De Beweegweek Handleiding voor basisscholen bij de organisatie van de Beweegweek

De Beweegweek

Handleiding voor basisscholen bij de organisatie van de Beweegweek.

Tekst: Nanda Jorna Uitgave: JUMP-in Lay-out: Nanda Jorna Jaar van uitgave: februari 2008 www.Jumpin.nl

1

Inleiding ............................................................................................................... 2 1.1 1.2

2

Wat is de Beweegweek? ................................................................................ 2 Leeswijzer ....................................................................................................... 2

Thema’s ............................................................................................................... 3 2.1 Sport & Bewegen ............................................................................................ 4 2.1.1 Warming-up .............................................................................................. 4 2.1.2 Gebruik maken van bestaande schoolsportclubs ..................................... 4 2.1.3 Kennis maken nieuwe sporten .................................................................. 4 2.1.4 Groot beweegproject ................................................................................ 5 2.1.5 Andere activiteiten .................................................................................... 6 2.1.6 Sportmarkt ................................................................................................ 6 2.2 Gezonde Voeding & De Energiebalans .......................................................... 7 2.2.1 Voedingscentrum ...................................................................................... 7 2.2.2 Thema in de klas ...................................................................................... 7 2.2.3 Smaaklessen ............................................................................................ 7 2.2.4 Voedingslessen ........................................................................................ 7 2.2.5 Overgewicht gesproken ............................................................................ 7 2.2.6 Poster Gezond & Ongezond ..................................................................... 8 2.2.7 Traktaties op school .................................................................................. 8 2.2.8 Informatieve teksten schoolkrant .............................................................. 8 2.2.9 Gezond ontbijten....................................................................................... 8 2.2.10 School Gruiten .......................................................................................... 9 2.2.11 Voeding/ sportmarkt .................................................................................. 9 2.3 Ouders .......................................................................................................... 10 2.3.1 Voorlichting voor ouders ......................................................................... 10 2.3.2 Informatie film JUMP-in .......................................................................... 10 2.3.3 Folders en posters .................................................................................. 11 2.3.4 Open gymles........................................................................................... 11 2.3.5 Ouderparticipatie .................................................................................... 11 2.3.6 Samen sporten (ouder en kind) .............................................................. 11 2.3.7 Sport voor ouders ................................................................................... 11 2.3.8 Voeding / Sportmarkt .............................................................................. 11

3

Organisatie ........................................................................................................ 12 3.1 3.2 3.3 3.4

4

Wie zitten er in het Sportcomité? .................................................................. 12 Financiën ...................................................................................................... 13 Belangrijke tips bij de organisatie! ................................................................ 14 Evaluatie ....................................................................................................... 15

Schematisch overzicht acties Beweegweek .................................................. 16 4.1

Gebruiksklaar document planning Beweegweek .......................................... 20

5

Overzicht Interessante Websites..................................................................... 22

6

Bijlagen.............................................................................................................. 23

Handleiding Beweegweek

1

1

1.1

Inleiding

Wat is de Beweegweek?

De Beweegweek is onderdeel van het project JUMP-in. Als school kunt u de Beweegweek inzetten om meer aandacht te besteden aan de thema’s Sport & Bewegen, Gezonde Voeding & Energiebalans en Ouders. Met de Beweegweek wil JUMP-in vooral ouders betrokken maken bij sport en bewegen op school. Ze zullen zien hoe leuk sporten en bewegen is voor hun kinderen en wat er allemaal mogelijk is op dit gebied (bijvoorbeeld op een sportmarkt). Het is dan ook belangrijk om ouders tijdens de Beweegweek te motiveren om voorlichtingsactiviteiten bij te wonen. Dit is overigens een essentieel criterium voor vergoeding. De Beweegweek is daarnaast een goed middel om ouders te vertellen wat er verder in het kader van JUMP-in al heeft plaatsgevonden. Maar het gaat tijdens de Beweegweek natuurlijk niet alleen om de betrokkenheid van ouders. Dit project van JUMP-in heeft ook een gezondheidsdoelstelling. Meer hierover leest u in het thema hoofdstuk Gezonde Voeding en Energiebalans. Belangrijk is dat de Beweegweek flexibel inzetbaar wordt. Het is zeker geen verplicht project, maar wel een goed middel om de andere onderdelen van JUMP-in te ondersteunen. 1.2 Leeswijzer Dit draaiboek is bedoeld als handvat om succesvol een Beweegweek te organiseren. Alles over de thema’s van de Beweegweek, leest u in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 geven we aan hoe u het thema Sport & Bewegen kunt invullen. In hoofdstuk 4 komt het thema Gezonde Voeding en de Energiebalans uitgebreid aan de orde. Hoofdstuk 5 gaat in op de rol van ouders in de Beweegweek. En in hoofdstuk 6 vindt u praktische handreikingen voor de organisatie van een Beweegweek. Tot slot biedt hoofdstuk 7 handige bijlagen die zeker van pas komen bij het opzetten van een Beweegweek. We wensen u veel leesplezier én succes met de Beweegweek op uw school!


2

2

Thema’s

JUMP-in heeft verschillende thema’s uitgewerkt die de vakdocent LO bij een Beweegweek kan gebruiken. Natuurlijk kunnen de thema’s met elkaar worden gecombineerd voor een zo gevarieerd mogelijke Beweegweek. In het thema Sport & Bewegen wordt intensief aandacht besteedt aan Sport & Bewegen voor de kinderen. Ook leest u alles over JIPPIE sporten en allerlei sportprojecten. In het thema Gezonde Voeding & Energiebalans staat voeding en energiebalans centraal. Denk aan gezond ontbijten, informatieve schoolteksten en school gruiten. Maar ook bijvoorbeeld tips voor gezonde traktaties en het organiseren van smaaklessen. Ook gewicht komt aan de orde. Het thema Ouders is een belangrijk hoofdstuk in het draaiboek met o.a. het onderwerp oudervoorlichting en- participatie. Er staan handige tips in dit hoofdstuk om zoveel en effectief mogelijk ouders bij de Beweegweek te betrekken. Sommige onderdelen beslaan ook meerdere thema’s. Zo zouden we fitness onder de thema’s Gezonde Voeding & Energiebalans kunnen zetten maar ook onder het thema Sport en Bewegen. En als er bij het fitnessproject ook een oudermoment wordt ingelast, valt het ook nog onder het thema Ouders.


3

2.1

Sport & Bewegen

JUMP-in heeft als doel om kinderen van deelnemende scholen te laten voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Binnen dit thema wordt op Sport en Bewegen ingegaan. Hieronder vindt u activiteiten en projecten die u tijdens de Beweegweek kunt inzetten.

2.1.1 Warming-up Open de Beweegweek met z’n allen! Laat bijvoorbeeld een streetdanser de warming-up leiden op het het schoolterrein. Iedereen leert dan een dansje ter opening van de Beweegweek. Aan deze warming-up kunnen zowel leerlingen, leerkrachten, ouders en andere betrokkenen meedoen. De school zelf kan de inhoud bedenken en bepalen.

2.1.2 Gebruik maken van bestaande schoolsportclubs Sportverenigingen in de buurt van de school kunnen in de Beweegweek demonstraties geven op school. Zo kunnen ze promotie maken voor hun vereniging. Door bijvoorbeeld gratis meetrainlessen aan te bieden aan schoolkinderen.

2.1.3 Kennis maken nieuwe sporten Het project JIB (ook wel bekend als JIPPIE) biedt sport tijdens de gymles. Het gaat om twee tot drie lessen in een sport die de kinderen van de betreffende groep nog niet eerder in het kader van JIB is aangeboden. Na afloop van de lessen wordt er op school informatie achtergelaten over de sport waarmee is kennisgemaakt. Scholen die aan JUMP-in deelnemen, kunnen meer dan de standaard drie projecten JIB aanvragen per schooljaar. Hieronder staan de sporten die gefinancierd kunnen worden door Jeugdsport in Beweging. Als de school een andere sport wil die niet hieronder staat kun je dit (goed beargumenteerd) aanvragen bij JUMP-in via:[email protected] • • • • • • • • • • • • • •

Atletiek Badminton Basketbal Capoeïra Cricket Dammen Frisbee Handbal Hengelsport Honk- en softbal Judo Kanovaren Rugby Korfbal


4

• Schaatsen* • Schaken • Schermen • Schoonspringen • Softtennis • Tafeltennis • Tennis • Turnen • Streetdance • Zelfverdediging • Voetbal • Volleybal • Wielrennen * Voor groep 4 en 5 JIB basis schaatslessen Voor groep 6 en 7 Jaap Edenproject (combinatie lange baan, kunstrijden en ijshockey).

2.1.4 Groot beweegproject Daarnaast is het leuk om een groot project te doen. Dit kan één keer per jaar in de Beweegweek door JUMP-in gefinancierd worden. Elke school mag dit zelf bedenken. Geen inspiratie? Enkele voorbeelden zijn: -On-site Kids Fitness On-site kids fitness is voorlichting en sport in één. SportAccess geeft alle scholen de mogelijkheid om kinderen van groep 3 tot en met 8, hun ouders/verzorgers en zelfs de docenten te laten fitnessen in een mobiel fitnesscentrum. Het mobiele fitnesscentrum wordt voor maximaal twee weken bij de school geplaatst. Tijdens de lessen krijg je informatie over gezond eten, calorieën en vetten en je hartslag. Leerlingen krijgen kleine opdrachten mee om thuis uit te voeren. - Circus Als er iets tot de verbeelding spreekt van kinderen, is het wel het circus. Daarom is er het Circus project, met leuke circusactiviteiten voor deelnemers vanaf 4 jaar. Je kunt kiezen voor o.a. jongleren, wielerfietsen, trapeze, acrobatiek, ballopen en koordlopen. Circus projecten waar wij contacten mee hebben zijn: www.elleboog.nl www.circuskristal.nl Elk groot project kunt u aanvragen via [email protected]. - Spelenkermis Voor groep 1 en 2 is het een leuk idee om een spelenkermis te organiseren. Dit is een verzameling van kleine activiteiten en spelletjes.


5

2.1.5 Andere activiteiten Ook kan er voor de hele school, eventueel met ouders, een gezamenlijke activiteit worden georganiseerd. Denk aan een sponsorloop, vossenjacht of sportdag. De benodigde materialen kunt u bij JUMP-in bestellen. Een aanrader, omdat JUMPin 5 % korting krijgt bij de sport-o-theek. Op www.sport.amsterdam.nl kunt u de materialen bekijken. Mits goed geargumenteerd, kan de aanvraag (offerte) worden goedgekeurd en besteld door JUMP-in.

2.1.6 Sportmarkt Organiseer een “sportmarkt”. Dit is dé manier om ouders en kinderen kennis te laten maken met verschillende sporten. Op de markt kan er materiaal (foldermateriaal, prijsgegevens en trainingstijden) klaarliggen om kinderen direct op te geven voor een sport. Dit werkt inspirerend en drempelverlagend. Andere ideeën voor op de sportmarkt: • Een informatiestand over subsidiemogelijkheden voor sportdeelname. Veel ouders weten dit niet! •

Presentatie van werkstukken die de kinderen gemaakt hebben met Bewegen doe je Zo!

•

Demonstratielessen van schoolsportclubs, sportverenigingen uit de buurt.


6

2.2

Gezonde Voeding & De Energiebalans

In dit thema staat Gezonde Voeding & De Energiebalans centraal. Een actief leven met een gezond eetpatroon voorkomt overgewicht en helpt kinderen gezond de basisschool door. Hieronder vindt u activiteiten en projecten die u tijdens de Beweegweek kunt inzetten om deze levensstijl bij kinderen te stimuleren.

2.2.1 Voedingscentrum Op de site van het voedingscentrum vindt u heel veel handige tips en ideeën voor het thema Gezonde Voeding & De Energiebalans. Veel informatie voor het thema Gezonde Voeding & De Energiebalans is van deze site afgehaald. www.voedingscentrum.nl

2.2.2 Thema in de klas Stel tijdens de Beweegweek in de klas een thema over voeding centraal. Kijk voor leuke ideeën hiervoor op www.voedingscentrum.nl.

2.2.3 Smaaklessen Geef les in ‘goede smaak’ met smaaklessen, een lesprogramma over eten en smaak voor groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs. In dit unieke lesprogramma staat het beleven van voedsel centraal. Proeven, ruiken, horen, voelen en kijken: met al hun zintuigen verkennen kinderen het dagelijkse eten. Smaaklessen tijdens de Beweegweek organiseren? Kijk op www.smaaklessen.nl voor gratis lesmateriaal.

2.2.4 Voedingslessen Voorlichtingsbureau Margarine, Vetten en Oliën geeft voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs het Lesmateriaal 'Vet lekker, vet gezond' uit. Dit gratis lesmateriaal maakt onderdeel uit van de bekende kenmerkreeks. Het leert leerlingen bewust te maken van hun voedingsgewoonten in relatie tot vet. Daarnaast wordt o.a. aandacht besteed aan de Schijf van Vijf, energie, het ontbijt, cholesterol en de herkomst van plantaardige vetten. Meer informatie vindt u op www.voorlichtingmvo.nl

2.2.5 Overgewicht gesproken Hou tijdens de Beweegweek een voorlichtingsbijeenkomst over overgewicht. Op de site van de GGD is veel informatiemateriaal in te zien over het thema overgewicht. Vooral n.a.v. hun campagne ‘Overgewicht gesproken’. Dit is ook geschikt voor de ouders van de kinderen. Meer weten? Ga naar www.gezond.amsterdam.nl


7

2.2.6 Poster Gezond & Ongezond Maak de lessen over gezonde voeding leuk! Bijvoorbeeld door de kinderen posters of werkstukken te laten maken over gezond en ongezond eten. Kopieer hiervoor de kant-en-klare knipplaten uit bijlage 6.1.

