Dag van de mobiliteitsacademie Mobiliteitsgrenzen aan verdichting ?
30-09-2014 Tim Asperges – adviseur mobiliteit Dienst ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid
Situering Leuven
Uitdagingen Leuven Bovengemiddelde bevolkingsgroei Leuven en regio Leuven – 88.500 (2001) → 98.539 (2014) – groei Leuven: 112%, groei gordel rond Leuven: 117 %, groei Vlaanderen: 109%
Uitdagingen regio Leuven
SBO, Orderin’F
Uitdagingen Leuven Trendscenario bevolkingsaangroei Ook de meest voorzichtige bevolkingsprognoses voorspellen een blijvende groei in Leuven en de regio rond Leuven BEVOLKING 2000
88,014
2006
90,706
3.1%
2010
95,980
5.8%
2012
98,021
2.1%
2018
102,320
4.4%
2024
105,772
3.4%
2030
108,784
2.8% Trendscenario - KULeuven, HIVA
Trendscenario vertaalt zich in bijkomende woonbehoefte van ca. 6.000 wooneenheden tegen 2030
Uitdagingen Leuven Ook bovengemiddelde groei tewerkstelling + studenten Sterke groei aantal studenten (nu 52.000, + 61% voorbije 10 jaar) Tewerkstellingsprognose blijven een groei voorspellen
SBO, Orderin’F
SBO, Orderin’F
Uitdagingen Leuven Bovengemiddelde groei Leuven en Leuvense regio zorgt voor toename van aantal verplaatsingen / toenemende verkeerscongestie
Uitdagingen Leuven Andere; 1% Te voet; 17%
Auto; 50%
Fiets; 17%
Bus; 10%
Trein; 5% Bron: De Lijn
Sinds 1993 een vervijfvoudiging van het aantal busreizigers én saturatie van het busnetwerk
Uitdagingen Leuven Sterke verplaatsingsdruk naar Leuven vanuit de regio Vb. Woon-werkpendel
Bron: VVC, ochtendspits, 2009 - Mint/BUUR
Uitdagingen Leuven
Grootste aandeel van de verplaatsingen in Leuven hebben een bovengemeentelijke oorsprong Bron: VVC, ochtendspits, 2009 - Mint/BUUR
Uitdagingen Leuven Toenemende suburbanisatie zorgt voor toenemende automobiliteit
Uitdagingen Leuven Toenemende groei resulteert in toenemend aantal verplaatsingen (trendscenario LKN2030: verdubbeling OV/fiets, +30% autoverkeer) Radicale mobiliteitsomslag is noodzakelijk gezien de reeds bestaande capaciteitsproblemen van OV en wegennet Groei beperkt zich niet tot de stadsgrenzen maar moet ingepast worden in een stadsregionaal verhaal Verdere ruimtelijke ontwikkelingen koppelen aan duurzame mobiliteitsstructuren op stedelijk en regionaal niveau
Ruimtelijke en mobiliteitsvisie geïntegreerd Herziening van het ruimtelijke structuurplan Herziening van het mobiliteitsplan Uitwerking regionet
NABIJHEID ALS SLEUTEL
… we zijn het allemaal eens … Nabijheid als beste mobiliteit Zoveel mogelijk vermijden van verplaatsingen door functiemenging Bundelen van verplaatsingen via locatiebeleid en verdichting van functies Inzetten op stedelijke mobiliteit, lees keuze voor ruimteefficiënte vervoermiddelen
Selectieve autobereikbaarheid via categorisering wegen en parkeerbeleid
VISIE MOBILITEIT – combistad + selectieve autobereikbaarheid Selectieve autobereikbaarheid
Zone A: - Autoluw / voetganger maximaal - Geen bovengrondse publieke parkeerplaatsen - Enkel bewonersparkeren, kort parkeren, laden en lossen - Geen rotatieparkings in zone A
Zone B: - Bundelen autoverkeer op primaire verkeerslussen - Rotatieparking in zone B op voorwaarde dat ze rechtstreeks aansluiten op primaire verkeerslus
Regionet Leuven
Dichtheidsbeleid
Dichtheidsbeleid ?
