De identiteit van Den Haag is gebaseerd op de verwevenheid van natuur met de stad. In Nederland is geen stad te vinden waar het oorspronkelijke landschap nog op zoveel plekken terugkomt, te ervaren en voelbaar is. Het voormalige duingebied is er in de vorm van verschillende parken en bossen aanwezig. Samen vormen zij de ecologische schakel tussen de twee grote duingebieden die Den Haag aan de zuid- en noordkant begrenzen.
Bron: ‘Het Haags Binnenduinbos’, AVN 2013
De parken en bossen, het binnenstedelijk duingebied, van links naar rechts: Haagse Beekzone Park Sorghvliet Scheveningse Bosjes Belvedèreduin Waterpartij Westbroekpark Nieuwe Scheveningse Bosjes Klein Zwitserland Hubertusduin
28,8 ha 46,3 ha 10,9 ha 14,5 ha 13,6 ha 20,1 ha 21,9 ha 20,9 ha
Plangebied Internationaal Park 2015: De Scheveningse bosjes De waterpartij Het Westbroekpark Opvallend is dat de Joodse Begraafplaats en de twee kerkhoven aan de Kerkhoflaan ook mee mogen doen.
In drie van deze groene gebieden is het Internationaal Park gepland. Het Rotterdamse ontwerpbureau Lola heeft in samenwerking met reclamebureau KesselsKramer het Concept Ambitiedocument Internationaal Park gemaakt.
De rust/reuringkaart uit het ambitiedocument is misleidend. Onderstaand de werkelijke toestand volgens het plan
Let op de tekst: De meeste investeringen worden gedaan in het gebied waar ‘het meeste kan worden bereikt en nodig is’: De Scheveningse Bosjes! De plek waar het juist niet nodig is dus
De Scheveningse Bosjes
Nu Zoals het nu is kun je er dwalen, over talloze kronkelende paadjes en paden waar je in het voorjaar ‘s avonds en in de vroege ochtend de nachtegalen hoort zingen. Dat dwalen is blijkbaar iets waar we vanaf moeten vandaar de rigoureuze ingrepen zoals voorgesteld worden in het plan voor het Internationale Park.
Situatie volgens plan Internationaal Park Betonpad 6 m breed 3 m asfalt 2-3 m half verharding informele paden
De 6 m betonpaden
Illustratie uit het Concept ambitiedocument Doorsnede van een van de ‘6 m betonpaden’ in werkelijkheid 23 meter, als je de vrijgekapte boszoom meerekent ter vergelijking: de Scheveningseweg is 17 m breed auto plus tram en de Teldersweg is 20 m breed.
De Scheveningse Bosjes hebben op dit moment een natuurlijk karakter, een stille oase in de drukke stad. Het is een ecologische zeer waardevol bos, waar het karakter van de duinen goed bewaard is gebleven. Door de rijke onder begroeiing hoor je vrijwel niets van de drukke omgeving. Je bent er -midden in de stad- buiten in de natuur.
Op deze plek zijn in het Concept Ambitiedocument Internationaal Park onder andere een ‘Jukebox in het park’ , Waterplein, foodtrucks/biertuin en een tijdelijke markt gepland.
‘Duintuinen’: zand vlakte wordt vergroot van 1,2 naar 3 ha (p121) er wordt geschermd met teksten als meer ruimte voor duinvegetatie en berken maar van een natuurlijke omgeving blijft niets over, zie illustratie hieronder
Honden krijgen een plek ter grootte van een postzegel er wordt voor verdere informatie verwezen naar pagina 74 van het document. Helaas is daar niets te vinden over de honden
Hier het overzicht van alle nieuwe acvtiviteiten uit het plan.
Een saus van vermaak, lawaai en verlichting zal een einde maken aan de rust en het natuurlijke karakter van het Scheveningse bos.
De Waterpartij is in landschappelijk opzicht en in gebruik heel anders van karakter, het is meer een park dan een bos. Er wordt gepicknickt, gevist, herdacht met bootjes gevaren en op mooie dagen buiten gegeten.
