DE HAVEN VAN HOORN
Foto: Lakesite Fotografie by Mark Leek
INLEIDING In de afgelopen jaren is er in verschillende beleidsstukken (Waaronder: Toerismenota, Nota 'Verbeteren van de haven en de kustlijn van Hoorn', Bestemmingsplan Hoorn Binnenstad en de Stadsvisie ) en in de Raad veel geschreven en gesproken over onze historische haven. Een en ander heeft geleid tot een uitvoeringsplan met 22 projecten en/of acties. Van deze 22 projecten blijken de meeste in 2011 te zijn afgerond: (Vernieuwing steiger Houten Hoofd, voorbereiding internetfaciliteiten, verschillende renovaties, promotie haven en actief bewerken markt witte vloot). sommige nog te lopen: (Haventoiletgebouw, informatiebord, bestrating) en enkele 'hoeven niet te worden uitgevoerd': (Onderzoek passantenplaatsen, B&B bruine vloot juridisch mogelijk maken ) We kunnen hier dus niet stellen dat er aan de haven niets is gebeurd, maar ondanks dat blijven we op verschillende momenten op verschillende plaatsen zeggen dat er aan de haven 'iets' moet gebeuren. Nog steeds geven gebruikers, omwonenden en zij 'die er iets van weten' aan dat de haven qua ontwikkeling de afgelopen jaren heeft stilgestaan, daar waar andere havens in het Markermeer gebied zich verder hebben ontwikkeld. De huidige economische situatie (financiële crisis, problemen met de euro en Nederland in een recessie) de veranderende wijze waarop consumenten aankopen doen leiden langzaam tot een leeglopende binnenstad. Winkels staan leeg, ondernemers kunnen het niet meer bolwerken en met een consument die op zijn of haar knip is gaan zitten is een spoedig herstel niet te verwachten. Dit betekent echter niet dat we in Hoorn maar moeten accepteren dat dit de situatie is. Een recent voorstel van D66 voor het aanstellen van een binnenstadsmanager die zich op deze problematiek zou moeten gaan richten zou een goede stap in de richting kunnen zijn om mensen naar de stad te blijven trekken. We hebben echter met onze haven ook kansen genoeg om mensen naar de stad te trekken. Met de haven hebben we goud in handen. Bezoekers geven soms aan de haven van Hoorn te zien als de mooiste van het Markermeer. Meer harde cijfers onderschrijven nog eens de gouden combinatie van stad, haven en water. Onderzoek van NBTC-NIPO 1 Research uit 2009 laat zien dat per persoon per dag op ‘een - gehuurde - boot’ het hoogste bedrag wordt uitgegeven. Echter, in de huidige situatie blijkt uit gesprekken met mensen die in de haven wonen of werken en mensen die de haven gebruiken dat we slecht voor ons goud zorgen: De haven heeft bij gebruikers het stempel van ongastvrij; De havenmeester lijkt onvoldoende kennis te hebben en onvoldoende te zijn uitgerust voor zijn/haar taak; Er is onvoldoende ruimte voor passanten; soms worden bezoekers verwezen naar andere haven aan het Markermeer; Het voorzieningenniveau is matig; de kwaliteit is niet optimaal; De haven is visieloos; er bestaat geen algemeen havenbeleid; Acties en ontwikkelingen lijken hapsnap en ad-hoc; De promotie van de haven is matig; Handhaving van regels en afspraken lijkt niet in orde; Er is geen pinautomaat in het havengebied; Door overmatige wieren in de kuststrook voor Hoorn is het aantrekkelijker om door te varen naar andere havens; Er is geen botenhelling om boten het water in te kunnen laten;
1
NBTC-NIPO Research 2009: Besteding p.p.p.d. op een bungalowpark (€ 19,-), camping (€ 31,-), hotel (€ 53,-) en gehuurde boot (€75,-).
2
Recente ontwikkelingen laten zien dat de haven de burgers en de politici van Hoorn wel degelijk aan het hart gaat. Nieuw beleid op kleine bootjes leverde een bijeenkomst op met ruim 100 belangstellenden. Verschillende uitnodigingen vanuit havengebruikers of havenbewoners naar de politiek worden gedaan. Men maakt dankbaar gebruik van een sterkere politieke aandacht voor de haven. Steeds meer politici laten zich uit over de haven en het belang van de haven voor de toekomst van Hoorn. De wethouder die de haven in zijn portefeuille heeft, heeft aangegeven in het eerste kwartaal van 2012 met een Havenplan te gaan komen. Een goed moment dus om als partij eens goed te kijken naar de haven van Hoorn en te bepalen waar we in dit dossier staan en wat we graag zouden willen. In de afgelopen periode hebben daarom verschillende gesprekken met havenbewoners en havengebruikers gevoerd om een goed beeld te krijgen van wat er in de haven leeft.
