DATA, INNOVATIE EN TOEZICHT ONT WIKKELING VAN MODERNE TOEZICHT STR ATEGIEËN
L E A D E R S H I P, E N T R E P R E N E U R S H I P, STEWARDSHIP
NYENRODE. A REWARD FOR LIFE
INHOUDSOPGAVE Context 3 Opzet programma
6
Programmaonderdelen 7 Toelichting modules Aanmelding en inlichtingen
9 15
2
CON T E X T Gedreven door technologische innovaties verandert de wereld in een sneller tempo dan ooit. In toenemende mate dragen technologische ontwikkelingen bij aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken en zorgen ze voor drastische veranderingen in het leven van burgers en bedrijven. Voorbeelden zijn het gebruik van ‘smart’ technologie, 3dprinting, cloud computing, robotica, en een toenemend gebruik van internet en social media. De incubatietijd voor de doorgroei van innovatie tot geaccepteerd product wordt steeds korter. Daar komt bij dat digitale en technologische innovaties met elkaar interfereren en daardoor voor een versnelling zorgen in de toepasbaarheid van nieuwe producten. Dat leidt ook tot disrupties in bestaande markten en tot nieuwe toetreders met nieuwe bedrijfsmodellen. Door deze veranderingen dienen zich bovendien nieuwe uitdagingen aan zoals: cybercriminaliteit, gecompliceerde (internationale) bedrijfsstructuren, de opmars van de ‘deeleconomie’, interneteconomie en het ontstaan van nieuwe bedrijfssectoren. De impact van de veranderingen in technologie op toezicht is evident en biedt zowel kansen als bedreigingen. De focus ligt bij veel toezichthouders vooral op de korte termijn, beïnvloed door de politiek en maatschappij. Maar wat is de impact van deze exponentiële technologische en digitale ontwikkelingen op een toekomstbestendige toezicht strategie? Hoe ziet zo’n strategie eruit? En wat is de impact van (technologische en digitale) ontwikkelingen zoals ‘big data’, social media, ‘smart’ technologie etc. daarop? Het speelveld van toezichthouders is groot en bovendien zijn er veel toezichthouders actief. Wij constateren dat er veel toezichthouders zijn die zich met dezelfde vraagstukken bezighouden, maar dat er ook verschillende vormen van toezicht zijn die ogenschijnlijk zodanig van elkaar verschillen dat ze elkaar wellicht ook kunnen tegenwerken. Het is van belang dat toezicht strategieën gebruik maken van en zijn afgestemd op maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. En dat de overheid hierin gezamenlijk optrekt. Daarom heeft de Toezicht Academie in samenwerking met een aantal toezichthouders het programma “Data, Innovatie en Toezicht” ontwikkeld. Prof. dr. mr. E.C.J.M. van der Hel – van Dijk RA Prof. dr. P.L.C. Hilbers mr. Roy Kramer RA
3
Aan de slag vanuit de context van de eigen organisatie Om toezichthouders te ondersteunen hebben wij een integrale masterclass ontwikkeld die toezichtstrategie en innovatie centraal stelt (het wat en waarom) en tevens een spiegel voorhoudt over het succesvol kunnen implementeren van die innovaties (het hoe). Met behulp van workshops, cases en opdrachten vertalen we ambities, trends, scenario’s, good practices en innovaties heel concreet naar een potentiële innovaties voor de eigen organisatie.
V an buiten naar binnen: wereldwijde digitale en technologische revolutie
ecologie- verbinden we de snel veranderende wereld ook met de cultuur en wendbaarheid van de eigen
Het uitgangspunt van het programma is om zicht
organisatie. Na een intensieve analyse confronteren
te krijgen op relevante trends en ontwikkelingen
we (in module 4 en 5) de relevante ontwikkelingen en
rond de digitale transformatie. Van buiten naar
trends met de toezicht strategieën van de deelnemen-
binnen. De deelnemers krijgen literatuur, kennis,
de organisaties. We onderzoeken de gevolgen voor
cases, tools en voorbeelden aangereikt over de
het toezicht aan de hand van praktijkvoorbeelden van
digitale ontwikkelingen en over relevante thema’s
succesvolle innovaties vanuit de brede praktijk van
zoals data driven innovaties, digitale transforma-
toezichthouders en het bedrijfsleven.
tie, technologische ontwikkelingen, gamification, artificial intelligence en data analytics. We brengen
De nadruk in het programma ligt op de innovatie van
het (maatschappelijk) speelveld in beeld en houden
toezicht, niet als ad hoc activiteit, maar als permanent
dat kritisch tegen het licht. We verkennen met de
onderdeel van het toezicht beleid en de toezichtstra-
sprekers innovatieve stappen die de ontwikkeling
tegie van de toezichthouder. Om te kunnen innoveren
van het moderne toezicht kunnen stimuleren.
