De architectuur van de trans·���· parantie en de technologie van bet toezicht: Spielbergs tech noir-cyberstad in Minority Report Sidney Eve Matrix
ffnleiding
·:In dit essay wordt ingegaan op Steven
IMAGINE A WORLD WITHOUT MURDER
spel gaat een ingewikkeld netwerk schuil
in de film Minority Report (2002). Zoals
van computers en communicatietechno-
, gebruikelijk in het cyberfictiegenre is deze logieen die de cyberstad en zijn bewoners film een dystopie. Hij bevat een waarschuwing tegen de ongebreidelde verspreiding van technologie, de opkomst
online houden. In deze futuristische hightechstad worden de stedenbouwkundige opvattingen
van denkende machines en de teloorgang van het modernisme, zoals een door van de menselijke geest- zoals we die
Michel de Certeau voorgestelde architec-
kennen van de Terminator- en de Matrix- tuur waarin transparantie en toezicht trilogie. Ironisch genoeg wordt de schijn-
middelen een prominente plaats innemen,
baar technofobe maatschappelijke bood-
in geavanceerde vorm toegepast. Dit
schap van de film net als bij James
gebeurt met behulp van visualiserings-
Cameron en de gebroeders Wachowski
technieken en onderling verbonden com-
verpakt in een buitengewoon verleidelijk
puterdatabanken, die samen de bewoners
technofetisjistisch jasje. De karakteristie-
van de cyberstad een betere levenskwali
ke architectuur van de high tech cyberstad teit in het vooruitzicht stellen. Er bestaat
I LOST MY BEST FRIEND
Architectures of Transparency and Technologies of Surveillance: Spielberg's Tech Noir Cybercity in Minority Report Sidney Eve Matrix
bedwelmend visioen. Achter dit schouw-
Spielbergs interpretatie van de cyberstad
schittert, snelt en scheert over het scherm
74/75
en dompelt het publiek onder in een
I LOST MY AUNT·
echter een spanningsveld tussen deze I LOST MY DAD
I LOST MY WIFE
Introduction
the high tech cybercity shimmer, speed,
This paper examines Stephen Spielberg's
and shift on the silver screen -creating a
interpretation of the cybercity in
kind of intoxicating vision for the audi
Minority Report (2002). Like most texts
ence. Behind that spectacle is an intricate
in the cyber(iction genre, the film is a
network configuration of computers and
dystopia. It contains a warning about
communication technologies that keep the
technology proliferating unchecked, the
cybercity and its inhabitants online.
rise of sentient machines, and the loss of
The modernist philosophies of urban
the human spirit- familiar to audiences
design including architectures promoting
of The Terminator and The Matrix trilo
transparency and tools of surveillance the
gies, and classic cyberpunk literature.
orised by Michel de Certeau are upgraded
Yet perhaps ironically, though not
in this high tech futuristic city. This is
unlike what happens in the Cameron and accomplished through the use of technolo Wachowski films, what might appear to
gies of visualisation and networked com
be a technophobic social message in
puter databases, which, together promise
Minority Report is delivered within an
to improve the quality of life for inhabi
exceptionally seductive technofetishistic
tants of the cybercity. However, there is a
spectacle. The architectural features of
tension between this celebratory techno-
glorieuze technotopie en iets duisterders:
Stedelijke gelaagdheid en virtuele
verbondenheid de keerzijde van de digitale droom, het spookbeeld van een gevaarlijke technolo Minority Report speelt zich af in een futu gie. Dit dreigende visioen van denkende
ristische versie van Washington DC, een
en kwaadwillende machines krijgt in de
metropool waarin de stedelijke ruimte is
film vorm in een aan de film noir ontleen ingedeeld in een hightech uptown en een de mise-en-scene of ontwerpesthetiek die
chaotische, vormloze binnenstad
een modernistische kijk op het stedelijke
(sprawl). Dit onderscheid tussen uptown
landschap weerspiegelt en tot een 'tech
en downtown laat zich niet versimpelen
noir'- of 'cybergothic'-productie is ge
tot een tweedeling in 'on line' en 'off line'
actualiseerd. AI deze elementen samen
ruimten, en het vormt ook niet wat we
geven een complex toekomstbeeld van
een 'digitale scheidslijn' zouden kunnen
de cyberstad, haar cultuur en haar bevol noemen; weliswaar wonen de rijken king. Minority Report schetst een ambigu
uptown en de armen downtown, maar
portret van de digitale toekomst, een toe beide gedeelten van de stad zijn in gelijke komst waarin het stadsleven draait om
mate 'aangesloten', zij het op verschillen
intens plezier en echt gevaar en de contac de manieren. Zoals Mark Taylor en Esa ten tussen mens en machine zowel geba
Saarinen opmerken in Imagologies, is de
seerd zijn op verleiding als op verraad.
digitale stad 'grenzeloos doordringbaar',
SIX YEARS AGO
THE HOMICIDE RATE HAD REACHED EPIDEMIC PROPORTIONS
topia and something darker- the under
Urban Stratification and Virtual
side of the digital dream, the spectre of
Connectivity
IT SEEMDED THAT
a dangerous technology. This ominous
Minority Report is set in a futuristic ver
threat of sentient and malevolent
sion of Washington DC, a metropolis
machines is captured on screen by a film
stratified according to an ordering of
noir mise-en-scene or design aesthetic
urban space that creates a high-tech
also compatible with a modernist vision
uptown and an inner-city sprawl. This
of the urban landscape, and similarly
distinction between uptown and down
upgraded to a tech noir or cybergothic
town cannot be reduced to a binary of
production. Together, these features
'online' and 'offline' spaces, nor does it
present a complex futural figuring of the
represent what we might call a 'digital
cybercity, its culture, and citizenry.
divide'; although the wealthy are uptown
Minority Report delivers an ambiguous
and the impoverished downtown, both
portrait of the digital future, one in which urban sites are very much wired- albeit urban life involves plugging into intense
differently. As Mark Taylor and Esa
pleasure and real danger, and where con
Saarinen have observed in Imagologies,
nectivity between humans and machines
the digital city is 'infinitely permeable'
is about both seduction and betrayal.
because it is possible to move anywhere
1. Mark Taylor, Esa Saarinen, Jmagologies: Media Philosophy, New York
1994.
omdat men zich via het oproepen van beelden en met behulp van virtuele technologieen binnen en tussen alle,
�ondoelmatigheid en talloze maatschap
cybercultuur, beide noodzakelijke ele
::pelijke problemen.2 Wetsdienaren, over
menten van de opkomende cyberstad.3
heidsbeambten en bedrijfskapitalisten
In Uptown zien we de bevoorrechten
afzonderlijke segmenten kan bewegeri.: 1
bezitten en controleren de technologieen
Het netwerk is alomvattend en het
van datatoezicht; zij vormen de klasse
in hun glanzende, met een automatische
onderling verbonden zijn is een wezens
van informatiebezitters. We zien echter,
piloot uitgeruste, compacte Lexus-limou
kenmerk van een cyberstad en zijn
geheel in overeenstemming met de cyber
sines soepeltjes en met een geruststellend
cultuur. Het werkelijke verschil tussen
punk-s(ijl, en omdat er in de cyberstad in
gezoem over een netwerk van computer
William Gibson, 'Rocket
de hightech uptown en de sprawl van de
feite nergens plekken bestaan die off line
gestuurde Mag-Lev-snelwegen snorren. 4
Radio', Rolling Stone
binnenstad zit dan ook in de wijze waar
zijn en niet aangesloten, dat 'de straat
Voor de elite en de hooggeschoolden is
On line beschikbaar op
op de technologieen op de afzonderlijke
eigen toepassingen vindt voor dingen';
het hippe, snelle leven een wrijvingsloze
voidspace.org.
locaties worden gebruikt en door wie.
anders gezegd, de achtergestelde under
gang vanuit de kantoorgebouwen met
2.