2.2.7 Traktaties op school Welke traktaties mogen wel en welke mogen niet? Maak hierover duidelijke afspraken binnen het schoolteam. Zet de afspraken op papier en maak ze ook kenbaar aan de ouders/verzorgers. Maak ouders/verzorgers bewust van gezonde traktaties. Tips voor verassende én verantwoorde traktaties vindt u op de website www.voedingscentrum.nl Traktatieposter Een gratis poster op A1-formaat met gezonde traktatievoorbeelden kunt u bestellen viawww.voedingscentrum.nl

2.2.8 Informatieve teksten schoolkrant Breng gezond eten en bewegen onder de aandacht bij de ouders, zodat ze hun kinderen een gezond voedingspatroon aan kunnen leren. Met de voorbeeldteksten in bijlage 6.2. kunt u gemakkelijk verschillende aspecten van gezond eten en bewegen in de schoolkrant of nieuwsbrief aan de orde brengen. De volgende onderwerpen komen aan bod: • de pauzehap • de broodtrommel • het vervoer naar school • ontbijten • beweging • trakteren • misvattingen over eten • slechte (groente)eters • hoeveel eten heeft een kind nodig • overgewicht voorkomen Let op! Bij iedere tekst is een inleiding geplaatst die vrijwel overal hetzelfde is. Als u meerdere teksten in dezelfde schoolkrant of nieuwsbrief plaatst, kunt u de inleiding het beste alleen bij het eerste artikel plaatsen. U kunt de teksten vrij bewerken zolang u geen inhoudelijke wijzigingen aanbrengt. 1

2.2.9 Gezond ontbijten Op de site www.schoolontbijt.nl is alle informatie over het Nationaal Schoolontbijt te vinden. Ook zijn er allerlei leuke en leerzame lessuggesties en -materialen te downloaden voor alle groepen van het basisonderwijs.Tip: Begin of eindig de Beweegweek met een gezamenlijk ontbijt.

1

Bron: Voedingscentrum Nederland


8

2.2.10

School Gruiten

School Gruiten is een voorlichtingen stimuleringsprogramma voor gezonde voeding dat de nadruk legt op het eten van voldoende groenten en fruit. Meedoen aan School Gruiten betekent: minstens 2 vaste dagen per week samen in de klas ‘gruiten’. Op www.schoolgruiten.nl kun je gratis het handboek en nieuwe lesmaterialen downloaden en promotiemateriaal bestellen (een video en posters). SchoolGruiten brengt een positieve sfeer in de klas en kan een leuke manier zijn om vanaf de Beweegweek fruit en groenten te introduceren in het schoolbeleid.

2.2.11

Voeding/ sportmarkt

Organiseer een voedingsmarkt. Het leukste is om dit aan het einde van de Beweegweek te doen. Kinderen kunnen hun beweegweek-werkstukken bijvoorbeeld presenteren of de gezonde maaltijden verkopen die ze tijdens een expressiemiddag hebben klaargemaakt. Een voedingsmarkt kan dus prima worden gecombineerd met de sportmarkt en/of oudervoorlichtingen.


9

2.3

Ouders

Eet- en beweeggedrag van kinderen blijft vooral de verantwoordelijkheid van de ouders. Daarom zijn ouders een belangrijke doelgroep tijdens de Beweegweek.

2.3.1 Voorlichting voor ouders Het is van belang dat de ouders zich bewust worden van hun rol bij het voeding- en bewegingspatroon van hun kinderen en inzien dat zij dat kunnen bijsturen. Om ouders warm te maken voor het JUMP-in project, moet je ze goed voorlichten. Dat lukt nog beter met onderstaande oudervoorlichtingsmaterialen en activiteiten. Hiermee kunt u ervoor zorgen dat ouders hun kind straks stimuleren en helpen bij sporten en bewegen. Het is slim om de voorlichting te koppelen aan de Beweegweek. Net als bij de start van Bewegen doe je ZO! of tijdens een voedingsproject. Ook kunt u inhaken bij andere activiteiten gericht op ouders, zoals inloopavonden of brede schoolactiviteiten. Bij de organisatie van oudervoorlichting is het erg raadzaam om samen te werken met oudercontactpersonen. Wilt u advies of ondersteuning bij oudervoorlichting? Mail dan met [email protected]. Onderwerpen oudervoorlichtingen: • Op onze school start JUMP-in, HOERA! Maar wat is JUMP-in • Voorlichting door de schoolbegeleidingsdienst ABC voor ouders over Bewegen doe je ZO • Oudervoorlichting door arts of verpleegkundige van het team schoolgezondheidszorg van de GGD over (op)voeding en leefstijl • Oudervoorlichting door voorlichters in de eigen taal en cultuur van de GGD over (op)voeding • Oudervoorlichting door diëtisten van Amsterdam Thuiszorg over Gezonde (basis)voeding In bijlage 6.8 staan de verschillende soorten oudervoorlichtingen uitgewerkt.

2.3.2 Informatie film JUMP-in Als school kunt u deze film inzetten tijdens ouderbijeenkomsten om meer informatie te geven over het project JUMP-in. De film is Nederlands gesproken en niet ondertiteld. Maar in de toekomst willen we ook een versie in een aantal vreemde talen aanbieden.


10

2.3.3 Folders en posters Om ouders voor te lichten of te informeren heeft JUMP-in opvallende folders ontworpen. Die op maat ingezet kunnen worden, bijvoorbeeld met specifieke informatie over de Beweegweek. Deze folders kunnen aan de kinderen worden meegegeven. Een variant in A3 is bedoeld om op het prikbord in de hal van de school te hangen. Het leukste is om een foto van de kinderen zelf op de poster zetten. Dan weet u zeker dat de folder mee wordt genomen naar huis. Op de site van JUMP-in kunt u in de toolbox van oudervoorlichting het aanvraagformulier indienen. Klik hier voor voorbeeld 1 en hier voor voorbeeld 2 van een affiche en uitnodigingsfolder. Klik hier voor het aanvraagformulier voor de affiches en uitnodigingsfolders.

2.3.4 Open gymles Stel de gymlessen tijdens de Beweegweek ook open voor de ouders. Zo kunnen de ouders ermee kennismaken en zien hoeveel plezier hun kinderen hebben met sporten.

2.3.5 Ouderparticipatie Ouders willen ook vaak helpen met de sportactiviteiten. Door ze verantwoordelijkheid te geven met het organiseren van activiteiten, groepjes te laten begeleiden en te helpen met andere sportactiviteiten betrekt u veel ouders.

2.3.6 Samen sporten (ouder en kind) Er kunnen sportactiviteiten worden georganiseerd waarbij ouders mee doen. Met name bij toernooien kunnen ouders en kinderen goed ingedeeld worden. Voorbeelden daarvan zijn: voetbaltoernooi voor vaders en zonen. Danslessen voor moeders en dochters.

2.3.7 Sport voor ouders De school kan een moedergym op zetten binnen de school. Of bijvoorbeeld de fitness toestellen openstellen voor de ouders tijdens een niet ingevuld uurtje. Ook fietsen of zwemmen behoren tot de mogelijkheden.

2.3.8 Voeding / Sportmarkt Zoals eerder genoemd, kan een markt een hele toegankelijke mogelijkheid zijn om ouders te informeren en te betrekken. Organiseer bijvoorbeeld tijdens een sport/ voedingsmarkt workshops die ouders kunnen bezoeken. Of organiseer van alles in diverse klaslokalen. Bijvoorbeeld tentoonstellingen, demonstraties of voorlichtingen. Zo kunt u voorwerpen en tekeningen tentoonstellen die de kinderen tijdens en voor de Beweegweek gemaakt hebben. Of foto’s of een film van activiteiten die tijdens de Beweegweek en andere projecten gedurende het hele jaar zijn georganiseerd. Dit kan ook door middel van een zelfgemaakte film. Dé manier om ouders letterlijk te laten “zien” hoe leuk bewegen is voor hun kinderen.


11

3

Organisatie

3.1 Wie zitten er in het Sportcomité? De basisschool is zelf verantwoordelijk voor de organisatie van de Beweegweek. Hier zijn natuurlijk meerdere mensen voor nodig. Het is aan te raden om speciaal voor de Beweegweek een sportcommissie op te richten. De vakdocent Lichamelijke Opvoeding (LO) speelt hierin een belangrijke rol. De vakdocent LO is in samenspraak met de directie verantwoordelijk voor het formeren van het sportcomité. Bij de voorbereiding en organisatie van de Beweegweek is advies en begeleiding beschikbaar van JUMP-in en de stadsdeelcoördinator. Directeur basisschool Via de notulen of afsprakenlijsten van de vergaderingen wordt de directeur op de hoogte gehouden van wat er speelt en welke afspraken zijn gemaakt. De directeur is in principe zelf niet bij de vergaderingen aanwezig, maar kan indien nodig wel worden uitgenodigd of worden geraadpleegd. Vakdocent Lichamelijke Opvoeding (voorzitter) De gymdocent is de expert op sportgebied en zit de vergaderingen van het sportcomité voor, maakt de agenda en is ook het aanspreekpunt. De gymdocent zorgt er bovendien voor dat iemand de notulen maakt en dat er actielijstjes zijn. De gymdocent is de aangewezen persoon om advies te geven bij het maken van groepen en indelingen op leeftijd en/of sterkte van deze leerlingen. Ook weet de vakdocent wat de wensen en voorkeuren van de kinderen zijn. Het regelen van de financiën voor de Beweegweek is ook een belangrijke taak van de gymdocent. Stadsdeelmedewerker De medewerker sport van het stadsdeel heeft de contacten met de verschillende sportverenigingen in de buurt, met JUMP-in en de sport-o-theek. De medewerker sport van het stadsdeel heeft dus als taak zijn contacten aan te spreken en samen met de gymnastiekdocent te zorgen voor o.a. de juiste accommodatie, trainers en materiaal. Contactpersoon ouders (of een medewerker van de bredeschool) Het is belangrijk om ook de contactpersoon van de ouders, evt. in samenwerking met een medewerker van de brede school, te betrekken. Als de school contact heeft met een JUMP-in mediator oudervoorlichting, dan kan deze ook een belangrijke rol spelen in het voorlichten en organiseren van oudervoorlichting in de Beweegweek. Ouders Om meer ouders te betrekken tijdens de Beweegweek is handig om ouders op te nemen in het sportcomité. De rol van JUMP-in Projectgroep JUMP-in heeft wat de Beweegweek betreft een ondersteunende functie. Vraag JUMP-in gerust om ondersteuning, toelichting, informatie, of contactgegevens voor de Beweegweek. Veel informatie is ook te vinden op de website van JUMP-in.


12

3.2 Financiën Een belangrijk onderdeel van de Beweegweek is de financiering. Om vooraf zeker te weten of een activiteit wel of niet vergoed wordt, is het de bedoeling dat een school minimaal 4 weken van te voren een offerte opstuurt naar JUMP-in. Na afloop van de Beweegweek wordt er een factuur opgestuurd. Hieronder staan de stappen die moet worden doorgelopen om de activiteiten gefinancierd te krijgen. Stap 1&2 zijn voor de goedkeuring van de activiteiten. Stap 3&4 voor de betaling. Stap 1: Overleg met DMO over de voorlichting en sportactiviteiten die u wilt inzetten. Stap 2: Stuur een overzicht van de verwachte totale kosten van de Beweegweek naar [email protected]. Met daarin zowel de kosten van ingehuurde partijen als de overige kosten. Stap 3: Laat een offerte opstellen door de ingehuurde partijen zodat DMO geld kan reserveren voor activiteiten. De school kan nog een offerte opstellen voor de overige kosten die niet door ingehuurde partijen kunnen worden gedeclareerd. N.b. Voor activiteiten die al door JIPPIE of JUMP-in worden betaald, hoeft niet speciaal in de Beweegweek nog een offerte verstuurd te worden. Stap 4: Stel na afloop van de Beweegweek een factuur op. Deels de ingehuurde partijen en overige kosten door de school. Vul vier weken van te voren de offerte in, zoals omschreven bij stap 2. Dan kan er pas een definitieve planning worden gemaakt. Het is de bedoeling dat voor de betaling de offerte/factuur in wordt gevuld door de sportvereniging zelf en naar DMO word gestuurd. Zie hiervoor stap 3 & 4. In bijlage 6.4 vindt u een voorbeeld van de factuur en de offerte.


