Ingekomen stuk D5 (PA 13 november 2013)
Financiën Concern Financiën
Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen
Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering no 47
Telefoon
14024
Telefax
(024) 323 59 92
E-mail
[email protected]
Aanwezig: Voorzitter Wethouders
Postadres
Aan de gemeenteraad van Nijmegen
Gemeentesecretaris Communicatie Datum Verslag 8 oktober 2013
Postbus 9105
Th. de Graaf 6500 HG Nijmegen P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa A. Kuil Ons kenmerk Contactpersoon M. Sofovic FA20/13.0012907 Yvonne van Kempen
Onderwerp
Datum uw brief
Doorkiesnummer
Septembercirculaire 2013
(024) 3292632
Geachte leden van de Raad,
Aldus vastgesteld in de vergadering van: Op 17 september 2013 is de septembercirculaire van het Gemeentefonds gepubliceerd. Gebruikelijk is dat wij in de Stadsbegroting de veranderingen in het Gemeentefonds tot en met de meicirculaire verwerken. De septembercirculaire nemen wij mee in de Perspectiefnota van het daarop volgende jaar. Voor deze werkwijze hebben wij gekozen omdat het te kort dag is om de septembercirculaire verantwoord in onze Stadsbegroting te verwerken. Van deze regel wijken wij af als de wijzigingen uit de septembercirculaire zo’n impact hebben op Stadsbegroting dat De voorzitter, Deonze secretaris, bijsturing noodzakelijk is. Hieronder laten wij op hoofdlijnen een eerste overzicht van de effecten van de circulaire op onze gemeentefondsuitkering zien. Wij gaan eerst kort in op het lopende jaar, daarna volgen de jaren 2014-2017 en gaan na of het resultaat bijsturing van de begroting noodzakelijk maakt. Onze conclusie is dat het financieel nadeel substantieel is en bijsturing nodig is. Wij hebben dit nadeel dan ook in het financiële beeld van de Stadsbegroting meegenomen. Naast de extra bezuinigingen geeft het Rijk ook de stand van zaken weer over onderwerpen zoals de nieuwe decentralisaties en het armoedebeleid. Aan het slot van deze brief geven wij daar een korte samenvatting van.
Verwerking septembercirculaire Lopend jaar 2013 Voor het jaar 2013 meldt het Rijk een zevental wijzigingen in taken en uitkeringen, die wij in de Najaarsnota 2013 meenemen. Drie wijzigingen gaan over kleine correcties of het actualiseren van de maatstaven. De resterende vier zijn substantieel en gaan over Armoedebeleid voor een positief bedrag van € 3,2 ton, Jeugdwerkloosheid voor een positief bedrag van € 7,1 ton, Werkgeversdienstverlening van € 1,3 ton positief en Vrouwenopvang van € 0,8 ton positief. Het accres daalt zeer licht met € 1,3 ton. Dit nadeel verwerken wij in de Jaarrekening 2013. Jaren 2014-2017 Voor de jaren 2014-2017 levert de eerste verwerking van de septembercirculaire ten opzichte van de meicirculaire het volgende nadelig verschil op.
www.nijmegen.nl
raadsbrief septembercirculaire 2013 01102013 (2).doc
1
Gemeente Nijmegen Financiën Concern Financiën
Vervolgvel
1
Gemeentefonds 2014
2015
2016
2017
Stand na verwerking septembercirculaire 2013
206.552
188.967
185.676
181.587
Stand Stadsbegroting 2014-2017 meicirculaire
207.545
191.846
189.848
185.489
-993
-2.880
-4.172
-3.903
bedragen x € 1.000
Verschil
Het verschil wordt zowel veroorzaakt door wijzigingen in het algemene deel als door wijzigingen in taken en uitkeringen. Het nadelig effect op het algemene deel is, ten opzichte van de meicirculaire, het resultaat van een aantal plussen en minnen. Hieronder zetten wij de belangrijkste op een rij. • Het accres, - dat is het bedrag dat via de trap-op-trap-af systematiek in het Gemeentefonds terecht komt - daalt met € 3,5 miljoen in 2014 en daalt in 2015 verder tot € 5,3 miljoen. In 2015 loopt het accres verder terug tot een bedrag van € 6,4 miljoen en in 2017 zien wij een lichte toename van € 0,4 miljoen, zodat de daling voor dat jaar uitkomt op € 6 miljoen. De daling vanaf 2014 is het gevolg van de doorwerking van de Rijksbezuinigingen van € 6 miljard. De extra daling die wij in 2015 zien is het gevolg van het overnemen van fiscale adviezen van de Commissie van Dijkhuizen. Het gaat hierbij vooral om het vereenvoudigen van het huidige toeslagensysteem door invoering van de huishoudentoeslag. Deze maatregelen houden tevens een bezuiniging in van ongeveer € 750 miljoen op rijksniveau. De plus voor 2017 is het resultaat van het Energieakkoord. Voor het overige meldt het Rijk dat aanpassingen van kasritmes van enkele maatregelen uit het Regeerakkoord effect hebben op het accres en dat uitgaven van 2014 en 2015 verschoven zijn naar 2016 en 2017. • Het Rijk houdt rekening met stijgende aantallen bijstandsuitkeringen, waardoor binnen het Gemeentefonds een verschuiving optreedt van het algemene deel naar de taken met herverdeeleffecten tussen gemeenten. Net als voorgaande jaren zijn de gebruikte aantallen niet goed te verklaren. Veiligheidshalve verwerken wij de hogere aantallen nu niet, om te voorkomen dat een meer realistische ontwikkeling van de uitkeringen in een volgende circulaire weer leidt tot een tegenvaller. • Het BTW Compensatiefonds (BCF) blijft bestaan. Het Rijk heeft maatregelen genomen om de groei van het BCF beheersbaar te maken. Aan de hoogte van het fonds is vanaf 2015 een grens gesteld, het plafond. Overschrijden de gemeenten samen dit plafond dan wordt het tekort uit het gemeentefonds genomen. Ligt het declaratiegedrag van de gezamenlijke gemeenten lager dan het plafond, dan voegt het Rijk dit verschil toe aan het Gemeentefonds. Uit de circulaire blijkt dat het Rijk berekend heeft dat de gemeenten minder gaan declareren dan het plafond toestaat. Dit betekent een toename van onze uitkering met € 1,8 miljoen in 2015 oplopend tot € 2 miljoen in 2016 en € 2,2 miljoen in 2017. • In de meicirculaire 2013 meldde het Rijk dat de suppletie-uitkering OZB vanaf 2014 fors naar beneden werd bijgesteld. Door deze maatregel daalde onze suppletie-uitkering OZB van jaarlijks € 4 miljoen tot € 1,3 miljoen structureel. Na overleg met het VNG heeft het Rijk die maatregel vervangen door een meer geleidelijke afbouw. Voor Nijmegen betekent dit dat de suppletie-uitkering voor 2014 € 1,3 miljoen minder daalt en vanaf 2015 jaarlijks wordt afgebouwd met € 4,3 ton. In de eerste drie jaar levert dat een voordeel op voor ons financiële beeld, waarin de meicirculaire al was verwerkt.
www.nijmegen.nl
raadsbrief septembercirculaire 2013 01102013 (2).doc
Gemeente Nijmegen Financiën Concern Financiën
Vervolgvel
2
De wijzigingen in taken en uitkeringen, met uitzondering van het terugdraaien van de bezuiniging op de WMO 2014, zijn marginaal. Wij voegen als bijlage een overzicht van deze wijzigingen toe. In de Perspectiefnota 2015 zullen wij deze posten verder verwerken. Zetten wij de cijfers op een rij dan zien we dat de septembercirculaire het volgende nadelige effect op het financiële beeld van de begroting heeft. Effect Stadsbegroting bedragen x € 1.000
Verschil mei- septembercirculaire Taken en uitkeringen septembercirculaire Wegvallen bezuiniging WMO 2014 Handhaven bezuiniging Dualiseringskorting Nadelig effect algemeen
2014 -993 -72
2015 -2.880 82
2016 -4.172 83
2017 -3.903 90
-180 -2.978
-180 -4.269
-180 -3.993
-966 -2.031
Het terugdraaien van de bezuiniging op de WMO 2014 hebben wij apart in beeld gebracht, omdat wij daarmee al in de begroting rekening hebben gehouden. Het wetsvoorstel tot vermindering van het aantal gemeenteraadsleden - de Dualiseringskorting is door de Eerste Kamer verworpen. In de septembercirculaire meldt het Rijk dat zij de korting niet terugdraait. Voor Nijmegen gaat het vanaf 2015 om een bedrag van € 180.000, dat wij op stelpost hebben staan. Nu de wetswijziging niet doorgaat, laten wij deze bezuiniging ten laste komen van de algemene middelen. Het bovenstaande laat zien dat het te verwachte financieel nadeel ten opzichte van de meicirculaire aanzienlijk is. Het nadeel is substantieel en dwingt ons daarom tot bijsturing. In onze Stadsbegroting zoals die nu voor u ligt, hebben wij daarom het financieel nadeel verwerkt.
Overige meldingen uit de septembercirculaire Naast de extra bezuinigingen geeft het Rijk in de septembercirculaire ook de stand van zaken weer over een aantal belangrijke onderwerpen. Hieronder geven wij een korte samenvatting daarvan. • De nieuwe decentralisaties. Het definitieve bedrag dat gemeenten voor de decentralisatie Jeugd vanaf 2015 gaan ontvangen, zal in de meicirculaire 2014 bekend gemaakt worden. Het Rijk zegt verder toe dat gemeenten in oktober informatie ontvangen over de financiële gevolgen van het wetsvoorstel WMO 2015. Ook is de toekomstige verdeling van de beschikbare middelen op grond van de Participatiewet nog in onderzoek. • In de resterende maanden van dit jaar zal er naar verwachting meer duidelijkheid ontstaan over de het financiële arrangement van de nieuwe decentralisaties: het Sociaal deelfonds. Het Rijk wil de verschillende decentralisatie budgetten in stappen bundelen om uiteindelijk te komen tot een integraal budget binnen het Gemeentefonds.
www.nijmegen.nl
raadsbrief septembercirculaire 2013 01102013 (2).doc
Gemeente Nijmegen Financiën Concern Financiën
Vervolgvel
3
•
•
De extra middelen voor Armoedebeleid uit het Regeerakkoord - € 80 miljoen in 2014 en voor de jaren 2015 en volgende € 100 miljoen – zullen voor een groot deel beschikbaar worden gesteld aan gemeenten. Wij hebben hier al rekening mee gehouden in de Perspectiefnota 2014. Via de verzamelbrief van het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid en de decembercirculaire zal het Rijk ons over de inzet van de middelen nader informeren. Er lopen een aantal onderzoeken over de herijking van het Gemeentefonds. In oktober zal hierover een nieuwe bijeenkomst worden gehouden, waaraan gemeenten en verschillende ministeries zullen deelnemen. Het streven is om uiterlijk in de meicirculaire 2014 de definitieve voorstellen over de herijking bekend te maken.
Slotsom Zoals wij hierboven al hebben aangegeven, hebben wij de verwachte effecten uit de septembercirculaire in ons financiële beeld van de concept Stadsbegroting verwerkt. Uit de Algemene beschouwingen van de Tweede Kamer is duidelijk geworden dat het de vraag is of de bezuinigingsplannen die er nu liggen door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. Het kabinet heeft besloten tot een tussentijdse overlegfase met de oppositiepartijen. Wijzigingen in de plannen kunnen zowel een negatief als positief effect hebben op het Gemeentefonds. Wij volgen de ontwikkelingen en informeren uw Raad hierover zodra er meer duidelijkheid is.
Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
Bijlage: Taken en uitkeringen 2014-2017
www.nijmegen.nl
raadsbrief septembercirculaire 2013 01102013 (2).doc
Bijlage Taken en uitkeringen 2014-2017 Septembercirculaire 2013
In de septembercirculaire 2013 zijn de volgende wijzigingen in taken en uitkeringen opgenomen. Wij verwerken deze posten in de Perspectiefnota 2014. Taken en Decentralisatie-uitkeringen 2014 Centra Jeugd en gezin Digitaal klantdossier
2015 -13
-13
-13
10
13
13
11
-78
-77
-76
-4
-6
-12
-82
-83
-90
75
kleine bijstellingen Totaal taken • •
2017
-13
Regeerakkoord korting onderwijshuisvesting Vrouwenopvang Regio aanpak veilig thuis
2016
72
De wijziging van de bedragen voor de Centra Jeugd en Gezin, het Digitaal klantdossier en korting Onderwijshuisvesting Regeerakkoord zijn het gevolg van correcties in bedragen of het actualiseren van de maatstaven. Vrouwenopvang, aanpak veilig thuis: aan de regiogemeenten zijn extra middelen beschikbaar gesteld om samen met de andere gemeenten binnen de regio een visie op te stellen over alle vormen van huislijk geweld in huislijke kring.
bijlage raadsbrief septembercirculaire 011013.doc