William J. Mitchell, City of Bits: Space, Place and the Jnfobahn, Cambridge, Mass.
1996, p.
24.
3.
Magazine,
15 juni 1989.
Het wezenskenmerk van deze
4.
en carrieremakers tevreden en behaaglijk
dog-hackers en criminele randfiguren zijn hun open plattegronden en glazen wan
stedelijke netwerkarchitectuur is de
ook aangesloten en on line, zij het niet in
den naar hun ruime appartement ergens
asymmetrische stroom van digitale infor
dezelfde mate als de autoriteiten en de
op een adembenemend hoge verdieping
computergestuurd netwerk
matie, mogelijk gemaakt door haar
machtselite die de dienst uitmaken, en
van een wolkenkrabber, waar hun
voor een naadloze overgang
toezichttechnologieen, een situatie die
ook niet met hetzelfde doel. Ten gevolge
voertuigen naadloos aan hun woning
volgens William Mitchell in zijn City of
hiervan bestaat er een florerende zwarte
gekoppeld worden. In het hightech
Bits onontkoombaar leidt tot onrecht,
markt en een buiten de wet geplaatste
uptown-netwerk bestaat alles uit heldere,
Magnetische zweefbanen maken gebruik van elektroJ magnetische energie en een
tussen verticale en horizon tale ruimten.
BUT INSTEAD OF A MIRACLE, WE WERE GIVEN THREE: THE PRE-COGNIVITIVES
76/77
WHITHIN JUST.ON
s
MONTH UNDER THE PRECRIME PROGRAM
within and between each of its segments
talists own and control the technologies
and snug in their sleek auto-piloted
via imaging and virtual technologies.'
of dataveillance; this is the class of the
compact Lexus automobiles travelling
Media Philosophy, New
The network is comprehensive and con
information-rich. However, in keeping
smoothly with a soothing drone along
York
nectivity is a central feature of a cyberci
with classic cyberpunk style, and because computer-controlled streaming MAG
ty and its culture. The real difference
these are no truly offline and unplugged
LEV freeway grids.4 Life in the fast lane
between high tech uptown and inner city
spaces in the cybercity, we see that 'the
for the elite and professional class is a
sprawl then, lies in how the technologies
street finds its own use for things'; put
frictionless flow from glass walled open
in each site are used and by whom.
differently, the disenfranchised underdog concept office buildings to seamless hackers and criminal fringe are also
docking at spacious condos in the
The key feature of this urban network
plugged-in and online, perhaps not to
breathless heights of towering skyscrap
architecture is the asymmetrical flow of
the extent of the authorities and power
1. Mark Taylor and Esa Saarinen, Imagologies:
1994.
2. William J. Mitchell, City of Bits: Space, Place and the Infobahn, Cambridge, Mass.
1996, p.
24.
3.
William Gibson, 'Rocket Radio,' Rolling Stone Magazine June
15, 1989.
Available online at void space.org.
digital information facilitated by its tech ful elite who rule and govern, nor for the nologies of surveillance- an arrange
same purposes -resulting in a thriving
ment that William Mitchell has argued in black market and an outlawed cybercul City of Bits, leads inevitably to injustice,
ture, both necessary elements of the
inefficiency, and myriad social
booming cybercity.3
problems.2 Agents of law enforcement,
Uptown we see the privileged and
government officials, and corporate capi- upwardly mobile populace contented
ers. In the high tech uptown all is clean flowing lines, gleaming reflective surfaces and smooth curves. It is also a world of simulation, a screen culture where terminals and cameras are everywhere, supporting what Jean Baudrillard calls cyberblitz.5 The cybercity of Minority Report is one node on the infobahn, a
vloeiende lijnen, glanzende spiegelende oppervlakken en soepele welvingen. Het is ook een wereld van simulatie, een schermencultuur waar overal terminals en camera's zijn ter ondersteuning van
wat Jean Baudrillard cyberblitz noemt.5 De cyberstad van Minority Report is een
(maar niet door de politie) ligt de sprawl. Hier zien we heel andere soorten vertroe
5. Jean Baudrillard, 'Design and Envrionment, or How
beling en virtualiteit, vaak mogelijk
Political Economy Escalates
gemaakt door illegale drugs en virtual
into Cyberblitz', in: Charles
reality fantasiesalons in de rosse buurt. De bewoners zijn de achtergestelde en vaak criminele (of gecriminaliseerde)
Levin (red. en vert.), For a
Critique of the Political Economy of The Sign, St. Louis, Montana 1981, pp.
185-203. Engelse vertaling
knooppunt op de informatiesnelweg, een
Ieden van de samenleving, die rondhan
van: Pour une critique de l'e
schakel in een nationale infrastructuur
gen en zich schuilhouden in een donkere,
conomie politique du signe
van informatie, met cyberburgers die
sombere, betonnen jungle. We zien
(Parijs 1972).
Ieven in een wazig gebied van onaanraak claustrofobische flatgebouwen, gefilmd baarheid, verbondenheid en voortduren
met blauw- en roodfilters om een spook
de versnelling- de digitale beau monde,
achtige sfeer op te roepen en onderling
aangesloten, on line. Maar dat geldt
verbonden met roestende brandtrappen,
aileen voor uptown, voor de cybercultuur opgehangen boven met vuilnis bezaaide van de bevoorrechten. Op straatniveau, ver onder het
steegjes en van bovenaf gefilmde, smerige, afgesloten achterafstraatjes waarin de
hightech uptown-netwerk en grotendeels
ellende en het verval van de binnenstad
genegeerd door de kosmopolitische elite
gevangen zitten. De urban sprawl is vanaf
HMURDER RATE IN THE DISTRICT OF COLUMBIA WAS REDUCE'D-90%
THEY WERE WAITING FOR ME
link in a national informational infra
blue and red filters to create an eerie
structure, its cybercitizens living in a
atmosphere, we see claustrophobic block
blur of intangibility, co�nectivity, and
apartments, linked by the bars of rusting
constant acceleration- the digerati,
fire escapes strung over garbage-strewn
plugged in, online. At least, this is the
alleyways and overhead shots of filthy
case uptown in the cyberculture of the
fenced-off back streets that trap the
privileged.
squalor and decay of the inner city. The
At street level, far below the high tech uptown network and largely ignored by
sprawl is a fixture of digital cities of the future in cyberpunk texts, starting with
its cosmopolitan elite -but not the police William Gibson's Neuromancer (1984). -lies the sprawl. Here we see there are
In her book Cyberpunk and Cyberculture,
very different kinds of blur and virtuality Dani Cavallaro has suggested that the -oftentimes facilitated by illegal drugs
underground and downtown disintegra
and red light district virtual reality fanta tion at the heart of the cybercity is both sy parlours. Its inhabitants are the disen
symbolic of cyberspace itself (a maze-like
franchised and often criminal(ised) mem labyrinthine world that resists mapping), bers of society, lurking and lingering in a
and indicative of a cybergothic fascina
dark, bleak, concrete jungle. Shot with
tion in the genre.6 Disintegrating and
4. A magnetic levitation transit system uses electromagnetic energy and a computer-con trolled network to allow seamless transitions between vertical and horizontal spaces.
