Rapport van de Synthetron discussie voor NBA
De agenda voor de toekomst
Synthetron: Leo Dijkema, Jeanette Kalthof 21 April 2012
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 1/14
Management samenvatting Op 3 april 2012 zijn een tweetal online discussies (‘digitale start debatten’) gevoerd voor de NBA, één met Openbare accountants en één met Financieel professionals. De vragen die voorgelegd zijn aan de leden waren identiek, maar zoals verwacht was de output en de dynamiek in beide discussies verschillend. Overall zien alle leden het vak veranderen. Er is vooral door gebeurtenissen uit het verleden behoefte aan meer aandacht voor ethiek en het gedrag van de accountant: hij moet zijn rol nadrukkelijker vervullen, dat betekent: beter luisteren, de rug ‘recht houden’, niet geld maar de kwaliteit van de uitoefening van het vak moet prevaleren. Financieel professionals onderstrepen het belang van vertrouwen in de accountant en onafhankelijkheid in zijn (haar) optreden. Dat betekent dat de rol van de accountant en van de NBA in de toekomst zal (moeten) veranderen. Er wordt in de polls aangegeven dat de NBA daar nog niet (helemaal) klaar voor is. Kijken we naar de rol per groep dan worden de volgende veranderingen aangeven: Voor de accountants betekent dat: o De openbare accountant ziet dat IT een steeds belangrijker rol vervult. Dat leidt enerzijds tot vergaande standaardisatie anderzijds tot een grotere behoefte aan advisering, met name in het MKB. o Zowel de openbare als de Financieel professionals zien dat er andere en meer regels komen met soms andere achtergronden die om meer deskundigheid en expertise vragen. Hierbij geven de Financieel Professionals aan dat meer regeldruk geen verbetering betekent. o Beide groepen vragen om een grotere focus op gedragsaspecten van functionarissen bij de onderneming en soft controls o Openbare accountants verwachten een sterkere en bredere rol van de accountant en zien dat er nieuwe spelers komen uit niet traditionele hoek. Voor de NBA betekent dit dat zij (volgens de leden): o Haar sterke kanten moet behouden: opleidingen, open debat blijven zoeken, expertise, internationale samenwerking, ethiek en integriteit blijven benadrukken. Overigens zijn er wel wensen binnen het pakket opleidingen: meer aandacht voor IT, RE, praktijkstages AA. o Verder kan de NBA versterken op: haar positie in het openbaar debat sterker voeren (open dialoog, uitleg van de rol en verwachting over de accountant), zich onafhankelijker (van de grote bureaus) opstellen in de communicatie en ook een betere balans tussen de belangen van grote en kleine kantoren, steviger optreden tegen misstanden: accountants (-kantoren) aanpakken die over de scheef gaan. o Als het gaat om de persoonlijke ontwikkeling en opleiding van de accountants, dan zien de leden dat de NBA een rol kan vervullen in het verder verbeteren van vaardigheiden van accountants in ICT, vakinhoudelijke zaken, branche specifieke informatie en advies vaardigheden. Financieel professionals hebben behoefte aan best practice sharing en kennis over de aanpak van sector specifieke problemen. o Overigens is het interessant dat een kleine 20% van de financieel professionals geen idee heeft wat de NBA voor hen doet…. Hier ligt nog een grote uitdaging. De debatagenda voor dit jaar zou de volgende onderwerpen moeten bevatten volgens de leden: o Voor openbare accountants: hoe is het imago van de accountant ten goede te keren, hoe verander je de kantoorcultuur (‘tone at the top’), hoe borg je kwaliteit (vooral in het MKB), welke rol moet het NBA nemen in het openbare debat, SBR. o Voor financieel professionals: herstel van het publieke vertrouwen/focus op de ethiek van de accountant, meer aandacht voor soft controls en best practice sharing. o Voor beiden: discussie over de rol van de accountant (de ‘rechte rug’), focus op ethiek en integriteit, formuleren van een sanctiebeleid voor falende kantoren of leden. RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 2/14
Het online debat wordt positief beoordeeld, al mag het wat scherper (dieper). Overigens zijn er ook kritische kanttekeningen geplaatst, maar deze overheersen niet.
