Jaarverslag 2014 een terugblik
www.bibliotheekutrecht.nl
Jaarverslag 2014
Voorwoord De Bibliotheek Utrecht stond ook in 2014 voor de grote uitdaging om op een goed kwaliteitsniveau te blijven presteren, tegelijkertijd een reeks grote veranderingen in te zetten om toe te werken naar de veranderende rol van openbare bibliotheken en tevens flinke bezuinigingen te realiseren. Het afgelopen jaar heeft de Bibliotheek Utrecht een start gemaakt met de verschuiving van (vooral) uitleenbibliotheek naar een bibliotheek die (ook) burgers helpt toerusten met informatievaardigheden. De nadruk ligt daarbij op laaggeletterden en digibeten en hen de toegang tot informatie bieden. In samenwerking met partners worden steeds meer bijeenkomsten en cursussen georganiseerd om daar uitvoering aan te geven. In de komende jaren wordt deze verschuiving (inhoudelijk, financieel en personeel) voortgezet. Het was ook een jaar met hoogte- en dieptepunten voor de Bibliotheek Utrecht. Een hoogtepunt was de opening van de nieuwe wijkvestiging Oog in Al in de voormalige Cereolfabriek. De twee kleine, verouderde wijkvestigingen Lombok en Oog in Al zijn daar samengevoegd in een sfeervolle ruimte waar industrieel erfgoed gecombineerd met moderne bouw een prachtige bibliotheek heeft opgeleverd waar veel wijkbewoners enthousiast gebruik van maken. Een dieptepunt was dat vlak na de jaarwisseling duidelijk werd dat Bibliotheek++ op het Smakkelaarsveld er niet komt. Bovenop de nog lopende taakstellingen uit eerdere bezuinigingen werd de Bibliotheek Utrecht geconfronteerd met bezuinigingsvoorstellen van het nieuwe college. Daarbij werd ook een substantieel gedeelte van de gereserveerde middelen voor nieuwbouw van de Centrale Bibliotheek geschrapt. In samenwerking met de gemeente en met begeleiding van de Holland Branding Company zijn de contouren geschetst voor een nieuwe meerjarige beleidsnota (2015 - 2018), vastgelegd in een brandsheet waarin de waarden die de Bibliotheek Utrecht vertegenwoordigt zijn opgenomen. Randvoorwaarde daarbij is dat de Bibliotheek zelfstandig moeten kunnen ondernemen om uitvoering te geven aan de visie. Dat vergt dat de veranderde verhouding tussen gemeente en de Bibliotheek Utrecht als gevolg van de verzelfstandiging verder wordt vorm gegeven. In 2014 is daarin, zowel in de samenwerking als partners tussen gemeente en bibliotheek als in het verzakelijken van de relatie, weer een belangrijke stap gezet. Ton van Vlimmeren, directeur 1
2
Leden, lenen en bezoekers In de Centrale Bibliotheek en twaalf wijkvestigingen heeft de Bibliotheek Utrecht de dienstverlening gerealiseerd. De cijfers over 2014 laten zien dat de Bibliotheek Utrecht nog steeds door velen bezocht en gebruikt wordt voor verschillende doeleinden. Het aantal uitleningen is ten opzichte van 2013 licht gestegen, evenals het aantal ingeschreven leden en het aantal bezoekers. Verder inzoomend op deze cijfers zien we dat: • het aantal jeugdleden gestegen is en het aantal volwassen leden, vergelijkbaar met de landelijke trend, gedaald • het totaal aantal uitleningen weliswaar licht gestegen is maar het gebruik van de cd’s en andere muziekmaterialen gedaald is • in de nieuwe vestiging Oog in Al de bezoekersaantallen enorm gestegen zijn terwijl er in de Centrale Bibliotheek een daling van het aantal bezoekers is.
Leden
Het is een verheugende constatering dat veel kinderen de bibliotheekvestigingen weten te vinden en er gebruik van maken. De inspanningen ten behoeve van het onderwijs, de activiteiten voor de jeugd en de zorg en aandacht voor een goed en aantrekkelijk aanbod aan media lijken daarmee hun vruchten af te werpen. Ten aanzien van de volwassen leden is ook in 2014 de marketingstrategie gericht geweest op werving en behoud van leden. Het is niet gelukt om daardoor de landelijk tendens van afnemende aantallen volwassen leden te keren. Daar staat tegenover dat bezoekersaantallen en gebruik van werk- en studiefaciliteiten, zoals het gebruik van pc’s en WIFI wel gestegen is. Het klassieke bibliotheekgebruik, gericht op het lenen van materialen, verschuift steeds meer naar andere vormen van gebruik; in de Centrale Bibliotheek en ook in de meeste wijkvestigingen.