13

3.3 Belangrijke tips bij de organisatie! Er zijn een paar dingen waar u bij de organisatie absoluut rekening moet houden. Hier staan de belangrijkste tips op een rij. Neem de tijd Neem voldoende tijd om de Beweegweek te organiseren. Zorg voor een duidelijke taakverdeling. Houd rekening met uitloop van het programma. Communiceer Een goede communicatie tussen sportcomité, ouders, leraren, kinderen, sportverenigingen, stadsdeel, JUMP-in etc. is essentieel. Leg zo veel mogelijk vast op papier: van afspraken en deadlines tot en met programma’s, materiaallijsten, draaiboeken en indelingen. Informeer de betrokkenen tijdig, of tijdens bijeenkomsten of per brief. Overleg voldoende Kom regelmatig bij elkaar met het sportcomité om de zaken af te handelen, te checken of alle actiepunten zijn nagekomen en te overleggen. Op die manier kan tijdig worden ingesprongen als iemand hulp nodig heeft. Als halverwege blijkt dat de samenwerking niet optimaal verloopt, is het mogelijk om wekelijkse bijeenkomsten te plannen. Zorg voor begeleiding Zorg voor voldoende begeleiding tijdens de week zelf. Reken op verrassingen Er zullen altijd onvoorziene omstandigheden zijn. Laat daarom 1 of 2 personen vrij rond lopen zonder dat ze verder een taak hebben, om indien nodig bij een activiteit of calamiteit te ondersteunen. Betrek de ouders erbij • Licht ouders tijdig in over de Beweegweek, d.m.v. nieuwsbrieven en informatie op de website. • Nodig ouders uit om te komen kijken naar de activiteiten rond de Beweegweek. • Besteed aandacht aan de ouders door extra activiteiten te organiseren zoals Bewegen Op Muziek voor de moeders. • Betrek ouders die niet van sporten houden, op een andere manier bij de organisatie. Laat ze koken tijdens de sportmarkt, de hapjes verzorgen, de andere ouders rondleiden door de school, of iedereen ontvangen bij de deur.


14

3.4

Evaluatie

Het is belangrijk om na afloop van de Beweegweek nog één keer met het sportcomité bijeen te komen om de Beweegweek te evalueren. Dit hoeft niet lang te duren en kan zeer nuttig zijn voor de organisatie van een volgende Beweegweek. Belangrijke vragen die hierbij aanbod kunnen komen zijn: 1. Zijn de doelstellingen en richtlijnen behaald van de Beweegweek? 2. Is de planning van de Beweegweek uitgevoerd? 3. Klopte het aantal voorgestelde weken in het draaiboek, heb je dat strak gevolgd? 4. Welke onderdelen waren geslaagd en welke niet? Wat is hiervoor de eventuele oorzaak? 5. Was de begeleiding goed? 6. Was de inbreng van de sportclubs voldoende? 7. Zijn de uitgaven binnen het budget gebleven? 8. Voldeed de huidige organisatie? 9. Hoe heb je de oudervoorlichting uitgevoerd? 10. Moet er volgend jaar een andere planning worden gehouden?


15

4

Schematisch overzicht acties Beweegweek

De voorbereiding van de Beweegweek wordt hier door middel van tabellen weergegeven. Acties week 1

Wie:

Datum Beweegweek vaststellen.

Docent LO, Directeur Docent LO

Inventariseren hoeveel tijd gedurende de Beweegweek beschikbaar is. Overzicht maken van het aantal klassen dat meedoet. Inventariseren welk budget beschikbaar is. Uitdelen draaiboek leden sportcomité. Opvragen lijst sportverenigingen in stadsdeel bij JUMP-in Uitdraaien van prijzen/materiaallijst van de sport-o-theek Amsterdam. Plannen eerste bijeenkomst sportcomité.

Docent LO Docent LO Docent LO Docent LO Docent LO Docent LO

Acties week 2

Wie:

Bijeenkomst 1. Brainstormen opzet Beweegweek. Bespreken aankomende acties. Uitkiezen sporten voor Beweegweek (die in het stadsdeel aanwezig zijn). Locatie(s) voor de activiteiten. Concept planning activiteiten. Vaststellen vrijwilligers.

Sportcomité

Docent LO Docent LO Docent LO

Wie:

Warming-up inplannen. Benaderen van sportverenigingen voor trainers voor activiteiten, accommodatie en deelname sportmarkt. Afspreken / vastleggen datum. Reserveren materiaal bij de sport-o-theek.

Docent LO Stadsdeel medewerke r Stadsdeel medewerke r Ouderconta ctpersoon, Docent LO Docent LO

Inplannen bijeenkomst 2


Uitgevoerd:

Docent LO

Acties week 3

Benaderen ouders voor ondersteuning van de Beweegweek. (d.m.v. oudercontactpersoon)

Uitgevoer d:

Uitgevoer d:

16

Acties week 4

Wie:

Bijeenkomst 2. Actiepunten die iedereen zou uitvoeren bespreken en nalopen. Inventariseren hoeveel geld nodig is voor de activiteiten. Vaststellen keuze voorlichting. Vaststellen iemand die de warming-up inleidt. Plan van aanpak hoe het materiaal op de juiste plek komt en hoe het weer teruggebracht wordt.

Sportcomit é Docent LO Docent LO Docent LO Stadsdeel medewerke r

Acties week 5

Wie:

Vaststellen vergadering met leraren (liefst 3 weken voor aanvang). Onderwerpen: - Vragen aan de leraren om 2 weken voor aanvang extra aandacht te besteden aan het project “De School Beweegt”. (d.m.v. een videoband, een opfriscursus van JUMPin of een presentatie van de vakdocent LO etc.). - Vragen aan de leraren om in de klas voorwerpen of tekeningen te laten maken voor de tentoonstelling tijdens de sportmarkt. Logistiek van en naar de activiteiten op papier zetten. Voorstel maken voor benodigde materialen per onderdeel.

Docent LO, Directeur

Maken groepsindeling van de schoolkinderen.

Docent LO Stadsdeel medewerk er Stadsdeel medewerk er Docent LO

Acties week 6

Wie:

Bijeenkomst 3

Sportcomit é …………..

Bevestigen tijden bij sportvereniging en trainers en de trainers een lesprogramma in elkaar laten zetten.

Bespreken wie er voor eten en drinken zorgt tijdens Beweegweek (ouders, vrijwilligers). Indelen ouders en leraren (of kinderen groep 8) als begeleiders bij activiteiten (In groepjes). Kosten berekenen. Bepalen wie die aankondigingbrief / krantje schrijft. Bepalen of school nog versierd wordt.


Uitgevoer d:

Uitgevoer d

Uitgevoer d:

Docent LO Docent LO ………….. Directeur, Vakdocent

17

Bepalen wie het openingswoord doet. Brief sturen naar alle sportverenigingen in het stadsdeel met uitnodiging voor de sportmarkt.

Directeur, Vakdocent Stadsdeel medewerke r

Acties week 7

Wie:

Vaststellen definitieve inhoud sportlessen en trainers deze op papier laten zetten. Uitwerken draaiboek voor het werkprogramma. Maken materiaal/ benodigdhedenlijst per onderdeel. Indien nodig maken scoreformulieren. Maken aankondigingbrief/ krantje maken voor de ouders en kinderen. Vergaderen met de leraren over de inhoud van de Beweegweek en weer aandacht vragen voor “De School Beweegt”. Maken lijsten met telefoonnummers en adressen van alle contactpersonen, verenigingen etc.

Docent LO

Maken routebeschrijvingen naar de verschillende sportvelden en accommodaties.

Docent LO Docent LO Docent LO Docent LO Docent LO, Directeur Docent LO, Stadsdeel medewerke r Docent LO, Stadsdeel medewerke r

Acties week 8

Wie:

Versturen aankondigingbrief (of meegeven aan de kinderen) Extra aandacht besteden aan het project “De School Beweegt”. Klassen gaan dingen maken met het thema voeding voor de tentoonstelling tijdens de voorlichtingmarkt.

Docent LO

Wie:

Bijeenkomst 4: bespreken laatste punten.

Sportcomit é Docent LO


Uitgevoerd:

Leraren

Acties week 9

Inlichten ouders die meehelpen aan de Beweegweek. Aangeven wat het doel is van de Beweegweek en wanneer de ouders zelf mogen komen kijken. Vertellen wat er van de leraren wordt verwacht door middel van programmaoverzicht. Ook aangeven waar en wanneer de leraren het tentoonstellingsmateriaal kunnen

Uitgevoer d:

Uitgevoer d:

Docent LO

18

ophangen. Vervoeren materialen naar de juiste plek.

Bedenken indeling sportmarkt. Regelen foldermateriaal en inschrijflijsten van sportverenigingen tijdens sportmarkt voor kinderen en ouders. Regelen presentatiebenodigdheden voor de voorlichting. (locatie, beamer, stoelen, eten en drinken) Regelen pen, papier voor de scoreformulieren. Verlengsnoeren.


Vrijwilliger, Stadsdeel medewerke r, Docent LO Docent LO Docent LO

Docent LO

19

4.1

Gebruiksklaar document planning Beweegweek

In onderstaand lege document kunt u de Beweegweek informatie invullen. In bijlage 6.5 vindt u een reeds uitgevoerd voorbeeld.

Datum Maandag

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

Datum Dinsdag

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

Datum Woensdag

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

Datum Donderdag

Tijd

Activiteit

Waar

Wie


20

Datum Vrijdag

Tijd


Activiteit

Waar

Wie

21

5

Overzicht Interessante Websites

www.voedingscentrum.nl

Onafhankelijke site over gezond, lekker, veilig en bewust eten van de Stichting Voedingscentrum Nederland.

www.lekkerbelangrijk.nl

Site over voeding gemaakt door en voor kinderen.

www.schoolontbijt.nl

Informatie nationaal schoolontbijt.

www.smaaklessen.nl basisonderwijs.

Lesprogramma over eten en smaak voor het

www.schoolgruiten.nl

Informatie voor leerlingen en leerkrachten over groente en fruit.

www.gezond.amsterdam.nl

Site met de campagne “Overgewicht gesproken” van de Afdeling Jeugdgezondheidszorg van de GGD. Om kinderen gezonder te laten eten en meer te laten bewegen.

www.voorlichtingmvo.nl

Kenniscentrum op het gebied van vetten en gezondheid.


22

6 6

Bijlagen

Bijlagen.............................................................................................................. 23 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9

Smaaklessen ................................................................................................ 24 Voedingslessen ............................................................................................ 25 Kniplaten ....................................................................................................... 28 Informatieve teksten voor in de schoolkrant. ................................................ 33 Gezond ontbijten........................................................................................... 62 School Gruiten .............................................................................................. 63 Oudervoorlichting.......................................................................................... 64 Voorbeeld Factuur / Offerte .......................................................................... 69 Voorbeeld draaiboek beweegweek ............................................................... 72


23

6.1

Smaaklessen

Leer kinderen weer proeven! Smaaklessen is een lesprogramma over eten en smaak voor groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs. In dit lesprogramma staat het beleven van voedsel centraal. Proeven, ruiken, horen, voelen en kijken: met al hun zintuigen verkennen kinderen het dagelijkse eten. Wat is Smaaklessen? Smaaklessen is zinnenprikkelend, speels en praktisch. Smaak staat voorop in het programma. Kinderen doen smaakproefjes, worden zich bewust van hun eigen smaak en allerlei factoren die daarop van invloed zijn. Hun nieuwsgierigheid wordt geprikkeld en hun voedingskennis wordt spelenderwijs verbeterd. Kinderen ontdekken niet alleen nieuwe smaken en producten, maar leren ook meer over voedsel en allerlei onderwerpen die daarmee samenhangen. Binnen Smaaklessen komen 3 pijlers aan bod: Smaak, Eten en Gezondheid en Voedselkwaliteit. Als leerkracht verzorgt u zelf de Smaaklessen in uw klas. Daarvoor biedt het programma een compleet lespakket aan: de Smaakleskist, een Smaakbudget voor (verse) voedselproducten en verschillende instructiemogelijkheden.

Waarom Smaaklessen? Onze voedselkeuze bepaalt in belangrijke mate onze gezondheid. Ouders maken echter niet altijd de verstandigste keuze, zelfs al weten ze wat gezond eten is. Kinderen krijgen dan vaak kant-en-klaar voedsel. Of andere gemaksproducten waarbij niet meer te zien waar het voedsel vandaan komt.

Smaaklessen wil leerlingen een positief gevoel geven bij voedsel. Vanuit dat gevoel wordt het interessanter om nieuwe producten en smaken te ontdekken. Een kind dat positief staat tegenover eten, wil er ook meer over weten! Smaaklessen hoopt dat kinderen zo, vanuit hun eigen interesse en nieuwsgierigheid, leren bewuste en gezonde voedselkeuzes te maken


24

6.2 Voedingslessen Kinderen in groep 7 en 8 meer leren over voeding? Dat gaat beter met speciaal samengestelde Voedingslessen. Hieronder vindt u meer informatie over de lespakketten “Help, waar blijft mijn eten?” en “Vet, lekker en gezond”.


25


26


27

6.3

Kniplaten

Gebruik deze knipplaat tijdens de expressie lessen. Om kinderen spelenderwijs te leren wat gezond eten precies is. Of als materiaal voor werkstukken over gezond eten.


28


29


30


31


32

6.4

Informatieve teksten voor in de schoolkrant.

Deze teksten kunt u één-op-één plaatsen in de schoolkrant. U mag ze ook inkorten of veranderen, zolang er inhoudelijk niets gewijzigd wordt.

1) Tips voor een gezonde ‘pauzehap’

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Een eerste stap is gezonde tussendoortjes meegeven naar school. Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

De ochtendpauze op school is hét moment om even iets te eten en te drinken. Dat is belangrijk om het vol te kunnen houden tot de lunch. Maar een pauzehap is niet bedoeld als een hele maaltijd. Geef daarom iets mee dat niet te groot is en niet te veel calorieën levert.