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 3/14
Inhoud Management samenvatting .............................................................................................................................................................................................2 Inhoud ............................................................................................................................................................................................................................4 1. Achtergrond, doelstelling en deelname aan het onderzoek ...........................................................................................................................................5 1.1 Achtergrond ..............................................................................................................................................................................................................5 1.2 Doelstelling van het onderzoek ..................................................................................................................................................................................5 1.3 Opzet van het digitale debat, doelgroep, deelname ....................................................................................................................................................5 1.4. Profiel van de deelnemers.........................................................................................................................................................................................6 1.5. Rapportage...............................................................................................................................................................................................................6 2. Uitkomst van de online-debatten .................................................................................................................................................................................7 2.1. De uitkomsten van de discussie Openbaar Beroep .....................................................................................................................................................7 2.2. De uitkomsten van de discussie van Financieel Professionals ................................................................................................................................... 12 2.3. Evaluatie van de discussie ....................................................................................................................................................................................... 14
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 4/14
1. Achtergrond, doelstelling en deelname aan het onderzoek 1.1 Achtergrond De NBA behartigt de belangen van de beroepsgroep Accountants in Nederland en overweegt om in haar rol haar leden en stakeholders kennis te laten maken met een hele nieuwe manier van betrekken bij vraagstukken rond haar vakgebied. Op dit moment gebeurt dat door bijeenkomsten en congressen te organiseren, maar die hebben het grote nadeel dat daar niet iedereen aan het woord kan of wil komen, de interactie beïnvloed kan worden doordat men elkaar te goed kent en dat het minder efficiënt is dan nieuwe methoden. Omdat de NBA de komende tijd een agenda voor de toekomst vast wil stellen, is er voor gekozen om dat project als eerste als een modern co creatie project met Synthetron te doen.
1.2 Doelstelling van het onderzoek Eindproduct van de sessies moet een houtskoolschets van het beroep over zo'n tien jaar zijn, te presenteren op de Accountantsdag. Deze houtskool schets is een aanvulling op de lopende activiteiten. Zo is er al een MKB-actieplan in de maak, wordt gewerkt aan het Plan van Aanpak, aan de versterking van de professioneel-kritische houding, aan de beroepsethiek van accountants in business, en aan betere en meer toegankelijke regelgeving. Maar dit is voor de NBA niet genoeg, zij wil nieuwe vaardigheden en nieuwe producten ontwikkelen, werken aan verbetering van het onderwijs en aan nieuwe technologieën. De agenda van de toekomst wordt met de leden opgesteld. Daartoe is op dinsdagavond 3 april de aftrap geweest met een digitaal startdebat met behulp van Synthetron waarbij zoveel mogelijk leden – openbaar accountants, intern accountants en accountants in business - actief zijn betrokken.
1.3 Opzet van het digitale debat, doelgroep, deelname Er is gekozen voor een gewaagde en enigszins ongebruikelijke aanpak voor de NBA, passend bij deze tijd van netwerken en social media. Het debat is digitaal gevoerd. De deelnemers hebben zich vooraf aangemeld via een online inschrijfformulier, nadat alle leden benaderd zijn via een online nieuwsbrief vanuit de NBA. In het inschrijfformulier zijn achtergrondkenmerken gevraagd van de deelnemers en konden zij zich inschrijven voor 1 van de 2 debatten die parallel werden gemodereerd: één met openbare accountants en één met financieel professionals. De discussies werden ’s avonds gevoerd, omdat daarmee de trefkans op deelname zo groot mogelijk is. De discussies werden van 20:00-ongeveer 21:15 gevoerd. Aan de discussie met financieel professionals deden 32 leden mee, aan de discussie met de openbare accountants deden 88 leden mee.