Lenen
De zogenaamde gemak diensten zoals het gratis reserveren van bibliotheekmaterialen, het ontvangen van inleverattenties voordat de uitleentermijn verstreken is en het eenvoudig kunnen verlengen van de leentermijn via de website blijft populair en is in 2014 wederom gestegen. Om de enorme reserveringenstroom werkbaar te houden, zijn er in 2014 maatregelen voorbereid om vanaf 2015 een lichte beperking in het gratis reserveren in te voeren.
3
4
Sinds dit jaar kunnen leden van de Bibliotheek ook lid worden van het (landelijke) vernieuwde E-book platform dat gefinancierd wordt met de gelden die op landelijk niveau aan het “bibliotheekbudget” uit het gemeentefonds zijn onttrokken. Het is een product dat landelijk en binnen Utrecht nog vrij beperkt wordt gebruikt; 0,8% van de inwoners van Utrecht heeft zich aangemeld voor een web account. De afname van het uitlenen van muziekmaterialen is een lijn die zich doorzet. Weliswaar is de consumptie van muziek hoog maar de laagdrempelige beschikbaarheid van muziek via streaming en downloaden, overstijgt de koop en het lenen van cd’s. Hetzelfde geldt voor bladmuziek: de beschikbaarheid in pdf’s van complete werken, neemt toe en is daardoor een stevige concurrent voor het uitlenen van bladmuziek. Naast het verder invoeren van Retail aspecten is er in 2014 in alle vestigingen een verandertraject doorgevoerd waarbij er overgegaan is naar een “actieve klant benadering”. Het traditionele werken achter een klantenservice balie en/ of inlichtingenbureau, wachtend op de (vragen van) bezoekers is niet meer van deze tijd. Bezoekers worden actief benaderd, er wordt onderscheid gemaakt tussen “snuffelende” en “zoekende” mensen en de service is daarop aangepast.
Bezoekers
Opvallend is de daling van het aantal bezoekers in de Centrale Bibliotheek en de enorme stijging daarvan in de vestiging Oog in Al. Van nieuwe goed geoutilleerde vestigingen gaat een grote aantrekkingskracht uit. Een moderne uitstraling, gecombineerd met gebruiksgemak en de mogelijkheden om collecties en activiteiten aantrekkelijk en professioneel te presenteren, conform de bibliotheekformule, heeft succes. Het jarenlange proces om te komen tot nieuwbouw voor de Centrale Bibliotheek en de daarmee gepaard gaande veroudering, mede door achterstallig onderhoud, van het huidige pand en inrichting, maakt dat de Centrale Bibliotheek fors aan aantrekkelijkheid heeft ingeboet. Bovendien is de grens bereikt om met de huidige techniek, indeling en uitstraling van het gebouw de activiteiten en programma’s te kunnen ontwikkelen en presenteren die passend en noodzakelijk zijn voor het veranderende bibliotheekgebruik.
5
6
Informeren en leren
Van oudsher zijn openbare bibliotheken de laagdrempelige, betrouwbare informatiebron. Door de sterk veranderende context in de informatiesamenleving is er haast sprake van een zoektocht naar wat de bagage is die mensen nodig hebben om als actief burger in de samenleving te kunnen functioneren en hoe wij dat als Bibliotheek zo goed mogelijk kunnen faciliteren.
Informeren
Door verschuivingen in het vraagpatroon van onze bezoekers waarbij steeds minder “zoekvragen” en steeds meer “duiding en inspiratie vragen” worden gesteld, zijn wij overgegaan op de eerder genoemde actieve klantbenadering. De traditionele vraag inventarisatie die wij weergaven in onze jaarverslagen, voeren we niet meer uit. Vraagbeantwoording, inspiratie, advies: “in gesprek met onze klanten” het vindt plaats in de bibliotheekruimte, tussen de kasten, bij de displays en bij de pc’s en niet meer statisch van achter een inlichtingenbureau waar vragen gemakkelijk geturfd konden worden.
