CV & Portfolio van Janet Witte

CV & Portfolio van Janet Witte





CV | J a n e t Wi t t e

[1980 -1985]



Opleiding (HBO) Rietveld Academie, afdeling grafisch ontwerpen (1985 afgestudeerd)

[1985 - 1991] Gewerkt als zelfstandig ontwerpster



d.w.z. ik nam zelf ontwerpopdrachten aan en deed freelancewerk: Huisstijl Nederlandse Woonbond (logo's, briefpapier en bijbehoren, advertenties, folders, brochures, krant, tijdschrift) Affiches, brochures, briefpapier en logo's voor diverse opdrachtgevers. Nieuwe opzet gemaakt voor de tijdschriften Iglo, Katijf en Woonpeil Freelance ontwerpster voor diverse tijdschriften (Oor, Hitkrant, Elegance, Man, Viva en Panorama).

[1991 - 2002] part-time in loondienst



[1991 - 1998] Part-time ontwerpster in loondienst bij muziektijdschrift Oor. [1999 - 2001] Art-director tuinmagazine Buitengewoon en het bestaande tijdschrift gerestyled. [2001-2002] Ontwerpster bij het tijdschrift Residence én i.s.m. de hoofdredacteur van Residence het basis-ontwerp gemaakt voor het nieuwe tijdschrift Gardens & Country en de opmaak van het eerste nummer gedaan.

[2002-heden] weer zelfstandig



Ik was van eind 2004 tot zomer 2008 art-director van het blad Terra Architectura, ik deed ook de opmaak en leverde het blad HR-PDF aan bij de drukker. De volgende boeken heb ik ontworpen: Rozenijs&Ridderspoor, hm2005, hm2006, De Methode en Stadstuinen en het boek Tophoveniers. Voor het boek 'Doorgeschoten' van Maarten Kolk heb ik de typografie verzorgd. En ik heb een website voor mezelf en voor Figure Skating Amsterdam ontworpen en gebouwd. Ik werk in mijn studio aan ontwerp opdrachten, daarnaast freelance ik voor verschillende tijdschriften bij hun op de redactie.

computer



Ik werk met de volgende programma's: Mac-OSIX en QuarkXpress, Photoshop (tot juni 2006) Mac-OSX CS2 pakket, InDesign, Photoshop (sinds juni 2006)



Aanvullende cursussen: Cursus webontwerp/html (2003) Cursus InDesign (2005) Cursus Dreamweaver (2007)

Tophoveniers Tophoveniers

Tophoveniers Tophoveniers v e r vz e a rmz ea lm d ee l d w ee rwk ee rn k 2e n 2

Tophoveniers, verzamelde werken 2. In dit boek presenteren de negen Tophoveniers hun werk aan de hand van prachtige foto’s en interviews. De foto’s spreken voor zich, daarom heb ik het ontwerp van dit boek stijlvol, sober en strak gehouden. Formaat 25 x 26 cm, 152 pagina’s. Uitgave: Tophoveniers, 2008. deze en volgende pagina:

Rien van Mierlo

Rien: ‘Dat is wat ik vroeger wel eens heb gemist. Een reden waarom ik meteen actie ondernam nadat mijn vrouw Gerda me op een artikel in een vakblad wees over de Tophoveniers. Precies waar ik naar op zoek was.’

Budget en tijd

Noël vult aan: ‘Een verschil tussen een tophovenier en een gewone hovenier is dat een gewone hovenier vaak met budget en tijd bezig is en daarom altijd haast heeft. Het moet snel en goedkoop. Die angst en haast zie je terug in die tuinen. Wanneer je dit loslaat en werkt vanuit kwaliteit en vakwerk binnen de gestelde kaders kom je pas echt tot een optimaal eindresultaat. Onze tuinen zijn na 10 jaar nog steeds mooi.’ Bij Van Mierlo Tuinen staan de opdrachtgevers centraal, zij moeten de tuin beleven en ervaren. Die opdracht eindigt niet bij de handtekening, nee dan begint het eigenlijk pas. Noël: ‘Een klant moet het ontstaan van een tuin kunnen beleven. Hier aan tafel met de tekening, maar ook tijdens het maken van de tuin. Als mensen gaan bouwen of verbouwen zien wij heel vaak dat het op een vervelende ervaring uitloopt. Dingen kloppen niet, afspraken lopen mis, kortom veel stress. Dus hebben wij het hele traject van het aanleggen van een tuin tot een speerpunt binnen ons bedrijf gemaakt. We houden de touwtjes strak in handen en de aansturing vind plaats vanuit één plek. Onze klanten kunnen dus genieten van het ontstaan van hun stukje natuur zonder zich zorgen te hoeven maken. Ze geven vaak veel geld uit, laat de aanleg dan in ieder geval een feestje zijn!’

Beleving

Rien: ‘Wij zijn al jaren bezig om onze jongens in die sfeer op te leiden en dat zien we ook altijd terug. Ik denk dat onze mensen veel tuinen verkopen als het gaat om het goe-

Een nieuwe trend op tuingebied, een zwemvijver met een overdekt terras en een sauna.

de gevoel wat ze overbrengen. De jongens zien de klanten vaak meer dan ik. Ik ben daar niet iedere dag, zij wel. Wij hebben het hier zo ingericht dat iedereen als projectleider kan worden aangewezen. Degene die de tuin onder zijn hoede heeft is ook de contactpersoon van de klant. We krijgen vaak te horen dat klanten zeer tevreden zijn. De jongens zijn voorkomend, hebben verstand van zaken en de werkplek is altijd relatief opgeruimd. Iets waar we ze ook telkens het belang van doen inzien. Het is fijn om me daar dus nooit zorgen om te hoeven maken. We benaderen alles vanuit de beleving van de klant. Alles moet kloppen. In het voortraject lijkt de prijs het belangrijkste, maar aan het eind van het traject maakt het eindresultaat die altijd dubbel en dwars waard.’ Rien Van Mierlo Tuinen is een tophoveniersbedrijf dat het vak in de breedte en diepte verstaat. Een bedrijf waar de titel & ZN niet nodig is. Er wordt echt samengewerkt. Als er op een ontwerp wel 100 verschillende variaties mogelijk zijn, vindt de uitwerking door Noël vaak zijn oorsprong in dezelfde basisgedachte als die van zijn vader Rien. Om in groentermen te blijven: De appel valt niet ver van de boom.

