DAT ZOEKEN WE UIT! HOE TE KOMEN TOT EEN ONDERZOEKSPROGRAMMERING t.b.v. Effecten van toezicht & Handhaving en gedrag? Symposium "Handhaving & Toezicht: een kwestie van effectief beïnvloeden"
F. Willemsen, WODC 05-11-2009
Werkgroep Evaluatie effecten van toezicht (I-Raad,
CCV)
&
Project Handhaving en gedrag
(CCV, VWA, BDIENST, IVW, IGZ,
VromI)
- In beeld brengen van de beschikbare wetenschappelijk kennis over de relatie tussen toezicht, gedrag en de effecten; - Het veilig stellen van de ontwikkeling van nieuwe kennis;
- Impuls geven aan het effectonderzoek; - Het stimuleren van het vergaren van empirische wetenschappelijke kennis met een gedragswetenschappelijk karakter over naleving en handhaving; - Toezichtspraktijk verbeteren door meer gebruik te maken van resultaten van wetenschappelijk onderzoek; - Komen tot optimale handhaving.
EEN MEERJARIGE ONDERZOEKSPROGRAMMERING DRAAGT HIER AAN BIJ!
WODC
RUG
Studie 1: Mechanismen
Studie 2: Effectiviteit en design
WODC
Studie 3: Coördinatie & synthese
HET IDEE Kennisbank (Wat weten we al)
-Mechanismen -Effectieve interventies -Designs
WODC Iraad ERR
Sessie t.b.v. beide programmeringen
Onderzoeksprogrammering Effectief toezicht WODC Iraad ERR
Kennislacunes (Wat weten we niet)
Studie 4 Studie 5
Onderzoeksprogrammering Handhaving en gedrag
Studie 6 Studie n
Problemen bij het formuleren programma 1. Toezicht en handhaving is nogal breed -
Veel dimensies; Veel onderzoek vanuit verschillende disciplines en met verschillende startpunten en doelen; Niet al het onderzoek dat bruikbaar is gaat over toezicht en handhaving maar over andere onderwerpen.
2. Een onderzoeksprogramma moet een verbindend raamwerk zijn -
Voor verschillende disciplines; In een zekere samenhang met elkaar verbonden; Gedragen worden door stakeholders; Bijdragen aan het doel van beide programma’s.
EEN KADER GEEFT HOUVAST!
Case:(Illegaal) downloaden van muziek Hoe het kan dat er 250 miljoen liedjes per dag werden gedownload?
ANTWOORD: TECHNIEK
Opslagcapaciteit nam sterk toe
Internet werd steeds sneller
MP3 werd de standaard (efficient opslaan muziek)
CD-R en branders werden betaalbaar (zelf audio-cd’s samenstellen)
Apple lanceert de I-pod (duizenden nummers portable)
Case:(Illegaal) downloaden van muziek Hoe het kan dat er 250 miljoen liedjes per dag werden gedownload?
Shawn-effect!
-Zeer gebruiksvriendelijk -Gratis -Snel
Student dropout Shawn Fanning ontwikkelde Napster (1999)
Case:(Illegaal) downloaden van muziek Hoe het kan dat er 250 miljoen liedjes per dag werden gedownload?
SOCIALE CONTEXT! 1. Shawn was student, stuurde zijn programma naar 30 vrienden en binnen een week waren er 15.000 users; 2. 20-24 jarigen zijn heavy users en die vind je op campussen; 3. Studenten gaan intensief met elkaar om en wonen geconcentreerd op bepaalde plekken; 4. Binnen de campussen was er geen tendens om downloaden te veroordelen; 5. Downloaden werd een gewoonte, iedereen deed het.
Interactie! 1. Campussen concurreerden op bandbreedte; 2. Studenten waren early adopters van de Ipod;
Case:(Illegaal) downloaden van muziek Hoe het kan dat er 250 miljoen liedjes per dag werden gedownload?
INDIVIDU! 1. 2. 3. 4. 5.
De mogelijkheden waren aanwezig, het was makkelijk en gratis; Downloaden is min of meer anoniem; Downloaden werd aangemoedigd, er waren geen sociale sancties; Van pakkans of straf was geen sprake; Ook de interne norm dat downloaden niet kan, ontbrak doorgaans.
Case:(Illegaal) downloaden van muziek Hoe het kan dat er 250 miljoen liedjes per dag werden gedownload?
UITKOMST
Bootje van Coleman maatschappij Context
Uitkomst
Situationele mechanismen
Transformationele mechanismen
Gedrag- of handelingsmechanismen
individu
(Illegaal) downloaden van muziek Uitkomst
Context
Sterke toename illegale downloads
Technische context -Opslagcapaciteit -MP3 als formaat -Napster -Ipod / draagbare afspelers -Bandbreedte -Customisation Sociale context - Cultuur, normen en waarden, informele controle, informele sancties binnen een groep
- Imitatie of vicarious learning
- passeren kritische grens
- Groepsdruk
Individueel gedrag actoren
Wel / niet illegaal downloaden
Interne norm en sociale norm, mogelijkheden en afschrikking Kenmerken of mechanismen op individueel niveau
- Cognitieve dissonantie
Kennis van de regels
- Relatieve deprivatie
Strategie, stijl en uitstraling, bevoegdheden en beschikbare instrumenten, specificiteit norm, stringentie regels en mate van risico
Toezicht en handhaving A3
X1
Maatschappelijke effecten
Institutionele context (overheid) Instrumenten: carrots, sticks & sermons
Uitkomsten nalevingsniveau en/of recidiveniveau
A1 B1
intensiteit inspanning, rechtvaardigheid, selectiviteit, nalevingsniveau
Neveneffecten
A2
D
Sociale context (omgeving) -Marktkenmerken economische situatie, cultuur, normen en waarden, informele controle, informele sancties e.d.
E
B2
C
Wel / niet naleven regel
Individuele gedragskeuzes actoren (bedrijven, instellingen en burgers) Interne norm en sociale norm, mogelijkheden en afschrikking
Kenmerken of mechanismen op individueel- of bedrijfsniveau Kennis van de regels
X2
Maryland Scientific Methods Scale (MSMS)
Maryland Scientific Methods Scale (MSMS, interne validiteit) MSMS Niveau
1 -Onderzoek waarbij de aanwezigheid van een interventie wordt gecorreleerd aan uitkomstvariabelen, zoals het nalevings- of recidiveniveau; 2 -Onderzoek met een voor- en een nameting. Voorafgaand aan een interventie wordt een nulmeting georganiseerd en na invoering vindt een ˇˇn meting plaats. De uitkomst is een verschilscore in de uitkomstvariabele die eventueel kan worden gerelateerd aan (veranderingen in) andere relevante kenmerken. 3 -Onderzoek met een voor- en een nameting (zoals in 2), alleen is hier ook sprake van een controlegroep die niet bloot wordt gesteld aan de interventie. De verschilscores van de experimentele- en controlegroep worden daarna met elkaar vergeleken; 4 -Onderzoek met voor- en nameting en een experimentele- en controle groep (zoals in 3), waarbij bovendien wordt gecontroleerd voor relevante andere verschillen tussen beide groepen; 5 -Onderzoek met voor- en nameting en een controle groep (zoals in 3), waarbij de toewijzing van subjecten aan de onderzoeks- of controlegroep volstrekt willekeurig geschiedt (at random).
Toezicht, handhaving en onderzoek Inge de wolf (2008), MSMS 3+
A3 Maatschappelijke effecten Institutionele context (overheid) Instrumenten: carrots, sticks & sermons
Uitkomsten nalevingsniveau en/of recidiveniveau
A1 B1
Struiksma & De Ridder (2008), MSMS 2
D B2
Proposer - responder game (MSMS 3+)
Van de Bunt, bouwfraude, MSMS 1 Classics MSMS 3+
C
Neveneffecten
Reconstructie M.Ehren (MSMS 1)
A2 Sociale context (omgeving)
E
Wel / niet naleven regel
Individuele gedragskeuzes actoren (bedrijven, instellingen en burgers) Interne norm en sociale norm, mogelijkheden en afschrikking
DISCUSSIE 1. Welke toezicht en handhavingsthema’s zijn HOT en passen die wel in dat model? 2. Kunnen we echt effectonderzoek doen van type A, MSMS3+, dus met controlegroep? Hoe staan jullie tegenover random audits? 3. Is het zinvol om een aantal klassieke experimenten over te doen, maar dan meer toegepast op de wereld van handhaving en toezicht? 4. Horen MSMS 1&2 onderzoeken thuis in de programmering en in de kennisbank?