5. Jean Baudrillard, 'Design and Environment, or How Political Economy Escalates into Cyberblitz,' in: Charles Levin (ed. and trans.),
For a Critique of the Political Economy of the Sign, St. Louis, Montana 1981, pp. 185-203.
William Gibsons Neuromancer
6.
Dani Cavallero, Cyberpunk and Cyberculture, Londen 2000, p. 180. 7.
(1984)
een vast onderdeel van de digitale stad
Er is echter een architectonische ontwerpfilosofie die ze verbindt: het ideaal van
van de toekomst in cyberpunkverhalen.
degenererende maatschappelijke orde en
transparantie. Hoewel ze in opzet en ont
In haar boek Cyberpunk and Cybercul-
de daarmee gepaard gaande gevaarlijke
werp diametraal tegenover elkaar staan,
ture stelt Dani Cavallero dat de onder-
Idem, p. 176.
�-l:neling compositorische conventies die . duidelijk maken dat de regisseur een
·
vervaging van de grenzen tussen bijvoor-
grondse en binnenstedelijke desintegratie beeld verschillende klassen van burgers
8.
zijn zowel de glimmende, moderne hightech wolkenkrabbers van de uptown als
in het hart van de cyberstad symbolisch
of tussen mensen en machines wil verbeel- de duistere, vervallen sloppen van de
term 'tech noir' in haar boek
is voor de cyberruimte zelf (een onover-
den. In de urban sprawl van de tech noir
Screening Space: The Ameri
zichtelijke, doolhofachtige wereld die zich wordt dit verschuiven, wankelen, onzeker daartussenin- verbonden en aangesloten
Vivian Sobchak gebruikt de
can Science Fiction Film, New Brunswick, New Jersey 1987, p. 248. R.L. Rutsky
gebruikt de term 'unsecu ring' (onzekerheid) in zijn
onderwereld- en alle andere stukjes stad
niet in kaart laat brengen) en duidt op
worden van de traditie door computer-
via een architectuur van computernetwer-
een fascinatie van het genre voor zoge-
technologieen in de hand gewerkt- een
ken. In de wolkenkrabbers en de metro,
naamde cybergothic.6 Desintegrerende
punt waarop ik nog zal terugkomen.8
in de bestuurskamers en de achteraf-
bespreking van de tech noir
en in verval rakende architectonische
stad in zijn boek High
constructies staan in cybergothic-verha-
De architectuur van de transparantie en
schermen, een keur aan toezichttechnolo-
from the Machine Aesthetic
len vaak voor de desintegratie van maat-
de technologie van het toezicht
gieen die samen een cyber(pan)optisch
to the Posthuman,
schappelijke tradities en conventies.7 In
Minority Report zet shots naast elkaar
raster vormen dat met evenveel succes de
Minority Report wordt dit nog sterker
van de hightech uptown en de urban
glanzende plexiglas kantoren als de
onderstreept door het gebruik van een
sprawl, twee stedelijke domeinen waar-
ondoorzichtige betonnen woonapparte-
tech noir-esthetiek, een specifieke verza-
tussen een hemelsbreed verschil bestaat.
menten binnendringt. Deze krachtige
Tee/me: Art and Technology
Minneapolis, Michigan 1999, p. 119.
78/79
HE WAS GONNA RAPE ME
6.
Dani Cavallaro, Cyberpunk and Cyberculture, London 2000, p. 180. 7.
Cavallaro, op. cit., p. 176. 8.
Vivian Sobchack uses the term 'tech noir' in her book Screening Space: The American Science Fiction Film, New Brunswick, New Jersey 1987, p. 248. R.L. Rutsky uses the term 'unsecuring' to discuss the tech noir city in his book High Techne: Art and
straatjes, overal zien we camera's en
I WAS GOING TO BE STABBED
RIGHT HERE
WHITIN A YEAR PRECRIME AFFECTIVELY STOPPED MU
decaying architectural structures in
Architectures of Transparency and
cybergothic texts often represent the
Technologies of Surveillance
Plexiglas offices and opaque concrete
symbolic decomposition of social tradi
Minority Report juxtaposes shots of the
city housing tenements with equal suc
cybervision that penetrates gleaming
tion and convention.7 This point is fur
high-tech uptown and sprawl, two urban
cess. This powerful cyberpanoptic gaze
ther illustrated in Minority Report
territories that could not seem more dis
is all-seeing; there is nowhere to hide in
through the use of a tech noir aesthetic,
parate. However, there is an architectur
the architectures of transparency.
a particular set of compositional con
al design philosophy that binds them: the
ventions which signals the filmmaker's
ideal of transparency. Diametrically
For those in powerful positions, the law enforcers who manoeuvre these tech
choice to represent a degenerating social
opposed in set design, the high tech
nologies, the amplification of normal
order, and the accompanying dangerous
uptown's gleaming modern skyscrapers
human vision into a cybergaze is intoxi cating, fascinating, and seductive. For
dissolution of cultural boundaries
and the dark, menacing, seedy under
between for example, different classes of
world slum- and every pocket of the
those who are the watched, it is a mun
subjects, or between humans and
city in-between- are wired and connect
dane and normalised effect of the digital isation of everyday life. Information
machines. In the tech noir city sprawl
ed, via a computer network architecture.
Machine Aesthetic to the
this shifting, unsettling, and unsecuring
In the skyscrapers and subways, board
flows through the technologies of the
Posthuman, Minneapolis,
of tradition is facilitated by computer
rooms and back alleys we find cameras
cybervision asymmetrically- the archi
and screens, varied surveillance tech
tectures of transparency operate much
nologies proliferating to create a grid of
like a wall of one-way glass. The passive
Technology from the
Michigan 1999, p. 119.
technologies- a point I will return to.8
cyberpanoptische blik is alziend; in de architectuur van de transparantie kan men zich nergens verbergen. Voor degenen in de machtsposities, de
de bedreiging die deze vormen voor hun privacy en lichamelijke integriteit niet eens meer op; ze zijn gewend geraakt aan de bevoorrechte plaats van de cyberblik,
die dankzij deze transparantie recht en wetshandhavers die deze technologieen hanteren, is de uitbreiding van de gewone orde handhaaft in de digitale stad. We zien de politie cybervisietechnolo-
menselijke blik tot een cyberblik bedwelmend, fascinerend en verleidelijk. Voor
gieen inzetten voor een alomvattende
degenen die bekeken worden is het een
zoekoperatie in de onderwereld om vast
alledaags en normaal geworden gevolg
te stellen of en waar een verdachte zich
van de digitalisering van het dagelijks
schuilhoudt in de sprawl. Hiertoe worden
leven. De informatiestroom van de cyber- spinvormige zoekapparaatjes losgelaten visietechnologie is asymmetrisch- de
E
op de bevolking die via biometrische
architectuur van de transparantie werkt
identificatie een razendsnel accuraat
min of meer als een doorkijkspiegel. Het
massaonderzoek uitvoeren. Deze met
passieve object van de blik ziet op het
microcamera's uitgeruste robotinsecten
scherm aileen zijn eigen spiegelbeeld. De
verspreiden zich in de duisternis en de
bewoners van de cyberstad merken de
kijker kan ze dankzij shots van bovenaf
opdringerige doorkijktechnologieen en
en vanuit kikvorsperspectief een donker
'N 0 U R N ATI 0 N ' S C A P I T A L
PRECRIME: IT WORKS
Jl.JOTHING'S LIKE THE LOSS OF A CHILD
object of the gaze sees only their reflec
surveillance and biometric identification.
