8 Kerkblad van de Protestantse Gemeente te Bussum – Jaargang 25, nr. 8 – 15 augustus 2014
Gooise vrouwen in het klooster
De laatste Pasar Patria? Nee toch!
Doop René Pel in de Wilhelminakerk
pagina 4
pagina 10
pagina 12 en 16
Goed nieuws uit Tiszaszentimre:
het ‘Pastors Home’ is open!
Toren Verlosserkerk
AGENDA Elke za en di 10.00 – 12.00 uur Verlosserkerk Stiltecentrum Elke do 12.30 uur Mariakerk/Koepelkerk Middagpauzegebed Elke 2de di van de maand 9.00 – 9.30 uur Verlosserkerk Gebed Wo 3 sept 14.00 – 16.00 uur Wilhelminakerk Wilhelminasoos
Van de redactie
Woorden die me raken
Het geluid van stilte heerst in Bussum. In de straten van het dorp hangt een sfeer van voor de oorlog: er is nauwelijks verkeer op straat, de mensen zijn op vakantie of blijven binnen, gevlucht voor de warmte. Kerken sluiten tijdelijk de deuren, de kerkgangers buurten eens in een andere wijk. Maar het is een andere stilte dan Heleen van Beelen met een groepje vrouwen rondom de Verlosserkerk meemaakte in het Benedictinessenklooster in Oosterhout. Voor u hield zij een dagboek bij van een bijzondere spirituele reis: ‘Ook aan tafel spreken we niet. Ik voel wat ik vroeger thuis voelde en wil wegrennen.’
Wat de aarde voor ons kan betekenen
In onze zustergemeente Tiszaszentimre in Hongarije is het alles behalve stil. Ria en Peter David doen verslag van hun inspirerende reis naar het plattelandsstadje. Het waren geen rustdagen, bericht Peter David. Nog even, en de stilte is voorbij. Het werk wacht. Martin Rep
Za 6 sept 10.00 - 16.00 uur Wilhelminaplantsoen Boekenmarkt Verre Naaste Za 6 sept 12.30 en 13.30 uur Koepelkerk Thijs Kramer op het orgel
Elke week vindt er in onze contreien een zeer bijbels gebeuren plaats: dan Bussum Bussum houdt de voedselbank uitreiking. In dereeenn Hilversum Voooorr ie iedebre Hilversum arr V ere avertalen deze tijd zou je dat kunnen ik bereikbaa t Za 13 sept 12.00 – 16.00 uur Amersfoort b en nacht Amersfoort ch de agg en naaan met het uitvoering ddgeven Koepelkerk Monumenten – a 91 79 888 Soest 98 355 66de 7 en Nationale Orgeldag Soest ‘aanbeveling’ 00uit 1 9 eerste werken 3 van barmhartigheid. Vele tientallen Vr 19 sept verschijnt www.guv-uitvaart.nl www.guv-uitvaart.nl gezinnen die in stille armoede leven Bussum Onderweg nr.9 worden dan voorzien van een voedWo 24 sept 19.30 uur selpakket. Koepelkerk Avondgebed Betekent dit iedere keer treurnis voor de vrede alom? Verschijnen onze voedselZo 28 sept 10.00 uur bankiers schichtig en met gebogen RK Jozefkerk Oecumenische hoofd op de uitgiftelocaties? viering Nee. De schaamte hebben deze mensen gelukkig al achter zich gelaten. Eenmaal over de drempel is er meestal sprake van grote opluchting. De uitgifte zelf is eigenlijk een gezellig en ontspannen gebeuren. Er is koffie, persoonlijke aandacht en er is tijd voor een praatje. Als achter dat praatje een extra zorg of hulpvraag schuilKENNISMAKINGSARRANGEMENT gaat, kunnen de mensen terecht bij GEZICHTSBEHANDELING VAN € 95 VOOR € 50 Arie Vijn. Dit waardevolle gemeenteMÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU !
Ma 8 sept laatste datum Inzending kopij voor nr.9
ARIANEINDEN.COM BUSSUM
Bussum HAVENSTRAAT 17 ereen Hilversum Voor ied r aa ik bere b t Amersfoort nach n e g a d 79 88 Soest 035 691 www.guv-uitvaart.nl
035 - 82 00 330
lid uit de wijk Oost weet de weg in het woud van gemeentelijke en sociale regelingen. Hij heeft in de loop van jaren heel veel voor talloze wanhopige mensen kunnen betekenen. Weest u zuinig op hem en vooral: trots. Dankzij een schenking van de diaconie kunnen wij de komende weken bij iedere uitgifte een paar welkome levensmiddelen aan het sobere basispakket toevoegen. Denk aan een stukje kaas, eieren en vers fruit. Van de buskaartjes (ook al een diaconale gift) is intussen al dankbaar gebruik gemaakt. Gezinnen konden een dagje uit en vertelden mooie verhalen over waar zij heen zijn geweest. Vakantie dus, ook voor hen. U begrijpt dat de diaconale Protestantse Gemeente Bussum intussen een warm gevoel bij ons oproept! Hartelijke groet namens alle vrijwilligers, Barbara den Hartogh
Eind vorig jaar bladerde ik in een boekhandel door het nieuwste boek van Huub Oosterhuis: Arthur, koning van een nieuwe wereld. Oosterhuis, bekend van zijn bijdragen aan onze liedbundel, heeft naar eigen zeggen met dit nieuwe, vertellende dichtwerk na bijna dertig jaar een oude droom gerealiseerd. Titel en openingsgedicht maken duidelijk dat het gaat om een bewerking en actualisering van de legende van koning Arthur en zijn ronde tafel. Ondertitel en meerdere afzonderlijke gedichten geven aan dat de dichter daarbij zeker ook denkt aan het laatste Bijbelboek, Openbaringen. Des te meer trof me, doorbladerend naar het einde van de bundel, één regeltje in één van de laatste gedichten. ‘En de aarde zal alles voor allen zijn’. Het wordt in het voorbijgaan gezegd, maar klinkt als een klok, als een slotakkoord. Het staat er tussen de regels, maar als een geloofsbelijdenis verworven na een lange ontnuchtering. Die begint al in één van de eerste gedichten, met een kerk die het wel erg verbruid heeft en een verwachting van heil die nu op straat ligt. Daar, buiten de kerk, wordt het gezocht, het visioen van vervuld menselijk leven, zonder angst of geweld. In een wereld waar religie vaak met geweld samengaat, vat dat zinnetje de onuitroeibare hoop samen, dat de volken eens in al hun verschillen vreedzaam zullen samenleven. Het klinkt licht en helder. En zo natuurlijk, dat je bijna zou vergeten dat Openbaringen het zelf Bussum anders formuleert. Het Bijbelse reen r iedeeen Hilversum visioen spreektVoovan nieuwe aar b ik re e b Amersfoort aarde en een nieuweenhemel, nacht waar dag 79 88 Soest 1 9 6 5 03 God alles in allen zal zijn. www.guv-uitvaart.nl
Arthur had me geraakt, geroerd, maar ik voelde nu ook een steek. 2 - Bussum Onderweg
Hier is spiritueel en kunstzinnig de balans van een twintigste-eeuws leven opgemaakt, de balans van een uittocht uit het traditionele geloof. De christelijke hoop heeft een grote schoonmaak ondergaan. De hemel is verdwenen en in het laatste perspectief neemt de aarde de plaats van God in. Hier is het eerste grote gebod van de liefde, samen met de andere twee die blijven, geloof en hoop, opgezogen in het tweede gebod. Een eeuwenlang te min geachte aarde verdient rehabilitatie, maar waar zij zo in het centrum komt, zal zij de nieuwe verwachting niet waar kunnen maken. God zal altijd een eigen, eerste plaats behouden. Als Hij in de religie van mensen een slechte eerste plaats krijgt, is dat niet rechtgezet door hem geen eerste plaats meer te geven. De blijvende eerste plek is uitgedrukt met die ‘nieuwe hemel’ die er ook in het laatste perspectief is. Want voor de doden is er dan geen hemel meer nodig.