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 5/14
1.4. Profiel van de deelnemers Kijken we naar de inschrijvingen dan zien we dat: 181 leden zich hebben ingeschreven voor het online debat. Daarvan deden uiteindelijk 120 leden mee (66%), een normaal resultaat, meestal haakt 30% op het laatste moment af. We weten niet waarom men uiteindelijk niet meedeed; het kan drukte in het werk zijn, onbekendheid met het instrument of de aandacht voor de voetbalmatch die op dezelfde avond gespeeld werd. o Omdat we niet weten wie van de inschrijvers uiteindelijk niet meedeed, kunnen we alleen maar de achtergrond statistieken geven van de inschrijvers. Het merendeel van de inschrijvers was openbaar accountant, slecht een enkeling was niet actief. De meeste inschrijvers waren RA, gevolgd door AA; van de twee RC’s had één een dubbele titel (RA en RC) de tweede werkt bij de NBA. Type accountant in Business
Type accountant (inschrijvingen)
Overig (onderwijs, NBA) 25%
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Publieke sector 18%
openbaar accountants
accountant in business
interne of overheid accountant
Type Openbaar accountant N=92
Publieke sector 28%
beursgenoteerd >250 wkn 29%
MKB 28%
Type interne of overheids accountant n=18
Middel/klein < of =15 mw 53%
Groot >15 acc 47%
Beursgenoteerd 61% MKB 11%
niet ac ef
Titel inschrijvers 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 RC
geen/niet vermeld
AA
RA
1.5. Rapportage In dit document zijn de uitkomsten van de verschillende onderzoeksresultaten geïntegreerd. Wanneer er citaten (italic) worden gegeven zijn dat berichten uit de Synthetron discussie die minimaal door een kwart van de deelnemers worden gedeeld In de bijlage is een uitleg opgenomen over de Synthetron methodiek en rapportage.
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 6/14
2. Uitkomst van de online-debatten 2.1. De uitkomsten van de discussie Openbaar Beroep 2.1.1. De belangrijkste lessen uit het verleden, waar we nu iets aan kunnen hebben Op wat we uit het verleden kunnen leren als les voor de toekomst zien we de volgende onderwerpen in de discussie naar voren komen: Het gedrag van de accountant gaat meer nadruk krijgen: de accountant moet de rug recht houden, respect tonen voor de regels en beseffen dat zijn rol consequenties kan hebben op de beeldvorming in de maatschappij over het vak. Incidenten zijn daarvan nogal eens de aanleiding. o o o
ik denk dat gedrag en communicatie steeds belangrijker worden in ons beroep Misslagen van anderen hebben invloed op het gehele beroep De rug recht houden! Respect voor het vak en maatschappelijk verkeer, regels zijn regels
De accountant moet een luisterende responsieve houding aannemen, ook voor de signalen van de klant of groter nog, de samenleving. o o o
We moeten blijven communiceren met onze cliënt, het maatschappelijk verkeer, en luisteren of we nog wel voordoen aan de verwachtingen van het maatschappelijk verkeer. Dat we meer moeten luisteren naar wat de markt van ons verlangd en niet moeten blijven hangen in onze technische opstelling Luisteren naar de klant in plaats van denken vanuit onszelf
Als het gaat om de focus van de accountant, dan moet hij niet geld laten prevaleren, maar de stevige rol pakken.
Verder zien we nog synthetrons met weinig steun over de volgende onderwerpen:
o o o
niet te veel op winstbejag uit te zijn en onze rug recht houden De rol van de accountant: zelf je rol pakken (en niet afwachten tot de overheid ingrijpt), transparant en niet routineus tewerk gaan. Een open oog naar de maatschappelijke ontwikkelingen. Ook veel ‘bottum’ synthetrons (met zeer lage steun) worden gemaakt over dat er duidelijk gecommuniceerd moet worden over de rol van accountants, wat je wel en niet kunt verwachten, minder defensief zijn als er iets mis gaat.