Madurodam Madurodam ligt achter de bosschages op voorgaande foto. Het Is groot zat op deze plek, uitbreiding is tegen eerdere afspraken, aantasting groene omgeving. De kant waar naar uitgebreid zal worden is een van de meest kwetsbare stukken en stille delen van het gebied. Terwijl in de nota beweerd wordt dat ‘het groen in omgeving van Madurodam groen moet blijven’. Eventueel uitbreiden op bijvoorbeeld Binckhorstlaan.
Het bijzondere parklandschap in Engelse landschapsstijl rond de Waterpartij was tot de tweede wereldoorlog van een niveau waarvan vergelijkbare voorbeelden in Nederland zeldzaam zijn. Een Arcadische beeld: het glooiende graslandschap rond de waterpartij met hier en daar enkele goedgeplaatste monumentale bomen. Rond het water lagen en liggen nog steeds de hoger gelegen delen waar je van het weidse uitzicht kunt genieten. In Engeland zijn nog veel voorbeelden van dit soort landschap te vinden. Daar is men er over het algemeen bijzonder trots en zuinig op.
Omgeving Waterpartij, rond 1900
En nu
Verhuur van plastic zwanen(!) zou volgens het Concept Ambitiedocument Internationaal Park het klassieke karakter van de omgeving van de Waterpartij versterken.
De Teldersweg
Met de aanleg van de Atlantikwall (de latere Teldersweg) is het landschap rond de waterpartij fors aangetast. De bijzondere kwaliteit van het oorspronkelijke Engelse parklandschap is hier latent aanwezig. Het enige wat je hoeft te doen om het tevoorschijn te toveren, is de Teldersweg verdiepen en hem (al dan niet gedeeltelijk) overdekken.
Daarvoor is een ingrijpende infrastructurele verandering nodig. Belangrijk is dat op een manier te doen die recht doet aan het bijzondere landschap, de aanwezige ecologie en het gebruik door voetgangers en fietsers. De oplossing die voorgesteld wordt in het plan voor het Internationale Park voldoet helaas op geen enkele manier aan de bovengenoemde criteria. De Teldersweg blijft bovengronds liggen. De suggestie die gedaan wordt dat de flora en fauna zich wel door een dergelijk tunnel zullen wurmen is misleidend want berust helaas op fantasie. De oplossing zoals nu voorgesteld wordt zal de aanleg van een ecoduct voorgoed onmogelijk maken. Een fatale planologische misser.
De Teldersweg volgens het plan Internationaal Park - Slecht voor ecologie, geen dier dat door de tunnel zal gaan -Aantasting parklandschap -Het verkeer blijft op maaihoogte, waardoor het verkeerslawaai aanwezig blijft -Doortrekken beek (en daarmee de cascade) is onzinnig en duur.
De Teldersweg verdiept - Restauratie parklandschap - Zowel in ecologisch als praktisch opzicht de enige goede oplossing - Litteken dat de Atlantikwall in het landschap heeft zal na 70 jaar eindelijk kunnen verdwijnen
Wanneer de Teldersweg verdiept aangelegd zou worden zal het ecologische verband tussen de Waterpartij en de Scheveningse Bosjes op natuurlijke wijze hersteld worden. Ook wordt het oorspronkelijke landschap gerestaureerd en kunnen we eindelijk afscheid nemen van het litteken dat de Atlantikwall hier in het landschap aangebracht heeft.
Het Westbroekpark. Het rosarium in het Westbroekpark is een plek van wereldfaam waar de mooiste rozen van de wereld aan het publiek getoond worden. Zelfs Agatha Christie kwam er voor uit Engeland naar Den Haag. Er zijn nauwelijks paden, en er is een mooi gazon met bloementuin en beeldhouwwerken. Op deze plekken heersen rust en harmonie. Jaarlijks vindt er het Internationale Rozenconcours plaats. GEEN tweede horecagelegenheid maar het bestaande paviljoen opknappen. Verder zijn er de tentoonstellingsbunker, het terras aan het water, een paviljoen en een speeltuin te vinden. Dit gedeelte van het Westbroekpark is kwetsbaar en relatief stil. Houden zo.