Nico den Bok
De legende van de bidsprinkhaan De sprinkhaan was een vroom maar nogal eigenwijs beest. Toen Noach hem vroeg in de ark te komen om zo zijn leven van de verdrinkingsdood te redden, weigerde de sprinkhaan. ‘Ik vertrouw op God, Hij zal mij redden.’ Het begon te regenen en steeds meer land kwam onder water te staan. De sprinkhaan zocht zijn toevlucht op een berg. Hoe meer het water steeg, hoe hoger hij klom, helemaal tot de top. De dieren op de ark zagen hem daar bibberend zitten. De arend vloog naar hem toe. ‘Kom, ik breng je naar de ark. Daar is nog een plaatsje voor je.’ Maar de sprinkhaan weigerde: ‘Ik vertrouw op God, Hij zal mij redden.’ De regen bleef vallen en na korte
tijd was alles bedekt met water. Noach zag de sprinkhaan in het water spartelen. Hij deed zijn uiterste best om de ark naar de sprinkhaan toe te varen, wat na veel inspanning lukte. ‘Kom, sprinkhaan, klim langs dit touw omhoog.’ Maar de sprinkhaan riep terug: ‘Ik vertrouw op God, Hij zal mij redden.’ Daarop verdween de sprinkhaan onder water en verdronk. De sprinkhaan arriveerde even later bij de hemelpoort. Petrus liet het vrome dier binnen. De sprinkhaan was woest. Hij beende van de hemelpoort direct naar de troon van de Allerhoogste. ‘Ik heb zo op U vertrouwd en toch hebt U mij niet gered!’ Waarop de Allerhoogste hem antwoordde: ‘Tweemaal heb ik een schip gestuurd en eenmaal een arend, maar je wilde je niet laten redden!’ De Allerhoogste zweeg even en zei toen: ‘Bidden betekent niet dat jijzelf niets meer hoeft te doen. Daarom zul je terugkeren naar de aarde en daar opnieuw leren bidden.’ Hieraan hebben wij het bestaan te danken van de bidsprinkhaan. Bussum Onderweg - 3
Gooise vrouwen op stilteweekend bij de Benedictinessen logeerkamer waar ik als kind sliep, lag op het bed eenzelfde sprei, en de sprei op dit bed ademt die vertrouwde geur. Ik ben alleen, zonder man, zonder kinderen. Met God? Hebben deze zusters door hun eeuwenlange bidden God binnen de kloostermuren getrokken? Hoe is het eigenlijk, nooit buiten te mogen komen? Geen echte vrijheid te ervaren, niet in de wereld te staan? Maar als ik eerlijk ben, doe ik wanneer ik op reis ben talloze ervaringen op, maar zelden wezenlijke inspiratie. Misschien leidt deze vorm van reizen mij wel af van de bron, van de Eeuwige, terwijl die rijke bron toch ook in mij stroomt, immers
E
en groep vrouwen uit Bussum en omgeving neemt deel aan een stilteweekend bij de Benedictinessen in Oosterhout. Heleen van Beelen beschrijft haar persoonlijke ervaringen. ‘Tijdens de laatste maaltijd mogen we spreken. Maar ik wil de vrede die over mij is gekomen en mijn hart heeft gevuld, niet verliezen.’ Vrijdag Om half vier worden we verwacht in het klooster, voor een stilteweekend dat bijna twee etmalen zal duren: 46 uren stilte. Ik ken vormen van stilte die ik niet wil zoeken, zoals de stilte van de dood, de stilte van verdriet, de stilte van kil zwijgen. Dit weekend zoek ik de stilte, samen met vijf vrouwen uit de gemeente. Wat ons bindt, is dat we met elkaar willen zoeken naar manieren om ons geloof vorm te geven in ons leven.
In de kapel is het ijle zingen van de zusters. Het raakt mij niet 15.30 uur Het klooster ligt aan de rand van Oosterhout, niet bepaald afgelegen. Buiten is het allesbehalve stil: er is verkeer, er klinkt muziek uit cafés. Binnen word ik getroffen door de beklemmende sfeer die het gebouw ademt. Het is gebouwd in de stijl van de Bossche School en het is somber en kil. De betonnen grindvloeren en het donkere hout zijn karakteristiek voor deze jarenzeventig-architectuur. Het meubilair komt mij nogal out-dated 4 - Bussum Onderweg
voor en doet denken aan het interieur van mijn al lang gestorven grootouders. Bovendien ruikt het muffig; gaan hier ooit de ramen open? De gastenzuster, zuster Hillegonda, lijkt daar geen last van te hebben. Zij ontvangt ons allerhartelijkst. Hoe houd ik het uit in deze bedompte, drukkende atmosfeer? Ik die zo gevoelig ben voor sfeer en mooie dingen zou het liefst de ramen opengooien en de boel opvrolijken. Dat ik een sleutel krijg van het tuinhekje troost enigszins. In een kennismakingsronde - er zijn nog een paar andere deelnemers aan het weekend - legt de zuster uit dat de stilte een bron is waar we onze oorsprong, God, kunnen vinden. Doordat we dichter bij onszelf, en dieper in onze bron komen, ontdekken we die oorsprong. We worden ons opnieuw bewust van onze Schepper. Ik wil geen hoge verwachtingen hebben, behalve dat ik het fijn vind om stil te zijn en stil te staan. En natuurlijk weet ik dat het nodig is ‘te werken’ aan mijn eigen spiritualiteit en geloofsleven, om mijn werk geïnspireerd te kunnen doen.
17.00 uur Vespers In de kapel is het ijle zingen van de zusters. Het raakt mij niet. Er wordt gezongen volgens de oude Gregoriaanse traditie. Ik herken een lied – ‘De
aarde is vervuld van goedertierenheid’ - waarvan mij het laatste couplet bij blijft: ‘Al gij die God bemint en op zijn toekomst wacht/ de oogst ruist in de wind/ als psalmen in de nacht.’ Hoe vaak vlucht ik niet? In werk, in gezelligheid, in eten of drinken. Hier kan ik geen kant op, gedwongen ben ik om stil te staan. Om naar binnen te kijken, in plaats van mij te ergeren aan sfeerloosheid of lelijkheid.
Hem. Maar daar waar geen woorden of gedachten zijn, geen zorgen of verwachtingen- waar alles zwijgt, wordt God in ons geboren.’
8.00 uur Aan het ontbijt ervaar ik dat je ook in de stilte je met elkaar verbonden kunt voelen. We denken dat we alleen door middel van woorden – sociale dieren die wij zijn – met elkaar kunnen communiceren. Maar ook zonder woorden lukt dat, want ieder gebaar, iedere gelaatsuitdrukking krijgt betekenis. In de stilte krijgt eigenlijk alles betekenis: het afdrogen van de voeten, het sluiten van een deur, iedere beweging, ieder geluid
Twee jaar geleden nodigde ds. Heleen van Beelen een aantal vrouwen uit (elf in totaal: gemeenteleden en via via) om te praten over het boekje ‘Midden in het leven’ van de Duitse theologe Margot Kassmann. Zij schetst, in de woorden van Heleen, een helder beeld over de intensieve en boeiende midlife-fase: je bent rond de vijftig, je hebt opgroeiende kinderen of kinderen die het huis al uit zijn, je ouders zijn oud en hebben jouw zorg meer en meer nodig, in je werk zoek je naar nieuwe uitdagingen. “Na bespreking van dit boekje zijn we met elkaar blijven praten. Zo eens in de zes weken ontmoeten we elkaar. Zo lazen we een prachtig boek over de betekenis van stilte, bezochten een avond over geluk in ‘De Nieuwe Liefde’ in Amsterdam, maakten Emmaüs-wandelingen over de hei en bezochten een klooster. Want we delen een belangstelling voor geloofs- en levensvragen.”
18.00 uur Ook aan tafel spreken we niet. Ik krijg het benauwd en steeds warmer - ik voel wat ik vroeger thuis voelde en wil wegrennen. Hoe kan stilte helen en louteren?
21.00 uur In de tuin, tussen de lavendel, hoor ik de vogels. Maar ook het verkeerslawaai. Nog steeds ben ik bezig met de omgeving en verbind daar oordelen aan. Maar de stilte oordeelt niet en analyseert niet. Ze interpreteert ook niet en heeft geen mening. Ze brengt alleen maar aan het licht... Ik verlang naar vrede in mij, een vrede die dieper gaat dan ‘tevreden zijn’. Ik zoek de vrede van God.
22.00 uur Het kleine eenpersoonsbed met lakens en deken doet mij opnieuw denken aan mijn opa en oma. Op de
‘al lang voordat ik was gevormd in de buik van mijn moeder was Gij daar’. Wezenlijke vrijheid zit van binnen. En voor alle plekken en mensen en situaties die kunnen benauwen en bedrukken, geldt dat je het uit kunt houden als je binnen in jou vrijheid ervaart. En naar buiten kunt kijken zonder je mee te laten slepen. Dat kan alleen als ik mij verbind met mijn Schepper. Alleen dan kan ik vrij in de wereld staan.
Zaterdag, 6.00 uur Het ochtendlicht in de kerk is prachtig. Daarna lees ik in de tuin de Benedictijnse regels van Anselm Grun. Hij citeert Meister Eckhart, een theoloog die rond 1300 leefde en van grote invloed is geweest op de laatmiddeleeuwse spiritualiteit. Ook nu wordt hij veel gelezen. ‘Zolang wij over God nadenken of vasthouden aan onze godsbeelden, zijn wij gescheiden van
krijgt waarde. Alles wordt geheiligd, alles vloeit en stroomt en wordt tot een gebed. Wat in de kapel gebeurt en wat daarbuiten is, verschilt daarom niet wezenlijk van elkaar. Alles draagt eenzelfde waardigheid en dat ik daar ook zelf deel van uit maak, maakt dat ik behoedzamer word.
