De bijna nul- energiewoning : de woning van de toekomst. Energieconsulent NAV-BVA arch. Luc Dedeyne

De bijna nul- energiewoning : de woning van de toekomst Energieconsulent NAV-BVA arch. Luc Dedeyne Architect : Luc Dedeyne Architect : Kim Nuyttens

GSM 0473 551 568 [email protected] GSM 0473 524 477 [email protected]

1

 CASE WONING -

Uitgangspunt

▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL

▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪

LUCHTDICHTHEID VENTILATIE BUITEN ZONNEWERING RUIMTEVERWARMING SANITAIR WARM WATER RESTERENDE ENERGIE

Nu bouwen met de eisen van de toekomst K45/E80 <->

Bijna Nul- energie woning (<=15 kWh/m2.a ??, n50 <= 0,6 ??, geen koeling ??, rest hernieuwbare energie)

Hoe moet de woning er nu uitzien om te voldoen aan de eisen van 2021 ?

Studie van één case (niet veralgemenen !) Principe van Trias energetica Isolatie schildelen, Luchtdichtheid, Buiten- zonnewering Ventilatiesysteem met WTW Techniek verwarming Hernieuwbare energie

2

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept: beschermd volume

3

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept: beschermd volume

4

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept :beschermd volume

5

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept: beschermd volume

6

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept

7

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept

8

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ontwerp en EPB-concept

9

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Isolatie van de schildelen

10

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Muren : 0.12 W/m2K

11

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Ramen: 1.11 W/m2K

12

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Plat dak: 0.10 W/m2K

13

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Vloer op volle grond: 0.08 W/m2K

14

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Optie B : EPB-aanvaarde lineaire bouwknopen + 3 K

Het K-peil bepaalt de conditie van de woning, het is een blijvende kwaliteit

15

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Optie B : Puntbouwknopen : +1 K-peilpunt

16

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

K(45) 26

Globaal isolatiepeil of K-peil : K26 (22+3+1)

Het K-peil bepaalt de conditie van de woning, het is een blijvende kwaliteit

17

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

K(45) 26

n50 0.6

Luchtdichtheid

Luchtdicht bouwen is een blijvende kwaliteit en noodzakelijk om correct te kunnen ventileren.

18

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

K(45) 26

n50 0.6

Balansventilatie

Ventilatie is de garantie voor een goede luchtkwaliteit

19

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Buitenzonnewering (ZO-Z-ZW)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Zoveel als mogelijk zonne-energie als het NODIG is.

20

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Verwarming op lage temperatuur : aanvoer max 36°C

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Lage temperatuursverwarming is toekomstgericht verwarmen

21

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Verwarming condensatieketel of warmtepomp

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Gering impact op E-peil omdat K-peil al laag is

22

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

E(80)

Ruimteverwarming ofwel condensatieketel (2.4-14 kW)

27

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Gering warmteverlies 3536W (-9/21)

23

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

E(80)

Ruimteverwarming ofwel warmtepomp W/W

21 (27ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Zoveel mogelijke hernieuwbare energie om te verwarmen zonder actieve koeling.

24

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

E(80)

Sanitair warm water zonder circulatieleiding

21 (27ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Warm water met de zon als het kan Warm water met de WP als het niet anders kan (moet)

25

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Laag energie woning (< 30 kWh/m2.a)

€/jr 350 O.V. -40% (10jr) 4200€+2650€ LE- label (VEA) NEB 24 E(80)

HE 11263 21 (27ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Netto energiebehoefte voor verwarming en koeling

26

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Naar bijna 0-energiewoning met hernieuwbare energie

€/jr 350 O.V. -40% (10jr) 4200€+2650€ LE- label (VEA) NEB 24 E(80)

HE 11263 21 (27ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

Resterende energievraag voor verwarming en koeling door ter plaatse opgewekte hernieuwbare energie

27

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Naar bijna 0-energiewoning met hernieuwbare energie

€/jr 0 O.V. -40% (10jr) 4200€+3600€ LE- label (VEA) NEB 24 E(80)

HE 0 10 (11ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

1.8 kWpiek met WP 2.7 kWpiek met condenserende ketel

28

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Bijna 0-energiewoning

€/jr 0 O.V. -40% (10jr) 17000€+3600€ 0E- label (VEA) NEB 24 E(80)

HE 0 10 (11ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

n50 0.6

NEB 15 kWh/m2.a niet haalbaar, tenzij …

29

 CASE WONING - Uitgangspunt ▪ ONTWERP ▪ SCHILDELEN ▪ K-PEIL ▪ LUCHTDICHTHEID ▪ VENTILATIE ▪ BUITEN ZONNEWERING ▪ RUIMTEVERWARMING ▪ SANITAIR WARM WATER ▪ RESTERENDE ENERGIE

Bijna 0-energiewoning

€/jr 0 O.V. -40% (10jr) 17000€+3600€ 0E- label (VEA) NEB 24 E(80)

HE 0

Ofwel geen ramen in de woning Ofwel geen vrijstaande zijgevels

geef Achitectuur nog een kans !

10 (11ketel)

O(8000-17500) 9600 K(45) 26

NEB 15 kWh/m2.a niet haalbaar, tenzij …

n50 0.6

en laat ons thuis voelen in de woning 30

Achitectuur maakt nog kans ! Bijna 0- energiewoning : Laag energie woning met de resterende energievraag voor ruimteverwarming en koeling met hernieuwbare energie 31