De Dorpsbode 69e jaargang, nr. 11
1 juni 2016
Pinksterfeest 2016, een terugblik Wyb Jan Groendijk
Karin Kamminga
De week voor het Pinksteren was het warm, maar we werden gewaarschuwd; het zouden de koudste pinksterdagen worden sinds jaren. En alsof dat nog niet het ergste was, tal van dierenwelzijnactivisten bestookten ons met e-mails waarvan de strekking ons niet vrolijker maakte. Maar onder leiding van onze onvolprezen president wisten we het zeker; wie als laatste kraait, kraait het best (vrije vertaling). Voorafgaand hadden we al tal van hartverwarmende steunbetuigingen gekregen, vooral tijdens de rondgang met de intekenlijst voor een financiële bijdrage. Namens de gehele pinkstercommissie onze welgemeende dank hiervoor, en natuurlijk ook voor uw bijdrage.
Vervolg op pag. 5
▲
En dan is het zaterdag 14 mei. De mast van de zolder en op de wagen, touwwerk naar het Willemshof, blokken in de bomen, een tak georganiseerd, alles staat klaar. Nog een afzakkertje en dan naar huis nog even vrij.
In dit nummer o.a.: Pinksterfeest 2016, een terugblik .......... 1 Agenda .................................................... 3 Mag ik uw aandacht... .............................. 7 Duinkomdienst ...................................................... 7 Andere tijden .............................................. 9 Meningen
(De diepte van de jachthaven) .......... 11
Nieuwbouw Groepshuis Springfield ........ 11 Uitslagen pinksterspelletjes 2016 .............. 15 Nieuwe websites Friese Waddeneilanden .. 20 Belevenis van de Pinksterhaan 2016...... 21 Kamermuziekfestival viert vijftienjarig jubileum .............................................. 23 Piter Wilkens zingt ‘Libbene Stiennen’ .. 23 Steeuwsaun-nieuws .............................................. 25 Graf nummer 60: Van Unknown naar Known ...................... 26 Excursie Natuur- en Vogelwacht ............ 27 Nieuws uit de Natuur ........................................ 28 Stichting Welzijn Schiermonnikoog .......... 30 V.V. De Monnik ...................................... 30 Oud Schiermonnikoog ............................ 32
COLOFON De Dorpsbode is het officiële orgaan van de vereniging 'Dorpsbelang' Schiermonnikoog dat tweemaal per maand verschijnt. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van de redactie worden overgenomen. Redactie Erik Jansen Francine Venselaar Laura van der Zee Marijke Barhorst Redactie/advertentieadres e-mail:
[email protected] Inleveren kopij bij voorkeur via e-mail De Dorpsbode p/a Knuppeldam 4 9166 NZ SCHIERMONNIKOOG De Digitale Dorpsbode: www.dorpsbode.nl Uw teksten en foto’s plaatst de redactie ook op www.dorpsbode.nl De redactie van het jaarboek kan uw foto’s gebruiken voor haar jaarlijkse uitgaven. Heeft u daartegen bezwaar, vermeldt dit dan bij de foto Abonnementen Aanmelden, opzeggen, adreswijziging: Secretaris Vereniging Dorpsbelang, Tineke Bargeman, Oosterreeweg 18 9166 PE Schiermonnikoog E-mail:
[email protected] iban NL71 RABO 0346 1104 91 Opzegging van het lidmaatschap door het lid kan slechts geschieden tegen het einde van een boekjaar, met inachtneming van een opzeggingstermijn van ten minste vier weken Lidmaatschap € 37,50 per jaar, (los exemplaar €2,50 excl verzendkosten) buiten Nederland € 82,50 Bezorging op Schiermonnikoog: H. Kobes, 53 17 25 Verantwoording De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van artikelen, wel of iets geplaatst wordt. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen aan te passen. De Vereniging Dorpsbelang en de Dorpsbode zijn niet aansprakelijk voor schade die ontstaat door het niet of foutief plaatsen van ingezonden kopij. Kosten advertenties 1/4 pagina: € 20,75 1/2 pagina: € 38,55 1/1 pagina: € 74,15 Bij regelmatig adverteren, (1 of 2 keer per maand) gelden andere tarieven: resp. € 16,20, € 30,10 en € 57,90 per keer.
Op 'e Schel Niet-commerciële mini-advertentie: € 2,50, contant te voldoen
2
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Agenda 1 juni - 1 juli 2016 wo za za di
1 4 4 7
juni juni juni juni
19.00 08.00-17.30 10.00 10.40-13.00
zo 12 juni 10.00 di 14 juni 15.00 do 16 17-19 di 21 di 21 wo 22
juni juni juni 15.00 juni 20.00 juni 20.00
do 23 juni 20.15
Ophalen oud papier Zang- en Muziekfestival Schiermonnikoog Optreden Steeuwsaun, Got Tjark Spreekuur dierenarts, Reddingsweg 38 (uitsluitend op afspraak 0519-292526) Excursie NVWS, start Kooiplaats Uitje Bezoekerscentrum en camping, Bezoekerscentrum (Ouderenwerk) ochtend ‘Re-dedication’ van een graf, Vredenhof Midzomeryogaweekend, Paal 3 Balgexpres, vertrek Riich (Ouderenwerk) Raadsvergadering, Gemeentehuis Presentatie resultaten hazenonderzoek op Schiermonnikoog door Martijn Weterings Vioolconcert Michael Grube, RK-kapel
Meer informatie op de digitale activiteitenagenda van Schiermonnikoog: www.lytjepole.nl
Exposities U kunt verschillende exposities bezoeken, waaronder: Atelier Romy, foto’s/schilderijen (Langestreek 7); Bunkermuseum Schlei, 70 jaar bevrijding Schiermonnikoog (Scheepstrapad); Galerie Ogygia, schilderijen/keramiek/e.a., Verdwenen hoekjes (150 jarig bestaan van badplaats Schiermonnikoog (Nieuwestreek 7); Galerie Stella van Acker, schilderijen (Middenstreek tussen 21 en 23); Vitamaris, Impressies langs de vloedlijn, foto’s Jouke de Jong; Bezoekerscentrum, Landschappen op het eiland, De eigen taal van het eiland en Nachtbrakers (Torenstreek 20); Schelpenmuseum Paal 14 (Martjeland 14); Wrakhout, bootjes van wrakhout (v.d. Molenpad 13); Soepboer Rijwielverhuur, What a wonderful world 5, foto’s John Stoel en Harry Cock (Paaslandweg 1); Restaurant Noderstraun, over het oude badhotel (Badweg 32); Open Atelier KunstFaam (Badweg 5); Expositie ‘Sier op Schier’, Strandresort Schier (Badweg 67); Expositie ‘De Kwast’, in de Got Jark.
