ctueel Uw kennispartner, voor nu en in de toekomst Rittal The System. Faster - better - worldwide. Digitale workflow heeft de toekomst

Innovaties Impulsen Vo o rd e l e n

ctueel

Uitgave 04/12

■ Digitale workflow

heeft de toekomst ■ Paneelbouw is

een vak ■ Service Desk Express ■ High-tech epoxy

in high-tech wartel

Uw kennispartner, voor nu en in de toekomst Rittal – The System. Faster - better - worldwide.

// I N H O U D

Pagina 2/3 Paneelbouw 2.0 Pagina 4 CM – ideale maten en ongekend veelzijdig Pagina 5 Systemen efficiënt ontwerpen en samenstellen Pagina 6/7 Svedex – betrouwbare flexibiliteit vanaf de basis

Paneelbouw is een vak. Daarvoor is technische expertise en een beheersing van ontwerpprocessen even onmisbaar als kennis van geldende normen en veiligheidsregels. Een van de meest belangrijke recente ontwikkelingen in de paneelbouw is de digitalisering van het werkproces.

Paneelbouw 2.0 Digitale workflow heeft de toekomst

Pagina 8 Service Desk Express Pagina 9 Nieuwe RiLine NH lastscheiders Pagina 10/11 Gemeente Groningen is trots op gemaal Pagina 12 Hummel EXIOS Compound Barrier Pagina 13 ‘Blue e’ koelaggregaten Pagina 14/15 HAK realiseert optimale hygiëne Pagina 16/17 EPLAN Pro Panel Professional Pagina 18 RiCAD 3D Pagina 19 CMC III – grote voordelen voor IT én industrie Pagina 20 Rittal sponsort FAQ

2

RITTALactueel 04/12

De voordelen van een digitale workflow spreken voor zich: een sneller en flexibeler ontwerpproces, minder kans op menselijke fouten, de juiste materialen op het juiste moment, minder verspilling en de absolute zekerheid dat het eindresultaat aan alle wettelijke normen en regels voldoet. Het ontwerp, het kennisniveau van de medewerkers en het werkproces bepalen gezamenlijk de kwaliteit van het eindproduct. Een heldere en betrouwbare digitale workflow brengt al deze aspecten bijeen en biedt paneelbouwbedrijven de kans om ook in de toekomst concurrerend en succesvol te zijn.

Digitaal ontwerpen en dimensioneren Een wezenlijke vooruitgang in het digitale ontwerpproces is de introductie van een uitgebreide CAD bibliotheek met alle kasten die Rittal nu kosteloos ter beschikking stelt. Met RiCAD 3D op cd-rom of via internet zijn alle twee- en driedimensionale tekeningen in een handomdraai oproepbaar. Daarnaast dragen softwarepakketten als Power Engineering (voor configuratie en calculatie van laagspannings-installaties, inclusief het warmteverlies) en Therm (voor het berekenen van de benodigde klimaatbeheersing in schakelkasten) bij aan een overzichtelijk en

// EDITORIAL

Kennis is kansen! Gefeliciteerd! Met deze Rittal Actueel krijgt u toegang tot een schat aan kennis en kansen. In de afgelopen maanden hebben wij aandachtig naar uw praktische en bedrijfseconomische wensen geluisterd. De kennis die wij in onze nieuwe systeemproducten, configuratietools en in ons seminarprogramma hebben verwerkt, komt dan ook voort uit uw eigen dagelijkse praktijk. Daardoor kunnen wij ook in deze Rittal Actueel weer oplossingen en diensten presenteren die bijdragen aan efficiënte werkprocessen, minimale bedrijfskosten en optimale resultaten. Velen kennen Rittal als een innovatieve producent van slimme systeemoplossingen. Daar-

flexibel digitaal ontwerpproces. Met behulp van de softwaretool CLIP PROJECT van Phoenix Contact verloopt zelfs het engineeren en samenstellen van klemmenstroken snel, eenvoudig en vlekkenloos. Rittal, EPLAN, Phoenix Contact Een andere tijdbesparende stap vertegenwoordigt de introductie van de nieuwe EPLAN softwarepakketten. De ontwerptool ProPanel van EPLAN maakt het mogelijk om virtuele kastindelingen en uitsparingstekeningen te genereren. Deze tekeningen kunnen moeiteloos door CNC machines ingelezen worden. Voor het uitvoeren van de uitsparingen maakt het dan niet meer uit waar deze machine staat. Zo resulteert de nauwe samenwerking tussen Rittal, Phoenix Contact en EPLAN in een complete digitale workflow voor het ontwerpen en dimensioneren van kasten, stroomverdelingsystemen, klemmenstroken, kastindelingen en de benodigde klimatisering. Daarbij bieden de softwarepakketten een optimale compatibiliteit met alle gangbare elektrotechnische componenten die verkrijgbaar zijn.

Kennis in de praktijk Kennis is macht, ook in de paneelbouw, maar door de uitstroom van “babyboomers” dreigt veel kennis en ervaring voor de branche verloren te gaan. Rittal beschouwt het als haar kerntaak om deze kennis veilig te stellen en voor uw organisatie toegankelijk te maken. Daarom organiseert Rittal regelmatig kosteloze themadagen, seminars en workshops in trainingscentra in Reeuwijk, Zevenaar en Waalre, waar u zich door onafhankelijke experts kunt laten bijpraten over diverse thema’s zoals: o.a. voedselveiligheid, EMC, stroomverdeling, power engineering. Meer informatie vint u op www.rittal.nl, u kunt zich daar ook inschrijven.

naast leren steeds meer organisaties uit de elektrotechnische en informatietechnologische branche ons kennen als een uiterst betrokken kennispartner. Want niet alleen onze producten dragen bij aan het succes van technologiebedrijven - dat geldt ook voor onze kennisdiensten. In onze technologie- en trainingscentra brengen wij onafhankelijke technologieexperts bijeen in seminars, workshops en themadagen - zodat u kosteloos kennis kunt nemen van belangrijke technologische en wettelijke ontwikkelingen (o.a. op het vlak van de NEN-EN-IEC 61439). Met Rittal als kennispartner weet u kansen op het juiste moment te benutten en speelt u tijdig in op nieuwe ontwikkelingen. In deze Rittal Actueel komen verschillende organisaties aan het woord die hun voordeel doen met Rittal als kennispartner. Zij laten