Entree tegenover kerkhof St. Petrus Banden Dit is nu een prachtige monumentale laan waarvan je er weinig in Nederland vindt. Vanzelfsprekend verdwijnen de statige bomen Er wordt gesproken van een ‘secundaire entree’, het voormalige tolhek hek zou een betere plek verdienen. Dit wordt verplaatst naar Scheveningseweg waar het -vanzelfsprekend- te klein voor is.
Tientallen oude linden zullen hier voor beton en verlichting moeten wijken
Verkoopstrategie In het plan wordt veelvuldig gegoocheld met cijfers en informatie, uit alles blijkt dat men het met de waarheid niet zo nauw genomen heeft, of beter: vooral niet nauw genomen is. Een goed voorbeeld daarvan zijn de 6 meter brede betonpaden die in werkelijkheid een rondje kaalslag met een breedte van 23 meter in de Scheveningse Bosjes zullen veroorzaken. Het feit dat er een duur reclamebureau is ingeschakeld om het geheel te presenteren spreekt boekdelen. In ieder geval is daarmee een belangrijk deel van het budget voor dit plan in de zakken van snelle reclame jongens en meisjes verdwenen in plaats van het te besteden aan gedegen onderzoek. De enorme omvang van het geheel, 170 pagina’s (!), gecombineerd n het feit dat je je een ongeluk zoekt naar feitelijke informatie, die dan bovendien nog vaak onjuist is, heeft geresulteerd in een boekje dat gemaakt lijkt te zijn om iedereen die het plan feitelijk wil doorgronden te ontmoedigen. Het lijkt hier vooral om een verkoopbrochure te gaan in plaats van een gedegen onderzoek.
En alsof het bovenstaande nog niet voldoende is moet er ook nog diverse ’sterrenstof’ verspreid worden
Bruggen.
Bruggen tasten bestaand karakter aan en maak een kwetsbare delen toegankelijk (rosarium)
Scheveningseweg, toegangspleinen en bank
Een 1000 m lange bank waar niemand op zit te wachten (letterlijk en figuurlijk) met uitzicht op de weg. Bestaande bomen worden verwijderd, het profiel 'hersteld’ naar de situatie van de 17e eeuw terwijl er nu oude waardevolle bomen staan. Alleen al langs de Scheveningseweg zullen meer dan 450 bomen van 9 verschillende soorten waaronder zeldzame soorten, verdwijnen. Leeftijd 30/80 jaar met een uitschieter van 105 jaar. Zie ook bijlage. Dit zijn minimale aantallen om dat op de kaart van de gemeente (Arc-GIS) niet alle bomen staan ingetekend. De struiken staan helemaal niet ingetekend. Dit is een van de zeldzame plekken waar wat bomen in de oorlog gespaard zijn gebleven. Het huidige profiel is ‘opgeknipt’. Dat wordt gezien als iets negatiefs maar werkt juist prachtig: houdt verkeersstromen gescheiden en maakt een prettige route zowel voor autoverkeer, fietsers als het openbaar vervoer, van het centrum naar de zee. Dus houden zo!
