machinelabriek Smit &Co's transformatorenfabriek, Willam Smit&CroU Smulders, A. F. Smulders, Frans Smulders &Co., Louis Smulders, W. H. Spoor, D. Spoor &Wijnvoord Spronk &Co., N. A. Spronk &Zonen, N. A. Spijker, Gebr. Spijker,J. 'Staalindustrie, de Nederlandsche' 'Staalwerk' Stad! & Zn., C. van de Steffelaar, Com. Steigerwald, J. Sterkman, A.

170

66 46 130 130

so

138

so

1S 1S 1S 29 29 29 44 44

97 65 24 24

sa sa

1S 54 119 119 65 44

79 161 5 14 14 75 S4 109 140 164 140 67 12S 104 23 106 95 71 71 41 41 90

142 105 99 36 17

Sterkman &Zoon, Wed. A. Stevens, H. Stevens, W. L W. Stevens, W. LW. Steijaard en Janene Walen 'StoombootMaatschappij, de Nederlandsche' Stork en Meyling Stork, Meyling &Co. Stork &Co., Gebr. Stout,G. Straatrnan, L Stroink. W. Stijkel, A. E. Suyver, H. en J. Suyver, Hk. Jonker en Zn. Swarttouw, Corn. Taphorn, J. G. Tauersall &Holdsworth Teeuwen,C. Thole Thomassen, G. Thomassen. J. H. Thomassen, T. H. Thomassen en Co. Thomassen & Co., G. Thoms, Wed. C. Tielscha machinefabriek Timmer &Co., N. Timmerman, C. H. Timmerman, J.C. Timmerman en Zoon, Wed. J. C. Tjaenk Willink &Co., W. A. Traast,J. Trompenburg Tubantia Unger, Gebr. 'Utrecht' Utrechtscha ijzergieterij Vaassen en Co., G. Veendammer machinefabriek Veenstra, F. Veenstra &Zonen, F. Velo Waschmachine Mij. Velthuis &Co., L J. ten Velthuyzen, N. F. Ven &Zn., F. van der Verbeek, C. &H. Verhoeven Verhoeven & Vis Verloop,C. Verloop &Co. Verloop &Co., Joh. Verschure &Co's scheepswerf en machinefabriek Versteeg, H.

17 97 145 152 126 11 60 60 60 34

113 80 48 98 2 161 107 94

151 132 117 62 52 117 160 16 34

152 28 28 28 66 138 41 145 79

138 63 148 110 133 133 135 135 80 65 157 149 100 8 138 8 146 130

171

Verstijnen, C. F. M. Vertex Verveer en Co., C. Veth&Co. Vincent, G. J. Vincent &Co., G. J. Vinekers &Sterk Vis &Co., Johan Visser, W. C. Visser's landbouwkamoor Vliet en van Capelle, van Vlissingen en Dudok van Heel, van 'De Volharding' Volkar &Co., J. W. Vos en Zoon, J. Vreede, van Rinsum &Co., de Vries Robbé &Co., de 'de Vulcaan' Waal &van Driest, de Walker en Stronk Walker, Stronk &Van Delden Watson, Hartogh Heys &Co. Weegen &Zonen, P. van der DeWeichsel Weiier &Co., W. Werkspoor Werktuigenfabriek 'Friesland' Westermann, C. J. Westrhenen, G. W. van Weneren, Gebrs. van Wetteren, N. van Wiegerink &Co., H.T. Wilton,B. Wilton's machinefabriek en scheepswerf Windmuller &Co., H. J. Winthouwer Wispelwey &Co., G. J. W'ISsekerke, Marinus Wissekerke, Willam Witzei&Co. Wolf, Th. de Wolf en Nijhuis, de Wolf en Struck Wijngaard, Bolten Co. Wijnvoord, Gebr. Wijnvoord, P. L 'de IJsel' 'de Ussel' 'deUssel' UzerfabriekvanTegelen IJzerfabriek van Tegelen, Oentjens & Cie. 'de Zaan' Zeistermachinefabriek Zimmer, Hendrik

156 165 19 99 94 94

83 100 145 145 93 14 137 159 146 24 107 116 25 84 84

24 103 142 53 126 150 142 98 42 42 129 45 45 139 120 42 71 71 116 154 154 158 154 146 95,146 113 22 26 51 51 100 139 6

Zimmer & Zn .• J. Zimmerman, P.C. A. Zuid-Hollandscha machinefabrieken construcliewerkplaats Zuivelindustrie, Ned. fabriekvan werktuigen voor de

6 154 151

Zwolsene fabriek van stoom en andere werktuigen Zwolscllemacllinefabriek Zijtlloff & Zoon, F. ten

106

172

66 66

6

Index op plaatsnamen

Alblasserdam Alkmaar Almelo Alphen a/d Rijn Amersfoort Amsterdam

Anna Paulowna Apeldoorn Appingedam Arnhem Baarlo Balk Bedum

Beerta Bergen op Zoom Bierik Bodegraven Bome Breda Bussum Coevorden Detfshaven Delft Delfzijl Deventer Dongen Dordrecht Dronrijp Ede Edam Eindhoven Enschede Geertruidenberg Gilze Gorinchem Gouda Groningen ·s Gravenhage Grouw Haarlem Hardinxveld Harlingen Heerlen

136 19, 85, 101 101,145 144, 160 116 2,6,11,13,14,19,23,29,38, 41, 44, 50, 53, 53, 64, 69, 70, 72, 88,96,98,100,124,125,126, 141, 142,149,152,157.158,160, 164 71 121 48, 118,140 52. 112. m. 122. 160 87 106 154 123 28, 108,152 93 106 60,74 49, 108, 150, 165 142 155 37,46, 71 24,140,162 38 3,6,76,92, 120,125,163 136 7, 25, 31, 78, 88, 99,113,121, 128,143,157,161 150 77 145 86,159 33, 35, 80, 87, 94, 116, 132, 136, 138, 148, 154 147 122 98, 107 39,105,130 43, 44, 93, 99, 103, 133, 146, 153 9, 17, 27, 85, 95,131,146.151. 158 131 30,42,55,65,102, 111, 142, 151 130 48 146, 148

173

DenHelder Helmond Hendrik ldo Ambacht Hengelo 's Hertogenbosch Heusden Hilversum Hoogezand Horst Jutphaas Kampen Kinderdijk Koog a/d Zaan Kralingen Krimpen a/d Lek Krimpen aJd Llssel Krommenie Leeuwarden Leiden Maassluis Maastricht Meppel Middelburg Naarden Nieuwer-Amstel Nijmegen Olst Ouder-Amstel Oudewater Papendrecht Raamsdonkveer Ridderkerk Roermond Roosendaal Rotterdam

Sappemeer Scheveningen Schiedam Slikkerveer Sneek Stadskanaal Staphorst Swalmen Tegelen Tiel

66, 70 81,83 147 60, 102, 134 37,58,67, 70, 73,74 155 107 5,32, 73,157 40 123 22,26,113 14, 30, 55. 75, 161 97,115 64,68 14 122 51 57, 115, 137,150 18,20,28,40,80,96, 126 137, 144 27,54,59,59, 112,130,156 135, 152 82, 123 140 125 62,98, 125,129,164 36 147 85 97 147 72,75,81,114,115 32, 123 89 4, 11, 16, 28, 34, 36, 43, 44, 45, 46, 58, 65, 65, 65, 71, 84, 84, 89, 90,92,97, 119,121,126,128, 131,138,141,144,150,151,153, 156, 157, 158, 163 8.38. 75 152 20, 34, 67, 91, 94, 124, 135, 143, 145,149,150,155,161 40,67,84.109 77,103 79, 79, 153 152 87 51,151,156 34

Tilburg Uithuizen Uilt Utrecht Vaals Veendam Velzen Vlaardingen Vlissingen Voorburg Vreeswijk

21,23,49, 74, 77, 79,91, 103, 114, 130,133,146,149, 149, 163 143 2, 66 8, 25, 35, 54, 54, 63, 63, 67, 69, 104,119,123,128,132,138,141, 145 158 78,110,110,117 99, 162 96, 143, 156 90 156

Vught Waalwijk Weert Winschoten Winterswijk Wormerveer IJsselmonde IJmuiden Zaandam Zeist Zierikzee Zuidbroek Zwolle

129

174

58 125 148 132, 133, 156 154, 162 51, 100 139 136 68, 105, 105, 107, 142 139 59 118 42,66

DE NEDERLANDSE MACHINEFABRIEKEN W.H.P.M. VAN HOOFF

Recommend Documents