Tips voor gezonde pauzehappen: -

(Volkoren)biscuit, zoals Evergreen of Sultana

-

Fruit, zoals een mandarijn, banaan of appel

-

Rijst-, meergranen- of popcornwafel

-

Ontbijtkoek

-

Krentenbol

-

Een eierkoek

-

Een boterham met halvarine en appelstroop, vruchtenhagel of jam

Tips voor gezonde drankjes: -

ongezoet vruchtensap, zoals appel- of sinaasappelsap

-

halfvolle of magere (school)melk

-

limonade

-

yoghurtdrank zonder suiker


33

-

light frisdrank

-

water (dat komt op school gewoon uit de kraan)!

Dit kunt u nog meer doen: •

Geef één biscuit of koek mee, in plaats van een pakje waar er meerdere in zitten.

•

Een boterham is ook prima geschikt als tussendoortje

•

Leer uw kind water drinken: het is altijd bij de hand, voordelig, levert geen calorieën en is niet slecht voor het gebit.

•

Eenpersoonsverpakkingen sap, melk of yoghurtdrank zijn handig als u geen beker mee wilt geven.

Het Voedingscentrum voert sinds februari 2005 de campagne ‘Gezond eten en bewegen met kinderen – voorkom overgewicht’. Hiervoor zijn verschillende materialen ontwikkeld die veel praktische tips en handvatten bieden, ook over andere onderwerpen. Voor meer informatie over de campagne zie www.voedingscentrum.nl.

Rebus

Los de rebus op. Welk tussendoortje wordt hier bedoeld?


34

Oplossing:

2.) Wat zit er vandaag in de trommel?

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Een goede start is het meegeven van een gezonde lunch. Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Steeds meer kinderen blijven tussen de middag over op school. Bijvoorbeeld omdat ze ver van school wonen of omdat hun ouders werken. Bij het overblijven krijgen kinderen de gelegenheid te eten, te spelen en even bij te komen na de ochtend, zodat ze geconcentreerder beginnen aan de middaglessen. Een met zorg samengestelde broodtrommel helpt daarbij.

Brood en beleg Hoe ziet een gezonde lunch voor een kind er eigenlijk uit? De basis is bruin brood of volkorenbrood. Een kind kan tussen de middag zeker twee sneden gebruiken. Besmeer de boterhammen bij voorkeur met halvarine. Halvarine bevat minder vet dan


35

margarine en boter, maar levert wel de benodigde vitamine A en D. Of u het brood belegt met kaas, vlees of zoet beleg maakt op zichzelf niet uit. Het is wel goed om met het beleg te variëren. Kies bij voorkeur magere vleeswaren als kipfilet, ham en rookvlees en 30+ kaas in plaats van volvette kaas. Wat sla, tomaat of komkommer erbij doet het brood minder uitdrogen en is ook nog eens gezond. Bij het zoete beleg hebben jam, honing, vruchtenhagel en gestampte muisjes de voorkeur: deze bevatten minder calorieën dan chocoladehagelslag, chocoladepasta en pindakaas.

Aandachtspunten Een lunchpakket moet genoeg zijn, zorgen voor de nodige vitamines en mineralen en voldoende afwisseling bieden. In een broodtrommel valt immers niets meer te kiezen. Let daarom op het volgende: •

Geef net zoveel eten en drinken mee als het kind thuis eet.

•

Als drinken zijn halfvolle melk, sinaasappelsap of magere yoghurtdrank heel geschikt.

•

Geef ook fruit mee, zoals een appel, mandarijn of banaan.

•

Denk ook eens aan wat rauwkost, zoals radijsje of worteltjes.

•

Breng de nodige variatie aan met beleg en drinken en geef in plaats van boterhammen eens een bruin bolletje en een krentenbol mee, of een plak ontbijtkoek. Snacks, zoals chips en chocolade, zijn niet aan te raden, deze kunnen kinderen in de verleiding brengen hun brood niet op te eten.

•

In een stevige, goed sluitende broodtrommel blijft het brood langer lekker. Een blaadje sla of wat komkommer tussen de boterhammen helpt ook tegen uitdrogen.


36

•

Houd er rekening mee dat het vaak warm is op school. Geef daarom liever geen bederfelijke vleeswaren mee, zoals fricandeau en filet américain.

Het Voedingscentrum voert sinds februari 2005 de campagne ‘Gezond eten en bewegen met kinderen – voorkom overgewicht’. Hiervoor zijn verschillende materialen ontwikkeld die nog veel meer praktische tips en handvatten bieden, ook over andere onderwerpen. Voor meer informatie over de campagne zie www.voedingscentrum.nl.


37

Rebus

Hoe heet het als je in de middagpauze op school blijft?

Oplossing:


38

3) Veilig op de fiets!

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? En welke invloed heeft het vervoer naar school bijvoorbeeld? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Kinderen zijn in de loop der jaren anders en vaak minder gaan bewegen. Ze kijken meer televisie en zitten steeds langer voor de televisie. Naar school fietsen of lopen is bijvoorbeeld niet meer vanzelfsprekend. Gemiddeld één op de zeven kinderen wordt dagelijks met de auto naar school gebracht. Bij een afstand van een kilometer is dit tien procent. Dit loopt op tot meer dan vijftig procent bij een afstand van 2,5 kilometer. Een uur per dag Juist in deze tijd hebben kinderen het fietsen of lopen naar school hard nodig. In twintig jaar tijd is het aantal kinderen met overgewicht verdubbeld. Bovendien is het nodig voor kinderen, of ze nou overgewicht hebben of niet, minstens één uur per dag matig intensief te bewegen om gezond te blijven. Met naar school fietsen of lopen kom u al een heel eind. Fietsen naar school is bovendien belangrijk om ervaring in het verkeer op te doen. Probeer daarom als het even kan, uw kind met de fiets of lopend naar school te laten gaan.

Veilige schoolroutes Het drukke verkeer is vaak een reden om kinderen niet te laten lopen of fietsen naar school. Hoe kunt u er als ouder voor zorgen dat uw kind en andere kinderen zo veilig mogelijk naar school kunnen gaan? Enkele tips: •

Breng kinderen bij voorkeur niet met de auto naar school. De vele auto’s rond dezelfde tijd zorgen voor onoverzichtelijke situaties. De kinderen die wel op de fiets of lopend naar school komen, moeten vaak overal tussendoor manoeuvreren. Daarbij zorgt de extra drukte voor veel ergernis.


39

•

Fiets of loop samen met uw kind een aantal schoolroutes. Leg uit waar hij/zij op moet letten. U kunt zo ook bekijken welke schoolroute het veiligst is en aan welke verkeerssituaties wat gedaan zou moeten worden.

•

Als er oversteekplaatsen zijn die ’s ochtends erg druk en onoverzichtelijk zijn, zijn klaar-overs een goed idee. Kinderen kunnen op deze manier veilig oversteken en hoeven niet al te lang te wachten. Wellicht kunt u dit samen met andere ouders organiseren en kinderen uit groep 8 zelfs meehelpen.

•

Trek aan de bel bij school als u problemen tegenkomt, zoals te weinig fietsenrekken.

Kijk voor meer informatie en tips op de website van Veilig Verkeer Nederland: www.vvn.nl.



40

Rebus

Los de rebus op en vind een goede tip om gezond te blijven!

Oplossing:


41

4) Samen ontbijten: het beste begin van de dag

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Een goede start is samen gezond ontbijten. Maar wat is een gezond ontbijt? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Veel volwassenen slaan het ontbijt over. Tegenwoordig is het ook geen uitzondering dat een kind zonder ontbijt naar school gaat. Dat is jammer, want een goed ontbijt is erg belangrijk. Tussen de maaltijd van de vorige avond en het ontbijt zit soms wel twaalf uur of meer. Om de dag goed te starten, zijn nieuwe energie en voedingstoffen nodig. Ook de hersenen hebben nieuwe energie nodig. Wie niet ontbijt, kan concentratieproblemen krijgen. Daarom is zeker voor schoolgaande kinderen het ontbijt erg belangrijk.

‘Lekkere trek’ Ontbijten heeft ook andere voordelen. Het stimuleert de werking van de darmen en de stoelgang na een nacht van rust. Verder levert het ontbijt veel belangrijke vitamines en mineralen. Wie niet ontbijt, loopt een achterstand op in benodigde voedingsstoffen en haalt deze in de praktijk gedurende de rest van de dag niet meer in. Daar komt bij dat een kind dat niet ontbijt, al snel zin zal krijgen in snacks of snoep. Daarom is ontbijten ook goed om de kans op dik worden te verkleinen.

Brood en beleg Een goed ontbijt bevat voldoende vezels, vitamines en mineralen, bijvoorbeeld in de vorm van brood of muesli met yoghurt. Besmeer brood met halvarine: halvarine is minder vet dan boter en margarine, maar er zit wel vitamine A en D in. Dit zijn belangrijke vitamines die niet veel in andere producten voorkomen. Voor het beleg zijn er veel mogelijkheden, zowel hartig als zoet. Kies bij voorkeur voor de caloriearmere varianten zoals 20+ en 30+ kaas, kipfilet, appelstroop, jam, vruchtenhagel of gestampte muisjes. Pindakaas, chocoladepasta,


42

chocoladehagelslag, chocoladevlokken, volvette kaas en worst bevatten veel calorieën.

Alternatieven Heeft uw kind ’s morgens geen trek in een groot ontbijt of krijgt het geen hap door de keel? Probeer dan eens een alternatief ontbijt, zoals een bord pap of muesli met halfvolle melk of yoghurt. Mocht dit ook niet lukken, dan is wellicht een drinkontbijt een optie. Is het probleem dat uw kind ’s morgens geen rust heeft om te eten? Misschien is het een oplossing om wat eerder op te staan en samen te ontbijten. Neem hiervoor de tijd, ga aan tafel zitten en zet de televisie uit. Door zelf te ontbijten, geeft u het goede voorbeeld en dit doet meestal volgen!



43

6.4.1.1.1.1.1.1.1 Woordzoeker Zoek de woorden van boven naar beneden, van links naar rechts, van rechts naar links en diagonaal. De letters die overblijven vormen een zin.

appel

glas

mes

spek

avondeten

jam

mok

thee

beker

kaas

ontbijt

toast

boter

kan

ontbijtkoek

tussendoortje

cornflakes

karnemelk

peer

vla

dorst

koek

regen

vol

ei

korst

room

vork

energie

lepel

sap

water

fris

margarine

sinaasappelsap

wekker

fruit

melk

snijden

witbrood

Oplossing:


44

Puzzel

Beantwoord de vragen en vul de antwoorden in de puzzel hieronder in. De gekleurde vakjes geven het antwoord op de volgende vraag: Waar zorgt je ontbijt voor?

1. Een …………… is lekker sappig en gezond. 2. Wat kun je beter niet als ontbijt eten? 3. Wat doe je over je cornflakes? 4. Waarvan eet je elke dag een aantal sneden? 5. Wat is erg lekker als toetje? 6. Eet 2 stuks ……………… per dag! Vul het ontbrekende woord in de puzzel hierboven. 7. Wat moet je elke dag eten om gezond te blijven?

Oplossing:


45

5) Gymmen en buiten spelen is geen overbodige luxe!

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? En welke rol speelt bewegen op school? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Kinderen zijn in de loop der jaren anders en vaak minder gaan bewegen door de opkomst van onder andere de televisie, video en computer. Kinderen brengen meer tijd door achter de computer en tv en ook het eetgedrag is veranderd. Verkeerd en te veel eten in combinatie met te weinig bewegen leidt tot meer overgewicht bij kinderen, ook al op jonge leeftijd. Twee uur gym per week is daarom geen overbodige luxe!

Buiten spelen De pauze op school is een ideaal moment om even lekker te bewegen. Lopen, rennen, fietsen, stoeien, klimmen, tikkertje doen, voetballen, skeeleren: lekker spelen en bewegen is voor kinderen een heel natuurlijke bezigheid. Zo kunnen ze hun energie kwijt en ontwikkelen ze hun motoriek. Voor een kind op de basisschool vormt lichaamsbeweging ook het tegenwicht voor het stil moeten zitten op school, luisteren, concentreren en nieuwe dingen leren. Door te spelen met elkaar doen kinderen bovendien allerlei sociale vaardigheden op.

Gymles Om zich gezond te voelen en dat te blijven, moet een kind ten minste één uur per dag bewegen en daarnaast twee keer per week intensief bewegen, zoals bij de gymles of het schoolzwemmen. Een voordeel van regelmatige gymlessen op school is ook dat kinderen in aanraking komen met allerlei verschillende sporten, waardoor hun interesse gewekt kan worden. Het is uiteraard belangrijk dat alle kinderen meedoen met de gymles. Wanneer er bezwaren zijn tegen de vereiste kleding, is daar vaak wel een oplossing voor te vinden. Zo zijn er speciale sporthoofddoeken te koop die comfortabel zitten en geen Handleiding Beweegweek

46

gevaar opleveren bij het sporten. Ook kunnen islamitische meisjes in overleg met school lange broeken en T-shirts met lange mouwen dragen als zij dat prettiger vinden.

Kijk voor meer informatie over bewegen op www.nisb.nl.