zijn een innovatieve cultuur en bepaalde competenties nodig. Welke eisen stelt dat aan de organisatie,
V erbinding met toezicht: analyse, scenario-analyse en diagnose innovatiekracht
wat kunnen we leren van andere sectoren en waarom is innoveren in de praktijk zo moeilijk? We maken een diagnose van de innovatiekracht van de deelnemers
Vervolgens zoeken we naar de implicaties van nieu-
en hun eigen organisatie. De eigen situatie, plannen
we ontwikkelingen (buitenwereld) op de wereld van
en de ambities van deelnemers kunnen we op deze
toezicht. Met gebruik van nieuwe strategische in-
manier ook daadwerkelijk centraal stellen.
strumenten - zoals scenario-analyse en organisatie
4
O pdrachten: individueel, eigen organisatie en toezichthouder overstijgend
Hoofddoelen Onze ambitie is dat elke deelnemer na afloop: • kennis heeft van trends en ontwikkelingen
Om theorie en praktijk met elkaar te verbinden werken
betreffende digitale transformatie;
de deelnemers (individueel en in groepen) een con-
• kennis heeft van trends en ontwikkelingen
creet innovatie-advies uit. Dit advies presenteren de
betreffende technologische innovaties;
deelnemers tijdens een slotbijeenkomst aan een panel
• inzicht heeft in de maatschappelijke impact van
bestaande uit de kerndocenten en bestuurders van de
de technologische en digitale revolutie;
deelnemende organisaties. De deelnemers krijgen ge-
• inzicht heeft in de impact daarvan op (vormen
durende het programma begeleiding bij het uitwerken
van) toezicht en toezichtstrategieën;
hiervan.
• visie heeft op nieuwe strategische toezichtsvraagstukken (blik van buiten naar binnen);
Om de impact van het programma optimaal te laten
• kennis heeft van best practices over innovaties
zijn, kennen we drie niveaus van opdrachten die sa-
in (overheids)toezicht;
men het innovatie-advies vormen:
• de eigen innovatiekracht, competenties en
1. Personal business case: wat is de impact van de
netwerk heeft vergroot;
technologische en digitale revolutie op de toezicht-
• scenario’s kan maken van toekomstige kansen
strategie van jouw team, unit, sector, vakgroep of
en bedreigingen voor de toezichtstrategie;
regio (binnen de individuele context)?
• tools heeft om digitalisering, de strategie,
2. Challenge toezichtstrategie: diagnosticeer in hoe-
scenario’s en toezichtinnovaties te vertalen naar
verre de toezichtstrategie van jouw organisatie als
actiegerichte plannen;
geheel aansluit op de digitale en technologische
• een diagnose kan stellen van de innovatiekracht
revolutie.
van zichzelf en de eigen organisatie;
3. Strategische opdracht: ontwerp in subgroepen van
• weet langs welke stappen (digitale) innovatie
verschillende toezichthouders een gemeenschap-
succesvol vorm kan krijgen;
pelijk advies voor een ‘digitale en technologische
• het eigen beleid heeft gechallenged en
toezichtstrategie 2020’ voor de financiële sector,
een kansrijke digitale business case heeft
of voor het fiscale toezicht, of voor beursgenoteer-
ontwikkeld;
de ondernemingen, of voor een zelfgekozen sec-
• sturing kan geven aan de succesvolle implemen-
tor. Deze opdracht is dus toezichthouder overstij-
tatie van deze digitale business case; en
gend. Het zijn indicatieve voorbeelden. De echte
• de innovatiekracht van toezicht bevordert door
opdrachten worden vooraf geformuleerd in overleg
te weten wat er nodig is om te innoveren in de
met de gezamenlijke bestuurders van de deelne-
eigen organisatie en via samenwerking met de
mende organisaties en de programmaleiding.
strategische topmedewerkers van de deelnemende toezichthouders, over de grenzen van de
P roof of the pudding: presentatie opdrachten en gemeenschappelijke innovatie-agenda
eigen organisatie heen kan werken.
We bediscussiëren tijdens de slotsessie de innovatiekracht van alle toezichthouders gezamenlijk. Dat doen we met behulp van de innovatie-adviezen. Welke gemeenschappelijke kansen liggen er? Kunnen toezichthouders nog relatief solitair innovatie en toezichtstrategie vormgeven? Welke van de voorgestelde innovaties krijgen daadwerkelijk mensen en middelen toegewezen om zich in de praktijk te bewijzen.
5
OPZET PROGRAMMA modules Het programma omvat 5 modules van ieder 1 dag (van 13.00 uur tot 21.30 uur). Module 1
Wat gebeurt er om ons heen: wereldwijde digitale en technologische transformatie
Module 2
Wat is de invloed van data en digitalisering: data driven innovaties
Module 3
Innovatie, cultuur en business plan: wat heb je nodig voor innovatie en hoe doe je dat?