11.00 uur We lezen onder leiding van de gastenzuster Psalm 139. We kiezen ieder een regel om mee verder te gaan, en voor mij is dat vers 5b: ‘U legt uw hand op mij’. De oude vertaling is mij liever: ‘Gij legt uw hand op mij.’ Hoe is die hand van God? Is het een bemoedigende hand, een ik-grijp-je-inde-kraag-hand, een leidende hand? Wat zegt deze regel mij? Misschien lopen deze dingen door elkaar in het ‘ik en Gij’, het heilig spel van God en
mens, van God en mij. Beiden volkomen vrij en toch niet los te denken. Als ik geworteld ben in God, dan ben ik in staat kalm te blijven. Ik laat mij niet meeslepen en alle kanten op slingeren. Ik hoef mijzelf niet te overtreffen en niet te presteren. Als ik geworteld ben in God, dan kan ik eraan meewerken dat die wortel in mij groeit – want ik ben goed zoals ik geweven ben, in het leven geroepen.
15.30 uur Ook in de stilte zijn veel geluiden: een lepeltje dat suiker roert, een knorrende maag, een slok thee die wordt doorgeslikt.
19.30 uur In de apsis, de ruimte van het koor achter het altaar, komen we bij elkaar voor meditatie. We zitten rondom de tabernakel, symbool voor de ark van het verbond, en bij de Godslamp, die niet alleen de tabernakel verlicht maar ook het licht van de verrezen Christus verbeeldt. We begeven ons nu letterlijk in de ruimte van de Heer, en zuster Hillegonda laat af en toe een regel klinken uit Psalm 139, het lied van oorsprong en toekomst.
Ik voel mij rijk en gezegend. De stilte is niet leeg, maar gevuld Een half uur met je knieën op de betonnen grindvloer is lang. Het vraagt concentratie en ontspanning. Ik adem diep in en uit in de hoop dat ik pijn kan voorkomen. Onze zuster vertelde vooraf dat wij stil zijn, maar dat we het verder ook een beetje aan de Geest moeten overlaten. Ze wil ons behoeden voor grote verwachtingen, want jarenlange oefening heeft haar geleerd dat je in de stilte ruimte voor God kunt scheppen, maar dat de liefde van God uiteindelijk iets is wat je overkomt. Bussum Onderweg - 5
20.00 uur Tijdens de completen, het laatste gebed voor de nacht, wordt het Magnificat gezongen: ‘Mijn ziel maakt groot de Heer.’ Ik dank God voor mijn leven en voor de mensen om mij heen.Ik begrijp nu dat de eentonigheid van de muziek mij moet leiden naar God – de muziek is slechts middel, geen doel. Hoe anders is dan onze traditie, waarin een lied niet alleen een krachtige melodie moet hebben maar waarin wij ook juist in het zingen zoveel beleven? Zoveel emotie en gevoel... Hier lijkt het daar niet om te gaan: De tonen zijn voertuig voor de tekst, meer niet.
21.00 uur ‘Zwijgen is een bad voor de ziel’, lees ik. Ook de ziel heeft het nodig het vuil af te spoelen en fris te worden. Als je stil bent, oordeel je niet. Je oordeelt jezelf niet, en laat anderen in hun waarde. Pas in de ruimte van de stilte
kan God geboren worden, de stilte laat het onbegrijpelijke en oneindige geheim van God de ruimte: de stilte laat God in zijn kracht. Ik bid met Augustinus: ‘Hoe zou ik bestaan, als Gij niet in mij was?’
Zondag, 6.00 uur Zou ik kunnen leven als de zusters hier? Dat moet de vraag misschien niet zijn. Ook al ging ik wonen aan de verste zee, ook daar moet ik de vraag naar mijn roeping beantwoorden en mijn Schepper eren met mijn leven.
7.30 uur In de kapel klinken bekende woorden: ‘De Geest des Heren heeft een nieuw begin gemaakt/ Hij zalft mij met zijn vuur.’ Het zonlicht valt door het roosvenster naar binnen. Een nieuwe dag. Ik voel mij rijk en gezegend. De stilte is niet leeg, maar gevuld: in de stilte
Maarten Luther Facebook in Weesp Ik ben niet zo’n fanatieke FaceTheatermaker en theoloog Kees van der Zwaard speelt zijn nieuwe theatervoorstelling ‘Hier sta ik – dansen en Kees van der Zwaard vechten met Maarten Luther’ in Weesp. is Maarten Luther. In deze voorstelling duikt hoofdpersoon Maarten in de spannende, wonderlijke en soms grimmige gedachtewereld van kerkhervormer Luther. Die confronteert hij met onze eigentijdse cultuur en zijn eigen persoonlijke geschiedenis. Zo ontstaat een monoloog over vriendschap en verraad, God en het geweten, de duivel en de vrije wil, voortgedreven door het verlangen naar wat ooit genade werd genoemd. Een bijzondere rol is weggelegd voor een computergestuurd draaiorgel, dat Bach en blues laat horen. De composities en arrangementen zijn van Hans Hasebos. De regie is in handen van Cilia Hogerzeil, artistiek leider van Muziektheater Hollands Diep. Grote of Laurenskerk Nieuwstraat 31 Weesp, woensdag 10 september, 20:00 uur. Toegang gratis, collecte bij de uitgang. 6 - Bussum Onderweg
book-gebruiker, maar zo af en toe is het wel aardig om te zien wat er op dat platform gebeurt, en foto’s en gebeurtenissen van kinderen en kleinkinderen te volgen. Zo blijf je tegenwoordig op de hoogte. Onlangs werd mijn aandacht getrokken door de kop ‘God bestaat niet’. Mijn nieuwsgierigheid werd geprikkeld en ik las het vervolg, dat ik met u wil delen. Een man ging naar de kapper om zijn haar en baard te laten knippen. Ze begonnen te discussiëren en spraken over vele zaken. Al gauw kwamen ze bij de bekende vraag of God wel bestaat. De kapper zei: “Kijk, ik geloof niet dat God bestaat.” “Waarom zeg je zoiets?”, vroeg de man. “Nou, iemand hoeft alleen maar naar de wereld te kijken en hij zal zien dat dat God niet bestaat. Als God echt bestaat, zouden daar dan zoveel zieke mensen zijn? Zouden daar zoveel gehandicapte kinderen zijn? Nee, als Hij echt bestond, zou er geen ellende zijn op de aarde. Ik kan me niet voorstellen dat een
krijgt alles betekenis, wordt alles heilig. Woorden kunnen helen maar zo vaak ook breken en scheuren. Woorden kunnen tot misverstanden leiden, tot jarenlange frustratie en pijn. Stilte is heilzaam, maar ook noodzakelijk, want de geluiden van buiten, maar meer nog de stemmen in mij, verstoren zo gemakkelijk de stem van God, die mij roept: ‘Mens, waar ben je?’
13.00 uur De stilte is gebroken, tijdens de laatste maaltijd mogen we spreken. Maar ik wil de vrede die over mij is gekomen en mijn hart heeft gevuld niet verliezen. En wanneer ik straks naar huis ga en het gewone leven weer oppak, zal ik niet vergeten dat in de stilte God en mens elkaar kunnen raken op een dieper niveau, dan dat van taal, en woorden. Tekst en foto’s: Heleen van Beelen
God dit allemaal kan toestaan.” De man was even stil maar zei verder niets. De kapper was inmiddels klaar en de man verliet de zaak. Onderweg naar huis zag hij een oude man op straat met heel lang haar en een ongetrimde baard. De man ging onmiddellijk weer terug naar de kapperszaak en zei tegen de kapper: “KAPPERS BESTAAN NIET!” “Maar ik ben toch een kapper en ik sta hier vlak voor je”, antwoordde de kapper. “NEE!”, schreeuwde de cliënt. “Kappers bestaan gewoon niet. Als zij echt bestonden, zouden er geen mensen meer rond lopen met lang haar en ongetrimde baarden op de wereld.” De kapper antwoordde: “Ach, wij kappers bestaan zeker wel. Het zijn gewoon de mensen die niet naar ons komen.” “Exact!”, ging de man verder. “Dat is het hem nou juist. God bestaat ook zeer zeker wel. Het zijn juist de mensen die niet naar Hem gaan en Hem niet opzoeken. En daarom is er zoveel ellende op de aarde.” JAN Mauritz
Raad van Kerken: streven naar meer eenheid
D
e plaatselijke Raad van Kerken ontplooit tal van activiteiten. Een overzicht.