116

117

Strakke bostuin met een heldere organisatie en ruimte voor kunst

••••••••• adres telefoon fax e-mail contactpersoon bereikbaarheid website

118

Rien van Mierlo tuinen b.v. Helmondseweg 111 5751 PH Deurne 0493 31 45 93 0493 31 10 61 [email protected] Noël van Mierlo ma t/m vr 8.00-17.00 uur of op afspraak www.rienvanmierlotuinen.nl

119

Groengroep

Jan de Jong en Robert Kees Henry de oprichters en eigenaren van de Groengroep BV zijn hier in 1981 hun bedrijf gestart. Met twee door ouders gesponsorde kruiwagens en een auto van de bank zijn zij toentertijd het avontuur begonnen. Een avontuur dat al snel ondernemen in het ‘groen’ werd. Jan de Jong en Robert Kees Henry hebben tegelijkertijd aan de Tuinbouwschool in Boskoop gestudeerd. Jan de Jong geboren en getogen in Boskoop en Robert Kees Henry een stadse Rotterdammer, import dus, waren beiden lid van dezelfde studentenvereniging. Zoals dat met studentenfeesten gaat kwam Robert Kees toevallig bij het groepje van Jan te staan. Het klikte tussen hen. Om hun zakgeld wat aan te vullen, deden ze op zaterdag samen tuinklusjes. Die samenwerking beviel goed, dus toen Jan terugkeerde van een half jaar werken in Frankrijk, besloten ze samen een zaak te beginnen. Niet als Henry en De Jong, maar als Groengroep, want, zo redeneerden ze, dan kun je nog alle kanten op. De richting van het bedrijf is inmiddels bepaald: er werken 20 medewerkers waaronder 2 tuinarchitecten en 16 hoveniers.

De essentie

Als je vraagt aan de heren Henry en De Jong hoe zij hun tuinen zouden typeren, kijken ze elkaar aan. Dan antwoordt Jan de Jong, de meest extraverte van de twee: ‘Vijfentwintig jaar geleden maakten we iets dat nieuw was. Dat ontstond in het enthousiasme. Dat enthousiasme is er nog steeds, maar bij onze laatste ontwerpen zie je wel dat we meer naar de essentie zoeken; naar wat een tuin moet zijn. Het gaat om de balans tussen het huis, de tuin en de mensen. Dat klinkt natuurlijk heel logisch, maar wanneer je in een tuin staat en je denkt het klopt, ik sta hier goed, dan is dat vaak veel minder voor de hand liggend dan je denkt. In de randstad waar wij voornamelijk werken zijn er altijd wel factoren die het beeld in de tuin kunnen verstoren, een flatgebouw, een fabriek, buren, noem maar op’. Robert Kees Henry is de meer bedachtzame van de twee. Hij kiest zijn woorden met zorg en hij is een man die aandachtig luistert: ‘Die verstedelijking vergt een speciale aanpak. Daar hebben wij in de loop der jaren wel mee om leren gaan. Groen, bomen en hoogte zijn belangrijke tuiningrediënten. Ze maken het mogelijk om met zichtlijnen te werken. Daardoor realiseer je de mogelijkheid om zaken te verbergen, want in de drukke randstad is er altijd wel een huis of, een an-

Drie kleine Amsterdamse stadstuinen. Verfijning op de vierkante centimeter. Stads, maar toch uitbundig groen.

der obstakel wat je niet wilt zien. Binnen de drukte van de Randstad moet je in de tuin een stukje rust proberen te creëren. Wij beschouwen huis, tuin, mensen en omgeving als één geheel. Dit leidt tot fraaie resultaten met een sterke 'ruimtelijke' werking, ook in kleinere tuinen. Elke tegel, plant of boom levert hierin een onmisbare bijdrage aan de totale sfeer en beleving. Een tuin moet groen en rust uitstralen. Wij zijn gespecialiseerd in de stedelijke omgeving, we weten veel van de grondsoorten en het verzakken. Daarom is het zo belangrijk dat bomen en hagen op de juiste plek staan, dan hou je structuur in de tuin.’

28

•••••••••

Moderne boerderijtuin te Duiven.

29

Hendriks Hoveniers ‘Onze tuinen horen bij een way of life.’

Hendriks Hoveniers uit Didam is een hoveniersbedrijf waar het hoveniersvak op hoog niveau wordt uitgeoefend. De tuinen van Hendriks Hoveniers zijn evenwichtige tuinen die qua indeling en vormgeving in harmonie zijn met de architectuur en afgestemd op de persoonlijke voorkeuren en leefstijl van de gebruikers. Kortom eigenaar Hans Hendriks heeft oog voor detail.

66

67

Hendriks Hoveniers

Links: Natuurlijke zwemvijver met grasglooiing naar het achterliggende landschap. Midden: Paarse tuinmuur met kunst en beplanting in harmonie. Rechts: Vlonderterras gecombineerd met tuinmuren en inbouwverlichting.

74

75

Groen

®

Care h u i s j e * b o o m p j e * b e t e r !

