De Reisroute
Links: Van Manila (A) via de weergaloze rijstterrassen (CDE) naar Noord-Luzon (FG) gevolgd door rechtsonder: Panay (HIJ), Negros (KLM) en Bohol (NO). Rechtsboven: De ligging t.o.v. Vietnam, Maleisië en Indonesië.
De Filippijnen •
105 miljoen inwoners verdeeld over ruim 7.000 eilanden.
•
Circa 10% van de Filippijnse bevolking woont ‘overzee’ o.a. in Amerika en Canada: 4,5 mio, Saoedi-Arabië: 1,2 mio, De Emiraten: 0,6 mio en in toenemende mate in Zuid-Korea en Japan.
•
Nationale volkssport: Gokken op hanengevechten (basketbal is een goede tweede).
•
Officiële taal Engels: Tagalog is echter de spreektaal, maar er worden nog tientallen andere talen gesproken: de wereldhit Anak van Freddy Aguilar is in het Tagalog.
•
Religie: Katholiek (80%) en Moslim (5%) m.n. op het eiland Mindanao.
De naamgever van de Filippijnen wijst in het fraaie, oude Spaanskoloniale centrum van Manilla (Intramuros) op een wereldbol. Hij is volgens mijn informatie nooit in het buitenland geweest: Koning Filip de Tweede van Spanje, Portugal (na 1580), Sicilië, Napels en de Habsburgse Nederlanden (Nederland, België en Luxemburg). Vanaf 1565 koloniseerden de Spanjaarden de Filippijnse Archipel. In 1896 brak de Filippijnse Revolutie uit. In 1898 kwamen de Amerikanen de Filippijnen een handje helpen. De Filippijnen vochten heldhaftig, maar in plaats van de onafhankelijkheid, nam Amerika (net als in Hawaï in 1898) het land zelf in beslag. Amerika rekende af met zo’n 2 miljoen Filippijnse ‘terroristen’, waaronder verrassend veel baby’s, vrouwen en bejaarden…
Tijdens mijn verblijf las ik het bijzonder lezenswaardige boek van James Bradley, THE IMPERIAL CRUISE. De presidenten Roosevelt (Teddybear) en Taft komen er niet al te best vanaf. De merkwaardige bezetting van de Filippijnen komt er ruimschoots in aan bod. Ook signaleert Bradley dat de Amerikanen in het geheim Japan militair op de kaart zetten. Aanrader! De Amerikanen beleefden weinig lol aan hun kolonie. De Filippijnen bleven zich verzetten en na een kort edoch wreed Japans intermezzo werden de Filippijnen in 1946 ‘onafhankelijk’. De Amerikanen bleven achter de schermen actief. De familie Marcos roofde het rijke land leeg. In 1986 kwam hier een eind aan. Ferdinand Marcos kreeg asiel in Hawaï. Sindsdien gaat het steeds beter met de Filippijnen…
Vanuit de cockpit (klik voor uitgebreid verslag) De hanengevechten hebben in het Westen een slechte naam. Ja, de hanen krijgen scheermesjes om hun poten. En ze maken elkaar af. Het is volkssport nummer 1 in de Filippijnen. Als ik een Nederlandse haan was, dan wist ik het wel: dan ging ik onmiddellijk emigreren. Als haan wordt je er als een koning behandelt. Je krijgt het lekkerste eten en als je daarnaast ook nog een beetje slim bent in de cockpit, dan heb je er een leven als een koning.
Links: twee hanen komen in de ring en worden ‘warm’ gemaakt door een sparring partner. Midden: in de regel vliegen de kemphanen elkaar direct naar de strot, maar deze hielden eerst een inspectie op de vloer op zoek naar wat lekkers. De scheidsrechters mogen de hanen niet beïnvloeden, dus in deze gevallen duurt het gevecht wat langer. Rechts: Er gaan vorstelijke bedragen om in het gokken op hanen (dat is dus eigenlijk waar het om gaat), minimum inzet was hier: 2.200 pesos (55 euro).
