De INKTZWAM IVN MIERLO
IVN instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Winter 2014
IVN MIERLO
Redactioneel
Bestuur
Voorzitter Jan IJspaard, 0492 51 31 78 Secretariaat Riky Romonesco 0492 66 38 39 Lijndje 16, 5731AV Mierlo e-mail:
[email protected] Penningmeester Henk van der Linden 0492 66 27 86 IBAN: NL74RABO0134117131 ten name van IVN Mierlo Ledenadmin. Jos Kempkes, 0492 66 19 29
Redactie Hoofdredacteur: Lid: Lid: Lid: Kopij - per e-mail
Toon Romonesco Frans v Bijsterveld Lia van Heugten José Latjes
Wilt u reageren? Stuur uw reactie naar
[email protected]
[email protected]
Alle afbeeldingen (ook) als aparte bijlagen (jpeg) inzenden. Bij foto's s.v.p. de maker vermelden. Sluitingsdata kopij: 20 maart, 20 juni, 20 septem ber, 15 december
Medewerkers aan dit nummer Teksten Opmaak Foto's Tekeningen Advertenties
Zie onder artikelen Frans v Bijsterveld Toon v.d Eijnden Leny v.d. Coevering Tini Dreverman Toon Romonesco Rikie Knoops Bernadette Soemers José Latjes José Latjes
website: www.ivnmierlo.nl
Werkgroepen PR&Communicatie Leny van de Coevering Websitebeheer 0492 43 24 24 Scholenwerk Maria Knoops 0492 78 14 02 Lezingen Leny van de Coevering 0492 43 24 24 Toon Romonesco 0492 66 38 39 Tentoonstellingen Annie Kooijmans 0492 66 14 94 Tuin Cees van Dril 0492 32 00 70 Mierlose Zwarte Theo van den Broek 0492 66 13 29 Vogelwerkgroep Martien Vorstenbosch 0492 66 35 40 Vlinderwerkgroep Annie Kooijmans 0492 66 14 94 Natuurfotografie Toon van den Eijnden 0492 66 32 14 Webredactie Loes van Bijsterveld 06 14 63 70 42
2
IVN MIERLO
Van de voorzitter Als ooit het gezegde “thuisblijvers hebben onge lijk” opgeld heeft gedaan, dan is dat wel het afge lopen najaar het geval geweest. Eigenlijk was het najaar één lange názómer. Ik schrijf dit op de laatste dag van november en pas afgelopen week heb ik de eerste éénjarige tuin planten verruild voor de voorjaarsbollen. Fuchsi a’s en begonia’s beginnen pas nu af te takelen onder invloed van de eindelijk winters wordende temperaturen. Zijn we anders zo rond deze tijd wel klaar met het ruimen van eikenblad in onze IVN-tuin, nú heb ben we op dat front nog héél wat te doen. Het lijkt wel alsof herst en lente steeds méér af snoepen van de winter en dat die zich gaat beper ken door slechts af en toe een plaagstootje uit te delen om ons eraan te hernneren hoe we vroeger ijs- en sneeuwpret beleefden. Natuurlijk kunnen we niet voorspellen wat de winter ons in de komende maanden nog brengen zal. Persoonlijk zou ik geen bezwaar hebben tegen eem paar weken ouderwets winterweer met sneeuw en ijs, sleetjes, sneeuwballen en schaatsen. Of er echter ooit nog een Elfstedentocht inzit…? Al schrijvend ben ik afgedwaald want ik wilde het eigenlijk hebben over de ongelijk hebbende thuis blijvers waarmee ik begon. Ik moest aan dat oude gezegde denken toen we laatst met een klein groepje “diehards”, op één van de spaarzame zondagochtenden dat het re gende, in het Groot Goor liepen en ondanks de regen een fijne ochtend hadden. De paddenstoelen waren nog rijkelijk aanwezig in grote variëteit aan soorten en kleuren en ook de variëteit aan bomen en struiken verwende ons met een rijk palet aan herfstkleuren. Mits aangepast gekleed, valt er óók in de regen véél te genieten en daarom plaats ik bij deze de oproep om u niet door het weer te laten weerhouden om méé te gaan op onze maandag ochtend- of zondagmorgenwandelingen. De nieuwjaarswandeling, die dit keer door onze Geldropse vrienden wordt georganiseerd, beveel ik u van harte aan, óók vanwege het eraan gekop pelde gezellig samenzijn met geestverwanten. Tot slot wens ik u allen fijne feestdagen toe in de kring van gezin en familie. Jan IJspaard
Artikelen Voorwoord van de voorzitter Verslag van de fotopresentatie over IJsland Dieren in de dierentuin Het Rulse Laarzenpad, verslag van wandeling Kruidenhoekje Edelhertenbronstexcursie Roodborstje Verrassend vogels kijken Een boomgaard als biotoop voor mens en dier Verslag groep 8 van de Kersentuin Rondje natuur: Stinzenplanten Lezing: Spechten, houthakkers van het bos Lezing: De levende Heide Vanuit de tuinwerkgroep Wandelingsverslag 19 oktober Natuurwerkdag 2014 Excursie naar Attero Verslag "de Papegaaien" van de Wonderwereld Toon Bussers, in Memoriam Inleiding verhaal Lia Job 38/22 kent u de voorraadkamers van de sneeuw Welkom nieuwe leden Ons bijzondere Sang 1e prijs van de jury voor Bernadette Herfstpad groepen 4 Loeswijk- en Luciaschool Uitnodiging Nieuwjaarswandeling Komende pubieksactiviteiten
3 4 4 5 5 6 6 7 8 9 9 10 10 11 11 12 14 15 16 16 17 19 20 20 21 21 24
Bij de voor- en achterpagina Op de voorpagina een foto van een winterse door kijk vanuit de tuin van het Klokhuist. Op de achterpagina nog een paar foto's van het Herfstpad bezoek van groepen 4 van Loeswijk en Lucia school.
P.S. Dank aan de Rabobank en aan iedereen die in het kader van de Rabo Clubkascampagne op ons gestemd heeft. Het resultaat, 725 Euro, mag er wezen! 3
IVN MIERLO
Verslag van de fotopresentatie van Jowan Iven over IJsland gezien op 24 SEPT. jl.