Rebus

Oplossing:


47


48

6) Trakteren: hoe groter, hoe beter? 6.4.1.1.1.1.1.1.2 Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? En wat kun u beter wel en niet uitdelen, als u een beetje om de gezondheid van de kinderen wilt denken? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Een verjaardag is voor kinderen vaak pas compleet als er getrakteerd mag worden op school. Het beste moment om te trakteren is vlak voor of vlak na de ochtendpauze. De traktatie valt dan samen met het pauzehapje en is zo minder belastend voor het gebit.

Klein maar fijn Trakteren is een spannend moment, waarbij een kind goed voor de dag wil komen in de klas. De ideale traktatie moet alleen aan nogal wat eisen voldoen. Het moet er leuk uitzien, lekker en betaalbaar zijn, makkelijk mee te nemen, goed te bewaren, niet te groot en bij voorkeur gezond, met niet te veel calorieën. Het is natuurlijk niet verplicht iets eetbaars uit te delen. Stuiterballen, een pen of een ander klein cadeautje zijn ook een mogelijkheid. Kiest u wel voor iets eetbaars, dan is een belangrijk uitgangspunt dat een traktatie een extraatje is. Hij hoeft dus niet groot te zijn! Zowel in zoet als in hartig zijn goede keuzes te maken. Enkele zoete traktatieideeën: een doosje rozijnen met een lint en een ballon, snoepjes in kleine zakjes of doosjes of een grote spek of winegum. Verder zijn er vaak gezondere alternatieven te vinden voor bekende dikmakers. Zo zijn krakelingen, popcorn, Wokkels of Nibbits betere keuzes dan kaas, worst of chips.

Groente of fruit Er zijn ook traktaties te bedenken met groente of fruit. Een paar voorbeelden: een trosje pitloze druiven in cellofaan met een lint, mandarijntjes versierd als muisjes, een


49

spies met groente/fruit gecombineerd met snoepjes, of blokjes appel met een chocoladedip. Voorbeelden van andere leuke traktaties:

Bananenmeisje Benodigdheden: een banaan, 2 sinaasappelpartjes, 3 cocktailprikkers, 2 kleine zachte snoepjes, crêpepapier, naald en draad, watervaste viltstift. Werkwijze: neem 2 cocktailprikkers en steek deze op ongeveer een derde van de bovenkant in de banaan. Steek hier aan weerszijde de sinaasappelpartjes door. U kunt de cocktailprikker zonodig bijknippen. Neem een reep crêpepapier en rimpel deze met behulp van naald en draad tot een rokje en bind hem om de banaan. Met de viltstift kunt u een gezichtje tekenen op de banaan.

Mandarijnenchinees Benodigdheden: een mandarijn, een papieren parasolletje, een dropveter, draadjes wol en een watervaste viltstift. Werkwijze: knip de dropveter in drieën en maak hier een vlechtje mee. Deze kunt u vast maken met een draadje wol. Prik het parasolletje door het begin van de dropveter boven op de mandarijn. Teken met de viltstift een Chinees gezichtje op de mandarijn.

Het Voedingscentrum voert sinds februari 2005 de campagne ‘Gezond eten en bewegen met kinderen – voorkom overgewicht’. Hiervoor zijn verschillende materialen ontwikkeld die nog veel meer praktische tips en handvatten bieden, ook over andere onderwerpen. Voor meer informatie over de campagne zie www.voedingscentrum.nl. Hier vindt u ook informatie over het hygiënisch en zorgvuldig omgaan met traktaties.


50

Verbind de punten


51

7) Zin en onzin over ‘gezonde’ producten

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? En wat zijn bijvoorbeeld tegenwoordig nou wel en niet gezonde producten? Mager, light, suikervrij, dús gezond en caloriearm? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

We leven in een samenleving met eten in overvloed en er komen steeds meer nieuwe producten bij. Van voedingsmiddelen met extra vitamines en mineralen tot allerlei soorten snoep, frisdrank en snacks. Het is lastig hieruit een verantwoorde keus te maken. Over bijvoorbeeld light producten, vruchtensap en broodbeleg doen veel misvattingen de ronde.

Magere melkproducten Bij melkproducten kunt u beter een magere of halfvolle variant gebruiken dan de volle. Volle melk en volle yoghurt bevatten meer vet en dus meer calorieën. Verder is aan vruchtenyoghurt, yoghurtdrank en vla vaak suiker toegevoegd. Daardoor bevatten ze meer calorieën.

Light frisdrank Ook bij frisdranken kunt u beter ‘light’ kiezen. Gewone frisdrank bevat heel veel suiker. Dit is slecht voor het gebit en levert veel onnodige energie. Kies bij voorkeur een frisdrank die gezoet is met aspartaam. Aspartaam bevat geen energie en uw kind kan er niet te veel van binnenkrijgen. Voor cyclamaat geldt wel een beperking. Voor kinderen van vier tot acht jaar is de veilige grens voor dranken met cyclamaat 0,7 liter per dag (drie grote glazen). Voor kinderen van acht tot en met twaalf jaar is dit 0,8-1,4 liter (drie tot zes grote glazen).

Light chips en suikervrij snoepgoed Light chips bevatten minder vet dan gewone chips, maar er zit nog steeds veel calorieën in. Je kunt er dus niet onbeperkt van eten. Handleiding Beweegweek

52

Suikervrij snoep is ook gezoet met zoetstoffen. Meestal is dit sorbitol. Deze stof is niet schadelijk voor het gebit, maar levert wel ongeveer evenveel calorieën als suiker. Een kind krijgt van deze stof al snel te veel binnen, wat tot diarree kan leiden. Beperk daarom de hoeveelheid suikervrij snoep en kauwgom.

Sap versus fruit Vruchtensap is maar ten dele een goede vervanger van fruit. Het is het allerbeste om gewoon vers fruit te nemen. Hierin zitten meer belangrijke voedingsstoffen. Vervang daarom maximaal één stuk fruit per dag door een glas sap. Kies dan wel sinaasappelsap, grapefruitsap of ananassap. In appelsap en druivensap zitten nauwelijks vitamine C of andere belangrijke voedingsstoffen.

Broodbeleg: hartig én zoet Beleg hoeft zeker niet alleen maar hartig te zijn. Sterker nog: hartig betekent al snel ‘te vet’. Een halve tot een hele plak kaas en één plak vleeswaar per dag is voor een kind al genoeg. Kies vooral de minder vette soorten, zoals 20+ en 30+ kaas, ham, rookvlees, kipfilet of kalkoenfilet. Zoet beleg als appelstroop, jam, honing, vruchtenhagel en gestampte muisjes leveren minder calorieën dan pindakaas, chocoladepasta, hazelnootpasta, chocoladehagelslag en chocoladevlokken. Belegsoorten als sandwichspread en groentespread zijn ook prima. Probeer ook eens iets anders, bijvoorbeeld plakjes banaan, appel of aardbei, of een schijfje tomaat op de kaas.



53

Waar/niet waar (Misvattingen over eten)

Bedenk of de onderstaande zinnen waar of niet waar zijn. 1. Ik kan beter een peer dan een stukje kaas eten.

waar/ niet

waar 2. Het maakt niet uit dat ik chips eet, als het maar light chips zijn.

waar/ niet

waar 3. Het ontbijt is maar een kleine, onbelangrijke maaltijd.

waar/ niet

waar 4. Als ik sport, is het slim een energiedrank te drinken.

waar/ niet

waar 5. Het is gezond om halvarine op brood te smeren.

waar/ niet

waar 6. Ik mag niet te veel suikervrij snoep eten.

waar/ niet

waar 7. Het is goed om veel sinaasappelsap te drinken.

waar/ niet

waar 8. Wortels uit blik zijn even gezond als verse wortels.

waar/ niet

waar 9. Ik kan beter vruchtenhagel op brood doen dan chocoladepasta.

waar/ niet

waar 10. Het maakt niet uit of ik elke dag dezelfde groente eet.

waar/ niet

waar

Antwoorden 1. Waar, in een peer zitten veel belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamines, en niet zo veel calorieën. In een stukje kaas zitten behalve belangrijke voedingsstoffen ook veel vet en veel calorieën. Je kunt dus beter een stuk fruit nemen dan een stukje kaas of worst als tussendoortje. 2. Niet waar, in chips zitten veel vet en calorieën. Dit is er een beetje uitgehaald bij de light chips, maar er zit nog steeds veel in.


54

3. Niet waar, een goed ontbijt levert veel belangrijke voedingsstoffen. Ook helpt ontbijten om wat beter op te letten op school. Het zorgt er ook voor dat je niet als je net op school zit, alweer honger hebt. 4. Niet waar. Een stuk fruit of een boterham geven ook nieuwe energie en leveren minder calorieën en suiker dan een energiedrank. Voldoende drinken is heel belangrijk maar gewoon water is prima. 5. Waar, halvarine bevat veel vitamines. Je moet er niet te veel van op je brood smeren, maar een beetje is wel nodig. Halvarine bevat minder calorieën dan margarine. 6. Waar, suikervrij snoep is beter voor je tanden dan gewoon snoep. Maar als je veel suikervrij snoep eet, heb je kans op diarree. Ook zitten er net zoveel calorieën in als in gewoon snoep. 7. Niet waar, één glas sinaasappelsap per dag kan een stuk fruit vervangen maar als je veel meer drinkt, dan moet je er rekening mee houden dat je veel calorieën binnenkrijgt. 8. Waar, groente uit blik, pot of de diepvries zijn even gezond als verse groente. 9. Waar, in vruchtenhagel zit geen vet en in chocoladepasta wel. Ander goed broodbeleg is: magere kaas, ham, kipfilet, appelstroop, jam, honing, gestampte muisjes, sandwichspread, groentespread, groente of fruit. 10. Niet waar, in alle soorten groente zitten weer andere belangrijke stoffen. Het is dus beter om steeds een ander soort groente te eten.


55

8) Bah, dat lust ik niet!

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Hoe ga je bijvoorbeeld om met lastige (groente)eters? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

Broodmaaltijden zijn voor de meeste kinderen niet zo’n probleem. Hooguit is er nog wel eens gesputter over bruinbrood en korstjes. De warme maaltijd roept over het algemeen meer spanningen op. Idealiter eten kinderen tussen de 4 en 12 jaar dan onder meer ca. drie opscheplepels groente en twee tot drie aardappelen of opscheplepels rijst of pasta. Maar wat doet u als uw kind daar geen zin in heeft?

Tien tips bij lastige eters Als elk hapje moeizaam naar binnen gaat, kunt u zich flink zorgen maken of uw kind wel voldoende binnenkrijgt. Tien tips:

1. Het ene kind eet meer dan het andere. Ook heeft een kind niet alle dagen evenveel trek. Als uw kind goed groeit, niet steeds ziek is en voldoende actief, zit het meestal wel goed. 2. Maakt u zich zorgen dat uw kind te weinig vitamines en mineralen binnenkrijgt, kijk dan eerst wat hij/zij allemaal eet en vergelijk dat met de aanbevolen hoeveelheden (zie www.voedingscentrum.nl). Als uw kind al langere tijd heel veel minder eet, geef dan eventueel tijdelijk een multivitaminesupplement voor kinderen. 3. Misschien is uw kind te moe op het moment dat u aan tafel gaat. Hij/zij heeft dan gewoon geen trek meer. In dat geval helpt het om uw kind eerder te laten eten. 4. Ga na of tussendoortjes de boosdoener zijn. Geef uw kind vlak voor het avondeten geen koek, chips, melk, yoghurtdrank of frisdrank om zijn/haar eetlust niet te bederven. Heeft uw kind nog trek aan het eind van de middag, dan kunt u het beter een cracker geven, een soepstengel, een stuk fruit of wat rauwkost zoals wortel of tomaat. Geef in plaats van melk of frisdrank liever thee zonder suiker of bouillon.


56

5. Heeft u het idee dat uw kind alleen maar een keer koppig is? In dat geval kan een beetje druk helpen om zijn/haar bord leeg te eten. En anders de koppigheid negeren. Elke dag dwingen tot eten werkt averechts. Eten wordt dan keer op keer een drama. 6. Bedenk dat uw kind zich echt niet zal uithongeren. Schep kleine porties op zijn/haar bord of laat hem/haar zelf opscheppen. Als hij/zij meer wil, eventueel een tweede keer opscheppen. 7. Als uw kind aan tafel niet of weinig wil eten, geef dan niet ter compensatie van alles tussendoor. Als aan tafel weinig gegeten wordt en ook weinig tussendoor, dan is de kans groot dat hij/zij de volgende maaltijd wel eet. 8. Als het probleem vooral is dat uw kind weinig dingen lust, dan helpt variatie om hem/haar aan verschillende smaken te laten wennen. Voedingsmiddelen die uw kind niet direct lust wel (met kleine beetjes) blijven aanbieden. Vaak eet hij/zij ze na verloop van tijd wel. Gewoon vol blijven houden. 9. Laat uw kind meehelpen in de keuken, laat hem/haar bijvoorbeeld de groente wassen of de sla versieren. Ook samen tafel dekken kan een manier zijn om uw kind te betrekken bij het avondeten. Maak als extra stimulans eens samen iets klaar wat hij/zij gegarandeerd lekker vindt. 10. Zorg voor een rustige omgeving tijdens het eten, zodat uw kind niet wordt afgeleid. Geef zelf het goede voorbeeld. Ga aan tafel zitten en zet de televisie uit. Zo houdt uw kind zijn/haar aandacht beter bij zijn bord.