tion in the screen, if they see anything at
As the microcamera robotic bugs scatter
all, while the cyberpolice collect intimate
into the darkness, overhead shots and
biodata on their subjects. Inhabitants of
ground level camera angles enable the
the cybercity are inoculated against the
viewer to travel at probe level as they
intrusive technologies of transparency,
infest the dark and decaying structure
its threat to privacy and bodily integrity,
of a public tenement housing complex.
as they are accustomed to the privileged
Aggressively the cyberspiders force their
place of the cybergaze that maintains
way into each apartment, hunting for its
law and order through transparency in
inhabitants using infrared thermal imag
the digital city.
ing devices that render environmental
When it is necessary to determine if a
structures transparent, scurrying up each
crime suspect is hiding in the sprawl, we
individual's body to verify their 'eyeden
watch as police employ cybervision tech
tification' through a retinal scan. Some
nologies to enact a comprehensive sweep
of the tenants, particularly children, are
of the underground. This involves releas terrified, while others more accustomed ing spider detection probes on the popu lation, to complete fast accurate mass
to these invasions barely pause to allow the spiderprobe scans before resuming
TO LOS
en vervallen appartementencomplex zien ·� ·onderwerpen aan de toezichttechnolo
in het menselijk lichaam en creeren een
teisteren. De cyberspinnen verschaffen
visueel en digitaal 'biodata-subject', dat
·:·gieen; anders worden ze ten koste van
zich op agressieve wijze toegang tot elk
veel pijn op non-actief gesteld (en alsnog
blootstaat aan de blikken van degenen
appartement, op jacht naar de bewoners,
gescand)- met dank aan de buitenge
die bevoegd zijn om het netwerk te behe
die ze opsporen met behulp van thenni-
woon overtuigende elektroshock-taser-
ren- en van iedereen die zich er tegen bet
·
sche infraroodapparaatjes waarmee ze dwars door de muren heen kunnen
wapens van de elektronische spinnen. De mise-en-scene van deze film draagt
kijken. Vervolgens dribbelen ze tegen
bij aan·de normalisering van de cyber-
verschaft. Agenten, criminelen en gewone
elke afzonderlijke persoon op om met
panoptica, het web van databanken en
burgers, allemaal leven en sterven ze bij
een irisscan hun identiteit te verifieren.
computernetwerken die deel uitmaken
de gratie van hun verbondenheid met en
Sommige huurders, met name kinderen,
van de architectuur van alledag en ten
aanwezigheid in het informatienetwerk,
zijn doodsbang; anderen, die meer
dienste staan van het overheidsapparaat
of de cybercultuur. In de cyberstad maken
gewend zijn aan dit soort inbreuken,
en het creeren van een gedisciplineerde
de beeldtechnologieen deel uit van de
pauzeren amper om zich door de spinnen burgerij. Deze informatie- en communi-
80/81
aling voor commerciele doeleinden of via illegaal hacken toegang toe heeft
schermencultuur waarin kijken en beke
te laten scannen en gaan meteen weer
catietechnologieen maken alles tot in alle ken worden een manier van leven is.
verder met hun gesprek of bezigheid
uithoeken transparant, of het nu gaat om
Reusachtige hogeresolutieschermen
(zoals heftige seks en nog heftiger ruzies). de glaswanden van de uptown-apparte
zijn dominant aanwezig in veel shots en
De bewoners van de sprawlweten dat er
menten of de betonnen muren van de
op de muren van de uptown-apparte
niets anders op zit dan zich gewillig te
sociale huurflats. Ze dringen zelfs door
menten, en in de publieke ruimte van
WE CAN MAKE SURE THAT KIND OF THING DOESN'T HAPPEN TO ANYONE
their conversations and activities (which
TELL ME WHAT �T IS YOU'RE LOOKING FOR
glass-walled uptown condo and the con
FLAWS
public space on the sides of decaying
include passionate sex and more passion crete federal housing tenement equally
factories and tenements are immense
ate arguments). The citizens of the sprawl transparent. They also reach into the
high resolution screens. The visual cul
know there is no choice but to willingly
human body itself and create a visual
ture of Minority Report's cybercity is
subject themselves to the technologies of
created through projecting everything
surveillance; otherwise they will be pain
digital bio-data subject, subject to the ' gaze of those in power to administer the
fully incapacitated (and then scanned)
network- and anyone who has pur
sive virtual reality fantasies, to the
from pornographic pay-per-view immer
courtesy of the spiderprobes' extremely
chased access for commercial purposes,
domestic nostalgia of camcorder-cap
persuasive electroshock taser weapons.
or hacked their way into the net illegally.
tured recorded memories from family
Cops, criminals, and ordinary citizens
events shown in life-sized simulated 3D
invokes a normalisation of cyberpanop
alike live and die by their links to and
playback, to political propaganda and
tics, the web of databases and computer
presence in the information network, or
commercial messages from The Gap,
networks which operate as part of the
cyberculture. In the cybercity, imaging
Pepsi, and Nokia. In the opening scenes
architecture of everyday life, serving the
technologies are part of the screen cul
we are introduced to the computer tech
aims of governmentality and the con
ture in which watching and being
nologies of database and screen/camera
struction of (self)disciplined subjects.
watched is a way of life.
as tools for a better way of life, effective
Part of the mise-en-scene of this film
These information and communication technologies make every corner of the
Dominating many shots and decorat ing the walls of uptown condos and in
in reducing violent crime, and increasing the efficiency of police services.
vervallen fabrieken en woningen. De visuele cultuur in de cyberstad van
Het PreCrime-systeem Het PreCrime-systeem, in 2046 in het
Minority Report is een optelsom van
Ieven geroepen, is een integraal en onfeil-
projecties op elk niveau: van pornogra-
baar geacht onderdeel van de instand-
fische, virtuele pay-per-view fantasieen
houding van de cyberstad. Om deze
waaraan men zich kan verlustigen, tot de
boodschap (of waarschuwing) onder
huiselijke nostalgie van met de camcorder de aandacht te brengen van aspirant opgenomen herinneringen aan familieuit- misdadigers in de sprawl, flitst in een stapjes die levensgroot en in 3D worden
verder donker en verlaten deel van de
afgespeeld, tot politieke propaganda en
binnenstad opeens een door de PreCrime-
commerciele boodschappen van The
eenheid gesponsorde infomercial tevoor-
Gap, Pepsi en Nokia. In de openingssce-
schijn op een vele verdiepingen hoog
nes zien we hoe computergestuurde data- scherm. De commentaarstem, tegelijkerbanken, schermen en camera's worden
tijd hightech flashback en voice-over,
ingezet als werktuigen voor een beter
zet de zaken voor de kijker in een histo-
leven, effectief in de bestrijding van
risch perspectief: we komen te weten dat
geweldsmisdrijven en bevorderlijk voor
de VS voorafgaand aan de oprichting
de efficiency van het politieapparaat.