1.
WAT WIL D66 MET DE HAVEN?
De vraag is of de haven in eerste instantie vooral geld op moet brengen doordat de haven vooral zo optimaal mogelijk wordt gebruikt, of dat de haven vooral een culturele functie heeft: met de uitstraling van een historische VOC-haven, door het koesteren van oude schepen en de gebouwen rondom de haven. We willen een mooie, culturele haven die recht doet aan de culturele geschiedenis van de Hoornse haven en waarin die geschiedenis in woord en beeld zichtbaar is; die een 'Zuiderzeemuseum-achtige sfeer' uitademt, met historische schepen die er een belangrijke plaats in innemen; waarin (regelmatig) activiteiten worden georganiseerd die bij de culturele geschiedenis passen, maar gerelateerd zijn aan het heden; 2 die economisch rendabel is ; die met behoud van het authentieke karakter en door op een natuurlijke wijze in verbinding te staan met het winkelgebied, in staat is het ondernemersklimaat voor winkeliers en horeca in zowel de haven als in de stad te versterken; waarin de voorzieningen zijn op een niveau en van een kwaliteit die door gasten en gebruikers als goed wordt gewaardeerd; met een havenmeester die hart heeft voor zijn haven en daarin in eerste instantie optreedt als een gastvrije gastheer en in tweede instantie optreedt als een goed handhaver en die is opgeleid en is toegerust voor zijn 3 taak ; 4 5 die voor 'natte' bezoekers, maar ook voor 'droge' bezoekers goed te bereiken is; die een belangrijk onderdeel uitmaakt van het toeristisch aanbod in de stad
1.1 Doelgroep Om bovenstaande te kunnen bereiken is het van belang dat we ons op de juiste doelgroep of doelgroepen richten. Van belang is verder dat de gemeente zicht richt op de meest kansrijke doelgroep of doelgroepen. 6 De Provincie heeft - met behulp van het BSR-model van Smart Agent - de inwoners van alle 58 gemeenten van Noord-Holland in kaart laten brengen. De hedendaagse levensstijlconsument is volgens Smart Agent op zoek naar bijzonder, unieke en vooral authentieke belevenissen. Het gedrag van deze consument is niet zo eenvoudig meer op basis van leeftijd, gezinsfase of inkomen te verklaren.
2 3 4 5 6
We moeten bekijken of de haven eigenlijk wel rendabel kan zijn. Indien dat een utopie is, bedoelen we hier zo rendabel mogelijk. Een goede profielschets is hiervoor van belang. Bezoekers die de haven bezoeken via het water. Bezoekers die de haven bezoeken via de stad. The Smart Agent Company http://www.smartagent.nl
3
De provincie Noord-Holland heeft op deze manier een goed beeld verkregen van de recreatiewensen van haar eigen inwoners. Op eenzelfde wijze zou wellicht kunnen worden gekeken naar de wensen van toeristen. D66 vindt dat juist deze informatie zou moeten worden gebruikt om de richting van het beleid zoveel mogelijk te kunnen focussen op zo kansrijk mogelijke doelgroepen.
2.
HOE GAAN WE DAT BEREIKEN?
