30 juni 2011 – nummer 13
Jouw innovatie goud waard
Revalidatiegeneeskunde weer een eenheid
Onderweg naar morgen
VVAT en voorbehouden handelingen
‘Zonder hoop vaart niemand wel’
Het Technology Transfer Office ondersteunt wetenschappers van VU en VUmc ▶ pagina 2
Bij revalidatiegeneeskunde zijn de sfeer en de kwaliteit van het werk enorm verbeterd ▶ pagina 4
Hester Blufpand over het nadelig effect van bepaalde kankergeneesmiddelen ▶ pagina 7
Joan Slebos over het toetsen van de kennis over en vaardigheden van voorbehouden handelingen ▶ pagina 8
Ronald Buitenweg heeft na bijna 50 jaar afscheid genomen van VUmc ▶ pagina 9
GGZ inGeest voerde actie
Cruijff heeft hart voor VUmc
GGZ inGeest is verbijsterd over de manier waarop de minister van VWS wil bezuinigen op de geestelijke gezondheidszorg (ggz). De minister wil met ingang van volgend jaar 593 miljoen euro bezuinigen op de ggz door de invoering van een eigen bijdrage voor cliënten vanaf 18 jaar en een financiële korting voor de instellingen. Hiermee worden de ggz en haar cliënten onevenredig hard getroffen. De ggz zorgt voor 10 procent van de totale omzet in de zorg, maar draait op voor 35 procent van de bezuinigingen van vws. De plannen van het kabinet zijn onrechtvaardig. ggz inGeest heeft deelgenomen aan de landelijke acties: een petitieactie op internet en een twitteractie. Op 28 juni deed ggz inGeest mee aan de opnamestop. Er werden die dag geen vrijwillige opnames gedaan, wel spoedopnames. Op woensdag 29 juni deden vele medewerkers van ggz inGeest mee aan de landelijke demonstratie. De poliklinieken van ggz inGeest waren die dag gesloten, acute psychiatrie was wel bereikbaar. n AB
F o t o J ea n P i e r r e J a n s
Nieuwe cao een feit
De opgetogen spanning in de Amstelzaal liep in de aanloop naar de voordracht van Johan Cruijff flink op. De voetballegende verscheen weliswaar twintig minuten te laat, maar was het wachten meer dan waard. Cruijff sloot het symposium van de afdeling cardiologie, ter ere van hun 40-jarig jubileum, op geheel eigen wijze af. Uit het hoofd praatte hij bijna een uur lang over zijn eigen cardiologische ziektegeschiedenis, maar natuurlijk ook over het belang van sport voor lichaam en geest. Hij sprak zijn zorgen uit over de
bewegingsarmoede bij de huidige jeugd. Cruijff was de afsluiting van een succesvol symposium op 24 juni waarin de huidige onderzoekslijnen van de afdeling cardiologie centraal stonden. De ochtend was gereserveerd voor voordrachten over o.a. ontwikkelingen in de nabehandeling bij een hartinfarct en de waarde van mri beelden om de prognose na een hartinfarct te voorspellen. De middag werd gewijd aan hartspierziekten en afwijkende fysiologie van hartspiercellen. Tot slot stonden de carrièreperspectie-
ven van cardiologen centraal onder de noemer “Van Pupil tot Professional”. Gerrit Veen, waarnemend hoofd van de afdeling cardiologie is zeer tevreden over het verloop van het symposium: “We hebben een aantal jaren van grote drukte en veranderingen achter de rug en wilden daarom ons 40-jarig jubileum goed vieren. Niet alleen met een feest (dat zaterdag in het West-Indisch Huis plaatsvond, red), maar ook met een inhoudelijk symposium om onze onderzoeksresultaten te presenteren. Daar hadden we naast onze eigen
onderzoekers, ook gerenommeerde buitenlandse experts voor gevraagd. Op een aantal gebieden lopen we in onderzoek voorop, bijvoorbeeld bij het cardiologisch onderzoek met behulp van mri. We konden dus veel nieuwe ontwikkelingen melden.” En daar luisterden de ruim 200 deelnemers in de zaal geboeid naar. Cruijff sloot de middag af, het was duidelijk dat hij zich betrokken voelt bij de afdeling cardiologie van VUmc. En zo werden zijn fameuze woorden ‘elk nadeel heb z’n voordeel’, weer bewaarheid. n EK
Zwaartepuntenanalyse afgerond
‘We doen het goede en dat doen we goed!’ Kanker en afweer, hersenen, bewegen, vitale functies en extraen transmurale zorg zijn de vijf zwaartepunten die leidend zijn voor onze patiëntenzorg, ons onderwijs en onderzoek. De keuze voor deze vijf zwaartepunten was al gemaakt, ver voordat vanuit het ministerie van VWS werd gerept over taakverdeling tussen de universitair medische centra. Met decaan Wim Stalman als gangmaker is het afgelopen anderhalf jaar minutieus in kaart gebracht wat VUmc per zwaartepunt te bieden heeft. n Marianne Meijerink Honderden medewerkers zijn daarbij betrokken geweest, met als kern een
werkgroep per zwaartepunt. “We wilden exact weten waar we staan op weg naar 2020”, legt Stalman uit. “Om onze langetermijnstrategie te realiseren moet je goed weten wat je sterke en zwakke punten zijn. Professionals in de organisatie hebben daar het beste zicht op.” Stalman is enthousiast over hun betrokkenheid en inzet. “Vaak zaten ze hier al om half acht ’s morgens.”
Reikwijdte De werkgroepen hebben in totaal 55 zogenoemde ‘patiëntresearchgroepen’ gedefinieerd waarin VUmc wetenschappelijk en klinisch tot de absolute top behoort. Voorbeelden zijn multiple sclerose (zwaartepunt hersenen), nierfalen (zwaartepunt vitale organen) of hoofshalskanker
(kanker en afweer). Per groep is de kwantitatieve, kwalitatieve en economische reikwijdte van het onderzoek en patiëntenzorg geanalyseerd: doen we de complete onderzoeksketen (fundamenteel, klinisch en maatschappelijk) die een heel zorgtraject beslaat, dan wel alleen klinisch of fundamenteel onderzoek op deelgebieden, of weinig tot geen onderzoek? Stalman: “Je ziet dan precies wat we te bieden hebben. Dat kun je als het ware in de etalage zetten voor patiënten. Maar het verduidelijkt ook onze positie in contacten met verzekeraars.”
Motiverend De decaan: “We doen de dingen niet alleen goed, we doen ook de goede dingen!” Met de gemaakte
keuzes komt VUmc namelijk tegemoet aan de behoeften van de samenleving. Van de tien belangrijkste doodsoorzaken in Nederland behoren er negen tot patiënt-reseachgroepen van VUmc; dat geldt ook voor negen van de tien kostbaarste diagnoses binnen de zorg. Deze hele exercitie maakt dat VUmc beter overweg kan met ontwikkelingen van buitenaf zoals concentratie en taakverdeling tussen umc’s en veranderende financiering, waar de umc’s nu mee te maken krijgen. “Andere umc’s zijn erg geïnteresseerd in onze aanpak”, zegt Stalman, “maar ook verzekeraars en vws zijn enthousiast. En wij vooral! Het is een hele reis die we met elkaar ondernemen, maar het is enorm motiverend!”
De werknemersorganisaties cmhf, ac/fbz en cnv Publieke Zaak stemmen in met het eindbod dat de nfu op 11 mei deed voor een nieuwe cao. Abvakabo fnv heeft aangegeven op basis van de ledenraadpleging voorlopig niet tot ondertekening over te kunnen gaan. Desondanks betekent dit dat er nu sprake is van een caoakkoord. De nieuwe cao loopt van 1 maart 2011 tot 1 april 2013 en geldt voor alle umc-medewerkers. De in de cao gemaakte afspraken leiden ertoe dat medewerkers per augustus 2011 een structurele loonsverhoging van 1 procent ontvangen en op 1 augustus 2012 een verhoging van 1,6 procent. In december 2012 volgt een eenmalige uitkering van 0,25 procent van twaalfmaal het in november geldende salaris. Iedere medewerker behoudt het persoonlijk budget voor persoonlijke ontwikkeling van jaarlijks 1 procent van het jaarsalaris. In 2013 wordt het persoonlijk budget verhoogd naar 1,3 procent van het jaarsalaris. Meer informatie leest u op intranet.
Medium care verhuist
In de aanloop naar een nieuwe intensive- en medium care afdeling, verhuist deze laatste afdeling op 5 juli naar 6d. De medium care is nu nog op 2d gevestigd, maar daar trekt zorgeenheid vhon in. Al deze verhuizingen hebben te maken met de nieuwbouw van de ic en de mc op de 7e etage. In september wordt de eerste fase van die verbouwing opgeleverd en verhuist ic 6d naar de zevende etage. Dan heeft de mc de hele ruimte op 6d voor zichzelf en zijn alle negen bedden in gebruik. Tot die tijd draait de mc op 7 bedden. Ingewikkeld? Geen nood, een ding blijft hetzelfde en dat is het telefoonnummer van de mc: 44413. n EK
Personeelsuitje, feestje, reisje? laat Boots het maar organiseren!
Met hart en ziel werkt Eddy Boots (64) al bijna 45 jaar bij VUmc. Waar een ander uitkijkt naar zijn pensioen, wil de joviale coördinator personeelsactiviteiten met geen mogelijkheid van ophouden weten: “Hier ligt mijn hart.”
Personeelsuitje, feestje, reisje? Het zal velen binnen VUmc, ggz inGeest en VU bekend zijn: laat Boots het maar organiseren! Naast de vele bedrijfsfeesten en -activiteiten weet hij voor zo’n 12.500 collega’s flinke kortingen te regelen voor (exotische) reisjes, het concertgebouw, hypotheken, verzekeringen, auto’s, hotels en vakantieparken. “Kijk maar op mijn website tipvanboots.nl, dan zie je wat ik allemaal nog meer doe”, klinkt het vrolijk. Dus kun je dankzij Boots ontgiften met korting, Ajax-ballen kopen, fitnessen, tennissen of yoga doen. Ook draait hij in het ziekenhuis een winkel met relatiegeschenken, jassen, sieraden, badgeurtjes, schoenen, speelgoed en spelletjes. Ooit werkte Boots 29 jaar op de afdeling pathologie. “Daar deed ik onderzoek naar de verschillende soorten kanker, en heb daar ook over gepubliceerd. Dat was een mooie tijd.” Het bloed kroop toen al waar het niet gaan kon. Naast
F o t o M a r k v a n de n B r i n k
n Annette Karimi
‘Hier ligt mijn hart’ dit werk organiseerde Boots al personeelsactiviteiten, maar maakte intussen werkweken van zeventig uur. “Toen dat niet meer samenging, vroeg de raad van bestuur me vijftien jaar geleden door te gaan met de personeelsactiviteiten.” De keus voor een andere baan noemt hij
het meest beslissende moment in zijn carrière. “Ik heb toen wel gezegd dat ik eventueel na twee jaar mijn oude baan terugwilde. Dat is sindsdien niet meer gebeurd. Mensen zijn zo blij en dankbaar voor wat je organiseert, en ik ben mijn eigen baas. Ik heb er nooit spijt van gehad.”
Voor de personeelsuitjes meldt hij trots zoveel sponsors te hebben geregeld dat nog slechts vijf procent van de kosten voor rekening van het ziekenhuis komt. Met geen stok wil de coördinator ophouden als hij volgend jaar 27 juni 65 jaar wordt. “Hier ligt mijn hart. Ik wil niet thuis zijn, want ik ben hartstikke
gezond en levenslustig. Daarnaast is mijn vrouw José 48 jaar.” Dus heeft hij VUmc aangeboden na die datum drie dagen te gaan werken, hij wacht met spanning af wat het mt van dienst p&o gaat beslissen. “Wat ik sowieso ga doen bij vertrek, is een boek schrijven over dit prachtige bedrijf.”
TTO ondersteunt wetenschappers
Jouw innovatie is misschien goud waard! n Marianne Meijerink
Miljoenen mensen, Nederlanders, Zweden, Canadezen, Amerikanen en burgers in vele andere landen, maakten de afgelopen jaren gebruik van Kieskompas. Een online instrument dat inzicht geeft in de politieke positie van de kiezer. Vijf
Tracer
jaar geleden werd het ontwikkeld door de VU en een jaar later was het een onderneming. Dat het zover is gekomen is natuurlijk vooral een verdienste van de betrokken wetenschappers, maar het Technology Transfer Office (tto) heeft ze geholpen de weg naar de markt te vinden. “Ons doel is valorisatie”, zegt directeur Steven Tan, “dat betekent dat je wetenschappelijke prestaties vertaalt in economische waarde. VU en VUmc zijn kennisfabriekjes, bronnen van uitvindingen en innovaties. En dan doel ik niet alleen op concrete producten waar een patent op moet worden
10e jaargang, nummer 13, 30 juni 2011
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 5.100. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijk heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Jeroen Klompenhouwer, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder
aangevraagd, al doen we dat heel veel. Ook een idee of concept kan inventief zijn en interessant voor de markt. Wij faciliteren daarbij.”
Bedrijfskundige input tto doet dat op allerlei manieren. Behalve begeleiding bij de aanvraag van patenten ondersteunen experts van tto het opzetten en vermarkten van bio- en databanken en bij het vinden van afnemers voor contractresearch, contractonderwijs en consultancy-opdrachten. Juristen van tto zorgen er bovendien voor dat die vormen van samenwerking goed worden geregeld. Daarnaast levert tto bedrijfskundige input voor
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email:
[email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail
[email protected]
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 14 juli. Deadline voor kopij is 6 juli om 12.00 uur.
2
Illustratie Rick Dros
VU en VUmc zijn kennisfabriekjes, bronnen van uitvindingen en innovaties medica – software voor zorginstellingen – en het angiogeneselaboratorium waar aan de ontwikkeling wordt gewerkt van een geneesmiddel dat de vaatvorming in tumoren remt. “Of neem Tom Wurdinger”,
Zuinig met energie
Redactiesecretariaat
Opgave en vragen over abonnementen
de oprichting van bv’s. Kieskompas is een voorbeeld, maar ook Geri-
Tr a c e r 1 3 – 30 j u n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
De was kan niet schoner dan schoon. Ook het wassen van beddengoed en handdoeken kost energie. In 2010 werden er 543.534 handdoeken gewassen en 418.940 washandjes. De kosten hiervan bedroegen respectievelijk € 157.786,– en € 42.375,–. Uit rondgangen blijkt dat er geregeld handdoeken ongebruikt aan de wasserij worden aangeboden, naar schatting gaat het om 2,5% van het aanbod. Op basis van bovenstaande cijfers is een besparing van 5 duizend euro eenvoudig te realiseren
zegt wetenschappelijk directeur Ada Kruisbeek. “Als moleculair bioloog behoort hij tot de wereldtop. Hij heeft ontdekt dat je in bloedplaatjes een genetische vingerafdruk voor kanker kunt vinden. Een doorbraak in de kankerdiagnostiek, maar het verder ontwikkelen van zo’n vinding financiert nwo niet. Wij helpen dit project om te zetten in een bedrijf. Dan heb je beter toegang tot financiers in de markt. Bovendien kennen wij die markt.”
Samenhang tto is ook betrokken bij de oprichting van virtuele kenniscentra zoals de Neuroscience Campus of het Imaging Center. Ook dit soort initiatieven zijn er op gericht om kennis te consolideren en helder te presenteren. “Zo is binnen VU en VUmc aanwezige kennis over hersenen of beeldvormende diagnostiek goed te vinden voor externe partijen”, zegt Kruisbeek, “maar ook intern zorg je voor samenhang, ondanks het feit dat mensen op verschillende faculteiten en afdelingen werken.” Afgezien van alle praktische voordelen heeft valorisatie ook maatschappelijk nut, zegt Tan. “De maatschappij investeert in wetenschap, dus je geeft ook iets terug. Je ziet ook dat subsidieverstrekkers dat belangrijk vinden. eu-fondsen, nwo, financiers van publiek-private samenwerking – allemaal vragen ze naar de maatschappelijke betekenis en een valorisatie track record. Met andere woorden: ‘Hoe ga je waarmaken wat je pretendeert’. Je kunt je dus niet meer onttrekken aan valoristie.” Kijk voor meer informatie over tto op www.tto.vu.nl of mail aan
[email protected]
Paperclip legt teleliftverkeer plat De paperclip is al bijna anderhalve eeuw een icoon van eenvoud en functionaliteit. Het stukje gebogen staaldraad is alom geprezen om zijn samenbindende kwaliteiten. Echter, onlangs liet de paperclip zich van een heel andere kant zien.
