de kracht van ziekenhuisconcepten

de route naar energiezuinige ziekenhuizen

“de kracht van ziekenhuisconcepten” Rien Trouborst 3 oktober 2013

presentatie 1.

introductie dJGA

2.

actuele thema’s in ziekenhuizen

3.

terminal concept

4.

Deventer Ziekenhuis: ziekenhuisconcept (ruimtelijk en energie)

5.

vastgoed-concept vs. terminal-concept

6.

lessons learned

de Jong Gortemaker Algra, Rotterdam

1. introductie dJGA

organisatie

ont werp team ont werp team

architectuur 3D visualisatie

con cept team

ont werp team

architect directeuren

ont werp team

architectuur bouwkunde interieur architectuur constructie kenniscentrum

ont werp team ont werp team

ont werp team

kenniscentrum interieur architectuur constructie


bouwkunde architectuur 3D visualisatie conceptvorming

specifieke disciplines

locaties

Gezondheidszorg Gezondheidszorg

Onderwijs Onderwijs

ziekenhuizen 50 zorgziekenhuizen

50 47 voortgezetonderwijs voortgezetonderwijs

47 30

basisonderwijs basisonderwijs 43

onderwijs

30 psychiatrie psychiatrie

cultuur en maatschappij

43

universiteitsziekenhuizen universiteitsziekenhuizen 10

10

HBO onderwijs HBO onderwijs 10

10

overig zorg overig zorg


10

10

cultuur cultuur en maatschappij en maatschappij 70 30

kantoor-/bedrijfsgebouwen kantoor-/bedrijfsgebouwen 70 30 Overig Overig

zorgzorg onderwijs onderwijs cultuur cultuur en maatschappij en maatschappij

6% 6% 7% 7%

83%83%

DHA


St. Antonius Ziekenhuis Utrecht


Bernhoven


Antoni van Leeuwenhoek Nederlands Kanker Instituut Amsterdam


UZ Leuven


Kinderziekenhuis Prinses Elisabeth - UZ Gent

2. actuele thema’s


innovatie

UZ Leuven Ziekenhuis


welbevinden

NKOC

AvL - Nederlands Kanker Instituut Amsterdam

Christelijk College Nassau-Veluwe, Harderwijk

187.001/10/2009

flexibiliteit Uitbreiding en verbouw

invidueel/samensamen werken werken individueel/

docenten werkplekken

docenten werkplekken

wisselruimten

wisselruimten

concentratieplekken concentratieplekken

ontmoeten ontmoeten

In dit model zijn de stijgpunten, toiletten en schachten vaste elementen. Rondom deze stijgpunten zijn de lockers verdeeld. De instructieruimten en flexruimten zijn als transparante blokken vrij in de ruimte geplaatst. Hierdoor ontstaat er een continue tussenruimte. In de ontstane open, gedifferentieerde ruimte zijn de concentratiewerkplekken, de overlegplekken en ontspanningsruimtes verdeeld, iedere plek met een eigen karakter. Sommige plekken zijn echte overlegplekken of plekken om individueel de Jong Gortemaker Algra, Rotterdam

te werken, andere plekken zijn juist weer bedoeld om te ontspannen. Doordat iedere groep leerlingen zijn eigen specifieke wensen heeft, wat tijdens de workshop nog eens extra duidelijk werd, is het van belang dat er flexibiliteit in de inrichting is opgenomen. De inrichtingselementen zijn vaste items. Maar de plek en de hoeveelheid waarin ze toegepast worden kan per thuisbasis verschillen. Er is een aantal bouwstenen die naar smaak en wens kunnen worden toegepast. Zo ontstaat er een eenheid binnen het gebouw, en toch eigenheid voor de verschillende thuisbases. Christelijk College Nassau-Veluwe Harderwijk

verdieping met vier thuisbases trappen toiletten lockers wisselruimten instructie

verdieping met vier thuisbases

docentenwerkplekken concentratieplekken individueel/samen werken groepsgewijs overleggen ontmoeten