GroenCare: ontwerp logo, briefpapier en cover (+ foto's) brochure voor een organisatie die zich bezighoud met groen en wonen. februari 2009.

deze pagina:

telefoon adres email website banknummer KvK Amsterdam btw nummer

aan

021-4950712 Dorpsstraat 33 2234 BN Aalsmeer [email protected] www.groencare.nl 71238543 64.83.95.82 9478.59.3735.B01

GroenCare t.a.v. Jaap van der Vlucht Dorpsstraat 33 2234 BN Aalsmeer

Groen

®

Groen

®

Care

Care h u i s j e * b o o m p j e * b e t e r !

datum betreffende

4 december 2008 logo GroenCare

Beste Jaap, Bij deze enige toelichting betreft het logo. Een logo kan je niet loszien van zijn toepassingen, daarom heb ik het logo toegepast op enkele onderdelen. Het briefpapier kan in drieën worden gevouwen, de onderkant van de foto's is dan de vouwlijn. Het briefpapier kan natuurlijk ook in tweeën gevouwen worden, dit heeft mijn voorkeur omdat de brief in tweeën gevouwen netter blijft en ik en A5 envelop chiquer vind. Ik ben ook van een vensterenvelop uitgegaan, het adres bovenaan komt in het venster. Het is goed een briefpapier even van tekst te voorzien, dan zie je nog beter hoe het zal werken. Bij deze enige toelichting betreft het logo. Een logo kan je niet loszien van zijn toepassingen, daarom heb ik het logo toegepast op enkele onderdelen. Het briefpapier kan in drieën worden gevouwen, de onderkant van de foto's is dan de vouwlijn. Het briefpapier kan natuurlijk ook in tweeën gevouwen worden, dit heeft mijn voorkeur omdat de brief in tweeën gevouwen netter blijft en ik en A5 envelop chiquer vind. Ik ben ook van een vensterenvelop uitgegaan, het adres bovenaan komt in het venster. Het is goed een briefpapier even van tekst te voorzien, dan zie je nog beter hoe het zal werken. met vriendelijke groeten Janet Witte

huisje, boompje, beter!

Doorgeschoten, Maarten Kolk (industrieel ontwerper) observeerde de ontwikkelingen in zijn moestuin en legde dat vast in dit fotodocument. Hij had voor dit boek een dummie gemaakt, ik heb die geprofessionaliseerd en de typografie verzorgd. Formaat 17 x 23 cm, 160 pagina’s. Uitgeverij: Episode publishers, Rotterdam, 2008.

Bolted Doorgeschoten

deze pagina:

Maarten Kolk

Bolted Doorgeschoten

Maarten Kolk

60

e

100

110

0 8 - 0 9 - 0 5 Cabbage varieties need a relatively long time to develop, and they are very susceptible to insect pests. Red cabbage, broccoli, kohlrabi, and the remaining cauliflowers are having a tough time in my garden. By amazing good fortune, fresh cauliflowers are growing in the cleaned-out plants, in some of them even two. This is a new chance for me to admire the splendour of the bolted cauliflowers. The kohlrabi is behaving a bit odd; the plants are hardly growing, manoeuvring themselves into weird shapes. They’re looking like shape-shifting Barbapapas. There’s one curled up like a foetus, one pretending to be a pear, and another posing as a seahorse with a cockscomb. Carrots, that’s another vegetable that grows in unexpected ways. Every now and then, I pull one out, wondering about the shape hanging down from the rosette of leaves. Just like the radishes, many carrots have completely twisted around each other. Some of them have thick warts sprouting on their skins; others look like Siamese quadruplets. They’re shapes that you’d never think out yourself, a bit nasty and repulsive in a certain sense, but at the same time also very special and funny. They’re looking like carrots with a growth disorder, but to me such a small handicap is a source of inspiration sooner than a problem.

B r a s s i c a o l e r a c e a v a r. g o n g y l o d e s L . | K o h l - r a b i Ko o l r a b i

Koolsoorten hebben een vrij lange tijd nodig om zich te ontwikkelen en daarnaast zijn ze erg gevoelig voor dierlijke belagers. De rode kool, broccoli, koolraap en de restanten van de bloemkool hebben het zwaar in mijn tuin. Wonder boven wonder groeien er in de kaal geplukte bloemkoolplanten ineens nieuwe kooltjes en in sommigen zelfs twee. Zo krijg ik dus een herkansing om de bloemkool alsnog in doorgeschoten vorm te kunnen bewonderen. De koolraapplanten doen een beetje vreemd, ze groeien amper en manoeuvreren zich allemaal in een rare vorm. Het lijken Barbapapa’s in allerlei gedaanten. De ene neemt een foetushouding aan, de ander doet zich voor als een peer en een derde waant zich een zeepaardje met een hanenkam. Een andere groente die ook niet helemaal groeit zoals je verwacht is de wortel. Af en toe trek ik er eentje uit de grond en dan is het elke keer weer een verrassing wat er aan het loof hangt. Net als bij de radijzen zijn veel van de wortelen helemaal vergroeid. Sommige hebben een soort dikke wratten aan zich kleven, anderen lijken wel een Siamese vierling. Het zijn vormen die je zelf nooit zou bedenken, aan de ene kant een beetje vies en afzichtelijk, aan de andere kant bijzonder en grappig. Het lijken wortelen met een groeistoornis, maar zo’n kleine handicap is voor mij eerder een bron van inspiratie dan een probleem.

08-09-05

101

46 B r a s s i c a o l e r a c e a v a r. i t a l i c a | B r o c c o l i B r o c c o l i

61

Terra Architectura - 2006

Parc Al-Azhar... G e s p re k m e t M e n e e r Ve r m e e r W i l d e wa r e t u i n o p s t a a n

Drie musea van Frank O. Gehry

H o fga r t e n Ve i t s h ö c h h e i m

P a t i o ’s i n C o r d o b a

02

-

2006

Inspiratiebron voor g ro e n p ro fe s s i o n a l s

TA (Terra Architectura) is een tijdschrift over de openbare ruimte, voor mensen die werkzaam zijn op het gebied van groenvoorziening, stadsontwikkeling, ontwerp en uitvoering. Van eind 2004 tot zomer 2008 was ik art-director van TA , ik deed ook de opmaak en leverde hr-pdf aan bij de drukker. Formaat 22x30 cm, 60 pagina's, verschijnt 8x per jaar. (HDP-Media, 2004-2008) deze en volgende 2 pagina's:

Volkomen Nancy Nancy, hoofdstad van Lotharingen (Lorraine), is een stad waar de tijd zijn sporen heeft nagelaten. Stadsontwikkeling noemen we dat. Geen organische groei van dorp naar stad, nee, hier heeft men een stad bedacht. Van fraaie pleinen, stadspaleizen en parken tot onbegrijpelijke moderne hoogbouw in het hartje van de stad. Terra Architectura 4/5 - 2005

33

Zwerven tussen Sevilla en Córdoba

Terra Architectura 8 - 2005

Zwerven tusse Sevilla en Córd

33

Terra Architectura 8 - 2005

Bravo Brussel Van welk Brussel moet men houden? Ik besluit het niet te weten en wil ze allemaal.