Er wonen maar weinig mensen op het eiland, de huisjes zijn veelal van beton met golfplaten Tot slot krijgen we nog een film te zien , we waren ontroerd door de schoonheid van zoveel mooie natuur. Wat mag je trots zijn als natuurfotograaf als je zulke mooie beelden met je camera vast weet te leggen. Leny van de Coevering
DIEREN IN DE DIERENTUIN De leeuw
Zo’n 35 personen hebben zich aangemeld voor de lezing. Jowan maakte samen met vrienden begin juni 2013 een reis van ± 3 weken over dit vulkanische eiland. Het moest een belevingsreis worden waarbij 6500 km. moest worden afgelegd en als natuurfoto graaf moesten er natuurlijk heel veel foto’s wor den gemaakt. Per dag werd ± 300 km. afgelegd over een van te voren geplande route en er werd overnacht in hos tels. De beste tijd om IJsland te bezoeken is begin juni want dan ligt er nog voldoende ijs. Voor de IJs landers begint dan al het hoogseizoen. Het land is uitermate geschikt om prachtige land schapfoto’s te maken, je hebt er prachtige verge zichten omdat er maar weinig bomen zijn. We zien dan ook prachtige beelden van waterval len, gletsjers en van de blauwe aarde met zwavel lucht, zelfs het kraanwater blijkt er naar zwavel te ruiken. IJsland is een paradijs voor heel veel vogels. Vo gels waarvan ik nog nooit eerder gezien of ge hoord had zoals de harlekijneend, de roodkeeldui ker en de sneeuwhoen. Ook komen er veel koper wieken en papegaaiduikers voor, die erg fotoge niek zijn . En niet te vergeten de Noordse sternen, familie van de meeuwen ,waarvan we schitterende beelden zien die Jowan maakte tijdens hun vlucht. De Noordse stern legt wel tienduizenden km. per jaar af. Ook lukte het Jowan om een actieve geiser te fo tograferen waar IJsland zo bekend om staat. De geisers zijn echter sterk afgenomen. Momenteel is de Strokkur geiser nog de enige die actief is. Het is een door aardwarmte verwarmde heetwaterbron, die op geregelde tijden , om de 7-13 min., heet water en stoom de lucht in spuit. Het is een vulka nisch verschijnsel. 4
De leeuw is een groot roofdier uit de familie van de katachtigen. Van alle katachtigen is enkel de tijger groter. De grootte van de manen van het mannetje geven het dier een imposant uiterlijk, waardoor de leeuw in grote delen van de wereld bekend staat als de koning der dieren. De vrouwtjes doen het meeste werk bij de jacht. Als een grote prooi gevangen is, wordt de hiërarchie binnen een leeuwengroep zichtbaar. De volwassen mannetjes mogen het eerst eten. Als hij uitgegeten is, mogen de leeuwin nen en de welpen de resten. José Latjes.
IVN MIERLO
Aan de rand van het maïsveld zag je afgeknaagde maïskolven, waarschijnlijk door reeën gedaan. We kwamen langs de Rul een wijk met boerderij en en huizen, nog in de vorm van een driehoek ge bouwd. Verderop langs huizen waar een mispel en kwee peerboom stonden. Iemand die een zakmes bij zich had sneed met veel moeite een kweepeer doormidden. Sommigen hebben er van geproefd. Je schijnt er lekkere jam van te kunnen maken. Via de visvijver waar volop gevist werd, liepen we weer terug naar de Plaetse. Net op tijd, want het begon te regenen, zijn we bij het restaurant “de Vrije Vogel “ binnengegaan en hebben een lekkere kop koffie gedronken. Dat was daar nog een gezellig samenzijn.
Het Rulse Laarzenpad
Zondag 20 september was er een wandeling naar de Strabrechtse heide, met de bedoeling het Rulse Laarzenpad te lopen, dat ongeveer 5 km lang is. Een beekdalgebied. Om 10.00 uur vertrek bij het klokhuis, om 10.30 in Heeze bij de Plaetse verzamelen. Het weer was een beetje bewolkt, maar droog. Niet nat, dat is wel eens anders geweest. We had den de laarzen thuis gelaten. Het is het gebied van de Kleine Dommel of ook wel de Rul genoemd. We waren met 11 personen. Leny en ik hadden de leiding. De Plaetse was vroeger een Frankische nederzet ting, in driehoekformaat. Staatsbosbeheer heeft dat opnieuw nagebouwd, o.a. een schaapskooi, een bluskuil, bijenhotel, heidetuin, gebouwen van Staatsbosbeheer en er is later nog een restaurant bijgekomen. Helaas waren de weilandjes net gemaaid. De hangmatspinnetjes waren dus niet meer te zien.. Onderweg bij het bruggetje van Toon Bussers zagen we in de Kleine Dommel schaatsenrijders en schrijverkes. Leny heeft toen heel toepasselijk het gedichtje van Guido Gazelle ”Het krinkelende winkelende Waterding met het zwarte kabotseken aan” voor gelezen. Het schrijverke kan met zijn ogen boven en onder water kijken. Het water is vrij gezond als er schrij verkes op zwemmen. Onderweg zagen we de Springbalsemien , een plant waarvan het zaad wegspringt als je op de knop drukt. Ook zagen we bonte zandoogjes , al de 3de lich ting. Verder waren er bomen als de wilg en zwarte els te zien, met zijn eirond blad en elzenproppen eraan.
Virginia
KRUIDENHOEKJE Pepermunt
Pepermunt (Mentha piperita) is een zich snel ver breidende meerjarige winterharde plant. Pepermunt bloeit van juli tot en met september met kleine violette bloempjes. De bladeren zijn mintgroen en staan kruisgewijs tegenover elkaar op de stengel. De bladeren zijn langwerpig, eivor mig en gezaagd en hebben een opvallende men tholgeur. Muntsoorten worden vooral in de keuken en voor verfrissende thee gebruikt. José Latjes 5
IVN MIERLO
Edelhertenbronstexcursie
slacht. Het was een korte maar hevige strijd ge weest, waarbij er zelfs een oudere bok het niet heeft overleefd. Vanaf de uitkijktoren waar de fo totoestellen het druk hadden, was het een prachtig uitzicht. Het begon al donker te worden toen we gezamenlijk het gebied verlieten en ieder voldaan zijn of haar auto opzocht. Het was een geslaagde excursie, aan te bevelen voor volgend jaar. Riky en Toon Romonesco
ROODBORSTJE Naar aanleiding van het stukje in de vorige Inkt zwam van Ron Vodegel, hebben wij via die site contact gemaakt met het Limburgs Landschap en ons aangemeld voor woensdag 1 oktober, starttijd 17.30 uur, plaats van vertrek was de Daatjeshoeve in Nederweert. Het werd uiteindelijk een groep van 17 mensen met dezelfde interesse, sommige gewapend met reuze telelenzen en dito verrekijkers. Een deskun dige vrijwilliger van het Limburgs Landschap had de leiding. Na een wandeling van ongeveer 45 mi nuten kwamen we bij de metershoge uitkijktoren waar we niet alleen waren.