De Raad van Kerken in Nederland is een samenwerkingsorganisatie van Nederlandse kerken. De Raad van Kerken in Nederland streeft naar meer eenheid tussen de deelnemende kerken. Daarnaast maakt hij zich sterk voor de dienst van de kerken gezamenlijk aan de samenleving. In zijn reglement huldigt onze plaatselijke Raad van Kerken Naarden, Bussum, Hilversumse Meent dezelfde uitgangspunten. Op dinsdagavond 6 mei vond de voorjaarsvergadering van de plaatselijke RvK plaats in het gebouw van de Vrije Evangelische Gemeente aan de Oud Bussummerweg. De aanwezigen zijn afgevaardigden van kerken respectievelijk geloofsgenootschappen, en van de diverse werkgroepen die onder auspiciën van de Raad vallen of daarmee op innige wijze samenwerken.
De eenheid, de oecumene Ik kom daar in de eerste plaats vanwege mijn deelname aan de Werkgroep Oecumenische Vieringen. Wij organiseren jaarlijks die vieringen in januari in de ‘Week van de Eenheid’ en eind september tijdens de ‘Vredesweek’. Zo is er dit jaar op zondag 28 september een viering in de r.-k. Jozefkerk met een katholieke voorganger (Jos Baaij) én een protestantse (ds. Lennart Heuvelman) uit Naarden. Bovendien komt er een gospelkoor. Zo proberen we er altijd iets extra’s van te maken. En zo proberen wij de oecumene naar de kerken te brengen. Onze lutherse kerk sluit op die twee zondagen de eigen kerk, zodat iedereen naar de oecumenische viering kan, op zoek naar die eenheid. De meeste kerken doen dat niet, maar kondigen de diensten wel af of aan. De drie r.-k. kerken sluiten nooit, dus... gaan wij naar hen. Sinds een jaar of twintig werd eens in de twee jaar een mini-kerkendag
Open Kerk in de Bussumse ‘Koepelkerk’.
gehouden, een initiatief van het pastores-convent. Dan sloten bijna alle kerken hun deuren en hadden we een viering met 700 à 800 mensen en daarna nog een programma met lunch, workshops en/of muziek in de Grote Kerk van Naarden en in de Mariakerk, al dan niet samen met de Wilhelminakerk. Dit jaar bleek dat, zoals bij zoveel zaken, wegens gebrek aan tijd en mensen een probleem te zijn. Wel waren er ook dit jaar in de Week van de Eenheid eind januari zo’n 600 mensen vereend in de Mariakerk (‘Koepelkerk’). Wij willen graag die traditie van eens per twee jaar (dus weer in 2016) een grote oecumenische viering in een grote kerk in stand houden. Daar hoeven verder geen toeters en bellen aan te pas te komen. Daarmee denken wij te voldoen aan het streven van de Raad om tot meer eenheid te komen. Zo zijn er allerlei werkgroepen en commissies die op verschillende manieren openstaan voor alle gezindten op zoek naar die eenheid en daarmee een platform bieden voor het eerste uitgangspunt van de RvK. Zoals ‘Avondgebed voor de Vrede’, ‘Gespreksmiddagen voor ouderen in de Antonius Hof’, ‘Volkskerstzang Naarden en Bussum’. En niet te vergeten de Centrale Commissie voor Interkerkelijk Vormingswerk (CCIV). Tegen september ligt het programmaboekje weer klaar in onze kerk. Diverse cursussen worden gehouden in ons Gemeentecentrum.
Dienst aan de samenleving En hoe zit het dan met de neven-
doelstelling van de Raad? ‘Daarnaast maakt hij zich sterk voor de dienst van de kerken gezamenlijk aan de samenleving’. Persoonlijk denk ik dat hierin de kracht van onze plaatselijke RvK ligt. Sinds jaren bestaat het IDF (Interkerkelijk Diaconaal Fonds). Uitgangspunt is diaconale hulp bieden aan buitenkerkelijken, zonder aanzien des persoons, oorspronkelijk ressorterend onder de Werkgroep ‘Kerk en Samenleving’. Een groep die onder het elan van ds. Greteke de Vries van de Remonstranten is omgedoopt tot ‘Netwerk Geloof en Samenleving’: waar moet je zijn voor welk probleem? De komende periode wordt daar invulling aan gegeven. In deze categorie ‘dienst van de kerken aan de samenleving’ vallen natuurlijk ook de Voedselbank, de Goederenbank met Hans Bosman en het project ‘Schuldhulpmaatje’ onder leiding van Co van ’t Woud. En niet te vergeten, de Werkgroep ‘Contact moslimvrouwen-christenvrouwen’, aangestuurd door Ans Peters en de ‘Open Kerk’ op alle donderdagen in de Mariakerk van 10.00 tot 15.00 uur, met een middagpauzedienst om half een (hier zijn Tonny Barel en Josefien Jansen de stuwende krachten).
Ten slotte Alles bij elkaar opgeteld, is het toch een heel scala van activiteiten waarmee de plaatselijke RvK zich bezighoudt. ’t Is maar dat u het weet. Tekst: Ellen Reijinga-Detiger Foto: Martin Rep
Bussum Onderweg - 7
Tiszaszentimre heeft zijn ‘Pastors Home’
D
e protestantse gemeente van Bussum heeft zich verbonden aan de reformatorische gemeente van het Hongaarse stadje Tiszaszentimre. In juli bracht een Bussumse delegatie van diakenen er een bezoek, om met eigen ogen te zien hoe het ‘Pastors Home’ werd geopend. Een reisverslag: ‘De kaasblokjes met rood-wit-blauwe vlaggetjes vielen goed in de smaak.’
Sinds vorig jaar is er een samenwerkingsverband tussen de protestantse gemeente in Bussum en de reformatorische gemeente in Tiszaszentimre. In de voorgaande nummers van Bussum Onderweg is ruim aandacht besteed aan de hartverwarmde ontvangsten en gastvrijheid. Ook dit hebben wij tijdens ons bezoek ervaren. De paar dagen in Hongarije waren geen rustdagen. Dominee Gustav Fodor had een strak programma in elkaar gezet, zodat wij al direct na aankomst, in de middag, een bejaardentehuis be-
zochten. Daarna een heerlijk diner en het overhandigen van de meegebrachte presentjes, zoals kleurrijke keukenartikelen voor de nieuwe pastorie en bloembollen voor de nog aan te leggen pastorietuin. De volgende dag, zaterdag, maakten wij een excursie met een geëmigreerde Nederlandse aannemer naar een origineel Hongaars huis. Vervolgens kregen we een rondleiding in zijn in aanbouw zijnde trots, een groot gebouw dat in de toekomst niet alleen als woning, maar tevens als onderdak voor hulpbehoevende ouderen
De genodigden wandelen naar het Pastors Home.
KENNISMAKINGSARRANGEMENT
GEZICHTSBEHANDELING VAN € 95 VOOR € 50 MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU !
HAVENSTRAAT 17
ARIANEINDEN.COM BUSSUM
035 - 82 00 330
dienst moet gaan doen. In de middag hebben wij uitgebreid de resultaten bewonderd van het Pastors Home, waar de diaconie van de protestantse gemeente Bussum een financiële bijdrage aan geleverd heeft. De ruimte op de begane grond bestaat uit een pastoriegedeelte, waarbij de eetzaal tevens dienst doet als vergader- en conferentieruimte. Verder zijn er op de begane grond een kantoor en studieruimte en een separate ruimte voor opvang van een klein gezin. Op de etage is een grote open ruimte met twee slaapkamers voor familie of gasten. De familie Fodor zal binnenkort verhuizen naar deze nieuwe ruimte. De volgende morgen, zondag, volgde het officiële deel van onze reis. We werden uit ons hotel opgehaald met het busje van het bejaardentehuis. De feestelijke dienst werd geleid door de Dean, een landelijk hoge geestelijke. Verschillende hoogwaardigheidsbekleders waren aanwezig, zoals de minister van Cultuur, de burgemeester van Tiszaszentimre en de burgemeester van de naburige gemeente. Voor de delegatie uit Bussum was een vak vrijgehouden. Een aantal Nederlanders en Belgen dat in de regio woont of hun vakantiewoning heeft, had de publicaties gelezen en kwam naar de feestelijke kerkdienst en opening van het Pastors Home. De Nederlands sprekende aannemer gaf een samenvatting van de preek en daarna ook van de verschillende speeches van de minister en de burgemeester. Na de speech van Wybren van der Meer, waarbij de door medereiziger Hans Hompes gemaakte sleutel als symbool voor de opening overhandigd werd, kregen de kinderen en officiële gasten een grote chocolade medaille omgehangen. Het was een feestelijk gezicht. Na het dankwoord van de predikant ontvingen de gasten en wij een oorkonde en een fles wijn. Na afloop van de kerkdienst wandelden we, met Agnes en Nijs Brouwer voorop, gevolgd door de minister,
8 - Bussum Onderweg
burgemeesters, het domineespaar en de resterende genodigden, naar het aan de overkant van de straat liggende Pastors Home. Inmiddels was de temperatuur opgelopen tot ver boven de 30 graden. Agnes Brouwer, als vertegenwoordiger van de diaconie, overhandigde samen met haar man Nijs de schaar voor het doorknippen van het lint aan de minister. Met deze officiële handeling was het gemeenschapsdeel van het huis geopend. Vervolgens knipte het domineesechtpaar het lint door van het woongedeelte van het gebouw. Op de tafel in het nieuwe gebouw stonden ruim water en schalen met zelfgebakken gebak en koek. Alle ruimten vulden zich vervolgens met de gasten uit de kerk. De meegenomen kaasblokjes met rood-wit-
De gastvrijheid van de Hongaren en het onvermoeibare enthousiasme van het predikantsechtpaar maken indruk blauwe vlaggetjes vielen goed in de smaak. Tijdens deze bezichtiging en receptie kon de gemeente het predikantsechtpaar feliciteren met hun nieuwe moderne onderkomen. Na afloop van deze feestelijkheden verBussum trokken wij later in dedemiddag naar reen Hilversum Voor ie ar de tuin van de vakantiewoning waar a b ik re be Amersfoort acht n nCorrie Nijs, Agnes, Wybren van dag een 9 88 7 Soest 1 9 6 5 der Meer vakantie03hielden. Hier genoten we van een heerlijk glas wijn www.guv-uitvaart.nl en door de gemeente gebakken zoete broodjes. Ook konden we van hun zwembad gebruik maken – een heerlijke verkoeling. Maandagmorgen werden we na het ontbijt weer opgehaald door Robert, onze chauffeur, om naar een huis voor gehandicapten te gaan. In het tehuis wonen negentig men-
Agnes en Nijs Brouwer (geheel links) overhandigen de schaar aan de minister.