Om handen en voeten te geven aan de voorgaande doelstelling is de haven in verschillende sectoren opgedeeld die we hierna zullen bespreken en waarvan we zullen aangeven wat onze plannen daarmee zijn. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Buitenhaven Binnenhaven Vluchthaven Grashaven Karperkuil Baetland Appelhaven / Nieuwedam en Korenmarkt 8. Vollerswaal en Turfhaven 9. Kades 10. Marina Kaap Hoorn 11. Visserseiland
8 10 5 7
9 2 6 3
11 4
1
Afbeelding 1
2.1 Buitenhaven De buitenhaven kent als afmeermogelijkheden het Houten Hoofd en het Oostereiland. Het Houten Hoofd is van oudsher de afmeerplaats voor grotere schepen De zogenaamde bruine vloot (charterschepen, deels historisch) is na een periode van vertrek uit de haven nu gestabiliseerd. Door overleg met de verschillende partijen en het creëren van betere mogelijkheden op logistiek gebied (aan- en afvoer van non-food en food, bereikbaarheid voor passagiers, parkeermogelijkheden, keermogelijkheden etc.) zijn nog behoorlijk wat charters gebleven. De bereikbaarheid van de haven voor toeristen die met bussen worden aangevoerd blijft een knelpunt. In principe is er een route voor deze bussen gecreëerd die eindigt op het Visserseiland. Vanaf die plaats lopen de toeristen dan over het dijkje van Achter op ’t Zand naar de Buitenhaven. De bussen staan echter vaak lang op deze parkeerplaats en ook nog vaak met draaiende motoren. De witte vloot (passagiersschepen, riviercruiseschepen etc.) maken ook gebruik van de buitenhaven. Sinds kort zijn ze verplaatst naar het Oostereiland. We zijn van mening dat het Houten Hoofd en de kade aan het Hoofd zoveel mogelijk beschikbaar moeten zijn voor de schepen van de bruine vloot en andere grote schepen. De schepen van de witte vloot dienen gebruik te maken van de kades van het Oostereiland. De voorzieningen hiervoor dienen te worden geoptimaliseerd. Aan- en afvoer van mensen moet in elk geval plaats via de bestaande routes. De Nieuwe Wal is bij uitstek de beste plaats voor parkeren, maar relatief ver van de haven. Bekeken kan worden speciaal hiervoor een servicedienst met bijvoorbeeld elektrisch materieel kan worden ingezet (Wellicht commercieel onder beheer van bijvoorbeeld het watertaxibedrijf, of via Le Duc parkeerservice aan de Italiaanse Zeedijk?)
4
Walstroom voor cruiseschepen toereikend inzetten, zodat dieselgeneratoren niet nodig zijn en overlast – stank en geluid – wordt voorkomen. Bekeken moet worden of er een oplossing is te bedenken voor de overlast die bussen nu veroorzaken op het Visserseiland. Wellicht is De Nieuwe Wal met een – elektrische - taxiservice een betere oplossing. (Zie 2.8 Parkeren) Waterfront Hoorn heeft plannen voor dit deel van de Hoornse kustlijn. Door het gat aan de zijde van het Julianapark te dichten zou een nieuwe kade met ligplaatsen gemaakt kunnen worden aan het Julianapark. Door deze bijvoorbeeld juist toe te kennen aan de chartervaart kan die plaats gemakkelijk bereikt worden via De Nieuwe Wal.
2.2 Binnenhaven De binnenhaven is vooral het domein van passanten en een aantal ‘vaste’ klanten. In de binnenhaven ontbreekt het helaas aan een ‘gastvrij’ gevoel, terwijl juist deze haven dat gevoel ultiem zou moeten uitstralen. De Havenmeester zetelt op de kop van de haven, bij de sluis. In onze optiek moet de havenmeester het gastvrije welkom en dé toegang tot de haven zelve zijn. Over of dit op dit moment de situatie is zijn de meningen verdeeld. Onduidelijk is of de havenmeester aan de verwachtingen voldoet, omdat niet duidelijk is wat de verwachtingen nu eigenlijk zijn. Wat D66 betreft zou er daarom een duidelijke profielschets moeten komen voor de volgende havenmeester, zodat duidelijk is wat de wensen zijn en duidelijk is wat er van een havenmeester nu precies wordt verwacht. Voor de vervanging van de havenmeester moet wat D66 betreft een goede procedure komen. Concreet betekent dit dat er niet met boventalligen wordt geschoven, maar dat de meest geschikte persoon voor de functie van buiten de organisatie wordt geworven op basis van aangetoonde kwaliteiten. Om gebruik te kunnen maken van stroom dient een Sepkey te worden aangeschaft. Op zich een prima instrument, ware het niet dat het systeem in de Hoornse haven zeer