Gebouwd in de jaren 20 en na de oorlog
Investering in gevarieerder in woningaanbod
Bewoners: ca. 3.200
Meer mensen aan het werk helpen
Uitwonende studenten samen met Korrewegwijk: 5.409 Inzet op complexe sociale problematiek
18-24 jarigen: 5.165
DE HOOGTE VOLHOUDEN EN EXTRA INZETTEN
DE HOOGTE
PROFIEL VAN DE WIJK De Hoogte ligt ingeklemd tussen het spoor, de ringweg en de Bedumerweg en bestaat uit verschillende subbuurten: het tuindorp De Hoogte en de Selwerderwijken (noord en zuid). Delen van de wijk werden gebouwd in de jaren ’20 van de vorige eeuw, andere delen dateren van kort na de oorlog. De Hoogte was de eerste wijk die buiten de toenmalige stad werd gebouwd. De wijk is gebouwd binnen een lus van het (nu verdwenen) Selwerderdiepje op de plek waar zich een hoogte bevond (vandaar de naam). Tijdens de voorbereiding van de bouw trof men resten aan van de borg het Cortinghuis. Door deze vondst heeft tuindorp De Hoogte zijn huidige vorm gekregen, namelijk een burcht (de Cortinghschool) met daarom heen een soort vestingsmuur die werden gevormd door straten als de Borgwal en Poortstraat.
VOLHOUDEN EN EXTRA INZETTEN
Gebouwd in de jaren 20 en na de oorlog Bewoners: ca. 3.200 Uitwonende studenten samen met Korrewegwijk: 5.409 18-24 jarigen: 5.165 20 tot 29-jarigen: 41%
HOOFDSTRUCTUUR Hoofdgroenstructuur Hoofdwaterstructuur Hoofdontsluiting
De Hoogte is met 3200 inwoners een vrij kleine wijk, dicht bij de binnenstad. Goed ontsloten, zowel met de auto als het openbaar vervoer goed bereikbaar. De woningen in De Hoogte zijn voor het overgrote deel in bezit van woningcorporatie De Huismeesters. Het gaat om goedkope woningen in de sociale huursector. Het meest noordelijk ligt het Tuindorp De Hoogte, een vooroorlogse volksbuurt met van oudsher sterke onderlinge banden. De karakteristieke architectuur en de stedenbouwkundige opzet maken het Tuindorp tot een beschermd stadsgezicht. De andere subbuurten, Selwerderwijk-noord en -zuid zijn grotendeel naoorlogs. De sociale samenhang is hier minder groot. De meeste mensen die er wonen hebben weinig binding met de wijk. Er wonen veel jonge mensen in De Hoogte, 41% is tussen de 20 en 29 jaar (voor de stad is dat 26%). Het aandeel éénpersoonshuishoudens bedraagt bijna 50% en het aandeel samenwonenden zonder kinderen ongeveer 35%. Ook deze percentages liggen boven het stedelijke gemiddelde. In de wijk wonen ook meer niet-westerse allochtonen dan in de rest van de stad (15%), maar er is in de wijk nauwelijks sprake van problemen die te maken hebben met etniciteit. Het aantal uitwonende studenten in de Korrewegwijk en de Hoogte samen is 5409, het aantal 18-24 jarigen bedraagt 5165 en het aantal kamerverhuurpanden is 653.