Module 4
Het effect van digitale innovaties op de toezichtspraktijk
Module 5
Proof of the pudding: innovaties in toezicht
Innovatie & Toezicht: Wat gebeurt er om ons heen? Module 2
Module 2
CONNECT
Data driven innovaties, digitale transformatie, exponentiele technologische ontwikkelingen, gamification, artificial intelligence, internet of things en data analytics.
Module 3
Verbinding en impact op toezicht, maatschappij, gedrag, toezichtstrategie, privacy en de organisatie. Scenario analyse, serious gaming en data science als tools voor de challenge van toezichtstrategieën.
Diagnose innovatiekracht deelnemers en eigen organisatie. Challenge digitalisering toezicht strategie, cultuur en maatschappelijk krachtenveld. SWOT-analyse eigen toezichtsbeleid en -strategie.
Module 4
Toezicht en innovatie
Module 5
Design digitale toezicht innovaties. Uitwerken opdrachten. Presentatie opdrachten en digitale toezichtstrategieën.
Innovatie & Toezicht: Implementatie?
IMPACT
Organisatie en begeleiding De ontwikkeling, opzet, planning en regie van dit
leiding gedurende het programma ligt in handen van
programma ligt bij de Nyenrode Toezicht Academie.
prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA, prof. dr. Paul
Universiteit Nyenrode heeft de Toezicht Academie
Hilbers en mr. Roy Kramer RA.
in 2010 opgericht. Het doel is om in samenwerking met toezichthouders, het bedrijfsleven, intermedi-
Docenten
aire marktpartijen het vakgebied te ontwikkelen om
Alle docenten hebben ruime ervaring met de sector,
te komen tot effectievere en efficiëntere vormen van
beschikken over een brede en diepe kennis en heb-
toezicht. Dit programma is een co-creatie met de
ben ervaring met betrekking tot advisering, (digitale)
Belastingdienst en De Nederlandsche Bank. De bege-
innovatie, de praktijk en praktische implementatie. 6
PROG R A M M A ON D E RD E L E N programma
tijden
module 1 deel 1
modules en onderwerpen
docenten
werkvorm
wat gebeurt er om ons heen: wereldwijde digitale en technologische transformatie 13.00 uur – 14.30 uur
Introductie en innovatieve kennismakingsoefening
mr. Roy Kramer RA
Toelichting strategische opdracht en PBC
prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA prof. dr. Paul Hilbers
Plenair/interactief
deel 2
14.45 uur – 16.30 uur
Digital human en the high speed digital world
Sander Duivestein
Workshop
deel 3
16.45 uur – 18.15 uur
Digitale transformatie & digitale disruptie: wat gaan we bouwen?
Daan Quakernaat Jan Lindeboom
Plenair/interactief
deel 4
18.45 uur – 21.30 uur
Scenarioanalyse als succesfactor voor innovatiekansen in toezicht (1)
ir. Paul de Ruijter
Workshop
module 2
wat is de invloed van data en digitalisering: data driven innovaties
deel 1
13.00 uur – 13.30 uur
Introductie en begeleiding strategische opdracht en PBC
prof. dr. Paul Hilbers prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA
Plenair/interactief
deel 2
13.30 uur – 16.30 uur
Innovatie, kansgericht denken en competenties voor toezichthouders
prof. dr. Jeff Gaspersz
Workshop
deel 3
16.45 uur – 18.00 uur
Disruptieve innovatie en digitale transformatie: serious gaming
Loren Roosendaal
Good Practice
Disruptieve innovatie en digitale transformatie: Data driven innovaties
ir. Willem van Asperen
Workshop
Digitaal toezicht en data driven business case voor de deelnemers (1)
drs. Ruud Brink
Digitale transformatie en nieuwe vormen van communiceren deel 4
18.30 uur – 21.30 uur
module 3
innovatie, cultuur en business plan: wat heb je nodig voor innovatie en hoe doe je dat?