sen. In de middag werd een bezoek gebracht aan een bejaardentehuis waar 170 mensen wonen. De normen zijn anders dan in Nederland. Eerder vergelijkbaar met de situatie bij ons van dertig jaar geleden, waarbij drie tot vier ouderen op een kamer sliepen, terwijl de kamers en bedden in Hongarije van slechte kwaliteit zijn. ‘Kinderen in Nood’ doet hier goed werk. Vervolgens gingen we naar de kerk in het naburige dorp, waar Gustav zelf voorging. Verder bezochten we de overblijfselen van een concentratiekamp uit de communistische periode, en een in verval geraakte kerk waarvan het dak gedeeltelijk gesloopt was. De effecten van de weersinvloeden waren duidelijk zichtbaar. Deze kerk zal mogelijk dit najaar gerenoveerd worden. De volgende dag, de laatste alweer, namen we afscheid van Anikó Fodor
en vertrokken we met het busje voor de laatste middag in Boedapest. Hier wandelden we een stukje langs de Donau en in de omgeving van de regeringsgebouwen in Pest. Aan de overkant van de Donau zagen we de indrukwekkende gebouwen van Boeda. Als verrassing maakten we een rondrit door een deel van het centrum van Pest en voeren we met de amfibiebus een stuk over de Donau. Later in de middag vertrokken we naar de luchthaven en vlogen we terug naar Nederland. Het was een druk weekend met veel bezichtigingen en feestelijkheden. Nieuwe indrukken hebben we opgedaan zoals: dankbaarheid en de gastvrijheid van de Hongaren die we ontmoetten, en het onvermoeibare enthousiasme van het predikantsechtpaar. Tekst en foto’s: Ria en Peter David
KENNISMAKINGSARRANGEMENT
GEZICHTSBEHANDELING VAN € 95 VOOR € 50 MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU !
HAVENSTRAAT 17
ARIANEINDEN.COM BUSSUM
035 - 82 00 330
Bussum Onderweg - 9
Thijs Kramer bespeelt Steinmeyerorgel tijdens Bussum Cultureel Zaterdag 6 september geeft Thijs Kramer twee orgelrecitals op het Steinmeyer-orgel in de Koepelkerk te Bussum bij Kerk=Open. In dat weekend is eveneens Bussum Cultureel. Op het programma staan werken van Johann Sebastian Bach, Eugène Gigout, Josef Gabriel Rheinberger e.a. Aanvangstijdstippen zijn 12.30 uur en 13.30 uur. De speeltijd is ca. 30 minuten, met steeds een toelichting op de muziekstukken. Toegang vrij. Zaterdag 6 september 2014, 12.30 uur en 13.30 uur
Pasar Patria – een belevenis
De soos begint weer
Eerlijk gezegd was ik er nog nooit geweest, op de Pasar in de tuin van huize Patria. Zaterdagmiddag 12 juli was de eerste keer, en ik vond het een belevenis. Overal kraampjes met snuisterijen, kleding, sieraden, boeken, houtsnijwerk, waaiers en andere spullen die het kopen zeker waard waren. Er stond een riksja waarin je je kon laten vereeuwigen, je kon in de rij voor een ontspannende stoelmassage en overal was heerlijk Indonesisch eten te koop. Op het terras stonden twee zangeressen nostalgische liedjes te zingen en ik zag verschillende bewoners van Huize Patria stilletjes genieten. Ook het weer liet zich van zijn beste kant zien. De zon scheen uitbundig en daardoor was het niet moeilijk om je in Oosterse sferen te wanen. Er werdKENNISMAKINGSARRANGEMENT hier en daar ik dat ik het volgend jaar nog een VAN € 95 VOOR € 50 gefluisterd dat ditGEZICHTSBEHANDELING de laatste Pasar keer mag meemaken. MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU ! Patria was. Als dat zo is, dan ben ik Foto: Herry Keetelaar blij dat ik er in elk geval een keer Bussum ARIANEINDEN.COM Bussum geweest ben, maar stiekem hoopen Tekst: Wil Keetelaar
Over een paar weken, op woensdag 3 september gaat de Wilhelminasoos weer open voor ieder die van spelletjes en gezelligheid houdt. Zoals gewoonlijk beginnen we om 14.00 uur en stoppen om 16.00 uur, natuurlijk weer in de Wilhelminakerk. De laatste weken voor de vakantie hebben we er wat nieuwe leden bij gekregen, maar er is nog plaats, dus als u eens wilt komen kijken hoe het er bij ons aan toegaat, loopt u dan gerust eens geheel vrijblijvend binnen. Onze leden betalen €1,00 per middag en daarvoor krijgt u twee keer koffie of thee met altijd iets erbij. Als het moeilijk is om op eigen gelegenheid te komen, is er een mogelijkheid dat u opgehaald en thuisgebracht wordt, dat kost €2,50 per middag en dat betaalt u aan de chauffeur. Op dit moment zitten wij te springen om twee vrijwil-
Monumentendag tevens Nationale Orgeldag Op 13 september, de Nationale Orgeldag, wordt het Steinmeyer-orgel in de Maria- of Koepelkerk te Bussum tussen 12.00 uur en 16.00 uur maar liefst acht maal door verschillende organisten bespeeld. Medewerkende organisten uit de regio zijn o.a. Hanneke Huibers (Remonstrantse kerk), Jan Ballintijn (Spieghelkerk), Klaas Telgenhof, Hendrik Jan de Bie en Tom de Kivet. Elke organist heeft maximaal 30 HAVENSTRAAT 17 oor iedere 035 - 82 00 330 en Hilversum Voor iedereBUSSUM minuten om op het uit 1923 daterenHilversum V reikbaarr e a b a Amersfoort bereikbnacht de orgel te spelen. Dit evenement is Amersfoort daagg eenn nach8t8 KENNISMAKINGSARRANGEMENT d 79 georganiseerdKENNISMAKINGSARRANGEMENT door de Stichting SteinGEZICHTSBEHANDELING VANSoest € 95 VOOR € 50 03355 669911 79 88 Soest 0 GEZICHTSBEHANDELING VAN € 95 VOOR €43 50CADEAU ! MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € meyer-orgel Koepelkerk Bussum en de MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU ! www.guv-uitvaart.nl activiteitengroep Kerk=Open van de In de regel is er elke eerste zater- aan boeken zoals atlassen, woorwww.guv-uitvaart.nl Mariaparochie Bussum. Toegang vrij. dag van de maand boekenmarkt, denboeken, kunstboeken, literaARIANEINDEN.COM ARIANEINDEN.COM Zaterdag 13 september 2014, waarvan de het tuur, streekromans, boekenweekHAVENSTRAAT 17 BUSSUM 035 - 82 00 naar 330 Bussum035 - 82opbrengst HAVENSTRAAT 17 BUSSUM 00 330 n e 12.00 uur tot 16.00 uur scholingsproject in Kirinda geschenken, godsdienst, kunst, ere(RwanHilversum Voor ied r baadat tijda) gaat. In september regionale boeken en boeken die reikis e b Amersfoort nacht dens Bussum Cultureel wekelijks als Uitgelezen Boek in dag enop zaterSoest 91 79 88 035 610 dag 6 september van tot 16 BussumsNieuws staan. uur op het Wilhelminaplantsoen. In oktober is er geen boekenmarkt www.guv-uitvaart.nl Meestal staan de kramen wat ach- en de eerstvolgende is dan op zateraf, niet ver van de fietsenstalling terdagmorgen 1 november in het voor de bibliotheek. Er is een keur Trefpunt.
