De fiets van de zaak verdwijnt; of toch niet?
Brainstormen over het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden in het licht van de CAO Gehandicaptenzorg en de Werkkostenregeling
Agenda
1.
Kennismaken en doelstelling
2.
De Werkkostenregeling: werking en actualiteiten
3.
Het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden en de CAO Gehandicaptenzorg
4.
Het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden en de Werkkostenregeling
5.
Brainstormen over het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden
2
2.De Werkkostenregeling werking en actualiteiten
3
Werkkostenregeling in werking
Niet in forfait: *Belaste vergoeding *Gebruteerde vergoeding *Intermediaire vergoeding *Geen loon (kleine attenties)
Vergoeding of verstrekking aan werknemers in de “trechter” Valt onder een gerichte vrijstelling, dus
Valt in het forfait
wordt niet tot het loon gerekend
overschrijding forfaitaire ruimte: belast met 80% eindheffing
Valt onder een 0-waardering, of Valt onder een forfaitaire waardering
---------------------------------
Verschuldigdheid van loonheffing verschuift van werknemer naar werkgever als de werkgever kiest voor eindheffing in plaats van voor individueel loon
4
forfaitaire ruimte: 1,2% van de loonsom vrijgesteld
Werkkostenregeling in 2015
Definitieve invoering per 1 januari 2015 voor alle werkgevers Forfait naar 1,2% van de loonsom Concernregeling voor vennootschappen Jaarlijkse afrekensystematiek Beperkte invoering noodzakelijkheidscriterium voor communicatie- en digitale hulpmiddelen. Vervallen van onderscheid tussen vergoedingen, verstrekkingen en ter beschikking stellingen voor een aantal werkplek-gerelateerde voorzieningen. Personeelskortingenregeling
5
Gerichte vrijstellingen: uitbreiding per 1-1-2015
• • • • • • • • • • •
• • •
Extraterritoriale kosten … Kosten van onderhoud en verbetering van kennis en vaardigheden ter vervulling van de dienstbetrekking Inschrijving in een beroep(kwaliteits)register Outplacement Vakliteratuur Kosten van EVC-procedure Tijdelijke verblijfskosten Vergoedingsregeling voor reiskosten (tot €0,19) Verhuiskosten Maaltijden met een meer dan bijkomstig zakelijk karakter bij overwerk, koopavonden, dienstreizen, lunchvergaderingen, therapeutisch mee-eten e.d. Product eigen bedrijf-regeling / personeelskortingen Arbo-voorzieningen Voorzieningen volgens noodzakelijkheidscriterium (gereedschappen en ICT-apparatuur)
6
Nihilwaardering: indikking per 1-1-2015 Voorzieningen in redelijkheid die op de werkplek gebruikt of verbruikt worden: nihil a) Genot van voorzieningen op de werkplek (inrichting werkplek in brede zin) Computer, kopieerapparaat, telefoon, fietsenstalling, parkeergelegenheid, fitness ruimte, inclusief het genot van het gebruik van deze ruimten en het gebruik van materialen in deze ruimte (schrijfgerei e.d) b) Consumpties Op de werkplek, ongeacht werktijd c) Werkkleding en reinigingskosten, ter beschikking gesteld - Uitsluitend of nagenoeg uitsluitend geschikt (uniform of logo > 70cm2); of - die achterblijft Wordt kleding die normaal achterblijft, mee naar huis genomen om te wassen, dan geldt de nihil waardering niet (noch voor de kleding, noch voor de reinigingskosten)
7
Werkkostenregeling / Waarderingsregels
Voorzieningen die op de werkplek gebruikt of verbruikt worden: forfaitaire waarde a) Maaltijden - € 3,20 per maaltijd
(bedrag 2015)
Forfaitaire waarde voor alle maaltijden (ontbijt, lunch of diner)
b) Huisvesting en inwoning - € 5,40 per dag Inclusief energie, water, bewassing
c) Kinderopvang, cf. Wet kinderopvang
(bedrag 2015)
Aantal uren * uurprijs volgens Wet kinderopvang - € 6,84 per uur Buiten de werkplek: factuurwaarde of w.e.v.
8
(bedrag 2015)
Noodzakelijkheidscriterium
Uitgangspunt: Als de werkgever een voorziening in het kader van zijn bedrijfsvoering redelijkerwijs noodzakelijk acht, mag deze onbelast aan de werknemer vergoed of verstrekt worden. De voorziening moet “zonder meer nodig” zijn; zonder de voorziening kan de dienstbetrekking niet goed worden uitgeoefend en dat impliceert dat de voorziening in ieder geval daadwerkelijk bij de uitoefening van de dienstbetrekking gebruikt wordt. Bij einde van dat noodzakelijke gebruik: inleveren of afrekenen tegen netto loon!