deel 1
13.00 uur – 13.30 uur
Introductie en begeleiding strategische opdracht en PBC
mr. Roy Kramer RA prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA
Plenair/interactief
deel 2
13.30 uur – 16.00 uur
Scenarioanalyse als succesfactor voor innovatiekansen in toezicht (2)
ir. Paul de Ruijter
Workshop
deel 3
16.15 uur – 18.15 uur
Diagnose van de innovatie- en veranderkracht van de deelnemers en hun organisatie
mr. Roy Kramer RA prof. dr. mr. Steven ten Have
Workshop
deel 4
19.00 uur – 21.15 uur
De Koers en het belang van reputatie voor toezicht: innovatieplan op 1 A4
drs. Marc van Eck RM
Workshop
7
programma
tijden
modules en onderwerpen
deel 1
13.00 uur – 13.30 uur
Introductie en begeleiding strategische opdracht en PBC
prof. dr. Paul Hilbers prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA
Plenair/interactief
deel 2
13.30 uur – 15.00 uur
Datagericht toezicht bij de (landelijke) politie
dr. ir. Rutger Rienks
Plenair/interactief
deel 3
15.15 uur – 18.00 uur
Investeringsagenda en informatie gestuurde handhaving Good practice: data team Belastingdienst
prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA + data team Belastingdienst
Good Practice
deel 4
18.30 uur 21.30 uur
Disruptieve innovatie en digitale transformatie: Data driven innovaties
ir. Willem van Asperen
Workshop
Digitaal toezicht en data driven business case voor de deelnemers (2)
drs. Ruud Brink
module 4
docenten
werkvorm
het effect van digitale innovaties op de toezichtspraktijk
module 5
proof of the pudding: innovaties in toezicht
deel 1
13.00 uur – 15.00 uur
Generale repetitie en begeleiding strategische opdracht
mr. Roy Kramer RA prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA
Plenair/interactief
deel 2
15.00 uur – 16.30 uur
Digitale transformatie in de financiële sector
drs. Ank van Wylick (KPMG)
Plenair/interactief
deel 3
16.45 uur – 18.00 uur
Good practice: Douane
Frank Heijmann (Douane)
Good Practice
deel 4
18.30 uur 21.30 uur
Presentaties Strategische Innovatie Opdrachten
Panel en deelnemers
Plenair/interactief
8
TOE LIC H T ING MODULES Module 1 Wat gebeurt er om ons heen: wereldwijde digitale en technologische transformatie
digitale transformatie & digitale disruptie: wat gaan we bouwen? • Daan Quakernaat, professioneel spreker & Jan Lindeboom, trendwatcher
digital human en the high speed digital world
Daan neemt ons op zijn unieke en zeer bevlogen
• Sander Duivestein
wereld wordt gekenmerkt door waarden, cultuur
wijze mee in zijn ‘witte’ en ‘zwarte’ wereld. De witte en ondernemerschap. De zwarte door structuur,
Sander Duivestein is een van Nederlands be-
governance, toezicht, digitalisering, innovatie en
kendste trendwatcher en internet-ondernemer
compliance.
die zich bezighoudt met de digitalisering en robotisering van onze samenleving. Zijn mis-
Deze werelden kunnen niet zonder elkaar. Dat laat
sie is om de impact van nieuwe technologie op
Daan zien aan de hand van vele ludieke, maar o zo
mensen, bedrijven en de maatschappij aan te
serieuze voorbeelden. De analogie met innovatie
wijzen.
van toezicht wordt besproken aan de hand van de bouw van kathedralen.
Voor de eerste keer in onze historie vinden er meerdere grote golven van innovatie tegelij-
Hoe komen we van de tekentafel (het ‘waarom’ en
kertijd plaats. Sander gaat in op deze (tech-
het ‘wat’) tot een succesvolle implementatie van
nologische) golven die bepalend zullen zijn
toezichtsinnovaties (binnen onze eigen organisa-
voor de klant en klantrelatie van de toekomst.
tie)? Hij betrekt daar de digitale revolutie en diverse
Het gaat niet alleen om mobiele evolutie, de
actuele voorbeelden bij. Daan zorgt voor energie,
cloud, robotica, 3d-printing, internet voor ie-
focus en weet met veel humor serieuze thema’s te
dereen, maar bijvoorbeeld ook om kunstmatige
verbinden. Tevens geeft hij richting aan de volgende
intelligentie.
modules, de uitdagingen waar de deelnemers zich voor gesteld zien en de (uitwerking van) diverse
Er is een noodzaak tot een extreme transfor-
opdrachten.
matie in klant- en dus ook toezichtrelaties. Klanten leven in een wereld van self-service,
Met Jan Lindeboom gaan we in op talloze – met
big data, customer automation en de integratie
voorbeelden onderbouwde - maatschappelijke en
van de online & offline world. Een succesvolle
vooral digitale trends. Bovendien geeft hij duiding
digitale transformatie is cruciaal maar niet ge-
aan deze trends door het schetsen van een aantal
noeg. Door de digitalisering moet de klantre-
vergezichten met betrekking tot toezicht. De rode
latie bijvoorbeeld ook op intermenselijk niveau
draad hierin is de technologie als drijfveer achter
wijzigen.
alle ingrijpende aanstaande veranderingen.