In dit stuk van het Weerterbos zijn een aantal jaren geleden een 20 tal edelherten uitgezet. Dames, heren en jeugd, dit aantal is inmiddels uit gegroeid tot 28 stuks. Op de datum dat wij er waren, 1 oktober, was het pleit reeds beslecht de strijd was gestreden 1 heer had gewonnen en kon zijn buit binnen gaan halen en zorgen voor nage 6
Kwiek trippelt een vogeltje met rood-oranje borst pikt zaadjes en wormen weg en broodkruimels van een kind, dat met verwondering het vogeltje aanschouwt, dat ijverig zijn honger stilt met wat zich op zijn weg bevindt. Het roodborstje houdt eigenwijs het kopje opzij als "dag" strekt zijn vleugels, vliegt dan weg gedragen door de wind. Corry Broer
IVN MIERLO
honderden ganzen . Ook zien we prachtige opna mes van de kruisbek, die met zijn dikke over el kaar gebogen snavel zaadjes uit dennenappels haalt. Andere vogels die voorkomen en waarvan we mooie beelden zien zijn de grote lijster, de klapekster en de boomvalk. Op de kale vlakten op de Strabrechtse heide broeden tapuitjes in konij nenholen. Het filmpje van de kievit met wel 10 kuikens maakt indruk, zeker als we horen dat ze na enkele dagen, waarschijnlijk i.v.m. spuiten van het gewas, allemaal verdwenen zijn. Tussen de prei in de omgeving van Sanghorst ontdekte Jan een koppel patrijzen met kuikens, het levert mooie beelden op. Hopelijk overleven deze wel. Achter in de tuin bij Theo van de Broek filmde hij de groene specht met zijn olijfgroene verenkleed en rode kop en in Het Groot Goor de zwarte specht met zijn mooie witte ogen. Wellicht heeft een van onze bekendste interieurarchitecten zich ook door de natuur laten inspireren. Prachtige opnames van bijeneters, de kuifleeuwerik en de wielewaal gefilmd bij de Geiseltalsee in Duitsland,
Verrassend vogels kijken, lezing
LEZING VAN JAN VAN DER HEIJDEN VAN 13 NOV. JL. Gelukkig hebben we Jan van der Heijden bereid gevonden om Koos Dansen te vervangen, die we gens omstandigheden de lezing moest afzeggen. Hij wil later graag de lezing alsnog geven. Jan filmt gedurende een aantal jaren met groot enthousiasme allerlei vogels. Veel van zijn film pjes zijn te zien op www.natuurkanaal.nl Hij filmde o.a. in Brandevoort, Het Groot Goor en de Strabrechtse heide, ook maakte hij opnames in voormalig Oost Duitsland nabij de Geiseltal see. Om meer kennis op te doen over de natuur is hij lid geworden van het IVN. Dit jaar is het jaar van de spreeuw , het zijn echte imitators en ze nestelen veelal in oude spechten holen. Het is een prachtig gezicht, de grote zwer men spreeuwen, die vlak voor ze gaan slapen met z’n allen synchroon door de lucht vliegen zonder dat ze elkaar raken. Jan filmde ze in Brandevoort. Bij de Oostvaardersplassen zijn ze ook vaak te zien in de omgeving van de koningspaarden. Bij het ochtendgloren filmde Jan bij ’t Beuven
een meer ontstaan uit een oude bruinkoolmijn, het is er een paradijs voor vogels. We hebben vanavond weer eens gezien hoe mooi ook onze eigen omgeving is, als je er maar oog voor hebt. Jan bedankt voor alle mooie beelden. Om nog meer mensen te kunnen laten genieten ontvangt Jan graag tips van iedereen die plekjes weet waar het mooi is om vogels te filmen. Hij is telefonisch bereikbaar op tel.nrs.; 06-49421653 of 0492-541019 Leny van de Coevering
7
IVN MIERLO
Een boomgaard als biotoop voor mens en dier.
Verslag lezing 30 oktober 2014 van Eddy Vets. Met een groep van 28 personen zijn we afgeko men op de lezing van Eddy Vets, hij is lid van de pomona Belgica uit Itegem, België. Pomologen zijn kwekers van vruchtbomen. In zijn verhaal voor de pauze, had hij als oud ge schiedenis leraar, een zeer mooi boeiend verhaal over hoe in vroegere jaren en zeker in België en Frankrijk de fruitsoorten aan hun namen kwa men. Vele namen van fruit, zeker appels en peren, kregen namen van notabelen uit dorp, stad of land. Bij het eten van een van de appels die vroe ger in de Hof v. Eden werd geteeld en niet goed doorgeslikt kon worden lijden tot de erfenis van de adamsappel, zoals iedereen er een heeft. Om deze adamsappel te camoufleren draagt Eddy een baard. Hij heeft zelf een grote hoogstamboom gaard van ± 3 ha. waar hij honderden soorten fruit kweekt. Hij probeert vooral oude rassen te bewaren en terug te kweken. Hij reist er zelfs voor naar Engeland om entmateriaal te zoeken. Oude hoogstamboomgaarden zijn meestel met hagen omheind wat zeer vele voordelen heeft voor het fruit maar ook voor mens en dier. Om er in te werken geeft dit extra arbeidsvreugd. Het geeft ook een veilig gevoel, ook de bomen kunnen er rustig groeien en geven prachtige bloesem. Het is ook een mooie gelegenheid om de schilderkunst te beoefenen en om prachtige verhalen te verzinnen en te schrijven. Wat er in zo’n hoogstamfruit boomgaard leeft, zowel onder als boven de grond, is met geen pen te beschrijven, zoveel. Hij weet door zijn manier van het verhaal te brengen ieders aandacht te binden.
Voor na de pauze had hij enkele kisten met appels en peren meegebracht en op de tafels uitgestald. Hoeveel soorten het waren heb ik maar niet ge teld, allemaal met een briefje met de naam erbij. Bij elke soort die hij met de naam noemde, had hij ook een achtergrond verhaal. De smaak werd er telkens bij vermeld, maar niet iedereen proeft het zelfde. Om de appels goed te kunnen proeven, moet je er lang en goed op kauwen, pas dan komt de ware smaak en nasmaak naar boven. Hij liep met zijn appelschilmesje rond om ieder van bijna al zijn soorten te laten proeven. Iedereen had na afloop zijn wekelijks fruithapje in een avond opgepeu zeld. Hij heeft geen appel of peer mee naar huis genomen, de tafels waren ’s avonds leeg. Volgens zijn verhaal heeft België het beste fruit van de hele wereld. Er zijn zeker 3000 soorten fruit, ook in Engeland doet men veel om de soorten te behou den. Er zijn nog plekken waar deze oude soorten als boom te koop zijn, o.a. bij Eddy Vets in Bel gië. De meeste van ons kennen wel onze goudrei net, maar er zijn wel 250 soorten Renetten met ieder zijn eigen smaak.
De mensen die wel van plan waren om deze avond bij te wonen, maar er niet zijn geweest hebben echt een fantastische avond gemist. Een spreker/ teler die met zoveel passie en gedrevenheid zijn kennis en kundigheid uitstraalt, zodat de tijd voorbij vloog. Het is flink laat geworden, maar de zeer positieve opmerkingen en verhalen van de aanwezige, gaven een grote waardering voor Eddy Vets, die na afloop nog samen met zijn vrouw 90 km. naar huis moest rijden. Toon Romonesco
8
IVN MIERLO
Verhaaltje en foto's van groep 8 Kersentuin
Rondje natuur: Stinzenplanten
IVN project help de heide datum 30-10-2014
maandag 17 november Dit rondje natuur word gegeven door een IVN- gids,zij heeft zich in dat onderwerp verdiept. En stelde al meteen de vraag; Wat zijn stinzenplan ten? Er werden wat suggesties gedaan maar het goede antwoord bleef uit. De IVN-gids gaf het volgende antwoord; stinzenplanten zijn bloemen die rondom stenen torens te zien waren, deze komen uit Friesland en Groningen. In vroegere tijden bouwde men stenen torens naast lemen hui zen en planten daar bolletjes. Die in het vroege voorjaar stonden te bloeien. Die bolletjes kwamen weer uit vreemde landen die door rijke boeren werden bezocht zij namen de bloemen mee van hun verre reizen, dat gaf hun aanzien een zekere status wat niet iedereen zich kon veroorloven. Men wilde er graag mee pronken. De bloemen komen uit zuidelijke landen zoals; Alpen-Pyreneeën, Klein-Azië, Turkije en Frank rijk. Omdat het vroege voorjaarsbloeiers zijn komen de bijen er niet aan te pas voor de bestuiving, dat doen ze zelf ze zijn tweehuizig, wel komt de mier om de hoek kijken, want deze is dol op een zoet broodje wat aan het bolletje vast zit, hiermee wordt de stinzenplant ook deels verspreid. Hoe wonderlijk is de natuur maar weer. Met de boe ken deel 1 t/m 4 van Flora en Fauna hebben we de stinzenplanten kunnen zien. Wist u bijvoor beeld dat de crocus er toe behoort, de bostulp en de daslook, het Haarlems klokkenspel en de knik kende vogelmelk, ook de aronskelk waar wel de insekten en hommels op af komen, de oranje kei zerskroon, de bosgeelster die op de bosanemoon lijkt en wie kent niet het blauwdruifje. De bijplan ten zijn o.a. de framboos, het longkruid. En er is zelfs een stinzenslak. Het was een interessante maandagochtend en dat het eigenlijk wasdag was waren we voor even ver geten. Groetjes van Rikie Knoops
Na de middagpauze gingen we naar het bos. Toen we daar waren kregen we eerst wat uitleg, en toen moesten we beginnen. Het was moeilijk om hele grote bomen eruit te halen maar, ook weer leuk. We moesten berken bomen eruit halen, omdat er anders geen heide meer groeit. Dat komt doordat de berkenbomen te veel zaad verspreid. Voor het trekken moesten we handschoenen mee nemen. Om te scheppen moesten we een grote schop meenemen.