Leren
Voor de mensen met beperkte vaardigheden in het gebruik van informatiebronnen hebben wij in 2013 het initiatief genomen om samen met een aantal stedelijke partners het project Leven en Leren op te zetten. Met dit project willen we burgers mogelijkheden bieden om basisvaardigheden te leren zodat zij beter in staat zijn te participeren in de maatschappij. Het project is in 2014 gestart. De bibliotheek heeft per juli 2014, deels met een projectsubsidie vanuit DMO, een programmaleider Educatie Volwassenen aangesteld, die tevens functioneert als projectleider Leven en Leren. Dit is een van de manieren waarop de bibliotheek haar maatschappelijke taak met andere instellingen in de stad wil vormgeven: • In 2014 is een programma basisvaardigheden tot stand gekomen in de pilotwijken Kanaleneiland en Overvecht. Naast bestaand aanbod is er nieuw aanbod ontwikkeld. • In de bibliotheken Overvecht en Kanaleneiland is het Taal Informatie Punt (TIP) uitgebreid voor doorverwijzing naar cursussen digitale vaardigheden. Er zijn computercursussen gestart, een computerinloop, tablet- en privacycafés. • Ook heeft de cursus werken met de e overheid plaatsgevonden in drie Bibliotheekvestigingen, eveneens deels gefinancierd met een aanvullende subsidie vanuit DMO. • Er is een nieuwe cursus taal/digitaal ontwikkeld, speciaal voor die cursisten die vastlopen in een computercursus door onvoldoende taalvaardigheid. 7
8
• Er zijn verbindingen gelegd en afspraken gemaakt met partnerorganisaties, onder andere in 2 wijkbijeenkomsten in de bibliotheken Overvecht en Kanaleneiland en ook door directe afspraken bijvoorbeeld met het UWV. Afstemming van het aanbod en afspraken maken over een ‘ warme’ overdracht zijn erg belangrijk voor het bereik van laaggeletterde en laaggeschoolde wijkbewoners. • De week van de alfabetisering heeft in het teken gestaan van (Digi)Taal. Tijdens deze week organiseerden de Leven en Leren partners diverse (digi)taal activiteiten voor cursisten, ook in de bibliotheek. Op de stedelijke conferentie in het Stadhuis stond de werkwijze van het project Leven en Leren centraal in een workshop. • Vanuit het project Leven en Leren is er meegewerkt aan de ontwikkeling van een brochure en drie filmpjes over dit onderwerp. Dit initiatief is in de plaats gekomen van de Informatiecampagne laaggeletterdheid die samen met RTV Utrecht en de gemeente voor de week van de alfabetisering ontwikkeld zou worden. • Het project “taalcoach in de bieb” met als doel de taalvaardigheid van Utrechtse laaggeletterden te vergroten door taalcoaches in de bibliotheek te ondersteunen, ontving in december de Utrechtse tolerantieprijs 2014.
Educatie
9
De intensieve samenwerking met het onderwijs is in 2014 voortgezet. Naast de jaarprogramma’s met een educatief aanbod (voor peutercentra, basisonderwijs en VO), variërend van bezoeken in een van onze vestigingen tot verschillende mogelijkheden om collecties op school te gebruiken, is er met aanvullende subsidies ingezet op: • Activiteitenprogramma voor Spelenderwijs; gericht op kinderen van tweeënhalf tot vier jaar, de pedagogische medewerkers en de ouders. • Training Voorleescoördinator; pedagogische werkers van 7 peutercentra zijn opgeleid tot voorleescoördinator en een gedeelte van de subsidie was bedoeld- en is gebruikt voor een impuls voor het boekenbezit van de peutercentra. Met bovenstaande activiteiten beogen wij bij te dragen aan bevordering van de taalontwikkeling en leesplezier van peuters, bevorderen van het voorlezen in de thuissituatie, ouderparticipatie en –betrokkenheid, kennisvermeerdering van pedagogisch werkers en een doorgaande lijn tussen voorscholen en basisscholen. Ten opzichte van 2013 is er een lichte stijging van het aantal groepsbezoeken leesbevordering van peutercentra en een daling van 9% van het aantal afgenomen groepsbezoeken door het basisonderwijs. Daar staat tegenover dat het aantal groepsabonnementen (waarmee groepen klassikaal komen lenen) met 10% is gestegen. Met een aanvullende provinciale subsidie is in 2014 een start gemaakt met het “3D Kastelenproject”. Een educatief project voor groep 7 en 8 dat de toekomst van digitale fabricage koppelt aan het verleden van Utrecht. Waarin kinderen het verschil leren tussen 2D en 3D en kennis maken met nieuwe ontwikkelprocessen en technieken en waarin 3D printen centraal staat. 10
De Skoolzones in Overvecht en Kanaleneiland hebben we gecontinueerd. De Skoolzone in onze vestiging Parkwijk liep niet en daarom hebben we die verplaatst naar onze (jeugd)vestiging Waterwin. Met een tournee langs alle scholen in het werkgebied hebben we ingezet op “in korte tijd bekendheid genereren”. Het aantal groepsbezoeken voor het VO is ten opzichte van 2013 verdubbeld. Naar analogie van onze vestiging in Vleuterweide waar we het bibliotheekgebruik voor leerlingen van het Amadeus Lyceum faciliteren, doen we dat nu ook in onze vestiging in Parkwijk die in 2014 op woensdagochtend is open gegaan voor de leerlingen van het Via Nova College. De ambitie om in 2014 ook de dienstverlening aan en samenwerking met het ROC te versterken is niet gelukt en wordt opnieuw opgepakt in 2015.