De Pasay City Cockpit is de bekendste cockpit in de Filippijnen. Tijdens mijn bezoek was de entree circa 15 euro. Maar tijdens titanengevechten kan dit bedrag oplopen tot enkele duizenden euro’s. Driemaal per week vinden er hier gevechten plaats. Elders in de Filippijnen zijn de gevechten meestal op zaterdag (bijna elk dorp heeft een cockpit). Tijdens mijn bezoek waren er 25 gevechten (50 hanen). Onder de tribune zijn een paar restaurants, een weegzaal (de hanen worden gewogen), er hangen posters die de komende toernooien aankondigen, billboards voor ‘hanige’ voedingspreparaten en vele televisies (de gevechten worden live uitgezonden op de televisie). En daar zat ik dan op vrijdag 11 januari 2013. Naast me zat een Filippijn die me uitlegde hoe het gegok werkte. ‘Je kijkt even naar de hanen en als je denkt te weten wie er gaat winnen, dan ga je op zoek naar iemand die denkt dat hij gaat verliezen. Simpel toch?’ ‘Gok jezelf ook?’ vroeg ik hem. ‘Nee, ik kom alleen maar kijken,’ zei hij. ‘Het is bijzonder fascinerend,’ concludeerde ik. Telkens hetzelfde, telkens bijna hypnotiserend. De hanen betreden de cockpit. Ze doen wat oefeningen. Het is doodstil. Dan begint een oorverdovend geschreeuw dat pas ophoudt als de hanen het echte gevecht aangaan. Tijdens het gevecht kun je een speld horen vallen. Soms moet de scheidsrechter twee voor Pampus liggende hanen optillen. Gelukkig gaan ze (bijna) nooit tegelijkertijd dood. De winnende gaat de lucht in. Dan schreeuwt de meute weer en worden er propjes papiergeld door het stadion geslingerd, want iedereen wedt met iedereen. De overleden hanen verschijnen ‘s avonds aan het spit in een van de vele restaurants van de miljoenenstad Manilla…
Hanen zijn overal in de Filippijnen te bewonderen. Hier staan er een tiental in de tuin van Intramuros in Manilla. Ze worden vertroeteld. Ze krijgen speciaal krachtvoer, massages en heel vaak zie je eigenaars met hun haan op schoot of op reis…
Manilla Het is even wennen want, Manilla als stad bestaat eigenlijk niet. De 12 miljoen Filippijnen die hier wonen zijn verspreid over 17 steden (vergelijk het met Los Angeles). Manilla is een stad van uitersten. Schrijnende armoede en puissante rijkdom gaan er hand in hand. Maar wat is rijk en wat is arm? Het plezier waarmee de inwoners uit de arme delen het dagelijkse leven leiden, staat in schril contrast met het chagrijn waarmee de ‘happy few’ het leven lijdt. De stad is vergeven van de files, dus doe je sieraden af en meng je gewoon onder het volk in de onvolprezen LRT (Light Rail).
Een kaartje voor de LRT kost afhankelijk van de afstand tot 50 eurocent. Op ieder station is gewapende bewaking, die met een stok in je tas poert. Je ‘vliegt’ over de files en bereikt er de meeste delen van ‘groot-Manilla’ mee. ‘Horse playing’ (nepzelfmoordpogingen of scenario’s daarop) is niet toegestaan. Ik sjeesde ermee door Manilla en nam bij de diverse uitgangen een ‘jeepney’. De jeepney is het vervoermiddel bij uitstek in de Filippijnen. Het is een langgerekte jeep (circa vier keer langer). Je betaalt een paar peso’s en geeft het geld via je buurman of –vrouw door richting de bestuurder. Op de jeepney’s staat de route aangegeven. Gemak dient de mens. (hieronder van Blumentritt naar Baclaran).
Rizal Park. Twee militairen houden de hele dag de wacht bij het onafhankelijkheidsmonument.