dieren gevonden Bij iemand zat er een hele grote rups op zijn hij schrok zich rot. Bij iemands fiets zat een groot beest en een meisje had bijna een pad dood ge maakt, maar toen kwam er iemand anders en die hielp de pad. En liet de pad weer lekker in de modder spelen. Toen kregen we de pauze we kregen een appel en te drinken. Toen gingen we aan de slag. 14:20 gin gen we weer richting school fietsen. Het was een leuke middag. Door de volgende leerlingen: Gijs Abels, Tomas Sterk en Stan de Louw is het geschreven
9
IVN MIERLO
Lezing: Spechten, houthakkers van het bos
Lezing: De Levende Heide
Spechten hebben altijd tot de verbeelding gespro ken. Zo komen spechten b.v. veelvuldig voor in allerlei strips en tekenfilms. Hierin gaan ze vaak als doldrieste houthakkers te keer. Aan spechten is echter veel meer te beleven. Zaken die dikwijls aan de aandacht ontsnappen omdat deze dieren er een nogal verborgen leefwijze op na houden.
Dinsdag 17 maart 2015 organiseert IVN Mierlo daarom een lezing over deze interessante vogels. Gerard Compiet zal in woord en beeld aandacht besteden aan zaken die specifiek voor spechten zijn, nl. aan hun - lichaamsbouw - sterk individualistische leefwijze - communicatie - manier van voortbewegen - manier van voedsel vergaren en - broedbiologie Voorts worden alle inheemse soorten, die overi gens alle vijf in de buurt voorkomen, voor het voetlicht gebracht. Kortom, na deze presentatie zult u tijdens uw wandelingen meer plezier aan spechten beleven! Op dinsdag 17 maart bent u om 20.00u. van harte welkom bij IVN-Mierlo en wel in het verenigings gebouw ‘Het Klokhuis’, Goorsedijk 1 in Mierlo. Werkgroep lezingen Toon Romonesco en Leny v.d. Coevering
“Op de grote, stille heide Dwaalt de herder eenzaam rond, Wijl zijn witgewolde kudde Trouw bewaakt wordt door de hond”. Het voor een groot deel van Oost-Nederland zo karakteristieke heidelandschap kent een boeiende ontstaansgeschiedenis. Daarbij speelde de mens een wezenlijke en positieve (!!) rol. De heide is ons belangrijkste “halfnatuurlijke” landschap. Vele eeuwen was de heide de kurk waarop onze landbouw dreef. Vanaf de industriële revolutie (omstreeks 1880) veranderde er heel erg veel. De heide was niet lan ger meer belangrijk. Van de eens 800.000 ha heide zijn er nu nog slechts minder dan 30.000 ha over. Die laatste terreinen staan ook bloot aan uiteenlo pende bedreigingen, maar er zijn gelukkig ook methoden van beheer ontwikkeld die effect sorte ren. De heide was en is veel meer dan een paars land schap met de “witgewolde kudde”, het is een com plete levensgemeenschap met zeer karakteristieke planten- en diersoorten. De levende heide een bijzonder, eigen verhaal !! Deze lezing wordt op donderdag 16 April 2015 verzorgd door Rini Kerstens lokatie en tijd zoals gebruikelijk ons clubgebouw Het Klokhuis aan de Goorsedijk in Mierlo tijdstip 20.00 uur. Werkgroep lezingen Toon Romonesco en Leny v.d. Coevering
Het verenigingsgebouw en onze tuin Het verenigingsgebouw en onze tuin liggen aan de Goorsedijk 1 in Mierlo, telefoon 06 21 46 23 75. Lezingen zijn voor leden en donateurs gratis, voor publiek zijn de kosten 1.50 € incl. koffie. Op enkele zondagmiddagen zijn we voor iedereen gratis toegankelijk. 10
IVN MIERLO
Vanuit de tuinwerkgroep.
Bij het hek aan de kant van het veld van Mifano willen we struiken zetten, die het hele jaar groen blijven en bij voorkeur bloemen ( voor vlinders en insecten) en bessen ( voor vogels)hebben. Voor zover mogelijk worden de vlinderstruiken ver plaatst. De tuinwerkgroep staat open voor advies en an dere ideeën, dus aarzel niet om die te geven. We zijn in principe ieder dinsdagmiddag actief in de tuin.
Zoals jullie ongetwijfeld gezien hebben is de tuin werkgroep volop bezig met het onderhoud en het opnieuw inrichten van de tuin. De achterliggende gedachte is dat we de tuin wat aantrekkelijker wil len maken voor bezoekers uit eigen kring en van buiten de vereniging. Het is de bedoeling dat de eiken gesnoeid worden en dat we een gedeelte van de huidige onderbe groeiing verwijderen, zodat er meer licht en lucht onder de bomen komt en er dan misschien ook andere begroeiing mogelijk wordt. Inmiddels hebben we grote stukken omgespit en de rozebottels verplaatst. Gebleken is dat het gaas rond de “tuintjes” de konijnen niet tegenhoudt, dus wordt dit opgeruimd. In het voorjaar gaan we nieuwe planten en struiken zetten, die aantrekke lijk zijn voor insecten, vlinders en vogels, maar konijnonvriendelijk. Bij de keuze van planten wordt gelet op bloeitijd; de tuin moet het hele jaar een mooie aanblik hebben. Dat wordt dus een hele klus voor de betrokken collega’s.
