N
ie
uw de
ce
sb
m
be
ri
r2
00
ef
9
Dat belooft wat!
Verslag van de informatiebijeenkomst over Bolwerk op 23 november 2009 Op 18 december wordt de eerste, feestelijke paal geslagen voor Bolwerk. Vanaf 16.30 uur die middag bent u van harte welkom op het bouwterrein. Wat jarenlang een open plek was aan de rand van het stadshart van Gouda, wordt weer opgebouwd tot een locatie met allure. Bolwerk wordt een levendig gebied aan de rand van de binnenstad. Een ontmoetingsplaats van wonen, werken en recreëren, met een ruime ondergrondse parkeergelegenheid en een luxe hotelaccommodatie. Het plan voor Bolwerk werd op maandagavond 23 november gepresenteerd aan meer dan 160 omwonenden en belangstellenden. Zij bezochten drie thematische sessies, waar zij een antwoord kregen op hun belangrijkste vragen. Wat overheerste, was het enthousiasme. Nog wel wat voorzichtig en op sommige punten ronduit kritisch, maar toch: “Eindelijk gaat er echt wat gebeuren en wát er komt, ziet er veelbelovend uit.”
Welgemeende felicitaties Jan Löwik is voorzitter van de klankbordgroep Bolwerk. Hierin zijn de gemeente, de ontwikkelingsmaatschappij en het platform Binnenstad West, namens de omwonenden, vertegenwoordigd. Met een kort welkomstwoord opende hij de bijeenkomst. “Het is vandaag een bijzondere dag. We vieren met elkaar dat we écht gaan beginnen met Bolwerk en dat is een welgemeende felicitatie waard. Sceptici zullen zeggen dat ze het allemaal nog maar moeten zien. Ik beloof u, zij zúllen het zien. Natuurlijk is hun afwachtende houding begrijpelijk. Voor de buitenwereld leek het misschien alsof er lange tijd niets gebeurde, maar achter de schermen voltrok zich des te meer. Als agrariër zeg ik dan: ‘Je moet een broedende kip niet verstoren’. Die boerenwijsheid is hier op zijn plaats gebleken, want op 18 december gaat die eerste paal er echt in. Nu is dat in Gouda niet zo lastig, want hij zal bijna vanzelf in de grond verdwijnen, maar dat is wel te danken aan de betrokkenheid van velen. De vasthoudendheid van de ontwikkelaar, de constructieve opstelling van het bewonersplatform, het duwtje in de rug van de gemeente; het heeft er allemaal voor gezorgd dat dit project van start kan gaan. Daarmee wil ik de stad Gouda van harte feliciteren.”
Twee petten
Oor te luister
Sessies
De heer Kruyne is één van de ou dere bezoekers Hij gaat er som deze avond. s even bij zitte n, maar volgt de de voet: “Ik wo discussies op on al sinds 1995 aan de Kattens tien jaar in het ingel. Ik heb wijkteam Nieu we Park gezeten en nog steeds betro voel me kken bij de on twikkelingen in Voor vanavond onze buurt. ben ik vooral be nieuwd hoe he Ik dacht, ik leg t zal verlopen. mijn oor te luist er om te horen gebeuren. Niet wat er gaat dat ik daar nu al een oordeel ov Ik wacht het ge er heb, hoor. woon maar eens af.”
Niet zonder slag of stoot
Harrie van Os draagt vanavo nd twee pette als afgevaardigd n: “Ik ben hier e van Mozaïek Wonen, maar oo teresseerde bu k als geïnurtbewoner. Va nuit beide rolle dit project. Ik de n ge loof ik in nk dat het de sta d een nieuwe im geven. Met haar pu ls gaat beslissing om de woningen die ni worden, tijdelij et ve rkocht k over te nem en, wil Mozaïek fungeren. We wi al s aa nj ager llen bijdragen aan de ontwikk gebied, zodat er eling van dit iets moois tot sta nd kan komen die lange tijd aa op een plek nvoelde als een rotte kies.”