Met mijn studentenpas van de Vrije Universiteit kreeg ik toegang tot deze universiteit gelegen binnen de historische muren van Intramuros. Foto’s nemen was strikt verboden, maar ik kon het toch niet laten…
‘What is fixing?’ vroeg ik. ‘No fixing here,’ luidde het antwoord. ‘Ja, dat weet ik, maar wat is fixing?’ ‘Anti fixing, meneer. U ‘fixt’ toch niet?’ ‘Ik heb geen idee, want ik moet eerst weten wat fixen is voordat ik een antwoord kan geven of ik het niet doe…’ Tja en bij deze vertel ik u dat ik een FIXER ben met terugwerkende kracht. In 2 VWO liet ik de repetitie natuurkunde door Henri, een medeleerling maken. Hij scoorde een 9 op mijn naam en ik een 3 op zijn. Ik ging over. Als tegenprestatie had ik de repetitie Engels gejat uit de lerarenkamer, maar helaas bleek dat de docente op het laatste moment een andere versie had gekozen. Henri keek naar me, ik keek naar hem. Hij moest 2 VWO nog een keer overdoen. Dat is dus fixen en strafbaar in de Filippijnen. Maar even later vroeg ik me af waarom je zou moeten fixen? Zie de scores van de universiteiten….
Op het binnenterrein van de universiteit is een honkbalveld. ‘Beware of being hit by a ball.’ Dat is lekker studeren…
In het niemansland tussen Rizal Park en Intramuros is de haven. Kennelijk werd hier ooit flink genaaid…
De Manilla Clock Tower is aardig, maar daar gaat het hier even niet om. Deze fietstaxichauffeur probeert zich onder een bekeuring uit te lullen. (Hij lag te slapen in zijn taxi…).
De Chinese Begraafplaats in Manilla Manilla is een gekkenhuis. Hoe kan het ook anders met zo’n 12 miljoen inwoners, maar ergens midden in de stad is een plek waar je bijna gek wordt van de rust. Ruim 60 voetbalvelden groot. Er zijn heuse straten, maar er is nauwelijks verkeer. Aan die straten wonen namelijk slechts doden. De Chinese familiegraven zijn soms net paleizen. Sommigen worden bewaakt door honden. En af en toe zit er een Filippijnse bewaker te kaarten…
Op twee uurtjes van Manilla is de grootste hoerenbuurt ter wereld. Walking Street in Angeles City. Het is een verschrikkelijke plek. En het is natuurlijk op een steenworp afstand van de voormalige Amerikaanse luchtmachtbasis Clark. Vrijwel overal in Zuidoost-Azie waar de Amerikanen een basis hadden, ontstonden dit soort ‘seksparadijzen’ (Pattaya).
De rijstterrassen van de Cordilleras
De Unesco heeft een paar van deze menselijke wereldwonderen op de Werelderfgoedlijst geplaatst: Banaue en het ‘amfirijsttheater’ van Batad. Dit is absoluut gigantisch, want wat je hier in een straal van zo’n 100 km tegenkomt gaat vele proporties te buiten. Helaas is er een verband tussen rijst en regen. Er groeit geen rijst in de woestijn. En regenen deed het. Droog is het overigens nooit, dus ik prees mezelf gelukkig. Op een 125 cc brommer is het allemaal redelijk te doen, maar soms moet je echt flink door de blubber. Het onderhoud aan de wegen is lastig, omdat er veel rotsen en modder vanuit de bergen op de wegen komt. (Illegale houtkap).
Linksboven en volgende pagina: uitzicht op het rijstamfitheater van Batad. De afdaling naar het uitzichtpunt duurt 1,5 uur. Het is continu oppassen geblazen, want als het geregend heeft, zijn de rotsblokken erg glad. Daarna volgt nog een wandeling van een half uur naar het dorp. Alles in het dorp wordt op de schouder aan- en afgevoerd, zoals rechtsboven te zien is. Rechtsonder: Je bent helemaal kapot. Nog 412 lastige traptreden naar het huisje dat linksboven net zichtbaar is…
Bontoc en Sagada De afstand van Banaue naar Bontoc Is 40 km. In de mist duurde het ruim 2 uur. In het niet-toeristische Bontoc nam ik een hotel. De weg van Bontoc naar Sagada is een van de mooiste ter wereld. Van de zeespiegel naar 1.500 meter. Sagada staat bekend om de hangende grafkisten. Ze zijn heel lastig te bereiken. Ik wandelde de helft van de weg van Sagada terug naar Bontoc (20 km) bergafwaarts. Spectaculair.
Linksboven: Momma is betelnoot. De lokale bewoners, de Ifugao, zweren erbij. Het gaat er wit in, geeft het lichaam wat verwarming en wordt er dan als rode substantie uitgeflenst. Ook hiertegen zijn de Filippijnse regelneven actie aan het voeren. Linksonder: Het stadhuis in Bontoc is de hele dag open... En er valt niets meer te regelen, want ook hier zegt men nee tegen de fixers. Rechtsboven: Bontoc heeft ook fraaie rijstterrassen.
Vigan, Spaanse koloniale pracht in Ilocos Sur (Noord-Luzon)
Vigan is een stad met 100.000 inwoners. In het koloniale centrum is de ‘kalesa’ oftewel paardenkoets nog steeds het belangrijkste vervoermiddel.
Laoag, Ilocos Norte (Waar de Marcos familie regeert)
Laoag is de hoofdstad van de provincie Ilocos Norte. In de nabijheid van de stad met zo’n 100.000 inwoners is een aantal interessante bezienswaardigheden: • Het paleis van het noorden: de residentie van voormalig dictator Marcos. • Het ‘Vredes’ Museum en Presidential Center in Batac. • Fort Ilocanda Resort: een hotel en casino dat Marcos liet bouwen voor het huwelijk van zijn dochter Irene. Voor wie niet weet wie Ferdinand Marcos was en wat hij allemaal uitvrat: Zie verder wikipedia. Anno 2013 wordt de provincie nog steeds geregeerd door de Marcos familie. Dochter Imee is er gouverneur. Zoon Bongbong zit namens de provincie in de senaat van de Filippijnen. Dochter Irene leidt een teruggetrokken leven.
Tijdens mijn bezoek liepen er wat stokoude Amerikaanse veteranen rond op uitnodiging van Imee Marcos.
World Peace Center van Marcos In Batac op tien km van Laoag is het World Peace Center. Het borstbeeld van vredesduif Ferdinand siert de entree. In het museum is hij echter minder prominent aanwezig. Zijn lieftallige vrouw Imelda eist de meest aandacht op. Honderd meter verderop is het Presidential Center. Daar is het mausoleum waar Ferdinand opgebaard ligt. Iets te gelikt. ‘Is ‘ie gisteren overleden?’ vroeg ik de bewaker. ‘Nee, hij is al jaren dood, maar we zorgen heel goed voor hem…’ Volgens een tricycle chauffeur moest ik me er heel rustig houden. ‘Laat hem vooral slapen, die boef. Hij heeft ons genoeg ellende bezorgd.’
In het Wereldvredescentrum ging het voor 75% over Imelda. Weergaloze foto’s met Imelda. Imelda op de voorpagina van Time, in de rijstvelden tussen wat Filippijnse boeren, en vooral Imelda met vrijwel alle wereldleiders. Nixon, Johnson, Carter, een chagrijnige Breznev, Ceascescu en Imelda op de thee bij Sadam en Khadaffi (linksboven en –onder). En de familie Marcos in Cuba op bezoek bij Fidel.
Of Ferdinand ook gebruik heeft gemaakt van FIXERS vertelt het verhaal niet.
Vier km van Batac ligt Paoay. Met de fraai kerk uit het jaar 1710 (Unesco Werelderfgoed).
Nabij Paoay liet Marcos eind jaren 1970 voor een paar stuivers een formidabel paleisje bouwen: Malacañang of the North: "Malacanang ti Amianan“. In 1986 vluchtte hij van hieruit naar hem beter gezinde oorden (Hawai).
De Boracay Blues (klik voor uitgebreid verslag)
Ati-Atihan, Kalibo. Klik hier voor de officiële website. Overal waar je komt in de Filippijnen scoor je met deze foto’s. Genomen op het Ati-Atihan festival op de slotdag. In Kalibo op het eiland Panay waren ruim 1 miljoen festivalgangers aanwezig. Waaronder de Filippijnse Rambo (links). Het gaat dus allemaal om ene Nino. Velen lopen in de hand met een beeldje van Nino, terwijl ze in de andere hand een fles houden die hen de kracht moet geven om Nino in de andere hand in het gareel te houden. Oftewel het is een reden om legitiem uit je dak te gaan (net als carnaval, Koninginnedag etc.).