9
Noodzakelijkheidscriterium / gereedschappen
Introductie van het noodzakelijkheidscriterium voor gereedschappen, computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur Gereedschappen: •
Wordt gebruikt om iets te maken, te meten of te controleren; kan naar zijn aard meerdere keren worden gebruikt; en
•
de gezamenlijke voorwerpen die voor het verrichten van een werkzaamheid nodig zijn, zoals: •
werktuigen van een ambachtsman: hamer of duimstok van een timmerman, het fototoestel van een fotograaf, een muziekinstrument van een muzikant, de kwast van een schilder en de naaimachine van een kledingmaker.
•
De verf waar een schilder mee schildert en de stof waar de kleding van wordt gemaakt, zijn geen gereedschap, net zomin als werkkleding of kantoormeubilair.
10
Noodzakelijkheidscriterium / communicatie e.d.
Introductie van het noodzakelijkheidscriterium voor gereedschappen, computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur Computers, mobiele communicatiemiddelen en dergelijke apparatuur: • • • •
ICT-middelen zoals desktops, laptops, tablets en mobiele telefoons, zoals smartphones; en soms printers; en alle vergoedingen en verstrekkingen die daarmee direct verband houden; en bij deze voorzieningen behorende gebruik van datatransport zoals dongel of een abonnement via een 4G-kaartje; alsmede voor het gebruik in het kader van de dienstbetrekking benodigde programmatuur en dergelijke.
11
Noodzakelijkheidscriterium
Omstandigheden zijn bepalend: De werknemer is verplicht tot teruggaaf van de voorziening of tot (netto) betaling van de restwaarde indien niet langer noodzakelijk voor de vervulling van de dienstbetrekking Initiatief ligt bij de werkgever Vaste kostenvergoedingen voor door de werknemer aangeschafte en betaalde noodzakelijke voorzieningen is mogelijk, zolang de inhoudingsplichtige maar expliciet de vereisten bepaalt, waaraan de uit de vergoeding te bekostigen voorziening moet voldoen Geen ruil in het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden Zwaardere bewijslast voor bestuurder/commissaris
12
Stappenplan voor wkr-traject 1
Inventarisering uitdiepen Kassen, Facturen, Declaraties Attentieregeling, Declaratiereglement, ARBO-plan Combinatierekeningen
Analyseren van de uitkomsten aanscherpen Voorstellen voor beëindiging of aanpassing regelingen? Noodzaak om te maximeren!
Aanwijzing eindheffingsbestanddelen
Beoordelen/aanpassen regelingen en documenten Declaratieregeling ARBO-plan Attentieregeling ……… 13
3.Het Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden en de CAO Gehandicaptenzorg
14
Meerkeuzesysteem door de jaren heen…
Ruilen om fiscaal voordeel te behalen…
15
Meerkeuzesysteem onder de Werkkostenregeling
-
Fiscale regelgeving is vervallen (fiets, vakbondscontributie, bedrijfsfitness) maar…
-
Meerkeuzesysteem is nog steeds mogelijk!
16
Hoofdstuk 12 CAO Gehandicaptenzorg tot 1-1-2015
Artikel 12:1 Uitruilen van arbeidsvoorwaarden 1. De werknemer kan de in dit hoofdstuk genoemde tijd- en/of geldbronnen, uitruilen tegen de in dit hoofdstuk genoemde tijd- en/of gelddoelen met in achtneming van
de fiscale en wettelijke regelgeving. In afwijking van de vorige volzin kunnen ten behoeve van het spaarverlof enkel de in artikel 12:4 genoemde tijdbronnen worden ingezet. 2. De werknemer geeft schriftelijk aan welke bronnen hij tegen welke doelen (in het volgend kalenderjaar) wil uitruilen. 3. De keuze die de werknemer maakt geldt, tenzij schriftelijk anders wordt overeengekomen en voor zover niet in strijd met het bij of krachtens wet bepaalde, voor de duur van een kalenderjaar. Gedurende deze periode kan de keuze noch door de werknemer noch door de werkgever worden gewijzigd.