storingsgevoelig is. Daarbij moeten er meer afhaal- en oplaadpunten komen en een eenvoudiger systeem om de sepkeys weer in te leveren. Bonnetjes moeten natuurlijk altijd kunnen worden geleverd. Water is aan de kant te verkrijgen, maar slangen zijn er helaas niet. Daar zou een oplossing voor moeten worden bedacht. De wifi moet werken, breedbandig zijn en over de gehele haven beschikbaar. De havenmeester is degene die moet weten hoe een en ander werkt en hij is dan ook degene die passanten hierover informeert en de inlogcodes doorgeeft en regelmatig verandert. De sanitaire voorziening is niet op niveau waarop we het zouden willen zien. Het is er schoon en fris, maar rommelig, klein en niet vanaf elke ligplaats heel gemakkelijk bereikbaar. Helaas ligt een en ander juridisch voor lange tijd vast. Bekeken zou moeten worden of daar op een of andere manier onder uit te komen is, zodat kan worden gewerkt aan een – ruimere, beter bereikbare – voorziening van goede kwaliteit. De ‘vaste’ klanten wonen in principe in de binnenhaven. Dat is niet waar de binnenhaven voor bedoeld is. Wat D66 betreft moet het wonen in de haven worden voorbehouden aan woonboten/woonarken op basis van de bestaande regelgeving, maar buiten de binnenhaven. Voor de verloedering rond de woonboten aan de Turfhaven moet een oplossing worden gevonden. Op andere varianten van wonen in de haven moet handhaving gaan plaatsvinden in plaats van gedogen. Er is nu sprake van het meten met twee maten en vaste ligplaatsen nemen plaats in van eventuele passanten. De Vluchthaven en de (nog te bouwen) jachthaven Marina Kaap Hoorn zijn wat D66 betreft dé havens waarmee de belevenis van de haven door gebruikers kan worden vlot getrokken. In de meest ideale situatie vertrekt Watersport Vereniging Hoorn naar de nieuwe jachthaven Marina Kaap Hoorn. Op de nieuwe plaats heeft de Watersportvereniging alle mogelijkheden die ze maar wensen gemakkelijk beschikbaar. De Vluchthaven kan dan worden ingezet waarvoor zij – in naam – eigenlijk bedoeld is: namelijk voor de opvang van passanten die niet terecht kunnen in de Binnenhaven. De Grashaven kan zich dan ook richten op vaste ligplaatsen. Voor bezoekers van de haven van Hoorn is dan duidelijk waar ze terecht kunnen; in de Binnenhaven of de Vluchthaven. Zoeken naar een plaatsje of uitwijken naar een andere haven is dan niet meer nodig. Gastvrijheid ten top.
5
2.3 Vluchthaven De Vluchthaven is bereikbaar via de Buitenhaven en wordt geëxploiteerd door de Watersportvereniging Hoorn. In de haven is sprake van een hoeveelheid vaste ligplaatsen (190) en middels een drijvende steiger zo’n 40-100 ligplaatsen voor passanten. Voor de vaste ligplaatsen is een wachtlijst waardoor (nieuwe) eigenaars van schepen moeten uitwijken naar havens in de buurt. In deze haven geldt dat de voorzieningen via de watersportvereniging op niveau zijn.
2.4 Grashaven In de Grashaven zetelt de Stichting Jachthaven Hoorn. In de Grashaven is plaats voor de vaste ligplaatshouders van de stichting (700). Passanten zijn er ook welkom indien er plaats is. De meeste plaatsen zijn echter vrijwel altijd verhuurd en voor de plaatsen is een lange wachtlijst. Hierdoor moeten (nieuwe) eigenaars van schepen moeten uitwijken naar havens in de buurt. De voorzieningen zijn er op niveau.
2.5 Karperkuil Ook de Karperkuil – de kleinste haven van Hoorn - is niet in handen van de gemeente maar in handen van watersportvereniging De Karperskuyl. Passanten zijn in deze haven in principe niet welkom. De Otto’s brug scheidt de binnenhaven van de Karperkuil. De brug wordt bediend door de leden van de genoemde vereniging. Door de renovatie van de Doelenkade moest een periode lang een aantal schepen worden verplaatst naar de Karperkuil. Ondanks afspraken met de bewoners aan de Karperkuil bleek dit mogelijk. We hebben geconstateerd dat de haven er dan prachtig uitziet. Mooie oude schepen langs de kade doen de Karperkuil goed. Wat D66 betreft mag de oude afspraak over geen boeten aan de kade worden opengebroken en mogen nieuwe afspraken worden gemaakt die dit wel mogelijk maken. In deze afspraken moet dan worden opgenomen dat de schepen er ‘slechts’ mogen liggen. Er mag niet aan en op de boten worden gewerkt als ze daar liggen.