Heeft u aanvullende wensen of wilt u samen met ons een seminar of workshop ontwikkelen? Stuur een mail naar [email protected].

zien dat het mogelijk is om ook in economisch uitdagende tijden een kennisvoorsprong op te bouwen en nieuwe kansen te benutten. Veel kennis toegewenst! René Bourgonje Manager New Business Development

RITTALactueel 04/12

3

M C AE wandkast

CM wand-/vloerkast

TS 8 vloerstaande aanbouwkast

Ideale maten en ongekend veelzijdig

Rittal Compact Module (CM) wand-/vloerkasten Op zoek naar een middelgrote kast met een formaat tussen de AE en TS 8 serie, met een hoogwaardige industriële kwaliteit en met onbegrensde gebruiksmogelijkheden? Leest u dan vooral verder op deze pagina, want de kans is groot dat u met de Rittal CM wand-/ vloerkast een passende oplossing heeft gevonden. Keuzevrijheid en mogelijkheden U bepaalt zelf of uw CM kast uiteindelijk aan een muur, een machineconstructie of op een vloer wordt geplaatst. Dankzij de compatibiliteit met het uitgebreide Rittal TS productprogramma bieden Rittal CM wand-/vloerkasten meer mogelijkheden voor montage, kabelinvoer, het plaatsen van componenten en accessoires dan elke andere kast in dit segment. Flexibel en handig Het ontwerp van de Rittal CM wand-/vloerkasten staat voor maximale flexibiliteit, en dat ervaart u zowel bij de montage als in het dagelijkse gebruik. Alle nieuwe Rittal CM wand-/vloerkasten zijn voorzien van het veelzijdige TS 8 profiel, waarbij ook de deuren zijn voorzien van 25mm montageprofielen. Dat levert de gebruiker een ongekende vrijheid op bij het positioneren van componenten en systeemaccessoires als deurschakelaars, deurarretering, systeemverlichting en afdekstroken. Dankzij de TS 8 montagetechniek kan het inrichten van een CM wand-/ vloerkast bovendien zonder veel gereedschap en door een enkele persoon worden uitgevoerd. Handig! Besparingen en bodemplaten Rittal CM kasten zijn niet alleen uiterst veelzijdig en bijzonder gunstig geprijsd, zij bieden ook aanzienlijke tijd- en ruimtebespa4

RITTALactueel 04/12

ringen. De flexibele montageopbouw uit het bekende Rittal TS productprogramma maken het plaatsen van meer componenten in dezelfde ruimte eenvoudig en voor het in- en uitvoeren van kabels zijn dankzij een ruime keuze aan vernuftige bodemplaten met invoertules geen mechanische bewerkingen meer nodig. Zelfs aan een automatische vereffening van potentiaalverschillen via de bevestigingspunten op de bodemplaat is gedacht. Voor het vinden van de meest passende oplossing voor uw situatie biedt Rittal een CM slide card aan (gratis te bestellen via tel. nr. (0316) 59 16 60 of per email [email protected]) Afmetingen en bescherming Rittal CM wand-/vloerkasten zijn verkrijgbaar in breedtematen van 600 tot 1400mm en hoogtematen van 800-1400mm. Voor een optimale bescherming tegen corrosie, smeer- en reinigingsmiddelen en mechanische belasting is elke CM wand-/vloerkast is voorzien van een drievoudige oppervlaktebescherming (fosfatering, elektroforese dompelgrondlak en structuur poedercoating).

Efficiënt ontwerpen en samenstellen van besturingskasten en verdeelsystemen

Paneelbouw is een vak Het vak paneelbouw is volop in beweging. Meer dan ooit draait de dagelijkse werkelijkheid van paneelbouwers om efficiënte arbeidsprocessen, om het minimaliseren van materiaalgebruik, het voorkomen van ontwerpfouten en het realiseren van veiligheidsgaranties. Zowel paneelbouwers als planners en ontwikkelaars worden geconfronteerd met een toenemende werkdruk, en dat in een dynamische markt waarin iedereen tijdig moet inspelen op technologische ontwikkelingen en op de hoogte moet blijven van complexe en snel veranderende (inter)nationale richtlijnen en normeringen. Hoe doe je dat als paneelbouwer? Hoe lever je maatwerk van een hoge kwaliteit en blijf je tevens concurrerend? Het antwoord is verrassend eenvoudig: met Rittal.

Rittal staat paneelbouwers met raad en daad terzijde en levert samen met haar collega-bedrijven EPLAN en Phoenix Contact een uitgebreid, hoogwaardig en veelzijdig productsysteem voor het ontwerpen en samenstellen van besturingskasten en verdeelsystemen. Rittal Product Manager Jan Hartman: “Behuizingstechnologie is nu al meer dan vijftig jaar lang core business voor Rittal. Geen enkele leverancier van productsystemen gaat dieper in op alle technische en bedrijfs- en procesmatige aspecten van het paneelbouwvak. Dat zie je terug in de gebruiksvriendelijke producten en in de bedrijfsresultaten.” De nieuwste richtlijnen voor het ontwerpen en samenstellen van besturingskasten en verdeelsystemen heeft Rittal nu gebundeld in een handzaam boek. De vijftig pagina’s tellende uitgave “Paneelbouw is een vak” bevat actuele kennis over paneelbouw, schakelkasten, klimatisering van behuizingen, softwaretools voor het ontwerpen van energieverdelers, EMC-afscherming bij opbouw en installatie, oplossingen voor het ontwerpen van betrouwbare besturingskasten en tips voor het samenstellen van installaties en panelen voor de Noord-Amerikaanse markt. Daarnaast bevat het handboek een cd-rom met de populaire softwaretools RiCAD 3D (meer op pagina 18 in deze Rittal Actueel), Therm (voor het berekenen van klimatiseringscomponenten) en Power Engineering (voor het ontwerpen van laagspanningsverdelers). Vraag dit naslagwerk voor de paneelbouw aan via Richard Tenhagen, Account Manager Landelijke Installatiebedrijven ([email protected])

RITTALactueel 04/12

5

Svedex: betrouwbare flexibiliteit vanaf de basis Hoe complexer en drukker ons leven, hoe groter het belang van een sfeervolle woning waarin we ons optimaal kunnen ontspannen. Naast meubels en decoraties worden tegenwoordig ook binnendeuren en binnendeurkozijnen toegepast om interieurs uniek en onderscheidend te maken. In de fabriek van producent Svedex Deuren in Varsseveld rollen wekelijks twaalf- tot vijftienduizend binnendeuren met uiteenlopende designs van de lopende band. De besturing voor de veelzijdige lakstraat die dit mogelijk maakt is veilig ondergebracht in Rittal behuizingen.