Wijkontsluiting Spoorbaan Fietsontsluiting centrum
2
3
RESULTATEN VAN DE WIJKVERNIEUWING EN HET NIEUW LOKAAL AKKOORD (NLA) Verhuizen als het mogelijk is (j/n)
De Hoogte
Stadsgemiddelde
31%
11%
Oordeel woningomgeving (vooruit)
30%
28%
Toekomstverwachting omgeving (vooruit)
53%
36%
wijkt in negatieve zin significant af van het stadsgemiddelde
Wijkstemdagen
wijkt niet significant af van het stadsgemiddelde
wijkt in positieve zin significant af van het stadsgemiddelde
De Hoogte is al vele jaren een wijk waaraan extra aandacht wordt besteed. In de jaren ’80 werden woningen gerenoveerd in het Tuindorp De Hoogte en in Selwerderwijk-noord (aftoppen van portiekflats). In die tijd werd ook nieuw gebouwd aan de Bedumerstraat in Selwerderwijkzuid. Met programma’s als Onze Buurt Aan Zet werden incidentele sociale programma’s uitgevoerd. Momenteel vindt een grootscheepse renovatie van Tuindorp De Hoogte plaats. Woningen worden grondig opgeknapt, er wordt een pakket aan energiebesparende maatregelen uitgevoerd en sommige woningen worden samengevoegd tot ruime eengezinswoningen. Op de voormalige voetbalvelden van VVK ontwikkelt De Huismeesters een groot nieuwbouwproject, de Cortinghborg. Aan de wijk zullen ongeveer 120 appartementen en 120 grondgebonden woningen worden toegevoegd. Sinds 2007 is De Hoogte één van de twee Groningse Krachtwijken, aangewezen door Minister Vogelaar. Dit betekent dat er, bovenop de extra investeringen vanuit de wijkvernieuwing, nog een pakket maatregelen wordt uitgevoerd op de thema’s wonen, werken, leren en opgroeien, veiligheid, leefstijlen en cultuur. Uniek zijn de wijkstemdagen, waar bewoners plannen en ideeën kunnen aandragen die bijdragen aan het gevoel voor veiligheid, perspectief voor jongeren of tegen verloedering. Over deze ideeën wordt door bewoners gestemd. De plannen met de meeste stemmen worden met behulp van de indieners uitgevoerd. Jaarlijks zijn er uit het Nieuw Lokaal Akkoord enkele tonnen beschikbaar voor de wijkstemdag. De twee dagen, die samen met de Korrewegwijk werden georganiseerd, waren succesvol met enkele honderden bezoekers en de realisatie van uiteenlopende projecten: aanpak speelplekken, kunst in de wijk, activiteiten voor de jeugd, etc. Het grote aantal projecten dat inmiddels in de wijk loopt vraagt om een goede afstemming en bewaking van de samenhang.
4
WONEN EN WOONOMGEVING:
GOEDKOOP HUREN IN BESCHERMD STADSGEZICHT LEEFBAARHEIDSMONITOR
De Hoogte
Stadsgemiddelde
Tevredenheid over winkelaanbod
91%
88%
Tevredenheid over groenvoorziening
73%
84%
Tevredenheid over openbaarvervoer
90%
84%
Tevredenheid over ouderenvoorzieningen
57%
69%
Cijfer kwaliteit woningen
6,8
7,5
Koop woningen (%)
15%
62%
Cijfer woonomgeving
6,5
7,3
Gehechtheid aan buurt (%)
47%
66%
Prettige buurt (%)
76%
94%
Verloederingscijfer
5,4
4,0
wijkt in negatieve zin significant af van het stadsgemiddelde
wijkt niet significant af van het stadsgemiddelde
wijkt in positieve zin significant af van het stadsgemiddelde
Investering in gevarieerder in woningaanbod
De Hoogte bestaat vooral uit sociale huurwoningen. Met de renovatie en samenvoegingen in Tuindorp De Hoogte en de nieuwbouw van Cortinghborg zal de wijk een meer gevarieerd woningaanbod krijgen en aantrekkelijker worden voor gezinnen. Uit de resultaten van de leefbaarheidsmonitor blijkt dat de inwoners van De Hoogte ontevreden zijn over de aspecten die met ‘een schone wijk’ te maken hebben. De monitor laat in 2008 een verslechtering zien van de waardering. Momenteel wordt er (incidenteel) ingezet op een schonere en betere woonomgeving, o.a. met de inzet van milieustewards en zwerfvuilteams. De Bedumerweg vormt een harde grens tussen De Hoogte en de Korrewegwijk. Vooral op het kruispunt met de Asingastraat is goed te zien dat de wegen breed zijn en vooral gericht op de doorstroming van het verkeer. De inrichting kan veel beter. Over de Noorderstationsstraat is de eerste tramlijn gepland. Dit biedt kansen voor de ontwikkeling rondom het Noorderstation. De bouw van de Cortinghborg vraagt om een goede afwikkeling van het verkeer langs het oude Tuindorp.