Cultuur, ontmoeting en debat
Onder het motto “wij helpen mensen de wereld lezen” heeft er een keur van activiteiten plaats gevonden in tenminste twee wijkvestigingen in elk rayon. Een mix van kennismaken met aspecten van cultuur, informeren en/ of discussiëren over maatschappelijke onderwerpen en ervaringen en kennis delen over relevante zaken. De activiteiten varieerden van kleinschalig met een beperkt aantal bezoekers tot grotere evenementen met veel bezoekers. Naast het programma voor volwassenen waren er ook activiteiten voor kinderen (en hun ouders) waar veel belangstelling voor was. In het voorjaar van 2014 dreigden de gezamenlijke lezingen met Polare-Broese te verdwijnen door het faillissement van de Polare keten. Gelukkig kwam er een doorstart voor boekhandel Broese en hebben we de samenwerking, na een onderbreking, kunnen continueren. De in het Jaarplan 2014 aangekondigde verdieping van inhoudelijke, programmatische samenwerking met Filmtheater ’t Hoogt (op weg naar Bibliotheek++) is begin 2014 gestopt. Met het afblazen van de bouwplannen voor het Smakkelaarsveld was er geen voedingsbodem meer om deze samenwerking te intensiveren. De nieuwe vestiging Oog in Al is, net als de Centrale Bibliotheek, op zondagmiddag geopend. Ook daar hebben in het laatste kwartaal van 2014 een paar succesvolle activiteiten op de zondagmiddag plaats gevonden. Infotainment, gecombineerd met lenen en lezen, blijkt in een behoefte van onze bezoekers te voorzien. De koffie-ochtenden voor ouderen in Hoograven, de “verhalen aan de leestafel” in Kanaleneiland en de “computer-inloop” in Overvecht waarmee wij vorm geven aan de ambitie om de ontmoetings- en verblijfsfunctie in samenwerking met groepen burgers te bevorderen, zijn in 2014 gecontinueerd. 11
12
Bedrijfsvoering Personeel en Organisatie Organigram
In het organigram is de organisatie conform de besluiten uit 2012 weergegeven. De werving van Manager B (in 2013 om financiële redenen uitgesteld) is eind 2014 gestart.
Personeelsomvang en -samenstelling Aantal medewerkers Aantal FTE Gemiddelde leeftijd Verdeling man/vrouw Aantal fulltimers Aantal parttimers
13
per 1 januari 2014 158 118,1 50,4 44 m. / 114 vr. 21 137
Per 31 december 2014 151 113,1 50,7 43 m. / 108 vr. 22 129
14
De formatie is in 2014 afgenomen met 5 fte (179 uur) t.o.v. 2013 en er heeft een verschuiving plaatsgevonden van onbepaalde tijd naar bepaalde tijd. Medewerkers met een dienstverband voor onbepaalde tijd die uit dienst zijn gegaan, zijn vervangen door medewerkers met in eerste instantie een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (gangbaar is een overeenkomst voor 12 maanden). In het totaal werken er op 31 december 2014 151 medewerkers bij de Bibliotheek Utrecht.