Inleveren kopij: Dorpsbode nummer 12 (15 juni): 7 juni, uiterlijk om 20.00 uur. Dorpsbode nummer 13 (1 juli): 23 juni, uiterlijk om 20.00 uur. Inleveren van kopij bij voorkeur via e-mail:
[email protected]
Activiteitenagenda De activiteitenagenda vindt u op www.lytjepole.nl. Geef vergaderingen, bijeenkomsten, uitvoeringen, verenigingsavonden door voor vermelding in de activiteitenplanner. E-mail:
[email protected]
Advertenties (zie colofon): Vermeld bij het opgeven van een advertentie s.v.p. : - het gewenste formaat: 1/4, 1/2 of een hele pagina en - het adres waar de rekening naar toegestuurd moet worden.
De Dorpsbode van 1 juni 2016
3
Graag willen wij iedereen bedanken
Verhuur uw vakantieverblijf via Beleef-Schiermonnikoog!
voor het warme medeleven na het overlijden van onze moeder, schoonmoeder, oma en zus
Alie Holwerda-Bron Annemiek en Jelke Alieke Floris Sven en Ivar Sygrid en Ramón
Heeft u een vakantiewoning en kost de verhuur teveel tijd of bent u niet zo thuis op het Internet? Beleef-Schiermonnikoog is een online reisburo, dat de boekingen van aanvraag tot uitbetaling voor u regelt en al vele jaren bungalows, appartementen en tenten op Schiermonnikoog verhuurd via Beleef-Schiermonnikoog.nl en op-Schiermonnikoog.nl Voor meer informatie neem gerust contact met ons op!
Jan
www.beleef-schiermonnikoog.nl
[email protected] tel: 06-13196595
Parkeerterreinen- en autoboxverhuur te Lauwersoog
P
Scheepspark b.v. Postadres: Zeedijk 11 9976 VM Lauwersoog
4
Telefoon 0519 - 349139 Telefax 0519 - 349492
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Pinksterfeest 2016, een terugblik
▲
Om 22.00 uur verzamelen in het café. De spanning stijgt. Komt de haan op tijd? Blijft het droog? Buiten nog een glaasje en dan is het aantreden. Er is een haan. De dierenarts keurt deze. Een lief klein haantje. Volgens de eigenaar een kreng, maar in de handen van een vrouwelijk commissielid smolt de haan en er ontstond een band. Keurig op tijd zijn we, 23.45 uur, tak aan de mast, Kallemooivlag eronder, en dan? Wat zit er nu aan de mast? Dat was niet afgesproken! Twee activisten die riepen: “ga maar naar huis!” Echt niet! Een pinkstercommissie naar huis sturen op de eerste pinksteravond! En dat om 0.00 uur ’s nachts? Mooi niet! Het leek ons beter dat we beide activisten maar naar huis moesten sturen. Een snel geregelde betonschaar, loco’s, en de plaatselijke Hermandad brachten uitkomst en met vijftien minuten vertraging stond de mast. Het Pinksterfeest kon beginnen en duurde tot in de vroege uurtjes van de zondag. Pinkstermaandag om 11.00 uur begon het inschrijven voor de pinksterspelletjes. Honderddertig kinderen schreven zich in. Altijd weer een bijzonder moment voor ouders, commissieleden en natuurlijk voor de hoofdrolspelers: de kinderen! ‘s Middags volgde het hanenkraaien, ditmaal op het terras van de Tox Bar. Met een groene fles op tafel en kippenvleugels in overvloed hadden de aanwezige juryleden daar niets te klagen! En dan bij Hotel van der Werff de beentjes van de vloer. Later die avond klonk het gezang uit de eetzaal in plaats vanuit het Beukennootje, al was het oeuvre wat eentonig; Pinksterfeest gaat… enz. enz. De finale, het klapstuk van deze De Dorpsbode van 1 juni 2016
5
Karin Kamminga
Vervolg van pag. 1
Kleur aan Zee Ben je zoek naar een nieuwe uitdaging?
Kleur aan Zee Wij zoeken een
vakantiekracht
f
Wij hebben in onze winkel meer behoefte aan vrouwkracht. Vind je het leuk om met klanten om te gaan?
die ons in de zomermaanden en weekenden wil versterken.
Heb je interesse in kleding?
Iemand die houdt van gezelligheid, mode en trends.
Wil je werken in ons team?
Ben jij degene die ons 2-4 dagen wil versterken?
Kom even langs, bel ons 0519-531033 of
[email protected]
Ben jij op zoek naar die zomerbaan, meldt je dan op
[email protected] / facebook Kleur aan Zee of bij ons in de winkel natuurlijk.
Promotiedag Deynique 16 juni in schoonheidssalon Beau Visage Gratis een huidanalyse met een behandeling die bij u past voor € 32.50 ipv € 65.Een uitgebreid gesprek om duidelijk aan te geven waar uw huid verbeterd kan worden, met als doel er morgen jonger uit te zien dan vandaag!
Ontdek zelf….uw huid verstevigt, hersteld, wordt jeugdig.