Bomen Scheveningse weg Bron: Bomenstichting januari 2016 Bomen die moeten verdwijnen aan de Scheveningseweg als gevolg van de aanleg van breder tramspoor voor Randstadrail en het vrijstellen van de stuifdijk. Dit zijn minimale aantallen om dat op de kaart van de gemeente (Arc-GIS) niet alle bomen staan ingetekend. De struiken staan helemaal niet ingetekend. Scheveningseweg – aantal bomen dat moet wijken vanwege de Stuifdijk zijde trambaan zijde Scheveningse Bosjes Van Stolklweg/Kanaalweg 37 niet ingetekend Telderstrace - Goedkooplaan: 40 niet ingetekend Goedkooplaan - V d Spuiweg: 52 20 ----Totalen stuifdijk 129 20+
Totaal 37+ 40 + 72 ---149 +
Scheveningseweg – aantal bomen dat moet wijken vanwege Randstadrail zijde autoweg zijde Sch bosjes / NIBC Bank Van Stolkweg/Kanaalweg 39 47 Telderstrace - Goedkooplaan: 33 40 Goedkooplaan - V d Spuiweg: 51 55 Vd Spuiweg – Burgerm Patijnl 22 22 ----Totalen RR 145 164
Totaal 86 73 106 44 --309
Totaal stuifdijk + RR = 149+ + 309 = 458+ Veel voorkomende soorten, die gerooid moeten worden, zijn: Dubbelbloemige paardekastanje (Aesculus hippocastanum 'Baumannii')
Witte paardenkastanje (Aesculus hippocastanum 'Pyramidalis') Rode paardekastanje (Aesculus carnea 'Briotii') Hollandse linde (Tilia x europaea) Zomerlinde (Tilia platyphyllos) Zomereik (Quercus robur) Gewone beuk (Fagus sylvatica) Iep (Ulmus hollandica 'Vegeta') Valse acacia (Robinia pseudoacacia 'Bessoniana') Leeftijden varieren van 30 – 85 met een uitschieter van 105 jaar (witte paardekastanje langs tramrails thv Adriaan Goekooplaan)
Algemene opmerkingen: De afzonderlijke karakters van de gebieden worden niet gerespecteerd. Van het Scheveningse bos zal 12 ½ ha, voor de wandelroutes en van de totale oppervlakte ongeveer 46 ha, verloren gaan. Voor de aanleg van de zandvlakte zo 1,8 ha bomen verloren gaan en voor de aanleg van de pleinen zullen ook nog eens een flinke hoeveelheid bomen sneuvelen. Aanleg van een zeer prominent padenstelsel voor een belangrijk deel van beton en voorzien van verlichting zal de doodsteek zijn voor het bestaande ecosysteem, het natuurlijke karakter van het Scheveningse bos. Geen dier zal het oversteken het bos zal veranderen in een bouwput, het ecosysteem zal vernietigd worden. Bruggen bij Westbroekpark maken einde aan de rustige karakter van het rosarium . Het Scheveningse bos wordt monotoon genoemd. Dit is een bewering, er is geen onderzoek gedaan, waar is deze bewering op gebaseerd? Er is wel geïnvesteerd in een duur reclame bureau.
Toegangspleinen In het Concept Ambitiedocument valt te lezen ‘een groots park heeft grootse entrees nodig’, dit is dus volslagen misplaatst. De verschillende pleinen zullen wederom bomen opslokken, lawaai en verlichting het gebied inbrengen
Samenvattend: -Het plan voor het Internationale Park houdt geen enkele rekening met de kwaliteiten en daarmee de verschillen tussen de drie bossen en parken. Het zou van beschaving en goede smaak getuigen deze karakteristieke eigenschappen te respecteren en te versterken. In plaats daarvan verandert het Scheveningse Bos in een geasfalteerde verbinding tussen Scheveningen aan de ene kant, en de al in zeer ruime mate aanwezige horeca in het centrum van de stad. - De kwetsbare en nu nog ecologisch waardevolle Scheveningse Bosjes zullen door de aanleg van alleen al de infrastructuur in een bouwput veranderen -Door de aanleg van het (betonnen) padennetwerk zal het bos voorgoed in fragmenten gedeeld worden. Geen dier dat de 23 meter brede stroken zal oversteken. Alles wat zich nu nog aan leven in het bos en de bodem bevindt zal vernield worden, inclusief de aanwezige oude en kwetsbare stinsenbeplanting (!).
-Met dit kermisplan worden de unieke waarden van Den Haag: de aanwezigheid van een kwetsbaar en stil duinbos midden in de stad, rücksichtslos om zeep geholpen en verkwanseld.
-De infrastructurele ‘oplossing’ voor de Teldersweg is een gemiste kans. -Dit plan mist iedere vorm van beschaving, geeft de volle ruimte aan commercie en vernietigd de karakteristieke kwaliteiten van de Scheveningse Bosjes.
NB - voor het Concept Ambitiedocument is geen enkel onderzoek gedaan naar de flora en fauna. -Met de nota’s Groen kleurt de stad, de Structuurvisie 2020 en de nota Stedelijke Ecologische Verbindingzones in Den Haag 2008-2018 is het ambitie document in tegenspraak zonder nadere inhoudelijke motivering .
Het beeld van Christiaan Huygens in de nieuwe situatie
Illustraties uit het Concept Ambitiedocument