57

9) Hoeveel eten heeft uw kind eigenlijk nodig?

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Wat heeft uw kind bijvoorbeeld allemaal nodig op een dag? Hier leest u wat het Voedingscentrum adviseert.

In de tijd dat uw kind op de basisschool zit, maakt het een enorme groei door. Ieder kind groeit in zijn eigen tempo en heeft z’n eigen lichaamsbouw. Daardoor kunnen kinderen uit een klas onderling sterk verschillen qua lengte en gewicht en eten ze ook niet allemaal evenveel. Kleine eters kunnen ineens grote eters worden als ze in een groeispurt komen. Hoeveel een kind eet, kan dus sterk variëren.

Richtlijn voor de basisvoeding De tabel hierna geeft een idee van wat een kind van 4-12 jaar ongeveer per dag nodig heeft om voldoende vitamines en mineralen binnen te krijgen. Dit is de zogenaamde basisvoeding.

Brood

3-5 sneetjes (105-175 gram)

Aardappelen (of rijst, pasta,

2-3 aardappels of opscheplepels

peulvruchten)

rijst/pasta/peulvruchten (100-150 gram)

Groente

150 gram (3 groentelepels)

Fruit

2 vruchten (200 gram)

Zuivel

300-450/600 ml* melk(producten) en 1020 gram kaas (½ - 1 plak)

Vlees(waren), vis, kip, ei of

50-100 gram (gaar product)

vleesvervangers Halvarine, margarine, bak- en

15-35 gram

braadproducten Dranken


1-1,5 liter

58

* Bij de zuivel gelden de kleinste hoeveelheden voor de jongste kinderen. Voor de oudere kinderen in deze groep geldt 450 ml voor de meisjes en 600 ml voor de jongens.



59

10) Overgewicht: voorkomen is beter!

Net als iedere ouder wilt ook u natuurlijk dat uw kind uitgroeit tot een gezonde volwassene die lekker in z’n vel zit. Een gezonde leefstijl is daarvoor de beste basis. Maar hoe kunt u uw kind gezonde eet- en beweeggewoontes aanleren? Hoe voorkomt u bijvoorbeeld dat uw kind te dik wordt in deze wereld vol verleidingen? Hier leest wat het Voedingscentrum adviseert.

Niet alleen veel volwassenen, maar ook veel kinderen zijn tegenwoordig zwaarder dan goed voor ze is. Momenteel is ongeveer veertien procent van de Nederlandse kinderen te dik. Overgewicht op jonge leeftijd vergroot de kans op overgewicht op volwassen leeftijd en kan leiden tot veel gezondheidsproblemen. Daarbij hebben kinderen met overgewicht het vaak moeilijker op school.

Praktische tips De belangrijkste oorzaak van overgewicht is te veel eten in combinatie met te weinig bewegen. Om overgewicht te voorkomen, verdienen zowel het eet- als beweegpatroon aandacht. Hieronder vindt u verschillende praktische tips om te voorkomen dat uw kind te dik wordt: •

Zorg voor een gezonde basisvoeding en een regelmatig eetpatroon: elke dag drie hoofdmaaltijden, met veel groente en fruit, en maximaal vier keer iets tussendoor.

•

Kies voor halfvolle en magere melk en melkproducten en kies wat vaker voor mager vlees en magere vleeswaren.

•

Haal koek, chocola en chips beperkt in huis. Houd zo lang mogelijk als regel dat uw kind deze dingen niet ongevraagd zelf uit de kast pakt.

•

Lekker en gezond voor tussendoor zijn fruit, popcorn, biscuits, rijstwafels of een krentenbol.

•

Dring geen eten op. Over het algemeen eten jonge kinderen niet meer dan ze nodig hebben. Deze vaardigheid neemt af naarmate ouders zich er meer mee bemoeien.


60

•

Geef snoep niet als beloning of troost. Een complimentje, wat extra aandacht, iets gezelligs doen of een cadeautje werken net zo goed.

•

Eet uw kind slecht bij de maaltijd, compenseer dat dan niet met tussendoortjes. Dat belemmert de eetlust aan tafel.

•

Laat uw kind niet eten of drinken terwijl hij iets anders doet, zoals televisie kijken of computeren. Wat u dan geeft, werkt het gedachteloos naar binnen, waardoor het snel om ‘nog wat lekkers’ zal vragen.

•

Als uw kind mee gaat boodschappen doen, maak dan thuis een boodschappenlijstje, zodat u weet wat u echt nodig heeft. Bedenk van tevoren waarbij uw kind eventueel mee mag beslissen welk product wordt gekocht, bijvoorbeeld het toetu, de limonade of de koekjes.

•

Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Naar school lopen of fietsen en buiten spelen zijn de eenvoudigste manieren om elke dag voldoende te bewegen.

•

Beperk het televisie kijken en computeren tot maximaal twee uur per dag, want hierbij zit uw kind helemaal stil.

•

Geef zelf het goede voorbeeld met eten, snoepen én bewegen. Als u zelf de hele dag de televisie aan hebt staan, dan weet uw kind niet beter. Eet u zelf veel tussendoor, dan wil uw kind dat ook. Pakt u zelf voor alles de auto, dan stimuleert dat uw kind niet om te fietsen. Enzovoorts.

‘Nee’ zeggen Tot slot: Wees niet bang om regels te stellen en ‘nee’ te zeggen. Leg de achtergrond van uw regels uit, maar bedenk dat u als ouder de baas bent. U neemt de beslissingen en doet dat in belang van uw kind!



61

6.5

Gezond ontbijten


62

6.6

School Gruiten


63

6.7

Oudervoorlichting

Nieuw: On-site kid fitness Een goed voorbeeld van een combinatie van voorlichting en sport is On-site kids fitness. SportAccess geeft alle scholen de mogelijkheid om kinderen van groep 3 tot en met 8, de ouders/verzorgers van leerlingen en ook de docenten te laten fitnessen in een mobiel fitnesscentrum. Het mobiele fitnesscentrum wordt voor maximaal twee weken bij de school geplaatst. Tijdens de lessen krijg u informatie over gezonde en ongezonde voeding en uw hartslag. Ook word u bewust gemaakt van de werking en de betekenis van calorieën en vetten. Leerlingen krijgen kleine opdrachten mee om thuis uit te voeren. Eén van de leeropdrachten bevat een opdracht met zoetigheid. Kinderen mogen wat snoepen en krijgen vervolgens de opdracht om de calorieën er weer af te lopen. Dat valt vaak tegen! On-site fitness kunt u aanvragen bij JUMP-in: [email protected]. Geef daarbij de periode aan waarin het project kan plaatsvinden.

Op onze school start JUMP-in, HOERA! Maar wat is JUMP-in? Dit is een algemene introductie van JUMP-in die door de school verzorgd kan worden. Eventueel samen met iemand van het stadsdeel of iemand vanuit het project JUMP-in. Alle programma onderdelen worden genoemd. We geven ook aan dat ze nog meer van het project gaan horen. Vraag vooral de kant-en-klare presentatie aan, met voornamelijk filmmateriaal. Het geeft een beeld van alle JUMP-in activiteiten en is handig om te vertonen bij voorlichtingsbijeenkomsten. U kunt deze voorlichting minimaal een maand van te voren aanvragen bij JUMP-in. Stuur hiervoor het aanvraagformulier naar [email protected] Hulpmiddelen: Affiche: Dit JUMP-in affiche, waar de gegevens van de school en de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt, vertelt ouders dat er een belangrijk project start op school. Uitnodigingsfolder: Deze uitvouwbare uitnodigingsfolder (inclusief inschrijfstrook), waarin de gegevens van de school en de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt kan aan de ouders worden meegegeven voorafgaand aan de bijeenkomst, is te bestellen via [email protected]

Voorlichting door de schoolbegeleidingsdienst ABC voor ouders over Bewegen doe u Zo! De schoolbegeleidingsdienst ABC geeft voorlichting op school in de vorm van een workshop. Centraal in deze voorlichting staat Bewegen doe je ZO!. Wanneer uw school start met dit onderdeel kunt u deze voorlichting ter ondersteuning van de


64

invoering aanvragen. Eventueel kan in overleg met de schoolbegeleidingsdienst ook een kleine introductie van het onderdeel De Klas Beweegt worden meegenomen. Workshop Bewegen doe je Zo!: Ouders maken kennis met de boekjes die de kinderen mee naar huis (gaan) nemen. Er wordt uitleg gegeven over hoe er met de boekjes wordt gewerkt en er worden enkele opdrachten samen uitgevoerd en besproken. Ook krijgen ze een aantal makkelijke opdrachtjes mee om thuis uit te proberen met hun eigen kind Introductie De Klas Beweegt: Ouders maken kennis met deze methode die in de klas wordt gebruikt. Ze krijgen informatie en ervaren aan de hand van enkele oefeningen/ opdrachten hoe ontspannend een beetje beweging kan zijn! Presentatie: Het ABC gebruikt eigen voorlichtingsmateriaal en (film)materiaal van JUMP-in. U kunt deze voorlichting minimaal een maand van te voren aanvragen bij JUMP-in. Stuur hiervoor het aanvraagformulier naar [email protected] Hulpmiddelen: Affiche: Dit JUMP-in affiche, waar de gegevens van de school in kunnen worden verwerkt, vertelt ouders dat er een voorlichting start over een nieuw onderdeel binnen het project op school. Uitnodigingsfolder: Deze uitvouwbare uitnodigingsfolder (inclusief inschrijfstrook), waarin de gegevens van de school en ook van de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt, kan aan de ouders worden meegegeven voorafgaand aan de bijeenkomst

Oudervoorlichting door arts of verpleegkundige van het team schoolgezondheidszorg van de GGD over (op)voeding en leefstijl In een enkel geval kan de schoolarts of verpleegkundige op school voorlichting verzorgen over “gezonde voeding”, “gezonde leefstijl” of “opvoeding”. Dit kan helemaal op maat worden ingericht, afhankelijk van de groep, het thema en de wensen van de school. Voor de presentatie maakt de GGD gebruik van eigen voorlichtingsmaterialen. U kunt deze voorlichting minimaal een maand van te voren aanvragen bij JUMP-in. Stuur hiervoor het aanvraagformulier naar [email protected] Hulpmiddelen: Affiche: Dit JUMP-in affiche, waar de gegevens van de school en over de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt, vertelt ouders dat er een voorlichtingsbijeenkomst wordt verzorgd vanuit de GGD.


65

Uitnodigingsfolder: Deze uitvouwbare uitnodigingsfolder (inclusief inschrijfstrook), waarin de gegevens van de school en de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt, kan aan de ouders worden meegegeven voorafgaand aan de bijeenkomst

Oudervoorlichting door voorlichters in de eigen Taal en Cultuur van de GGD over (op)voeding. Wil u de groep ouders bereiken die niet of nauwelijks Nederlands spreekt? Dan kunnen gezondheidsvoorlichters van de GGD in de eigen taal voorlichting geven over gezonde voeding of opvoeding. Dit is mogelijk voor Marokkaanse, Turkse, Ghanese en Chinese ouders. Voor de presentatie maken de voorlichters in de eigen Taal en Cultuur van de GGD gebruik van eigen voorlichtingsmaterialen. U kunt deze voorlichting minimaal een maand van te voren aanvragen bij JUMP-in. Stuur hiervoor het aanvraagformulier naar [email protected] klik hier voor het aanvraagformulier oudervoorlichting Hulpmiddelen: Affiche: Dit JUMP-in affiche, waar de gegevens van de school in kunnen worden verwerkt, vertelt ouders dat er een voorlichtingsbijeenkomst wordt verzorgd. Uitnodigingsfolder: Deze uitvouwbare uitnodigingsfolder (inclusief inschrijfstrook), waarin de gegevens van de school en de voorlichtingsbijeenkomst in kunnen worden verwerkt, kan aan de ouders worden meegegeven voorafgaand aan de bijeenkomst

Oudervoorlichting door diëtisten van de Amsterdam Thuiszorg over Gezonde Basisvoeding Dit kan een eenmalige voorlichting zijn over de gezonde basisvoeding en gezondheid. Hierin ligt de nadruk op informatieverstrekking en kennismaken met het thema. Als u deze voorlichting gebruikt, moet u wel meedoen met het traject van drie bijeenkomsten. Traject van drie bijeenkomsten: Voor deze cursus kunnen heel gericht ouders worden uitgenodigd. Bijvoorbeeld ouders met kinderen met overgewicht waarbij een ongezonde voedingsgewoonte een belangrijke oorzaak is. Klik hier voor aanvullende informatie over de inhoud van de drie bijeenkomsten door Amsterdam Thuiszorg Voor de presentatie maken de diëtisten van Amsterdam Thuiszorg gebruik van eigen voorlichtingsmaterialen. De voorlichtingscursus van drie bijeenkomsten is interactief; gericht op gedragsverandering, gericht op zelf oplossingen bedenken en verhogen van de


66

eigen effectiviteitverwachting. In de cursus komen de volgende onderwerpen aan bod: 1. Voeding en gezondheid a. Voordelen optimale voeding. Vorm: inventarisatie, spelvorm, dia's. b. Nadelen niet-optimale voeding: onvoldoende groei, verminderde weerstand, slecht functioneren door energietekort (concentratie, gedragsproblemen), gedragsproblemen (door niet-optimale voeding). Vorm: korte inleiding, vervolgens interactief door spelvorm. c. Inleiding in gezonde basisvoeding. 2. Eetgewoontes in het gezin. a. Wat zijn eetgewoonten, wat zijn goede eetgewoontes, wat zijn slechte eetgewoontes. Inleiding en inventarisatie. b. Hoe verander je vaste gewoontes in het gezin? Inleiding; voorbeeld aan de hand van ontbijten, terugkomen op gezonde basisvoeding (voedingswijzer met dummy's), Interactief: mensen zelf in groepjes per gewoonte een plan van aanpak laten maken. c. Uitwerken van het veranderen van een eetgewoonte, zoals het gaan ontbijten. Interactief: oefenen in samenstellen goed ontbijt. 3. Eetgewoontes blijvend veranderen; wat kom je allemaal tegen? a. Barrières om eetgewoontes te veranderen zoals: mijn kind lust dat niet, gezond eten is zo duur, we hebben er geen tijd voor, ik kan het niet vinden in de supermarkt, ik geloof niet dat die verandering echt iets oplevert, hoe belangrijk is het nou, er zij zoveel dingen die belangrijk zijn. Plenaire inventarisatie maken, naar aanleiding van plaatjes op tafel, die de argumenten verbeelden. b. Een afweging maken; voordelen, nadelen; wat weegt het zwaarst? Actief oefenen middels een balans. c. Barrières leren opruimen; enkele voorbeelden uitwerken door (interactief) naar de tussenweg te zoeken (de ideale keuze en de één na beste keuze, de middenweg) Middels het stoplichtmodel, met behulp van voedingslaken en indeling rood, oranje en groen én dummy's of zelf meegebrachte producten Bijeenkomst 3 kan ook heel anders worden ingevuld; meer gericht op het beperkte budget met: 1. Tips voor prijsbewust winkelen 2. Test met blinddoek om smaken te vergelijken van duurdere en minder dure producten 3. Supermarkt bezoeken en prijzen vergelijken van merken. (of van te voren voorwerk doen.)


67

Voorafgaand aan de voorlichting wordt een intakegesprek gevoerd met de contactpersoon van de school. U kunt deze voorlichting aanvragen door minimaal 1 maand van tevoren contact op te nemen met Jeanet Schoon van de projectgroep JUMP-in zodat u kunt worden doorverwezen naar de juiste diëtiste.


68

6.8 Voorbeeld Factuur / Offerte briefhoofd school / stichting / vereniging etc.]

]

DMO, afdeling Sport & Recreatie Project JUMP-in t.a.v. J. Witte / B. Bouthoorn Postbus 1840 1000 BV Amsterdam VOORBEELD OFFERTE Amsterdam, [voer datum in]

Betreft: [geef omschrijving van de te maken onkosten; bijv. loonkosten]

Geachte mevrouw Klatt en/of heer Bouthoorn, Hierbij brengen wij een offerte uit ten behoeve van het project JUMP-in. [geef omschrijving van de activiteiten] [geef berekening weer: periode / aantal uur per week / totale kosten] Activiteiten bedrag

instructeur/ materiaal

periode

U kunt bovenstaand bedrag reserveren voor: Rekening: [ vul in] T.n.v. [ vul in] Te [ vul plaats in] Met vriendelijke groet,

Naam [ vul in ] Tel [ vul in] E-mail [ vul in]


69

Opmerkingen : • • • •

Bovenstaande offerte is als voorbeeld bedoeld. Een eigen offerte mag ook gebruikt worden, mits bovenstaande punten aan de orde komen. Een reservering kan niet gemaakt worden voor een privérekening. Een offerte is géén factuur. Naderhand moet dus nog een factuur verzonden worden. Een offerte mag per mail worden verzonden: E-mail : [email protected]

[briefhoofd school / stichting / vereniging etc.]

]

DMO, afdeling Sport & Recreatie Project JUMP-in t.a.v. J. Witte / B. Bouthoorn Postbus 1840 1000 BV Amsterdam


70

VOORBEELD FACTUUR Amsterdam, [voer datum in]

Betreft: [geef omschrijving van de onkosten; bijv. loonkosten]

Geachte mevrouw Klatt en/of heer Bouthoorn, Hierbij ontvangt u de factuur ten behoeve van het project JUMP-in. [geef omschrijving van de activiteiten] [geef berekening weer:periode / aantal uur per week / totale kosten] Activiteiten bedrag

instructeur / materiaal

periode

U kunt bovenstaand bedrag overmaken op: Rekening: [ vul in] T.n.v. [ vul in] Te [ vul plaats in] Met vriendelijke groet,

Naam [ vul in ] Tel [ vul in] E-mail [ vul in]

Opmerkingen : • • •

Een eigen factuur mag ook gebruikt worden, mits bovenstaande punten aan de orde komen. Een factuur kan niet worden overgemaakt naar een privérekening. Een factuur moet per post worden verzonden en voorzien zijn van een handtekening.


71

6.9 Voorbeeld draaiboek beweegweek

Beweegweek ’t Koggeschip volop in beweging! 4-7 september 2007


72

Inhoud:

-1. Doel van de beweegweek

-2. Globale indeling van de week en de activiteiten

-3. Roosters van de diverse evenementen

-4. Evenementeninformatie

-5. Partners


73

1. Doel van de beweegweek ’t Koggeschip neemt sinds 2006 deel aan het project Jump-in, een gezamenlijk project van de GGD en Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Amsterdam (DMO) ’t Koggeschip ziet het als opvoedkundige taak om samen met de ouders het groeiend aantal te dikke kinderen tegen te gaan. Daarvoor zijn het afgelopen schooljaar alle kinderen van ’t Koggeschip gemeten en gewogen en zijn ouders van kinderen in de risico groep benaderd. Als partner van het project Jump-in hebben we in de brede school veel kans kinderen aan het bewegen te krijgen. Daarnaast hebben diverse sportprojecten in en na school gedraaid. Dit alles zullen we intensiveren teneinde de doelstellingen van Jump-in te halen. Verder met Jump-in 2007-2008; - uitbreiding sportstimuleringsprojecten onder en na schooltijd. - introductie en implementatie van programma “de klas beweegt” in alle groepen. - oudervoorlichting gekoppeld aan de koffieochtenden. - de beweegweek. - oriëntatiefase MRT - vormgeven LVS

a. De doelen De beweegweek is een van de vaste instrumenten van het project Jump-in. Deze week kent 2 belangrijke doelen; 1.Kinderen worden bewust van hun eigen beweeg gedrag. 2.Bewustwording van voldoende beweging voor kinderen door de ouders. Daarnaast hanteren we nog een 16 tal subdoelstellingen te lezen op de website van Jump-in (www.jumpin.nl), waar het natuurlijk ook gaat over plezier van kinderen en weten welke sportclubs er in de buurt zijn etc. In deze week gaat het om bewegen, op allerlei manieren. We hebben daartoe een aantal activiteiten en festiviteiten opgezet. Daar hebben we een aantal externe partijen bij betrokken. Kinderen maken kennis met verschillende beweegactiviteiten en zullen samen met de leerkracht een week vol beweegplezier krijgen voorgeschoteld. De activiteiten vinden in en om de school plaats. In de diverse draaiboeken staan de locaties genoemd.


74

b. Wat verwachten we van onze collega’s Het reguliere lesprogramma komt in de knel door de beweegweek. We hopen op een flexibele houding en wensen je een gezonde, gezellige week vol beweging. Lees het draaiboek goed door, dan weet je waar je wanneer moet zijn en wat jouw taak zal zijn voor tijdens en na de activiteit . Kleed jezelf sportief deze week. Besteed zoveel als mogelijk aandacht aan beweging en gezond eten in je groep. In deze week kun je zelf ook supergezond lunchen. We hebben Natasja ( van WIJ KOKEN ) weten te strikken voor onze beweegweek. Ze zal een gezonde catering verzorgen voor alle Brede School medewerkers van 4 -7 september; soep, broodjes en wraps tegen een redelijke prijs te verkrijgen tussen de middag in de hal van de school. c. Vooraf We nemen het draaiboek gezamenlijk door. Er wordt van je verwacht dat je weet waarom de beweegweek er is en wat het voor je eigen groep inhoud. Er komt donderdag 30 augustus een Thema nieuwsbrief voor de ouders. Er wordt actie genomen m.b.t. Pr in de buurt. NB; Er zijn een aantal wateractiviteiten gepland voor de bovenbouw. Hiervoor is het van belang te inventariseren welke kinderen geen zwemdiploma hebben. Kinderen zonder zwemdiploma kunnen aan deze activiteiten niet deelnemen. Dit zou teveel risico’s met zich meebrengen. Voor deze kinderen wordt een alternatieve activiteit bedacht. De inventarisatielijsten, krijg je van Monique en moeten, met eventuele wijzigingen, worden gekopieerd en worden ingeleverd bij Stephan! d. Kosten en begroting Natuurlijk brengt een dergelijke week kosten met zich mee. We hebben geprobeerd zaken zoveel mogelijk binnen de perken te houden. Maar ook subsidies aan te boren. We zijn heel blij met de bijdrage van de ouderraad en het bestuur KBA. Daarnaast zal ook DMO een bijdrage leveren en hopen we op een waarderingssubsidie vanuit het stadsdeel. Daarnaast zal circus Elleboog geheel kosteloos 4 lesuren verzorgen omdat we een goede partner van ze zijn. Zo maken we een sluitende begroting.

e. Buitenspel en TSO ( tussenschoolse opvang ) Er is een klein budget beschikbaar voor buitenspel materiaal. We zullen ervoor zorgen dat elke groep een paar materialen krijgen voor het buiten spelen. Daarnaast krijgt ook het buiten spel tijdens de TSO een impuls. Het stadsdeel heeft materialen gefinancierd en gelden vrijgemaakt voor scholing van leiders en leidsters TSO. Zo wordt ook actief gewerkt aan beweegstimulatie tijdens het overblijven.


75

2. Programma 4-7 september De week zal doorspekt zijn van beweegactiviteiten. In en om de school zijn evenementen georganiseerd. Ouders worden uiteraard uitgebreid op de hoogte gebracht wat dat voor de kinderen en henzelf betekent. Brieven en mailings worden verzorgd. Groepsleerkrachten worden geacht deze brieven mee naar huis te geven. Dit draaiboek is echter voor intern gebruik. Vooral bedoeld voor groepsleerkrachten als leidraad. We hopen dat dit draaiboek als zodanig fungeert. Datum Maandag

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

15:30

Geluids check Werkoverleg

Centrale hal

Suzan, Richard, Ilse en Stephan

Op deze dag (4 september) wordt van alle groepsleerkrachten verwacht dat er in een kringgesprek aandacht wordt besteed aan het waarom van de beweegweek. ( beste tijdstip gelijk na de opening bij start met de eigen groep) en dat wordt “De klas beweegt” wordt geïntroduceerd. Alle kinderen en collega’s van ’t Koggeschip krijgen de materialen van “De klas beweegt” en buitenspelmateriaal voor in de klas. Sommige klassen krijgen buitenspelmateriaal dat na een aantal weken moet worden doorgegeven aan een volgende groep. Bij alle activiteiten is het de bedoeling dat de groepsleerkracht aanwezig is bij de lessen/trainingen en bij voorkeur zelf ook gaat sporten. Omkleden en douchen, kun je in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel kun je krijgen bij de balie. Datum Dinsdag

Tijd

Activiteit

07.4008.10u

Klaarzetten podium Schoolplein pleinindeling Geluid opening dans Schoolplein Openingstoespraak opruimen podium Schoolplein

Organisatiecomité

09.0009.30u 09.0010.00u

Uitdelen buitenspelmateriaal Circus Elleboog sportzaal 1

Jan, Suzan, Miryam Suzan

09.30-10.20 10.0011.00u 10.2011.10u

Fitness Circus

Skybox Sportzaal 1

Groep 7 Groep 5

Fitness

Skybox

Groep 6

08.20– 9.00u 09.0009.10u


Waar

Wie

Allen Groep 8

76

13.1514.00u 13.1514.15u 15.3015.50u

Datum Woensdag

Datum Donderdag

Buitenspel; sterproject Fitness Klaarzetten ouderavond ouder voorlichting

Groep 3

Skybox

Groep 8 Helga, Ali

sporthal

ouders

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

08.30-11.45u 08.30-12.00u 09.00-10.00u

Zwemmen Sport,-speldag Voorlichting De klas beweegt

Zwembad Zaal 1+2 Centrale hal

6,7 & 8 gr 1/ 2 Ouders

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

07.55-8.05U

Klaarzetten zaal 1

08.30-09.45u

Buitenspel; ster-project Kanovaren Judo Ropeskipping Fitness

Buiten

3

Sloot Zaal 1 Zaal 2 Skybox

8 1,2 5 6

Tijd

Activiteit

Waar

Wie

08.30-09.30u

Taekwondo Ropeskipping Fitness Buitenspel; ster-project kanovaren Taekwondo Ropeskipping Fitness Ropeskipping Voetbal+

Zaal 1 Zaal 2 Skybox Buiten

5 8 4 3,4

Sloot Zaal 1 Zaal 2 Skybox Zaal 2 Zaal 1

7 5 7 3 7 8

08.30-09.30u

Datum Vrijdag

buiten

08.30-09.45u

10.20-11.10u

13.15-14.15u 14.15-15.15u


Collega’s 1/2A,B,D,E,G,H

77


78

Fitnessrooster voor de tweede week en derde week Maandag 10 september: groep 3, 4 en 3/4 volgens rooster bewegingsonderwijs Dinsdag 11 september: groep 7 en 8 volgens rooster bewegingsonderwijs Woensdag 12 september: groep 3B en 3C volgens rooster bewegingsonderwijs, 6A 09:45 uur Donderdag 13 september: groep 5 volgens rooster bewegingsonderwijs, 6B 13:15 uur, 6C 14:15 uur Vrijdag 14 september: groep 6 en 7 volgens rooster bewegingsonderwijs donderdag Maandag 17 september: groep 3, 4 en 3/4 volgens rooster bewegingsonderwijs Dinsdag 18 september: groep 7 en 8 volgens rooster bewegingsonderwijs Woensdag 19 september: groep 3B en 3C volgens rooster bewegingsonderwijs, 6A 09:45 uur Donderdag 20 september: groep 5 volgens rooster bewegingsonderwijs, 6B 13:15 uur, 6C 14:15 uur Vrijdag 21 september: groep 7, 8 volgens rooster bewegingsonderwijs dinsdag Extra informatie en links Lesmateriaal Ga voor gezond ter beschikking. www.jumpin.nl http://site.jumpin.nl/download/JUMP-in.ppt een presentatie over Jumpin. Lees dit i.p.v. een gezamenlijke presentatie van 1,5 uur www.sportaccess.nl/voeding.pdf (fitness) www.sportaccess.nl www.ropeskipping.nl www.ropeskipping.nl/index.php?id=19 voor filmpus www.geuzenveld.amsterdam.nl/live/index.jsp?nav=349&loc=45415 info over beweegweek op site Geuzenveld http://www.toradoshi.nl judovereniging www.elleboog.nl Circus Elleboog Partners: Organisatiecomité: Suzan Baldinger, Richard Martens, Ilse Hadjinikolaou, Stephan van Aalderen Judo: Judovereniging Toradoshi, Roeland Teakwondo: Taekwondo Academy, Jurgen Ropeskipping: Peter Hoek Sport en speldag: Helga Fränkel, Ali Manus, Nieska Gotu Opening: Marina den Broeder Ster Project: Sparc, Thomas van den Bergh Turnen: Turnvereniging Vlug en Vaardig, Sylvia Bouland Tafeltennis: Tafeltennisvereniging Amsterdam ‘78 Circus: Circus Elleboog, Jantine Swagerman Jumpin: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) Ellen Klatt, Jeanet Schoon ABC: Marlien Stempvoort Ouderparticipatie: Wilma den Hartog Fitness Sport Acess, Maarten Navest


79

Evenementeninformatie

Opening (Stephan) Vanaf 08.20 uur worden alle collega’s op het schoolplein verwacht. De kinderen, leerkrachten en ouders zullen onder leiding van een ervaren dansinstructrice een gezamenlijke warming-up doen op opzwepende muziek. De ouders mogen bij de kinderen blijven staan. De kleuters staan in het midden van het plein met hun neus richting de school. De groepen 5 staan daarachter. De groepen 3 en 4 staan in de speelkuil van het kromme klimrek. De kinderen van groep 6, 7 en 8 staan in de kuil bij het springding. Kinderen, ouders en leerkrachten zoek op die plek zelf een geschikte plek zodat zij alles kunnen zien. De dag ervoor, maandag 3 september, moet aan alle kinderen (en ouders van groep ½) duidelijk worden gemaakt op welke plek zij moeten plaatsnemen. De warming-up begint al voor 08.30 uur. Wij zijn ons bewust dat er niet zo’n duidelijke indeling is als met bijvoorbeeld de intocht van Sinterklaas, maar dat lijkt ons ook niet nodig, omdat iedereen in beweging is.

Fitness (groep 3t/m8 3 weken, Stephan) De kinderen kleden zich om in de kleedkamer en in de skybox krijgen zij van de mensen van sportaccess informatie over beweging, voeding en gezondheid. Wat er precies gaat gebeuren is nog niet helemaal duidelijk. Eén van de lesideeën is dat de kinderen een Mars krijgen. Die eten ze lekker op en daarna gaan ze bekijken wat er op de wikkel staat aan informatie. De hoeveelheid energie die ze zojuist hebben gegeten moeten zij vervolgens eraf sporten. In de beweegweek volgen we het rooster uit het draaiboek. In de week erna volgen wij zoveel mogelijk het rooster van bewegingsonderwijs. Voor deze les hebben de kinderen de gewone gymkleding nodig. Als je zelf na afloop van de les wilt douchen kan dat in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel is te verkrijgen aan de balie. Sterproject/Buitenspelen (Groep 3,4 & 3/4, Stephan) Het sterproject is een initiatief van Sparc. Een organisatie van ons stadsdeel. In buurt 9 is er een aantal keren per week een bus in de wijk waar kinderen materialen kunnen lenen. Als zij zich goed gedragen krijgen zij een Ster. Bij meerdere sterren mag je iets, zoals bijvoorbeeld skeelers, een week meenemen naar huis. De doelgroep is van 6 tot 14 jaar. Omdat de kinderen van 6 en 7 jaar ondervertegenwoordigd zijn tijdens de stermiddagen promoten wij dit project tijdens de beweegweek. De les begint in de klas met een uitleg over het project.


80

Circus (Groep 5, Suzan) Deze éénmalige les wordt aangeboden en verzorgd door de mensen van Circus Elleboog. Voor deze les hebben de kinderen de gewone gymkleding nodig. Als je zelf na afloop van de les wilt douchen kan dat in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel is te verkrijgen aan de balie. Informatieavond (Stephan) Op beide avonden zijn alle sportieve partners in onze brede school uitgenodigd om zichzelf aan de ouders te presenteren. De sportverenigingen vertellen over de eigen club en demonstreren wat er allemaal op de club gebeurt. Daarnaast komen mensen van DMO vertellen over het project Jumpin en zijn er mensen van het stadsdeel (sparc) die uitleg geven over verschillende subsidiemogelijkheden via DWI, de sportpas, de scholierenvergoeding en andere sportverenigingen in de buurt. De bedoeling is dat je aansluitend aan het programma in de klas de ouders meeneemt naar de sportzaal. De groepen aan de schoolpleinzijde wordt gevraagd om de ouders mee te nemen via de nooduitgang van zaal 1. Dat is de dubbele deur die je vanaf het lokaal van Carla kan zien. Daar kunnen de ouders de schoenen neerzetten en dan naar binnen gaan. De andere groepen komen gewoon via de vuile gang de zaal binnen. Ouders en collega’s lopen rond om informatie te vergaren. Speciaal verzoek om sommige ouders alert te maken op een bepaalde activiteit waarvan jij denkt dat het goed is voor het kind. Aanwezig: Toradoshi (judo), Taekwond Academy, Circus Elleboog, Turnvereniging Vlug en Vaardig en tafeltennisvereniging Amsterdam ’78. Sport- en speldag (groep ½, Helga) Zie draaiboek van de sport en speldag of de informatie die je van de sporten speldagcommissie (Helga, Ali en Nieska) heb gekregen. Zwemmen (groep 6t/m 8, Stephan, Richard) Woensdagochtend van 09.00 uur tot 10.30 uur hebben we het Sloterparkbad (50meterbad) afgehuurd. In dit bad zullen er onder leiding van Ilse, Suzan, Richard en Stephan verschillende activiteiten worden georganiseerd waaronder een estafette, aquarobics, vrij zwemmen en meer. De kinderen moeten om 08.15 uur op school zijn. Om uiterlijk 8.25 uur gaan wij lopend via stoplicht, links Ruys de Beerenbrouckstraat, zebrapad oversteken, rechts H. Colijnstraat, door het Eendrachtspark naar Burgemeester Roellstraat, bij de rotonde rechts de Slotermeerlaan, links de Sloterparklaan naar het zwembad.


81

De kinderen nemen zelf wat te eten en te drinken mee. Na afloop zullen wij dat ter plekke nuttigen om vervolgens terug naar school te lopen. Van de helft van de collega’s wordt verwacht dat zij mee zwemmen. De andere helft krijgt een toezichthoudende en organiserende taak toebedacht. Tijdens het instructiemoment op de studiedag wordt deze indeling gemaakt.

Ropeskipping (groep 5t/m8 Stephan) Een éénmalige activiteit waarbij de kinderen en leerkrachten verschillende vormen van touwtjespringen aangeboden krijgen. Wil je met je kinderen buiten graag groepsvormen aanbieden met het lange touw? Vraag dan voor de les of de trainers daar aandacht aan willen besteden. Voor deze les hebben de kinderen de gewone gymkleding nodig. Groep 5D wordt voor deze lessen verdeeld over de andere groepen 5. Als je zelf na afloop van de les wilt douchen kan dat in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel is te verkrijgen aan de balie.

Voetbal+ (groep 8, Richard) Voor de leerlingen uit groep 8 is er de mogelijkheid om de voetbalkunsten op een hoger niveau te brengen met de workshop van Nadil ‘The Killer’ en Izzy ‘Hitman’. Er zijn twee workshops van een uur ingedeeld op vaardigheid. De eerste workshop om 13:15uur is voor de technisch begaafde voetballers (m/v). De tweede workshop om 14:15uur is voor de kinderen (m/v) die redelijk kunnen voetballen en graag technisch wat willen bijleren. Aan de workshop kunnen 21 kinderen deelnemen, dus in totaal 42 kinderen. Deze worden door de leerkrachten van groep 8 aangewezen. Per groep 7 kinderen per workshop. De kinderen moeten zaalschoenen bij zich hebben voor de zaal, sportkleding en een handdoek. Benadruk dat kinderen zonder geschikte zaalschoenen niet kunnen voetballen! Judo (groep ½ behalve B+C, Stephan) Dit is het begin van het judoproject voor groep ½ wat verschillende weken zal draaien en wat moet uitmonden in nieuwe judoka’s voor judovereniging Toradoshi. Roeland Scholsberg van Toradoshi geeft is de beweegweek de eerste van drie lessen judo. De volgende twee zijn tijdens de reguliere lessen bewegingsonderwijs op dinsdag 11 en 18 september. Na deze drie lessen krijgen alle ouders de gelegenheid om hun kind in te schrijven voor het naschools traject dat bestaat uit 6 donderdagmiddagen van 15.30 uur tot 16.30 uur. (20 + 27 september, 4, 11 en 25 oktober en 1 november)


82

De kinderen moeten voor deze lessen een lange broek en een T-shirt aan. De lange broek is nodig, omdat de kinderen veel op de knieën judoën en het T-shirt is er om te zorgen dat de jasjes niet te vies worden. Roeland is een zeer ervaren, gedreven en bekwame judoleraar. Hij vind het echter lastig om op tijd te stoppen met de les. Het zou handig zijn als je tijdens de beweegweek zelf even in de gaten houdt of hij wel op tijd met de les ophoud. Alle collega’s die tijdens de lessen ook een judopak aanwillen moeten dit van tevoren aangeven bij Stephan. Een lange sportbroek moet je dan zelf regelen, maar een jas regel ik dan voor je. Als je zelf na afloop van de les wilt douchen kan dat in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel is te verkrijgen aan de balie. Kanovaren (groep 6, 7 & 8 Suzan) In de sloot bij ……… zullen de kinderen gedurende ongeveer een uur de beginselen van het kanovaren bijgebracht krijgen. Suzan, Ilse en Stephan zullen dit samen met de groepsleerkracht begeleiden. De kinderen worden verwacht in oude kleding en er wordt verwacht dat zij een reserve outfit meenemen voor het geval zij omslaan. Indien een kind omslaat zal hij op school gaan douchen en omkleden. We hebben 8 éénpersoonskano’s gehuurd. Dat betekent dat niet alle kinderen tegelijkertijd aan de beurt zullen zijn en dus veel moeten wisselen. Bereidt ze hierop voor Taekwondo (groep 5, Stephan) Dit is het begin van een schoolbreed Taekwondo-project. In de beweegweek beginnen we met de groepen 5 met de eerste van 3 lessen. De 2de en de 3de zijn tijdens de reguliere lessen bewegingsonderwijs op 10 en 17 september. Na deze drie lessen kunnen de ouders de kinderen opgeven om twee maal mee te gaan naar de vereniging (Teakwondo Academy) die op maandagavond in onze zaal sporten. Jurgen Pocornie zal deze trainingen geven. Voor deze les hebben de kinderen de gewone gymkleding nodig. Waarschijnlijk zal er geen gebruik worden gemaakt van de gymschoenen. Als je zelf na afloop van de les wilt douchen, kan dat in de kleedkamer van Ilse en Stephan. De sleutel is te verkrijgen aan de balie.

PR (Suzan) Donderdag 30 augustus komt er een artikel over de beweegweek in de Westerpost. Op de site van stadsdeel Geuzenveld kunnen belangstellenden lezen wat wij gaan doen. www.geuzenveld.amsterdam.nl/live/index.jsp?nav=349&loc=45415


83


84

De Beweegweek Handleiding voor basisscholen bij de organisatie van de Beweegweek

Recommend Documents