Dichtheidsbeleid = consistente visie omtrent welke delen van het grondgebied verdicht of ontdicht worden of status-quo blijven qua dichtheid Verschillende gebieden met een eigen/typische kwaliteit en roeping en specifieke aanpak inzake dichtheid ≠ overal hogere dichtheidscijfers halen = combinatie optimaal ruimtegebruik, duurzaamheid verhogen en ruimtelijke kwaliteit versterken op maat van verschillende deelgebieden met respect voor de draagkracht landschappelijke kwaliteit versterken elementen toevoegen die kwaliteit verhogen (functies, groen, parkeren…)
Dichtheidsbeleid Visie schaalvergroting en hoogbouw in Leuven
Verdere verdichting zonder in te boeten op de leefkwaliteit: → de stad verdichten → de stad vergroenen !!! Verdichten staat niet per definitie gelijk aan → het stadslandschap versterken schaalvergroting of hoogbouw
Dichtheidsbeleid Open ruimte versterken
Oude structuren versterken
Nieuwe structuren versterken
Dichtheidsbeleid
Synthesekaart waar grotere verdichting, schaalvergroting en hoogbouw mogelijk zijn
Dichtheidsbeleid
Dichtheidsbeleid ?
Aanleiding om dichtheidsbeleid uit te werken? Bevolkingsprognose (+ 6.000 woningen tegen 2030) Betaalbaar wonen Uit de woonbehoeftestudie: Reserve van ca. 6000 eenheden in WO’s Reserves in WO’s volstaan om groei op te vangen We stellen een grote toename vast in bestaand weefsel
Woonbehoefte verdelen over WO’s (60%) en bestaand weefsel (40%)
Wat toont de planningspraktijk ?
Abalemma (Transgalactische liftershandboek, Douglas Adams)
RUP woonontwikkelingsgebieden Wilsele ? Dichtheidsbeleid Wilsele: 6845 inwoners (1-1-2013) Ca. 3100 wooneenheden: • 90% is een grondgebonden ééngezinswoning • in vergelijking met andere stadsdelen zijn er weinig appartementen, studio’s (of kamers)
RUP WO1a Wilsele Procedure • MER-screening: beslissing MERcel juni 2010 • Inrichtingsplannen goedgekeurd door CBS oktober 2010 • Advies voorontwerp n.a.v. plenaire vergadering juni 2011 • Goedkeuring deputatie 2013 • Vernietiging Raad van State mei 2014
RUP WO1a Wilsele – Woutersstraat Situering
RUP WO1a Wilsele – Woutersstraat Juridische context
RUP WO1a Wilsele– Woutersstraat Inrichtingsplan
RUP WO1a Wilsele– Woutersstraat
Programma Grondgebonden woningen
84
Gemeenschapsvoorzieningen
Ca. 500m² (gebouw in park) Ca. 3.440m² (boerderij)
Publieke ruimte
Ca. 10.800m²
Dichtheid
18 – 24 woningen / Ha
< 1.000 woongelegenheden, < 1.000 PAE in 2 uur
Geen project MER nodig
RUP WO1a Wilsele – Woutersstraat Grafisch plan
RUP WO1a Wilsele– Brugveldstraat Situering
RUP WO1a Wilsele– Brugveldstraat Juridische context
RUP WO1a Wilsele – Brugveldstraat Inrichtingsplan
RUP WO1a Wilsele – Brugveldstraat
Programma
Grondgebonden woningen
49
Gemeenschapsvoorzieningen
-
Publieke ruimte
4.580m²
Dichtheid
18 – 24 woningen / Ha
< 1.000 woongelegenheden, < 1.000 PAE in 2 uur
Geen project MER nodig
RUP WO1a Wilsele – Brugveldstraat Grafisch plan
RUP woonontwikkelingsgebieden Wilsele Ondanks nabijheid, verdichting, functiemenging, mobiliteitskeuze, … RUP werd vernietigd door Raad van State – mei 2014 Reden: mobiliteitsimpact te groot en te weinig onderbouwd → MER-screening → GEEN project-MER nodig Waar in de toekomst bijkomende woonbehoefte opvangen ??