Leren en ontwikkelen In 2014 is uitvoering gegeven aan het scholingsprogramma. De succesvolle opzet van het “Sterrenprogramma” werd gecontinueerd. Geleerd van het programma van 2013 is het qua omvang en intensiteit iets in omvang teruggebracht. De aandacht voor ondernemerschap en flexibiliteit t.a.v. veranderingen blijven onverminderd speerpunten in het scholingsbeleid.
Verzuim Het ziekteverzuimpercentage was in 2014 6,9%. Ten opzichte van 2013 is dat een stijging van 1,6%. Het streven om het verzuimpercentage terug te brengen naar 3,5% is niet gelukt. De stijging wordt veroorzaakt doordat er in 2014 meerdere langdurig zieken waren die gedurende een langere periode (volledig of gedeeltelijk) waren uitgevallen. Het totaal aantal ziekmeldingen lag in 2014 10% lager dan in 2013.
Sociaal Plan en bedrijfsregelingen De overgangsregelingen die opgenomen zijn in het Sociaal Plan (looptijd tot 1 januari 2016) zijn conform de bepalingen uitgevoerd. Omdat een aantal overgangsregelingen in 2015 stopt en anderen “beduidend” in financiële compensatie minder worden, is er in december 2014 een extra bericht op intranet gepubliceerd om de medewerkers hier goed en tijdig over te informeren.
Medezeggenschap Samenstelling Ondernemingsraad op 31 december 2014 Marjan Poort Voorzitter Medewerker Bibliotheek Martijn de Haas Secretaris Medewerker Bibliotheek Medine Akdeniz Lid Medewerker Bibliotheek Ella van Hal Lid Medewerker Bibliotheek Tineke van der Schaaf Lid Domeinspecialist Educatie
15
Overleg en aandachtspunten Ondernemingsraad De Ondernemingsraad overlegde vijf-wekelijks met de directeur bestuurder. Het Medewerkers Tevredenheid Onderzoek, de (personele) gevolgen door de cumulatie van bezuinigingen, het verder aanpassen van bedrijfsregelingen en de HR-cyclus (functioneren en beoordelen) waren onderwerpen van overleg. In april 2014 heeft het jaarlijkse overleg van de OR met de Raad van Toezicht plaatsgevonden.
Kwaliteitszorg
De Bibliotheek Utrecht conformeert zich aan kwaliteitsnormen en -standaarden die zijn ontwikkeld door de Stichting Certificering Openbare bibliotheken. De audit voor de certificering stond gepland voor najaar 2014. Op ons verzoek is dit doorgeschoven naar april 2015. In november 2014 heeft de VNG ingestemd met het nieuwe certificeringskader voor de periode 2014 – 2017. De belangrijkste verandering is dat strikte normering is vervangen door een kwaliteitskader waaraan moet worden voldaan.
Huisvesting
Aan de zorg voor en het realiseren van passende huisvesting is in 2014 veel aandacht besteed.
Centrale Bibliotheek Het raadsbesluit voor de nieuwe Centrale Bibliotheek en het Artplex behaalde geen meerderheid in de raadsvergadering van 13 januari waardoor aan een lang en moeizaam ontwikkeltraject waar veel tijd en geld in geïnvesteerd was een abrupt en teleurstellend einde kwam. Snel na dit raadsbesluit waren er eerste oriëntaties op herhuisvesting van de Centrale Bibliotheek in het voormalige postkantoor op de Neude. Met het aantreden van het nieuwe college, na de gemeenteraadsverkiezingen, wijzigden de financiële kaders doordat er een taakstelling werd uitgevoerd op de opgebouwde reserves voor een nieuwe Centrale Bibliotheek. Planvorming voor (her)huisvesting van de Centrale Bibliotheek, met enerzijds (te) beperkte financiële ruimte en anderzijds de wens en noodzaak om qua techniek, indeling en uitstraling een gebouw te creëren dat veranderend bibliotheekgebruik kan faciliteren, heeft een groot beslag gelegd op de beperkte beleidscapaciteit van de Bibliotheek. Naast huisvesting op de Neude zijn er verschillende alternatieven aangedragen, bestudeerd, doorgerekend en op hun mogelijkheden beoordeeld. Een intensief proces dat in 2015 door loopt.
16
Bibliotheek Oog in Al Op 27 september werd de nieuwe bibliotheekvestiging Oog in Al in Cereol geopend. In deze vestiging zijn de twee kleine en verouderde vestigingen Lombok en Oog in Al samengevoegd. De nieuwe bibliotheekvestiging is een verrassende mengeling van industrieel erfgoed en moderne bouw. Ingericht volgens de landelijk ontwikkelde bibliotheekformule en, als onderdeel van een multifunctionele accommodatie, een bruisend punt in de wijk waar veel en enthousiast gebruik van gemaakt wordt.