4. De werkgever is verplicht de werknemer van te voren te wijzen op de gevolgen van zijn keuze.
17
Overwegingen cao-partijen
Cao-partijen hadden de volgende overwegingen bij het wijzigen van hoofdstuk 12: Vervallen van enkele fiscale regelingen bij invoering WKR Optimaal benutten van mogelijkheden die de WKR biedt Keuzevrijheid op organisatieniveau; bij de werkgever en ondernemingsraad Voorzetting meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden bij organisaties waarbij het doel vakbondscontributie een onderdeel blijft van dit systeem
18
Hoofdstuk 12 CAO Gehandicaptenzorg na 1-1-2015
Artikel 12:1 Vrije ruimte werkkostenregeling (per 1 januari 2015) 1. De invulling van de vrije ruimte van de werkkostenregeling wordt door de werkgever vastgesteld met instemming van de ondernemingsraad met als gezamenlijke inzet dat de vrije ruimte optimaal wordt benut. 2. De contributie van een werknemersorganisatie partij bij deze CAO maakt onderdeel uit van de invulling van de vrije ruimte.
19
Hoofdstuk 12 CAO Gehandicaptenzorg na 1-1-2015 vervolg
Maar ook: Artikel 10:7 lid 4 Persoonlijke ontwikkeling individuele werknemers Indien de werknemer gespaarde uren uit artikel 6:11 (geldend per 1 januari 2015) en/of bovenwettelijke vakantieuren uit voorgaande kalenderjaren opneemt ten behoeve van een oriëntatie op zijn beroep/loopbaan, worden
deze uren vermeerderd met 20%. Artikel 8:11 Bovenwettelijke vakantieuren (dit artikel geldt per 1 januari 2015) In afwijking van artikel 8:10 kan de werknemer de werkgever verzoeken om
bovenwettelijke vakantieuren van voorgaande kalenderjaren uit te laten betalen. Een afwijzing van het verzoek wordt schriftelijk gemotiveerd.
20
Wat zijn juridische gevolgen van de invoering van het nieuwe cao-artikel? •
Als de cao-bepaling niet verwerkt is via een eigen regeling: Werkgever is niet meer gebonden aan het collectief vastgestelde meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden en kan eenvoudig de kans benutten om maatwerkregelingen op te stellen die optimaal aansluiten bij in de eigen organisatie levende wensen.
•
Als de cao-bepaling is verwerkt in “eigen” regeling meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden Werkgever blijft wel gebonden aan bestaande regeling maar uitwerking is anders: Vergoeding bruto toekennen en betrekken in bruto-nettotraject = “sigaar uit eigen doos”;
of
Budgetteren en als eindheffingsbestanddeel aanwijzen
21
Kenmerken bepalingen hoofdstuk 12 CAO Gehandicaptenzorg
De kenmerken zijn: • • • •
Invulling vrije ruimte wordt door werkgever vastgesteld Instemming door de Ondernemingsraad Optimale benutting vrije ruimte is de gezamenlijke inzet Vakbondscontributie -als doel in een meerkeuzeysteem arbeidsvoorwaarden- is een onderdeel van de invulling van de vrije ruimte
Hoofdstuk 12 geeft een kader en de spelregels voor de invulling van de vrije ruimte en het meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden! 22
4. Meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden en de werkkostenregeling
23
De Werkkostenregeling en het Meerkeuzesysteem
De werkkostenregeling kan gebruikt worden voor de zgn. “optimalisering” van het bestaande arbeidsvoorwaardenpakket: Kostenbeheersing Optimalisering arbeidsvoorwaardenpakket: Uitstraling Aantrekkelijkheid Flexibiliteit Actualiteit Dit kan door: aanwijzen bruto of gebruteerde vergoedingen als eindheffingsbestanddeel en/ of het aanpassen van het Meerkeuzesysteem (doelen en regelgeving) 24
Optimalisering arbeidsvoorwaarden wat is een logisch traject?
Stap 1. Bepaal de vergoedingen en verstrekkingen die als eindheffingsbestanddelen worden aangewezen 1. Toewijzen brutoloon van die vergoedingen, voor verwerking in het
bruto/netto traject, die al van oudsher worden verloond 2. Aanwijzen van voorzieningen die als gerichte vrijstelling onbelast kunnen worden toegekend en eventueel optimaliseren van ruilregeling voor gerichte vrijstellingen 3. Toedelen forfait van die regelingen die op grond van de wet of
bedrijfsvoering strikt noodzakelijk zijn/ worden geacht 4. Toedelen aan het forfait van die regelingen waarvoor de werkgever onder het oude regime de kosten voor brutering of eindheffing droeg waardoor belastingbesparing kan worden gecreëerd 5. Toedelen van het forfait van voorzieningen die nu plaatsvinden
in het kader van een uitruil van arbeidsvoorwaarden 6. Reserveren ruimte onvoorzien 7. Optimalisering restant forfait 25
Optimalisering arbeidsvoorwaarden vervolg
Stap 2. Bepaal waar ruimte kan worden gecreëerd
Stap 3. Bepaal welke ruimte overblijft voor alternatieve regelingen en of die ruimte wordt benut Stap 4 Regelingen kiezen, beschrijven, afstemmen en implementeren
26
Schematisch
Korte termijn: Wel voorstellen, maar jaarlijks ruimte bepalen
Lange termijn: CAO-; handboek arbeidsvoorwaarden e.d. Kan niet (eenvoudig) van worden afgeweken
27
Een alternatief in beeld
Vergoeding/verstrekking
Basis
Alternatief 1
Opmerking
Kerstpakketten en andere kleine geschenken
€ 24.390
€ 24.390
Fiets
€ 24.000
€ 40.000 Budget verhogen, spelregels versoepelen?
Personeelsfeesten en -reizen e.d.
€ 15.909
€ 15.909
Werkkleding vergoed of kan mee naar huis
€ 7.816
€ 7.816
Vakbondscontributie
€ 4.354
€ 4.354
Verklaring Omtrent Gedrag
€ 3.125
€ 3.125
Parkeer-, veer- en tolgelden
€ 2.973
€ 2.973
Cadeaubonnen & geschenken in geld (aan werknemers)
€ 2.870
€ 2.870 Opnemen in attentieregeling
Onkostenvergoeding, niet onderbouwd
€ 2.400
€ 2.400
Geschenken met een waarde > € 25, of niet gebruikelijk
€ 1.226
€ 1.000
€ 927
€ 927
IZZ vergoeding
€0
€0
Jubileumvergoeding - niet vrijgesteld
€0
€ 10.000 Beperkte doelgroep
Reiskosten bovenmatig, nu belaste vergoeding
€0
€ 0 Beperkte doelgroep
Tablets, 40 stuks, niet achterblijven op de werkplek, zakelijk gebruik
€0
Doel extra MKS: ruilregeling pc-prive
€0
€ 12.000
€ 89.990
€ 127.764
€ 138.318
€ 138.318
€ 48.328
€ 10.554
Parkeervergunningen
Totaal Eindheffingsbestanddelen Forfaitaire ruimte op basis van 2014 Beschikbare forfaitaire ruimte Buffer
€ 0 Noodzakelijkheidscriterium
€ 10.000
Restant forfaitaire ruimte
€ 554
28
Aandachtspunten in het kader van de CAO Gehandicaptenzorg
Hoofdstuk 12 geeft het kader en spelregels voor de invulling van de vrije ruimte. Hoe gaan we hiermee aan de slag? • • • •
Zorg er voor dat alle betrokkenen goed geïnformeerd zijn Zorg voor overeenstemming over de vulling van de vrije ruimte (zie stappen hiervoor) Monitor gedurende het jaar en informeer belanghebbenden Neem besluiten voor een jaar en ga in het vierde kwartaal van een jaar opnieuw om de tafel
29
Aandachtspunten in het kader van het Meerkeuze systeem arbeidsvoorwaarden en de WKR Het gebruik van sommige onderdelen van een meerkeuzesysteem arbeidvoorwaarden beïnvloedt de forfaitaire ruimte: Doelen: 1) De waarde van de vergoeding/verstrekking zal in principe volledig binnen de forfaitaire ruimte vallen, indien geen sprake is van een gerichte vrijstelling of belastingvrije vergoeding. Bronnen: 2) Inzet van geldbronnen beïnvloedt de forfaitaire ruimte, doordat dit een verlagend effect heeft op kolom 14 van de cumulatieve loonstaat. 3) Verkoop van tijdbronnen kan een opwaarts effect hebben op kolom 14 van de cumulatieve loonstaat.
30
Aandachtspunten in het kader van het Meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden en de WKR 4) Inzet van netto loon leidt ertoe dat het ingezette bedrag in mindering mag worden gebracht op de factuurwaarde (er gaat een lager bedrag in de ‘vrije ruimte’). Maar: dit leidt niet tot fiscaal voordeel. 5) Bepaal gevolgen voor pensioen en sociale verzekeringswetgeving De volgende stappen kunnen worden gezet om de eindheffing te beperken: •
• • •
Beoordelen welke vergoedingen en verstrekkingen via het bruto/nettotraject verloond kunnen worden. Maar: gezien vanuit het principe van een meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden is dit niet voor de hand liggend. Schrappen van regelingen Budgetteren /maximeren van het gebruik van regelingen Vergoeding op een lager bedrag stellen 31
Meerkeuzesysteem Arbeidsvoorwaarden Een voorbeeld
Aanpassing doel Fiets •
• • • • •
deelname fietsregeling wordt beperkt tot een maximumbudget van € x voor alle werknemers op jaarbasis (is het budget op, dan kan de eerstvolgende werknemer volgend jaar als eerste deelnemen) fietsvergoeding wordt gemaximeerd op €550,- en deelname 1 x per 5 jaar Onder fiets worden alle soorten fietsen verstaan inclusief trapondersteuning Fiets moet ook worden gebruikt voor woon-werkverkeer de deelname uit bruto geldbronnen wordt beperkt (beperkt verlaging kolom 14) verkoop van tijdbronnen wordt gestimuleerd (verhoging loonsom kolom 14). Dit effect is overigens beperkt. 32
5.Brainstorm Meerkeuzesysteem
Brainstormen
De brainstorm moet een input geven voor de beantwoording van de volgende vragen: • •
Welke ideeën hebben we voor doelen? Welke kaders spelen een rol? - Aan welke eisen moet een doel in het MKSA voldoen? (Administratief/ financieel etc.) - Aan welke doelstelling moet een doel in het MKSA bijdragen? (HR-beleidsdoelstelling, missie/ visie organisatie, zo groot mogelijk bereik, bestaande wensen etc.)
34
Brainstormen: de werkwijze
Brainstormen over: 1.
Brainstorm over criteria en doelstellingen -> bepalen criteria waaraan het MKSA moet voldoen
2.
Brainstorm over mogelijke doelen - > bepalen definitieve doelen
3.
Keuze doelen -> bepalen budget en spelregels
35
Brainstormen: cijfers
De startsituatie: welke ruimte heeft de organisatie? Wat is de forfaitaire ruimte? Wat is het bedrag aan eindheffingsbestanddelen? Welke eindheffingsbestanddelen zijn dit? Met welke buffer willen we rekening houden?
36
Brainstormen: cijfers
Aantal werknemers Loonsom
€
Forfaitaire ruimte
€
Eindheffingsbestanddelen
€
Buffer
€
Beschikbaar
€
37
Brainstormen: cijfers
EHB
Bedrag € € € €
€ € € € € € € € Totaal 38
Brainstormen: huidige doelen Welke doelen kent de organisatie al?
Fiets Koop en verkoop vakantiedagen Bedrijfsfitness Ruilregeling reiskosten Vakbondscontributie/ bijdrage beroepsverenigingen Levensloop Opleidingen …. … …
39
Brainstormen: huidig gebruik
Wat is de deelname aan het MKSA? Doel
Aantal medewerkers
Aandachtspunt: Is er over de jaren heen sprake van bestendig gebruik? 40
Stap 1 brainstorm over criteria en doelstellingen
regeling
toetscriterium regeling draagt bij aan: aan: karakter:
1. missie organisatie
2. uitvoering
3.HR strategie
- verplicht - noodzakelijk - gewenst - bespreekbaar Huidig 1 2 3 4 5 6 opties: 7 8 9 10 11 12 13 14 15
41
4. Wensen* managers/ wn'ers
Stap 2 brainstorm over doelen
42
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 43
Brainstormen: cijfers nieuw
EHB
Bedrag € € € €
€ € € € € € € € Totaal 44
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 45
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 46
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 47
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 48
Stap 3 Brainstorm over kaders en spelregels Doel Huidig
Nieuw
Budget Aantal deelnemers Bedrag Frequentie Definitie (spelregels) Voor waarden Procedure Deelname 49
6. Vervolgstappen en informatie
Vervolgstappen
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Uitwerken uitkomsten brainstorm in notitie/ regeling Notitie/ regeling wordt voorgelegd aan … Voorgestelde notitie/ regeling wordt ter instemming voorgelegd aan OR Uitwerken in reglement, formulieren en in systemen Implementeren in systemen Communicatie (aankondiging wijziging en doorlopend) Planning proces ….. ….
51
Informatie
Nog vragen, meer informatie gewenst? Beschikbaar materiaal: • White paper • Presentatie HRM • (Presentatie) Bijeenkomst OR/medewerkers • Nieuwsbrief voor medewerkers, te gebruiken in de organisatie • Begeleiding Brainstorm (
[email protected]) Materialen beschikbaar op: websites van de cao-partijen StAG (www.arbeidsmarktgehandicaptenzorg.nl)
52
Veel succes!
53