WERKEN EN ECONOMIE: ZORGEN OM WERK
EIGENDOMSVERHOUDING
Meer mensen aan het werk helpen
De Hoogte heeft een beperkt winkelbestand. Aan de kop van de Bedumerweg zitten nog verschillende winkels, maar verder is het aanbod minimaal. Bewoners van De Hoogte zijn voor hun dagelijkse boodschappen aangewezen op de Korrewegwijk en Selwerd. Tussen de ringweg en het Van Starkenborghkanaal zit een klein bedrijventerrein. In De Hoogte woont een bovengemiddeld aantal mensen zonder baan (11,6 procent - stad 5,6 procent), waarvan een belangrijk deel al langer dan vijf jaar zonder werk zit. Vanuit de Krachtwijken-aanpak zijn er programma’s opgezet om meer mensen aan het werk te helpen (woonwens-werkgesprekken, schuttingproject, ‘Meedoen’).
LEREN EN OPGROEIEN: VOLHOUDEN Corporatie Beleggershuur Eigenaar bewoner Particuliere huur
De Hoogte
Stadsgemiddelde
Tevredenheid over basisonderwijs
89%
87%
Tevredenheid over speelmogelijkheden voor kinderen
76%
67%
Tevredenheid over jongerenvoorzieningen
51%
48%
Overlast groepen jongeren
16%
11%
wijkt in negatieve zin significant af van het stadsgemiddelde
6
wijkt niet significant af van het stadsgemiddelde
wijkt in positieve zin significant af van het stadsgemiddelde
7
In De Hoogte is één basisschool gevestigd, een nevenvestiging van o.b.s. Karrepad. Op deze school zitten relatief veel leerlingen met zogenaamd leerlinggewicht. De school krijgt voor deze leerlingen geld voor extra ondersteuning. Met de christelijke vmbo De Hamrik heeft de buurt nog een school voor voorgezet onderwijs binnen haar grenzen. Over enkele jaren zal deze school verhuizen naar elders in de stad. In de Hoogte wonen een kleine 300 jongeren tussen 5 en 17 jaar. Met het overgrote deel van hen gaat het goed, maar meer dan in de rest van de stad wordt er in de wijk gebruik gemaakt van jeugdzorg. Veel kinderen en jongeren zijn in beeld bij hulpinstanties. Er is de laatste jaren veel gebeurd om jongeren te bereiken en mee te laten doen. Professionals en politie zijn tevreden over het activiteitenaanbod voor de jongeren. Het is nu vooral een kwestie van volhouden. Een gemis in De Hoogte is een aantal specifieke voorzieningen, zoals een gymzaal en een Centrum voor Jeugd en Gezin.
VEILIGHEID: SCHIET TEKORT
De Hoogte
Stadsgemiddelde
Overlast cijfer
4,5
3,2
Drugsoverlast
36%
8%
Overlast door omwonenden
22%
10%
Vernielingen
39%
29%
Onveiligheidsgevoelens eigen buurt
31%
19%
Perceptie inbraak in woningen
16%
8%
Cijfer dreiging
3,0
1,4
Veiligheidscijfer blijven achter
De Hoogte is één van de buurten waar de veiligheidscijfers achterblijven. Bewoners voelen zich minder veilig en er is volgens de betreffende monitoren meer sprake van overlast. Er is sprake van overlast die zich verplaatst van de openbare ruimte naar overlast binnen woningen. Op sommige plekken in De Hoogte blijken problemen zich op te stapelen. Soms is er sprake van drugs- en alcoholproblemen, huiselijk geweld en psychiatrische problemen. Dat gaat gepaard met overlast voor omwonenden. Onderdeel van de krachtwijken-aanpak is het verbeteren van hulpverlening aan gezinnen waar meerdere problemen tegelijkertijd spelen, de zgn multiprobleemgezinnen. Onlangs is het “Veiligheid in de Buurt pand” geopend. Dit is bedoeld als een laagdrempelige voorziening waar bewoners gemakkelijk kunnen binnenlopen. In 2009 is er al 9
een uitgebreid pakket aan maatregelen genomen op het gebied van veiligheid (‘aanpak overlastgevers’, ‘stratenaanpak’, het plaatsen van anti-inbraakstrips et cetera). Daarmee is de aanzet gegeven voor een nieuwe manier om problemen aan te pakken. De lijn daarin is een meer persoonsgerichte aanpak, een duidelijke focus en een strakke regie. Het antwoord op de veiligheidsvragen wordt, naast fysieke maatregelen, ook gezocht in het bieden van activiteiten en perspectief aan jongeren, zoals bijvoorbeeld in het project De Wijk als Speelplaats.