Het ‘paradijs’: Sugar Beach, Negros (klik voor uitgebreid verslag)
Bohol De hoofdstad van het eiland Bohol, Taglibaran (100.000 inwoners), is een draak van een stad. Net als veel andere, middelgrote steden, in de Filippijnen. Er rijden ruim 3.000 tricycles rond. Vrijwel allemaal met een Stichtelijke tekst als ‘God Bless You’, ‘God is King’ en honderden varianten hierop. Als springplank voor het ongelooflijke fraaie achterland krijgt het een hoofdprijs, want nergens ter wereld heb ik een massagepaleis meegemaakt dat voor DRIE EURO per uur zo’n kwaliteit leverde. En gelukkig kon ik er een uitstekend brommertje huren om het fantastische en behapbare achterland te ontdekken. Zeiknat werd ik. Maar de prachtige rijstterrassen, de mysterieuze Chocolate Hills en vooral die kleine vriend met die grote ogen, vergoedden alles. ‘SAY HELLO TO MY LITTLE FRIEND.’
Bohol. Linksboven: de brommer even geparkeerd om van het heerlijke uitzicht op de rijstterrassen te genieten. Rechtsboven: 40 km naar Sagbayan, terwijl de lucht betrekt. Rechtsonder: 15 km naar Sagbayan. Het komt met bakken uit de lucht. Deze Filippijn toont lachend hoe hij de regen trotseert. Helaas heb ik geen foto’s van het uitzicht bij Sagbayan. Om 16.00 uur was ik er. De Chocolate Hills waren uit het zicht verdwenen. De regen was overal en zeik- en zeiknat kwam ik tegen 21.00 uur aan in Taglibaran.
Het SPOOKDIER De Tarsier oftewel het spookdier komt slechts op drie plekken ter wereld voor: Borneo, Sulawesi en de Filippijnen.
Fact is stranger than fiction. Toch? Het spookdier kan zijn oren draaien naar het geluid. Zijn ogen zijn 150 keer groter dan die van een mens, maar hij kan ze niet bewegen. Daarvoor heeft hij zijn hoofd, dat hij wel weer in de rondte kan draaien. Hij springt uit stand 5 meter. Overdag zit hij rustig in een boom (of onrustig vanwege toeristen die hem constant lastig vallen, maar neem ze het eens kwalijk). Op het eiland Bohol zijn twee concurrerende spookdierdorpen. Ik heb ze allebei bezocht. De ene is een ‘milieuvriendelijk’ centrum, de ander is ‘business’. Maar neem maar van mij aan dat niemand in de Filippijnen aan het spookdier komt! Het is het nationale symbool. Geniet van deze toppertjes…
Geweldig. Wat een foto. De receptie van Bohol Tarsier Permittees Corporation. Links zit receptioniste 1 te lachen om een grappige SMS. Rechts is receptioniste 3 in een diepe slaap gezakt. Alleen receptioniste 2 in het midden heeft het door…
Het leed van de vertraging op het vliegveld van Taglibaran werd volledig verzacht door het lokale blindenorkest. Na een fraai ‘Let It Be’ van the Beatles zetten de mannen een andere klassieker in. ‘I am the eye in the sky. Looking at you. I can read your mind. I am the maker of rules. Dealing with fools. I can cheat you blind. And I don't need to see any more to know that I can read your mind, I can read your mind…’ Geweldig toch…
This the end, my friend
http://www.youtube.com/watch?v=5v-G_c4f9RM The smell of napalm in the morning… Vrijwel de gehele film Apocalypse Now werd opgenomen in de Filippijnen. De helikopters die gebruikt werden, waren van het Filippijnse leger. En regelmatig moesten de opnames even stopgezet worden, omdat president Marcos, de vredesduif, de helikopters nodig had om met geweld de vrede te bewaren…. De slotscene (the horror, the horror) werd opgenomen in Pagsayan (zie volgende beelden en bekijk deze clip!!!).
Het is echte kunst: Pagsayan http://www.youtube.com/watch?v=Nb0H3Ju1PYU
http://www.youtube.com/watch?v=I7WtpXMSogk
Tot in Ethiopië. Tot ooit. Eric.