Boekenmarkt
ligers die bereid zijn eens in de vier weken voor ons te rijden, wie helpt ons uit de brand? Zoals boven vermeld betaalt elke passagier u €2,50 voor halen en brengen. Voor alle duidelijkheid: De soos is een Bussumbrede activiteit Zowel voor passagiers als chauffeurs is het contactadres: Mevr. Aafke Mulder, Oosterpad 35, Bussum, tel.6934842, e-mail:
[email protected] In oktober hopen wij ons 35-jarig bestaan te vieren en we doen dat met een vrolijke middag in de Wilhelminakerk met een optreden van “De juf, de bakker en de dominee”. Op komische wijze brengen zij een heel repertoire van liedjes en weten de stemming er wel in te brengen. Wie dit met ons wil meemaken is
hartelijk welkom in de kerkzaal van de Wilhelminakerk op 8 oktober om 14.00 uur, de kerk is groot genoeg, iedereen is welkom. Na afloop hebben wij dan met onze leden en enkele genodigden een gezellige maaltijd in de koffiezaal. Tenslotte een woord van dank aan Lidy Stuivenberg en Arie Vijn en jullie hele team van trouwe vrijwilligers, jullie hebben weer voor een heel leuke en verrassende vakantiesoos gezorgd met Ds. den Bok, die heel interessant over landkaarten vertelde, een middag met een verrukkelijke high tea en de derde die nog moet komen, met Ds. Haakman over zijn hobby: autobussen, wordt ook vast weer een fijne middag, Geweldig dat het weer is gelukt. En nu beginnen wij weer enthousiast aan een nieuw seizoen. Het bestuur
Bericht van de Jeugdraad De jeugdraad, die gevormd wordt door mensen uit alle vier de wijken, blijft zich vernieuwen en hoopt zo zelf ook jeugdig te blijven. Na enige jaren van een wat slaperig bestaan, heerst er weer een opgewekte sfeer. De bijeenkomsten worden beter bezocht. Femmy Vergeer heeft aangeboden coördinator te zijn. Er komt meer elan. We Bussum Bussum hebben ons als vertegenwoordigers n en Hilversum or eieredeere Hilversum VoorVoied braar van de vier wijkgemeentes afgevraagd: a baik ere berebik Amersfoort Amersfoort natchtons in anch waarom? Waarom dspannen agdeang ne we 98 88 Soest 9 1 7 Soest 6395169 87 0350gemeente? voor de jeugd in onze We formuleerden vier antwoorden: We www.guv-uitvaart.nl www.guv-uitvaart.nl willen eraan meewerken dat er in de kinderen een fundament wordt gelegd - dat fundament heeft een naam:
Christus. We willen kinderen in de gelegenheid stellen contact te krijgen Bussum met christelijke leeftijdgenoten - want ereen r iedenige Hilversum Voode in je klas ben je vaak die naar r a a bereikb Amersfoort cht a de kerk gaat. We dwillen meehelpen n n e ag Soest 1 79 88 in het een mosterdzaadje03te 5 69leggen hart van de kinderen - wie weet wanwww.guv-uitvaart.nl neer en hoe het zal gaan groeien? We willen ook dat onze kinderen hart krijgen voor het Koninkrijk - voor waarden als mildheid, eerlijkheid, eerlijk delen. Vandaar alle inspanningen van de vrijwilligers in de kindernevendienst, basiscatechese, Chill Church, Honkslag, het kinderkamp; en het begint al bij de crèche. Wat kan ons nu helpen en stimuleren om als gemeente handen
en voeten te geven aan de uitwerking van onze bovenstaande antwoorden. Het lijkt ons goed om tijdelijk professionele begeleiding aan te trekken, bijvoorbeeld een medewerker van JOP (het jongerenwerk van de Protestantse Kerk in Nederland). U hoort nog van ons. Namens de Jeugdraad, Stephan de Jong
KENNISMAKINGSARRANGEMENT
GEZICHTSBEHANDELING VAN € 95 VOOR € 50 MÈT VERRASSINGSPAKKET VAN € 43 CADEAU !
HAVENSTRAAT 17
10 - Bussum Onderweg
ARIANEINDEN.COM BUSSUM
035 - 82 00 330
Bussum Onderweg - 11
Sion Spieghelkerk
Centrum Wilhelminakerk EEN BIJZONDERE DIENST Op zondag 13 juli is René Pel gedoopt. René woont in de Mauritzhof, een
centrum voor mensen met psychiatrische problemen. Omdat de Mauritzhof zich binnen de grenzen van onze wijkgemeente bevindt is er een
groeiend contact geweest, wat er ook toe leidde dat het ons diaconaal wijkproject werd. René kwam regel-
matig in de Wilhelminakerk en gaf na enige tijd te kennen dat hij graag gedoopt wilde worden. In de dienst waarin hij gedoopt werd mocht ik
samen met ds. Boukje Grashuis, de geestelijk verzorger van René voorgaan. Het werd een heel bijzondere dienst waarin Boukje ons onder het schillen van appeltjes op humoristische en aansprekende wijze het verhaal vertelde van de vrouw van Jona. Dit opende een heel nieuw perspectief op het zo bekende bijbelboek. Verspreid over de stoelen lagen een aantal stenen met daarop kernwoorden zoals hoop, liefde, trouw, vreugde, die na de doop door gemeenteleden aan René werden aangereikt als stapstenen ter ondersteuning van zijn verdere leven. Ook las René nog een gedicht van Huub Oosterhuis. We zijn blij met René als een bijzonder mensenkind van God en heten hem van harte welkom in onze gemeente. ds. Henk van Dijk
West Spieghelkerk BEVESTIGING NIEUWE OUDERLING Overeenkomstig ordinantie 9-5-4 maakt de kerkenraad van wijkgemeente West haar voornemen bekend om Janny Sollman-Bouter te bevestigen als ouderling van de Spieghelkerk, in de dienst van 14 september 2014.
Op grond van ordinantie 3-69 van de Protestantse kerk in Nederland bestaat voor stemgerechtigde leden van onze wijkgemeente de mogelijkheid, om
binnen één week na het verschijnen van deze bekendmaking, schriftelijk en ondertekend bezwaar maken bij de kerkenraad tegen de bevestiging van Janny Sollman-Bouter. De scriba, Henk Dooijes
Oost Verlosserkerk AANTREDEN KERKENRAAD Ook dit jaar heeft de kerkenraad iemand bereid gevonden een functie op zich te nemen. Als ouderling voor het pastoraat zal worden bevestigd de heer Jan Lokhorst, Ceintuurbaan 283. Bezwaren tegen deze benoeming kunt u een week na publicatie indienen bij de scriba. Indien geen bezwaren worden ingediend zal bevestiging plaatsvinden op zondag 14 september. De ouderlingen Wil 12 - Bussum Onderweg
Vooijs en Jan van der Ploeg verlengen hun termijn met één jaar. De diakenen Hannie de Berg, Agnes Brouwer en Rien Parhan verlengen hun termijn met twee jaar. Jantie Lenderink legt haar functie als scriba neer en wordt voor een termijn van twee jaar ouderling met een speciale opdracht wat inhoudt dat zij namens wijk Oost dienst zal doen
in Naarderheem en de Antoniushof. In de volgende Onderweg wordt u nader geïnformeerd hoe het scribaat wordt verdeeld. De volgende pastoraal medewerkers hebben toegezegd door te willen gaan: Wil de Vos, Bep Nieboer, Lidy Stuivenberg, Hans Bruins en Henk van Bueren. Jantie Lenderink, scriba
Op 17 juli werden we opgeschrikt door het vreselijke bericht dat een vliegtuig van Malaysia Airlines boven de Oekraïne was neergehaald en dat alle 298 inzittenden, waaronder 196 Nederlanders waren omgekomen. Op de daarop volgende zondag werd in de morgendienst, die geleid werd door onze wijkpredikant Ds. Aalt Visser, hierbij stilgestaan. Vooraf aan de schriftlezing werd 1 minuut stilte gehouden, waarna Psalm 103 vers 8 werd gezongen: Gelijk het gras is ons kortstondig leven, Gelijk een bloem, die op het veld verheven,
Wel sierlijk pronkt, maar kracht’loos is en teêr; Wanneer de wind zich over ‘t land laat horen, Dan knakt haar steel, haar schoonheid gaat verloren; Men kent en vindt haar standplaats zelfs niet meer. De preektekst was Openbaringen 21 vers 4a. We mochten horen dat de tranen van Jezus ons tot heil zijn. De tranen die Jezus heeft geweend om ons. Het appel is: Ken je Jezus?