Sessie 1: Bouw en uitvoering
Na de introductie zijn de bezoekers in groepen verdeeld en naar drie sessies gegaan. Zo was er voldoende ruimte voor vragen en discussies. Die kwamen er dan ook volop, want als er zulke ambitieuze plannen worden ontvouwd, wil je als omwonende weten welke gevolgen dat heeft. Op de website hebben we al die vragen en antwoorden verzameld. In deze nieuwsbrief houden we het bij de grote lijnen.
Han Troost en Wijnand Groenendijk sr, werkzaam bij de ontwikkelaar van Bolwerk, verduidelijkten in hun sessie de projectplanning en de logistiek van de werkzaamheden. Aan de hand van een planningskaart en plattegronden kregen de bezoekers een idee van wat zij in de komende vier jaar kunnen verwachten.
Planning
Water door de Gouwe
De bouw vangt aan met de kelderruwbouw van de parkeergarage. Het is de bedoeling dat deze in het najaar van 2011 wordt opgeleverd. Daarna volgen in 2011-2012 de bouw van de woningen en het hotel en de restauratie van de oude lichtfabriek en het waterleidingsgebouw. Het slotstuk is het Poortgebouw, eind 2013, dat wordt voorafgegaan door het herstel van de kademuren en de aanleg van leidingen.
“In 2004 lag er al een goed plan voor dit terrein. Het was opgesteld door de bewoners zelf en voorzag in een nieuwe, levendige entree van de stad. De reactie van de gemeente was positief: doen! Toch is er daarna nog heel wat water door de Gouwe gestroomd. Even waren er plannen om het nieuwe stadhuis hier te realiseren. Toen dat idee afketste, werd met architecten het oorspronkelijke plan uitgewerkt. De bodemsanering leverde een nieuwe hobbel op. Men stuitte op verontreinigde grond, maar tegelijkertijd deed men ook mooie archeologische vondsten. Er volgde weer een periode van forse tegenslagen die het proces vertraagden. De kredietcrisis. Problemen met de financiering en een hotelketen die op het laatste moment failliet ging.”
Flexibiliteit en inzet
“Mijn waardering gaat uit naar alle betrokkenen die onder die lastige omstandigheden tóch de flexibiliteit konden opbrengen en gemotiveerd bleven om in dit plan te realiseren. De invulling van de woningen werd veranderd, zodat er ook ruimte kwam voor minder dure koopwoningen. Mozaïek Wonen beloofde om de woningen die eventueel niet verkocht worden, over te nemen voor de verhuur. Zo werd er voor ieder nieuw probleem naarstig gezocht naar een nieuwe oplossing. Bij zoveel daadkracht en inzet, ook van mijn eigen ambtenaren, kon de gemeente niet achterblijven. Wij hebben besloten om een lening te verstrekken voor de bouwtijd van de parkeergarage. Daarna neemt de exploitant het van ons over. Voor alle duidelijkheid: dat doen we maar één keer en zeker niet bij ieder project. Maar Bolwerk gaat er komen en dat is een applaus waard.”
Wethouder Arnout Menkveld is in de gemeente Gouda verantwoordelijk voor wijkaanpak, onderwijs, monumentenzorg en wonen. De bouwprojecten in de binnenstad vallen onder zijn verantwoordelijkheid. In zijn korte toespraak blikte hij terug op de turbulente voorgeschiedenis van Bolwerk:
2
3
Overlast
Een project van deze omvang brengt overlast met zich mee, daar hoeven we geen doekjes om te winden. Met de keuze voor de aanvoerroute via de rijksweg en de aanleg van tijdelijke bouwwegen proberen we de buurt zoveel mogelijk te ontlasten. De heiwerkzaamheden zullen vanaf december een periode van ongeveer zes weken in beslag nemen. Doordat circa 450 palen binnen de damwanden worden geplaatst, levert het heiwerk minder bodemtrillingen op. Toch zal er voorafgaand aan de werkzaamheden een schouw plaatsvinden van de omliggende woningen aan de Verloren Kost, het Nonnenwater en een gedeelte van de Hoge Gouwe. Deze fungeert als een nulmeting. Daarnaast worden er, door middel van enkele meetinstrumenten, gevels gemonitord.