INTEGRATIE EN SOCIALE SAMENHANG:
DIVERSITEIT EN (ONT)HECHTING
De Hoogte
Stadsgemiddelde
Cijfer sociale samenhang
4,8
6,0
Verantwoordelijkheid buurt (j/n)
75%
84%
Diversiteit is een sterk punt
Uit de leefbaarheidsmonitor blijkt dat de sociale samenhang in De Hoogte lager is dan het stedelijk gemiddelde. Ongeveer 47% van de bewoners geeft aan andere bewoners in de wijk te kennen, prettig met elkaar om te gaan en zich thuis te voelen in de buurt. Voor de stad ligt dat percentage op 65%. Het percentage bewoners dat aangeeft te willen verhuizen is 31 procent (stad 11 procent). De Hoogte kent een bovengemiddeld aandeel allochtonen (15 procent). Tegelijk zien we dat etniciteit in de wijk geen groot probleem vormt. In interviews met bewoners komt de diversiteit ook naar voren als sterk punt van de wijk.
CONCLUSIE:
VOLHOUDEN EN EXTRA INZETTEN
Inzet op complexe sociale problematiek
Voor veel stadjers met een kleine beurs is De Hoogte een prima wijk om te wonen. Tuindorp de Hoogte is een karakteristieke en architectonisch fraaie volksbuurt. In De Hoogte moeten we aandacht blijven schenken aan complexe sociale problematiek bij bewoners. Een gerichte inzet is nodig met ook nieuwe instrumenten. We willen onderzoeken welke fysieke ingrepen kunnen bijdragen aan het verder versterken van de wijk. Het is goed om te zien dat er veel jongeren worden bereikt en meedoen aan activiteiten in de wijk. En het is belangrijk om dat vast te houden en uit te bouwen. De drukte in de wijk, het hoge verloop en de verschillende leefstijlen vragen veel van de woonomgeving. Meer dan in andere wijken staat de kwaliteit van de openbare ruimte onder druk. De aanleg van de tram biedt kansen voor een ontwikkeling in de omgeving van het Noorderstation. Momenteel wordt er extra geïnvesteerd in De Hoogte. Veelal via projecten of incidentele bijdragen. Het is belangrijk om na te denken over een toekomstig basisniveau voor de voorzieningen en functies in de wijk wanneer de geldstromen verminderen.<
WWW.MIJNWIJK.GRONINGEN.NL
In tuindorp De Hoogte wonen mensen vaak al lang. Hierdoor is sprake van een sterkere sociale samenhang. In Selwerderwijken leven mensen veel anoniemer. In de Hoogte is een actieve speeltuinvereniging en een buurtcentrum, die de laatste tijd goed samenwerken. het overleg tussen bewoners, gemeente, corporaties en andere instellingen vraagt om aandacht. Het Heel de Buurt overleg heeft een nieuwe impuls nodig. Uniek zijn de wijkstemdagen, waar bewoners plannen en ideeën kunnen aandragen die bijdragen aan het gevoel voor veiligheid, perspectief voor jongeren of tegen verloedering. Over deze ideeën wordt door bewoners gestemd. De plannen met de meeste stemmen worden met behulp van de indieners uitgevoerd. Jaarlijks is er uit het Nieuw Lokaal Akkoord geld beschikbaar voor de wijkstemdag. De twee georganiseerde dagen waren succesvol met enkele honderden bezoekers en de realisatie van uiteenlopende projecten: aanpak speelplekken, kunst in de wijk, activiteiten voor de jeugd, etc. 10
11