Dit alles bied ik u aan op 16 juni in mijn salon. Bel voor een afspraak, er zijn maar enkele plaatsen beschikbaar!! Tel. 06-46304292 Middenstreek 7a
6
De Dorpsbode van 1 juni 2016
■
dagen, zijn toch nog altijd de spelletjes. Een ieder die er bij kon zijn kon het met eigen ogen zien! De weergoden waren ons goed gezind. Dat het er soms hard aan toe ging mag blijken uit het feit dat op een gegeven moment de talhoutjes ons om de oren vlogen! De prijsuitreiking, een zeer verzorgde broodmaaltijd, pinksterrijden en dan was het alweer tijd om de mast te strijken. Het feest naderde zijn einde al was hier nog niemand die daar aan dacht. Bij het terugbrengen van de haan merkte Tijn (zoon van een commissielid) op: “Het Pinksterfeest is weggelopen”. Mooier konden wij het niet zeggen. Het feest ging nog ‘even’ door. Het waren weer mooie dagen. De volgende dag werd de mast weer in de pitrum gelegd. In de kar ligt nu een nieuw object. Iets waar we de eerste dag mee zijn begonnen: de betonschaar.
Mag ik uw aandacht… Fonds Gehandicaptensport Er is een totaalbedrag van €726,52 bijeengebracht. Alle collectanten en gulle gevers: hartelijk dank! Tot volgend jaar. Contactpersoon Marijke Hoekstra
■
Duinkomdienst Garda Meerdink Wie wisten dit allemaal? Gelukkig kwamen er veel eilanders en gasten af op de duinkomdienst. Deze kan alleen georganiseerd worden, wanneer de elementen meewerken. Deze bijzondere 5 mei, Hemelvaartsdag en Bevrijdingsdag, had alle goeds in zich om onder leiding van onze dorpsgenoten ds. Van Rijswijk en Henriëtte Pieperiet een unieke gebeurtenis te worden. Volgend jaar een nieuwe kans om dit mee te maken, want iedereen is ook dan van harte welkom.
■
De Dorpsbode van 1 juni 2016
7
U heeft een vakantiewoning? U wilt deze graag verhuren zonder gedoe. Dan is Schiermonnikoog.com hét adres om uw vakantiewoning te laten verhuren! De voordelen voor u op een rijtje: ‐ ‐ ‐ ‐ ‐
Gevestigd op Schiermonnikoog Overzichtelijke website Geen verwijzingen naar derden 24 uur per dag online reserveringssysteem Realtime beschikbaarheidsoverzicht
‐ ‐ ‐ ‐ ‐
Alles op 1 adres: Professionele schoonmaak Linnenverhuur / enzovoort Beheer van accommodaties Calamiteitenservice
Neemt u voor meer informatie gerust contact met ons op.
www.schiermonnikoog.com Telefoon: 06 53263917 Email:
[email protected]
i nnof ot a@r hi se@ l l ehm o taa.rki ns .bn. ln l e lal ne m ww ww w .. hh ee ll llee m m a n o tt aa rr iiss . .nnl l w
Schiermonnikoog iedere 2e en 4e woensdag v. d . m a a n d i n h e t D o r p s h u i s Telefoon (0519) 29 49 15 Tijden: komende zitting/spreekuur 8 nf ie -b 2 ur ni i juni 2122j ujuni ren u2 aj26 e2n016 12013 4 maart 10:30 - 13:00 uur
Dokkum Hogepol 18 9101 LZ Dokkum Postbus 72 9100 AB Dokkum Telefoon(0519) 29 49 15 Fax (0519) 29 32 34
Het is aan te raden om een afspraak voor deze zitdagen/spreekuren te maken. U kunt ons vrijblijvend en zonder dat daar direct kosten aan verbonden zijn raadplegen en om advies vragen.
8
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Andere tijden Harm Carrette Zo verliep het Pinksterfeest in 1972.
■
De Pinkstercommissie in 1972: Van links naar rechts: Karel Visser, Rein Nieboer, burgemeester Siderius van Ameland, Riekert Visser, meester Koning, Teade Visser, Amelander Appelman (van wie de haan werd gestolen), Piet Teensma, Jan Groendijk, Jilke Visser, Teun de Jong. De Dorpsbode van 1 juni 2016
9
Kustweg 12 9976 VP Lauwersoog Tel. 0519-349999 Fax. 0519-349366
[email protected] www.visserlauwersoog.nl
VOOR AL UW TRANSPORT VAN EN NAAR SCHIERMONNIKOOG EN AMELAND * * * *
Van maandag t/m zaterdag om 6:30 uur en 12:30 uur naar Schiermonnikoog Dagelijkse lijndienst op Dokkum, Leeuwarden, Drachten en Groningen Verzorgen van transport door binnen- en buitenland Voor meer informatie bent u op werkdagen tussen 8:00 uur en 17:00 uur altijd van harte welkom op ons kantoor, of neem gerust even contact met ons op
Uw transportbedrijf dat goede service en klantgerichtheid nog hoog in het vaandel heeft staan
ook voor uw transport naar Ameland. 10
De Dorpsbode van 1 juni 2016
De diepte van de jachthaven Jörn van Boven Volgens het Witte huis is de haven op een diepte van -1.50 NAP. Hiermede is de situatie in de haven sterk verbeterd. Dat NAP-verhaal snap ik nog steeds niet na 40 jaar wadvaren. Wie wel? Zeg dan maar hoeveel centimeter het weke slib onder laag water zit. En hoeveel centimeter is de drempel buiten de haven omhoog gekomen? Zou de gemeente dat zelf wel weten? Nu volgt mijn meetmethode: De laag-waterstand in de haven geeft aan hoe hoog de drempel is. Een paar jaar geleden heb ik een meetpunt op een meerpaal aangebracht (voor de proeven). Het laag water stond toen 1.48 onder dat punt. Na de 1e proef was het 1.40 geworden. Na de 2e proef was het 1.28. Vroeger was de maximale diepgang ongeveer 1.50; nu is dat ongeveer 1.30. Volgens mij is dat een sterke verslechtering. Om te meten hoeveel het slib onder laag water zit, gebruik ik een maatlat met een plankje eronder. Werkt prima. Hoeveel centimeter denkt u dat dat is? Gemiddeld 20 centimeter. Dat is bijna gelijk aan de diepte vóór de proeven. Is dat een sterke verbetering? Nee dus. De gemeente is goed in sterke verhalen. Dat wel. En ze geloven het zelf ook nog . Ik heb ook een NAP waterstand bij laag water bij de kustwacht opgevraagd: - 68 centimeter. Reken voor het gemak -70 cm. Het weke slib zit 20 cm onder dat niveau: de diepgang wordt dan -90 centimeter. De gemeente heeft het over - 150 centimeter; het verschil is maar liefst 60 centimeter. (Dit kan elke dag door iedereen worden vastgesteld: “Wat ga jij doen met die stok?” “Even de haven meten.”)