van PreCrime gebukt gingen onder een epidemie van geweldsmisdrijven, waar-
·HERE HASN'T BEEN A MURDER IN SIX YEARS
The PreCrime System
THIS SYSTEM IS PERFECT
I AGREE
under pressure. A technological fix was
Established in 2046, the PreCrime system the panacea. The PreCrime Program and is an integral- and reportedly infallible its network of cybervision tools success part of the maintenance of the cybercity.
fully reversed the terrifying violent trend;
To spread this message or warning to
in 2054 murder has been virtually eradi
would-be criminals in the sprawl, an
cated in its test case city (Washington
infomercial sponsored by the PreCrime
DC) and the system is about to go
Unit lights up a multi-story screen in an
national. 'There hasn't been a murder
otherwise dark and seemingly deserted
in six years', the PreCrime Chief proudly
area of the inner city. Operating both as
declares, 'the system, it is perfect'.
high-tech flashback and voiceover, the
However, it quickly becomes apparent
commercial narrator provides a handy
that something is wrong. 'There is a
historical perspective for the viewer; we
flaw', one internal investigator pro
learn that prior to the establishment of
claims, 'and it's human'.
PreCrime there was an epidemic of vio
The PreCrime system might be per
lent crime in the USA, its culture was
fect, but the human users who are part
degenerating quickly as the American
of it are only human - or what classic
Dream's moral fabric started to unravel
cyberpunks dismissively call 'the meat'.
door er gaten vielen in het morele weefsel
82/83
Het PreCrime-systeem mag dan per-
vormen, een zwakke schakel zijn die ver-
van de Amerikaanse Droom en de
fect zijn, de menselijke gebruikers die er
Amerikaanse cultuur in verval raakte.
deel van uitmaken zijn maar mensen,
overige perfect systeem. Anderzijds kun-
Een technologische injectie bleek het
oftewel, zoals klassieke cyberpunks min-
nen ze ook als veiligheidsmechanisme
warring en twijfel zaaien in een voor het
wondermiddel. Het PreCrime-program
achtend zeggen: 'het vlees'. In tegenstel-
fungeren, omdat ze weigeren of niet in
ma met zijn netwerk van cybervisie-ins
ling tot de stabiele en voorspelbaar wer-
staat zijn de controle over de samenleving
trumenten bracht de trend van steeds
kende machines zijn mensen kwetsbaar,
aan computers over te laten en ervoor
angstaanjagender geweld tot staan; in
gevoelig voor emotionele beroering,
zorgen dat de geest, de ziel of de essentie
2054 is het aantal moorden in de proef
angsten, fysieke zwakte, en tegenstrijdige die het organische onderscheidt van het
stad (Washington DC) vrijwel tot nul
en onlogische verlangens. Uiteenlopende
teruggebracht en staat men op het punt
functies in het centrum van het PreCrime- gekoesterd en gevoed. In Minority Report
mechanische bewaard blijft en wordt
het systeem in het hele land in te voeren.
systeem worden vervuld door mensen,
'Er is in zes jaar geen moord gepleegd',
en die vormen de zwakke schakel die
vorm aan in de persoon van de protago-
verklaart de chef van PreCrime trots,
de stabiliteit van dit hightech-netwerk
nist, een tragische antiheld die onstabiel en onvoorspelbaar is, maar ook moedig
neemt de zwakke schakel een menselijke
'het systeem is perfect.' Al snel wordt
dreigen te verstoren. Deze tegenstelling
echter duidelijk dat er iets mis is. 'Er
tussen het digitale en het 'vlees' is een
en bovendien in staat het PreCrime-sys-
zit een zwakke plek in het systeem',
steeds terugkerend motief/thema in de
teem naar zijn hand te zetten.
beweert een interne onderzoeker, 'en
cyberpunk-literatuur en -films. We zien
die is van menselijke aard.'
dat mensen enerzijds een risicofactor
YOU FINALLY CRAWL YOUR WAY OUT OF ONE HOLE JUST TO FALL INTO ANOTHER
In een verder donkere straat in de sprawl verlicht de gloed van een door I'VE NEVER MET THE MAN
I'M SUPPOSED
Contrary to the stability and predicta
puters, ensuring that the spirit, soul, or
bility of machines, people are fragile,
essence that distinguishes the organic
John Anderton (Tom Cruise), Chief of
affected by emotional turbulence, fears,
from the machinic is preserved, cher
the celebrated PreCrime program.
physical weaknesses, and competing,
ished, and nurtured. In Minority Report
inconsistent desires. There are humans
the weak link takes human form in the
arrogance from the powerful Police Chief.
serving in various capacities at the heart
persona of our protagonist, a tragic anti
Instead, we immediately detect in John
of the PreCrime system, and they are the
hero figure who is as unstable and unpre Anderton a kind of desperation. Alone,
weak nodes that threaten to destabilise
dictable as he is courageous and capable
shabbily dressed, a drug-user familiar
the high tech network. This opposition
of directing the PreCrime system.
with the labyrinthine sprawl, it appears
between the digital and the flesh is a
anxious, stubbled visage: it is Inspector
We might expect to see a swaggering
In the sprawl, the glare of a mammoth that if Anderton belongs anywhere, it
standard convention in cyberpunk litera
screen broadcasting PreCrime-sponsored could be on the side of the depressed and
ture and film; we see that on the one
propaganda to an otherwise dark street
disenfranchised rather than the fashion
hand, the humans are a liability, a flaw,
illuminates a slight figure running. He
able professional elite class.
introducing confusion and doubt that
dips into a darkened doorway, a drug
could undermine the system's perfection. deal goes down, the man clad in dark
Drugs in hand, Anderton departs the sprawl, and a short MAGLev journey
On the other hand, the humans might be
sweats which obscure his face pockets
later, docks his Lexus and unceremoni
the failsafe that refuses or are unable to
his hallucinogenic whiff and runs on,
ously enters a dark but cavernous, untidy
relinquish control over society to com-
but not before we catch a glimpse of his
but swanky uptown condo. His desolation
PreCrime gesponsord propaganda
weet in de doolhof van de binnenstad;
scherm een rennende figuur. Hij duikt
als we Anderton ergens zouden moeten
een duistere deuropening binnen, er
plaatsen, dan eerder aan de kant van de
wordt een drugsdeal afgehandeld. De
onderdrukten en achtergestelden dan bij
man, wiens gezicht schuilgaat achter de
de modieuze, succesvolle elite.
capuchon van zijn donkere sweatshirt, propt het hallucinogene snuifmiddel in
de sprawl en na een korte trip per Mag
zijn zak en rent verder, maar niet voor
Lev glijdt zijn Lexus het koppelstation
dat we eerst een glimp hebben opgevan
binnen en betreedt hij zonder plicht
gen van zijn bezorgde gezicht met stop
plegingen een donker en ruim, rommelig
pelbaard: het is inspecteur John
maar chic uptown-appartement. 'Ik ben
Anderton (Tom Cruise), chef van het
thuis', zegt hij met een levenloze, vlakke,
veelgeprezen PreCrime-programma.
monotone stem die door het lege huis
Bij een machtige politiechef past het
ro �ILL
Met de drugs op zak verlaat Anderton
weergalmt. Anderton meldt aan het
beeld van een zelfbewuste, misschien
automatische, computergestuurde ver
zelfs arrogante man, maar bij John
lichtings- en hightech projectiesysteem
Anderton bespeuren we onmiddellijk
dat hij er is; het systeem reageert met een
een soort wanhoop. Hij is alleen, sjofel
ijzige en onflatteuze, blauwe gloed van
gekleed, een junkie die precies de weg
fluorescerend licht. Geen gezin, geen
A ND YET A CHAIN OF EVENTS HAS STARTED THAT WILL LEAD YOU TO HIS MURDER
NOT IF I
is unmistakable. 'I'm home', he says, in a was abducted by a pedophile and pre lifeless flat monotone voice that echoes
sumed murdered years before, and a
through the empty house. Anderton
once-loving wife who abandoned him
announces his arrival to the automated
to his grief over this great tragedy, long
lighting and high tech screen projection
ago. Tonight Anderton greedily con
computer system, which responds with a
sumes his drugs and screen projections,
starling and unflattering cold blue fluo
hinging on recorded images of his son
rescent glare. No family, no dinner, no
at the beach, and then of his wife in her
creature comforts of home, we watch
negligee. High on the intoxicating nostal
voyeuristically as Anderton scarfs dry
gia of his lost life, clips from a domestic
cereal from the box. Disheveled,
utopia captured in pixels ready for play
exhausted, Anderton boots up his screen
back, Anderton luxuriates in the stark
hologram projection unit, takes a hit
glow of hallucinatory telepresence for
of whiff- a drug whose street name is
the few moments before the simulacra
ironically, clarity.
ends and the screen goes black.
Bleary-eyed, Anderton settles in to
Anderton, torn between jouissance and
escape to the virtual reality of digitised
anguish, stands alone in his darkened
memories of his past life: a tiny son who
cybercondo staring at a blank screen. ·�
. '
"-··�f)
9.
Opvallend genoeg ontbreekt op de lijst van standaard
avondeten, geen huisdier dat hem wacht; 'oude beelden van zijn zoontje op het
zicht heeft op wat voor hem het allerbe
strand en zijn vrouw in haar neglige.
langrijkste is: het lot van zijn ontvoerde zoon en de richting van zijn eigen leven.
we kijken als voyeurs toe terwijl
·
figuren uit de film noir het
Anderton droge cornflakes uit een
Even geniet Anderton met volle teugen
personage van de femme
naar binnen werkt. Hij maakt een uitge�
van de felle gloed van de hallucinerende
fatale. Maar in de tech nair
Hij is een lege huls die heel weinig te ver
film is dit icoon vaak vervan
bluste en onverzorgde indruk. Hij zet zijil schijnaanwezigheid, totdat het beeld ver
gen door de verleiding van
hologramprojectieapparaat aan en neemt dwijnt en het scherm op zwart gaat. Heen is de klassieke verbeelding van een man
de matrix (moeder), of, anders gesteld, door de cybertechnologie zelf. De held heeft een complexe, overdreven vastberaden en
een snuif van de drug waarvan de straat-
en weer geslingerd tussen smart en genot, nelijke identiteitscrisis die het gevolg is
naam ironisch genoeg 'helderheid' luidt.
staat Anderton eenzaam in zijn donkere
Met een wazige blik installeert
cyberappartement naar een leeg scherm
masochistische haat-liefde
Anderton zich voor een vlucht in de virtu- te staren. Zijn gestalte steekt af tegen het
verhouding met de compu
ele werkelijkheid van gedigitaliseerde her- licht dat door de jaloezieen schemert
tertechnologieen in zijn Ieven- die kan uiteenlopen van techno-erotiek tot technofetisjisme. Het con cept van de cybergothic is afkomstig van Dani Cavallero, zie noot
·
6.
9.
Interestingly, what is missing from the menu of stock film noir conventions is the
van veranderende en onvoorspelbare cul turele stromingen, identiteiten en rollen voor de fictieve burgers in deze cyberstad van 2054, te vergelijken met de naoorlog
vanaf de natgeregende snelweg buiten,
se periode in Noord-Amerika toen de film
zoontje dat jaren geleden door een
waar de elite zich door het stadsland-
noir zijn hoogtijdagen beleefde.
pedofiel werd ontvoerd en waarschijnlijk
schap spoedt. De afschuwelijke paradox
inneringen aan zijn vroegere leven: een
is vermoord, en een ooit liefhebbende
voor John Anderton is dat hij te midden
echtgenote die hem lang geleden alleen
van een arsenaal aan schermen en data-
De setting van Minority Report is onmis-
liet met zijn verdriet. Vanavond gaat
banken, een overvloed aan informatie en
kenbaar ontleend aan de film noir. In het
Anderton zich gretig te buiten aan zijn
geavanceerde visualiseringtechnologieen, setontwerp is de iconografie van de film
drugs en videoprojecties, hij zwelgt in de
en zelfs een shot helderheid, geen enkel
I SHOW 27 WARM BODIES
84/85
liezen heeft. Wat we op het scherm zien,
ROGER THAT
CONFIRMED
27 WARM BODIES
. F 0 U R ·s
His figure visible in the light that filters
in the post-war era of North America
through Venetian blinds from the rain
when film noir was in its heyday.
Tech noir
noir alom aanwezig in de cyberstad: van
� Y DERS ,
soaked freeway outside where the elite
0 N E P ER F L 0 0 R ?
LET'S DO EIGH ... E
lost antihero. Spielberg makes use of the conventions of noir, which, similar to the gothic genre, emerges at (or to represent)
speed through the cityscape. For John
Tech Noir
moments of cultural upheaval and tran
Anderton, the terrible paradox is that
The diageti� space of Minority Report is
sition.9 Like cyberfictive thrillers Blade
of the matrix (mother), or
surrounded by an arsenal of screens and
unmistakably film nair. In terms of set
put differently, by cyber
databases, a plethora of information and design, noir iconography is everywhere
femme fatale character. But in tech noir this icon is often replaced with the seduction
technology itself. The noir
Runner and The Matrix before it, Minority Report shows the dark under
hero will have a complex,
technologically enhanced vision, and
in the cybercity, from the wet streets,
side of the American Dream of progress
overdetermined and maso
even a hit of clarity, he is unable to see
dark passageways, creepy empty alleys
and the digital age.
to the computer technologies
what matters most to him: the fate of his
and disintegrating buildings of the
in his life- this will range
abducted son, and the direction his own
sprawl, to the modernist architecture,
life is taking. This is an empty shell of a
chiaroscuro lighting and Venetian blinds
surfaces of (post)modernity, mobility
man with very little to lose. What we
of Anderton's uptown condo. The stock
and speed, progress, and increased tech
chistic love-hate relationship
from technoeroticism to technofetishism. The concept of the cybergothic is from Dani Cavallaro, op. cit.
In the universe of (classical and con temporary) film noir, under the shiny
have on screen is a classic portrayal of
characters are also borrowed from film
nologisation (or digitalisation), is an
the crisis in masculinity that results from
noir, including the single-minded hard
urban culture in which rules and roles are in flux, and our protagonist, always
shifting and unpredictable cultural cur
boiled detective, the good and fiercely
rents, identities, and roles for fictional
loyal wife, the corrupt male authority
the underdog or out-law, is faced with
citizens of this cybercity in 2054, as it did
and father figure, and the alienated and
anxious uncertainty about his direction
de natgeregende straten, donkere gangen, keerzijde van de Amerikaanse vooruit naargeestige verlaten steegjes en verval-
gangsdroom en van het digitale tijdperk.
len gebouwen van de sprawl tot de
In het universum van de (klassieke en
modernistische architectuur, clair-obscur hedendaagse) film noir, onder het glimmende oppervlak van (post)moderniteit, belichting en jaloezieen van John Andertons uptown-appartement. Ook
mobiliteit en snelheid, vooruitgang en
de clichematige personages, zoals de doel- toegenomen technologisering (en digitali bewuste, cynische detective, de goede en
sering), gaat een stadscultuur schuil waar-
door dik en dun trouwe echtgenote, de
in regels en rollen nooit vastliggen, en
corrupte mannelijke gezagsdrager en
onze hoofdrolspeler, altijd underdog of
vaderfiguur en de vervreemde en ont-
buiten de wet gesteld, te maken heeft met
heemde antiheld zijn rechtstreeks ont-
een angstige onzekerheid over waar hij is
leend aan de film noir. Spielberg gebruikt en waar hij heengaat. Beroofd van de de conventies van de film noir, die, net
stabiliserende invloed van een gezin en
als het gothic genre, opkomt in (of repre- zonder de zekerheid van een gelukkig sentatief is voor) tijden van grote culture- gezinsleven drijft de losgeslagen antiheld le veranderingen.9 Net als de eerdere
van de film noir doelloos door het leven
cyberfictiethrillers Blade Runner en The
en het stadslandschap. Om de verwarring
Matrix toont Minority Report de duistere en gekweldheid van het hoofdpersonage 1T1ESIDENTS OF 931
THIS IS OFFICER FLETCHER
and place. Bereft of the stabilising influ
OF
D.C. PRECRIME
UNDER AUTHORITY OF SECT
the vibrancy of unique neighborhoods as
ences of family and lacking the security
landmarks. Here it is easy to feel like an
of a happy home life, the unmoored film
outsider, always unbelonging. In numer
noir antihero drifts aimlessly through life ous shots of the film noir city at night, and the urban landscape. To signify the
often with rain soaked blacktop, always
confusion and anguish of the lead char
with bleak and ugly abandoned store
acter, the noir film delivers convoluted
fronts, lit with garish neon signs and
plot twists that often involve treachery
blemished with graffiti and garbage-
and betrayal.10 Our protagonist's increas one grungy alley or rooming house is ing psychological disorientation and
the same as the next, and there is not an
eventual neurosis (especially paranoia)
ounce of comfort, creativity, or commu
is reflected in skewed camera angles,
nity. If it is populated at all, shots of the
unbalanced shot compositions, dimly lit
tech noir city sprawl reveal that it is
interiors and maze-like halls and pas
'home' to huddled, faceless people who scurry quickly, avoiding each others' eyes
sageways he will blunder frantically
through -unsure of his direction or goal. -which, incidentally, exactly described our PreCrime Chief as he jogged through The tech noir city encourages both disorientation and anonymity; it lacks
dark alleyways in search of a little clarity.
10.
Claudia Springer beschrijft de tech noir mise-en-scene
te benadrukken, is de film noir volgestopt de film noir-stad bij nacht, vaak in de
ment naar een leeg scherm staat te staren,
met ingewikkelde plotwendingen waarbij regen met glanzend asfalt, altijd met de
zijn gestalte verlicht door de straatver-
van de cyberpunkfilm in
het vaak draait om trouweloosheid en
haar boek Electric Eros:
verraad.'0 De toenemende psychische des- winkels, verlicht door felle neonreclames
bedwelmd in een roes van drugs en virtu
orientatie en uiteindelijke neurose van de
en ontsierd door graffiti en afval- elke
al reality-beelden. In de wereld van de
protagonist (met name zijn paranoi:de
armoedige steeg of pension ziet er hetzelf- film noir 'zijn de architectonische ken-
wanen) worden verbeeld met scheve
de uit en er is geen greintje troost, creati-
Kelly Oliver en Benigo
camera-instellingen, onevenwichtige
viteit of gemeenschappelijkheid te vinden. zing naar de gekwelde geest van het film
Trigo, Nair anxiety,
beeldcomposities, zwak verlichte interi-
Als er al mensen wonen, dan zijn dat,
noir-personage' .11 Zoals de strepen van
eurs en doolhofachtige hallen en gangen
zoals shots van de tech noir-sprawllaten
licht en schaduw een metaforische kooi
waar hij als een waanzinnige doorheen
zien, ineengedoken, gezichtsloze mensen
vormen, zo zit Anderton gevangen in zijn
zal strompelen- zonder te weten waar
die zich jachtig voortspoeden en elkaars
verdriet. Hij is de klassieke dolende anti-
hij heen moet of wil.
blik ontwijken; een omschrijving die ove- held uit de film noir: psychisch gefrag-
Bodies and Desire in the Postindustrial Age, Austin, Texas 1996, p. 76. 11.
Minneapolis, Michigan 2003, p. 212. 12.
Sylvia Harvey, 'Woman's Place: The absent family', in: Ann Kaplan (red.), Women in Film Nair, Landen 1978, . p. 23.
sombere en lelijke gevels van gesloten
voor desorientatie als voor anonimiteit;
chef als hij door donkere steegjes doolt
ze mist de levendigheid van unieke buur-
op zoek naar een snuifje helderheid. Keren we terug naar de scene waarin
10.
the tech noir mise-en-scene
implosie van de Amerikaanse Droom en de culturele veranderingen van het stadsleven, onzeker en losgeslagen. Voor John
zich hier al snel een buitenstaander die
Anderton, nadat zijn familiefilmpjes zijn
Anderton ligt de oorsprong van zijn fata-
nergens bij hoort. In talrijke shots van
afgelopen, aileen in zijn cyberapparte-
lisme en instabiliteit bij het verlies van
CAN YOU AVOID A MAN YOU'VE NEVER MET?
Claudia Springer describes
merken van een kamer vaak een verwij-
De tech noir-stad is zowel bevorderlijk rigens ook precies pas bij onze PreCrime- menteerd en gedesillusioneerd door de
ten als herkenningspunten. Men voelt
86/87
lichting die door de jaloezieen schemert,
SO YOU WON'T HELP ME?