H o e k a n e e n s t a d z i c h o n t t r e k k e n a a n h a a r e i g e n i m a g o ? Ze g h a r d o p B r u s s e l en de armen zullen in hulpeloosheid omhoog gaan, in welk gezelschap men

z i c h o o k b e v i n d t . E r i s g e e n n a a m va n e e n s t a d z o g e a s s o c i e e r d m e t h e t n e g a tieve, het onmogelijke, zelfs met het absurde. Met geldverkwisting , met regel-

g e v i n g e n m e t o n d e m o c ra t i s c h e b e s l u i t vo r m i n g . Wa a r s c h i j n l i j k i s e r i n g e e n e n k e l E u r o p e e s l a n d e e n n a a m va n e e n s t a d z o m o e d w i l l i g m i s b r u i k t d o o r d e

n a t i o n a l e p o l i t i e k . I e d e r e p o p u l i s t i s c h e p o l i t i c u s h e e ft h e t o v e r d e m a c h t va n

B r u s s e l . Vo l g e n s B r u s s e l … , B r u s s e l h e e ft b e s l i s t d a t … , i n B r u s s e l w i l m e n … , d e r e g e r i n g s l e i d e r s b i j e e n o p d e t o p i n B r u s s e l , d e E U i n B r u s s e l , d e N AVO i n

B r u s s e l . H e t n o e m e n va n d e n a a m va n d e z e s t a d i s t o t d e m a g o g i e v e r w o r d e n . 62

Terra Architectura 6/7 - 2005

Terra Architectura 6/7 - 2005

63

Ze zouden

hoger op het plateau groeien, daar waar de steilere

weilanden voorgoed overgaan in het bergbos. Op de oude appelbomen. Ze zouden er al honderden jaren staan. De bewoners uit het dorp hadden mij er wel over verteld, ik was er voor gewaarschuwd. Hier op het platteland leven de mensen van de nuances, ver weg van de furie van het stadslandschap, zei Jean François tegen me. Behalve daarboven, voegde hij er eerbiedig aan toe. Jean François die in de oude smidse woont kon er niet over zwijgen. Hij is dan ook schrijver en schrijvers praten graag, vooral bij het aperitief.

De vader

van Jean François die later naar de stad verhuisde van-

wege een vrouwengeschiedenis, zo werd verteld, had het verhaal gehoord van ene Janvier, de overgrootvader van Pierre, de zoon van de koster die nu postbode is. De koster zelf was jong gestorven; op een dag hebben ze hem gevonden, gewoon dood. Die Janvier is een studiegenoot geweest van Louis, wiens vader bij het leger had gezeten en de Grote Oorlog nog had meegemaakt. Hij is nu ook dood, maar van hem kwamen de verhalen die nu nog verteld worden, hoe zij zich met het hele eskadron hadden moeten terugtrekken daarboven tussen het struikgewas aan de rand van de bosrand. Met zicht op de fruitbomen. Het was winter net zoals nu, maar gelukkig geen sneeuw. Dan zou de vijand hun sporen hebben kunnen zien nietwaar. Zij zaten daar dus verschanst en wachtten af. Geweer in de aanslag, de grendels vooruitgebracht en omgelegd, de handen stram van de kou, de vingers van de gebreide handschoenen te haastig afgeknipt. Dit zou de grote confrontatie worden, het finale treffen, de uiteindelijke afloop. Fiston grapte al over een monument dat hier zou komen te staan te hunner ere. Fiston grapte altijd maar nu luisterde niemand. Wat ze wel hoorden waren de blaffende stemmen van de naderende vijand. Links, nee rechts, dan weer meer naar achter. De geluiden echoden en leken wel van overal te komen maar nog was er niemand te zien. De spanning werd heviger dan ooit, iedereen voelde het einde naderen en dacht nog snel aan zaken waaraan men dan even dient te denken. Een lief, een kind, wat geld op de bank. Louis wist niet of hij zijn bril moest afzetten of juist niet. Op het moment dat de eerste silhouetten van de vijand in beeld kwamen werd het plotseling en heel intens stil. Geen vogel te horen, geen geritsel, geen woord. Alles wat er bestond in de wereld kwam hier in dit ogenblik tezamen. Er was geen beweging, er was geen wind. Toen ging de zon aan. Ze scheen met zulke gulle stralen op de bossen mistletoe die in de fruitbomen groeiden, waardoor die als onwereldse elfenbomen midden in volle winter stonden te fonkelen alsof ze op dat eigen moment tot leven waren gekomen. De hoofdman van de vijand hief zijn arm de hoogte in, keek naar de maretakstruiken, riep iets onverstaanbaars en gaf het teken voor de aftocht.

De boom 26

Langzaam verdwenen de stemmen. Sindsdien is dit een heilige plek geworden, sprak Jean François, de schrijver, met dikke tong. Maar dat was van de wijn en niet van de spanning.

27

Terra Architectura 8 - 2005

Terra Architectura 8 - 2005

Belevings economie W e l k e

k e n n i s

v e r e i s t

d e

b u i t e n r u i m t e

v a n

m o r g e n

De wereld verandert met een bijna niet te volgen vaart. Economie beheerst ons leven, maar datgene wat de economie bepaalt, verandert ook. Van product wordt het dienst, van dienst wordt het beleving. Beleving staat voor

cultuur. Voor een stad als Rotterdam is cultuur pure economie. In de loop van 2005 wordt zelfs een gezamenlijke

nota van de ministeries van EZ en OCW over ‘Cultuur en Economie’ aangekondigd. De landschapsarchitectuur is in zijn huidige traditionele en statische vorm niet in staat deze ontwikkelingen te volgen. Willen de ontwerpers van de buitenwereld van morgen nog op een essentiële manier een bijdrage kunnen leveren aan het geluk van de mensen, dan zullen ze hun kennis moeten verbreden..

