dat hun namen gekend en niet vergeten worden
Achter de Oude Minderbroeders 1, voormalige PTT telefooncentrale AUTOMATISEERING ZUID LIMBURG 1934 1939 AANGEBODEN DOOR HET PERSONEEL
DOOR OORLOGSGEWELD VERNIELD 13 SEPT 1944 OPNIEUW GEPLAATST 23 DEC 1945 Toen de Duitsers zich in september 44 terugtrokken bliezen ze nog even de dag voor de bevrijding de telefooncentrale op. De net voor de oorlog aangebrachte glas-in-loodramen in het trappenhuis lagen er uit maar zijn spoedig weer vernieuwd.
13
Koningsplein, het provinciaal vrijheidsstandbeeld Het oorlogsmonument op het Koningsplein is ontworpen door Charles Eyck, die het zelf omschreef als 'Het monument heeft geen andere pretentie dan een herinnering te zijn aan het gloeiende enthousiasme op de dag dat de oorlog beëindigd was.' Het werd op 13 september 1952 door gouverneur Houben onthuld. Op die datum worden traditiegetrouw de Limburgse oorlogsslachtoffers herdacht, waarna op 14 september de bevrijding van Maastricht wordt gevierd. iedere figuur heeft zijn eigen symbolische betekenis: de bevrijding door het Amerikaanse leger; de activiteiten van de verzetsorganisaties; de terugkeer van Nederlandse burgers uit gevangenschap; de vreugde om de herwonnen vrijheid; de hervatting van de arbeid voor de wederopbouw; de rouw om de oorlogsslachtoffers ERE AAN DE GEVALLENEN DANK AAN DE BEVRIJDERS 1940 1945
57
Mergelweg 259, mergelgroeve de Schark
1942-1947 Ist POLISH ARM. DIVISION
1941-1947 Ist INDEP. POLISH PARA-BRIGADE
POLISH AIR FORCE 1939-1947 UNVEILED BY Mr S. KOMOROWSKI AMBASSADOR OF POLAND IN THE NETHERLANDS Reliëfs met de emblemen van verschillende Poolse legeronderdelen. Vanaf het begin van WOII op 1 september 1939 zouden ruim 200.000 Poolse militairen aan westelijk geallieerde zijde tegen Nazi-Duitsland vechten, ter land, ter zee en in de lucht, op bijna elk Europees front. Een rol die in de geschiedschrijving nog wel eens wordt onderschat.
65
Mosae Forum, stadskantoor, toegang (nieuwe) raadzaal a/d Gubbelstraat ANNO DOMINI 1945 DE 11e FEBR KWAM VOOR DE VRIJHEID ZIJNER MEDEBURGERS IN HET CONCENTRATIEKAMP TE NEUENGAMME OM HET LEVEN JOSEPHUS STEPHANUS HENDRICUS LOKERMAN LID VAN DE MAASTRICHTSE RAAD GOD HEBBE ZIJNE ZIEL Dit geschilderde bord hing eerder, vanwege een raadsbesluit van 14-9-1949, in de antichambre van de raadzaal in het stadhuis. Was sinds 1992 in het voormalige PvdA-fractiehuis aan de Bogaardenstraat en daarna in een wethouderskamer. In 2012 opgeborgen in het schilderijenrek op de zolder van het stadhuis, maar sinds kort in de hal van de toegang tot de nieuwe raadzaal.