Bibliotheek Kanaleneiland In 2014 is de bouw van start gegaan van het nieuwe gebouw aan de Churchilllaan waarin de Bibliotheek Kanaleneiland en het Wijkservicecentrum hun intrek gaan nemen. Medio 2015 wordt het gebouw opgeleverd. In 2014 is een start gemaakt met de inrichtingsplannen. Conform veranderend bibliotheekgebruik wordt er in deze vestiging uitgebreid rekening gehouden met faciliteren van bijeenkomsten, cursussen etc.
Bibliotheek Stadsdeelcentrum Leidsche Rijn De planontwikkeling voor de realisatie van de Bibliotheek in het Stadsdeelcentrum is in 2014 voortgezet. Ook zijn er onderhandelingen en overleggen geweest over huurprijs en huurvoorwaarden. Deze onderhandelingen en oriëntatie op alternatieve locaties voor de Bibliotheek in het nieuw te bouwen winkelcentrum lopen door in 2015.
Afdeling Educatie In de vestiging Kanaleneiland is ook de afdeling Educatie gehuisvest. Op termijn zou deze afdeling “ingehuisd” worden hetzij in de nieuwe Centrale Bibliotheek hetzij in de Bibliotheek in het Stadsdeelcentrum Leidsche Rijn. Eind 2014 zijn er onderhandelingen gestart om de ruimte van de voormalige bibliotheekvestiging aan de Plantage voor een overbruggingsperiode te huren voor de afdeling Educatie.
17
18
Communicatie & Marketing
Zoals aangegeven in het Jaarplan 2014 is er met een verhoging van het budget extra ingezet op Marketing. Ledenbehoud en ledenwerving waren en blijven de speerpunten in het marketingbeleid. Naast het ondersteunen (op PR en marketinggebied) van activiteiten zijn er in 2014 een aantal ontwikkelingen in gang gezet. De belangrijkste activiteiten en ontwikkelingen waren: • Boekstart in alle vestigingen. Bekostigd uit een extra subsidie vanuit DMO hebben er in alle vestigingen activiteiten plaats gevonden. Met 34 workshops en voorstellingen zijn 1.154 ouders en kinderen bereikt. En in 2014 zijn er 3.269 Boekstartleden ingeschreven waarmee 66% van de geboren baby’s is ingeschreven als Boekstartlid. • De Nationale Voorleesdagen en de Kinderboekenweek zijn jaarlijks terugkerende programmaonderdelen die zeer populair zijn bij de doelgroepen en zich voor ons uitstekend lenen voor ledenwerving en ledenbehoud. • Voor volwassenen zijn er meer dagdelen activiteiten georganiseerd maar met minder bezoekers/ deelnemers. De reden daarvoor is dat er meer kleinschalige activiteiten zijn georganiseerd en minder grote evenementen waren dan in 2013 • In september zijn wij gestart met een nieuwe reeks e-nieuwsbrieven naar onze klanten: - Een welkomscyclus van 5 speciale e-nieuwsbrieven, met een interval van steeds een week, aan al onze nieuwe volwassen klanten. Men ontvangt deze 5 mails naast de reguliere maandelijkse nieuwsbrief. - Een reguliere jeugdnieuwsbrief voor alle leden t/m 17 jaar. Met nieuws, acties, activiteiten en programma speciaal gericht op jeugd en jongeren. Ruim 16.000 jeugdleden ontvangen deze nieuwsbrief. • De daling van het aantal volwassen leden heeft onderzoeksvragen opgeroepen: - Naast de Biebpanel-onderzoeken die wij gebruiken om de wensen en mening van onze leners te peilen, heeft er in 2014 een “diepte-onderzoek” plaats gevonden onder 20-35 jarigen (leden en niet leden). Belangrijkste conclusies waren: vanzelfsprekendheid van een bibliotheeklidmaatschap bestaat niet meer onder deze groep, beelden van de bibliotheek (qua gebouw, qua inrichting, qua collectie) zijn verouderd, bibliotheek(vestigingen) zijn te onzichtbaar. Deze conclusies zijn belangrijke input voor de focus van het marketingbeleid in 2015. - In het najaar van 2014 hebben wij opnieuw de MOSAIC-segmentatie (klant segmentatie) laten matchen met ons lenersbestand. Dat heeft noodzakelijke en waardevolle bouwstenen opgeleverd voor het Ondernemingsplan dat in 2015 geschreven gaat worden. 19
20
Governance
De Stichting de Bibliotheek Utrecht werkt op basis van het Raad van Toezichtmodel voor professionele organisaties. Deze vorm van bestuur is ingericht conform de uitgangspunten van de Code Cultural Governance. De Raad van Toezicht vervult daarbij goedkeurende, controlerende en adviserende taken en heeft bevoegdheden met betrekking tot belangrijke (strategische) keuzes en het bestuur. De directeur-bestuurder is daarbij degene met bestuursverantwoordelijkheid die het beleid vaststelt. In 2014 zijn de werkwijzen en afspraken, voor zover na de verzelfstandiging van 2013 nog noodzakelijk of wenselijk, verder vastgesteld en vastgelegd. De directeur-bestuurder is bestuurslid bij de Stichting Pica en voorzitter van het bestuur van NBD/Biblion. De vergoedingen voor deze nevenfuncties komen ten goede aan de Bibliotheek Utrecht.