12

Terra Architectura 4/5 - 2005

Terra Architectura 4/5 - 2005

13

Renzo Piano in Bern Klee is geboren in Bern en dit Zentrum is zijn monument geworden.

dat er binnen nog het een en ander aan dient te gebeuren. Ondanks

worden voor jong en oud, uit alle sociale klassen. Een plek waar

gebouwen laat terugkomen, zoals het gebruik van monumentale en

Het is meer dan een museum, het moet een ontmoetingsplaats verschillende kunstvormen bijeen komen, waar niet alleen 4.000

werken van Klee zijn bijeengebracht, maar waar ook ateliers aanwezig zijn, een kindermuseum, een bibliotheek en researchcentrum en een auditorium met 300 zitplaatsen. Daar wordt gemusiceerd want

naast de tentoonstellingsagenda is er een ware concertagenda.

14

Terra Architectura 6/7 - 2005

opvallende trappen – hier weer een van hout, die lijkt te zweven – of de gezellige luie zithoek met zicht op het omringende landschap, is

het net of het gebouw zich niet leent voor datgene waar men als bezoeker in de eerste plaats toch voor komt, de tentoonstelling.

Integratie, stimulatie en revaluatie.

Architecten van complexe projecten als deze tonen graag de schets

Hiermee zijn al twee kenmerken geschetst van dit gebouw, dat ont-

figuur of soms alleen een kleurenimpressie. Bij de schets hoort een

worpen is door de Italiaan Renzo Piano. Het diende in het landschap

Een hommage aan Paul Klee

enkele grote karakteristieke elementen die Piano in veel van zijn

te zijn opgenomen en het moest veel activiteiten kunnen herbergen. Daarnaast zou het een hommage moeten zijn aan de kunstenaar

Paul Klee en zijn immense hoeveelheid werk moeten herbergen. De stad Bern bezat al veel werk van Klee en schoondochter Livia KleeMeyer schonk nog eens 690 werken uit privaat bezit.

Maar het moest tegelijkertijd een opvallend gebouw worden, waar internationale aandacht voor zou komen. Het moest toeristen uit

de hele wereld naar Bern laten komen, een stad waar verder alleen een klassieke en traditionele architectuur te vinden is. Renzo Piano (Genua 1937) kennen we allemaal van zijn eerste grote gebouw dat

internationaal van zich deed spreken, toen men bij de opening in

waarmee hun denken begon. Een paar lijnen, een geometrische

idee en een verhaal. Ook hier is dat het geval en zelfs het logo van het Zentrum toont deze eerste lijn, de golf waaronder de binnenwereld verborgen ligt, de golf van het landschap.

Het schetsje helpt veel mensen om de essentie van het gebouw te begrijpen, maakt de benadering helder. Al het andere dat volgt in het ontwerp hoort die klare lijn verder uit te werken en te verduidelijken, maar wanneer het gebouw er uiteindelijk staat, is dat eerste

schetsje vaak amper te herkennen. Het is verwrongen en veranderd door andere gedachten, door foutief materiaalgebruik, of het was misschien toch niet zo’n sterk idee. Renzo Piano is een te groot

architect om zoiets te laten gebeuren met een van zijn gebouwen. Hij kan bij de top drie van de wereld gerekend worden en is bekend

1978 dacht dat het nog niet klaar was, omdat er nog een mantel

om zijn heldere analyse van het programma en zijn bijzondere ver-

kunnen stellen dat er juist het tegenovergestelde aan de hand is,

schip in de haven van Amsterdam, houten maskers als een cultureel

omheen moest: het Centre Pompidou te Parijs. Hier in Bern zou je

taling ervan in een uitzonderlijke vormgeving. Een gebouw als een

Terra Architectura 6/7 - 2005

15

Modegids 2005 Alle trends van het nieuwe seizoen

Tropische bloemenzee Speelse Safari Zakelijk elegant

Nieuwe Navy Zachte Romantiek deze pagina:

modeboekje voor Margriet, pagina's voor Midi

K

BE AUT Y tekst Rini Prijs

Steun roze!

De maand oktober staat weer in het teken van Pink Ribbon, de campagne tegen borstkanker. Heel veel bedrijven ondersteunen deze campagne. Speciaal hiervoor biedt Babyliss een hairstyle-apparaat aan, in roze en met een fraai leren etui. De prijs is €69,99, waarvan €10 rechtstreeks naar de Stichting Pink Ribbon gaat. Het apparaat maakt weerbarstig haar in een mum van tijd mooi glad. Leuk om cadeau te krijgen of te geven, of alvast voor Sinterklaas of Kerstmis in te slaan.

Nieuwe 50+ crème! Kim Basinger, 52 jaar, is het nieuwe 50+ gezicht van Lancaster. “Door de jaren heen ga je de dingen anders zien. Je leert dat schoonheid geen leeftijd kent.” Een oudere huid heeft het moeilijk. Hij vernieuwt zich niet meer zo gemakkelijk en is lastig op het gebied van voeding. Tot nu toe was het niet mogelijk om de ingrediënten van voedingssupplementen in een crème te stoppen op zo’n manier dat ze ook daadwerkelijk werden opgenomen door de huid. Lancaster ontwikkelde een 50+ verzorgingslijn die de huid maximaal voedt, herstelt en verstevigt. Het resultaat is

Bloemen & leer ‘Kelly Calèche’ is de nieuwste geur van Hermès, ooit een zadelmakerij en nu een gerenommeerd mode- en parfumhuis. Echt iets voor paarden-

een stevige, stralende huid, die zacht, rustig en comfortabel aanvoelt. De lijn heet Differently Nutri-Dermo Skin en bestaat uit een dag- en een nachtcrème, een oogcrème, lipverzorging, en een klikstick met penseel om vermoeide trekken gedurende de dag de baas te blijven. Prijzen van €32 voor de Lip Plump Care tot €99 voor de Night Multi Recovery Cream.

meisjes, jong én oud! €90

Glanzend haar Het is bijna herfst, hoog tijd om het haar dat door de zon wat van zijn glans verloren heeft, een oppepper te geven. Dat kan bijvoorbeeld met Pure Glans van Guhl. U kunt kiezen uit een shampoo, een conditioner, een anti-pluislotion en een

voor 100 ml.

glansspray. Prijzen van €5,49 tot €6,99.