Sander vertaalt voorgaande en andere (digitale) trends naar concrete strategieën en inzichten
scenarioanalyse als succesfactor voor innovatiekansen in toezicht (1)
voor bedrijven en naar de implicaties voor toe-
• ir. Paul de Ruijter, Nyenrode Business Universiteit
zichthouders. Hij gaat in op de brede context Voor de eerste keer in onze historie vinden er meer-
en gebruikt vele voorbeelden.
dere grote golven van innovatie tegelijkertijd plaats. Het gaat niet alleen om mobiele evolutie, de cloud,
9
robotica, 3d-printing, internet voor iedereen, maar
‘best practices’, mogelijke scenario’s en opties
bijvoorbeeld ook om kunstmatige intelligentie.
voor de toezichtsector en de ‘wendbaarheid’ die cruciaal is om toekomstige externe kansen en
Toekomstige externe kansen en bedreigingen voor
bedreigingen tijdig te zien en te managen. We
toezicht moeten tijdig worden gezien en worden
leggen de verbinding met en kijken vooruit naar
gemanaged. Hoe zorgen we er voor dat de externe
digitale transformatie, mogelijke game changers,
kansen en bedreigingen voor toezichthouders
veranderkracht, het maken van keuzes en consis-
vroegtijdig op de agenda komen?
tentie (branding).
Hoe zorgen we er voor dat deze onzekerheden worden vertaald in risico’s die kunnen worden ge-
M odule 2 Wat is de invloed van data en digitalisering: data driven innovaties
managed, zonder ook de kansen die deze onzekerheden bieden te negeren? We gaan tijdens de workshop in op enkele best practices. Vervolgens gaan we in op de mogelijke scenario’s en opties voor de geving en geeft Paul handvatten hoe dit binnen het
innovatie, kansgericht denken en competenties voor toezichthouders
eigen cluster of team in te bedden.
• prof. dr. Jeff Gaspersz, Nyenrode Business
deelnemende toezichthouders en hun externe om-
Universiteit Door het gebruik van verouderde instrumenten als Net Present Value en de DCF-methode wordt de
Innovatiekracht komt voort uit het vermogen om
waarde van innovatie niet goed ingeschat. We gaan
steeds weer nieuwe kansen te kunnen ontdek-
daarom ook aan de hand van bestaande trends en
ken en realiseren. Voor verbeteringen, vernieu-
scenario’s in op de vraag hoe de deelnemers opties
wingen en om ambitieuze doelen slimmer te
kunnen identificeren en waarderen. Dat laatste ver-
kunnen bereiken. Hoe kan een organisatie zo’n
eist het kunnen zien van de trends en scenario’s,
kans gerichte mindset bij medewerkers/talenten
het kunnen inventariseren van de opties, het kun-
stimuleren en vooral behouden? Hoe kunnen de
nen plaatsen van deze opties in een roadmap en
tegenkrachten worden overwonnen? Hoe kunnen
het kunnen maken van de juiste business case om
we het vermogen vergroten om kansrijke ideeën
de innovatie paradox te kunnen overbruggen. Paul
snel te realiseren?
begeleidt de subgroepen bij de uitwerking van hun strategische opdracht en zorgt door middel van ver-
Heel praktisch vervolgt Jeff Gaspersz met tips en
bindende deelopdrachten voor richting en concreti-
tools om snel en effectief innovaties te imple-
sering van de strategische opdrachten.
menteren. De sessie wordt afgerond met een opdracht die binnen tien minuten ruim 100 ideeën
Heel praktisch en concreet sluiten we af hoe we
zal opleveren voor de versterking van de eigen
dit binnen de eigen unit/cluster/organisatie breed
innovatiekracht en toezicht strategieën. Deze
kunnen inbedden en welke acties ‘morgen’ zou-
ideeën zullen de deelnemers worden nagestuurd.
den kunnen worden ondernomen. Deze techniek is eveneens 1 op 1 toepasbaar bij de interne advisering
Prof. dr. Jeff Gaspersz is hoogleraar, en advi-
en innovatie van toezicht.
seur op het gebied van innovatie en business creativiteit. Hij ondersteunde ruim 300 organi-
Het is een verdiepende workshop, die in nauw over-
saties met het vinden en benutten van nieuwe
leg met de deelnemers wordt ingericht en die tevens
kansen. Jeff schreef verschillende boeken over
het fundament legt voor de rest van het programma.
innovatie en creativiteit, zoals het boek ‘Dage-
Paul legt de verbinding met de andere onderdelen
lijks Innoveren over het bouwen van permanente
en past deze in. We gaan tijdens de workshop in op
innovatiekracht’.