S
Case verhuis KHLeuven naar Haasrode researchpark Aantal studenten KHLeuven is met 60% gegroeid in de voorbije 5 jaar Campus Hertogstraat (studenten management & technologie) barst uit haar voegen (van 5.100 studenten naar 8.500)
“De aankoop van het telindusgebouw bespaart ons een duur nieuwbouwproject” “ Het researchpark Haasrode ligt wel vrij afgelegen aan de E40, maar we werken aan verschillende pistes om de bereikbaarheid te verbeteren” “ Het Telindusgebouw geeft de nodige uitstraling voor onze management & technologie factulteit” “ De ligging op Haasrode researchpark is een verbetering voor de bereikbaarheid in functie van onze aanvullende opleidingen in avondonderwijs”
Case verhuis KHLeuven naar Haasrode researchpark Haasrode researchpark: Momenteel ca. 7.000 werknemers Bereikbaarheid bedrijventerrein staat zwaar onder druk Overname Telindusgebouw door KHLeuven (ANDER ! Mobiliteitsprofiel) vereist GEEN MOBILITEITSAANPAK (o.a. Mober) Stad Leuven gaan nu in samenwerking met de betrokken partners op zoek naar ‘snelle’ oplossingen: o Openen stopplaats Haasrode o Opwaardering fietsinfrastructuur / fietsroutes o Optimaliseren verkeersafwikkeling o…
Waarom dit soort locatiekeuze voor een Hogeschool ??
HERTOGENSITE, LEUVEN een nieuwe start voor herontwikkeling ziekenhuissite
_situering
_situering
5. Erfgoed
_bestaande toestand
_bestaande toestand
_krijtlijnen Hertogensite Hoge ambities inzake duurzaamheid
> Leuven Klimaatneutraal 2030 °ontwikkelaar Resiterra lid > Duurzame wijk °permanente screening duurzaamheidsmeter °onderzoek naar centrale energievoorziening LT en HTnet °opvolging Europese Calls °Ingenium iov ontwikkelaar Resiterra > Begeleiding Duurzame wijken Vlaamse Overheid - VIBE > Advies Dialoog
_masterplan
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
_masterplan, programma wonen > woningen met tuin > duplexen met tuin > appartementen > studentenhuisvesting > assistentiewoningen > woonzorgcentrum > sociale woningen niet-wonen > welzijnstoren > podiumkunstenzaal > commerciële trekker > zuidelijke cluster
_masterplan, Dijleruimte
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
_masterplan, mobiliteit, fiets en voetganger
_vergroten doorwaadbaarheid _autoluwe wijk _aandacht aan fietsparkeren verhoogde parkeernorm toegankelijkheid locatie – maaiveld
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
_masterplan, mobiliteit, autoparkeren
_ondergronds parkeren bewoners _geclusterd _verlaagde parkeernorm _engagementen autodelen/mobiliteitspakketten/… _parkeren niet wonen niet op site _ontsluiting en scenario’s onderwerp MOBER
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
_masterplan, mobiliteit, openbaar vervoer
© 360architecten – De Gregorio & Partners – tussentijdse versie – niet voor publicatie
Case Hertogensite Initiatieven rond duurzame mobiliteit vormen momenteel onderdeel van onderhandeling met de projectontwikkelaar !?
Akkoord over verhoogde fietsparkeernorm Ter discussie:
Verlaagde parkeernorm (1,3 0,8 ????) Ondersteuning autodelen / OV-gebruik Investeringen in publieke ruimte Nood aan instrumentarium rond transit-oriented development
Conclusies
Planologen en verkeerskundigen spreken dezelfde taal Consensus over uitdagingen Consensus rond doelstellingen en visies Nabijheid als leidraad van CIAM MAIC
Planningspraktijk met succesvoorbeelden Planningspraktijk als ABALEMMA waarbij mobiliteit misbruikt wordt om ruimtelijke ontwikkelingen tegen te gaan