Pure Care, no nonsens verzorging voor de gevoelige huid. Verkrijgbaar bij de apotheker, van €7,95 tot €13,95

M i d i 10 • 2 0 0 7

3

hm 2005

hm heeft u verrast, laat u nu overdonderen: hm richt de blik op buiten en ziet wat anders ongezien zou blijven. hm, het magazine in boekvorm, gaat over tuinkunst, architectuur, steden en gastronomie. hm is gevonden schoonheid op onverwachte plaatsen. hm neemt u mee naar het Spaanse Cadiz, laat u wandelen De mooiste in het Franse Nancy en confronteert tuinkunst, bijzondere steden, indrukwekkende u met het oer Nederlandse De Steeg. Ook dit jaargastronomie, is er een jaaragendaperfecte met landschappen, fotograactiviteiten, exposities, websites en fie, verrassende architectuur, interviews, en een bijzondere gebeurtenissen.

hm is een vondst.

jaaragenda in één almanak.

SBN 90 269 2953 6

789026 929533

hm 2006

hm 2005

H e t M a g a z i n e i n b o e kvo r m

hm hm 2005 2006 hm 2005

ISBN 90 269 2969 2

www.hm-info.nl nur 450 Van Holkema & Warendorf

Van Holkema & Warendorf maakt deel uit van Unieboek bv, Houten/Antwerpen

Van Holkema & Warendorf

hm2005 en hm2006, 'Het Magazine in boekvorm', over steden, architectuur, interviews, gastronomie, fotografie, tuinkunst en landschappen. Het ontwerp is geïnspireerd op de eigen, soms vernieuwende zienswijze van de schrijvers en fotograven. Zoals beoogt zijn het vlotte, eigentijdse tijdschriftachtige boeken geworden. Formaat 17x23 cm, 320 pagina's per boek (Unieboek 2005/2006) deze en volgende 2 pagina's:

Voor dit gerecht gebruik je pasta die gemaakt is met de inkt van de inktvis en die tijdens het koken letterlijk inktzwart wordt. De vissige smaak van de pasta vormt een sublieme combinatie met de verfijnde smaak van sintjakobsschelpen en de geurige citroen. Gooi de oranje kuit weg als je er niet zo van houdt. Wil je de kuit wel gebruiken,voeg die dan pas op het laatste moment aan het gerecht toe, zodat de kuit nét gaar en doorschijnend kan worden.

Zwarte pasta met sintjakobsschelpen en citroen P a s t a n e r a c o n l e c a p e s a n t e a l l i m o n e (4

personen) Ingrediënten

10 verse sintjakobs-

schelpen

Eten al fresco

2 citroenen

350-400 gr zwarte pasta met inktvisinkt

olijfolie extra vierge om in te bakken

Bereiding Laat een koekenpan gloeiend heet worden. Bestrijk de bodem met een beetje olijfolie en schroei de schelpdieren dicht in 2 minuten per kant. Rasp schil van de citroenen en pers ze uit. Zet allebei apart . Breng een grote pan gezouten water aan de kook, doe de pasta erin en roer. Kook de pasta beetgaar,laat goed uitlekken en doe terug in de warme pan. Doe de sintjakobsschelpen bij de pasta in de pan en voeg rasp en sap van de citroenen en circa 4 eetlepels olijfolie toe. Breng op smaak met zout en peper.

zeezout en peper uit de

Zet de pan weer op de warmtebron en schep het gerecht nog 1 minuut, zodat

grote handvol gladde

Doe de pasta in een verwarmde schaal en bestrooi voor het opdienen met de

molen

peterselie, gehakt om te serveren

het door en door warm kan maken. peterselie.

Dit artikel is een bewerking uit het boek ‘Zonnige buitengerechten uit Italië’ van Valentina Harris uitgegeven door Van Dishoeck/Unieboek BV, Postbus 97, 3990 DB Houten. ISBN nr 90 269 2908 0. Fotografie: Sam Bailey www. vandishoeck.nl

216

Lodewijk XIV

Zelfs een Zonnekoning kan niet van de wind leven

(Louis Quatorze),

(05-09-1638 - 01-09-1715), bijgenaamd de

Zonnekoning (Le Roi Soleil),

was van 14 mei 1643 tot zijn dood koning van Frankrijk. Zijn grafschrift zou het volgende zijn:

‘Ci-gît Louis le Petit, ce dont le peuple est ravi.’ ‘Hier rust Louis de Kleine, waar het volk niet rouwig om is.’

‘S’il eut vécu moins de 20 ans, il eut été nommé le Grand.’ ‘Had hij 20 jaar minder geleefd, zou hij de Grote geweest zijn.’

Het eerste deel van zijn regeerperiode werd hij gezien als een uiterst goede koning, die Frankrijk vooruit hielp op allerlei vlakken. De laatste 20 jaar van zijn regering waren echter heel wat minder. Onder andere de luxe van Versailles stak schril af tegen de situatie waarin het volk leefde.

Potager du Roi 168

1964 Angri, Zuid-Italië, de setting als in een zwart-wit film van de beroemde regisseur Vittorio de Sica. 1 : Angela Cannavacciulo en Giovanni d’Antuono zijn verloofd en hebben een heftige ruzie. Trots draait Angela zich van Giovanni af en weet het nu zeker: zij besluit met haar zussen en moeder mee te gaan naar Nederland, waar haar broers zich net hebben gevestigd.