2.1.2. De belangrijkste veranderingen die de komende 10 jaar het vak beïnvloeden Op de vraag wat de belangrijkste veranderingen in de beroepsomgeving zijn die worden verwacht in de komende 10 jaar zien we: Een steeds grotere rol die IT in gaat nemen in de beroepspraktijk o
Aan de ene kan zien we standaardisatie (het wordt zelfs verwoord als industrialisatie) van het vak o o
De nog groter wordende invloed van ICT Het verrichten van basiswerkzaamheden wordt een industrieel proces Kans door standaardisering routinematig werk meer tijd voor waar het echt om gaat, het leveren van toegevoegde waarde voor de ondernemer in het MKB
Maar aan de andere kant ook meer behoefte aan advisering, al is daar verschil tussen MKB (meer behoefte) en grote bedrijven (minder behoefte). Overigens de veranderende rol van advisering en specifiek in bepaalde bedrijfstakken wordt niet door iedereen gezien, de steun op de synthetrons is laag. Dat kan komen door de diversiteit van de deelnemers. o o
De algemene adviesfunctie van de accountant zal in grote organisaties minder aan de orde zijn. Kleinere organisaties hebben hier beslist behoefte aan. Kans om onafhankelijke deskundige te worden door gerichte informatieverschaffing op basis van gedegen onderzoek
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 7/14
o
Meer behoefte aan communicatie met de ‘omgeving’ dat wordt overigens ook nadrukkelijk gezien als taak voor de NBA o
De kans voor de MKB accountant ligt in maatwerk voor zijn cliënt, niet in een standaardproduct of -dienst. Dus adviseren gericht op de specifieke situatie van de klant, niet het aan de lopende band jaarrekeningen produceren.
Veel meer communicatie met de omgeving - meer informatie en bevindingen verstrekken
Deskundigheid met een fijne balans tussen controle en gepaste afstand; een moeilijke balans die deels door wetgeving wordt gecreëerd. o
Er wordt een grotere deskundigheid gevraagd ten aanzien van het toepassen van moderne controletechnieken. Daarnaast zal nog meer aandacht worden gevraagd voor de 'gepaste afstand' ten opzichte van de (controle)cliënt. De regelgeving zal eerder complexer worden dan eenvoudiger, mede door verdergaande principle based regels.
De rol die daarin wordt verwacht voor de NBA is: Actief ingrijpen bij misstanden in de beroepsgroep o De NBA dient actiever en zo mogelijk publiekelijk accountants aan te pakken die echt over de schreef gaan (medium synthetron).
Uitleg geven van de rol van de accountant, managen van verwachtingen in het publieke domein. Opvallend hierbij is de bewoording die gekozen wordt door een enkeling (het zijn allemaal lage synthetrons) o o o o
Open dialoog aangaan, niet alleen intern maar ook extern o
NBA: dialoog aangaan met maatschappelijk verkeer en niet alleen intern de dialoog voeren
NBA moet zich onafhankelijk opstellen. Overigens is ook dit een synthetron met geringe steun, klaarblijkelijk leeft dit dan toch in de onderstroom, met name bij de kleinere kantoren o
NBA moet de verwachtingskloof tussen verwachtingen publiek en werkelijke inhoud van huidige verklaring beter uitleggen NBA zou de rol van de accountant in de verantwoordingsketen veel duidelijker moeten maken aan het maatschappelijk verkeer. En dan niet benadrukken wat de accountant niet kan c.q. doet, maar vooral wat we wel allemaal doen. Kans om het vertrouwen (minstens deels) te herstellen door meer aan het publiek te communiceren NBA zal in reacties op kritiek uit het maatschappelijk minder in de reflex van de verdediging moeten schieten en geen oplossingen in de vorm van window dressing moeten presenteren. OOB's zijn belangrijk maar het gaat niet alleen dáár fout!