2.6 Andere havens en kades De andere havens zijn vooral het domein van kleine bootjes waarvoor direct omwonenden een ligplaatsvergunning kunnen aanvragen. In 2011 is dit nieuwe beleid door de Raad bekrachtigd. Kleine bootjes worden in dit nieuwe beleid gedefinieerd als zijnde niet langer dan 8 meter. In eerste instantie hebben we hieraan onze goedkeuring gegeven. Het is namelijk een goede manier om de verrommeling tegen te gaan. Wat ons betreft zijn de Appelhaven/Nieuwedam en Korenmarkt en de Vollerswaal en misschien zelfs wel de Turfhaven bij uitstek geschikt om historisch schepen te laten afmeren die relatief weinig vaarbewegingen maken, maar die kunnen fungeren als het ‘behang’ van de stad. De schepen langs de kades in deze havens voeden de VOC-uitstraling van de stad en kunnen een verbinding maken tussen wat we de haven en wat we de binnenstad noemen. Wanneer vanaf de Roode Steen – achter het beeld van Jan Pieterszoon Coen de schepen zichtbaar zijn, kan die verbinding ontstaan. Op precies de plek van de 7 in afbeelding 1 bevindt zich de voormalige vismarkt. Wanneer men op de Rode Steen staat en door de Grote Havensteeg heen kijkt blijkt deze plek zichtbaar te zijn. D66 is daarom van mening dat deze plek waarschijnlijk de sleutel biedt tot de ware verbinding tussen binnenstad en haven.
Interessant is om te bekijken wat je op die plaats – anders dan parkeren nu – zou kunnen doen om mensen naartoe te krijgen vanuit de haven en vanuit de stad.
6
De verbinding is dan via natuurlijke weg gerealiseerd. Het meest eenvoudige idee is natuurlijk het terugbrengen van de vismarkt, zoals ook in Alkmaar bijvoorbeeld de situatie is. D66 zou graag de mogelijkheden daartoe onderzoeken. Er zijn echter vast meer goede en wellicht beter uitvoerbare ideeën mogelijk. D66 wil dit graag (laten) uitzoeken.
2.7 Duurzaamheidsdoelstellingen Om de beoogde doelen te kunnen bereiken is het van belang dat ook de milieu (technische) zaken, de veiligheid en de kwaliteit op een goed niveau zijn. De belangrijke vraag is dan altijd wanneer je vindt dat het niveau goed. Wat D66 betreft moeten deze zaken op basis van vastgestelde criteria kunnen worden beoordeeld. In dat licht vindt D66 het een goed idee om voor de zogenaamde ‘Blauwe Vlag’ te kiezen. De Blauwe Vlag is een initiatief van de het 7 internationaal onafhankelijke netwerk FEE dat bestaat uit organisaties uit 59 landen die zich inspannen op het gebied van natuur- en milieuvoorlichting. Met het keurmerk Blauwe Vlag en de bijbehorende classificering wordt een vermindering van de milieubelasting, een verbetering van de kwaliteit en een efficiënt gebruik van de leefomgeving gerealiseerd. Vele toeristen – vooral onze Oosterburen – zijn bekend met de Blauwe Vlag en krijgen op die manier direct informatie over de bijdrage die de haven van Hoorn levert aan duurzaam ondernemen. De ervaren kwaliteit van het product toerisme in de haven neemt hierdoor natuurlijk toe. Een en ander past uitstekend binnen de op 24 mei 2011 aangenomen door D66 geïnitieerde motie ECO XXI die de gemeente Hoorn de mogelijkheid biedt haar duurzaamheidsdoelstellingen te realiseren. Ook de doelstellingen van ‘Puur Hoorn’ passen in dit licht prima.