■
Nieuwbouw Groepshuis Springfield Sytze Schut
▲
Zaterdag 9 mei hield Groephuis Springfield na een grootse nieuwbouw open huis. Springfield zit al sinds 1971 aan het Melle Grietjespad. Daarvoor had Jilt Visser, de vader van Willem, zijn boerderij aan de Langestreek in het dorp en pachtte hij al grond aan het Melle Grietjespad. In 1971 bouwde hij de stal aan het Melle Grietjespad en een jaar later een huis. De stal had een dubbele functie: Van oktober tot mei stonden de koeien op stal en van mei tot september verbleven er gasten. De Dorpsbode van 1 juni 2016
11
√ √ √ √
DE eilander transportonderneming die op persoonlijke wijze alle uiteenlopende transportdiensten verleent. Met eigen distributiecentra in Leeuwarden en Holwerd. Dit betekent een zeer snelle levering van uw goederen uit alle windrichtingen. Voor meer informatie komt u even langs op Veerweg 8 te Schiermonnikoog of bel ons even. Op- en overslag mogelijkheden te:
- Leeuwarden - Lauwersoog
- Holwerd - Dokkum
Ameland: Achterdijken 20, 0519 – 554366 Schiermonnikoog: Veerweg 6-8, 0519 – 531851
www.rdvtransport.nl
[email protected]
Boek meer rendement op de verhuur van uw vakantiewoning! Sinds medio 2014 beschikt de VVV over een nieuwe website & boekingsmodule. Het aantal sitebezoekers en boekingen neemt hierdoor flink toe en zal naar verwachting blijven stijgen. Wilt u ook uw vakantiewoning aanbieden voor (mede)verhuur door de VVV? Waarom is de VVV voor u een aantrekkelijke verhuurpartner: ●
De VVV-website is de best vindbare eilandwebsite op het internet.
●
Veel (potentiele) eilandgasten oriënteren zich via deze website.
●
De VVV is voor uw gast zichtbaar aanwezig met een team en vestiging.
●
Gratis vertaling op de Duitstalige VVV-website; een mooie doelgroep.
●
Bevestiging en afrekening door de VVV. Geen zorg meer voor u!
●
Door VVV-lid te worden draagt u bij aan de promotie van het eiland.
Meer informatie? www.vvvschiermonnikoog.nl (zie in menubalk ‘VVV-info’ > ‘VVV-lidmaatschap’) en via het VVV-team, 0519 – 531 233.
12
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Sytze Schut
■
Begin mei werd de stal met de hogedrukspuit schoongespoten en werden er bedden gemaakt van stro afgedekt met jute. Later werd het stro vervangen door stapelbedden, die over de grup werden geplaatst. In 1988 werd een nieuwe stal gebouwd voor de koeien en kon de oude stal permanent worden ingericht voor groepen. Tegenwoordig runnen Willem en vriendin Tessa zowel de veehouderij als de vakantieboerderij. Al aantal jaren merkten zij dat de kampeerboerderij steeds meer aan onderhoud vergde en steeds minder voldeed aan de hogere eisen die gasten aan een verblijf stellen. Omdat de constructie geen perspectief bood voor een grondige verbouwing besloten ze tot nieuwbouw. Voor het nieuwe gebouw is ‘kampeerboerderij’ geen passende benaming meer. Daarom hebben Willem en Tessa gekozen voor de nieuwe naam ‘groepshuis’. Simpelweg omdat de accommodatie geschikt is voor groepen en een huiselijke uitstraling heeft. Er is een ruimte voor maximaal 32 personen en een ruimte voor maximaal 22 personen. Beide kanten kunnen met elkaar worden verbonden zodat er plaats is voor een groep van maximaal 54 personen. Voorheen was er plaats voor maximaal 74 personen. Met het nieuwe groepshuis richten Willem en Tessa zich onder andere op families, bedrijfsuitjes en bevriende gezinnen. Maar ook andere rustige, nette groepen zijn welkom. Tijdens het open huis hebben veel gasten en eilanders de nieuwe accommodatie bewonderd. De Dorpsbode van 1 juni 2016
13
VERKOOP: * Wasmachines * Koelkasten * Radio & TV * Gastoestellen * Sanitair * Enzovoort
installatiebedrijf & ZN
De audicien komt bij u langs! Installatie: Gas, water, elektra, sanitair & Koeltechniek Loodgieterswerk, Dakbedekking
Langestreek 86 - Schiermonnikoog
Op donderdag 9 juni staat onze audicien voor u klaar in de recreatiezaal van “De Riich”, aan de Burg. v/d Bergstraat 18 op Schiermonnikoog. Van 11 tot 12 uur bent u van harte welkom. Wilt u uw gehoor laten testen of uw hoortoestel laten nakijken? Loop gerust binnen zonder afspraak!
