De energie van de regio Prof. Ton Wilthagen – Universiteit van Tilburg
[email protected] Twitter @wilthagen
ReflecT: Research Institute for Flexicurity, Labour Market Dynamics and Social Cohesion
Ik ben een regionalist! (en waar kun je dat beter zeggen dan in de Hanzeregio)
Van VVV regio naar arbeidsmarktregio
Energy Port
NoordHolland Noord
Netwerk stad
Metropoolregio Drechtsteden Midpoint Brainport
3 Limburgse regio’’s
Hoezo de regio? 1. Voelt effecten van veranderende economie, demografie en arbeidsmarkt aan den lijve 2. Begrijpt dat ondernemingspotentieel en menselijk potentieel hand in hand zien te ontwikkelen 3. tbv behoud werkgelegenheid, werkzekerheid, welvaart, sociale cohesie en financiële gezondheid 4. Mensen ontlenen identiteit aan regio; mensen in meer opzichten gekend – arbeidsmarkt regionaal 5. Regio zit met (enorme) problemen als het mislukt
Localisering van de verzorgingsstaat • Van nationale verzorgingsstaat naar lokale participatiestad / regio?
• it would probably be more appropriate to talk about a multitude of different ‘welfare municipalities’ as opposed to a single, uniform welfare state (Per H. Jensen, Costanzo Ranci) •
• In Nederland o.a. Verder gevoed door zgn “3 decentralisaties”: • Begeleiding, ondersteuning en verzorging uit de Awbz per 2015 naar Wmo • Uitvoering Participatiewet vanaf 2015 (voor WWB, voormalig Wajong en Wsw) bij gemeenten (én werkgevers, werknemers en regionale structuren?); • Gemeenten per 2015 verantwoordelijk voor jeugdzorg
Wat moet/kun je doen en hoe doe je dat dan?
• Structureel/korte termijn • Regio niet de enige actor (en bestaat zelf uit diverse actoren) • Regio is niet ultiem begrensbaar – veel zaken zijn regio verstijgend
De casus BRAINPORT REGIO
• Top technology region and eco system • Nucleus Eindhoven region – South East of the Netherlands - 21 municipalities with 730.000 inhabitants - 384.000 jobs - € 31.000 GDP / capita
Wat moet je doen? Strategische sociaal- economische agenda als uitgangspunt, waarbinnen regionale uitdagingen en speerpunten (“kroonjuwelen”)/smart specialisation voorop staan, verbonden met provinciale/bovenregionale, nationale en EU 2020 agenda (o.a. Horizon 2020)
1.
• Afstemming 0 mensen zelf onderwijs0 werkgever X sectoren/O&O fonds arbeidsmarkt X netwerken bedrijven verbeteren X onderwijs/scholen • Meer nadruk op techniek, X nationale overheid bedrijf school in en vv X regio • Kritischer houding X Europa
studiekeuze, onderwijsaanbod • Warmere en stelselmatiger overgang school-werk
2. X mensen zelf • Flexibiliteit en X werkgever mobiliteit op X sectoren/O&O fonds arbeidsmarkt op X netwerken bedrijven productieve wijze X onderwijs/scholen X nationale overheid versterken X regio • Werk- en inkomenszekerheid X Europa als basis ipv baanzekerheid • Wendbaarheid & weerbaarheid • Gelijk loon voor gelijk werk
3. X mensen zelf X werkgever X sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven X onderwijs/scholen X nationale overheid X regio X Europa
• Intersectorale mobiliteit en zij/door instroom versterken • Ontschotting scholingsfondsen, en/of aanvullende nationale voorziening
4. X mensen zelf • Werk maken van X werkgever werk-naar-werk X CAO/O&O fonds • Organiseren: doelgroep, X netwerken voorziening, bedrijven verantwoordelijkheid X onderwijs/scholen financiering 0 nationale overheid • WW- en bijstandspreventie X regio als uitgangspunt X Europa • Werkverzekering ipv werkloosheidsverzekering
5. 0 mensen zelf • Tweedeling op X werkgever arbeidsmarkt en X sectoren/O&O fonds laag-waardige 0 netwerken bedrijven flexibilisering 0 onderwijs/scholen X nationale overheid aanpakken X regio • Een nieuw Dutch X Europa design voor flexibel én zeker werk, • Flexicurity • Fondsvorming regio
6. X mensen zelf X werkgever X sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven X onderwijs/scholen X nationale overheid X regio X Europa
• Vol inzetten op “active healthy ageing”, duurzame inzetbaarheid en flexibiliteit binnen (samenwerkende bedrijven • Job rotation • i-deals, zeggenschap
7. X mensen zelf X werkgever X sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven X onderwijs/scholen X nationale overheid X regio X Europa
• Vraag naar en aanbod van arbeid transparanter maken • Competenties, ePortfolio’s, evaringscertificaten • i(L)earn app
8. 0 mensen zelf X werkgever X sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven X onderwijs/scholen X nationale overheid X regio X Europa
• Hoogproductieve banen van morgen nu creeren: novajobs • Innovaties tussen topsectoren • MKB United
9. 0 mensen zelf X werkgever X sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven X onderwijs/scholen X nationale overheid X regio X Europa
• Reintegratie: een business case voor onderkant arbeidsmarkt • Re-shoring, bringing jobs back home • MKB United • Stimulerings- en innovatiefonds
10. 0 mensen zelf 0 werkgever 0 sectoren/O&O fonds X netwerken bedrijven 0 onderwijs/scholen X nationale overheid X regio 0 Europa
• Latente vraag naar persoonlijke dienstverlening en zorg ontsluiten, ook zonder vereiste van werkgeverschap • Vb dienstencheques • Koppelen WMO-WWB
En hoe doe je dat dan (niet)?
Maar: tien geboden van regionaal arbeidsmarktbeleid 1. Bedrijfsleven in the lead: probleemeigenaar! 2. Voorkom belangenstrijd tussen bedrijfsleven enerzijds en gemeentelijk-bestuurlijke samenwerkingsverbanden! 3. Zelfde geldt voor relatie tussen de diverse gemeenten/colleges onderling (met name rol centrumgemeente) en bestaande arbeidsmarktorganisaties; elkaar vertrouwen is cruciaal!
Maar: tien geboden van regionaal arbeidsmarktbeleid 4. Heb aandacht voor de verschillende “afrekencriteria” waarmee de diverse partijen te maken hebben! 5. Blijf niet hangen in oeverloos overleg en praten: voeg daad bij het woord! Nota geen eindproduct 6. Vind het wiel niet steeds opnieuw uit: geef je rekenschap en leer van activiteiten die al liepen en lopen! 7. Eis – zelfbewust – experimenteer- en manoeuvreerruimte van de nationale overheid!
Maar: tien geboden van regionaal arbeidsmarktbeleid 8. Richt je op speerpuntsectoren, maar neem het MKB mee. Realiseer je dat de eigenaar van grote bedrijven niet altijd in de regio zelf zit – hoe ga je daar mee om?! 9. Strategisch en lange termijn handelen moet voorop staan: niet slechts subsidiegedreven en daarmee tijdelijk. Agendavorming, informatievoorziening en monitoring! 10. Zoek een onvermoeibaar boegbeeld/ architect/ambassadeur uit het bedrijfsleven!
Bedankt voor jullie aandacht
