G E M E E N T E Gemeenteraad van Nijmegen
Ijmegen
Raadsgriffle
Ingekomen stuk D17 (PA 17 april 2013) G e m e e n t e r a a d Korte Nieuwstraat 6 6511 P P Nijmegen
Gemeenteraad Nijmegen
Telefoon
(024) 329 90 30
Telefax
(024) 323 59 92
E-mail
[email protected]
Postadres Postbus 9105 6500 H G Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
18-03-2013
BM50/
Tine Mientjes
Onderwerp
Datum uw brief
Doorkiesnummer
Bericht van de Auditcommissie aan de Gemeenteraad
3292520
Gemeenteraad Nijmegen, In de vergadering van de Auditcommissie van 21 februan 2013 hebben wij met portefeuillehouder B.Jeene aan de hand van 2 notities gesproken over de volgende twee verzoeken van de raad: • verschijningsdatum van de Stads- en Wijkmonitor mogelijk meer in overeenstemming te brengen met wensen vanuit de raad, e.e.a. tegen de achtergrond van de komende verkiezingen • inzicht in de wijze waarop de gemeente onderzoek verricht naar scores en prestaties van vergelijkbare gemeenten Verschijningsdatum Stads- en wijkmonitor De stads- en wijkmonitor verschijnt iedere twee jaar, waarbij gekoerst wordt op publicatie van de monitor in maart/april, voorafgaand aan de perspectiefnota. De eerstvolgende monitor verschijnt in het voorjaar van 2014, gebaseerd op metingen in het najaar 2013. Vanuit de raad is de wens geuit om in het kader van de verkiezingen eerder over de resultaten van de meting van 2013 te kunnen beschikken. De Auditcommissie waardeert dat de portefeuillehouder de wens van de raad zoveel mogelijk zal honoreren: met aanscherping van de werkplannen zal de e.v. editie van de stad- en wijkmonitor eerder verschijnen en wel rond eind december/begin januan. In de verkiezingcampagnes en bij de coalitie-onderhandelingen zijn actuele cijfers beschikbaar. Onderzoek stedenvergelijking Het is de raad niet geheel duidelijk op grond van welke cntena specifieke steden gekozen worden ten behoeve van een stedenvergelijking ( H E B A N G en andere gemeenten). In de Auditcommissie is de notitie besproken, waann een uitleg en toelichting wordt gegeven over de critena die tot dusver toegepast worden: 1. welk of geen kennisstad 2. bevolkingsomvang 3. nabijheid
Brief van Auditcie aan Raad over stedenvergelijking en Stads- en wijl<monltor
Gemeente Nijmegen Gemeenteraad van Nijmegen Raadsgriffle
Vervolgvel
1
Ingeval de raad een vaste set zou v\/ensen, dan kan een vaste set van steden gekozen worden op basis van een mix van critena, aldus de ambtelijke notitie. Ingeval dat wenselijk is dan zou deze set er als volgt uitzien; • kennissteden met tussen de 100.000 en 220.000 inwoners: Eindlioven, Enschede, Groningen, Leiden, IVIaastncht, Tilburg; • plus Arnhem (stad met een vergelijkbare bevolkingsomvang in de nabijheid van Nijmegen Daaraan kan worden toegevoegd: • Wanneer steden uit de vaste set niet in de vergelijking opgenomen worden, zal voortaan (per stad) expiiciet toegelicht worden waarom dat niet het geval is; • W e laten ruimte om - afhankelijk van het onderwerp - andere steden aan de stedenvergelijking toe te voegen. Ook hier geldt dat dit (per toegevoegde stad) beargumenteerd wordt waarom dat gedaan wordt; • Bij het kiezen voor deelname aan een specifieke benchmark, laten we in onze keuze de deelname van onze vaste set van 7 steden meewegen. W e vragen de aanbieder zoveel mogelijk informatie van deze steden aan te bieden; • Voor vergelijkingen van statistieken uit bestaande bronnen handhaven we in Stadsgetallen de huidige database met 28 steden. Aan deze presentatie voegen we een inkijk voor alleen deze 7 steden als keuzemogelijkheid toe. De Auditcommissie heeft ingestemd met deze voorstellen; het verschaft de duidelijkheid waarom er gekozen wordt voor welke vergelijking. Deze helderheid vergroot het vertrouwen van de raad in de resultaten van de vergelijkingen. In de bijlage ontvangt u een uitgebreidere ambtelijke toelichting over de achtergronden van de stedenvergelijkingen.