Personele samenstelling Directeur/bestuurder Ton van Vlimmeren
Leden van de Raad van Toezicht Laurent van den Nouwland, voorzitter Maarten van Ditmarsch, vice-voorzitter Jelle Kaldewaij, secretaris Miek Krol, lid Bob Vermaak, lid Frank Verleg, lid
21
22
De Bibliotheek Utrecht in cijfers 2013
Fysiek
Dienstverlening Bezoekers 1.302.433 Leners 68.171 • waarvan jeugd 34.277 • waarvan volwassenen 31.651 • waarvan instellingen en overige 2.243 Uitleningen 2.729.423 Uitleningen E-books - Educatief programma met scholen Groepsbezoeken leesbevordering Voorschool + psz/kdv 190 Groepsbezoeken leesbevordering Basisschool 418 Groepsbezoeken Voortgezet Onderwijs 63 Deelnemers groepsbezoeken 14.560 Schrijversbezoeken op school, groep 5/6/7/8 en VO 135 Deelnemers schrijversbezoeken 3.075 Uitgezette project- en wisselcollecties 2.116 Materialen uitgeleend in project- en wisselcollecties 45.157 Bibliotheek- en internetinstructies Basisonderwijs 69 Voortgezet onderwijs 41 Deelnemers bibliotheek- en internetinstructies 2.545 Cultureel-informatief programma Aantal activiteiten (cultureel, educatief/informatief) 221 Deelnemers aan deze activiteiten 10.375
Virtueel
1.319.517 68.541 37.529 28.744 2.268 2.733.336 15.446 207 413 116 14.305 86 2.150 2.043 45.313 60 81 2.680 237 7.142
Aantal bezoekers website Bibliotheek 875.598 Abonnees Nieuwsbrief (digitaal) 26.911 Abonnees Nieuwsbrief jeugd (digitaal) start sept. ‘14 - Volgers op Twitter 2.045 Facebook aantal “likes” - Reserveringen 199.605
23
2014
950.668 27.500 16.000 2.200 3.682 212.630
24
Wat heeft dat gekost? Opbrengsten Gebruikersinkomsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Subsidies Totaal opbrengsten
Realisatie 2014
Begroting 2014
1.330.526 400.485 467.184 11.663.365 13.861.560
1.168.517 204.510 308.917 11.570.566 13.252.510
Exploitatiekosten Bestuur en organisatie 210.677 Huisvesting 2.808.270 Personeel 6.904.024 Administratie 433.669 Transport 32.958 Automatisering 734.295 Collectie & Media 1.549.054 Specifieke kosten 70.653 Overige kosten 58 Totaal exploitatiekosten 12.743.659 Kapitaallasten Afschrijvingen materiele vaste activa 543.249 Rente lasten leningen gemeente 101.010 Totaal kapitaallasten 644.259
Resultaat
25
473.641
167.000 3.115.799 6.655.608 400.000 37.835 701.778 1.500.700 74.000 0 12.652.720 492.599 104.793 597.392 2.397
26
Uitgave van de Bibliotheek Utrecht
Tekst Herman Scheffer
Lay-out Karin Telleman
Drukwerk Frans de Jong
mei 2015
www.bibliotheekutrecht.nl