Telefoon 0519 - 53 13 45 Fax 0519 - 53 16 58 www.schoonenberg.nl
14
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Hanneke Krol
Uitslagen pinksterspelletjes 2016
Blokjes rapen Meisjes 3/4/5 jaar 1. Yinthe van der Heide 2. Lieke AB 3. Anne Kolstein 4. Macy Visser 5. Janna Huizing 6. Iara Swart 7. Floor Peters 8. Ylwar Jelsma
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Jongens 6/7 jaar 1. Joep Kok 2. Tobias Hockelmann 3. Marijn Perdok Vervolg op pagina 19
▲
Stoofje steken Meisjes 6/7 jaar 1. Emma Kolstein 2. Alyssa Sikkema 3. Rinske van der Bijl 4. Wietse Bentum 5. Thijs Visser
Jongens 3/4/5 jaar 1. Maurits Hagen 2. Thijmen Bouwkamp 3. Jeffrey Kremer 4. Ryan Kremer 5. Daniël Poortinga 6. Anne Jeppe Groenewold 7. Willem-Jetze Groenewold
15
Pinkst 201
Foto’s: Karin Kamminga, Alie van der Zee, Nina den Hertog, Marieke Kremer, Dineke Visser en Yneke Veenje
teren 16
www. www.bouwenopschier.nl bouwenopschier.nl
[email protected] [email protected] te tell:0 :0519-531762 519-531762
k r e w k a V d r e e d n a r a Geg
ni nieuwbouw euwbouw – verbouw verbouw – renovatie renovatie – restauratie restauratie – onder onderhoud houd
ddee bouwers boouuuw weeerrrss van w vvaaann Schier Scchhieerr 18
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Vervolg van pagina 15
Koek happen Meisjes 8/9 jaar 1. Elise Arends 2. Annadoor Groenen 3. Talitha Sikkema 4. Danieke Stielstra 5. Eva Perdok Zaklopen Meisjes 10/11 jaar 1. Luna Verheul 2. Lisa Visser 3. Silje Elderson 4. Gemma Hockelmann 5. Mark Groendijk 6. Onno Zonneveld Kaarshappen Meisjes 12 jaar en ouder 1. Linde Groendijk 2. Josefien Stal 3. Christy Harthoorn 4. Anouk Dobbenga 5. Thirza Talsma 6. Shela Dijkstra 7. Hannah Arends 8. Naomi van den Berg 9. Marije Visser 10. Vivian de Koning 11. Germa Leeuwe
Jongens 8/9 jaar 1. Kenji Swart 2. Jasper Helder 3. Björn Elderson 4. Daan Huizing Houtjes zoeken Jongens 10/11 jaar 1. Kian de Jong 2. Darryl Eijer 3. Koen Visser 4. Jelle Bentum
Jongens 12 jaar en ouder 1. Ketama Dam 2. Wessel van der Zee 3. Remco Sikkema 4. Thomas Stal 5. Jari de Jong 6. Tobias de Boer 7. Joris van der Zaag
Karin Kamminga
■
De Dorpsbode van 1 juni 2016
19
www.schierweb.nl De uitgebreide, informatieve website over het eiland. Met achtergrondinformatie, een altijd actuele agenda en nog veel meer!
lytjepole.nl alle activiteiten van Schiermonnikoog verzameld
Voor eilandfans.
Wanneer is de volgende raadsvergadering? Op welke avond kunnen we die lezing het beste plannen? Welke activiteiten worden er voor de jeugd georganiseerd?
Om op de hoogte te blijven en na te genieten.
De digitale activiteitenagenda geeft antwoord op al deze vragen en is op twee manieren te gebruiken: als agenda: wat is er allemaal te doen; als planner: wat is de beste dag voor onze activiteit.
U vindt de agenda op www.lytjepole.nl of via www.schiermonnikoog.nl aanmelden activiteiten:
[email protected]
Nieuwe websites Friese Waddeneilanden Persbericht De Waddeneilanden Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog werken gezamenlijk aan vier nieuwe websites voor de vier gemeenten. De gemeenten maken gebruik van één systeem om de informatie op de sites bij te houden. Zo kunnen zij elkaar ondersteunen bij de informatievoorziening. De nieuwe websites van de vier Friese Waddeneilanden gaan 23 mei online.
■
Bij de vernieuwde websites staat de vraag van de klant centraal. De diensten van de gemeente waar de klant het meest naar vraagt, staan prominent op de homepage. De gemeenten richten zich hierbij vooral op de onderwerpen waarvoor de meerderheid van de klanten de website bezoekt. De rest van de informatie wordt ontsloten via een menustructuur en via een vernieuwde zoekmachine. Dit bevordert de efficiëntie en verbetert de vindbaarheid van de meest gezochte onderwerpen. 20
De Dorpsbode van 1 junii 2016
Belevenis van de Pinksterhaan 2016 Diny Holwerda-Colenbrander Zaterdagnacht, in de maneschijn, maar nog niet erg licht, werd ik in het donker van mijn stok gelicht. Ik sliep nog en dacht: waar gaat dat heen zo vroeg, ze brachten me zowaar eerst naar de kroeg. Ik was daar nog nooit geweest, maar toch daar begon het feest. Er stond iets bijzonders te gebeuren, maar de dierenarts moest mij eerst keuren. Ze zei: “Niets aan de hand, je gaat een grote reis maken”, alhoewel, mijn grote sporen durfde ze niet aan te raken. Zelfs mijn baas Jan had respect voor mijn grote klauwen, dat betekent “je handen in je zak houden”. Daarna ging ik met het gezelschap richting een mast, daar werd ik in een comfortabel mandje gezet, is altijd beter dan in een kast. Er zaten gleufjes in, waardoor ik naar buiten kon kijken, ook een webcam ging mee, het moest toch ook wat lijken. Wat astronautenvoer werd mij meegegeven, en zo zou ik de reis wel overleven. Via het dak van het gemeentehuis werd ik gelanceerd hoog boven de bomen, verder kon ook de mast niet komen. Zo kon ik jullie van bovenaf allemaal zien scharrelen, ik dacht nog: “Laat mij hierboven noch maar wat dwarrelen”. Ik denk dat na drie dagen de landing wordt ingezet, nou dat wordt natuurlijk weer een dolle pret. Maar ja, thuiskomen is altijd fijn, daar zal mijn kipje zeker blij mee zijn.