Met vriendelijke groet, namens de Auditcommissie
Bijlage:discussiememo van 31.10.2012 Stedenvergelijkingen
Brief van Auditcie aan Raad over stedenvergeliji
Memorandum Onderzoek & Statistiek
Aan
Bert Jeene Datum
31 oktober 2012 Opgesteld door, telefoonnummer
Ad Manders, 2277 Onderwerp
Discussiememo Stedenvergelijkingen
Aanleiding
Binnen de gemeente Nijmegen gebruiken we om de scores en prestaties van de gemeente Nijmegen te vergelijken met andere steden niet altijd dezelfde groep steden. Dat roept vragen op. Waarom wordt Nijmegen niet standaard met dezelfde groep steden vergeleken? Is het beter om dat wel te gaan doen? In dit memo gaan we achtereenvolgens in op; achtergronden/redenen voor verschillen bij stedenvergelijking; voor en nadelen van een vaste set steden; cnteria voor stedenvergelijking bij de afdeling O&S. We ronden af met enkele voorstellen inzake de stedenvergelijkingen. Redenen voor verschillen bij stedenvergelijking
Er Is een drietal hoofdredenen te benoemen waarom we momenteel in gemeentelijke stukken Nijmegen niet altijd met dezelfde steden vergelijken: 1.
De vergelijkbaarheid van gegevens. Het komt vaker voor dat gemeenten gegevens op een verschillende manier verzamelen, bijvoorbeeld door het hanteren van verschillende methoden van enqueteren bij bevolkingsonderzoeken. Of er verschillende reglstraties/lndelingen op nahouden. Bijvoorbeeld aan het vergelijken van de uitgaven van gemeenten voor bepaalde beleldsterrelnen of een bepaalde beleldsaanpak zitten vaak de nodige haken en ogen; welke organisatiekosten worden er precies meegerekend, welke verschillende kostenposten zijn opgenomen?
2.
Beschikbaarheid gegevens. Bepaalde statistieken zijn relatief eenvoudig op te halen uit bestaande bronnen, voor andere statistieken zullen gemeenten afzonderlijk benaderd moeten worden. In het laatste geval moet goed gecontroleerd worden dat de statistieken op identieke wljze berekend zijn. Bij gegevens uit enquetes, bijvoorbeeld de benchmark Publiekszaken,, kiezen individuele gemeenten zelf of ze hieraan deelnemen.
3.
Inhoudelijke overwegingen Afhankelijk van het onderwerp kan het verschillen wat een logische groep vergelijkingssteden
2012-11 memo advies sledenvergelijking (def).docx
Memorandum
Vervolgvel
1
Is (voorbeeld: bij vergelijkingen op het vlak van economie Hgt een vergelijking met kennissteden voor de hand, bij een vergelijking op het vlak van veiligheid Hgt een vergelijking met steden van vergelijkbare omvang voor de hand, enzovoorts).
Voor- en nadelen van een vaste set steden
Werken met een vaste set steden biedt een aantal voordelen op de huidige praktijk, zoals: bij het opstellen van een stedenvergelijking nemen we steeds alle relevante steden mee; we voorkomen een mogelijk beeld van wlllekeur; het zou een handvat kunnen bieden om ovedegstructuren aan te knopen om verschillen te duiden. Nadelen van het werken met een vaste set vergelijkingssteden kunnen zijn: teveel een keurslijf, afhankelijk van het ondenwerp maken we mogelijk een onhandige vergelijking; het kost mogelijk extra tijd en geld om de vaste set steden in de vergelijking mee nemen, omdat gegevens niet altijd (snel) ter beschikking zijn. In een aantal gevallen zal het zelfs onmogelijk blijken om vergelijkbare cijfers te krijgen.