duurzaam

Deventer Ziekenhuis

st Antonius Utrecht

St Antonius Nieuwegein

Bernhoven

Healthcampus Knokke

financiering & investering Scholen van Morgen

Flanders’ Response: The ‘Schools of Tomorrow’ Initiative

A Public-Private Partnership established June 2010 AG RE 50%

BNP Paribas Fortis

PMV

50%

50%

FScholen nv

AGIOn 50%

School Invest nv

75% - 1 share

25%

+ 1 share


Banking Consortium led by BNP Paribas Fortis Project Managers AG RE COPiD

Design Teams

DBFM

School Boards

Scholen van Morgen nv

General Contractors Context 4

Deliverables

Organization

Output

vastgoedbeheer & onderhoud


Scholen van Morgen

specialisatie en satelliet ziekenhuizen

3. terminal-concept

concepten


“ van breitfuss -model tot...

breitfuss model ruimtelijke kwaliteit, uitzicht sint franciscus gasthuis, rotterdam lievensberg ziekenhuis, bergen op zoom

dubbel kruis model verbindende route, daglichtinval nieuwegein st. antonius

concepten


...tot terminal - model”

passage-model verbindende route en verblijf st. antonius ziekenhuis, nieuwegein ziekenhuis knokke - heist

straat-model verbindende route en verblijf st. antonius ziekenhuis, nieuwegein ziekenhuis knokke - heist

terminal-model alles onder één dak, front back office type deventer ziekenhuis

4. Deventer Ziekenhuis

ziekenhuisconcept (ruimtelijk en energie)


locatie


vierstromen-model

duurzaam bouwen demonstratieproject van de Europese Unie

Integraal ontwerp: architectonisch + technisch installatieontwerp (inclusief duurzaamheid) =


EPC: 0.67 en Greencalc: 212

• Deventer Ziekenhuis demonstratieproject van EU • Besparing ruim 45% t.o.v. gemiddelde van de ziekenhuizen, gebouwd in de laatste 10 jaren • Terugverdientijd: max. 5 jaar • 6de energiearme gebouw van Nederland (2005) • Milieu-index = 212

duurzaam bouwen


energietechniek

• Koude warmte opslag in de bodem • Vrije koeling direct uit de WKO installatie (10°C – 12°C) • Warmtepompen (COP: 4,5 tot 5,2) • HR pieklastketels • Terugwinning van warmte en koude • All air klimaatsysteem

duurzaam bouwen materialisatie

• vegetatie dak • dak vrij van installaties • zonwering


• houten kozijnen


flexibiliteit

Deventer Ziekenhuis, 377 bedden

flexibiliteit gecombineerde spreek-onderszoek kamer patientengang

wachten

spreekuur balie

tuin, terras, daglicht doktersgang

daglicht patio

interne trap naar stafgebied wachten

patientengang

tuin, terras, daglicht

flexibiliteit staflaag


flexibiliteit

flexibiliteit

flexibiliteit


flexibiliteit

huidige situatie


flexibiliteit

toekomstige krimp


flexibiliteit

toekomstige groei

5. vastgoed-concept vs. terminal-concept

nhoven

Gemini

vastgoed-model Maaseik “schillenmethodiek”

Bernhoven Ziekenhuis, 500 bedden

Ziekenhuis Maas en Kempen, 243 bedden

Gemini Ziekenhuis, 200 bedden


Hot floor

hotfloor Hot floor polikiniek Bureaux/Policlinique hotel Hôtel diensten Usine toekomstige Extension futureuitbreiding externeexterne functie Fonction

Hot floor

Bureaux/Policlinique

Bureaux/Policlinique

Hôtel

Hôtel

Usine

Usine

Extension future

Extension future

Fonction externe

Fonction externe

vastgoed-model “schillenmethodiek”

logistiek, facilitair en medische ondersteuning

consult


hotel met zorgfaciliteiten onderzoek hotel gebouw hot floor Bernhoven, 500 bedden

hoofdentree & publieke zone


Bernhoven


Bernhoven

ven


vergelijking modellen

vastgoed-model

terminal-model

dit model benadert het ziekenhuis vanuit een efficiënt vastgoed beheer; de exploitatie en het vastgoedbeheer zijn belangrijke parameters bij het ontwerp

bij deze matrix-structuur is er veel verkeersruimte waardoor er gemakkelijker wisselende clusters gemaakt kunnen worden

