De canon van (duurzaam) ondernemen “Herstel” 2010 - ? ISO 26000 Guidelines Social responsibility 2010 “Banken - Crisis” 2008
Duurzaamheid: van bedreiging naar kansen voor het bedrijfsleven
De samenleving door de jaren heen
“IFRS” 2005 “Code Tabaksblat” 2004
Sarbanes-Oxley 2002 ENRON affaire 2001
Eco-efficiency –- Sustainability 2000 EMAS/ Rapportage 1995 Milieuzorgsystemen: normen & certificatie 1990 Brundtland report “Our common future” 1987 Milieumanagement: EMS & auditing 1985
VNO - NCW congres Food, Feed and Fuel 9 november 2010
Triple P Triple B CR – CSR CG
“Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen”
Milieucoördinatoren 1980 Procesgeïntegreerde benadering1975 Club van Rome “Limits to growth” 1972 “End of Pipe” benadering 1970
Social Responsible Investments Environmental Social Governance
Oprichting Club van Rome 1968 Milieubewustzijn 1964 Rachel Carson: “Silent Spring” 1962
Global Reporting Initiative UN Global Compact
“Scientific Management” ±1900 1ste en 2de industriële revolutie ±1810 - ±1850
Henk Schepers
Feodale samenleving ±300 - ±1500 “Oergemeenschap”
Stelling 1
Waarom duurzaam?
• De toekomstige klimaat, grondstoffen, voedselcrisis zal erger zijn dan de financiële crisis van 2008
• Ondernemingen vervlochten met samenleving • Maatschappelijke druk • Duurzaam inkopen overheid • Eisen rond CSR bij financiering (banken, private equity) • Accountancy regels (IFRS) • Let op: past events in relatie tot future cash out flow
• Bedrijfseconomisch perspectief • Duurzame bedrijven presteren beter • Grondstoffen schaarste • Betere producten door minder grondstoffen, minder energie en minder ‘afval’ • Bestaansrecht garanderen
‘Duurzaamheid moet leuk zijn’ ! • De hype voorbij, duurzaamheid is een blijvertje • Duurzaamheid legt druk op governance en compliance, maar vraagt vooral om leiderschap en ondernemerschap
Duurzaamheid is geen exacte wetenschap
Stelling 2
• Het huidige regeerakkoord is een zegen voor een positieve ontwikkeling van duurzaamheid
Cradle to Cradle: the goal is quality
Verwarrend, of meer van hetzelfde? • Duurzaam ondernemen versus Maatschappelijk verantwoord ondernemen versus Environmental Social Governance • Eco-efficiency of Eco-effectief • GRI versus Global Compact • Productgerichte milieuzorg of Cradle to Cradle (C2C)
Eco effectiveness
Wanneer is het duurzaam? • Blauwdruk bestaat niet • Verschillende beoordelingssystemen (LCA, EVR, CO2 footprint, C2C, etcetera) • Grenzen vaak bepalend!
Eco efficiency
Waste equals Food
Stelling 3
• Duurzaamheidsmaatregelen maken uw bedrijf winstgevender
Marktonderzoek Duurzaamheid
Aan de slag met duurzaamheid Niet (te) lang praten, maar doen!
2. Verwacht u dat uw bedrijf komend jaar gaat investeren in duurzaamheidmaatregelen? Het gaat hierbij om maatregelen die niet vanuit wetgeving, bijvoorbeeld vergunningen, verplicht zijn. Ja (naar vraag 3)
51%
Nee (naar vraag 3)
42%
Onbekend/weet niet (naar vraag 3)
7%
• Voorwaarden zijn visie, overtuiging en waarden • Uitgangspunt is Profit (of …. prosperity) • Business case bepalend • Maar……beter gebalanceerd in de Triple-P gedachte • En let op……risico’s to stay business nemen toe – Aantal zaken moeten, marktconformiteiten zoals eisen aan duurzaam inkopen • Je hebt vandaag nodig om morgen te veranderen
Twee sporen
De praktijk bij Tauw
• Bedrijfsvoering (secundaire processen) • Compliance als minimum • Quick wins in de bedrijfsvoering zijn vandaag al realiseerbaar
• Vernieuwend ondernemen (primair proces) • Voorbij compliance, kansen benutten • Herdefinitie productieproces (vereist ‘out of the box’ denken) • Verduurzamen van uw producten
• ‘Creating sustainable solutions for a better environment’ • Meer dan 80 jaar succesvol • Meersporen beleid duurzaamheid • Bedrijfsfilosofie en motto • Bedrijfsvoering • Duurzaamheid in onze adviezen
• Een continue zoektocht • Voorwaarde is vermogen om je te kunnen te verbinden en vanuit tegenstellingen tot een nieuwe synthese te komen
• Incrementeel of ‘het roer om’ • metrokaart
Criteria voor duurzame ontwikkeling
Veroudering AVI bodemas
- Hier - Daar - Nu - Later
Toepassing van milieu in het project - Kringlopen sluiten - Grondstofgebruik - Fossiele brandstof - Waterverbruik
Invloed van project op welzijn en bewustzijn - Veiligheid - Welzijn - Bewustwording - Betrokkenheid
grondstofgebruik
nu
MILIEU Invloed van project op milieu
kringloop
later
Invloed van project op kennis en welvaart - Kennisontwikkeling - Kennisdeling - Economie - Rechtvaardigheid
fossiele energie
daar
w atergebruik
hier
kennisontw ikkeling
bew ustzijn
economie
betrokkenheid
kennisdeling
w elzijn
MAATSCHAPPIJ
rechtvaardigheid veiligheid
Oud: afval beperkt lozen
Water
Nieuw: afval is voedsel
CO2 proces
Andere grondstoffen
Afvalwater
wzi N P …
Warmte
O2
CO2
Water
proces
Andere grondstoffen
Afvalwater
Biodiesel Biogas
algen
Warmte Schoon water
Diverse hoogwaardige produkten
opp. water opp. water
Tauw Innovaties
Vernieuwend ondernemen
• Een continue zoektocht
• Ingrepen in primaire proces vraagt om herdefinitie
• Voorwaarde is vermogen om je te kunnen te verbinden en vanuit tegenstellingen tot een nieuwe synthese te komen
• Aantal voorbeelden van productinnovaties • Houton® palen • Natural Cap Volgermeerpolder • DuurzaamheidsKompas
• Strategie bepaling > de juiste dingen doen! • Waarde keten wordt steeds belangrijker • ‘Factory of the Future’
Duurzaam ondernemen binnen bereik
Als je (n)iets met MVO hebt, kun je er (n)iets mee