10
digitale transformatie en nieuwe vormen van communiceren
interactief Loren uitdagen om zijn visie te geven op de
• Loren Roosendaal, IC3D & Nyenrode Business
de implicaties daarvan.
mogelijkheden tot verdere digitalisering van toezicht en
Universiteit Op zijn 12e heeft Loren zijn eerste onderne-
digitaal toezicht en data driven business case voor de deelnemers (1)
merservaring opgedaan toe hij een wereldwijd
• ir. Willem van Asperen en drs. Ruud Brink, Nyenrode Business Universiteit & PA Group
team van gamers aanvoerde. Het team (dat sec digitaal opereerde en waarvan de deelnemers niet wisten dat hij 12 was) heeft een game
We zien een versnelling van innovaties, digitale trans-
gebouwd die 3 miljoen keer is gedownload.
formatie, snel wijzigende bedrijfsmodellen, nieuwe
Inmiddels is Loren de founder en DGA van IC3D,
toetreders, exponentiële technologische ontwikke-
welk bedrijf zich richt op internationale digitale
lingen en klanten die in staat zijn als collectief grote
transformatie.
invloed uit te oefenen op korte termijn. Door deze disruptieve innovaties en ‘game changers’ verdwijnen
Aan de hand van een vijftal eigen praktijkvoor-
oude paradigma’s en vergezichten naar de achtergrond
beelden schetst Loren de digitale transformatie
en wordt innovatie binnen toezicht een dagelijkse
van ‘ouderwetse bedrijfsprocessen’ in nieuwe
bezigheid.
digitale versies. Het betreffen voorbeelden uit de beveiligingsindustrie, het leger, de olie
Aan de hand van diverse concrete (internationale) voor-
sector en de scheepsvaart.
beelden uit diverse sectoren gaan Willem en Ruud in op data driven innovaties. Willem heeft een achtergrond
Loren heeft het vermogen om met een digitale
in artificial intelligence, machine learning en robotics.
bril en in volle verwondering te kijken naar wat
Ze inspireren met externe voorbeelden van data in-
hij noemt ‘de oude economie’, ondanks dat
novaties. In de workshop analyseren we zogenaamde
hij zelf pas 30 jaar is (de gemiddelde leeftijd in
‘kansrijke killer cases’ betreffende ‘data driven inno-
zijn bedrijf is 24). Naast de hele aansprekende
vation’ binnen het toezicht. We gebruiken bovendien
voorbeelden, weet hij zeer overtuigend zijn
voorbeelden van disruptieve data driven innovaties
denkbeelden, visie, strategie en onderliggende
uit andere sectoren (Philips case, Staffing case, Health
concepten ter discussie te stellen. Het inspi-
care case, Policy making CBS/DNB). We gaan in op het
reert tot reflectie op toezicht en de sectoren
‘digital Darwinism’ binnen de financiële sector: ‘adapt
waarop toezicht gehouden wordt. We zullen
or die’.
11
De workshop gaat ook over de kern van Data Innovation Start-ups, de achterliggende concepten, ecosystem thinking en data science. Het gaat dan ook om type of agorithms, hadoop for dummies, demo’s, het belang van artificial intelligence en neuroscience ( rewiring the brain of an organization) en de prioritering van kansrijke killer cases. Met behulp van deze workshop en de werkvorm (pressure cooker) vertalen we ambities en innovaties heel concreet naar actiegerichte plannen voor een eerste potentiële killer case voor de innovatie van het toezicht. Na afloop hebben de deelnemers een helder beeld van data driven transformation en de consequenties voor hun eigen dagelijkse toezichtspraktijk.
M odule 3 Innovatie, cultuur en business plan – wat heb je nodig voor innovatie en hoe doe je dat? diagnose van de innovatie- en veranderkracht van de deelnemers en hun organisatie • prof. dr. mr. Steven ten Have & mr. Roy Kramer RA Het willen en moeten innoveren en het kunnen zijn vaak twee verschillende werelden. Juist de organisaties die er daadwerkelijk in slagen te innoveren blijven groeien (en bestaan). We starten daarom met een zelfdiagnose van de innovatie- en veranderkracht van de deelnemers, hun eigen omgeving en een analyse van het ‘toezicht als systeem’. Er is veel onderzoek gedaan naar groeiprocessen. Groei begint langzaam, versnelt daarna alvorens weer te vertragen. Een groeiproces ziet er meestal uit als een uitgerekte “S”. De groeicurve heet daarom ook wel kortweg: “S-curve”. Het assessment laat zien waar en hoe een persoon, afdeling of organisatie bijdraagt aan groei. Iedereen heeft talent om aan een deel van groei bij te dragen, maar niemand kan en hoeft aan alles bij te dragen. Met behulp van het assessment zullen we inzichtelijk en bespreekbaar maken waar de deelnemers bijdragen aan de strategie en groeicurve van hun team, cluster of organisatie als geheel. We laten zien hoe je als cluster, afdeling, team of zelfs individu de condities kunt (moet) creëren voor innovatie. Aan de hand van diverse concrete praktijkvoorbeelden gaan we specifiek in op toezichtorganisaties. Het gaat daarbij zowel om cultuur, innovatie, leiderschap als veranderkracht. Interpretatie van de assessments en diagnose leidt tot een overzicht aan mogelijke (en vaak snelle en korte) interventies op diverse onderdelen, per team, cluster en tijdsafhankelijk basis. Interventies zijn maatwerk, context- en tijdsafhankelijk. Deze methodiek kan één op één bij de eigen organisatie worden toegepast door de deelnemers.