■
De Dorpsbode van 1 juni 2016
21
22
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Kamermuziekfestival viert vijftienjarig jubileum Persbericht Van 1 t/m 6 oktober 2016 vindt de vijftiende editie van het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog plaats met als thema Londen. Voor deze vijftiende editie stelde de organisatie met zijn vaste en tal van nieuwe gasten een ambitieus programma samen. Drie generaties ‘Engelsen’ komen aan bod in de concerten: Joseph Haydn, Edward Elgar en Frank Bridge vertegenwoordigen grof genomen de 18e, 19e en 20e eeuw. Oude muziek wordt trouwens niet vergeten. Zo geven Johannette Zomer en Fred Jacobs op de maandagavond een luitliedrecital in de Got Tjark. Een Ode aan de Wadden op 30 september als opmaat naar het festival, Opera meets the Blues met Judith van Wanroij en Hetty Jansen, koffieconcerten met het beste uit het Festival Jong Talent in maart, muziekdocumentaires, lezingen van Jan Brokken en Jan van den Bossche, natuurexcursies én de jaarlijkse masterclass zang onder leiding van Jard van Nes en pianist Craig White ronden het programma af. Ook kan publiek deelnemen aan het festivalkoor. Onder leiding van een koordirigent worden stukken ingestudeerd die aan het einde van de week voor publiek worden uitgevoerd (aanmelden via
[email protected] o.v.v. uw stemsoort). Op maandag 6 juni gaat de kaartverkoop van start via www.schiermonnikoogfestival.nl. Hier vindt u ook meer informatie.
■
Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog, za 1 t/m do 6 oktober 2016 (Ode aan de Wadden: vr 30 september), start kaartverkoop: ma 6 juni 2016.
Piter Wilkens zingt ‘Libbene Stiennen’ Jieldauw Steensma
▲
Op eerste Pinksterdag gaven Piter Wilkens en zijn begeleiders Willo de Bildt en Ytzen Peterson een concert in de Got Tjark. Zij brachten, voor een enthousiast publiek, op meeslepende wijze lichtvoetige teksten met een serieuze ondertoon ten gehore. De Dorpsbode van 1 juni 2016
23
Albert Postma
■
De voorstelling ‘Libbene Stiennen’ is een samenwerking van de Stichting Âlde Fryske Tsjerken en Piter Wilkens, ter ere van het 45-jarig bestaan van de stichting. Met de voorstelling willen zij duidelijk maken dat kerken zijn gebouwd uit ‘levende stenen’ en als zodanig bewaard moeten blijven. Die levende stenen kunnen veel vertellen! De in prachtig Fries geschreven teksten bezongen kerk en geloof, mens en natuur, liefde en verdraagzaamheid; onderwerpen die allemaal betrekking hebben op waarden die in kerken ook aan de orde komen. Die waarden nemen een centrale plaats in onze cultuur in; we moeten ze koesteren. Garda Meerdink, lid van de Pionierswerkgroep ‘Samen Zijn’ van de Protestantse Gemeente op het eiland, bracht het idee naar voren om dit programma, dat tot nu toe alleen in kleine leegstaande kerkjes aan de wal was gebracht, op het eiland uit te voeren. Dankzij de goede samenwerking van onze Culturele Commissie, Stichting MAPS en Atelier Schier was het mogelijk Piter Wilkens hier uit te nodigen. De aanwezigen hebben volop genoten!
24
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Steeuwsaun-nieuws Sytze Schut
Door omstandigheden kon ons concert van 30 april helaas niet doorgaan. Op dit moment zijn we volop aan het repeteren voor een aantal optredens in de komende maanden. Op 4 juni zal Steeuwsaun meedoen aan het negenenvijftigste muziek- en zangfestival. Om 10.00 uur zullen wij in de Got Tjark een viertal nummers zingen. Traditiegetrouw beginnen we met een lied in de eilander taal. Op een prachtige melodie van de Engelse Componist John Bacchus Dykes (1823-1876) heeft Foppe Schut ooit een tekst geschreven. Het is een bede voor een behouden zeereis onder zware weersomstandigheden. Onder andere de volgende zin komt in het lied voor: “behúed it fôrensfolk by nacht tjin fjúer en tonger, bank en klip, behaud har livven en har schip.” Het tweede nummer is Sanctus Dominus, gevolgd door Hallelujah van Leonard Cohen. We sluiten af met Imagine van John Lennon in een koorbewerking van Jetse Bremer. Wij hopen op grote eilander steun bij dit optreden. Onze zomerconcerten zijn op 19 juli en op 2 en 16 augustus, alle drie in het COS om 20.30 uur. Welkom! Optreden Steeuwsaun op zaterdag 4 juni om 10.00 uur in de Got Tjark.
■
De Dorpsbode van 1 juni 2016
25
Graf nummer 60: Van Unknown naar Known Wyb Jan Groendijk “A seaman, an airman known unto God”. Het zijn teksten die voorkomen op de stenen van het Vredenhof. Zij vertellen ons dat identificatie niet meer mogelijk was op het moment dat deze lichamen aanspoelden hier op ons strand. Wat rest is de beschrijving van de -Duitse- legerarts van hoe het lichaam erbij lag en soms nog een korte lijst van gevonden voorwerpen die op het lichaam werden aangetroffen, beide bedoeld om eventueel later nog te dienen voor mogelijke identificatie. Na de oorlog, in 1947, waren deze rapporten belangrijk voor een afdeling van de Missing Research and Evaluation Service (MRES). Zij bezochten alle onbekende graven om te kijken of er nog identificatie mogelijk was. Ze bezochten ook ons eiland. Na het inzien van deze Duitse rapporten werd wat betreft het Vredenhof besloten om geen geallieerde onbekende graven te openen. Dit omdat deze rapporten duidelijk weergaven waarom er geen identificatie kon plaatsvinden op het moment van aanspoelen. En zo bleven op het Vredenhof twaalf graven onbekend - daarbij aangetekend dat onbekende zeelieden niet in het onderzoek zijn ‘meegenomen’. Tevens ontbreken in dat rapport uit 1947 de graven van twee onbekende vliegers.
