Choy consultants De mediator als relatiechirurg Joep Choy partner van Choy consultants bv & NISTO opleidingen
[email protected] www.choyconsultants.nl
Choy consultants Persoon, relatiepatroon en context in mediation Werksetting Persoonskenmerken Competenties
B
A C
Thuissituatie
D
Mediator
G
E
Persoonskenmerken Competenties
F Ervaring
WERKCONTEXT
Arbeidsverleden
Choy consultants Verhouding tussen ‘ik en wij’ ’ in samenwerking WIJ IK
WIJ
IK
IK
IK
Choy consultants Gezinsrelaties MAN
VROUW
VADER
MOEDER
ZOON
DOCHTER
Choy consultants Gezinsrelaties na echtscheiding MAN
VROUW
MAN
VADER
MOEDER
VADER FIGUUR?
ZOON
DOCHTER
STIEF-BRUSJES
Choy consultants Relatienetwerk
Systemen bestaan niet: groepen mensen (gezinnen, organisaties, verenigingen, etc.) kunnen opgevat worden als systemen
Netwerken van relaties die elkaar continu beïnvloeden, kunnen als systemen worden opgevat
Binnen dié systeemopvatting hebben veranderingen binnen de éne relatie gevolgen voor alle relaties
Choy consultants Individu “in relatie tot” ”
Systeemtheorie houdt zich bezig met patronen, die zich tússen mensen afspelen
Individuele gedragingen, denkbeelden en verhalen worden als “reacties” op de ander beschouwd
Kan de eenzame bewoner van een onbewoond eiland zich (on)fatsoenlijk gedragen? Gedrag krijgt betekenis in de sociale context
Choy consultants Circulaire causaliteit
In interactiepatronen tussen mensen is de oorzaak het gevolg en het gevolg de oorzaak
Circulaire causaliteit bekrachtigt het interactiepatroon: hoe meer……………..des te, des te………………hoe meer
Als gevolg en oorzaak binnen een voort-durend patroon wederkerig met elkaar verbonden zijn is dè oorzaak” (‘waar het begonnen is’) niet meer waarneembaar. Het op zoek gaan naar dé oorzaak leidt eerder tot instandhouding dan tot doorbreking van het patroon
Choy consultants Interpunctie
“Waarheid” bestaat niet: er bestaan slechts interpuncties Het punt van ‘waar’-uit je ‘waar’-neemt neem je voor ‘waar’ aan Door een punt achter de eigen waarheid te zetten, wordt de waarheid van de ander niet écht meer gehoord. Sterker nog: De argumenten voor de waarheid van de één, vormen het bewijs voor de waarheid van de ander: “ik kijk tv omdat jij de krant leest, nee ik lees de krant omdat jij tv kijkt”
Choy consultants Beliefsystem Gedrag
Betekenis
Bewijs
• Gedrag van de ander wordt voorzien van een betekenis • De betekenis wordt voorzien van een kloppende verklaring: bewijs • Selectieve waarneming: het gedrag van de ander bevestigt het bewijs
Choy consultants Jij als mediator door de bril van de ander
Wat voor beeld zou je nog meer als mediator bij de klant/ander willen oproepen?
Hoe zou jij je moeten gedragen om die kans te maximaliseren?
Geef als interviewer een tip die naar jouw mening het beste aansluit bij de mediator die je interviewt
Choy consultants (On)gelijkvormige relatietypen Ongelijkwaardig
Gelijk
Gelijkvormig: OngelijkMeestervormig: Strijd/remrelatie gezelrelatie Gelijkvormig: Collegiale relatie
Ongelijkvormig: Groeirelatie
Gelijkwaardig
Ongelijk
Choy consultants Communicatieniveaus
Inhoudsniveau: rationele communicatie in organisaties over visie, missie, doelen en strategie en over kwaliteit van producten en professionaliteit van werken
Betrekkingsniveau: irrationele communicatie in organisaties over sympathieën, antipathieën, persoonlijke loyaliteiten en persoonlijke beelden over anderen
Choy consultants Inhoud en betrekkingsniveau Verschil van mening geeft synergie Inhoudsniveau
A
Betrekkingsniveau
B
Goede betrekkingen faciliteren meningsverschil
Bij spanning in de betrekkingen ontaardt elk meningsverschil in conflict
Choy consultants Triades in evenwicht De vriend van mijn vriend is mijn vriend
Triade positief in evenwicht
De vijand van mijn vriend is mijn vijand
Triade negatief in evenwicht
Choy consultants Triades NIET in evenwicht De vijand van mijn vriend is mijn vriend
De vijand van mijn vijand is mijn vijand
Triade negatief niet in evenwicht
Triade negatief niet in evenwicht
Choy consultants Triade positief in evenwicht A
B
Triade negatief in evenwicht A
C
C
Triade negatief niet in evenwicht A
B
C
B
Triade negatief niet in evenwicht B
A
C
Choy consultants Voorwaarden en eigenschappen van triades
Het systeem dient onder ‘spanning’ te staan Hoe meer spanning, hoe meer evenwicht Leden van het systeem kunnen het spanningsveld niet verlaten Goed is 2 x ja en slecht is 1 x nee Coalities (in organisaties) uit eigen belang Perverse triade (grensoverschrijdend) Voorspellende waarde van triades
Choy consultants
Perverse triades Manager Staflid Vader
Manager 1 Staflid Moeder
Medewerker Assistent Kind
3
Manager Staflid 5 Vader
Medewerker Assistent Kind
Medewerker Assistent Kind
Choy consultants Voorspellende waarde van triades
1
2
3
5
4
Choy consultants
1
2
Team-samentegen-werking
3
4
5
6
7 8
Proficiat, u mag hier komen werken
Een relatiepatroon met 21 verschillende relaties: 9 positieve betrekkingen 12 negatieve betrekkingen
Choy consultants
Omdraaiing
Als iets is, is iets ook niet Als iets kan, kan iets ook niet Als je iets gelooft, kun je iets ook niet geloven Als iets een probleem is, kan iets ook niet een probleem zijn Als je iets wilt veranderen, kun je iets ook niet willen veranderen Stel dat het niet zo (of wel zo) zou zijn……...
Choy consultants Individuele kwaliteiten voor samenwerking
Een houding van nieuwsgierigheid en respect Een wakker besef dat het “verschil het verschil maakt” ” Goed ontwikkeld gevoel van competentie op eigen vakgebied Mentaliteit gericht op meebrengen / geven Verantwoording nemen voor team-besluiten, als er geen overwegend bezwaar tegen bestaat (consent)
Directieteam
Choy consultants
Joep
Fred Directeur
Stef Zorgmanager 5
Jaap Hoofd F&IC Wanda Hoofd P&O
Quirien Zorgmanager Gerda Zorgmanager
Choy consultants Doel circulair interview
Inzicht krijgen in patroon van betekenissen - belief-systems - die teamleden aan elkaars gedrag toeschrijven Het gedrag wordt niet aan individuele kenmerken toegeschreven, waardoor teamleden niet geblameerd worden Het introduceren van nieuwe betekenissen, waardoor vastgeroeste patronen kunnen veranderen in nieuwe constructieve patronen
Choy consultants Uitgangspunten circulair interview
Toestemming verwerven en informeren Interviewer bevraagt A over (de relatie tussen) B en C, B over A en C, C over A en B etc. etc. Verschil is informatie c.q. relatie Hypothesen fungeren als gids Interviewer toont zich nieuwsgierig en meervoudig partijdig Interviewer hanteert vraag als interventie