76
Roerderweg 58, Roermond (oorspronkelijk van Maastricht) Beeld in brons gegoten; knielende mansfiguur die een vogel de vrijheid geeft TER EERING VAN G. DUIJKERS, J. ROOSJEN, H.P.M. VAN ROOY, SLACHTOFFERS VAN DEN OORLOG 1940 – 1945 EN TER HERINNERING VAN HET VELE GOEDE WERK ONZER BOVEN- EN ONDERGRONDSCHE WERKERS TIJDENS DE BEZETTING Dit monument voor omgekomen PLEM-medewerkers is 22-11948 onthuld in de achtertuin van het toenmalige hoofdkantoor van de PLEM aan de Prins Bisschopsingel. In 1984 meeverhuisd naar het nieuwe kantoor aan het Gelissendomein 5, waar het in de tuin is herplaatst. Is daar weer verwijderd nadat de PLEM in 1999 opging in Mega Limburg en kreeg een nieuwe plek bij het Enexis schakelstation aan de Roerderweg 58, Roermond. beeldhouwer Willy Mignot
94
Tongerseweg 57, binnenzijde poort ALS BLIJK VAN ERKENTELIJKE De schuilkelder in de voormalige Tabaks- en Sigarenfabriek v/h Gebr. Philips (nu winkelcentrum Carré) die door omwonenden veelvuldig werd gebruikt, zeker nadat het aangrenzende Blauwdorp in 1941 door een bom werd getroffen.
DANKBAARHEID IS DEZE STEEN AANGEBODEN AAN DE DIRECTIE DER NV TABAKSINDUSTRIE V/H GEBRS. PHILIPS DOOR DE GEZINNEN WAARAAN IN DE OORLOGSDAGEN BIJ LUCHTGEVAAR IN DE KELDERS DER FABRIEK SPONTAAN EEN VEILIGE SCHUILPLAATS WERD GEBODEN
109
Tongersestraat 53, hal vroegere Jezuïetenklooster Spoedig na het uitbreken van de oorlog werd het Jezuïetenklooster in gebruik genomen als Rode Kruishospitaal (Haupt-Kriegsgefangenlazarett). Ter herinnering aan de inzet van het Rode Kruis en de Jezuïeten werden in 1941/1942 twee glas-in-loodramen van Hub Levigne in de hal geplaatst. DE SOCIETEYT HELPT HAEREN EVEN NAESTEN SONDER LOON VAN ARBEYDT
111
Zoerbeemden 31, Eijsden (oorspronkelijk van MOSA Maastricht)
130
Tegeltableau, herinneringsteken aan omgekomen personeelsleden van de MOSA én bewijs van industrieel vakmanschap. Bij de reorganisatie van de fabriek in 1996 door werknemer Henri Franssen van de afvalcontainer gered en op zijn werkplek bewaard. Na het faillissement van Mosa-Porselein NV in 2004 heeft hij het meegenomen naar het (doorstart)bedrijf Maastricht-Porselein in Eijsden. Ontwerp: Louis Pilet, 1945 formaat 1.35 x 1.05 (tegels 15x15)
Cortenstraat 7, interieur Rode Kruisgebouw
IN MEMORIAM
MIA PISTERS
HELPSTER 1e KLAS VAN HET NED. ROODE KRUIS AFD. MAASTRICHT EN O. GEB. TE AMBY 4 OCT. 1916 ZIJ SNEUVELDE OP 7 MEI 1948 TE MANGOENDJAJA BY PANGANDARAN (JAVA) BY DE UITOEFENING VAN HAAR MENSCHLIEVENDE TAAK
154
Als helpster 1e klas van het 'Rode Kruis afdeling Maastricht en omgeving' maakte Mia Pisters deel uit van de Expeditionaire Macht, die naar Nederlands Indië werd uitgezonden om de daar uitgebroken opstand de kop in te drukken. Ook hulpverleners en missionarissen die daar verbleven waren hun leven niet zeker. Mia Pisters is begraven op het Nederlands ereveld Pandu te Bandung.
Mergelweg, St. Pietersberg Gedenkopschrift in de mergel dat herinnert aan de opening van de voormalige (nu afgesloten) atoomschuilkelder in grottenstelsel Noord tijdens de Koude Oorlog.