stedenvergelijkingen bij Onderzoek en Statistiek
Als opmaat richting een voorstel, lichten we enkele eerder door O&S gemaakte keuzes toe. In de hoofdrapportage van de Stads- en Wijkmonitor 2011 is Nijmegen vergeleken met andere kennissteden. De kennissteden zijn: Amsterdam, Delft, Eindhoven, Enschede, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Wageningen. Overeenkomst tussen deze steden is de aanwezigheid van een sterk kenniscluster van universiteiten en hogescholen. Die aanwezigheid is medebepalend voor kenmerken van de beroepsbevolking, de structuur van de economie en het voorzieningenniveau. Een aantal kennissteden heeft een met Nijmegen vergelijkbare omvang, Amsterdam, Rotterdam en Utrecht zijn duidelijk groter en vooral Wageningen is duidelijk kleiner. De kennissteden hebben elkaar gevonden in een netwerk van stadsbestuurders en universiteitsbestuurders met de koepelorganisaties V S N U en HBO-raad: het Netwerk Kennissteden Nededand. Op "Stadsgetallen", onderdeel van Onderzoek & Cijfers op de gemeentelijke website, kunnen we Nijmegen voor statistieken over diverse onderwerpen In een drietal 'rijtjes' vergelijken: kennissteden; steden met meer dan 100.000 inwoners (steden van vergelijkbare omvang, ruim genomen); de HEBANG-steden Steden die qua Inwoneraantal dicht in de buurt van Nijmegen liggen: Haarlem, Enschede, Breda, Arnhem, Nijmegen, Groningen (steden van vergelijkbare omvang, minder ruim genomen); regiosteden (steden in de buurt van Nijmegen). Gebruikers van "Stadsgetallen" kunnen zelf kiezen waarmee ze Nijmegen willen vergelijken. In totaal kan Nijmegen op Stadsgetallen met 28 steden vergeleken worden.
2012-11 memo advies stedenvergelijl
Memorandum
Vervolgvel
2
Voorstellen inzake stedenvergelijkingen
Bij de keuze voor de steden tieeft O&S dus drie criteria gelianteerd: wel of geen kennisstad, bevolkingsomvang en nabijheid. Indien we toe willen naar een vaste set van steden, zouden we deze set kunnen samenstellen op basis van een mix van deze criteria. Maar de eerste vraag die we ons zelf moeten stellen is; willen we die vaste set van steden in een stedenvergelijking? Bij een ja, zou de uitwerking er als volgt uit kunnen zien en stellen we voor om dan de volgende 7 steden als vaste vergelijkingssteden te definieren: o kennissteden met tussen de 100.000 en 220.000 inwoners: Eindhoven, Enschede, Groningen, Leiden, Maastricht, Tilburg; o plus Arnhem (stad met een vergelijkbare bevolkingsomvang in de nabijheid van Nijmegen). Ten aanzien van de praktijk stellen we aanvullend voor: Wanneer steden uit de vaste set niet in de vergelijking opgenomen worden, zal voortaan (per stad) expiiciet toegelicht worden waarom dat niet het geval is; We laten ruimte om - afhankelijk van het ondenwerp - andere steden aan de stedenvergelijking toe te voegen. Ook hier geldt dat dit (per toegevoegde stad) beargumenteerd wordt waarom dat gedaan wordt; Bij het kiezen voor deelname aan een specifieke benchmark, laten we in onze keuze de deelname van onze vaste set van 7 steden meewegen. We vragen de aanbieder zoveel mogelijk informatie van deze steden aan te bieden; Voor vergelijkingen van statistieken uit bestaande bronnen handhaven we in Stadsgetallen de huidige database met 28 steden. Aan deze presentatie voegen we een inkijk voor alleen deze 7 steden als keuzemogelijkheid toe.
2012-11 memo advies stedenvergelljl