Cut back to the scene of Anderton
I CAN'T HELP YOU
bility began with the loss of domestic
standing alone in his cybercondo, staring bliss. As Sylvia Harvey observes, 'the
NOBODY CAN
THE PRE-C
American values of life, liberty, and freedom, are largely unrealizable, and
of cyberpunk film in her
at a blank screen after his home movies
kinds of tensions characteristic of the
fail to deliver happiness and security.
book Electronic Eros: Bodies
have run out, his figure illuminated by
portrayal of the family in [noir] film
The traditions and ideals of the self
Postindustrial Age, Austin,
streetlights filtered through Venetian
suggests the beginnings of an attack on
made man, meritocracy, justice and
Texas 1996, p. 76.
blinds, drugged out on whiff and virtual
the dominant social values normally
peace, and the richly deserved good
and Desire in the
reality. In the world of noir, 'architectur
expressed through the representation
life, fall flat, and are bankrupted in film
Kelly Oliver and Benigo
al features of rooms often make refer
of the family' .12 Having lost both his son
noir. Instead, Anderton as noir prota
Trigo, Nair Anxiety,
ences to the besieged mind of the noir
and wife, Anderton begins to sink into
gonist confronts an undercurrent of
subject'.'' Thus, like the bars of light
the existential angst that constitutes a
police corruption, duplicitous and
metaphorically representing a cage,
crisis of masculinity for the noir anti
dangerous women, uncertain values
Sylvia Harvey, 'Woman's
Anderton is entrapped in his grief. He is
hero. He is a crime fighter, policeman,
and unclear motives, greed, crime, dis
place: The absent family,' in
the classic directionless noir anti-hero.
detective or investigator, often of the
respect and deceit from all quarters,
Psychologically fragmented and disillu
hard-boiled type, but like Anderton,
and it changes him.
sioned by the implosion ·of the American
the noir protagonist becomes increasing
Dream and cultural shifts of urban life,
ly cynical and corrupt(ed) as the narra
neither the PreCrime system nor his
uncertain and unmoored. In John
tive unfolds. This occurs in tandem with
mentor are infallible, but rather, both
Anderton's case, his fatalism and insta-
the revelation that the promises of
are corrupt, Anderton trades his idea-
11.
Minneapolis, Michigan 2003, p. 212. 12 .
E. Ann Kaplan (ed.),
Women in Film Nair, London 1978, p. 23.
Armed with the ugly realisations that
zijn gezinsleven. Zoals Sylvia Harvey
Deze ontwikkeling loopt parallel met
opmerkt 'nemen de spanningen die ken
de ontdekking dat de beloften van
merkend zijn voor de uitbeelding van het gezin in de film (noir) de vorm aan van een aanval op de overheersende
heid vrijwel onverwezenlijkbaar zijn en
Amerikaanse waarden als leven en vrij geen geluk en veiligheid blijken te kunnen
maatschappelijke normen en waarden
bieden. De tradities en idealen van de
die doorgaans tot uitdrukking worden
selfmade man, de meritocratie, gerechtig
gebracht in de uitbeelding van het
heid en vrede, en het welverdiende goede
gezin' .12 Anderton heeft zowel zijn vrouw leven lopen op niets uit en worden in de als zijn zoon verloren en begint weg te film noir failliet verklaard. In plaats daar zinken in de existentiele levensangst
van krijgt film nair-protagonist Anderton
waarin zich de identiteitscrisis openbaart
te maken met een onderstroom van poli
waarin de mannelijke antiheld van de
tiecorruptie, dubbelhartige en gevaarlijke
film noir verkeert. Hij is misdaadbestrij
vrouwen, onzekere waarden en onduide
der, politieman, detective of rechercheur, lijke motieven, hebzucht, misdaad, vaak van het harde type, maar net als
gebrek aan respect en bedrog vanuit alle
Anderton wordt de protagonist van de
hoeken, en daardoor verandert hij.
film noir steeds cynischer en corrupter naarmate het verhaal zich ontvouwt. sA R E N E V ER W R 0 NG
Gewapend met het ellendige besef dat noch het PreCrime-systeem, noch zijn
BUT OCCASIONALLY
THEY DO DISAGREE
lism for fatalism and throws himself in
ditional American values, to rescue
the hands of fate as a doomed and
him and restore order- returning
defeated man, entrapped and framed by
Anderton his rightful role of husband
a social system he once believed in and
father. A rather unconvincing and
fought for. The classic noir convention
slapdash but predictable happy ending
of the double-cross is useful here, a twist
(it is, after all, Spielberg) to an otherwise
of treachery that temporarily disarms
dark cyberpunk thriller. Yet undoub
our hero and illustrates the futility of his
tedly a large portion of its audience will
quest to beat the system. Because he
be satisfied nonetheless, because they
knows too much- has seen too much
did not choose this film for its sweet
Anderton is a liability to the PreCrime
melodrama.
system, he is the fall guy, betrayed by his
Instead Minority Report delivers its
former colleagues, unplugged, relieved
creative analytical inquiry into and
of his technologies of cybervision, and
technofetishistic portrayal of cybercul
imprisoned in the bowels of the cyberci
ture and the dangerous and pleasurable
ty. It will be left to his wife, the good
edges of the cybercity. The sleek, super
woman, a symbol of domesticity herald
fast, slick, shiny, surfaces, spectacles,
ing the triumphant reinstatement of tra-
and screens of classic cyberpunk urban
MOST OF THE TIME
mentor onfeilbaar zijn, maar juist allebei
�n voorbode van het glorieuze herstel
schouwspelen en schermen van de klas
corrupt, verruilt Anderton zijn idealisme
':Van de traditionele Amerikaanse waar
sieke cyberpunk-stadslandschappen, de
voor fatalisme en werpt zich als een ver-
den, om hem te redden en de orde te her
complexe existentiele dilemma's, de cultu
doemde en verslagen man in de armen- .,,
stellen- en Anderton zijn rechtmatige
rele ambigui"teit, de implosie van de gren
van het lot, gevangen in en bedrogen :·
rol als echtgenoot en vader terug te
zen en de onzekerheden die de computer
'·
door een maatschappelijk systeem waar
geven. Een weinig overtuigend en gemak technologie voor de mensheid oproept
hij ooit in geloofde en voor wilde strijden. zuchtig, maar voorspelbaar happy end
dat is waar cyberfreaks van smullen,
Het klassieke film noir-motief van de ver- (het is tenslotte een film van Spielberg)
onweerstaanbaar verleidelijk en oneindig
raderlijke streek is hier een nuttig element van een verder duistere cyberpunk-thril
meeslepend voor de fans van het genre.
dat onze held tijdelijk ontwapent en tege- ler. Niettemin zal een groot gedeelte van lijkertijd de zinloosheid aantoont van zijn het publiek, dat deze film niet zal hebben poging het systeem te verslaan. Omdat
gekozen vanwege het zoete melodrama,
hij te veel weet- te veel heeft gezien -is
tevreden naar huis gaan. Minority Report
Anderton een risicofactor voor het
biedt namelijk ook een creatief analytisch
PreCrime-systeem. Hij is de zondebok
onderzoek naar en technofetisjistische
die, verraden door zijn vroegere collega's, uitbeelding van de cybercultuur en de gevangen zit in de ingewanden van de
88/89
gevaarlijke en aangename kanten van de
cyberstad. Het is aan zijn echtgenote, de
cyberstad. De gestroomlijnde, supersnel
goede vrouw, symbool van huiselijkheid
le, gladde, glanzende oppervlakken,
ALL TREE PRE-COGS WILL SEE AN EVENT IN THE SAME WAY
landscapes, the complex existential dilemmas, cultural ambiguities, and boundary implosions or unsecurings that computer technology inspires for humankind- this is the stuff of cyber geek fantasy, impossibly seductive and eternally compelling for the genre fan.
BUT ONCE IN A WHILE, ONE OF THEM WILL: SEE THINGS DIFFERENTLY THAN THE OTHER TWO