Henk v/d Linden
Wandeling zondag 19 oktober Het was weer de 3e zondag van de maand, dus werd er weer gewandeld. Het is herfst met prach tig weer en nog paddenstoelentijd. Wie is dan van ons IVN de deskundige, Annie Kooijmans na tuurlijk. Samen met ondersteuning van onze an dere gids Riky Romonesco gingen we per fiets van het Klokhuis naar het gebied de Molenheide, we waren met de gidsen met 8 personen. Geen grote groep maar wel met veel belangstelling. We waren gewapend met diverse spiegeltjes om onder de paddenstoelen te kunnen kijken en natuurlijk ook foto’s te maken. We plozen de heide en het gras af om de paddenstoelen te zoeken en als we er een gevonden hadden, was de vraag welke soort het is, meestal wist Annie dan het antwoord. De vele boomstronken die we onderzochten gaven ook zeer mooie stillevens van paddenstoelen, mossen en grassen te zien. Na ongeveer 1½ uur fietsten we weer wat wijzer geworden? Voldaan naar huis. Toon Romonesco
11
IVN MIERLO
Natuurwerkdag 2014 En dan is het zover 1 november met een tempera tuur van 1 september 20 graden, een keer geen regen of kou maar heerlijk weer om lekker bezig te zijn in de natuur. De locatie was De Meer het heidegebied waar zo veel kleine dennen staan en daarom stond het uit trekken van deze dennen op het lijstje van Toon vd Heijden en verder het snoeien van bomen rond de heide. Er hadden zich 30 personen aangemeld voor de natuurwerkdag, zelfs een milieugroep van 10 mensen uit Schijndel, zij wilden wel eens meema ken wat wij op zo’n dag doen en ook op welke lo catie. Na wat strubbelingen met het opzetten van de tent en het klaar zeten van tafels en stoelen kon den de kwartiermakers aan de koffie. Vanaf 9:30 uur kwamen ook de eerste mensen op de locatie.
12
Nadat was verteld wat er moest gebeuren en hoe, n.l. het doorknippen van de dennen, wel daar waar ze boven de grond komen, kon iedereen aan de slag. Door het goede weer was de stemming pi cobello. Na de koffie/thee pauze was er ca. 13:00 uur een lunchpauze, de broodjes waren heerlijk en klaar gemaakt door Coby Ruiter en Josephine. Vooral de broodjes met ei stonden volop in de belangstel ling. Tijdens de lunchpauze werd door Toon vd Eijnden een groepsfoto gemaakt. Ook s’middags werden nog heel wat dennen af ge knipt. Om 15 uur hielden de meeste mensen het voor ge zien en konden we terug kijken op een geslaagde dag en het resultaat mag gezien worden. Cees van Dril
IVN MIERLO
13
IVN MIERLO
Excursie naar Attero afvalverwerkingsbedrijf locatie Deurne. Een poosje geleden was Jose Latjes bezig met het opruimen van het GFT-afval. Daarbij kwam bij haar de volgende vraag naar boven: Wat gebeurt er met dit afval nadat het is opgehaald? Zo kwam ze op het idee om een excursie te rege len. Vandaar dat wij op 15 oktober om 10.00 uur met 10 personen bij Attero in Deurne aan de in gang van het bedrijf present waren Nadat onze namen genoteerd waren, werden we op het kan toor ontvangen door de bedrijfsleider en twee me dewerkers .Onder het genot van een beker koffie,
hield de bedrijfsleider een algemene inleiding over de dagelijkse gang van zaken in het bedrijf. Attero heeft 15 operationele locaties verspreid in Neder land .Locatie Deurne verwerkt groente- fruit- en tuinafval tot compost. Hiervoor wordt GFT-afval opgehaald uit regio Deurne (voor ongeveer 50%) en de rest wordt met vrachtwagens aangevoerd vanuit overslagstations van andere locaties van Attero . Een laadschop rijdt het GFT in de tun nels(betonnen bakken van 30 meter diep ,vijf meter breed en vijf meter hoog) van de compos teerinstallaties. Daar wordt het materiaal nat ge maakt en wordt er lucht doorheen geblazen. Zo controleer je het afbraakproces en krijg je na een paar weken kwalitatief hoogwaardige compost, een waardevolle bodemverbeteraar. Al dit werk wordt gedaan door vijf mensen. Na deze info kon de rondleiding beginnen, maar daarvoor moesten we eerst aan de veiligheidseisen voldoen .We kregen allemaal een mondkapje fel gele helm, dito hesje en voor sommige dames (grote) gele laarzen .Al was het lopen dan wat moeilijker, het was wel grappig om te zien.
14
De twee medewerkers die ons rondleidden, lieten ons eerst de hal zien waar het GFT afval binnen komt. Daar was onze verbazing groot, toen we die berg afval eens goed bekeken. Want we zagen allerlei andere zaken tussen het afval liggen. Zoals glazen potten, blikjes, bestek ,een heus peuter fietsje ,batterijen en zelfs een nog hele laptop. Veel mensen denken kennelijk bij het in de container gooien van het afval: “weg is weg”. Bij Attero worden deze ongewenste elementen uitgesorteerd met behulp van diverse soorten zeven en magne ten. Daarna wordt dit uitgesorteerde afval per soort verzameld en gaat het naar andere bedrijven en locaties van Attero om zoveel mogelijk te wor den gerecycled.
IVN MIERLO
Het GFT- afval wordt tijdens het composteren met laadschoppen diverse keren naar een andere tunnel gebracht en bevochtigd. Zodoende komt er genoeg zuurstof en water bij, wat het composte ringsproces ten goede komt. Het water wordt daarbij zoveel mogelijk opnieuw gebruikt. Na al die bewerkingen zagen we in de laatste hal een grote berg mooie homogene compost liggen met een aangename geur. Deze compost verlaat gela den op vrachtwagens het bedrijf naar de afne mers. En wij kopen dat weer terug bij o.a. de tuin centra. Bij het composteringsproces komt er waterdamp en co2, geur en wat ammoniak vrij. Deze lucht wordt eerst door een biofilter geblazen. Dit is een ruimte gevuld met versnipperd hout waarop en waarin bacteriën zitten. Deze bacteriën breken de geur en het ammoniak af, zodat alleen nog de wa terdamp uit de schoorsteen komt. Dit weten veel mensen niet, daarom denken ze vaak dat de vreemde geuren die ze ruiken in de directe omge ving van de composteerinstallatie, van Attero af komstig zijn.
Bedankt IVN voor de mooie rond leiding van het Kabouterpad De Papegaaien zijn een kijkje gaan nemen in de herfsttuin van het IVN. Op het een kabouterpad, hoorden we bij iedere kabouter een verhaaltje en bij sommige ook een opdracht. Van verspringen tot liedjes zingen en lopen met onze ogen dicht. Maar we hebben ook plantjes ge roken en gevoeld. Het ene plantje rook heel erg lekker, het andere plantje rook een beetje gek. En de plantjes die we mochten voelen, daarvan voelde er één lekker zacht, en de ander prikte heel erg. Wat hebben de kinderen veel ontdekt in de tuin van de kabouters!
Wat we ook erg leuk vonden waren de verschil lende huisjes van dieren die in de natuur leven. Zo zagen we het huisje van vogels, egels, vleermuizen, Zo kwamen we om ± 11.30 uur weer bij het kan vlinders, bijen enz. En natuurlijk het huisje van de toor terug .Het was een leerzame en tevens ook leuke excursie. Jose bedankte namens alle deelne kabouters! Onderweg kwamen we ook een paddenstoel mers de mensen van Attero en bood hen daarbij tegen, een rode met witte stippen! Met een spiegel een attentie aan voor deze geslaagde ochtend. Wilt u meer weten over Attero, of wilt u een rond tje konden we ook onder de paddenstoel kijken, leiding aanvragen? Kijk dan op de website: www. en zagen we de sporen van de paddenstoel. Nadat we alle kabouters gevonden hadden, moch attero.nl Daar staat ook hun bedrijfsfilm op. ten we allerlei spulletjes uit de natuuur verzame Nellie Maas- v.d. Loo len, en hiermee mochten we schilderijtjes knutse len. Dat was erg leuk! Dit mochten we mee naar huis nemen. We hebben deze ochtend weer veel ontdekt en ge leerd, het was erg leuk! De Papegaaien van Kindcentrum de Wonderwereld 15
IVN MIERLO
22-12-1935 Toon Bussers 28-10-2014 Maandag 3 nov. 2014 hebben wij in het cre matorium van Heeze afscheid genomen van ons IVN lid Toon Bussers. Toon was een echt natuurmens, woonde en werkte in de natuur. Hij trok graag de Strabrechtse Heide op, hij heeft daar een prachtig groot fotoboek over gemaakt (zie in de IVN bibliotheek). Na tuurfotografie was een grote passie van hem, vond hij een dood dier dan nam hij dat mee, legde dat in zijn tuin en volgde het bezoek van o.a. vo
gels en legde het proces van opgepeuzeld worden stap voor stap met zijn fototoestel vast. Hij was ook een natuurbeschermer. Vlak bij zijn huis aan het Voortje vond hij veel padden die door het ver keer waren overreden. Hij maakte er werk van om deze padden te beschermen door schermen en emmers te plaatsen en de padden dan naar de overkant te zetten. Later heen heeft hij het klaargekregen dat er tunnels onder de weg gelegd zijn zodat de pad den op eigen kracht veilig de overkant kunnen be reiken. Toon heeft op allerlei gebieden veel ener gie in de natuur gestoken. Wij zijn hem daar erg dankbaar voor. IVN Mierlo wenst zijn vrouw en familie veel kracht toe om zonder hem de natuur lijke gang van het leven op te pakken en met mooie herinneringen verder te gaan. Riky
INLEIDING VERHAAL LIA Charles Knight was meteoroloog, hij fotografeerde onder een microscoop, nog voor de sneeuwkristal smolt en heeft zo zijn structuur voor eeuwig vastge legd. Charles zocht naar een verband tussen de vorm van de sneeuwkristal, het type weer en het tijdstip van de val uit de wolk. Steven Lindow ontdekte bacteriën die als vrieskern dienden, later werd bekend dat van een specifieke bacterie eiwit vrij komt, dat kristalvorming van ijs bevordert, dit was het begin van de omzetting naar kunstmatige sneeuw, wintersportgebieden varen hier wel bij. Vincent J. Schaefer ging met ´n chemische oplos sing aan de slag, zo probeerde hij de ijskristal te vangen in een vloeibaar snelhardend plastic, de kristallen verdampten en daarna bleef een perma nente afdruk van de structuur bewaard. Eric Erbe en W.J.Wergin fotografeerden sneeuw kristallen met een elektronenmicroscoop, zij legden sneeuwkristallen in hun meest fantastische vormen vast. De zeskant of zespuntige sneeuwkristal werd al in 1610 opgemerkt door de Duitse sterrenkundige Jo hannes Kepler toen de sneeuwvlokken op zijn jas vielen, hij had het idee dat de vorm iets te maken zou kunnen hebben met andere regelmatige zeshoe ken in de natuur. 16
In 1885 werkte Wilson A.Bentley met camera en microscoop, hij stoeide met sluitertijd en opstelling hier van, na 45 winters hard werken had hij resul taat geboekt en in 1931 publiceerde hij "SNOW CRYSTALS" waarin wel bijna 2500 verschillende sneeuwkristallen staan. Bernadette Soemers is een enthousiast amateurfo tografe met een voorkeur voor natuur- en macrofo tografie. Dat resulteerde o.a. in een aantal prachti ge foto's van sneeuwkristallen in onderstaand ver haal afgebeeld. Bernadette werkt met een Nikon di gitale spiegelreflexcamera. Meer foto's van Bernadette Soemers zijn te zien op haar webpagina soesa62.zoom.nl sneeuwvlokken ontstaan doordat ijskristallen aan elkaar klitten, in onderstaand verhaal worden zij een team genoemd
IVN MIERLO
JOB 38/22 KENT U DE VOORRAADKAMERS VAN DE SNEEUW? ‘Eindelijk is het dan zover! Hier in de Troposfeer, op 10 km hoogte staat het te gebeuren! De weers omstandigheden zijn ideaal. De temperatuur is -12 graden °C. Er trekt een laag drukgebied over het zuiden waardoor er een oostelijke stroming ontstaat die koude lucht aanvoert.
geen woord, wij van team Plaatjes zwijgen.’ verschillende soorten kristallen
‘Wel na dit kort gesprek met deze inspirerende deelnemer richten wij ons nu op de wedstrijd die op het punt staat te beginnen. De teams Sterretjes, Plaatjes, Boompjes, Naald jes, Prismaatjes, Sectorplaatjes, Kolommen en Brokjes staan klaar voor de start. De sneeuwvlok ken zullen zich met een snelheid tussen de 3 en 5 km per uur ter aarde storten. Winnaar is de grootste vlok die in de snelste tijd het diepste valt. De vlok móet aarden of te wel de grond raken. Het is toegestaan om water bij elkaar te stelen om zo grotere teams te vormen. Grote belangstelling overal langs het parcours. Duizenden toeschouwers staan te trappelen van pure opwinding en bijtende kou. Ik zie de teams aankomen en plaatsnemen in een wolk van het ietwat gure type ‘Nimbostratus’. Welke gekte kunnen we vandaag verwachten van dit sterk deelnemersveld dat bestaat uit ontelbare sneeuw vlokken die onderling sterk van elkaar verschil len. Het aftellen is begonnen…… Het startschot is ge vallen en daar gaan ze dan! Team Boompjes stuift als eerste weg en neemt direct de leiding, op de voet gevolgd door team Sterretjes. Om optimaal te kunnen pieken moeten de teams zo snel moge lijk de voorste linie in duiken, daar worden zij het minst gehinderd door de concurrentie. Alle sneeuwvlokken zijn nu gelost. Wat een heksenke tel! Oh la la, wat gebeurt daar? Team Naaldjes zoekt de confrontatie op en beukt met volle ge weld tegen team Plaatjes. Oh nee, beiden verliezen daarbij een groot deel van hun kristallen. Overbo dig te zeggen dat dit punten kost. Zie je hoe groot dat gat geworden is? Het is lastig om die achter stand goed te maken. Gaat dit nog goed komen voor beide sneeuwvlokken? Zij geven niet op en vechten voor hun plaats.
Op dit moment worden de sneeuwvlokken ge vormd. Hier naast mij staat Wilson Alwyn Bent ley, de publiekslieveling van het Wolkendek. Mag ik u eens vragen; hoe is uw vlok opgebouwd?’ ‘Jawel, dat mag u zeker vragen. Mijn team, de Sterretjes, hebben een hart van zand en daar is een ijskristal omheen gegroeid. Op dit moment klitten ongeveer 4000 kristallen aan elkaar en samen vormen wij één sneeuwvlok van 4 cm groot. Vasthoudendheid, competitie en water damp daar gaat het om bij ons in het team’ ‘Wel beste sportliefhebbers; zal vandaag het we reldrecord vlokvorming verbroken worden dat op naam staat van een 30 cm grote sneeuwvlok, ge vallen in 1971 in het Siberische Bratsk? Zelden zijn de verwachtingen zo hoog gespannen geweest als vandaag. We zullen nog even moeten afwach ten maar de vooruitzichten zijn veelbelovend. Laten we nu eerst eens gaan kijken bij de ploeglei der van team Plaatjes; Eric Erbe. Wel, beste Eric, zeg mij eens, waaruit bestaan de vrieskernen van uw kristallen?’ ‘Wel dat ga ik u niet aan uw neus hangen, ons team houdt dit liever geheim tot na de wedstrijd.’ ‘Och kom, Eric, je kunt me toch wel iets vertellen? Laat mij eens raden; zout? Niet? Een vulkanisch asdeeltje dan?’ ‘Stop maar met hengelen, wij blijven bij ons standpunt, van ons 17
IVN MIERLO
Team Sterretjes heeft ondertussen de leiding geno men en flitst vooruit met een snelheid van 1 meter per seconde. Zure gezichten op het ereterras waar de fans van team Boompjes de nipte voorsprong van team Sterretjes met lede ogen aanzien. Top coureur Charles Knight vuurt team Boompjes aan in een uiterste poging de opgelopen achterstand in te halen. Hij eist het absolute uiterste van zijn spe lers. No pain no gain is zijn motto! Voor team Naaldjes en team Plaatjes blijkt de schade onher stelbaar, zij hebben zich aangesloten bij het onge lukkige team Brokjes dat onder leiding staat van brokken piloot Vincent Schaefer. Wat een mooie rally! Onder de deelnemers ook racelegende Ste ven Lindow van team Kolommen. Zijn team heeft een bacterie als vrieskern. Er wordt beweerd dat bij deze bacterie een eiwit vrijkomt die kristalvor ming bevordert. Hoe dan ook, Steven houdt niet van pietepeuterig werk, hij is een echte kilometer vreter. Hij had een trage start maar nu vliegt zijn team vooruit, op weg naar het kampioenschap? pseudomonas syringae bacterie die sneeuw kan maken En dan zien we hier team Prismaatjes voorbij stui ven, aangevoerd door Bernadette Soemers. Ja ja, je kunt ze verwachten bij zo’n afdaling. Bernadet te is de motor van de achtervolgende groep en is in goeie doen vandaag. Team Prismaatjes gaat voor de punten. En pats, het lukt Bernadette om een mentaal tikje uit te delen aan team Brokjes door in het voorbijgaan wat water te stelen. Nog meer blessureleed voor het altijd onfortuinlijke team Brokjes! Het lijkt erop dat team Prismaatjes zich aan gaat sluiten bij de koplopers! Een van de ontdekkingen van dit seizoen is Jo hannes Kepler, leider van team Sectorplaatjes. Een jong, aanstormend talent dat zich vandaag echter tevreden moet stellen met een plaats in de achterhoede waar hevig gevochten wordt. Lieve help, zien jullie wat ik zie? Wat een blamage! Jo hannes landt doelbewust op een dalende vogel en wil profiteren door mee te liften Dit levert hem een fluitconcert op. Zulke uitglijders worden niet gewaardeerd!
18
Dat gaat punten kosten. Wat jammer nou, Johan nes begon het seizoen ijzersterk maar het lijkt erop dat hij nu gediskwalificeerd gaat worden….. Wat beslist de scheidsrechter? En ja, hij ligt eruit! Dat krijg je ervan! Team Sectorplaatjes verlaat te leurgesteld het strijdtoneel. Tja dat hebben ze aan zichzelf te danken. Sectorplaatje
Team Sterretjes ligt nog steeds aan kop, maar kijk wat er nu gebeurt! Een enorme valpartij in de massasprint, die ontstaat om dat team Sterretjes af moet remmen om stranding op een kerktoren te voorkomen. Charles Knigt profiteert van de verwarring en team Boompjes neemt de leiding over. Maar Wilson Alwyn Bentley is niet van plan op te geven en team Sterretjes vecht hard terug. Heeft team Boompjes genoeg vermogen om de voorsprong vol te houden? Het is een lange afda ling! Maar Charles Knight behoort niet voor niets tot de wereldtop en gaat voor de zege! Met de hete adem van Wilson in zijn nek laveert Charles langs alle obstakels, hij is de meester van de wed strijd. De strijd om de derde en vierde plaats gaat tussen team Prismaatjes en team Brokjes. Daar gaat Bernadette! Wat een ontsnapping, wat een ti ming! Het mentale overwicht is voor het team van Bernadette! Wat een slijtageslag! Voor team Brokjes is het einde wedstrijd, Vincent Schaefer sneuvelt in een schoorsteen en verdwijnt in de eeu wige kringloop. De laatste meters komen in zicht en team Sterretjes zet opnieuw aan, dat noem ik lef hebben! Wat een spankracht! Het is een nekaan-nek race tegen team Boompjes. Welke vlok gaat deze nu al legendarische race winnen? Char les Knight met zijn team Boompjes of Wilson Alwyn Bentley met zijn team Sterretjes. Oh nee, nu gebeurt het ondenkbare! Team Sterre tjes crasht op een grasspriet, wat een pech voor Wilson in de laatste seconden van de wedstrijd. Wie had dat gedacht!
IVN MIERLO
Wellicht heeft de wind hier een rol in gespeeld.
Charles Knight, ploegleider team Boompjes Foto: Bernadette Soemers Man, man, wat een gevecht! Wat een winnaar! Wat een finale! Mama, mama! Kijk eens naar buiten, het sneeuwt! Mag ik buiten spelen? ‘Jazeker, maar wel je laarzen aan en je oude jas.’ Moeder kijkt door het raam naar de spelende kin deren in de dwarrelende sneeuw. ‘Niets vrediger dan een witte Kerst’ glimlacht ze. Ze draait zich om en gaat weer aan het werk. Ik wens u allen een zalig Kerstfeest en een liefde vol 2015 Lia van Heugten
Team Sterretjes: foto Bernadette Soemers Bernadette ziet haar kans schoon en duikt in het zojuist ontstane gat. Oh nee, dat kan niet waar zijn! In haar enthousiasme knalt ze tegen de gras spriet die team Sterretjes fataal geworden is. Ze sleurt hen mee in de valpartij die eindigt op een bevroren vijver. Een spetterend einde voor beide teams. Ik heb nog nooit zo snel sneeuwvlokken zien bevriezen. Gecrasht op de vijver: foto Bernadette Soemers
Welkom nieuwe leden/donateurs aanmeldingen nieuwe leden/donateurs : Ineke van Alphen Ransuil 4 5731 XB Mierlo Lies IJspaard Plataan 20 5731 NW Mierlo Hetty Gruijters Vaanakker 10 5731 JM Mierlo Wij heten hen van harte welkom in onze vereni ging! afmelding ivm overlijden : Toon Bussers Steenuil 9 5731 XA Mierlo
Team Boompjes finisht in een kuil en wint daar door 1extra meter én de wedstrijd met een vlok van 3 cm doorsnee! Helaas geen wereldrecord vlokvorming! Onbedreigd en onder luid gejuich heeft Charles Knight met zijn team, in de formi dabele tijd van 2 uur, 57 minuten, 10 seconden en 500 milliseconden, een afstand van 9998 m en 35 cm afgelegd.