▲
Het was in de nacht van 6 op 7 juli 1941 dat verschillende Duitse steden het doelwit waren van bombardementen. Acht bommenwerpers keerden die nacht niet terug. Een daarvan was de Wellington R 1063 KO-D for Dog van het 115de Squadron. De bemanning had nog contact met hun basis, waarin ze meldden dat ze een noodlanding op zee moesten maken. Deze bommenwerper moet dichtbij ons eiland in de Noordzee terecht zijn gekomen, daar de Insulinde nog uitgevaren is om te zoeken naar overlevenden. Met andere woorden: iemand heeft deze noodlanding gezien. Begin augustus spoelde er drie lichamen aan op ons eiland. Twee daarvan konden worden geïdentificeerd, te weten Oswald Matthews (20), pilot RNZAF, en William Strachan (25), navigator RCAF. Een derde lichaam kon op dat moment niet geïdentificeerd worden. Allen kregen op 7 augustus 1941 een laatste rustplaats op het Vredenhof. Een vierde bemanningslid, Albert Webster, spoelde aan op een Duits eiland en ligt nu begraven in Kiel in Duitsland.
26
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Na wat ‘gelukjes’ kreeg ik in 2008 contact met twee families: die van de vermiste vliegers James Bent (23), RAF wireless operator, en die van Kenneth MacLeay (22), RCAF wireless operator/airgunner. Van de derde vermiste vlieger, Kenneth George Mac Leay uit Aberdeen heb ik helaas nog geen familie kunnen traceren. Omdat er bij de berging in 1941 al vermeld was dat het derde onbekende lichaam waarschijnlijk ook deel had uitgemaakt van dezelfde bemanning was ik natuurlijk wel erg nieuwsgierig naar het levensverhaal van deze vermiste vliegers. En dat heb ik geweten. Een uitgebreide correspondentie per e-mail naar Canada en Engeland volgde, en in de documentaire van vorig jaar kwamen de families ook nog eens uitgebreid aan het woord. En toen kwam het moment dat na een onderzoek het graf werd toegewezen aan een van de vermiste vliegers. Als bewijs diende het bergingsrapport uit 1941. Op 16 juni zal ’s morgens op het Vredenhof een ‘re-dedictation’ plaatsvinden (de onthulling van een grafsteen), in aanwezigheid van familie, tal van hoogwaardigheidsbekleders uit Den Haag en de locoburgemeester van ons eiland. Daarbij is iedere andere geïnteresseerde natuurlijk ook van harte welkom. In de Dorpsbode van 15 juni leest u het levensverhaal. Van wie? Dat is voor u de vraag en voor mij een weet. U krijgt dan tevens het programma voor deze waarschijnlijk korte maar o zo bijzondere ceremonie. Re-dedication van een graf, in de ochtend van 16 juni op Vredenhof.
■
Excursie Natuur- en Vogelwacht Bestuur Natuur- en Vogelwacht Schiermonnikoog
▲
Hierbij nodigt de Natuur- en Vogelwacht Schiermonnikoog u uit voor haar jaarlijkse excursie. Op zondag 12 juni zal Erik Jansen ons meenemen naar de Oosterkwelder en ons allerhande (broed)vogels laten zien. Het vertrekpunt van de excursie is boerderij De Kooiplaats en we vertrekken om 10.00 uur. Er kunnen maximaal 20 deelnemers mee met de excursie; u kunt zich tot uiterlijk donderdag 9 juni opgeven bij Erik Jansen (06-21201400) of Hilbrand Abma (0519-531568). De Dorpsbode van 1 juni 2016
27
Niet-leden kunnen natuurlijk ook deelnemen, zij betalen een vergoeding van € 5,-. Als het slecht weer is wordt de excursie afgelast en ook bij te weinig deelnemers kan de tocht de tocht niet doorgaan. Als de excursie niet doorgaat horen de deelnemers die zich hebben opgegeven dat op vrijdag 10 juni. Denkt u aan het meenemen van een lunchpakket en aan kleding die past bij de weersomstandigheden van die dag? Het bestuur hoopt dat veel leden en niet-leden aan deze interessante excursie deelnemen! Excursie Natuur- en Vogelwacht naar de kwelder op zondag 12 juni om 10.00 uur, gratis voor leden en € 5,- voor niet-leden.
■
Nieuws uit de natuur Bijzondere dwaalgasten Een hop, een griel, een balkanbaardgrasmus, een overvliegende roodstuitzwaluw, een Amerikaanse goudplevier, twee breedbekstrandlopers, zingende Europese kanaries en heel veel noordse kwikstaarten: vogelaars konden hun hart ophalen de afgelopen tijd op Schiermonnikoog. De voorjaarstrek is in volle gang, en behalve de gebruikelijke trekvogels komt er dan ook wel eens een dwaalgast op het eiland terecht. Dit voorjaar waren dat er dus lekker veel! De bijzonderste van het stel was wel de balkanbaardgrasmus, die eind april door een groep van de NJN werd ontdekt bij de Kooiplas. Dit vogeltje overwintert in Oost-Afrika en broedt in het zuidoosten van Europa. Tijdens zijn trektocht is hij een heel eind te ver doorgevlogen en op Schiermonnikoog terecht gekomen, waar vervolgens een groot aantal vogelaars hem heeft kunnen bewonderen. Noordse kwikstaarten komen elk jaar wel door Nederland tijdens de trek, maar dit jaar zijn het er veel meer dan anders vanwege de oostenwind. Er werden op verschillende plekken op het eiland ‘gele wolken’ van tientallen tot wel honderd exemplaren van deze gele vogel gezien. En de Amerikaanse goudplevier is de Amerikaanse variant van onze eigen goudplevier. Het is een langeafstandstrekker, die broedt op de toendra’s van Canada en Alaska en overwintert in Patagonië. Tijdens zijn lange tocht van Zuid- naar Noord-Amerika is hij aan de verkeerde kant van de oceaan op Schiermonnikoog beland.