2.8 Parkeren Wanneer het mogelijk is om op de plaats van de Vismarkt iets te realiseren lopen we aan tegen een belangrijk struikelblok; het verlies van een aantal parkeerplaatsen. Daar moet natuurlijk ook een oplossing worden gevonden. Wat D66 betreft is haar het parkeren in het havengebied sowieso een doorn in het oog. De vele auto’s doen afbreuk aan de historische waarde en de beleving van het historisch gevoel. De 3D expositie van historische stadsgezichten in 2011 in het Westfries Museum maakten nog eens duidelijk hoe prachtig de stad er in die tijd heeft uitgezien en het zou fantastisch zijn als we dat terug zouden kunnen brengen. De realiteit blijkt natuurlijk weerbarstiger. Naast het feit dat het onbetaalbaar is om al het parkeren in de haven naar onder de grond of naar buiten de stad te verplaatsen, is het ook niet realistisch. Het moet volgens D66 echter wel mogelijk zijn om de parkeerdruk wat terug te brengen; er kan vast wel wat minder worden geparkeerd in het havengebied. Dit kan bijvoorbeeld door mensen te stimuleren buiten het gebied te parkeren middels bijvoorbeeld financiële prikkels en mogelijkheden te bieden om gemakkelijk van buiten het gebied de haven in te komen, bijvoorbeeld met een elektrische pendeldienst. 2.9 HOORNSE HOP Om boten te overreden naar Hoorn te varen zou ook – naast de haven zelf – in en om het Hoornse Hop zelf meer ontwikkeling komen. Boten varen nu soms door naar Marken/Volendam/Monnickendam en Enkhuizen. Hierover bestaan vele ideeën. Van Waterfront Hoorn weten we bijvoorbeeld dat zij op en langs de eventuele luwteeilanden in het Markermeer naast natuur, ook andere recreatieve functies willen realiseren (extra strand, een Bossuhistorisch centrum en ecologisch gebouwde en zelf voorzienende vakantiewoningen, dijkversterking en vogel-eiland). Bij Zeevang is een oude – niet meer in gebruik zijnde – scheepssluis naar het binnenland van Noord-Holland. Als deze in gebruik wordt genomen, geeft het vooral kleinere boten de gelegenheid om van Hoorn naar het binnenland te varen. D66 zou graag zien dat ook op dit gebied gaat worden onderzocht welke mogelijkheden er zijn, maar die we op dit moment nog laten liggen.
7
Foundation of Environmental Education
7
3.
HAVENSTAD
Wanneer binnenstad en haven werkelijk met elkaar zijn verbonden, kan ook sprake zijn van wederzijdse versterking. De huidige economische situatie, de nieuwe manier waarop Nederlanders hun spullen kopen maken duidelijk dat een meer creatieve insteek nodig is om synergie te laten ontstaan. Een belangrijke reden om de haven te versterken is natuurlijk dat we het in Hoorn steeds minder moeten hebben van ons winkelaanbod. Natuurlijk, we moeten ook niet te pessimistisch zijn over de mogelijkheden, maar feit is dat in Hoorn – net zoals in andere steden in het land – de besteding in winkels terugloopt en de kosten van het huren of bezitten van een pand toenemen. Het ondernemersklimaat in Hoorn ontwikkelt zich meer negatief dan positief. In tijden waarin dit gebeurt moeten verschillende dingen gebeuren: In blijven zetten op versterken van de ondernemers in de stad. Ze daar ondersteunen waar mogelijk – zoals laatst nog is gebeurd met de aanpassingen in de parkeerverordening; Bekijken waar je goed in bent in de stad en dat eenvoudigweg vaker doen. Hoorn is bijvoorbeeld sterk in Mode. Recente flirts met modeshows, Stichting Hoorn Modestad, de langste catwalk en Hoornse Modeweek laten zien dat: zoiets kan werken, zoiets leidt tot levendigheid in de stad, zoiets leidt tot extra bezoek in de stad en er ruimte is om dit uit te bouwen. D66 zou graag eens willen bekijken waar nu precies de sterke punten liggen van de stad. Waar zijn we nu goed in. Waar doen we nu iets speciaals waar mensen werkelijk voor naar de stad komen. Welke activiteiten zijn sterk en zou je – wellicht in een andere setting, maar binnen hetzelfde thema – vaker kunnen doen. Op dit moment wordt er veel georganiseerd in de stad. Hoorn is een belangrijke evenementenstad, maar de evenementen zijn vooral op zich staand. D66 zou graag willen bekijken of het mogelijk is om je als stad juist te focussen op één sterk punt, zodat duidelijk is waarvoor je naar de stad komt. Den Helder is maritiem, Amsterdam is vrijheid, Deventer staat bekend als boekenstad. En Hoorn…??? Wellicht ligt de kracht van Hoorn slechts in de historie van de stad en bouwen we dat veel te weinig uit. Een prachtige historisch haven en een prachtige historische binnenstad moeten mogelijkheden genoeg bieden die ook van Hoorn in de toekomst een bestendige stad kunnen maken. Een aantal door ons als eens gelanceerde ideeën zou in die context niet misstaan: Het fluitschip prominent een rol geven in de stad. Het oplichten van een scheepswrak is helaas onbetaalbaar, maar aandacht voor het fluitschip moet bijvoorbeeld in de setting van Varend erfgoed op het Oostereiland een plek kunnen krijgen. Wellicht is daar in de toekomst in samenwerking met bijvoorbeeld het Horizon-college, of binnen de nieuwe wet Werken naar Vermogen op basis van leerwerktrajecten mogelijk om een replica te bouwen in de geest van de Batavia in Lelystad. -
Het verder historiseren van de binnenstad. Door continue bij nieuwbouw, herbouw of restauraties in die context te denken moet het historisch gevoel in de stad kunnen worden versterkt. Door voorzichtig te zijn met ons erfgoed en door goed na te denken over de wijze waarop je vernieuwt is in dat opzicht veel mogelijk;
-
Informatievoorziening. Het laten aanbrengen van eenduidige – de scheepsjongens van Bontekoe indachtige – borden met historische informatie en anekdotes op historisch interessante gebouwen, plaatsen, bruggen en straten in binnenstad en havengebied.