IN CALAMITATE REFUGIUM HIC LOCUS EST 11 DEC 1985
165
Gewond / gesneuveld in Maastricht mei 1940 Bij de Duitse aanval op Maastricht (Borgharen meegerekend) zijn aan Nederlandse kant 7 soldaten dodelijk gewond geraakt of meteen gesneuveld. Joseph Hubertus Baetsen geb. Roermond 27-09-1919, gesneuveld aan de Meerssenerweg 10-05-1940, begraven Maastricht Oostermaas; dpl soldaat 2-13 G.B. (Baetsen was als lichte mitrailleurschutter met zijn groep richting Borgharen gestuurd ter versterking)
Antonius Cornelis Hubertus Detrie geboren Meerssen 16-09-1911, gesneuveld Borgharen op de sluis 10-05-1940, begraven militair ereveld Maastricht; dpl korporaal 1 Reserve Grenscompagnie Zuid Limburg, toegevoegd aan 1-13 G.B. (Na een heftig gevecht met Duitse motorrijders oostelijk van de sluis probeerde een kleine groep Nederlandse soldaten naar de overkant van het kanaal te komen. Detrie werd bij het beklimmen van de oostelijke sluistoren neergeschoten).
Joannes Hubertus Mathias Lemmens geboren Berg en Terblijt 09-06-1895, zwaar gewond op de Heerderweg 10-05-1940, overleden Maastricht 11-05-1940, begraven Maastricht Oostermaas; marechaussee brigade Slenaken. 180
(Lemmens wilde in de vroege ochtend van 10 mei op de fiets van Wyck naar Maastricht, waarbij hij door een pantserwagen werd beschoten. Raakte zwaar gewond waaraan hij een dag later in het Rode Kruislazaret 'ziekenhuis Theresia' overleed.
Tongerseweg 292, gemeentelijke begraafplaats; ereveld 10 gesneuvelde Nederlandse militairen en 1 burger (1940-1945) W.P.M. THEUNISSEN SOLD. 1DEP. WIELR. Maastricht 26-8-1920 Bleiswijk 10-5-1940
A.J. BEX SERG. 2 R.K. COMP. Maastricht 5-2-1894 Werkendam 11-5-1940
A.C.H. DETRIE KORP. 1RES. G.C-Z.L. Meerssen 16-9-1911 Maastricht 10-5-1940
W.F. CHRISTOPHE SOLD. 8DEP. WIELR. Maastricht 7-5-1920 Dordrecht 11-5-1940
P. L. WALRAEVEN SOLD. 1-II-37 R.I. Maastricht 30-1-1909 Sittard 10-5-1940
H.L. VAN WUNNIK MARINIER 3E KL. Maastricht 4-1-1020 Rotterdam 14-5-1940
F.X. OVERHOF SOLD. 1-I-24 R.I. Maastricht 25-11-1908 Arnhem 17-5-1940
H.N. CRAPTS (Witte Brigade) Maastricht 06-12-1913 Lanaye 13-09-1944
J.L.D. DEKKING (burger/correspondent) Leiden 13-10-1922 Aken 10-12-1944
H. COBBEN SERG. NETH. C. OF INTERPR. Maastricht 7-3-1923 Kogenbroich 14-1-1945
J.H. TIMMERMANS (NBS) Maastricht 22-2-1923 Krefeld 21-4-1945
187
kerkhof Tongerseweg, graven Belgische militairen J. REYNIERS SOLD. 14E A. 10-2-1913 12-5-1940
E. PIRON 1ER SERG. M. 20E. A. 21-11-1907 13-5-1940
F. VANNES SOLD. 1E CARAB. 12-9-1913 14-5-1940
J. VANACKER
M. DEWULF SOLD. 18E L. 15-8-1915 19-5-1940
A. LUYPAERT SOLD. 18E L. 16-10-1915 2-7-1940
A. LINART
ONBEKEND BELGISCH MILITAIR
16-05-1940
17-5-1940
A. JACOBS SERG. 2E CARAB 9-12-1913 19-5-1940
M. DUCHALET SOLD. CYC. FRONT 11-06-1906 21-5-1940
A. QUASSAERT SOLD. 18E L. 12-1-1915 3-6-1940
F. DEBUYST SOLD. 6E LEGERDEP. 28-10-1907 6-6-1940
A. SCHELSTRAETE SOLD. 1E GIDS 19-12-1911 14-7-1940
L. LAMBERT O / LT 3-6-1919 18-7-1940
L. SATIN SOLD. 12-3-1915 14-10-1940
19-9-1915 15-5-1940
189
Tongerseweg 292, gemeentelijke begraafplaats; op de ererotonde graven van 5 omgekomen verzetsmensen J. SMIT [Jef]
L. TH. BROUWER [Leendert]
Geboren Roermond 9-9-1916, voor de oorlog marechaussee en tijdens als bankwerker in de Oranje-Nassaumijn waar hij dynamietstaven achterover drukte voor het plegen van sabotageacties. Groep S waar hij de leider van was werd 2-2-1942 van binnenuit verraden; gefusilleerd 17-9-1942 in Amsterdam.