Kakofonie van g
Sessie 2: Parkeren en openbare ruimte
Discussiepunten
Waar komt de hellingbaan voor de heipalen? Hoeveel parkeerplaatsen verdwijnen er om de paalwagen doorgang te verlenen? Vindt er ook aanvoer over het water plaats? Wat gebeurt er met de oude slagerij? Komt mijn woning ook voor die schouw in aanmerking? Werken jullie met hellingbouten of trillingmeters? Deze vragen uit het publiek tonen aan dat omwonenden zich actief en kritisch opstelden. De sprekers konden de vragen van goede antwoorden en inzichten voorzien. Zij boden daarmee helderheid, zonder valse verwachtingen. De komende vier jaar vergen gewoonweg veel van de mensen in de buurt. Goede informatie daarover scheelt een heleboel. Vanuit het informatiecentrum zal Bolwerk daarin blijven voorzien. Op de website www.beleefdeverbeelding.nl vindt u een overzicht van alle vragen en antwoorden.
Havenstadgevoel
Deze sessie behelsde twee onderwerpen. Enerzijds de parkeersituatie, met de knelpunten van nu en de mogelijkheden van straks. Anderzijds de inrichting van de openbare ruimte. Menno de Lange en Gerko van der Wateren (van de gemeente) en Marc Moonen (van Parkking) traden op als sprekers.
Door de plannen met elkaar te bespreken, werd Bolwerk op deze avond ineens tastbaar. Dat zat ‘m vooral in de details. Natuurlijk is het belangrijk om de veranderingen in de verkeerscirculatie te bespreken. Of de consequenties voor het parkeerbeleid. Maar daarnaast is het ook leuk om je een voorstelling te maken van hoe het er straks uit komt te zien. Stel je voor dat je een ommetje maakt over de wandelkade langs de Gouwe en even uitrust aan de grote houten picknicktafel. Of dat je door de Lazarussteeg loopt en bij één van de pleintjes uitkomt. Misschien bezoek je even het restaurant voor een gezellige borrel. Of neem je juist een moment van stilte in acht bij het gedenkteken voor Mariëlla de Geus, terwijl het water daarachter rustig voortkabbelt. Door al die details komt de wijk tot leven en dat is een welkome beloning na een onvermijdelijke periode van planontwikkeling.
Heikel punt
Parkeren is in Gouda een heikel punt. Immers, waar geen ruimte is, is het lastig om ruimte te creëren. Toen het parkeerterrein hier in januari 2008 werd opgedoekt, verdwenen er 150 parkeerplaatsen. Daarvoor kwamen destijds 80 tijdelijke plaatsen terug, maar zowel voor bewoners als bezoekers van de binnenstad is het tekort nog steeds voelbaar. Om de periode tot aan de opening van de ondergrondse parkeergarage te overbruggen, is de gemeente op zoek naar alternatieve oplossingen. De intentie is er, maar er kunnen op dit moment nog geen definitieve toezeggingen worden gedaan.
Modern parkeren
Marc Moonen van Parkking, de exploitant van de ondergrondse parkeergarage, was aanwezig om het voorgenomen concept toe te lichten. Er komen straks 345 ondergrondse parkeerplaatsen, verdeeld over drie om twee (split-level) lagen. Deze parkeergarage wordt volledig openbaar en toegankelijk voor bewoners, hotelgasten, bezoekers van de binnenstad en gebruikers van de commerciële ruimten. Zij kunnen kiezen uit verschillende abonnementsvormen. Ook wordt er gekeken naar vernieuwende vormen van tariefberekening, zoals betalen per minuut. Er is bovendien ruimte voor 60 tot 80 koopplaatsen. Flexibiliteit is de kracht van de deze formule. Omdat niemand over een vaste plaats beschikt, kan er een optimale bezettingsgraad worden gerealiseerd. De in- en uitgang anticiperen op de drukte, met een derde toegang die kan worden ingesteld op de rijrichting die het hardst nodig is. Zo beschikt Bolwerk straks over een ruime, moderne en duurzame parkeergelegenheid die de actuele knelpunten van vandaag opheft.
4
evels
Coert Ligthart stelt opvallend veel vragen tijde Een criticus? “N ns de sessies. ou nee, het is ee rder interesse. He zoveel aantrekk t plan heeft elijke elemente n: de geplande levendigheid di ho reca en de e daaruit voortv loeit, de onderg keervoorziening ro ndse paren en bijvoorbe eld ook de aans de Nieuwe Have lu iting op n. In plaats van een industriële dit terrein nu ec functie krijgt ht een publieke meerwaarde vo vind het alleen or de stad. Ik jammer dat er is gekozen voor ee uniform bouwstr n tamelijk amien. Persoon lijk had ik lieve voor kleinschali r m ee r ruimte gheid en individ ualiteit willen zou uitmonden zie n, die dan in een kakofoni e van gevels. M een kwestie va aar ja, dat is n smaak.”
5
Zesentachtigste
plan
Voorafgaand aa n het programm a zit Els van Elswi te genieten va jk nog even n een kopje ko ffie: “Ik woon de overkant en sin ds 1986 aan dit is ook al he t zesentachtigste voorbij zie kom plan dat ik en. Laten we ee rlijk zijn, het is zootje als je aa een armoedig n deze kant de stad komt binn vond de parkee enrijden. Ik rplaats ook al niets, maar ik straks definitief ho op dat we afscheid kunnen nemen van de bouwput voor on constante ze deur. Zo’n we bsite, beleefdev nl, dat is mij wa erbeelding. t te wollig. Wat mij betreft doen laten-we-einde we: www. lijk-beginnen.NU !”
Maat en sfeer van de binnenstad
De gevarieerde bouw moet straks het rijke historische fundament gaan weerspiegelen. Zo krijgen de archeologische vondsten waarschijnlijk een ereplaats in de parkeergarage. De grote binnentuin van het hotel is de moderne variant van het hof dat destijds werd omringd door de kloostermuren. Deze groene
Sessie 3: Stedenbouwkundig plan
ruimte heeft aan twee zijden een voetgangersdoorgang en krijgt dus een open karakter. Er komt een rijtje van vijf herenhuizen aan het Nonnenwater, in de Hofwoningen worden 28 appartementen gerealiseerd, aan de Verloren Kost verrijzen 25 startersappartementen en het Poortgebouw, tenslotte, is bestemd voor een aantal luxe appartementen. De variatie in prijs, omvang en indeling, en de aanwezigheid van zowel koop- als huurwoningen, laat voor ieder wat wils. Met een evenwichtige combinatie van woningen, horeca, winkels en rust blijven we in Bolwerk trouw aan de maat en de sfeer van de bestaande binnenstad.
Gerard Overkamp van het Platform Binnenstad West blikte met de bezoekers terug op de periode dat het fundament voor Bolwerk werd gelegd. De architecten Henk Engel en Richard van Tiggele vulden zijn verhaal aan met een toelichting op het stedenbouwkundige plan en de grondbeginselen daarachter.
Van Mierennest tot Bolwerk
In 1998 nam het Platform Binnenstad West het initiatief tot een stedenbouwkundig masterplan. Er lag enkel een functioneel programma voor een kaalgeslagen gebied. De historie van deze markante plek was volledig weggevaagd. Het platform greep zijn kans om op een goede manier opnieuw te beginnen. Met klankbordgroepen werd een interactief proces opgestart. Dat ging gepaard met aftasten, stelling nemen en compromissen bereiken. Een historische analyse leidde tot een notitie waarin de karakteristieken van het gebied werden opgetekend. Letterlijk voortbouwend op de kaart van Blaeu en de nalatenschap van het Mariaklooster en het Proveniershuis, ontstond zo het stedenbouwkundige plan dat de basis vormde voor wat we toen nog noemden: het Mierennest. Datzelfde plan is in de loop der jaren eigenlijk alleen op punten en komma’s aangepast en ligt nu ten grondslag aan Bolwerk.