Scène

Als de trein al twee uur onderweg is wordt Giovanni door een vriend op de hoogte gebracht van de beslissing van Angela. Hij stapt in zijn auto en rijdt met hoge snelheid naar Bologna, waar de trein 12 minuten stil zou staan. Angela stapt het perron op om koffie te halen en ziet Giovanni. Langzaam lopen zij op elkaar toe en Angela zegt met enigszins gebroken stem: ‘Voorlopig ga ik weg en daarna zien we wel.’ Haar zusters en moeder kijken vanuit de coupé verwachtingsvol toe. Getergd blijft Giovanni achter en ziet met vochtige ogen de trein langzaam het station uitrijden, hij zwaait niet. Einde scène.

Scène 2: gastronomie

Familie d’Antuono Smaak, traditie en temperament

152

h m 2006

Penne con salsa di pesto e pomodorini a ciliegia (zie pag. 158)

153

h m 2006

157

reportage

Kinderen bedenken sneller een droomhuis dan een droomtuin

worden, en vaak is hun vader of moeder dat dan ook. Een belangrijk onderdeel van de rondleiding vormt de maquette van het Theepaviljoen in Nationaal Park Veluwezoom bij Rheden, van de Architectengroep. Dit Theepaviljoen is een mooi voorbeeld van een transparant gebouw, dat door de omliggende natuur mooi is opgenomen. En tegelijkertijd is het een toonbeeld van energiezuinig en duurzaam bouwen. De functie en de vorm van het Theepaviljoen worden besproken, en met name de groene elementen worden er uitgelicht: de boom midden in het gebouw, het gras en het mos op het dak. Dit zijn belangrijke voorbeelden van hoe je ‘groen’ vorm kunt geven in een maquette. Vanuit het NAi-gebouw hebben de kinderen een mooi uitzicht op het naastgelegen Huis Sonneveld. De twee begeleidsters leggen uit dat dit huis weliswaar geen doorsnee huis is, maar dat je wel mooi kunt zien hoe de tuin en de borders rondom het huis aangelegd zijn. 46

Uiteindelijk komen de kinderen in de workshopruimte. Daar wordt bij een stadsmaquette uitgelegd dat de kinderen nu zelf een maquette van hun ideale groene leefomgeving gaan maken, en dat het daarbij van belang is, op welke plek deze zou moeten komen. Dan gaan ze aan de slag, dit is het moment van de waarheid. Er zijn kinderen bij die gelijk naar de bak met materialen lopen en lijm en schaar ter hand nemen, en er zijn er ook die naar het maagdelijk witte papier blijven staren. Maar met wat hulp van de workshopleidsters is het alras een geplak en geknip van jewelste. De boomhut blijkt een favoriete groenplek te zijn. Het valt de leidsters op dat hele jonge kinderen veel makkelijker hun fantasie de vrije loop laten dan de wat oudere kinderen. Bij de oudere kinderen moet het gauw echt lijken en dat geldt voor de kleintjes blijkbaar minder. De kinderen houden hun concentratie gedurende

Het NAi wil met het geven van deze workshops bereiken, dat kinderen zich een beeld gaan vormen over hoe groen hun eigen stadsomgeving eigenlijk is.

h m 2006

47

De Methode Michel Lafaille

De Methode Een praktische en inspirerende handleiding voor uw tuinontwerp

Unieboek

Michel Lafaille Unieboek

De Methode is een boek met een praktische en inspirerende methode voor uw tuinontwerp. Het boek bestaat uit drie aparte delen die ieder een eigen onderwerp en sfeer hebben maar tezamen toch 1 boek vormen. Ik heb het boek een beetje chique rustige sfeer meegegeven zodat je wordt uitgenodigd te gaan zitten lezen. Formaat 23 x 28 cm, 144 pagina's. (Unieboek 2006)

deze en volgende pagina:

Landschap zonder horizon Het landschap is voor de mens een omgeving die met één blik is te overzien. De horizon verleent aan die omgeving een niet-eindigend karakter, want achter de horizon is altijd weer iets anders. Horizon betekent gezichtseinder, verschiet. Het is eigenlijk een Grieks woord – begrenzende (cirkel), gezichtseinder – dat (aanvankelijk in een verbogen naamval, vandaar de vormen met t) in het latere Latijn en in de Romaanse talen is overgenomen en ook bij ons, waarschijnlijk in de zestiende eeuw en stellig wel door de zeevaart, in gebruik is gekomen.

108

109

118

119

Over de pergola Er bestaan nogal wat misverstanden over het zelfstandig naamwoord ‘pergola’. Het begrip ‘zelfstandig’ is hier niet toevallig gebruikt, want als er een duidelijk zelfstandig element in de tuin opduikt, dan is dat wel de pergola. In het kader van dit boek is het niet mogelijk om alle pergola’s te belichten en te onderzoeken. Wees echter gewaarschuwd dat er veel verval­ sing op de markt is, in het bijzonder onder de luxere pergola’s die tegenwoordig on line via internet worden aangeboden en direct te bestel­ len zijn.

76

77

Stadstuinen Michel Lafaille

Michel Lafaille

Stadstuinen 24 uitgewerkte mogelijkheden

Unieboek

Unieboek

In dit boek worden 24 uitgewerkte voorbeelden van stadstuinen getoond en beschreven. Bij het ontwerpen van dit boek heb ik elke tuin een eigen kleur gegeven om zo nog duidelijker elke tuin een eigen sfeer te geven. Formaat 23 x 28 cm, 160 pagina's. (Unieboek 2006) deze en volgende pagina:

Opdrachtgever Een garagebedrijf aan de rand van de stad. Het platte dak biedt de mogelijkheid om een daktuin of een dakterras aan te leggen. Dat zouden de eigenaars heel prettig vinden, want ze hebben verder geen tuin. Het hoeft geen groene oase te worden, maar ze zijn de hele week al druk in de weer en onder de mensen, dus in het weekend is het fijn om echt alleen te zitten, onder de wolken.