God zal alle tranen van hun ogen afwissen, van wie Jezus kennen. De preek werd afgesloten met: dat we mogen bidden voor hen die zoeken en tasten naar enig houvast in de storm van hun leven, voor alle nabestaanden van de slachtoffers, in de hoop en met het gebed dat ook voor hen en voor ons het nooit meer nacht zal zijn, nooit meer het verdriet, Eeuwig bij de Vader, Die ons het leven biedt. Nooit meer nacht en nooit meer zonde en dood, Eeuwig bij de Vader, Zijn liefde is zo groot. JAN Mauritz
Gezamenlijke startzondag 7 september ‘Aan beginnen komt nooit een eind.’ Toch luiden we het kerkelijk seizoen 2014-2015 in en dat met een gezamenlijke dienst. Alle vier de wijkgemeentes van de Protestantse Gemeente te Bussum doen eraan mee. Het thema hangt samen met de wens een ‘pioniersplek’ te starten in Bussum. Waarom? Dominee Nico ter Linden sloeg de spijker op de kop: ‘We moeten ophouden kerkje te spelen alsof wij in een kerkelijk land leven.
Gelegenheidscantorij startzondag Voor de gezamenlijke startdienst van 7 september wordt er een gelegenheidscantorij gevormd. Zin om mee te zingen? Op woensdagavond 3 september kunt u komen repeteren onder leiding van Peter Steijlen, de cantor van de Spieghelkerk. Cantorijleden van alle wijkgemeentes en alle andere liefhebbers zijn welkom in de Wilhelminakerk, vanaf 19.30 uur.
Wij zitten in de missie.’ Pionieren is overigens geen nieuw verschijnsel binnen de kerk. We hebben die kerk mede te danken aan mensen die ongebaande wegen gingen; denk aan Paulus, Barnabas, Petrus en al die andere apostelen die op weg gingen. Het thema luidt dan ook ‘Pionieren met Paulus’. Hoe zou het verhaal van Paulus ons kunnen inspireren op onze weg? Aan de dienst zal een gelegenheids-
cantorij deelnemen. Elders in dit blad vindt u een oproep hieraan deel te nemen. Na afloop van de dienst zal er door de pioniersgroep iets worden verteld over de plannen. ’s Middag bent u uitgenodigd mee te doen aan een fietstocht, met soep en broodjes na afloop. Over vertrektijd en -plaats wordt u nog geïnformeerd. De dienst begint om 10.00 u en vindt plaats in de Wilhelminakerk.
Fiets puzzeltocht Ook dit jaar een fietstocht op de Startzondag, 7 september. Fijn om met 4 gemeentes het nieuwe seizoen te starten met een dienst en een activiteit voor jong en oud. Met z’n allen maken we er een mooie reis van. Vanaf 13.30 uur kunt u inschrijven in de Wilhelminakerk, om 14.00 uur kan de 1e groep vertrekken. Via een mooie route met diverse opdrachten/vragen arriveren we zo’n anderhalf uur later weer in de centrumkerk. Daar staat een drankje en hapje klaar.
Om ong. 17.00 uur zal er een gezamenlijke maaltijd zijn. Iedereen die kan fietsen (of nog achterop zit) is van harte uitgenodigd. Voor wie niet fietst, ook u bent welkom vanaf ong. 16.00 uur. Bussum Onderweg - 13
Gebed en geld gevraagd voor Zuid-Soedan
D
oor de onrust van de afgelopen maanden in ZuidSudan is de situatie voor 4 miljoen mensen zeer nijpend geworden. Op diverse plaatsen is sprake van acute hongersnood. Meer dan 2,5 miljoen mensen zijn op dit moment nog niet bereikt met de nodige hulp. Gebed en noodhulpsteun zijn zeer dringend nodig. Sinds 15 december 2013 zijn verschillende delen van Zuid-Soedan getroffen door gevechten tussen regeringtroepen en rebellen. Meer dan een miljoen mensen zijn in het land op de vlucht geslagen naar veiliger plekken. Het merendeel van hen wordt opgevangen in vluchtelingenkampen. Daarnaast zijn meer dan 367.000 mensen naar buurlanden gevlucht. Door de onveilige situatie hebben veel boeren nauwelijks voedsel kunnen verbouwen, waardoor de voedselschaarste ernstig is vergroot. Het begin van het regenseizoen plaatst Zuid-Soedan daarnaast voor grote problemen, zoals de uitbraak van cholera en andere ziekten. Ook zijn wegen op veel plaatsen moeilijk begaanbaar, waardoor noodhulporganisaties gehinderd worden om vluchtelingen in afgelegen gebieden te bereiken. Op dit moment is zeer dringend behoefte aan voedselhulp en drinkwater voor zowel vluchtelingen als bewoners van de conflictgebieden. Ook medische zorg, hygiëne-artikelen en huishoudelijke artikelen zijn hard nodig. Daarnaast moet op veel plaatsen gewerkt worden aan het opruimen van landmijnen. ‘Luisterend Dienen’ en ‘Light
Zondag 17 augustus Oost Verlosserkerk
10.00
Centrum Wilhelminakerk
10.00
West Spieghelkerk
10.30
Sion Spieghelkerk
08.55 17.00 Naarderheem 10.30 Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 De Antonius Hof 10.30
Dinsdag 19 augustus De Gooise Warande
14.30
Donderdag 21 augustus De Zandzee
10.00
Zondag 24 augustus Oost Verlosserkerk
10.00
Centrum Wilhelminakerk
10.00
West Spieghelkerk
10.30
Sion Spieghelkerk
08.55
Naarderheem
17.00 10.30
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 De Antonius Hof 10.30 Kerk in actie, ACT Alliance, met dank aan Radio 1.
For The World’ roepen hun achterban op tot voorbede voor de vier miljoen noodlijdende mensen in Zuid-Soedan. Daarnaast doen zij een dringende oproep om financieel bij te dragen aan de noodhulp die verleend wordt. Light For The World verleent noodhulp via lokale partners, die zich richten op medische zorg aan gehandicapte personen in de noodlijdende gebieden. Bijdragen aan Light For The World kunnen gestort worden op giro 131 (NL10INGB 0000 0001 31) t.n.v. Light For The World te Veenendaal, onder vermelding van ‘noodhulp Zuid-Soedan’. Luisterend Dienen verleent noodhulp via lokale partners in Zuid-Soedan, die zich voornamelijk bezig houden het uitdelen van voedsel, water, huishoudelijke en hygiëneartikelen, maar ook traumasupport en gezinshereniging. Bijdragen aan Luisterend Dienen kunnen worden gestort op giro 76035 (NL18INGB0000076035) t.n.v. Luisterend Dienen te Utrecht, onder vermelding van ‘noodhulp Zuid-Soedan’. 14 - Bussum Onderweg
Donderdag 28 augustus
Huize Godelinde
15.00
Zondag 31 augustus Oost Verlosserkerk
10.00
Centrum Wilhelminakerk
10.00
West Spieghelkerk
10.30
Sion Spieghelkerk
08.55
Naarderheem
17.00 10.30
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 De Antonius Hof 10.30
mw.ds. H. Honderd, Kindertijd, 0-12 jr. pastor A. Visser, Kindernevendienst, 4-12 jr, Crèche ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, Crèche ds. R.F. Mauritz, Crèche ds. G.E. van der Hout ds. W.B. van de Woord ds. K. van der Horst pastor L. van der Schoot
ds. D. Quant, Middagwijding
Dinsdag 2 september De Gooise Warande
Zondag 7 september
Toren Wilhelminakerk
Redactie Inge de Groot 035 - 694 02 47 Wil Keetelaar 035 - 693 09 56 Martin Rep 035 - 887 28 97 Iris van der Wulp
[email protected] Advertenties en administratie
[email protected] Ook digitaal ontvangen?
[email protected]
Donderdag 11 september Huize Godelinde
15.00
Zondag 14 september
Oost Verlosserkerk
10.00
Centrum Wilhelminakerk
10.00
West Spieghelkerk
10.30
Sion Spieghelkerk
08.55
Kerk in de Meent Naarderheem
17.00 10.00 10.30
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 De Antonius Hof 10.30
Dinsdag 16 september De Gooise Warande
14.30
dr. B.M.J. Nagel
ds. N.W. den Bok, Kindertijd, 0-12 jr. ds. H.J. van Dijk, HA Kindernevendienst, 4-12 jr, Crèche, ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, Crèche dr. W. Verboom, Crèche en Kinderkerk ds. C.G. Geluk ds. P. Korver mw.ds. P.J. ViveenMolenaar ds. W.F. Metzger pastor L. van der Schoot
ds. A.D. van den Bos, Middagwijding
Donderdag 18 september De Zandzee
10.00
ds. S. de Jong
Scribaat: mevr. J.G. Lenderink 035 – 693 48 97
[email protected] Wijkkas: NL60 INGB 0001 3284 22 Wijkgemeente Centrum – Wilhelminakerk Wilhelminaplantsoen 14 1404 JB Bussum 035 – 691 75 25 Koster: P. Vos Predikant: ds. H.J. van Dijk 035 – 694 91 04 06 – 47 09 91 99 b.g.g. 035 – 694 98 60
[email protected] Scribaat: E.E.J. Dekker 035 – 694 25 00
[email protected] Wijkkas: NL41 INGB 0001 6441 11
Prot. Gem. Bussum H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum www.pknbussum.nl
Algemene Kerkenraad
[email protected]
Wijkgemeente West – Spieghelkerk Nieuwe ’s-Gravelandseweg 34 1405 HM Bussum 035 – 691 24 06 Koster: J. van ’t Hof Predikant: ds. S. de Jong 035 – 887 11 59
[email protected]
College van Kerkrentmeesters NL11 INGB 0000 4008 20 t.n.v. Protestantse Gemeente te Bussum
Scribaat: H. Dooijes 035 – 691 70 80
[email protected] Wijkkas: NL25 INGB 0000 5568 35
College van Diakenen J. Post - 035-693 08 10
[email protected] NL07 INGB 0000 5055 55 t.n.v. Diaconie NL02 INGB 0000 2461 70 t.n.v. Zending
Wijkgemeente Sion – Spieghelkerk Nieuwe ’s-Gravelandseweg 34 1405 HM Bussum 035 – 691 24 06 Bijstand in het pastoraat: ds. R.R. Eisinga 0345 – 642 572 06 – 14 75 34 89
[email protected] ds. A. Visser 0341 – 268 572
[email protected]
Kerkelijk Bureau 035-69 18 852
[email protected] Geopend: ma t/m do van 10.30 - 12.30 uur
mw.J. Werner
mw. ds. H.W. van Beelen, Kindertijd, 0-12 jr. ds. M. Knevel, Kindernevendienst, 4-12 jr, Crèche, ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, Crèche ds. A.C. Kortleve, Crèche ds. A. Visser mw.ds. P.J. ViveenMolenaar ds. W.F. Metzger, HA mw.ds. J. de Blois en pastor L. van der Schoot Oecumenische dienst
ds. P. Boonstra, Middagwijding
Startzondag gezamenlijke dienst in de Wilhelminakerk Oost Verlosserkerk 10.00 Geen dienst Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk, ds. N.W. den Bok, mw. ds. H.W. van Beelen en ds. S. de Jong Kindernevendienst, 4-12 jr, Crèche, West Spieghelkerk 10.30 Geen dienst Sion Spieghelkerk 08.55 Geen dienst 17.00 ds. A. Visser, HA Naarderheem 10.30 mw.ds. H.M. Ploeger Evangelisch-Lutherse Kerk 10.00 mw.dr. S. Hiebsch De Antonius Hof 10.30 mw.ds. J. de Blois, HA
ds. S. de Jong
mw. L. Versluis, Kindertijd, 0-12 jr. ds. H.J. van Dijk, Kindernevendienst, 4-12 jr, Crèche ds. S. de Jong, Kindernevendienst, 4-13 jr, Crèche ds. H.A. Samsom, Crèche ds. R.R. Eisinga mw. C. van den EndKranenburg ds. C. Meijer mw. ds. J. de Blois,
14.30
Bussum Onderweg Maandblad van de Protestantse Gemeente te Bussum
Wijkgemeente Oost – Verlosserkerk H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum 035 – 691 73 09 Koster: mevr. A. Stuivenbergvan Dijk Predikanten (parttime): mevr. ds. H.W. van Beelen 06 – 41 67 53 09 (ma, di, wo)
[email protected] ds. N.W. den Bok 06 – 14 40 58 47 (wo, do, vr)
[email protected] Psychopastoraat: mevr. W.Vooys 035 640 91 47
Scribaat: J.A.N. Mauritz 035 – 693 28 47
[email protected] Wijkkas: NL41 INGB 0006 0659 53 Ouderenpastoraat Antonius Hof mevr. ds. Jac.M.E. de Blois 035 – 693 14 56 (di en vr) of 030 – 271 86 76
[email protected] Patria pastor J. Molensky 06 – 17 32 24 22
[email protected]
Bussum Onderweg - 15
Mijn bijbeltekst Elke maand vertelt een lezer wat zijn of haar favoriete bijbeltekst is. Dit keer is dat René Pel.
René Pel
In deze aflevering een gedicht dat René de redactie stuurde: God en de duisternis. De nacht is donker, toch voel ik warmte op mij neerkomen In grote twijfels zoek ik naar Zijn ge-
luk en woord De liefde is belangrijk, de liefde om te leven voor het geloof Alleen bij Hem, kan ik mezelf zijn Waar we ook zijn, en wat we ook doen moet met liefde gaan En tot slotte, geloof in het Heilige Woord. Onze belangstelling was gewekt en toen ik las dat René op zondag 13 juli in de Wilhelminakerk gedoopt zou worden ben ik daar heen gegaan en was getuige van een prachtige doopdienst rondom een 51-jarige man. In het gesprek dat ik later met hem had, samen met ds. Boukje Grashuis die de doop aan hem verrichtte en die zijn pastor is in de Mauritshof, uitte René een sterk geloof in God. Hij vertelde dat hij onlangs erg ziek was en ervan overtuigd is dat God hem beter heeft gemaakt, wat anderen daarvan ook zeggen. En als mensen niet beter worden, weet hij zeker
dat zij bij God komen, waar dat ook mag zijn, want God is overal. René is een schrijver, hij schreef een aantal boeken en dichtbundels , maar ook een lezer. Omdat hij zo geïnteresseerd is in God, ging hij de bijbel lezen en las hij boeken van Luther en Calvijn. De leer van deze laatste kerkvader spreekt hem erg aan. “Calvijn is iemand die heel veel weet van een mens en denkt voor een mens, hij wijst je de weg en daarom ga ik een boek over hem schrijven!” Zijn doop heeft hier ook mee te maken. Hij vond de dienst prachtig met alles wat erbij hoorde en de volgende ochtend toen hij wakker werd dacht hij: “Nu ben ik ergens waar ik graag wilde zijn.” Ontroerend om dat van deze man te horen; ik wens hem toe dat hij nog heel lang met deze gedachte mag ontwaken. Tekst en foto: Wil Keetelaar
Kerken Elke maand vraagt de redactie een lezer een column te schrijven. Ik heb iets met kerken; met de gebouwen bedoel ik. Als ik een onbekende plaats bezoek, is de kerk meestal het eerste waarnaar ik op zoek ga. Nu is daar een heel praktische reden voor: als je het historische centrum van een onbekende stad of dorp zoekt, is het meestal een goede gok om in de richting van de kerktoren te gaan. Op een warme dag komt daar nog het voordeel bij dat een kerk meestal aangenaam koel is om even in te verpozen. Maar het belangrijkste is dat kerken heel interessant zijn. Ze vertellen van alles over de plaats waar ze staan en de mensen die er wonen, hun cultuur en hun geschiedenis. Ze getuigen van de welstand van de bouwers, van hun beperkingen, van de beschikbare bouwmaterialen: baksteen, natuursteen of hout, zoals bij de houten stafkerken in Noorwegen, maar ook 16 - Bussum Onderweg
in Polen. Jaren geleden bezocht ik een houten protestantse kerk in Silezië, gebouwd in de zeventiende eeuw, toen Silezië deel was van het katholieke Habsburgse rijk. Protestanten mochten toen alleen houten kerken bouwen, in de verwachting dat die klein waren en niet lang mee zouden gaan. De kerk was echter gebouwd voor zesduizend gelovigen en stond er na 350 jaar nog. In Portugal bezochten we deze zomer verschillende middeleeuwse kerken, die deel uitmaakten van de vestingmuur, compleet met kantelen op de muren: getuigen van de strijd tussen christelijke en mohammedaanse heersers. Vaak weet je van tevoren dat een kerkbezoek toeristisch is en weinig verschilt van een museumbezoek. Maar soms, onverwacht, is er meer en word je geraakt, zoals bij het nagelkruis in de ruïne van de gebombardeerde kathedraal van Coventry. Die ontroering herhaalde zich jaren later
Enno Dekker
in de Gedächtniskirche in Berlijn, waar men een kopie heeft gekregen van dat nagelkruis. Of, heel anders, bij dat kleine kerkje aan de rand van een sloppenwijk in Mumbai: een onaanzienlijk gebouwtje met een golfplaten dak en een neon kruis, dat ‘s nachts rood knippert. Op zondagmorgen hoor ik door het open raam preek en gezang. De taal versta ik niet, maar toch voel je je op zulke momenten deel van de geloofsgemeenschap die de eeuwen en de wereld omspant. Enno Dekker