8
-
De scheepsjongen van Bontekoe tot leven wekken. Door Hayo, Padde en Rolf tot leven te wekken en op belangrijke momenten als een soort historische stadsomroepers zichtbaar in de stad te laten zijn. Als bijvoorbeeld een schip van de witte vloot aanmeert worden de gasten door de Bontekoe’s welkom geheten, uiteraard in stenenkolen Duits, Engels en Frans en wordt iedereen de hand geschud. (straattheater) Op die manier kun je op ludieke en proactieve wijze toeristen naar de stad te trekken. Door de toeristen ‘persoonlijk’ te voorzien van informatie over wat er te doen is in de stad help je mensen bij hun ontdekkingsreis in Hoorn. Het uitdragen van wat je te bieden hebt gaat namelijk niet vanzelf via foldertjes die je in winkels legt of via websites die je lanceert.
-
Verbeteren van de samenwerking tussen de Hoornse historische, maatschappelijke en culturele instellingen. Dat zijn er vele. Hier en daar vindt natuurlijk al uitstekende samenwerking plaats, maar het is nog veel groter te trekken door te werken vanuit een gezamenlijk doel.
-
Het duurzaam uitlichten van gebouwen. Het is bekend dat het uitlichten van gebouwen een positieve bijdrage geeft aan de beleving van de stad. Naast dat het mensen trekt naar de gebouwen zelf en wellicht daarna naar wat er in de gebouwen te doen is, levert het mooie – pittoreske plaatjes op. Daar schiet je in zoverre iets mee op dat het aantal beeld bepalende stadgezichten toeneemt en je buiten de stad meer zichtbaar bent. Daarnaast is een niet onbelangrijk effect dat mensen van buiten, toeristen, maar ook de eigen inwoners het gevoel krijgen dat we die gebouwen, bruggen en vergezichten zelf belangrijk en mooi vinden. Het versterkt een gezamenlijk gevoel van trots.
-
Eenduidig informeren van belangstellenden / toeristen over het Hoornse erfgoed. Hoorn is een prachtige stad vol historie, maar als je er op eigen houtje doorheen loopt is er helaas erg weinig informatie beschikbaar. Door het plaatsen van rustige, vriendelijke borden bij gebouwen, plaatsen, bruggen en straten kan deze informatie gemakkelijk worden ontsloten. Op cruciale locaties zou D66 graag willen werken met digitale beeldschermen waarop beelden draaien of informatie zodanig beschikbaar is, dat bezoekers worden verleid om naar die locaties te gaan. In de binnenstad moet je kunnen zien wat er in de haven gebeurd en vice versa. Juist bij evenementen in een van beide delen zou dat heel goed kunnen werken.
4 INITIATIEF D66 zou graag op basis van dit onderliggende stuk het initiatief willen nemen tot het organiseren van een themaavond over de haven waarbij verschillende in dit visiestuk genoemde zaken kunnen worden bediscussieerd en die zou kunnen leiden tot een raadsbrede werkgroep die leidt tot concrete voorstellen.
Mark Leek, Raadslid D66 Februari 2012
Met medewerking van Wim van Zalen, commissielid D66 René Bruijne, voorzitter D66
9