Productieband Deuren bij Svedex

6

RITTALactueel 04/12

Svedex speelde tijdig in op de groeiende vraag naar meer diversiteit in het productaanbod. De binnendeuren en binnendeurkozijnen van dit familiebedrijf worden al decennialang met veel succes in heel Europa verkocht. Dat succes is de beloning voor een constant hoge productkwaliteit, een goede service en een marktgerichte productiestrategie. Met gebruik van betrouwbare en flexibel inzetbare productiemiddelen slaagt Svedex erin om klanten te voorzien van betaalbare en vooruitstrevende designproducten die aansluiten op actuele woontrends. Vooruitziende blik Waar Svedex oorspronkelijk een beperkt aantal deurtypen produceerde, daar omvat het huidige productgamma nu deuren en kozijnen in de meest uiteenlo-

Roel Zweden, Hoofd Technische Dienst Svedex (l)

Rittal behuizingen voor flexibele besturing high-tech lakstraat pende maten en uitvoeringen. De vraag naar meer diversiteit en kortere levertijden stelt ook hoge eisen aan het unieke lakprocédé dat Svedex hanteert. Om de verschillende bewerkingsprocessen in de toekomst efficiënt en foutloos te kunnen laten verlopen koos Svedex voor een complete vernieuwing van de bestaande lakstraat. Roel Zweden, Hoofd Technische Dienst bij Svedex: “De oorspronkelijke lakstraat dateerde uit de jaren zeventig en werd door relais-schakelingen aangestuurd. Daardoor moesten de instellingen voor elke nieuwe productieronde handmatig worden ingevoerd. Het doel was een betrouwbaar computergestuurd proces te realiseren waarmee alle bewerkingen, van het transporteren via het schuren en gronden tot het aflakken en controleren van de deuren, snel en

accuraat worden afgestemd op de wisselende productspecificaties.”

Eg Waaijman, Algemeen Directeur MCA (r)

Marc Valke, Afdelingshoofd Lakken Svedex

Weekend Motion Control Automation (MCA) leverde de frequentie-omvormers en de software voor de aansturing van de tachtig motoren die een receptgestuurde en maatonafhankelijke besturing van de lakstraat mogelijk maken. TELE Besturingstechniek tekende voor de engineering van de panelen waarin de besturingstechniek van MCA is ondergebracht en maakte daarbij gebruik van stroomverdelingssystemen en behuizingen van Rittal. Klaas ter Riet, Algemeen Directeur TELE Besturingstechniek: “Wij zijn vertrouwd met de industriële producten van Rittal en waarderen de flexibiliteit die dit productsysteem ons biedt.” Eg Waaijman, Algemeen Directeur

MCA: “De productie bij Svedex mocht onder geen beding stilvallen. Alle aanpassingen vonden daarom gefaseerd en in de weekeinden plaats. Bovendien moest te allen tijde de mogelijkheid bestaan om de oorspronkelijke situatie te herstellen. De betrouwbaarheid stond altijd voorop.” Zweden: “De laatste fase richt zich op het verder optimaliseren van de processen. Dankzij de modulaire infrastructuur kunnen we nu waar nodig extra bewerkingen uitvoeren en de instellingen van de machines in een handomdraai aanpassen. Deze nieuwe lakstraat helpt ons om optimaal in te spelen op de actuele marktvraag, met nieuwe innovatieve producten en met de aloude leveringszekerheid die onze klanten zo waarderen.”

RITTALactueel 04/12

7

✆ (0316) 59 16 92

✉ [email protected]

Wat optimaal is kan eigenlijk niet worden verbeterd. Toch is Rittal er wederom in geslaagd om de servicedienstverlening naar een nóg hoger kwaliteitsniveau te tillen. Dit werd mede mogelijk gemaakt door een nieuw service-informatiesysteem: Service Desk Express. Rittal Actueel belde met het servicenummer en stelde vier vragen aan het Rittal Service Team:

Het Rittal Serviceteam. v.l.n.r.: Emil Evers, Mark Reijmer, Marc Carbaat, Milly Jansen, Jolanda Arends, Lisette Peters en Nency te Pas.

Service van Rittal op topniveau Service Desk Express Service is toch mensenwerk? “Ja, en dat blijft ook zo. Als klant kun je altijd terecht bij de mensen van het Rittal Service Team of bij een van onze andere medewerkers. Het nieuwe service-informatiesysteem ondersteunt onze medewerkers zodat de service die zij verlenen nog beter en doelgerichter verloopt. Voor de klant levert dat concrete voordelen op.” Welke voordelen zijn dat? “Wanneer je als klant met een storing te maken krijgt, is goede raad vaak duur. Dat is niet zo bij Rittal. Gebruikers van een servicecontract profiteren van een gegarandeerde snelle opkomsttijd. Onze service richt zich op het voorkomen van technische storingen en het verlengen van de levensduur van producten.”

8

RITTALactueel 04/12

Waarom een nieuw informatiesysteem? “Om service op topniveau te kunnen leveren moet iedere Rittal service-medewerker exact weten wat er bij elke klant speelt. Dat vraagt om een professioneel service-informatiesysteem. De introductie van ons nieuwe Service Desk Express systeem betekent goed nieuws voor onze klanten: zij merken nu al dat hun vragen nog sneller en gerichter worden beantwoord.” Hoe werkt het? “Service Desk Express bundelt alle relevante informatie en maakt deze in een handomdraai oproepbaar. Ongeacht of de klant nu telefonisch of via e-mail een vraag stelt, elke service-medewerker ziet in een oogopslag wat er al eerder is

besproken en waar het precies om gaat. Dat bespaart alle betrokkenen veel tijd. Klanten kunnen de voortgang van de dienstverlening op de voet volgen, want zodra een van onze medewerkers aan een service-aanvraag werkt, ontvangt de klant een update-bericht. Ons dienstverleningsproces wordt door dit systeem volledig transparant. Wanneer de nodige service is verleend wordt het dossier hier bij Rittal pas gesloten nadat ook de oplossing in het service-systeem is ingevoerd. Daardoor ontstaat een database met waardevolle praktische en klantgerichte kennis. Door deze kennis te rubriceren, te archiveren en te analyseren kunnen wij patronen signaleren en toekomstige storingen sneller oplossen, of nog beter: voorkomen.”

Veilig, flexibel en multifunctioneel

De nieuwe RiLine NH lastscheiders van Rittal De montage vergt slechts enkele handelingen en het resultaat neemt direct een grote zorg weg: de nieuwe RiLine NH lastscheiders van Rittal voldoen aan de IP2x norm voor aanraakveiligheid en dat betekent: nul aanrakingsgevaar rondom spanningvoerende railsystemen. Daarnaast bieden de nieuwe lastscheiders vele extra gebruiksmogelijkheden. Rittal Actueel zet de belangrijkste verbeteringen op een rij:

Veilig De nieuwe lastscheiders vormen een perfecte match met de veelgebruikte RiLine railsteunen, die met de nieuwe lastscheiders volledig kunnen worden opgebouwd. De integratie met de RiLine60-techniek garandeert een complete bescherming tegen aanraking conform de IP2x norm.

Conclusie Elke productvernieuwing vormt een kans voor productverbetering. Of Rittal deze kans bij de nieuwe lastscheiders optimaal heeft benut? Dat maken uiteindelijk de eindgebruikers uit, maar met de uitge-

breide functionaliteit, de flexibele montage- en toepassingsmogelijkheden en het hogere veiligheidsniveau is duidelijk dat Rittal het productprogramma voor het RiLine railsysteem met de nieuwe lastscheiders compleet heeft gemaakt.

Flexibel Rittal levert de nieuwe lastscheiders voor RiLine60 alsmede voor railsystemen met een hartmaat van 100mm en 185mm. De nieuwe lastscheiders zijn verkrijgbaar in DIN00 (max 160 A) DIN1 (max 250 A), DIN2 (max 400 A) en DIN3 (max 630 A). Het contact tussen de lastscheider en de rails verloopt via draaibare bevestigingshaken waardoor elke lastscheider geschikt is voor kabeluitvoer naar boven en naar beneden. Dat betekent meer flexibiliteit, minder voorraad en lagere gebruikskosten. Multifunctioneel De twee belangrijkste functionele verbeteringen liggen in de nieuwe mogelijkheden voor kabelaansluiting, stroommeting en zekerheidsbewaking. De 185mm uitvoering biedt ruimte voor een stroomtrafo zodat vermogensmeting per afgaand veld mogelijk wordt. De meetgegevens kunnen samen met de geïntegreerde zekerheidsbewaking en de ingebouwde micro switch communiceren met een GBS (gebouwbeheerssysteem), waardoor een centrale monitoring van de lastscheiders mogelijk wordt.

RITTALactueel 04/12

9

Een goed functionerend rioolstelsel is in ons land een vanzelfsprekendheid. Toch werden veel Nederlandse steden pas aan het einde van de negentiende eeuw op de riolering aangesloten. Sindsdien is het openbare rioolstelsel in Nederland uitgegroeid tot een lengte van 110.000 kilometer. Ook zijn veel oorspronkelijke gemalen gemoderniseerd om het afvalwater over grote afstanden naar nieuwe, buiten de steden gelegen waterzuiveringsinstallaties te transporteren. Voor een betrouwbare en energie-efficiënte werking van de gemalen wordt gebruik gemaakt van moderne besturings- en koeltechnieken.

Gemeente Groningen is trots op gemaal Geert Huizinga Danfoss en Rittal realiseren optimale efficiëntie en betrouwbaarheid

v.l.n.r. Harm Klopman (Opzichter Gemalen afdeling Stedelijk Beheer gemeente Groningen). Edgar Hoogakker (Product Manager Klimatisering Rittal), Frank Lieverse (Account Manager Water & Wastewater Danfoss)

10

RITTALactueel 04/12

Zo ook in de gemeente Groningen, waar enkele jaren geleden het in 1932 gebouwde rioolgemaal Geert Huizinga werd gerenoveerd om het afvalwater uit een aantal stadswijken door een lange persleiding naar de waterzuivering buiten de stad te kunnen transporteren. De modernisering van dit gemaal maakt deel uit van een gemeentelijk plan om het rioolstelsel in de historische binnenstad te ontlasten. Over ontlasten gesproken: per dag produceert elk mens zo’n 100 tot 200 gram ontlasting en één tot anderhalve liter urine. Dit wordt samen met het regenwater en het afvalwater uit douches en keukens door het riool en via gemalen naar waterzuiveringsinstallaties afgevoerd. Harm Klopman, Opzichter Gemalen bij de afdeling Stedelijk Beheer van de gemeente Groningen: “Al het afvalwater uit het zuidelijke stadsdeel komt in dit gemaal samen. In de kelder van dit gemaal staan drie grote pompen opgesteld, waarvan er maximaal twee gelijktijdig draaien (om toerbeurt één reserve). De twee actieve pompen persen samen maximaal 3200 m3 afvalwater per uur door een grote persleiding naar de negen kilometer verderop gelegen waterzuivering. De hoeveelheid afvalwater die het gemaal moet verwerken kan sterk fluctueren en dat stelt hoge eisen aan de gemaalpompen. Het waterniveau in de ontvangstkelder is bepalend voor het toerental van de elektromotoren. Deze traploos regelbare 160 kW sterke motoren worden via een PLC en frequentieregelaars zo optimaal mogelijk aangestuurd.” Waterslag Voor de aanleg van de elektrotechnische aansturing van de gemaalpompen riep de gemeente Groningen het advies in van de fabrikant van de VLT ® frequentieomvormers Danfoss. Frank Lieverse, Accountmanager Water & Wastewater bij Danfoss:

“Het inschakelen en op toeren brengen van de motoren kost veel energie. Om het energieverbruik van het gemaal te minimaliseren en de levensduur van de pompen te maximaliseren laten we de motoren zoveel mogelijk op een energie-efficiënt toerental draaien” Klopman: “Zo voorkomen we ook dat er waterslag en luchtvorming in de persleiding ontstaat. Door het geleidelijk open aftoeren van de motoren houden we de druk in de persleiding constant en handhaven we een optimale doorstroming.” Balans De elektrotechnische besturing van de motoren bracht Danfoss onder in Rittal TS 8 behuizingen. Lieverse: “De Rittal behuizingen zijn hiervoor zeer geschikt. Zij bieden de nodige aanraakbescherming en houden de componenten droog. Bovendien wordt de warmte van de frequentieomvormers op een efficiënte wijze door de Rittal lucht/water-warmtewisselaars afgevoerd. Het opgewarmde koelwater wordt vervolgens afgekoeld door een chiller die in de buitenlucht staat opgesteld. Zo zorgen onze regelaars voor een optimale werking van de gemaalmotoren en zorgt het Rittal koelsysteem voor een optimale werking van onze regelaars. Het is de meest betrouwbare en meest energie-efficiënte koeloplossing: in het rioolsysteem draait alles om het vinden van de juiste balans tussen toe- en afvoer van afvalwater en bij de aansturing van de pompen draait alles om de juiste balans tussen motorbelasting en koelcapaciteit. In samenwerking met onze opdrachtgever en met Rittal hebben we die optimale balans in dit gemaal gerealiseerd. Dat levert de gemeente Groningen jaarlijks aanzienlijke energiebesparingen en een uiterst betrouwbaar gemaal op.”

Rittal TS 8 behuizingen met lucht/water-warmtewisselaars

RITTALactueel 04/12

11

High-tech epoxy in high-tech wartel

Hummel EXIOS Compound Barrier Laten we beginnen met een onomstotelijk feit: voor gevaarlijke omgevingen zijn er geen betere kabelwartels dan die van Hummel. Waarom? Omdat de Hummel EXIOS wartel het beste gepatenteerde ontwerp heeft van zijn soort en omdat bij de fabricage alleen de meest hoogwaardige materialen worden gebruikt. Bij de productie van reguliere kabelwartels worden conventionele materialen toegepast, maar in gevaarlijke industriële omgevingen (Hazardous Areas) bieden deze reguliere wartels onvoldoende bescherming tegen schadelijke invloeden van buitenaf. De EXIOS kabelwartels van Hummel garanderen dat stof- en gasdeeltjes onder geen enkel beding in contact komen met elektrotechnische componenten in het binnenste van behuizingen. De productie van de Hummel EXIOS kabelwartels voldoet aan de productrichtlijn 94/9/EG en de EXIOS is zelfs gecertificeerd voor gebruik op plaatsen waar ontploffingsgevaar heerst (IECEx & ATEX 95). Compound Barrier Sinds kort is er ook een zogenoemde ‘Compound Barrier’-uitvoering van de Hummel EXIOS kabelwartels verkrijgbaar. Bij de levering van deze EXIOS uitvoering is een kneedbare en thermohardende kunststof epoxy bijgevoegd, die elke afzonderlijke ader van elke kabel na uitharding volkomen van de omgeving isoleert. Deze Compound Barrier kunt u zelf op een veilige en eenvoudige manier aanbrengen. Na het uitharden zit heel de zaak potdicht, en dat blijft ook zo. Schema Hieronder ziet u een stroomschema waaruit u kunt opmaken of de bekabeling van uw behuizing volgens de geldende wettelijke normen moet worden voorzien van een industriële wartel voor gevaarlijke omgevingen.

De nieuwe EXIOS Barrier beschikt over alle technische kenmerken die ook op de reguliere EXIOS wartels aanwezig zijn, zoals een ultrarobuuste constructie, het gepatenteerde Hummel klemsysteem en de innovatieve "Interlocking armour core", die voorkomt dat tijdens montagewerkzaamheden torsiebelastingen ontstaan. Alle informatie over de nieuwe reeks gecertificeerde Hummel kabelwartels voor optimale veiligheid en compatibiliteit vindt u in de actuele Hummel productcatalogus (HK18).

12

RITTALactueel 04/12

Optimale energie-efficiëntie, betrouwbaarheid en levensduur

Rittal ‘Blue e’ koelaggregaten De nieuwe Rittal koelaggregaten van de “Blue e” generatie, met een koelvermogen van 500 tot 4000 Watt, maken energiebesparingen tot 45% mogelijk. Praktijkresultaten uit de Duitse automobielindustrie (zie kader), leveren het overtuigende bewijs: Rittal “Blue e” koelaggregaten bieden een ongekend hoge energie-efficiëntie en betrouwbaarheid en een zeer lange levensduur.

Uw jaarlijkse besparingswinst op: www.rittal.nl/blue-e

Innovaties Om dit mogelijk te maken nam Rittal elk afzonderlijke onderdeel in de bestaande aggregaten nauwkeurig onder de loep en optimaliseerde de productontwikkelaar de werking van alle afzonderlijke componenten, van de condensor en de verdamper tot de koellamellen. Vervolgens vernieuwde Rittal ook nog de ventilatortechniek: alle Rittal “Blue e” koelaggregaten maken nu gebruik van slijt-, vonk- en storingsvrije EC-technologie (electronic commutation). Diverse geïntegreerde Hall-sensoren detecteren de actuele positie van de rotorbladen en maken een traploze elektronische regeling mogelijk die garant staat voor een zeer hoog rendement over het gehele toerengebied.

Tenslotte implementeerde Rittal de zogenoemde Eco-Mode-besturing, ofwel een start/stop-systeem voor ventilatoren: als de interne ventilator niet permanent hoeft te draaien, wordt deze automatisch uitgeschakeld om energiekosten te besparen. Omdat Rittal het gebruik van duurzame koelaggregaten wil bevorderen ontvangt elke klant die een koelaggragaat met micro-controller bestelt automatisch en zonder meerprijs de nieuwste “Blue e” uitvoering. Maakt u nog geen gebruik van Rittal “Blue e” koelaggregaten? Bereken dan uw jaarlijkse besparingswinst op: www.rittal.nl/blue-e.

De terugverdientijd van een Rittal “Blue e” koelaggregaat is afhankelijk van het gebruik maar is steevast korter dan u wellicht verwacht. Op de website van Rittal vindt u een online-calculator waar- mee u de terugverdientijd van alle “Blue e”producten kunt berekenen.

Daimler AG in Sindelfingen testte de Rittal koelaggregaten van de “Blue e”-generatie gedurende elf maanden in de praktijk. De aggregaten met een koelvermogen van duizend watt verbruikten in vergelijking met een standaard koelaggregaat in totaal tot 45% minder energie!

RITTALactueel 04/12

13

U moet de groe(n)ten van HAK hebben HAK realiseert optimale hygiëne met Hygienic Design We kunnen het ons nauwelijks meer voorstellen, maar onze voorouders aten hun rode bieten alleen in de lente. Doperwten kwamen alleen in de zomer op tafel en in de winter moesten zij het doen met boerenkool, witlof of koolraap. Dat veranderde pas in 1795, toen Nicolaas Appert, zoon van een herbergier uit het Franse plaatsje Châlons-sur-Marne, besloot om aan een wedstrijd voor jonge uitvinders deel te nemen. De jonge Nicolas verhitte groente in glazen potten en sloot deze vervolgens luchtdicht af. Zo ontdekte hij een nieuwe manier van conserveren die sindsdien bekend staat als ‘wecken’.

In een fabriek in het Brabantse Giessen past voedselproducent HAK deze natuurlijke conserveringsmethode al 60 jaar op industriële schaal toe. Vorig jaar produceerde HAK hier 125 miljoen eenheden glazen potten en blikconserven. Een van de belangrijkste machines in de fabriek voorziet de groenten in de glazen potten van een opgiet met kruiden die bijdraagt aan het behoud van de smaak. Deze machine wordt aangestuurd vanuit een

HAK is een van de meest vooruitstrevende en innovatieve levensmiddelenproducenten in ons land. Zo begon het bedrijf bijvoorbeeld zeven jaar geleden met de ontwikkeling van de 1-2-open deksel: een nieuwe vinding die voorgoed een einde maakt aan moeizaam te openen deksels.

14

RITTALactueel 04/12

Rittal Hygienic Design behuizing. “Een bewuste keuze voor optimale hygiëne”, aldus Leendert Blokland, die als Teamleider Technische Dienst verantwoordelijk is voor een vlekkeloze werking van de productielijnen. Blokland: “Onze appels mogen dan uit heel Europa komen en onze witte bonen halen we zelfs uit Canada en China, maar veel groenten van HAK groeien nog steeds gewoon in de Hollandse grond. Dat betekent dat de productielijnen tijdig klaar moeten zijn voor het verwerken van de wisselende seizoensgroenten. Het moge dus duidelijk zijn dat we volledig op ons materiaal moeten kunnen vertrouwen. Daarom werken we al meer dan twintig jaar met producten van Rittal, want die zijn betrouwbaar en hoogwaardig. Dankzij ons goede contact met Rittal werden we ook tijdig gewezen op het bestaan van Rittal Hygienic Design.”

HAK doneert jaarlijks circa 700.000 potjes groenten aan Voedselbanken Nederland. De Voedselbanken hebben aangegeven blij te zijn met de aanvulling op het voedselpakket met een langer houdbaar product als de groenten van HAK.

Wie zaait zal oogsten Om in elk seizoen zeker te zijn van lekkere en gezonde groente investeert HAK in kwalitatief hoogwaardig zaaigoed. Jaarlijks bestelt HAK bij diverse leveranciers grote hoeveelheden zaaigoed van uiteenlopende rassen en adviseren de groenteen fruitexperts van HAK de agrariërs bij het realiseren van een goede oogst. Zo weet HAK levensmiddelen van een constant hoogwaardige kwaliteit op de markt te brengen. Blokland: “Het productievolume van 125 miljoen eenheden zal in

Leendert Blokland, Teamleider Technische Dienst bij HAK

2012 met twintig miljoen eenheden worden verhoogd. Van maandagmorgen om zes uur tot vrijdagavond om tien uur staat de productie bij HAK geen seconde lang stil. In de nacht van vrijdag op zaterdag worden alle productielijnen gereinigd en achterstallig onderhoud vindt zoveel mogelijk in het weekend plaats. Dat is alleen mogelijk dankzij een strakke planning en efficiënt technisch onderhoud. Wanneer we hier mensen ontvangen, dan wijzen we ze graag op het hoogwaardige materiaalgebruik en de voordelen van de Hygienic Design behuizing. Zo kunnen deze behuizingen bijvoorbeeld in een handomdraai grondig worden gereinigd en biedt het Hygienic Design ontwerp geen ruimte voor het ontstaan van bacterieën. Met het gebruik van Rittal Hygienic Design laten we zien dat alle aspecten rondom het realiseren van een optimale hygiëne hier uiterst serieus worden genomen.”

HAK zet zich in voor een verduurzaming van het wagenpark en wil de komende jaren voor het transport van de producten volledig overstappen op vrachtwagens die rijden op Liquified BIO Gas. Dit biogas is afkomstig van rest- en groenteafval.

Rittal Hygienic Design behuizing RITTALactueel 04/12

15

EPLAN Pro Panel Professional – Een 3D-droom die uitkomt EPLAN Pro Panel Professional is de ultieme software tool voor de moderne paneelbouwer. Wat begon met krachtige 3D-montageopbouw, is nu een alles-in-één “professional engineering solution” voor schakelkasten geworden. Projectplanning, 3D-opbouw, productie en montage zijn samengevoegd tot een volledig geïntegreerde oplossing.

Platform-integratie

Werkomgeving Pro Panel

Complete integratie van engineering tot en met productie Met EPLAN Pro Panel Professional neemt de tijdsdruk af en kunnen kosten bij de productie van schakelkasten sterk worden gereduceerd. De mogelijkheid om gelijktijdig te werken met dezelfde gegevens versnelt zowel de ontwikkeling als de productie van de schakelkast. Dit zorgt voor lagere kosten, minder kans op fouten en een kortere doorlooptijd. Apparaten kunnen na het ontwerp, in de elektrotechnische en hydraulische engineering direct worden gebruikt voor de 3D-montageopbouw. Het synchroniseren van gegevens, dat voorheen meestal noodzakelijk was tussen de twee betrokken systemen, is nu niet meer nodig. De functionaliteit van het EPLAN Platform en meer gebruikersspecifieke programmering met behulp van API kan maximaal van worden geprofiteerd. De integratie gaat verder in de richting van productie, montage en aansluiting. Met directe gegevensoverdracht naar NC-machines, aderrouting en draadconfectionering wordt gedurende het complete productontwikkelingsproces een goed afgestemde workflow gegarandeerd.

Safety First! De gebruiker wordt voor fouten behoed door de automatische conflictcontrole, hierbij wordt ook rekening gehouden met de voorgeschreven inbouwafstanden. Ook de informatie voor boorgaten of uitsparingen zijn vanaf het begin in het 3D-model opgenomen. Naast de montageschema’s kunnen ook speciale boorsjablonen worden gemaakt. Nog een belangrijk praktisch voordeel: bij het maken van stamgegevens, wordt productieinformatie slechts één keer opgeslagen - zelfs voor artikelen met variabele lengte zoals kabelgoten of montagerails. Wijzigingen aan behuizingen, deuren en montagepanelen worden eenvoudig overgezet naar de betreffende NC-machines. De beschikbare interfaces naar NC-machines van Steinhauer en Kiesling zijn enkele van de voorbeelden van deze vergaande integratie in het productieproces.

16

RITTALactueel 04/12

De essentie van engineering: gegevens! Wat zou de engineering moeten beginnen zonder de juiste gegevens? Gegevens kunnen direct van componentenfabrikanten als Rittal en Phoenix Contact komen, uit een willekeurig 3D-CADprogramma worden overgenomen (STEP interface) of geïmporteerd worden via diverse data portals en data-cd’s zoals RiCAD 3D waarin Rittal zijn schakelkasten in 2D en 3D formaat ter beschikking stelt. EPLAN-toebehoren zijn gericht uitgebreid en aangepast aan de specifieke vereisten voor gebruikers in de montageopbouw, inclusief componenten-knowhow en toelaatbare combinatiemogelijkheden. 3D-aderroutering

Meer flexibiliteit bij het routeren van 3D-aders Met EPLAN Pro Panel Professional kunnen naast aders ook bundels binnen een 3D-montageopbouw worden gerouteerd. In een ruimte kunnen padnetwerken worden gedefinieerd en kunnen verbindingen intuïtief worden gelegd, indien gewenst, onafhankelijk van de gedefinieerde kabelgoten. Als uitbreiding van het grote aantal mogelijkheden van de 3D-routing zijn er bereiken voor het leggen definieerbaar, die de virtuele en geautomatiseerde bedrading, van bijvoorbeeld Lütze profielsystemen, ondersteunen. De software leidt draden en kabels via de kortst mogelijke route naar schakelkastcomponenten. De resultaten van deze pad- en lengte-optimalisatie slag worden vervolgens teruggeschreven in het schema, dat daarmee automatisch verbeterd is. De ‘As built’ tekening komt vanaf nu overeen met de geleverde schakelkast.

Tot en met productie Boorpatronen voor artikelen en patronen voor aansluitpunten van aders voor apparaten zijn eenvoudig te gebruiken om de betreffende machines aan te sturen. Door de verbinding van EPLAN Pro Panel met het EPLAN Data Portal kunnen daarnaast componenten makkelijk in de apparatenlijst of de 3D-montageopbouw worden geïntegreerd. Een bijzonder hoogtepunt is de verbinding met specifieke componentconfiguraties, zoals onder andere het schakelkast klimaat-berekeningsprogramma Therm van Rittal biedt, die naast de huidige artikelgegevens de configuratie en het ontwerp van complete bouwgroepen en modules ondersteunen. De artikelgegevens voor configuratie-oplossingen worden gecombineerd in het Data Portal en vervolgens overgezet naar de EPLAN-apparatenlijst. Het resultaat: een uiterst efficiënte integratie van apparaat en module in de 3D-montageopbouw!

Rittal - The System, faster - better - worldwide

RITTALactueel 04/12

17

Rittal RiCAD 3D Efficiënte maatwerkengineering aatwerkengineering Alles begint met het juiste ste gereedsch gereedschap. hap. Ontwikkelaars, planners s en paneelbouwers weten dat. Zij weten ook dat technisch ch heel veel mogelijk is, mits de e planning maar klopt. Daarom werken erken zij bij voorkeur met tools die een echte bijdrage leveren aan het productieproces, zoals de softwaretool RiCAD 3D - van ontwerp p tot engineering en van planning tot constructie - het beste gereedschap voor een ultieme controle. ole.

Hoe werkt het? Via de componentenbibliotheek otheek heeft de bouwer direct toegang tot de originele 2- en 3-dimensionale productgegevens. d t Alle constructielijsten zijn als generieke gegevens voor alle gangbare CAD-systemen zoals AutoCAD, Autodesk Inventor, Pro/E en Solid Works beschikbaar. De gegevens van Rittal kunnen door middel van “drag&drop” intussen in 80 CADsystemen worden geïntegreerd. Uiteraard wordt de bibliotheek voortdurend uitgebreid en aan de huidige stand van de techniek aangepast. Wat levert het op? Het gebruik van RiCAD 3D leidt snel tot efficiëntere engineeringsprocessen en levert daarmee direct productiviteitswinst op. RiCAD 3D maakt een snelle en veilige uitwisseling van gegevens mogelijk waardoor de ware kracht van CAD- en CAEengineeringstools wordt benut. De tijdwinst is aanzienlijk: nooit meer een halve dag engineeren om de mechanische opbouw en uitsparingsmaten van schakelkasten te bepalen en schakelschema’s en stuklijsten samen te stellen. Met RiCAD 3D neemt dit alles geen uren, maar minuten in beslag. Nooit meer fouten in het ontwerp als gevolg van handmatige productie die later bij de montage weer

18

RITTALactueel 04/12

gecorrigeerd Nooit i d moeten t worden. d N it meer verlies van data en logische verbanden en nooit meer tijdrovende conversiewerkzaamheden. RiCAD 3D maakt h d kt een nauwe vervlechting mogelijk tussen hardwaresystemen (voor kasten en interieuropbouw) en de planning en constructie van productieprocessen. Ook EPLAN ProPanel, de planningssoftware voor het bouwen van schakelkasten, kan gegevens uit RiCAD 3D integreren Wat zit erin? Het databestand is standaard gevuld met de Rittal schakelkastsystemen TS 8, AE, CM, KS en KL, ook in de rvs-uitvoeringen. Ook de bedieningsbehuizingen ComfortPanel en Optipanel met de individueel planbare en inzetbare draagarmsystemen

CP-C, CP C CP-S, CP S CP-L CP L en CP-XL CP XL zijn ij geïnteï t greerd in RiCAD 3D. Dit geldt ook voor de Rittal stroomrailsystemen RiLine60 en Ri4Power, filterventilatoRi4P kkoelaggregaten, l t filt til t ren, warmtewisselaars en verwarmingen ten behoeve van de systeemklimatisering. Maar ook IT-oplossingen zijn met systemen als networking en serverracks met systeemcomponenten vertegenwoordigd. Gratis beschikbaar De online CAD-componentenbibliotheek RiCAD 3D vindt u op: www.rittal.com. Als u na het downloaden de CAD-tekening de Rittal kasten live in 3D wilt zien, vraag dan de kosteloze RiCAD 3D bril aan bij ons Client Center. Per telefoon 0316591660 of per mail [email protected].

Rittal CMC III Grote voordelen voor IT én industrie Steeds meer industriële organisaties onderkennen de voordelen van preventieve monitoring. Zo is toegangsbewaking van behuizingen cruciaal voor een optimale veiligheid in industriële omgevingen en is monitoring ook nodig voor het realiseren van een efficiënte klimaatbeheersing van kasten en behuizingen. Daarbij speelt monitoring een onmisbare rol bij het detecteren van knelpunten en het minimaliseren van elektriciteitsverbruik. In combinatie met bijvoorbeeld moderne EC-ventilatortechnologie biedt monitoring nieuwe mogelijkheden voor energiebesparende maatregelen. Daarnaast worden industriële componenten steeds intelligenter. Hedendaagse automaten, regelaars en I/O’s geven waardevolle informatie door waarmee dreigende storingen vroegtijdig kunnen worden voorkomen. Door te monitoren verlengt u de levensduur van uw industriële componenten, minimaliseert u de uitval, realiseert u aanzienlijke energiebesparingen en maximaliseert u de betrouwbaarheid van uw industriële processen.

CMC III - praktisch monitoren in de industrie De nieuwe generatie van het Rittal bewakingssysteem CMC is nu optimaal toegerust voor gebruik in schakel- en besturingskasten, want CMC III is voorzien van een geïntegreerde OPC-server (Open Packaging Convention) die compatibel is met 99 procent van alle bedieningsystemen. Een andere innovatie is de omschakeling naar CAN-bussen (Controller Area Network): deze zijn geïntegreerd in de centrale processing unit en in de intelligente Rittal-sensoren. De CAN-bussensoren zijn niet zoals gewone I/O-units allemaal afzonderlijk op de centrale processing unit aangesloten, maar onderling serieel gekoppeld. Daardoor hebben gebruikers van de nieuwe CMC III slechts een beperkt aantal componenten nodig om een maximaal aantal meldcontacten te monitoren. De CMC III standaarduitvoering beschikt over een SD-slot voor extra dataopslag en een USB-aansluiting voor het plaatsen van geheugensticks en heeft aansluitingen voor 32 sensoren of 16 CAN-bus aansluitunits met 8 ingangen per unit (totaal van 128 digitale ingangen).

Compact & Flexibel De CMC III Processing Unit (PU) is ook beschikbaar in een compacte uitvoering die geschikt is voor vier sensoren/CANbus units. Voor elk afzonderlijke onderdeel dat gemonitord wordt kunt u instellen of deze een alarmering moet afgeven of met een simpele melding kan volstaan. De opname in het netwerk en de configuratie en inbedrijfstelling van de CMC III zijn eenvoudig uit te voeren met een laptop en USB-aansluiting. De temperatuursensor voor het bewaken van het klimaat in de behuizing en een infraroodsensor voor het monitoren van de stand van de deur zijn standaard in de centrale processing unit geïntegreerd. Andere functies zoals een So-bus voor het meten van energie, luchtvochtigheid, luchtstroom, drukverschil of spanningen kunnen naar eigen inzicht worden toegevoegd. De processing unit kan bovendien in het frame van de schakelkast worden bevestigd, waardoor geen ruimte op de montageplaat wordt ingenomen.

RITTALactueel 04/12

19

FAQ op www.rittal.nl Onze website is sinds kort uitgebreid met een FAQ functie. Hier vindt u de antwoorden op veel gestelde vragen van onze klanten. De vragen zijn ingedeeld in productcategoriën, maar er is ook een algemene zoekfunctie binnen de FAQ-pagina aanwezig. Daarnaast kunt u natuurlijk ook altijd nog contact opnemen met onze medewerkers op het Client Center, zij helpen u graag verder. Zij zijn bereikbaar op (0316) 59 16 60 of per email [email protected]

Parkeergarage van de toekomst

Een parkeergarage van de toekomst houdt in dat een bestuurder zijn auto aanbiedt waarna deze automatisch zonder tussenkomst van personen weggezet wordt. Wanneer de bestuurder de auto weer nodig heeft, dan wordt deze automatisch opgehaald, zodat de bestuurder

weg kan rijden. Voor dit project hebben wij gekozen om een schaalmodel van 1:18 te gebruiken. Vanuit school hebben wij een budget van € 2800 euro gekregen. Met dit geld moeten wij alle materialen aanschaffen zoals aluminium profielen en elektronische componenten. Tijdens ons bezoek aan de beurs Elektrotechniek 2011, kwamen wij in contact met Jan Hartman, Product Manager bij Rittal. Dankzij Rittal hebben wij de beschikking gekregen over een behuizing met toebehoren. Wij zijn hier erg blij mee omdat we hierdoor beter uitkomen met ons budget. Jeff van Marle, Frank Knelissen, Yorick van Dijk, Tim Schoolderman (v.l.n.r.)

Colofon Dit is een uitgave van RITTAL BV Hengelder 56 Postbus 246, 6900 AE Zevenaar telefoon: (0316) 59 16 60 Redactie René Bourgonje (eindredactie) Marjan Brouwer Vormgeving, opmaak en druk Coers & Roest Ontwerpers BNO | Drukkers Arnhem RITTAL ACTUEEL wordt gedrukt op FSC-gecertificeerd papier

wordt verpakt in milieuvriendelijk folie

04/12

Wij zijn vier studenten van het Rijn IJssel in Arnhem die de opleiding Engineering niveau 4 volgen. Twee van ons hebben affiniteit met elektrotechniek en twee hebben affiniteit met werktuigbouwkunde. Momenteel zitten wij in het vierde leerjaar en zijn wij bezig met een eindproject: een parkeergarage van de toekomst.