Foto Shutterstock
n Joop K. de Vries
Toen niemand het zag sloeg een compleet leger paperclips toe. Met honderden tegelijk gingen ze muiten en slaagden ze erin het teleliftverkeer tussen polikliniek en kliniek drie uur
lang volledig lam te leggen. Post, preparaten en statusmappen konden hierdoor niet tijdig hun bestemming bereiken. “Die verdraaide paperclips hadden ons lelijk te pakken”, zegt hoofd transport Loek Mijnes. Hij trok
zelf samen met een servicemonteur ten strijde om de paperclips weer in het gareel te krijgen. Sluipend in de technische laag onder het dak van de polikliniek ontdekte hij eerst de twee meest extremistische paperclips die op de teleliftbaan kortsluiting veroorzaakten. Vervolgens leidde het spoor naar een teleliftwagen waar enkele andere paperclips onder de rand van het elektrische deksel een tweede kortsluiting veroorzaakten. Honderden minder avontuurlijke strijders lagen los in de teleliftwagen. Allemaal hadden ze kans gezien te ontsnappen uit hun doos. Mijnes is blij dat de storing te verhelpen was door de paperclips te arresteren, de teleliftwagen los te koppelen
en vervolgens de systemen te resetten. “Gelukkig heeft de kortsluiting geen schade aan de software veroorzaakt, want dan had het teleliftverkeer veel langer stilgelegen. Voor zover mij bekend hebben zich geen grote calamiteiten voor gedaan.” De paperclips hebben kans gezien te ontsnappen doordat hun doos niet goed was dichtgeplakt. En aangezien de teleliftwagens tijdens hun reis over de kop gaan, zagen ze hun kans schoon eindelijk eens uit de band te springen. Overigens betrof het de grote variant van de paperclip. Het is niet bekend of deze soort vaker agressief is dan de gewone. Voor wie zijn spullen veilig wil vervoeren met het teleliftsysteem: de richtlijnen voor het omgaan met teleliftwagens staan op kwaliteitsnet.
F o t o M a r k v a n de n B r i n k
Comfort staat voorop in nieuwe polikliniek
Ineke van der Jagt en Yvette Schotsman in de nieuwe poli sneldiagnostiek
De nieuwbouw van de polikliniek sneldiagnostiek oncologie nadert zijn voltooiing. Het nieuwe serviceconcept begint een duidelijk gezicht te krijgen. Werkplekmanagers Ineke van der Jagt en Yvette Schotsman benadrukken dat – naast cure en care – comfort een grote rol
speelt: “Lichtinval, kleurgebruik en reductie van geur en geluid veraangenamen het verblijf en kunnen een positief effect hebben op het herstel en welbevinden van de patiënt.” Er wordt veel rekening gehouden met de wensen van de patiënt. Van der Jagt: “Patiënten kunnen straks, tegen
een vriendelijke prijs, eten en drinken krijgen bij de foodbar. Er zijn bijvoorbeeld zachte broodjes en geen sterk geurende producten. Men kan onder meer gebruikmaken van lifestylekamers, relaxfauteuils en een fraai aangelegde daktuin.” Daarnaast krijgt elk dagbehandelingsbed in de nieuwe polikliniek
een touchscreen met tv, radio, muziek, films én internet. Via deze schermen, maar ook met behulp van een eigen informatiecentrum krijgen de patiënten informatie op maat aangeboden. De nieuwe polikliniek wordt 28 september officieel geopend, maar al op 12 september in gebruik genomen. n AB
Chris Mulder
De promotiepremie 2012 Het lijkt erop dat de Nederlandse overheid zichzelf de oorlog verklaart. Experimentele kunst, Leopard-tanks, kinderopvang, jeugdzorg, persoonsgebonden-budget, hoopvol straffen, zuurremmers, pensioenen, wetenschap, niets blijft zoals het is. Elmer Mulder, onze ‘baas’, maar ook voorzitter van de Nederlandse Federatie van Universitaire Centra (nfu) mag op een middenpagina in het Finacieel Dagblad iets zeggen over kortingen op het ‘medisch onderzoek’. Zijn boodschap: “Er wordt nog geoogst dankzij een zorgvuldig opgebouwde infrastructuur”. De kiezers gaven zowel de regering – via de Tweede Kamer – als de Eerste Kamer via de
provincies, opdracht het algemene belang te dienen. Normaliter respecteren de diverse bestuurslagen elkaar. Het artikel met Mulder suggereert dat met deze bezuiniging van 84 mln op de academische umc taak de respectgrens overschreden wordt. Ruim 30% van de totale wetenschappelijke productie in – gedroomd kennisland – Nederland, komt van onze umc’s. Het lijkt dat het openbaar bestuur, gekozen voor vier jaar, zijn financiële problemen ook in onze voortuin deponeert. Hoe moeten de umc’s hun wetenschappelijke infrastructuur onderhouden? Over enkele jaren staan velen in de kou, ook de medische wetenschap en daarmee u en