Geboren Nijmegen 1-6-1907, controleur CCD, gehuwd, gearresteerd 1-5-1943 wegens opwekking tot deelname aan principiële staking i.v.m. terugvoeren krijgsgevangenen; gefusilleerd 2-5-1943 De Hamert, Wellerlooi
P. L. RUYTERS [Leo]
A. H. L. DRESEN [Alfons]
Geboren Echt 10-10-1892, controleur CCD, gehuwd, gearresteerd 1-5-1943 wegens opwekken tot deelname aan principiële staking i.v.m. terugvoeren krijgsgevangenen; gefusilleerd 2--5-1943 De Hamert, Wellerlooi.
Geboren Luik 18-10-1885, ladingmeester NS, gehuwd, behoorde tot Belgische afdeling verzetsgroep De Liedekerke [hulp aan krijgsgevangenen en piloten], werkte verder voor inlichtingendienst [groep 'Hannibal']; gearresteerd juli 1942, gefusilleerd 5-1-1944 te Utrecht.
A. FLEISCHEUER [Gerard] Geboren Oirsbeek 25-2-1889, gemeentesecretaris van Oirsbeek, sloot zich aan bij het verzet en stelde zijn huis open als onderduikadres voor Joden. Op 16-11-1943 verraden; ook tien bij hem ondergedoken Joden werden door de Duitsers opgepakt; overleden 29-3-1945 in concentratiekamp Dachau.
211
slachtoffers bombardement 27-11-1941
adres
Anna Mayer
55
wed H. Bonfrere
Gildenweg 1
Willem Keulen
30
ev Emily Gielissen
Gildenweg 2
Johanna Schmidt
52
ev Wilhelmus Habets
Gildenweg 4
Antoinette Habets
12
dr W. Habets - J. Schmidt
Gildenweg 4
Maria Zagt
16
dr A. Zagt – L. Kertzman
Gildenweg 5
Jacobus Lambrix
66
ev Sibilla Jongen
Gildenweg 6
Sibilla Jongen
47
ev Jacobus Lambrix
Gildenweg 6
Adolf Lambrix
22
zoon J. Lambrix - S. Jongen
Gildenweg 6
Maria van Drongelen
24
dr J. van Drongelen - J. Niesten
Gildenweg 7
Hubertus Steven
57
ev Gina Narinx
Gildenweg 9
Maria L'Espoir
61
ev Michel Fransen
Gildenweg 11
Arnoldus Fransen
23
zn M. Fransen - M. L'Espoir
Gildenweg 11
Josephina Willemsen
30
ev Thomas Paris
Gildenweg 12
Maria Paris
8
dr T. Paris - J. Willemsen
Gildenweg 12
Maria Beckers
6
dr L. Beckers – E. IJzermans
Gildenweg 14
Gerard Winthagen
51
ev Maria Hofman
Gildenweg 16
Frits Luyks
44
ev Maria Hendriks
Ger. v. Wermweg 9
Maria Hendriks
41
ev Frits Luyks
Ger. v. Wermweg 9
Hubertina Nijst
16
(stief)dr F. Luyks - M. Hendriks
Ger. v. Wermweg 9
Josephina Heltzel
18
dr J. Heltzel - E. van Houtem
Ger. v. Wermweg 13
Maria Hofman
17
dr J. Hofman - P. Crapts
Ger. v. Wermweg 19
Lambertus Dassen
20
zn P. Dassen - E. Herben
Ger. v. Wermweg 47
Francois de la Haye
34
ev Suzanne Nijst
Kon. Emmaplein 12
Josephina Martens
41
dr Chr. Martens - J. Dexters
Lage Barakken 17
221
IN MEMORIAM
WILH. KEULEN 1911
1941
C.H. KEULEN 1884 1963 MARIE KEULEN 1885 1975 Nu is ieder slachtoffer er een te veel, maar de dood van Willem Keulen op 27 november was wel bijzonder tragisch, want hij was pas diezelfde middag getrouwd in het stadhuis. Tijdens het trouwfeest in zijn ouderlijke woning aan de Gildenweg 2 gingen bruidspaar en familie schuilen in de kelder toen rond acht uur het luchtalarm afging. Een uurtje later ging Willem naar boven om zich om te kleden voor de receptie. De enorme luchtdrukverplaatsing van de graf AA 058 inslaande bom werd hem fataal. Zo werd de jonge bruid op haar trouwdag al weduwe. Willem werd begraven in vak Q 223, maar de grafsteen werd in 1963 verplaatst naar het graf van zijn in dat jaar overleden vader op het gedeelte voor andersdenkenden (AA058). De jonge weduwe was blijkbaar door de dramatische gebeurtenis al zo van haar schoonfamilie vervreemd dat daarbij ook de oorspronkelijke graftekst werd aangepast en haar naam werd geschrapt. graf Q 223
De oorspronkelijke graftekst luidde: IN MEMORIAM WILH. HUB. KEULEN * 5-11-11 + 27-11-41 TEN GEVOLGE VAN EEN BOMINSLAG ECHTG. VAN M.C.O. GIELISSEN R.I.P.
225
1944, 18 augustus Bij de mislukte geallieerde luchtaanval op de spoorbrug kwamen 99 (101?) bewoners van het Kraaiendorp, het Rood Dorp, uit de naaste omgeving, toevallige bezoekers en voorbijgangers, werkers op het spoorwegemplacement en van schepen op de Maas om het leven. slachtoffers van Quartier Amélie (Kreijjedörrep) Wijnans
ELisabeth
40
ev Johan Wagenaar
Fransensingel 1
Beckers
Willem
43
ev M. Beltgens
Fransensingel 10
Ubachs
Johannes
25
ev Rosa Wijckmans
Fransensingel 15
Wijckmans
Gertruda
21
ev Henricus Korsten
Fransensingel 18
Mia
1
dr H. Korsten - G. Wijckmans
Fransensingel 18
Beijers
Maria
66
ev Henricus Niesten
Fransensingel 20
Heckers
Maria
71
ev Franciscus Wagenaar
Fransensingel 24
Sullot
Maria
40
ev Laurentius Ghelen
Fransensingel 30
Lambrix
Walther
36
ev Christina Frijns
Fransensingel 32
Bastiaans
Johannes
36
ev Helena Wagenaar
Fransensingel 38
Gaemers *)
Catharina
18
dr J. Gaemers - H. Vriezelaar
Fransensingel 41
Franssen
Anna
32
ev Mathieu Beaumont
Fransensingel 49
Beckers
Gertruda
29
ev Gustaaf Seegers
Fransensingel 52
Huiskens
Korsten
Joseph
45
ev Mathea van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens *)
Mina
23
dr J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens
Netty
13
dr J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens *)
Tiny
10
dr J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens
Corry
6
dr J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens *)
José
4
dr J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Huiskens *)
Michel
3
zn J. Huiskens - M. van Dijk
Fransensingel 54
Hamaekers
Antonius
24
ev Maria Smeets
Fransensingel 55
Smeets
Maria
22
ev Antonius Hamaekers
Fransensingel 55
Hamaekers
Leonard
2
zn A. Hamaekers - M. Smeets
Fransensingel 55
Willems
Anna
74
ev Joseph Koolen
Fransensingel 55
Godding
Barbara
75
ev Jacobus Huiskens
Fransensingel 56
Emonds
Maria
35
ev Anton Wijnants
Fransensingel 57
Haupts
Maria
3
dr L. Haupts - L. Frijns
Fransensingel 58
ev Matthias Brandts
Albertiplein 10
*) niet teruggevonden / niet geïdentificeerd slachtoffers van het Roed Dörrep
232
Kennis
Anna
57
Een voltreffer op Fransensingel 54 in het Kraaiendorp doodde Joseph Huiskens en zes van zijn kinderen: Mina (23), Netty (13), Tinie (10), Corry (6), José (4) en Michel (3). Alleen Mina en Tinie konden worden geïdentificeerd en apart worden begraven.
234
Moeder Thea overleefde op wonderbaarlijke wijze. En ook dochter Bertha bleef gespaard omdat ze niet thuis was op dat moment.
Onze tijd heeft tranen nodig om niet te vergeten Onder deze titel startte de Duitse kunstenaar Gunter Demnig in 1999 een actie om met Stolpersteine de herinnering aan slachtoffers van de naziterreur levend te houden. Op dit moment liggen in Europa al meer dan 32000 van die struikelsteentjes in ruim 700 dorpen en steden van Duitsland, Hongarije, Tjechië, België, Nederland, Polen, Noorwegen, Italië, Oekraïne en Oostenrijk. Op initiatief van het 'Werkcomité struikelstenen Maastricht' van Fred Grünfeld, Dimitri Boutylkov en Marij van den Bosch werden door Demnig op 22 juni 2012 in Maastricht de eerste 22 struikelsteentjes geplaatst bij huizen waar Joodse inwoners hebben gewoond en die werden gedeporteerd om tenslotte in vernietigingskampen te worden omgebracht.
254
Herman Hertog Achter het Vleeshuis 2
Irma Hertog – Stern Achter het Vleeshuis 2
Marcelle Devries Bosscherweg 185
Albert Drielsma Brusselsestraat 43
Sibille Drielsma–Goldstein Brusselsestraat 43
Louis Elekan Brusselsestraat 53a
Sophie Elekan–Wesly Brusselsestraat 53a
Mozes de Winter Dominikanerkerkstraat 3
Isaac David Blitz Hertogsingel 62A
Graven en gedenktekens Joodse slachtoffers Behalve van een enkeling die het concentratiekamp overleefde, naar huis terugkeerde maar daar al spoedig aan de ondergane ontberingen overleed, zijn er op de Joodse begraafplaats aan de Tongerseweg geen graven bekend van andere gedeporteerde Joodse oorlogsslachtoffers. Zij vonden immers de dood ver van huis. Toch wordt een aantal van hen (niet noodzakelijk geboortig of afkomstig van Maastricht) hier op het kerkhof herdacht met een inscriptie op het graf van een al eerder of na de oorlog overleden familielid, op voor- of achterkant, of op een aparte gedenksteen.
268
Graf van
(Toegevoegde) inscriptie ter nagedachtenis aan
Graf van
(Toegevoegde) inscriptie ter nagedachtenis aan
Brin – Friedman, Amalia
Hermine Brin Rosa Brin
Krieg, Bernard
Bernard Krieg
Cahn, Jonas
David Leo Cahn
Levy, Leonhard
Leonhard Levy
Cohen – van Baaren, Martha
Martha Cohen - van Baaren
Rosa Gold - Kempinsky
Isaac Gold Siegmund Gold
Dahl – Beesman, Sophia
Karl Dahl Polak, Henri Barend Josephine Soesman – Beesman Mathilde Beesman Irma Beesman
Henri Barend Polak
De Vries – Leeraar, Carolin
Isidore De Vries Mies De Vries – Fortuin Bep De Vries
Salomon – Karels, Rosalie
Max Salomons Louis Salomons Leo Salomons
Devries-Heyman, Elvire
Marcelle Devries
Schepp – Maisonpierre, Eveline
Jonas Salomon Schepp Jonas Isidore Schepp Henri Schepp Esther Horn – Schepp
Drielsma – Salomon, Mathilde
Marcus Salomon Louis Salomon Leonard Salomon
Schneidermann, Israel
Zysel Markowicz Debra Markowicz – Spiegler Fanny Markowicz Izaak Mordechai Markowicz Hella Preger – Markowicz Izaak Preger Sala Preger Bejamin Wolf – Markowicz Betty Markowicz Fanny Markowicz Hella Markowicz
Drielsma, Joseph
Jonas Adam Drielsma Adele Drielsma – Salomon Hans Drielsma Albert Drielsma Jacob Drielsma Els Drielsma
Velleman, Andries Levi
Kinderen en kleinkinderen Velleman: Levie Velleman Coenraad Velleman Maurits Velleman Rebecca Velleman Esther Velleman Marianne Velleman Clara Velleman
Graf van Caroline De Vries-Leeraar (1864-1920) Losse steen op het graf van Caroline de Vries-Leeraar ter herinnering aan het gezin van haar zoon Isidore TER NAGEDACHTENIS VAN ISIDORE DE VRIES MIES DE VRIES - FORTUIN BEP DE VRIES GEDEPORTEERD IN 1943
Isidore De Vries *Maastricht 23-4-1896 +Auschwitz 31-7-1943
Mietje De Vries-Fortuin *Amsterdam 30-9-1898 +Auschwitz 31-7-1943
Zij woonden Koningsplein 20b, Maastricht
274
Bep Sonja De Vries *Den Haag 28-4-1924 +Auschwitz 31-7-1943
Graf van Bernard Krieg (1908-1945)
HIER RUST ONZE LIEVE MAN EN VADER BERNARD KRIEG ECHTGENOOT VAN TILLA MERWITZER OVERLEDEN OP 23 SEPTEMBER 1945 AAN DE GEVOLGEN VAN DE NAZI-TERREUR IN DE LEEFTIJD VAN 37 JAAR Bernard Krieg *Berlijn 8-10-1908 +als repatriant Maastricht 23-9-1945 Dintelstraat 130 II, Amsterdam Werkte als financieel medewerker bij de Joodse raad. Echtgenote Tilla Merwitzer en een kind hebben de oorlog overleefd
283
Graf van Emile Wesly (1895-1975) Mede ter herinnering aan zoon Leon Wesly *Maastricht 06-04-1939 +Auschwitz 11-02-1944 Koning Clovisstraat 49 Het gezin WeslyGoldschmidt was ondergedoken. Daarbij was zoon Leon ondergebracht in Voerendaal. In 1943 verraden en en als 4-jarige gedeporteerd. In 2012 werd voor hem een gedenksteen geplaatst op het Laurentiusplein in Voerendaal. Samen met dochter Lenie overleefden vader Emile Wesly en moeder Fränzi Goldschmidt de oorlog en kregen daarna nog drie kinderen: Benoit, Tova en Jenny. TEVENS TER NAGEDACHTENIS AAN LEON WESLY GEBOREN 6 APRIL 1939
GEDEPORTEERD 1944
291
Maastricht, oorlogsgedenktekens
Er is al het nodige over Maastrichtse oorlogsmonumenten gepubliceerd in geschrift en op internet, maar al die tastbare tekens van oorlog en vrijheid zijn nog nooit helemaal volledig geïnventariseerd en beschreven. Daarom in dit boek een overzicht van alle oorlogsgedenktekens, voor zover kon worden achterhaald, waaronder beelden, plaquettes, gevelstenen, tegeltableaus, glas-in-loodramen, graven of anders, in welke vorm en uitvoering dan ook. Al die gedenktekens houden de herinnering levend aan gebeurtenissen uit de oorlog en vooral aan de mensen die daar het slachtoffer van werden. Er is om die reden dan ook getracht tevens de namen van gesneuvelde militairen, omgebrachte verzetslieden, burgerslachtoffers en gedeporteerde inwoners van Maastricht te achterhalen en te vermelden. Daarmee is dit boek naast een stuk Maastrichtse geschiedschrijving tevens een 'gedenkteken' ter nagedachtenis aan alle slachtoffers wier naam ondertussen uit het collectief geheugen is verdwenen of dreigt te verdwijnen.
Dat hun namen gekend en niet vergeten worden