INVESTEREN IN JE/DE MISSIE! Duurzaam beleggen door kerken
Protestantse Kerk in Nederland Redactie: Huub Lems
Colofon: Samenstelling en redactie Huub Lems Adviezen Lydeke van Beek, Jan-Gerd Heetderks en Jan Verhage Ontwerp omslag Marieke Viergever, Utrecht Interface Communicatie, Ede Tekstcorrectie en vormgeving Janneke Scholten, Olst Letter Minion 9,5/13 Druk en bindwerk Wilco, Amersfoort Uitgave Protestantse Kerk in Nederland, Utrecht Boekencentrum BV, Zoetermeer ISBN 978 90 239 2068 7 NUR 707, 749 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
INHOUDSOPGAVE Huub Lems Ten geleide
v
Arjan Plaisier Aanbeveling
xi
Haaije Feenstra en Ruud van den Broek Voorwoord
xiii
Blok 1: Huub Lems De geschiedenis van duurzaam beleggen 1 Verantwoord of duurzaam beleggen in de Protestantse Kerk in Nederland 11 Bijbelse noties 17 Blok 2: Huub Lems De synode van de Protestantse Kerk in Nederland en haar duurzaam beleggingsbeleid
23
Peter Eenshuistra Duurzaam/verantwoord beleggen bij het Pensioenfonds Predikanten
29
Teun Copier Stichting Kerkelijk Geldbeheer en duurzaam beleggen
37
Michiel van Alphen Duurzaam beleggen voor protestantse kerkelijke gemeenten
43
Blok 3: Kris Douma Een duurzaam pensioen: de lange weg via verantwoord naar duurzaam beleggen
49
Hermar Jansen Duurzaam beleggen door religieuze en charitatieve instellingen
59
Jasper Stimm De benadering van duurzaamheid bij beleggen, een praktische invulling
69
Hans Hekkenberg Risico’s en risicobeheer bij beleggingsbeslissingen
77
Fons Lute De discussie rond duurzaam beleggen
89
Blok 4: Ben Simmes Oikocredit
99
Michael Jongeneel, Leonhard ten Siethoff en René Tromp Triodos Bank
109
Marietta Smid ASN Bank
117
Kees Gootjes De VBDO: Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling
125
Blok 5: Huub Lems Epiloog: en nu aan de slag
129
Bijlagen:
-
Uitgangspunten voor verantwoord beleggen Auteurs Termen Afkortingen Literatuur Websites
137 139 141 143 145 149
TEN GELEIDE Huub Lems
Het idee was een boek te publiceren om gemeenten en diaconieën van de Protestantse Kerk in Nederland, en wellicht ook anderen, een handreiking te doen op weg naar het verduurzamen van het beheer van de financiële middelen. Dat kunnen bankrekeningen in rekening courant of spaarproducten of deposito’s zijn. Maar het kunnen ook beleggingen zijn: investeringsproducten als aandelen en obligaties, die op de beurs verhandelbaar zijn. Het idee werd omarmd door velen die aan de totstandkoming van dit boekje hun medewerking hebben willen verlenen. Eerst en vooral de afdeling financiën & control en de directie van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk die zich van harte achter het idee schaarden. De wijze waarop het besluit van de kleine synode in 2007 om, naar aanleiding van het appèl van Accra, de beleggingen van de kerk ook duurzaam in te vullen, was uitgevoerd verdiende navolging (niet kopiëring als zodanig) door plaatselijke gemeenten en diaconieën binnen het verband van de Protestantse Kerk. Geen wonder dat ook het moderamen van de Protestantse Kerk van harte voorstander van deze uitgave was. Wat wel verrassend was, waren de vele enthousiaste en positieve reacties van de auteurs die gevraagd werden om een bijdrage aan dit boekje te leveren vanuit de eigen ervaring van het instituut waarin zij werkzaam zijn ofwel dat zij vertegenwoordigen. Van harte wilden zij de overwegingen van hun instelling om verantwoord of duurzaam te beleggen op papier zetten, wilden ze vanuit hun expertise hun licht over duurzaamheid laten schijnen of wilden ze hun instituut voorstellen op basis van de duurzame en/of verantwoorde keuzes die zij daarin hebben gemaakt. Wat voor u ligt is dus een unieke compilatie over het thema duurzaam of verantwoord beleggen. De focus daarbij ligt op duurzaam beleggen in de Protestantse Kerk, al mag worden aangenomen dat de inhoud ook voor andere kerkgenootschappen, kerkelijke gemeenten en diaconale instituten en/of christelijke instellingen interessant kan zijn.
v