Welkom, sluit aan bij IVN Mierlo!! IVN Mierlo verwelkomt graag nieuwe leden. U kunt landelijk lid worden voor € 21,-- per jaar, of donateur voor € 14,-- per jaar. Verdere informatie vindt U op www.ivnmierlo.nl 19
IVN MIERLO
Ons bijzondere Sang Één van de redenen dat het Sang het predicaat “ Natte natuurparel” kreeg is de aanwezigheid van kwel, de kwaliteit water dat ervoor zorgt dat alle sloten in en rond het Sang zo roestig ogen. Het is ook de reden geweest om de waterhuishouding in het gebied aan te pakken zodat de verdroging een halt toegeroepen wordt en de bijzondere flora en fauna van “t Sang” weer een kans krijgt zich te herstellen. Maar wat is kwel? Kwel is grondwater dat onder druk aan de opper vlakte uit de bodem komt. In het algemeen ontstaat kwel door een onder grondse waterstroom van een hoger gelegen ge bied naar een lager gelegen gebied. De hoeveel heid kwelwater is sterk afhankelijk van de door laatbaarheid van de bodem.
Kwel heeft vaak een bijzondere waterkwaliteit. Vooral diepe kwelstromen die eeuwenlang door de bodem hebben gestroomd, zijn zuurstof- en voedselarm en vaak kalk- en ijzerhoudend. Dit leidt tot bijzondere flora. Planten als waterviolier, veldrus, dotterbloem, slanke sleutelbloem en hol pijp gelden als kwelindicatoren. Het voedselarme karakter van oude kwel wordt verder versterkt doordat het vaak ijzerhoudend is. IJzer bindt de meststof fosfaat waarmee weilan den bemest worden en maakt het kwelwater min der geschikt voor planten die voor hun groei sterk op de aanwezigheid van fosfaat leunen. Zodra het zuurstofarme ijzerhoudende kwelwater aan de op pervlakte komt en zuurstof uit de lucht opneemt, zal het opgeloste ijzer oxideren tot onoplosbare ij zeroxiden welke uitvlokken en neerslaan. Hier door zal het water rond het kwelpunt sterk roest kleurig worden. Bron: Wikipedia Annie Kooijmans
1e prijs van de Jury voor Berna dette.
Door de waterstand hoog te houden kan het kwel water bij de wortelzone komen en komt zo ten goede aan kwelminnende planten zoals o.a. de dot terbloem.
De lage waterstand zorgt ervoor dat de planten die houden van kwelwater verdwijnen. Kwel kan zich afspelen over afstanden van enkele meters tot vele kilometers. Kwelwater vormt vaak bronnen. In een modern ontwaterd gebied wordt kwelwater meestal weggevangen in sloten voordat het in het maaiveld aan de oppervlakte treedt. Dit is één van de oorzaken van verdroging van de na tuur. 20
Ons lid Bernadette Soemers heeft haar talent weer eens getoond. Ze is bij ons al bekend als een zeer goede fotogra fe, ze won daarom ook vorig jaar al in Asten een 1e prijs bij het IVN. Maar nu heeft ze haar talent en hobby ook gebruikt bij het jaarlijkse Glow ge beuren in Eindhoven. Met bijgaande foto won ze al een dagprijs, maar bij de wedstrijd voor de beste foto van de hele week, behaalde ze met bij gaande foto de 1e prijs van de vakjury. Bernadette namens alle IVN-ers hartstikke proficiat.
IVN MIERLO
Herfstpad groepen 4 Loeswijk- en Luciaschool
In de bossen van de Molenheide grenzend aan de Wolfsberg zijn in oktober de kinderen van de groepen 4 met hun leerkrachten een paar uurtjes lekker in de natuur geweest. Niet alleen een frisse neus gehaald, maar ook op een speelse manier veel geleerd. Bij het speuren naar gekleurde bla den kregen ze van hun gidsen opdrachtjes. Er werden spinnen in hun web gezocht, de pissebed den vonden ze onder dood hout. Dat dode hout wordt opgepeuzeld door de paddenstoelen, aller lei soorten zijn bekeken. Met een spiegeltje onder de hoed leerden ze dat daar tussen de plaatjes of
in buisjes de sporen zitten, die er voor moeten zorgen dat er nog meer paddenstoelen kunnen groeien. De voetjes schopten tegen de vele soor ten, gekleurde bladen. Daar bleef het niet bij, de blaadjes moesten ook goed bekeken worden. Kortom een schoolles buiten in de natuur, de kin deren en ook de gidsen van het IVN vonden het een fijne herfstles. Een van de schoolgidsen, Riky R.
Mensen van IVN Mierlo, Hierbij nodigt het bestuur van IVN Geldrop u uit voor de jaarlijkse gezamenlijke nieuwjaars wandeling. De wandeling zal plaatsvinden op zondag 11 ja nuari 2015. Vertrek om 13.00 uur vanaf het koetshuis in het park van Kasteel Geldrop. Er kan een korte of een langere wandeling gelo pen worden onder leiding van een gids. Na afloop is er de traditionele erwtensoepmaal tijd in het koetshuis. We hopen u in groten getale te ontvangen. Met vriendelijke groet, het bestuur van IVN Geldrop 21
IVN MIERLO
• rolstoeltouringcars • dagtochten
groepsreizen • zakelijk vervoer •
www.bergerhoftours.nl I www.cabrioletbus.com Wilhelminastraat 78 I 5731 ER Mierlo I T: 0492-662260 I F: 0492-664333 I
[email protected]
22
IVN MIERLO
DIERENSPECIAALZAAK " BENNIE " Margrietstraat 126, tel.: 666086 Voor al uw dierenvoeding en dierbenodigdheden.
23
Indien onbestelbaar: Riky Romonesco, Lijndje 16, 5731 AV Mierlo
Komende publieksactiviteiten ma ma ma ma ma zo ma ma zo ma ma di ma ma
12 jan 19 jan 26 jan 9 febr 16 febr 22 febr 23 febr maart 2 mrt 8 mrt 9 mrt 16 mrt 17 mrt 23 mrt 30 mrt
9:30 - 12:00 uur 9:30 - 11:00 uur 9:30 - 11:00 uur 9:30 - 11:00 uur 9:30 - 12:00 uur 10:00 -13:00 uur 9:30 - 11:00 uur 9:30 - 11:00 uur nog onbekend 9:30 - 12:00 uur 9:30 - 12:00 uur 20:00 uur 9:30 - 11:00 uur 9:30 - 11:00 uur
Wandeling naar 't Sang Rondje natuur: dierenspreuken in onze taal Rondje natuur: spinnen Rondje natuur: huisje, boompje, beestje Voorbereidende wandeling Luchense Heide Excursie Luchense Heide Rondje natuur: generatiewisseling bij plant en dier tentoonstelling "de Heide", te bezichtigen na afspraak Rondje natuur: bijzondere sporenplanten excursie met vogelwerkgroep Rondje Natuur Groot Goor Mossen zoeken in 't Gebergte Lezing "Spechten, houthakkers van het bos" door Gerard Compiet Rondje natuur: bevolkingsgroei en ontstaan van de landbouw Rondje natuur : Het ene ei is het andere niet
Alle activiteiten vinden plaats in of vertrekken bij het IVN verenigingsgebouw 't Klokhuis Goorsedijk 1, 5731 PC Mierlo. Voor het bijwonen van lezingen vragen wij van niet-leden € 1,50 inclusief koffie/thee.