Ontwerp Na enig technisch onderzoek bleek dat een echte daktuin erg moeilijk en kostbaar zou worden, omdat het dak qua draagkracht niet geschikt was. Los van de grond en de beplanting moet een daktuin ook water kunnen bergen en dat betekent veel gewicht. Een simpel terras was technisch gezien wel mogelijk en dus werd daarvoor gekozen. Samen met een tuinontwerper die ze voor advies hadden ingehuurd, ontstond toch iets aparts. Een parterre is een vlak bloemperk in de tuin, dikwijls toegepast om vanuit het huis op neer te kijken. Hier werd dat een spel van materialen in plaats van bloemen. Enkele kleine boompjes in verborgen plantbakken, een speels waterelement en het effect van een terras in een terras. De grote parasols zorgen voor kleur. Terwijl ze liggen te zonnen spuit het waterspuwertje koele frisheid in het rond.

Beplanting Als bomen kozen ze in overleg met de kweker voor goudiepen. Die kunnen strak worden teruggesnoeid, zelfs tot op de stam. Daardoor geven ze niet te veel gewicht, maar door hun gouden glans toch een sterke natuurlijkheid aan het hele platje. Als u toch verder wilt gaan op het eigen platje, let dan op het volgende. Op een daktuin of dakterras dient in een verborgen onderlaag een natuurlijk milieu te worden nagebootst

De parterretuin

voor de beplanting. Daar bestaat wel goede literatuur over en er zijn goede vaklui in deze specialisatie. Ga echter nooit zelf op eigen houtje aan de slag, er is al menig dak ingestort of ingescheurd.

Materialen Betontegel 50 x 50 centimeter: 20 m2 • L-element beton 0,2 hoog: 46 meter • Tegel 50 x 50 centimeter: 12 m2 • Grijze Ardenner split: 44 m2 • Waterspuwer: 1 stuk • Grote parasols in kleur: 1 of 2 stuks • Goudiep 3 meter hoog: 7 stuks • Plantenbakken geprepareerd voor bomen

72

73

74

Foto’s Het hier getoonde kroezelige blad

van het water voor goede zuivering,

is van de iep, maar elke smal groei-

want in de zomer kan het in een ste-

ende boom kan hiervoor worden ge-

nen tuin warm worden en dan is het

bruikt. Neem bomen die niet breder

water kwetsbaar.

dan 0,80 meter worden, dus 35 centi-

Leef u uit in de grote parasols (of

meter rond de stam. De bomen kun-

grote paraplus als u in de zomerre-

nen ook in grote bakken op het grind

gen ook buiten wilt zitten). Niet zo-

worden geplaatst, waardoor een

maar de eerste de beste, maar ga op

strakke lijn ontstaat. Kies voor een

zoek of laat er eentje maken. De stof

boom die sterk spreekt, aangezien er

kan de stenen wereld verzachten, de

verder geen groen wordt gebruikt in

kleur kan schreeuwen of het motief

deze tuin. Misschien een boom met

kan heel kunstzinnig zijn. Leer van

een sterke herfstkleur of een mooie

de traditie.

vruchtboom met bloesem. De plek kan een rustige zithoek worden met het geluid van het water of een lekkere speelplek met het spel van het water, al naar gelang de behoefte. Zorg naast de afvoer

75

74

Het vlakke Parterre betekent letterlijk ‘op de

jaren zeventig en die tuinen waren

grond’, maar we bedoelen er in een

vooral vochtig en vies. Het was al-

huis een benedenverdieping mee

tijd een heel gedoe om erin en eruit

of buiten een vlak bloemenperk. In

te komen als je weer eens iets was

elk geval staat de kijker erboven en

vergeten wat nog op het aanrecht

kijkt hij naar beneden. Het kan aan-

lag. Ga dus niet te diep en neem

genaam en spannend zijn om met

zoals hier getoond 3,5 x 3,5 meter

die situatie in een ontwerp te spelen.

als minimum voor de zitplek.

Ook in een normale tuin kan hiermee

Met dit voorbeeld kan er worden

worden gespeeld. De kijker moet

gevarieerd met het materiaal, door

het grijze grindvlak binnenstappen

bijvoorbeeld een tegenstelling te

om naar het verdiepte vlak met de

scheppen tussen het harde grijze

tegels toe te stappen. Er kan zelfs –

grind en lager het zachte groene

afhankelijk van de ruimte – nog een

gras, of andersom.

derde niveau worden toegevoegd. Let er wel op dat u genoeg ruimte hebt om te zitten of om stoelen neer te zetten, want anders ontstaat de beroemde zitkuiltuin uit de

76

77

Spread uit VIVA. Ik heb voor diverse tijdschriften gefreelanced. Deze pagina is van mijn hand. 2003

Affiche i.o.v. culturele Hoofdstad Amsterdam. Formaat 84x60, 1988

Twee spreads uit AvantGarde, waar ik in 2003 heb gefreelanced.

Gardens & Country was een nieuw blad. Ik heb hiervoor het basis-ontwerp gemaakt en voor het eerste nummer de lay-out gedaan. Het blad is vrij hoog gepositioneerd. De sfeer gemoedelijk en warm. Het gaat over het genieten van het buitenleven en voor even ontsnappen aan het hectische bestaan. Formaat 23x30 cm, 172 pagina's. (TTG-2002) deze en volgende pagina:

Pagina’s uit Residence. Daar heb ik de kunst van het weglaten ontdekt. Ik was tweede vormgever bij Residence, de pagina’s die je hier ziet zijn geheel door mij ontworpen. (TTG-2001) deze spread:

Buitengewoon is een tuinblad voor een heel brede doelgroep, laagdrempelig en toch ook boeiend voor echte tuinliefhebbers. Ik heb voor Buitengewoon een nieuwe basis-opzet gemaakt en ben daar als art-director blijven werken. 23x30 cm, 76 pagina's (TTG 1999-2001) deze en de volgende pagina:

boven:

Omslag VPRO gids (VPRO-1997)

Logo (en briefpapier) voor een Europese organisatie (oeil-1990) onder:

De Nederlandse Woonbond is een landelijke organisatie die zich inzet voor bewonersbelangen. Ik heb hun huisstijl ontworpen, waaronder: logo’s, briefpapier voor alle afdelingen en ander correspondentiemateriaal, het tijdschrift Woonpeil (waarvan hierboven twee covers), de Huur­ders­krant, folders en brochures. (Nederlandse Woonbond 1990-1991) op deze pagina: