Cultuureducatie in Amsterdam 2012
M CCA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
Cultuureducatie in Amsterdam
Met handen, hoofd en hart
M CCA
Woensdag 28 maart 2012, Amsterdam
440 1016 GD Amsterdam Op 28 maart organiseerde Mocca voor de zesde keer ‘Cultuureducatie Keizersgracht in TAmsterdam’. 020 - 620 9567 F 020Op - 523deze 0955 dag ontmoetten EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl scholen, kunstenaars en culturele instellingen elkaar. Net als vorig jaar vond de dag plaats in muziekmakers centrum MuzyQ. Het thema was ‘Met handen, hoofd en hart’.
Wethouder Carolien Gehrels spreekt de zaal toe
Nieuw bij deze editie waren de ochtendprogramma’s: één voor MATCH ONDERWIJS AMSTERDAM (CJP), en één het voortgezet onderwijs over deCULTUUR Cultuurkaart voor beleidsmedewerkers op het gebied van cultuur en educatie uit de Metropoolregio Amsterdam. Na het ochtendprogramma kwamen ook de overige deelnemers aan de dag binnen. Het middagprogramma begon met de netwerklunch, waar scholen en aanbieders op informele wijze nieuwe contacten konden leggen en oude contacten konden aanhalen. Deze lunch werd muzikaal begeleid door Sheilish Bhagwandin van Young, Gifted & Black op de piano.
Het aantal bezoekers overtrof dat van vorig jaar. Alle workshops en de ochtendprogramma’s zaten vol. In totaal waren er meer dan 400 bezoekers, waaronder 103 personen uit het PO en 78 uit het VO. Daarnaast waren er 140 vertegenwoordigers van culturele instellingen en 120 beleidsmakers, kunstenaars en directieleden aanwezig.
Het aantal bezoekers overtrof dat van vorig jaar MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>> 1
© Anouck Wolf
© Anouck Wolf
Na het plenair programma met Carolien Gehrels (wethouder Kunst en Cultuur), Peggy Brandon (directeur Mocca) en keynote speaker Paul Collard (directeur Creativity, Culture and Education) namen bezoekers deel aan gevarieerde workshops. De dag werd afgesloten met de cultuureducatie-informatiemarkt.
Cultuureducatie in Amsterdam 2012
Ochtendprogramma voor beleidsmakers
Gusta Lebbink tijdens de beleidsmakersbijeenkomst MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>> 2
© Ada Nieuwendijk
© Ada Nieuwendijk
M CCA
Gusta Lebbink (hoofd afdeling Maatschappij &440 Ruimte bij de gemeente Aalsmeer) Keizersgracht 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955 sprak over regionale samenwerking op EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl het gebied van cultuureducatie, zowel op beleidsniveau als uitvoerend niveau. Peggy Brandon (directeur Mocca) vertelde over hoe Amsterdam zes jaar geleden heeft gekozen voor vraaggestuurde cultuureducatie en de oprichting van een Mocca-directeur Peggy Brandon opent het plenaire gedeelte expertisenetwerk voor cultuureducatie. Vervolgens besprak zij de uitdagingen In het ochtendprogramma voor beleidsmakers vertelden vijf waar het Amsterdamse cultuurbeleid nu sprekers elk vanuit hun eigen expertise over cultuureducatie. voor staat. Cees Hageman (adviseur cultuureducatie voor onder andere de provincie Noord-Holland en het Cultuurparticipatiefonds) ging Ten slotte stelde Leon Muilwijk (werkin op de algemene kaders van de regeling ‘Cultuureducatie met zaam bij Edu-Art, zelfstandig trainer en kwaliteit’, zoals deze vanuit het Fonds voor Cultuurparticipatie conceptontwikkelaar) zich de vraag of wordt uitgewerkt. In het bijzonder stond hij stil bij de begrippen het mogelijk is om van cultuureducatie de kwaliteit, doorlopende leerlijnen en samenwerking. motor te maken van de stedelijke economie. Hij betoogde dat elke investering in Xandra de Vroom (programmaleider brede school PO Rottercultuureducatie rechtstreeks bijdraagt dam) besprak het programma ‘Denken, Voelen, Doen’ van de aan creativiteitsontwikkeling: dé kerngemeente Rotterdam. Dit initiatief is in het leven geroepen competentie van de 21ste eeuw. om scholen te stimuleren om muziek, filosofie, dans/drama en beeldende vorming te integreren in het curriculum. Het doel van het project is om de schoolprestaties van de leerlingen te verbeteren.
Cultuureducatie in Amsterdam 2012
Dit programma stond voor een groot deel in het teken van de veranderingen van de Cultuurkaart. Mocca accountmanager voortgezet onderwijs Clare McGrath verzorgde het openingswoord. Hierna werden de deelnemers bevraagd door Moccaquizmasters Loraine Montroos en Martijn Pool: hoe goed zijn de deelnemers op de hoogte van jongerencultuur? De winnaar kreeg een jongerencultuurprijzenpakket.
M CCA
Keizersgracht 440 1016 GD Amsterdam T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
© Ada Nieuwendijk
Walter Groenen, directeur van het CJP, gaf een presentatie over de cultuurkaart nieuwe stijl. In de nieuwe vorm is het uitgangspunt dat scholen 10 euro per leerling investeren in een Cultuurkaart en hier 15 euro aan cultureel tegoed voor terug krijgen. Hij vertelde ook over het onderzoek dat CJP heeft uitgevoerd in samenwerking met Motivaction en Young Works. Het CJP-model verdeelt jongeren in vier cultuurtypes. Deze types hebben elk een heel verschillende kijk op kunst en cultuur. Het model geeft een genuanceerder beeld van de culturele belevingswereld van jongeren, waardoor deze effectiever te bereiken zijn. De scholen maakten goed gebruik van de mogelijkheid om vragen te stellen.
Informatiebijeenkomst muziekeducatiepilot
De ochtend werd afgesloten door Moccaaccountmanager Olivia Glebbeek. Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden in de Bijlmer en in India liet zij zien welke effecten cultuureducatie kan hebben. Cultuureducatie leidt niet alleen tot uitbreiding van kennis, maar kan ook zelfbewustzijn en sociale cohesie creëren. De deelnemers aan de ochtend waren na afloop weer volledig op de hoogte van Cultuurkaart en jongerencultuur, en vervolgden hun gesprek tijdens de netwerklunch.
Deelnemers netwerken tijdens de lunch
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
>> 3
© Ada Nieuwendijk
Ochtendprogramma voor het voortgezet onderwijs
Cultuureducatie in Amsterdam 2012
Plenair Programma Peggy Brandon gaf vervolgens de aftrap voor de Mocca-Academie, het nieuwe initiatief van Mocca om verdieping, kennisoverdracht en netwerken van hoge kwaliteit te bieden. Voor meer informatie over de activiteiten van de Mocca-Academie kunt 440 u kijken op www.mocca-academie.nl Keizersgracht 1016 GD Amsterdam
M CCA
T 020 - 620 9567 F 020 - 523 0955
[email protected] | www.mocca-amsterdam.nl
© Anouck Wolf
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
Paul Collard, voormalig Kunstschouw van Amsterdam en directeur van Culture, Creativity and Education, begon zijn keynote speech met een anekdote over zijn zoon, die illustreerde dat korte, incidentele contacten met cultuur geen invloed hebben op kinderen, en er zelfs voor kunnen zorgen dat ze een aversie tegen cultuur krijgen. Om dat te voorkomen, pleit hij ervoor om cultuureducatie een plek in het centrum van het curriculum te geven.
Paul Collard
Na de lunch opende Mocca-directeur Peggy Brandon het plenaire programma. Daarna sprak Carolien Gehrels, wethouder Kunst en Cultuur, over haar eigen ervaring met cultuur en het belang van cultuureducatie voor de stad. Met het Basispakket Cultuureducatie wil de gemeente Amsterdam zorgen dat het basisonderwijs per week 3 uur aan muziek, beeldende vorming en cultureel erfgoed besteedt.
MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM
Door middel van cultuureducatie kan emotie worden teruggebracht in de klas. Verder leren kinderen vaardigheden die ze normaal niet op school krijgen bijgebracht. Ook voor het ontdekken van normen en waarden en het ervaren van hun eigen lichaam is cultuureducatie essentieel. Cultuureducatie bereidt kinderen voor op de 21ste eeuw, waarin de kennisen creatieve economie centraal staat. Paul Collard verwoordde het als volgt: ‘The arts are fundamental in developing you as a human being’. Het plenaire programma met daarin de toespraken van Peggy Brandon, Carolien Gehrels en Paul Collard kunt u terug kijken op www.mocca-academie.nl
>> 4
Cultuureducatie in Amsterdam 2012
Workshops
‘Dat het gedrukt staat’ door GWA
De elf workshops waren toegankelijk voor zowel scholen als culturele instellingen. Ze hadden zeer uiteenlopende onderwerpen: van thaiboksen tot de fijne kneepjes van het fondsenwerven en van de wondere wereld van de waterfluit tot dansexpressie.
In ‘Het Speciaal Onderwijs stelt zich voor’ lieten docenten uit het SO zien dat ze heel actief zijn op het gebied van cultuureducatie. Toch zijn culturele instellingen en kunstenaars vaak nauwelijks op de hoogte van wat allemaal kan in het speciaal onderwijs. In deze workshop maakten deelnemers kennis met mensen uit de praktijk en hun cultuureducatieprogramma.
In ‘Re-Set (je gehoor)’ nam geluidskunstenaar Martien Groene veld de deelnemers mee in de wondere wereld van de waterfluit. In ‘Pixellation’, de workshop van Cinekid, leerden de deelnemers in een uur een stop-motiontechniek die ze direct konden toepassen in de klas. ‘Als je erover danst, begrijp je het beter’ was de workshop van Anja Boer waarin ze liet zien hoe je dansexpressie kunt gebruiken ter ondersteuning van de cognitieve, emotionele, motorische en sociale ontwikkeling van kinderen. ‘Thaiboksverdriet’ door De Toneelmakerij was een combinatie van thaiboksen en poëzie die heel goed is toe te passen in de onderwijspraktijk.
© Anouck Wolf
‘Rietveld en de stijl’ door Liesbeth Vos (ICC’er en interieuradviseur) bood veel handvatten voor in de klas. In ‘Dat het gedrukt staat’ van het Grafisch Werkcentrum Amsterdam maakten de deelnemers kennis met de inktrol, de drukinkt en de etspers. Na afloop namen ze een zelfgemaakt drukwerk en inspirerende ideeën mee naar huis.
De workshop van Paul Collard
In ‘Pak aan, geld voor cultuur’ door Arjo Klamer en ‘Fondsenwerving in het onderwijs’ door Deny de Jong opperden de workshopgevers verschillende manieren om geld voor respectievelijk culturele instellingen en het onderwijs te werven. Paul Collard gaf na zijn keynote speech een workshop over de effecten van creativiteit op het kind.
Thaiboxverdriet van de Toneelmakerij
>> 5
© Anouck Wolf
© Anouck Wolf
Stephanie van Tuinen van het Nationaal expertisecentrum voor Leerplanontwikkeling (SLO) gaf een overzicht van de laatste ontwikkelingen en mogelijkheden voor scholen en culturele instellingen op het gebied van leerlijnen voor cultuureducatie.
Cultuureducatie in Amsterdam 2012
© Ada Nieuwendijk
Cultuureducatie-informatiemarkt
Informatiemarkt oriënteerden leerkrachten zich op het cultuureducatieve aanbod
De middag eindigde met de cultuureducatie informatiemarkt, waar culturele instellingen en kunstenaars zich aan het onderwijs presenteerden. Hier gingen 140 instellingen en kunstenaars in gesprek met de aanwezigen van de scholen. Alle disciplines (dans, theater, nieuwe media / audiovisueel, beeldend kunst, multidisciplinair, bemiddelings- en begeleidingsorganisatie, cultureel erfgoed, muziek) waren vertegenwoordigd. Om 5 uur verlieten de ruim 400 deelnemers vol energie het gebouw, vastbesloten om zich nog meer in te zetten voor cultuur educatie op school en daarbuiten.
M CCA
CCA
EXPERTISENETWERK CULTUUREDUCATIE
Kleine Gartmanplantsoen 21 1017 RP Amsterdam T 020 - 620 9567 |
[email protected] www.mocca-amsterdam.nl | www.cultuurkaartamsterdam.nl
ENETWERK CULTUUREDUCATIE
6