Hot floor Bureaux/Policlinique

vastgoed-model “je betaalt alleen wat je gebruikt”

Maaseik


polikiniek hotfloor diensten

hotel

6. lessons learned

well-being


AZ Jan Portaels Vilvoorde

vastgoed model AZ Jan Portaels Vilvoorde

RE A C

E/ R CU

P

LIC B U


huidige situatie

inbreiden

uitbreiden

Statische verwarming langs de perimeter

±4 w/h

Via de verluchting = gekoelde verluchting zonder individuele naregeling per lokaal

Operatiekwartier

Via downflowplenum

Via downflowplenum

Via downflowplenum

CSA, labo, apotheek

Via luchtbehandeling

Intensieve luchtbehandeling ± 8 w/h

Via luchtbehandeling

luchtbehandeling

luc

Spoedafdeling

1

2

3 dry-coolers

warmteproductie

nearly zero energy comfortbehandeling AZ Jan Type Portaels Vilvoorde per zone

voorzieningen: •

smart-grid ready

•

flexibele technische installaties (overdimensionering)

•

nieuwe ‘Trias Energetica’

1 - energie vraag beperken

2 - hernieuwbare energie opwekken op locatie

3 - hernieuwbare energie van buiten locatie

4

5

6 luchtbehandeling

luchtbehandeling

Zonering van de luchtbehandelingseenheden

80 panelen voor zonneboiler

1875 PV-zonnepanelen - 450kWp

legionellabestrijding op lage temperatuur mobiele zonwering (individueel regelbaar)

daglichtstructuur en aanwezigheidsdetectie klimaat plafond poly en kantoren

betonkernactivering verpleegafdelingen

energierecuperatie lucht

warmtekrachtkoppeling ijsstockage = koude buffer + Phase Change Material warmte buffer 350m3 recuperatietank regenwater

120 st geothermische putten (BEO)

43


optimale vorm

Knokke Healthcampus


well-being

Knokke Healthcampus

nearly zero energy


Knokke Healthcampus

Zorgcampus Knokke

9855/02/2009

Duurzaamheid

nearly zero energy

Atrium

Knokke Healthcampus

Luchtstromen in het atrium zorgen voor ventilatie en klimaatregeling

zomer - dag: het doek is gesloten: zon buiten en koelte binnen

zomer - dag: het doek is gesloten: zon buiten en koelte binnen

zomer - nacht: het doek is gesloten:warmte binnen en koelte buiten

zomer - nacht: het doek is geopend: natuurlijke nachtventilatie

winter - -dag: doek is geopend: natuurlijke verwarming door zonlicht winter dag:hethet doek is geopend: natuurlijke verwarming door zon

winter - nacht: het doek is geopend: natuurlijke nachtventilatie

winter - nacht: het doek is gesloten: warmte binnen, koelte buiten

fig. 4

CASE: MAAK EEN BESTAAND ZIEKENHUIS DUURZAMER condities bestaand ziekenhuis: - betonnen kolomstructuur - metselwerk gevels - dubbelglas met lage isolatiewaarde - verwarming door radiatoren - koeling door lucht - gespecialiseerd ziekenhuis - oriëntatie noord-zuid

DENK AAN: - gebouwschil - technische installaties - medische apparatuur - thermisch comfort niveau - mogelijkheden hernieuwbare energie - vastgoedbeheer

EU action plan 2020 “nearly zero energy buildings” De Europese richtlijn ‘Energieprestatie van gebouwen’ legt de Europese lidstaten op dat eind 2020 alle nieuwe gebouwen bijna-energieneutraal dienen te zijn. Voor overheidsgebouwen geldt deze verplichting vanaf eind 2018. Acties en maatregelen dienen ondernomen te worden om een toename van het aantal bijna-energieneutrale gebouwen te realiseren, zowel voor nieuwe als bestaande gebouwen. Het doel is een besparing op de totale energievraag van 20%. EU “nearly zero energy buildings” defenitie: een gebouw met een zeer hoge energieprestatie,

WORKSHOP

zoals vastgesteld volgens de Energy Performance of Buildings 2010/31, (EPBD) . De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke mate te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, en dient energie die ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt geproduceerd te bevatten.

de kracht van ziekenhuisconcepten

Recommend Documents