NBA: laat zich nu soms teveel leiden door belangen van kantoren, moet daar boven staan
Een vaak herhaalde rol is de rol van de NBA in het verzorgen van opleidingen. Daarbij komt ook de toenemende rol van IT in het vak weer naar boven. En de goede rol van NBA hierin wordt benadrukt. o o o o
NBA zou aansluiting in de opleiding moeten stimuleren met RE-opleiding. De IT kennis van accountants is binnen korte tijd niet meer weg te denken. NBA blijven ondersteunen van de openbare accountant en voorzien van voldoende materiaal waardoor hij/zij de kennis op peil kan houden We zijn en blijven dé professionals met een goede opleiding en enorme praktijkervaring, die ons snel inzetbaar maakt in de maatschappij. Dat geeft blijvende kansen om een goede plaats te behouden." Kans om in praktijkstage AA het meelopen in controleopdrachten af te schaffen
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 8/14
2.1.3. De NBA is nog niet klaar voor de veranderende rol in de toekomst Op de vraag in hoeverre de NBA goed voorbereid is om haar rol in de toekomst te spelen, slaat de balans negatief uit. Bijna de helft vind dat de NBA er niet of niet geheel op is voorbereid, terwijl bijna een derde van de deelnemers dat wel vindt. Gaan we In hoeverre is NBA goed voorbereid naar de redenen dan zien we overigens maar 1 reden die ook synthetron wordt. Dat duidt op een op de toekomst? veelheid aan verschillende redenen: o
Ik stem gedeeltelijk niet want er wordt te veel teruggevallen op oude waarden en ideeën. De wereld is echt veranderd en accountants hebben nog een grote inhaalslag te maken.
Kijken we dan waar al dan niet verandering wordt verwacht dan zien we dat geen verandering nodig is op: Opleidingen: die zijn goed en hier moet de NBA haar positie behouden (hoogste steun binnen dit onderwerp) o
Behouden moeten we de degelijke opleiding en stage
oordeel Openbaar accountants 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% totaal niet
Openheid in het debat o
Vraagbaak, technische expertise
Samenwerking (internationaal) o o
netraal
gedeeltelijk wel
voledig wel
Behouden moeten we open debat, gericht op POSITIEVE actie
o
gedeeltelijk niet
Behouden: ondersteuning bij interpretatie wet- en regelgeving. Behouden moeten we: goede internationale afstemming. Behouden moeten we: samenwerking met NOREA
Verandering is nodig op de volgende terreinen: Innemen van een stevige positie in het openbaar debat o o
En ook hier komt de communicatierol weer naar voren, de NBA als onafhankelijke verdediger van het vak o
Duidelijk naar buiten communiceren wat de NBA vindt van bepaalde ontwikkelingen en actie ondernemen. Bijvoorbeeld integrated reporting, mvo, sbr Beleidsstandpunten in nemen op verschillende thema's het NBA zou de unieke positie van accountant als onafhankelijke vertrouwenspersoon die deskundig is en zich "echt" houdt aan de fundamentele beginselen meer moeten propageren, juist in deze tijd van social media en internet waarin vertrouwen moeilijk is er behoefte aan zo'n persoon
Op de vraag of er überhaupt keuze is om niet te veranderen, wordt gereageerd met de stelling dat er geen keus is, als de NBA niet positie neemt, haalt de politiek haar in: o
Geen keus, anders raken we plek in governance-land kwijt en gaat politiek nog meer regelen c.q. ontregelen
2.1.4. Persoonlijke ontwikkel behoefte De (persoonlijke) opleidingsbehoefte heeft en directe relatie met de ontwikkelingen binnen de beroepsgroep. Het belang wordt onderstreept door een groot deel van de mensen (medium synthetron): ‘Blijvend werken aan op peil houden vakinhoudelijke kennis. Blijvend erkennen dat we nooit zijn uitgeleerd’. RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 9/14
De behoefte die wordt genoemd valt uiteen in: ICT kennis (meest gekozen onderwerp) o
o o
Inzicht te houden in wat de vraag is bij onze klanten naar de behoefte van ons als adviseur Branche-specifieke kennis van mijn klanten, om hen nog beter/gerichter van dienst te kunnen zijn. Nieuwe vormen van samenwerking met andere adviseurs in het MKB
Adviesvaardigheden, waarbij ook aandacht is voor de houding en kracht van de adviseur, psychologie. o o
Advanced auditting technieken Uitblinken in de echte acc vakken; veel meer weten over ethiek van het beroep en echt met klant kunnen communiceren; vak ook met moderne sociale media kunnen verrichten
Signaleren van trends bij de eigen klanten, branche-specifieke kennis o o o
ICT en data-analyse
Vakinhoudelijke kennis, bijhouden, ontwikkelen van de technische kant van het vak
Communicatie en dialoog voeren Advies- en gespreksvaardigheden. Trainen van de rechte rug.
