De Evolutietheorie
Door: Gijs Steur (Jur was ziek) Klas: B2a Docent: ERH Datum: 11062014
1
Inhoudsopgave Hoofdstuk
Blz.
1. Inleiding. 3 2. Uitleg evolutietheorie. 4/5 3. Betoog ontstaan leven op aarde. 6/8 4. Deel van evolutie van de mens. 9/10 5. Logboek. 11 6. Taakverdeling & Nawoord. 12 7. Bronnenlijst. 13
2
1. De inleiding Dit werkstuk gaat over de evolutietheorie. De evolutietheorie wordt uitgelegd, er komt een voorbeeld van evolutie in voor en natuurlijk ook de evolutie van de mens. We maken dit werkstuk voor biologie, het gaat over de evolutietheorie, omdat de wetenschap en dus ook biologie uitgaat van deze theorie. Dit werkstuk is grotendeels op school gemaakt. We hebben er veel tijd en moeite in gestoken en het moeilijkste onderdeel was nog wel de evolutie van de mens.
3
2. Uitleg evolutietheorie
Wat is evolutietheorie? De evolutietheorie beschrijft hoe een soort kan evolueren: erfelijke genen van een dier worden overgedragen aan de jongen van dat dier, als een dier een bepaalde eigenschap heeft waardoor dat beter kan overleven dan een andere soort, heeft dat dier meer kans om jongen te baren en dus ook die goede eigenschap door te geven aan die jongen.De evolutietheorie zorgt ervoor dat in de loop der jaren diersoorten veranderen naar een andere diersoort. Van een soort worden er vaak veel meer dieren geboren dan er eigenlijk plaats is,een klein deel van dat aantal zal volwassen worden. Neem als voorbeeld: twee konijnen krijgen ongeveer 4 keer per jaar zo'n tien jongen, na een jaar of vijf zou dat koppel een paar biljard nakomelingen hebben! Als al die konijnen zouden overleven, zou er op iedere vierkante meter land meer dan honderd konijnen leven. Maar dat is niet zo. Tussen al die konijntjes zijn er dus een paar die overleven, maar wat maakt van die konijntjes overlevers? Die konijntjes kunnen langer zonder eten, verdragen beter extreme temperaturen, zijn sneller enz. Die overlevers geven de goeie eigenschappen (en de slechte) door op hun jongen. Zo wordt een steeds groter gedeelte van de konijnen op aarde bijvoorbeeld sneller. Maar als het konijn ook een slechte eigenschap heeft, zoals hartfalen, geeft die het ook door. De evolutie theorie gaat vooral uit van verandering in genotype, natuurlijke selectie en het ontstaan van nieuwe soorten.
Verandering in genotype Door geslachtelijke voortplanting bij organismen ontstaan nieuwe genotypen. Het fenotype van een organisme komt tot stand door het genotype en natuurlijke selectie. Als er bij geslachtelijke voortplanting nieuwe genotypen ontstaan, ontstaan er dus ook nieuwe fenotypen. 4
Natuurlijke selectie Organismen krijgen meestal veel nakomelingen. Door een strenge selectie overleven slecht enkele nakomelingen en worden volwassen en krijgen kinderen. Organismen die gezond en sterk zijn hebben een grotere overlevingskans dan organismen met een vel kleur die ongezond zijn. Darwin noemde dit natuurlijke selectie. Of een organisme goed of slecht aangepast is aan het milieu ligt aan het genotype van een organisme. Een gunstig genotype wordt doorgegeven aan de nakomelingen. Maar een ongunstig genotype wordt ook doorgegeven aan nakomelingen. Deze selectie zorgt ervoor dat soorten voordurend veranderen. Natuurlijke selectie is in een lange periode werkzaam. Kleine veranderingen kunnen zich ophopen en een nieuw soort vormen.
Het ontstaan van nieuwe soorten Door dat een soort organisme verschillende geno en fenotype voorkomen, zijn er in een bepaalde soort verschillende soorten, soorten. Hierdoor heeft die soort organisme een grotere overlevingskans. Als het milieu veranderd is het belangrijk dat het geno en fenotype veranderen. Hierdoor sterft de oorspronkelijke soort uit. Soms kan het ook dat verschillende vormen van dat organisme voort planten. Er ontstaan dan een tussenvorm. Ze kunnen zich blijven voortplanten maar er zal geen andere soort ontstaan. Maar als soorten geïsoleerd raken kunnen er nieuwe soorten ontstaan. De nieuwe soort kan dan niet meer met de oude soort voortplanten. Dit kan gebeuren doordat in miljoenen jaren het milieu van dat gebied veranderd. Er vinden dan aanpassing plaats in het milieu. Dus ook in het genotype en fenotype van het organisme.
5
3. Betoog ontstaan leven op aarde Ik geloof in de Evolutietheorie omdat ik er al vanaf jongs af aan veel verhalen over hoorde dat de mensen vroeger ‘apen’ waren, dat wij dus een verder ontwikkelde vorm zijn van de aap. Ik geloofde dit vrijwel direct omdat ik het gedrag van apen ‘identiek’ vond aan het gedrag van de mens. Ik denk dat dit echt waar is omdat het al door verschillende wetenschappers is onderzocht en uit die onderzoeken blijkt dat bijv. de gorilla, bijna hetzelfde skelet heeft als de mens. Ik geloof dat dit geen toeval kan zijn. Ook zijn er diverse fossielen gevonden die erop wijzen dat er vroeger een soortgelijk wezen bestond als de mens. In 1859 verwees Darwin naar een aantal opvallende gelijkenissen tussen soorten. De meeste dieren hebben 4 ledematen, deze 4 ledematen eindigen vaak op 5 vingers of tenen. Ook hebben de meeste soorten 2 ogen en 2 oren. Dan heb je ook nog het begrip: ‘natuurlijke selectie’, dit houdt in dat er bij de overdracht van gen een kleine afwijking zit in het gen. Dit zorgt er voor dat bijv. een giraffe steeds een langere nek krijgt. Eigenlijk past hij bij de overdracht van gen zich dus aan aan de omgeving, hierdoor worden de overlevingskansen groter. Dit kan na vele generaties aanleiding geven tot het ontstaan van nieuwe soorten (evolutie). Alle soorten op aarde zijn ontstaan uit evolutie, kijk bijvoorbeeld naar een hond, er zijn superveel hondachtigen. Al deze soorten zijn ontstaan door evolutie. Ik geloof in de theorie omdat ik niet denk dat er een god is die deze wereld heeft gemaakt tot wat het nu is. Als god de wereld zou hebben geschapen, waarom zou hij dan ook hele nare dingen laten gebeurd.
Ik liep een keer in de apenheul met m’n neefjes en m’n zusje, toen zag ik orang oetan’s en 6
die vond ik sprekend op mensen lijken, ik ben toen naar plaatjes van het skelet van een mens, en het skelet van een orang oetan gaan zoeken. Het skelet van een orang oetan is vrijwel identiek aan dat van de mens. Toen ik doorklikte kwam ik op een site waar stond: het groeiproces van iedere soort op aarde is vrijwel identiek aan het groeiproces van weer een ander dier op aarde. Bijvoorbeeld het groeiproces van een hond en een wolf zijn bijna hetzelfde, het zijn dieren van hetzelfde soort. Toen ben ik me gaan afvragen hoe het kan dat alle soorten op aarde hetzelfde groeiproces hebben als een van hun medesoortgenoten. Als god de aarde zou hebben geschapen, waarom zijn er dan meerdere dieren van hetzelfde soort (katachtigen, hondachtigen, enz.) Het zou wel heel toevallig zijn als god dat zo allemaal heeft bedoeld. Immers is het bewezen dat alle soorten op aarde weer zijn onderverdeeld in soorten van soorten. Dan kom je weer terug op de vraag: hoe ontstaan zoveel soorten uit een basissoort? dit gebeurt dus bij de overdracht van gen, als er een nieuwe soort op aarde wordt geboren, dan zit er een stukje afgeweken gen in van zijn/haar voortplanter. Als dit in de loop der jaren vaak afspeelt, ontstaan er uiteindelijk veel verschillende soorten. Als god de aarde zou hebben geschapen, dan zou hij er toch wel voor zorgen dat alle soorten op aarde genoeg ruimte, voedsel, maar ook betere leefomstandigheden hebben.
Tegenargumenten tegen de Creationisten & de ID’ers 7
Vele wetenschappelijke verklaringen verklaren precies het tegenovergestelde van de denkwijze van de Creationisten. Wetenschappelijk gezien verklaart het creationisme dan ook niets, want het gaat uit van een schepper/intelligente ontwerper. Een schepper kan geen deel uitmaken van een wetenschappelijke theorie om de volgende reden: als de wereld zou zijn geschapen door een schepper als god, hoe kwam god hier dan. Dit is een zwak punt van het creationisme. Ook is het zo dat voor de evolutietheorie wetenschappelijke verklaringen zijn. Wetenschappenlijke verklaringen zijn altijd te bewijzen. Van het creationisme zijn geen enkele wetenschappelijke verklaringen waarin het er naar wijst dat de wereld door een schepper is geschapen. En als er toch zoveel scheppingsverhalen zijn, waarom zouden dan de Christelijke, Islamitische en Joodse scheppingsverhalen dan de enigen zijn die wel waar zouden zijn. Als de schepper uit het bijbelverhaal (God) zo’n geniale schepper zou zijn geweest, waarom zou hij dan zoveel nare dingen op de wereld laten gebeuren. Er zijn vele soorten uitgestorven, het creationisme heeft hier geen verklaring voor, de Evolutietheorie wel. Bij het Intelligent Design vullen ze bij de gebreken van de Evolutietheorie god in, in de evolutietheorie gaat het om wetenschappelijke feiten, god past dus niet in hun beeld van het ontstaan van de soorten op aarde. Mensen die in het Intelligent Design geloven, geloven dat god de ziel in de mens heeft geplaatst en dat god alles heeft bedacht hoe het nu gelopen is, maar ik geloof dat er maar 1 theorie is en niet 2 gemixte theorieën. In de wetenschap kan het ook niet dat een wetenschappelijke theorie (in dit geval de evolutietheorie) zich mixt met een scheppingsverhaal. In de evolutietheorie gaat het om aantoonbare feiten die zich niet kunnen mixen met een scheppingsverhaal. Als de ID waar zou zijn, en god inderdaad zo’n goede schepper zou zijn geweest, waarom zou hij er dan voor zorgen dat door de mens die nu op de wereld leeft, het leefgebied van de dieren wordt gekapt/vervuilt?
8
4. Evolutie van de mens In mijn deel behandel ik het geologische tijdvak.
Het geologische tijdvak: De tijd waar we nu in leven is ingedeeld in tijdvakken. Het geologische tijdvak is verdeeld in 6 verschillende tijdvakken: Het Hadeaans tijdvak, het Archaïcum, het Protozoïsch tijdvak, het Paleozoïcum, het Mesozoïcum en het Kaenozoïcum. Deze gaan we stuk voor stuk behandelen. Deze tijdvakken spelen een belangrijke rol bij de evolutie van de mens. 1. Het Hadeaans tijdvak: Deze periode speelde zich 3.8 tot 4.5 miljard jaar geleden af. In deze periode was er nog niet het leven zoals het er nu is, maar er waren wel stoffen die er nu nog steeds zijn zoals aminozuur, proteïnen etc. 2. Het Archaïcum In deze periode ontstonden de eerste cellen, 70% van de landmassa die er op aarde is is in dit tijdvak ontstaan. Het speelde zich zo’n 2.5 tot 3 miljard jaar geleden af. Ook ontstonden hier de meest eenvoudige planten en bacteriën (vb: Algen). 3. Het Protozoïsch tijdvak Deze periode speelde zich zo’n 2.5 tot 544 miljoen jaar geleden af. Van deze periode hebben archeologen veel fossielen gevonden. 1.8 miljard jaar geleden ontstonden cellen met genetische informatie in de celkern, deze cellen werden eukaryotische cellen genoemd. Planten, insecten, dieren, zwammen enz. van nu hebben bijna dezelfde cellen. Er is een belangrijke ontdekking gedaan over dit tijdvak. Ze hebben in dit tijdvak het eerste bewijs gevonden van opbouw van zuurstof in de atmosfeer. 4. Het Paleozoïcum Deze periode speelde zich zo’n 245 miljoen jaar geleden af. In deze periode zijn veel levensvormen uitgestorven die oorspronkelijk goed konden overleven, dit kwam door de grootschalige Permsterfte die aan het eind van de periode plaatsvond. Deze organismen ontwikkelden zich in de oceaan en verplaatsten zich richting het vaste land. Hedendaags zijn dit amfibieën. 9
5. Het Mesozoic In deze periode zijn veel nieuwe organismen ontstaan waaronder de dinosauriërs maar ook planten zoals coniferen. Van de organismen die in deze periode leefden zijn er nog maar weinig over, ze zijn geëvolueerd naar middelgrote dieren. 6. Het Kaenozoïcum Deze periode speelde zich zo’n 65 miljoen jaar geleden af en is nog steeds bezig. Aan het begin zijn de dinosauriërs uitgestorven. Er zijn vele nieuwe dieren en planten ontstaan die vandaag de dag nog hetzelfde zijn. De sauriërs zijn in een korte tijd uitgestorven als gevolg van een mega komeet die in de aarde inslag. Hierdoor ontstond een enorme explosie met als resultaat vele bosbranden. Door het stof en roet wat van de bosbranden kwam, kwam er een groot stof/roet gordijn om de aarde. Hierdoor kwam er geen zonlicht meer binnen en dus daalde de temperatuur. Vele dieren zijn hierdoor uitgestorven. Zo’n 1,5 miljoen jaar geleden ontstond de eerste primitieve mens. Dat is de gemeenschappelijke voorouder van elk mens die nu op aarde leeft. De mens is een apenras, eigenlijk een tussenvorm van verschillende soorten. De eerste aap (homo erectus) kon vuur maken. Sinds dien is de herseninhoud gaan groeien. De homo erectus kreeg sociale vaardigheden, ontwikkelde een eigen taal en leerde het gebruiken van gebruiksvoorwerpen. De homo erectus is niet de enige apensoort die met de beginfase van de mens te maken heeft. Er zijn nog vele andere apensoorten die daar ook een aandeel in hebben. Dat zijn er te veel om op te noemen. De mensen die als eerst een gedachte kregen waren de neanderthalers. Zij hadden een echt ziel en begroeven hun medemens. De neanderthaler had alweer een beter ontwikkeld brein dan de homo erectus, ze gingen rotstekeningen maken. Deze soort leefde eerst alleen in de Olduvailkloof in afrika, maar leeft nu op de hele wereld.
10
5. Logboek
Lessen
Jur
Gijs
1
Vragen maken evolutie
Vragen maken evolutie
2
Vervolg vragen evolutie
Vervolg vragen evolutie
3
Begin opdracht voorbeeld van evolutie
Begin uitleg evolutietheorie
4
Verder maken van voorbeeld van evolutie
Verder maken uitleg evolutietheorie
5
Voorbeeld evolutietheorie afmaken
Uitleg evolutietheorie afmaken
6
Beginnen aan evolutie van Betoog in het werkstuk de mens zetten
7
Verder werken aan evolutie Beginnen aan evolutie van van de mens de mens
8
Evolutie van de mens afmaken
Evolutie van de mens afmaken
Thuis heb ik (Gijs) de opmaak nog gedaan en alles bij elkaar gezet.
11
6. Taakverdeling & Nawoord Taakverdeling We hebben allebei bijna evenveel gedaan, Jur heeft het voorbeeld van evolutie, een deel van de vragen bij de evolutiewebsite en een deel van de evolutie van de mens. Gijs heeft de uitleg van de evolutietheorie gedaan, het betoog, een deel van de evolutie van de mens en de opmaak.
Nawoord Ik vond het een leuk werkstuk om aan te werken, de evolutie van de mens was best wel een lastig onderdeel. Ik heb er veel van geleerd, het was heel interessant omdat het over het ontstaan van de wereld ging en dat spreekt mij heel erg aan. Ik vond dat we er genoeg tijd voor kregen, en dat we die niet altijd even goed hebben benut maar toch voldoende om het af te krijgen.
12
7. Bronnenlijst Scholieren.com wikipedia.nl google.nl google.nl/afbeeldingen http://www.fossieleplanten.nl/Evolutie/evolu0.html http://johnhuizinga.nl http://wetenschap.infoyo.nl/biologie/13951evolutietheorievolgensdarwin.html www.kinderpleinen.nl/showPlein.php?plnId=342 http://darwinevolutie.linksstart.nl/Uitleg%20over%20De%20evolutietheorie.html Biologie boek en werkboek http://www.reallife.nl/evolutievandemens/
13