Tr a c e r 1 3 – 30 ju n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
ik en onze patiënten. Maar er gloort hoop: eindelijk een premie voor onderzoek! Voor iedere promotie krijgen de universiteiten €93.000. VUmc met 100 promoties bijna 10 mln. Tot op heden zien we daar op de werkvloer niets van. Bestuurders begrijpen hoe het geld stroomt, ik niet. Vanaf 1-1-2012 gaan we – de werkvloer – dit geld krijgen, broodnodig eerste geldstroomgeld. Nu kunnen we de agiko-constructie, waarbij aios worden opgeleid tot klinisch onderzoekers, nieuw leven in blazen. Met enige creativiteit kunnen we dan self-supporting worden wat betreft salarissen voor onderzoekers. Als de umc’s nu ook nog de overheadkosten eraf halen, gaan we straks nog winst maken op onderzoek … Chris Mulder is hoogleraar maag-, darm- en leverziek ten
VUmc gebouwenloop 2011 voor Doctor2Doctor De inschrijving voor de zevende VUmc gebouwenloop is gestart. Het evenement, waaraan maximaal 800 hardlopers kunnen deelnemen, vindt plaats op zaterdag 22 oktober. Deelnemers kunnen kiezen uit een 5- of 10-kilometerloop. Speciaal voor kinderen van 4 tot 12 jaar is er een kinderloop van 1,2 kilometer. Het parcours voert de deelnemers over de verpleegeenheden, door de polikliniek, door het faculteitsgebouw, langs het energiecentrum, via de hortus botanicus en door de parkeergarage. De deelnemers lopen deels binnen, deels buiten en krijgen te maken met trappen, krappe bochten en ondergrondse tunnelgangen. Het inschrijfgeld bedraagt 10 euro, voor de kinderloop 4 euro. Dit jaar lopen de deelnemers niet alleen voor een goede tijd, maar steunen ze door hun deelname ook het VUmc project Doctor 2 Doctor. Sinds enige jaren reizen artsen en verpleegkundigen van VUmc op regelmatige basis naar het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia. Zij trainen hun collega’s in Kenia om de medische zorg voor de patiënten daar te verbeteren. klm en klm Health Services ondersteunen het programma door reisfaciliteiten en expertise beschikbaar te stellen. De voornaamste missie van de Nederlandse artsen en verpleegkundigen is de kennis van kindergeneeskunde in Kenia te verbeteren. Omdat het ziekenhuis in Eldoret een opleidingsziekenhuis is, wordt de kennis overgedragen op andere Keniaanse artsen in opleiding, waardoor het programma Doctor2Doctor een duurzame vorm van ontwikkelingshulp is. Van het inschrijfgeld van iedere deelnemer gaat minimaal 2 euro naar Doctor 2 Doctor. Er is een mogelijkheid om meer te doneren. Voor meer informatie en inschrijven: www. VUmc.nl/gebouwenloop.
Opvallend
!
Prabath Nanayakkara, internist bij vasculaire geneeskunde, heeft een fellowship ontvangen van de Royal College of Physicians in Engeland. Sinds 1 mei mag hij de titel frcp (Fellow of Royal College of physicians) gebruiken, waarmee hij in alle landen die behoren bij het Brits Gemenebest mag werken en onderzoek mag doen.
Benoemingen
Dr. M. den Heijer is met ingang van 1 mei 2011 benoemd tot hoogleraar interne geneeskunde in het bijzonder de endocrinologie. De leerstoel is ingebed in de afdeling interne geneeskunde, divisie I. 3
Afdeling revalidatiegeneeskunde weer een eenheid n Liesbeth Kuipers
“We hebben gemerkt dat de afdeling revalidatiegeneeskunde een ongunstige reputatie heeft binnen het ziekenhuis. Sinds ik drie jaar geleden op deze afdeling kwam werken, is er echter veel ten goede veranderd.” Indra van den Akker, medewerker medische administratie bij revalidatiegeneeskunde, weet nog goed hoe ze de afdeling aantrof. “Er hing een negatieve sfeer, met name bij de administratie. Medewerkers communiceerden niet met elkaar. Er was weinig onderlinge interesse en samenwerking. Er was een hoog personeelsverloop. En de drie verschillende afdelingen – ergotherapie, fysiotherapie en revalidatiegeneeskunde – werkten nog onvoldoende samen”.