Gebruik van nieuwe media o
Meer gebruik van social media.
Opvallend is dat hier geen hoge synthetrons worden gemaakt. Het is dus van belang, dat er een waaier aan mogelijkheden is, waarbij de bovengenoemde onderwerpen in ieder geval steun hebben van 8-29% van de deelnemers.
2.1.5. De debatagenda: rol voor NBA en eigen rol. De debatagenda voor het komend jaar kan volgens de deelnemers bestaan uit de volgende thema’s: Het imago van de openbare accountant en hoe die weer ten goede gekeerd kan worden na de schandalen van de afgelopen tijd (meest gekozen). Dat kan door debat en door inhoudelijke vernieuwing en verbetering. o o o o
Ter discussie stellen van de kantoorcultuur o
Het imago van de openbaar accountant. Dat heeft de afgelopen periode flinke deuken opgelopen. Accountants en accountantskantoren komen wel erg vaak negatief in het nieuws. Dat doet het gehele beroep schade. Die neergaande tendens moet gekeerd worden. Herwinnen vertrouwen publiek (o.m. door moderniseren van verklaringenstelsel) de accountant is en moet blijven de vertrouwenspersoon van het maatschappelijk verkeer, die positie en rol moet verdedigd worden met goede argumenten en open discussie "Wel oppassen een oordeel over talloze prima accountants op te hangen aan enkele klojo's die aan de basis van schandalen staan! Kantoorcultuur (tone at the top) als voedingsbodem voor een professioneel-kritische houding.
Kwaliteit: hoe kunnen we dat borgen (algemeen, maar om heel specifiek in het MKB), benadrukken van verschillende niveaus van accountants o o o o
Blijvende aandacht voor de kwaliteit van de dienstverlening Hoe krijgen we het peloton van gemaks-accountants ,mee? ik denk dat er ook in het MKB veel rommelaars actief zijn, helaas de deskundigheidsaanduiding RA blijven voeren en verdedigen, niet verkwanselen door alle accountants op een hoop te gooien, zorgen dat het weer een titel wordt die je met trots draagt omdat die ergens voor staat. RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 10/14
De rol en rechte rug van de accountant o o
Het aanpakken van kantoren die er een rommeltje van maken: sanctiebeleid formuleren en actie nemen o
Harder aanpakken kantoren / accountants die de zaken niet voor elkaar hebben.
De NBA als verdediger van de MKB accountant: rol, vergoeding en bestaansrecht en kwaliteit o
discussie over transparantie, meer openheid van de accountant, beperken van de geheimhoudingsplicht, maatschappelijk belang gaat voor! de rechte rug van de accountant
Het verdienmodel in het MKB. Er doen de wildste verhalen de ronde over het bestaansrecht van de MKB-accountant (uiteenlopend van nul-euro administratie tot "specialiseren of creperen"). De NBA zou hier als een baken in de duisternis kunnen dienen.
Hoe om te gaan met SBR o o
SBR/XBRL omdat hier verklaringen bij moeten komen SBR omdat dit werkprocessen op kantoor gaat veranderen
Als het gaat om de bijdrage van eigen leden dan zie we de volgende spontane aanmeldingen. Omdat de discussie anoniem is, hebben we tijdens de sessie de deelnemers gevraagd om een mail te sturen ter bevestiging. Het is een mooie oogst van actieve leden, wellicht is een dergelijke open oproep in de toekomt voor herhaling vatbaar. De volgende rollen willen de leden nemen: o o o o o o o o
Ik wil wel meedenken over de toekomst van onze beroepsgroep ik wil de brug slaan tussen wetenschap en praktijk en andersom Kijk eens op de site van Petrosjan Damen hij heeft echt visie over het accountants vak" Ik wil wel (en dat doe ik al) in commissies actief zijn om het beroep verder te ontwikkelen en mee te denken over het dichten van de verwachtingskloof met publiek men politiek Ik wil wel werken aan het introduceren van andere zienswijzen rond cultuur en gedrag. Ik wil wel kritisch blijven meedenken over het vak en daarover blijven publiceren ik wil wel in een commissie zitting nemen maar ik ben al bijna 40 jaar nooit gevraagd Ik wil wel meewerken aan het vereenvoudigen van alle regelgeving (moet op A4tje kunnen)
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 11/14
2.2. De uitkomsten van de discussie van Financieel Professionals 2.2.1. De belangrijkste lessen uit het verleden Er is maar weinig consensus over de lessen uit het verleden onder de Financieel professionals. Er wordt gewezen op het belang van onafhankelijkheid en de noodzaak om het vertrouwen in het vak weer te herstellen.
2.2.2. De belangrijkste veranderingen die de komende 10 jaar het vak beïnvloeden Kijken we naar waar de interne accountants/financieel professionals ontwikkelingen verwachten dan zien ze dat op de volgende punten: Noodzaak voor een veranderende, sterkere rol van de accountant o
De accountant moet weer 'stevig' durven optreden en geen koudwatervrees hebben in de communicatie met bestuur en RvC
Toenemende regeldruk, waarbij men het bijna unaniem eens is dat dat geen verbetering hoeft te betekenen
Een ander type accountant die ook op de soft controls goed acteert
o o
Meer regelgeving hoeft geen betere regelgeving te zijn Grotere focus op gedragsaspecten van functionarissen bij de onderneming, meer focus op soft controls
Verschuiving van reporting naar beheersing (waardoor die soft skills ook belangrijker worden)
Waardoor er nieuwe spelers op kunnen komen, concurrentie uit een andere hoek
o o
De verschuiving in de vraag naar accountantsdiensten, minder gericht op financial reporting, maar meer op interne beheersing (hard EN soft controls) Risico dat diensten van accountants anders ingevuld en overgenomen worden
In dat veranderende speelveld ziet men een rol voor de NBA: In de ondersteuning op ethische dilemma’s (grote consensus) o o o
Meer lef in de externe communicatie o
Helpdesk & support bij ethische dilemma’s Kans dat de klokkenluider & wij "beschermd" en gerespecteerd worden. Van de NBA verwacht ik een actievere rol bij de handhaving van ethiek, wat ook voor accountants in business kan betekenen dat zij voor de tuchtrechter komen.
NBA moet ook in de pers wat meer lef tonen en echt een mening geven
Duidelijkheid wat je van de NBA kunt verwachten o
NBA moet beter aangeven hoe ze de belangen van de accountant vertegenwoordigt
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 12/14
2.2.3. De NBA is nog niet klaar voor de toekomst Op de vraag in hoeverre de NBA goed voorbereid is op de toekomst zijn de Financieel professionals iets milder in hun oordeel van de Openbare accountants, als blijkt uit de poll, dat er nog wel wat wensen zijn vanuit de beroepsgroep. Die gaan dan vooral over: Het behouden van de focus op ethiek en integriteit De stijl van communicatie met ‘het publiek’ veranderen: meer open en ook duidelijker zijn over de rol van de accountant. Wat een accountant wel en wat hij niet doet. Overigens is er ook nog een groepje van 14% die zich afvraagt wat de NBA überhaupt voor hen doet.