▲
28
De Dorpsbode van 1 juni 2016
Sayaguesa’s verkennen noordelijk deel begrazingsgebied De Spaanse runderen zijn inmiddels zeven maanden op Schiermonnikoog. Het heeft een hele tijd geduurd voordat ze hun gehele begrazingsgebied hadden verkend. Om het terreingebruik van de dieren in beeld te brengen is één van de runderen in januari van een halsbandzender voorzien. De gegevens van deze zender worden mede gebruikt om over enkele jaren de effectiviteit van het beheer te kunnen analyseren. Maar nu al helpt het de boswachter bij het houden van toezicht. Nadat de kudde in oktober op het eiland kwam, verkenden de dieren al snel een groot deel van het leefgebied. Echter in het noordelijke deel kwamen ze maar niet. Hieronder het overzicht van het terreingebruik in de periode 25 januari tot en met 14 mei en daarnaast het terreingebruik in de periode van 15 tot en met 19 mei 2016. Op 19 mei zijn de dieren weer terug naar het zuiden getrokken, naar het Groenglop. Het derde kaartje, over de gehele periode, geeft ook duidelijk de grenzen van het begrazinggebied weer. Mogelijk wisten de dieren hun nieuwe route te vinden door het zakken van het waterpeil gedurende de warmere dagen in mei.
■
De Dorpsbode van 1 juni 2016
29
Stichting Welzijn Schiermonnikoog Ouderenwerk Opgave voor de activiteiten is noodzakelijk! Telefoon: 0519-531952 b.g.g 0519-531654 (antwoordapparaat inspreken) E-mail:
[email protected] Bezoekerscentrum / Camping Seedune Datum: dinsdag 14 juni Opgave: tot uiterlijk 9 juni, minimaal 8 personen. Tijd: 15.00 uur bij het bezoekerscentrum. Eigen bijdrage: gratis We gaan eerst een kijkje nemen in het bezoekerscentrum, waar een thema expositie van ’t Heer en Feer’ over ‘De eigen taal van het eiland’ te zien is. Daarna gaan we om ongeveer 15.45 uur een kijkje nemen op camping Seedune. Daar gaat Henk Huizinga ons iets vertellen over de tijd dat hij op de camping werkzaam is geweest. Dus geeft u zich op voor 9 juni. Balgexpres (een uitstapje aangeboden door Natuurmonumenten) Datum: dinsdag 21 juni Opgave: tot uiterlijk 15 juni, maximaal 40 personen Vertrek vanaf de Riich: 15.00 uur Eigen bijdrage: € 3,50 (voor de hapjes en drankjes) Altijd een heerlijk ritje over het strand naar de Balg, even lekker uitwaaien, met de voeten in de zee staan en zeehonden spotten. Geeft u zich wel even op want vol is vol. Als het slecht weer is, gaat dit uitstapje niet door en bellen we af.
■
V.V. De Monnik Hans Huizing
De Monnik 1
30
▲
14 mei Kallemooitoernooi 2016 1. Hardegarijp 3. ACV 2. De Monnik 4. Hunsingo 3. Helpman
De Dorpsbode van 1 juni 2016
De Monnik won vrij gemakkelijk de eerste drie wedstrijden maar Hardegarijp deed dit ook. In het onderlinge duel moest dus de beslissing vallen. De Monnik had zelfs aan een gelijkspel genoeg. Ook in deze wedstrijd was De Monnik de betere ploeg. In de laatste seconde kreeg De Monnik echter toch nog een treffer om de oren waardoor Hardegarijp deze editie van het Kallemooitoernooi op zijn naam schreef. Verder was het ondanks het frisse weer wederom een zeer geslaagd toernooi. Alle teams hadden er een weekend van gemaakt, hetgeen natuurlijk met Pinksterfeest extra gezellig is. In het toernooi werd nog de laatste competitie wedstrijd van de Monnik afgewerkt. Dit was tegen Helpman en De Monnik won deze wedstrijd vrij gemakkelijk met 3-1. De Monnik is nu uitgespeeld en zal op de vierde plaats eindigen. Het was een heel mooi seizoen waar heel misschien toch een klein beetje meer in had gezeten. Programma toernooien en oefenwedstrijden 2016 4 juni 14.00 uur De Monnik 1 - AFC 12 (vriendschappelijk) 18 juni Jan Berend Bazuin Toernooi 20 augustus De Monnik 1 – Bloemendaal (start nieuwe seizoen)
Monnik jeugd uitslagen 7 mei De Monnik B1 – Gorecht B5 5-1 De Monnik D1 - GVAV Rapitidas D4 3-4 Noordwolde E4 – De Monnik E1 5-4 Froombosch F1 - De Monnik F1 9-1
14 mei Noordwolde D1 - De Monnik D1 10-2 De Monnik E1 – Warffum E2 9-0 De Monnik F1 – STEO F2 4-4
21 mei De Monnik B1 – GVAV Rapitidas B6 7-1 De Monnik E1 - Noordwolde E4 5-2
Programma jeugd 4 juni 11.00 uur De Monnik B1 – Zeester B1 9.00 uur Woltersum F1 – De Monnik F1 De tijden uitwedstrijden kunnen gewijzigd zijn !! 11 juni Jeugdtoernooi voor E- en F-pupillen Voor standen, programma en veel meer check de site www.vvdemonnik.nl of bezoek onze Facebookpagina. De Dorpsbode van 1 juni 2016
■ 31
Oud Schiermonnikoog Heleen Faber Op de facebooksite Oud Schiermonnikoog kunt u uw eigen oudere foto’s plaatsen en op andermans foto’s reageren. De al ruim 2500 geplaatste foto’s vangen de tijd. Ze vertellen verhalen en herbergen herinneringen: oude geliefden of bekenden, een vervlogen jeugd of tijd, een favoriete plek. Dierbare foto’s met een verhaal. Een verhaal dat velen kunnen aanvullen. En dat gebeurt dan ook veelvuldig. U bent van harte welkom om u aan te sluiten! Voor wie geen internet of Facebook heeft, verschijnt de facebooksite Oud Schiermonnikoog voorlopig ook met foto’s op de achterzijde van De Dorpsbode.
Badweg. Kaart van Anke Grilk-Meijerink.
32
De Dorpsbode van 1 juni 2016