6
avinken en getol s e d i a a r eboren Zelfged salon en g
n een kap e te bestu igenaar va e maquett e d , m se o k A ze s r u Goo ikt de pa ooi, dat e aar, gebru lannen m n p e e w d u r o te G gen Weet je, ntie ach nd de inte t gewerkt. vi rd o Ik w “ : is n n n dere eschiede e slavinke voor de g draaide d ct ie e d sp r, e re n g t e me slechts e en keursla st in ’90, vroeger e e r o ie m h t n n a za e er d. Die m ffe van e je bij ston m, op stra u r e a il a b w ju g e e no n al teg n 50-jarig el zou toe n voor zijn o e b k e e D w . r e n a e pa opdoek ar later: d zijn zaak twintig ja , m n e so g zi n u ft a e o e dw oet je n destijds h gaan en m als hij ‘m de vlakte precies zo s, d e e st at er nog winkel sta ten.” achtergela
7
Gezicht van het project Mireille Intres en Marina Degenhardt zult u nog vaker tegenkomen op Bolwerk. Zij zijn vanaf januari regelmatig aanwezig in het informatiecentrum om uw vragen te beantwoorden. Hieronder stellen zij zich kort aan u voor.
Marina Degenhardt
“Al sinds de ondertekening van de intentie-overeenkomst in 2006 ben ik bij Bolwerk betrokken. Ik woon hier om de hoek en wandel dagelijks langs het bouwterrein waar straks de bedrijvigheid gaat beginnen. Het is mijn werk om exploitanten in contact te brengen met de juiste partijen. Ik zorg ervoor dat de contracten goed worden opgesteld en afgewikkeld. De inhoud, daar gaat het me om. Ik geniet er gewoon van om achter de schermen alles goed te regelen. We streven immers een hoge kwaliteit van dienstverlening na. Geen standaardformules, maar nét even anders en beter. Ik maak me er hard voor om juist die aanbieders aan Bolwerk te binden, zodat we hier een gevarieerd, aantrekkelijk aanbod kunnen realiseren.”
Mireille Intres
“Ik ben geboren in Gouda en altijd betrokken gebleven bij de stad, ook toen ik later naar buiten verhuisde. Deze plek is daarom niet zomaar een plek. Vroeger parkeerde ik hier bijvoorbeeld mijn auto om naar dansles te gaan. Door dat soort herinneringen weet je gewoon wat er speelt. Intussen heeft Bolwerk zo’n naam gekregen, dat ik er zelfs op verjaardagen op aangesproken word. Dat was vroeger lang niet altijd positief, zeker niet toen het project zo lang stil lag. Maar nu zie je de nieuwsgierigheid weer toenemen. Ik richt me in de informatievoorziening vooral op de verkoop van woningen, waar Marina het aanspreekpunt is voor exploitanten. Natuurlijk zijn we allebei op de hoogte van de voortgang op de bouwplaats, dus daarvoor kunnen mensen met een gerust hart bij ons allebei aankloppen.”
Jammer
Bep Rijsbergen neemt niet mee r de trap naar de sessie over boven om Parkeren en de Op enbare Ruimte “Ik neem altijd te volgen: de fiets, dus dat interesseert me van de werkgroe ni et zo. Als lid p Wijkontwikk eling wilde ik ju te weten komen ist iet s meer over de bouwte keningen van de maar die zijn er wo ni ngen, helaas nog niet . Ik heb het gevo nu nog niets ov el da t we er er kunnen zegg en, voordat all en kruiken is. Di es in kannen e kans krijgen we vanavond ni jammer.” et en dat is
INFO: Tekeningen en overzichten die tijdens sessies zijn vertoond, worden ook op de website gepubliceerd. Mocht u nog vragen hebben of bijkomende inlichtingen wensen, neem dan gerust contact op met Ontwikkelingsmaatschappij Bolwerk. T 0182 - 513 454 M
[email protected]
Het Bolwerk inspireert is eigentijds en verbindt je met een rijke historie en dynamiek.
.nl