12
scenarioanalyse als succesfactor voor innovatiekansen in toezicht (2) • ir. Paul de Ruijter, Nyenrode Business Universiteit Paul begeleidt de subgroepen bij de uitwerking van hun strategische opdracht en zorgt door middel van verbindende deelopdrachten voor richting en concretisering van de strategische opdrachten. Het is een verdiepende workshop, die nauw overleg met de deelnemers wordt ingericht. Deze workshop legt tevens het fundament voor de strategische opdrachten. Paul legt de verbinding met de andere onderdelen en past deze in. We gaan tijdens de workshop in op ‘best practices’, mogelijke scenario’s en opties voor de toezichtsector en de ‘wendbaarheid’ die cruciaal is om toekomstige externe kansen en bedreigingen tijdig te zien en te managen.
de koers en het belang van reputatie voor toezicht: innovatieplan op 1 a4 • drs. Marc van Eck RM, Nyenrode Business Universiteit & Business Openers Wat onderscheidt een toezichthouder van andere organisaties? Wat is de essentie en eigenlijk niet kopieerbaar. Wat is het kompas voor werknemers en onder toezicht gestelden als het gaat om de herkenbaarheid, de cultuur en het toezicht. Aan de hand van zijn ervaring en internationale voorbeelden gaat Marc in op de kracht en het belang van branding voor de toekomst en de effectiviteit van ene toezichthouder. In essentie gaat het over het consistent waarmaken van (toezichts)beloften als onderscheidend criterium. Hoe werkt het en wanneer werkt dat het best? We kijken daarbij van buiten naar binnen, met inachtneming van alle ontwikkelingen die in de voorgaande workshops zijn besproken. Wat merkt de ‘klant’ er van en in welke mate beïnvloedt het de branding en reputatie van de toezichthouder? Marc gaat ook in op de ‘goed- versus goed-dilemma’s’ die een sterk ‘merk’ met zich mee kan brengen. Het gaat immers om het wekken en consistent waarmaken van verwachtingen. Hij brengt reputatiemanagement (en -risico) direct in verband met toezicht, het sturen op gedrag, cultuur, kernwaarden en innoveren. Of zoals hij het stelt: duurzaam succesvolle (toezichts)organisaties leven van binnen om buiten te winnen. Zoals gezegd, er is een nadrukkelijke link met alle modules. Marc brengt dit als het ware samen. Samen bespreken we alle stappen. Van het (merk) kompas tot de strategie en alle condities die daarbij horen. We eindigen met een OGSM voor de deelnemers en hun opdrachten: een innovatieplan op 1 A4. Dit is een krachtig middel om voortgang en focus te bewaren, want overbodige doelstellingen vallen snel buiten de boot. Over blijft wat je echt wil bereiken en hoe je dat wil doen. Dit geeft de deelnemers focus bij het uitwerken van hun strategische opdracht.
13
M odule 4 Het effect van digitale innovaties op de toezichtspraktijk
eerste potentiële kansrijke killer case voor de
innovatie van het toezicht. Na afloop hebben de deelnemers een helder beeld van data driven transformation, de consequenties voor hun eigen
datagericht toezicht bij de (landelijke) politie
dagelijkse toezichtspraktijk en hoe ze dit in de strategische opdracht kunnen inbedden.
• dr. ir. Rutger Rienks, Nationale politie Rutger is gepromoveerd op digitale gedragsbeïn-
M odule 5 Proof of the pudding: innovaties in toezicht
vloeding en ruim acht jaar verantwoordelijk geweest voor de landelijke digitale opsporing bij de Politie. Hij is een voorloper op het gebied van datagericht in detail ingaan op de methodiek, de digitalisering,
digitale transformatie in de financiële sector
het gebruik van open data, het gebruik van algo-
• drs. Ank van Wylick, KPMG
en informatiegericht toezicht (en opsporing). Hij zal
ritmes, diverse concrete (landelijke) voorbeelden, dilemma’s met betrekking tot privacy en de vele
Ank geeft een wereld overzicht van alle innovaties
kansen die deze methodiek zou kunnen bieden voor
in de financiële sector. Ze geeft aan de hand van
andere toezichthouders. Rutger brengt de digitale
diverse voorbeelden aan welke consequenties
transformatie als het ware naar directe toepassin-
dit voor (het bestaan van) de financiële sector
gen voor de toezichtspraktijk.