In hoeverre is NBA goed voorbereid op de toekomst? oordeel Financieel professionals 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% totaal niet
gedeeltelijk niet
netraal
gedeeltelijk wel
voledig wel
2.2.4. Persoonlijke ontwikkelbehoefte van de Financieel professional De opleidingsbehoefte van de Financieel professionals wordt niet zo heel concreet uitgewerkt door de deelnemers. Er is een brede behoefte lijkt wel, maar hoe die er dan uit moet zien, daarover is weinig consensus. Interessant is dat de Financieel professionals juist aangeven behoefte te hebben aan het delen van best practices, terwijl we dat bij de openbare accounts niet tegenkomen. De suggesties zien er als volgt uit: Het delen van ‘best practices’ o o o
Netwerkbijeenkomsten over 'hot topics' Specialisten bij elkaar brengen en overleg structureren Gratis regiobijeenkomsten voor AIB's, net als voor Openbaar Accountants (zoals door NOVAA opgezette regio bijeenkomsten). Ook handig voor netwerken en onderling kennis uitwisseling.
Aandacht voor sector specifieke problemen Een breed aantal mogelijkheden o
A la carte opleidingsprogramma a la medische opleidingen (verder niet uitgewerkt)
2.2.5. De debatagenda: rol voor NBA en eigen rol In de debatagenda wordt alleen consensus bereikt over onderwerpen voor de NBA, er komen geen gebieden uit waar meerdere mensen zich spontaan voor aanmelden. Zo ziet de agenda er uit van de Financieel professionals voor dit jaar: Discussie over hoe om te gaan met mensen die het vak schade toebrengen o
Zorgen dat er meer aandacht is voor slecht presterende collega's die het beroep niet schoon houden
Lobby om het vak weer op de (middelbare)schoolagenda te krijgen o
Boekhouden word en mag niet meer gegeven worden op HAVO en VWO. De jongeren moeten weer elementaire zaken leren zoals financiën en boekhouden. NBA lobby en VOORLICHTING VOORLICHTING zet dit door op scholen etc.. Zet in op je belang en taken. Jongeren hebben de toekomst. Ook voor de starters en de jonge ondernemers. RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 13/14
Hoe blijf je een kritische onafhankelijke expert o o
De accountant moet zijn gezonde verstand altijd blijven gebruiken. Nooit iets zo maar aannemen Samenwerken met andere deskundigen, waar mag je op vertrouwen. Denk aan actuaris, waardering specialisten en andere deskundigen waar accountant geen kaas van heeft gegeten
Aandacht voor IT
Aandacht voor de overheidsaccountant en interne accountant, toenadering zoeken tot Instituut van Internal Auditors
o
IT kennis voor iedereen
2.3. Evaluatie van de discussie Als we over beide discussies heen kijken naar de reacties van de deelnemers dan zien we lof voor het initiatief, kritiek op de diepgang van de discussie en teleurstelling over de opkomst (hoge en medium synthetrons). o o o o
Goed om eens te proberen, maar het mag scherper en feller! Erg verfrissend om zo met elkander te klankborden. Is wat mij betreft voor herhaling vatbaar (maar liefst nog concreter, dat de onderwerpen vooraf kenbaar gemaakt zijn, waardoor je je kunt voorbereiden) Laten we een positief signaal neerleggen naar de overige leden en hen oproepen ook mee te doen ! Ben benieuwd, tot de volgende keer
RAPPORT – NBA ONLINE DEBAT OVER DE AGENDA VAN DE TOEKOMST
PAGINA 14/14