kan of wellicht zal hebben. Vervolgens legt Ank de verbinding met de mogelijke consequenties
good practice: datateam belastingdienst & investeringsagenda belastingdienst
die alle innovaties kunnen of zo mogelijk zullen
• Gastspreker datateam Belastingdienst en
eigen toezicht strategie challengen aan de inno-
hebben voor het toezicht op de financiële sector. De deelnemers kunnen de consequenties van hun
prof. dr. mr. Lisette van der Hel RA
vaties die op de financiële sector afkomen. We
leggen ene nadrukkelijk verband met de uitwerDe Belastingdienst investeert in een datateam ter
king van de strategische opdrachten.
ondersteuning van het toezicht. Vanuit een multi-
presentaties strategische innovatie opdrachten
disciplinaire benadering gaan we in op een aantal concrete en actuele voorbeelden van dadergericht toezicht. Lisette staat daarbij nadrukkelijk stil bij de (digitale) toezicht strategie van de Belastingdienst,
Welke trends en scenario’s komen er op ons af
de investeringsagenda van de Belastingdienst en
en hoe blijven we als toezichthouders wendbaar?
de globalisering van het (datagericht) toezicht. De
We challengen daarom tijdens de slotsessie de
sprekers maken de verbinding naar (de challenge
innovatiekracht van alle toezichthouders geza-
van) het eigen toezichtbeleid van de deelnemers en
menlijk. Dat doen we met de innovatie-adviezen.
hun (strategische) opdrachten.
Welke gemeenschappelijke kansen liggen er. De deelnemers presenteren aan bestuurders van
digitaal toezicht en data driven business case voor de deelnemers (2)
de deelnemende organisaties de uitwerking van
• dr. Willem van Asperen en drs. Ruud Brink,
we met het panel in op de vraag, welke van de
Nyenrode Business Universiteit & PA Group
voorgestelde innovaties daadwerkelijk mensen en
hun strategische opdrachten. Afsluitend gaan
middelen toegewezen zouden kunnen krijgen om We gaan verder met het vertalen van ambities en
zich in de praktijk te bewijzen.
innovaties naar actiegerichte plannen voor een
14
Doelgroep Deelnemers zijn strategische (top) medewer-
INVESTERING EN LOCATIE
kers met ruime ervaring binnen het (overheids)
Het programma wordt gegeven op de Nyenrode
toezicht. Zij houden zich binnen de eigen or-
Business Universiteit in Breukelen. De investering
ganisatie bezig met innovatie, toezichtstrategie
voor het programma bedraagt € 4.490 (zonder
en/of visie op de toekomst. Voorafgaand aan
BTW). Dit is inclusief lesmateriaal, literatuur,
het programma voert Nyenrode een intakege-
assessments, begeleiding bij de opdrachten en
sprek met de deelnemende toezichthouders,
accommodatiekosten.
om maatwerk te kunnen leveren en waar mogelijk op de vragen vanuit de organisatie te laten
aanmelden en informatie
aansluiten op het programma. Tevens wordt
Voor aanmeldingen en/of reacties kunt u te allen tijde
in overleg met de deelnemende organisaties
contact met ons opnemen:
de gemeenschappelijke strategische opdracht geformuleerd.
Ingrid Biemans
[email protected]
Workshops
+31 346 291 493
Het programma staat in het teken van ervaringsgericht leren. We beperken ons daarom
Sara Terwisscha van Scheltinga
tot groepen van maximaal 22 deelnemers. Veel
[email protected]
interactie, persoonlijke coaching, casestudies,
+31 346 291 254
groepsdiscussies, assessments en workshops. Doen en ervaren staat centraal. Praktisch en
Programmadirecteur: mr. Roy. R. Kramer RA
concreet, diepgaand met een academische fundering. Alle docenten staan met twee benen in
Of bezoek onze website:
de praktijk en in de academische wereld.
www.nyenrode.nl/innovatietoezicht
K waliteit, integratie en permanente evaluatie Deelname aan de masterclass vertegenwoordigt een aanzienlijke investering. Daarom wordt elk dagdeel schriftelijk geëvalueerd om de doeltreffendheid ervan te meten. Ook zijn dialoog en andere vormen van interactie cruciaal voor de collectieve en individuele evaluatie en het permanent kalibreren van de leerdoelen. Het is immers een dynamisch programma, dat we steeds aanpassen aan de wensen en behoeften van de groep en die van de participerende toezichthouders.
N BA (Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants) Voor het bijwonen van alle modules van dit programma ontvangt u 36 PE-uren.
15
Nyenrode Business Universiteit Straatweg 25, 3621 BG Breukelen Postbus 130, 3620 AC Breukelen 0346 291 493
[email protected] www.nyenrode.nl/innovatietoezicht
NYENRODE. A REWARD FOR LIFE