F o t o M a r k v a n de n B r i n k
De sfeer bij de administratieve medewerkers van de afdeling revalidatiegeneeskunde liet drie jaar geleden nog wat te wensen over. Inmiddels er is veel veranderd. “We zijn een eenheid geworden, we maken grapjes en de patiënten geven ons complimenten.”
Verbeteringen De verbetering werd in gang gezet met een cursus klantgerichtheid voor de hele afdeling revalidatiegeneeskunde in de Efteling in 2009. Van den Akker: “De Efteling staat bekend als een goedlopend en leuk bedrijf. De bedrijfsleider heeft ons laten zien hoe zij binnen
het bedrijf communiceren en de teamgeest hoog houden. We hebben geleerd klantgericht te denken en te handelen. Tijdens de cursus hebben we veel opgestoken en sindsdien hebben we deze theorie in praktijk gebracht. De sfeer is er alleen maar op vooruitgegaan.” Het administratieve team volgde daarop meerdere cursussen, waaronder ‘Feedback geven’. Ook werden er
veranderingen doorgevoerd op de afdeling zelf, vertelt Van den Akker. “Er werd verbouwd en er kwam een gezamenlijke ruimte waar alle collega’s van de afdeling bij elkaar kunnen komen. Tegenwoordig is er eens per maand ‘Treffen’ voor de gehele afdeling. Alle disciplines geven dan presentaties over hun vakgebied en de lopende onderzoeken. Het doel hiervan is dat we van
elkaar leren, geïnformeerd worden over wat er speelt op de afdeling en we meer betrokken raken bij elkaars werk. Naast de sfeer is ook de kwaliteit van het werk er enorm op vooruit gegaan. “We voelen een gezamenlijke verantwoordelijkheid. We zien dat als er bij de ene collega iets niet goed gaat, het vervelende consequenties kan hebben voor de patiënten of de andere collega’s.
Dat willen we nu echt voorkomen.” Behalve de medewerkers zijn ook de patiënten tevreden over de veranderingen. “Ze vinden de medewerkers aan receptie B zo vrolijk en enthousiast. Veel patiënten komen wekelijks bij ons. We maken even een praatje met de mensen en we bouwen een band met ze op. Daarover krijgen we veel complimenten.”
NIAZ verbeterpunten krijgen vervolg
‘Druk maar even op die knop. Zo simpel is het vaak niet meer’ n Marianne Meijerink
“Ieder apparaat is potentieel gevaarlijk”, zegt chirurg Jeroen Meijerink, “als het niet goed wordt gebruikt. Of het om een bloeddrukmeter gaat of om een diathermie apparaat wat ik zelf gebruik om bloedvaatjes dicht te schroeien; als mensen er niet goed mee omgaan of als die apparaten niet goed zijn onderhouden, kan er iets mis
gaan. Een onjuist gebruik van een bloeddrukmeter kan leiden tot interpretatiefouten, gebruik je het diathermie apparaat niet goed of is het niet helemaal in orde, dan kan dat ook gevaar opleveren voor de patiënt.” De bottom-line: het is de normaalste zaak van de wereld dat een ziekenhuis verstandig omgaat met apparatuur, hoe high- of lowtech die ook is.
Meijerink maakt deel uit van een stuurgroep die druk in de weer is om de werkwijze rond aankoop, onderhoud en scholing in het gebruik van medische apparaten te verbeteren. Directe aanleiding is de onlangs verleende niaz-accreditatie, een kwaliteitskeurmerk voor de zorgsector, dat verleend is met de aantekening dat VUmc extra aandacht moet geven aan veilig gebruik van appara-
tuur. Het is het meest urgente van de in totaal veertien verbeterpunten
NIAZ drukt je met je neus op de feiten, dat is heel waardevol die het niaz VUmc heeft opgelegd. Voor 1 oktober moeten de procedures voor apparatuurbeheer- en
Literatuur en geneeskunde
Turks fruit Op 21 september is het jaarlijkse Literatuur en geneeskundesymposium, dat dit jaar over kanker gaat. Op het symposium zullen onder anderen Manon Uphoff en Ronald Giphart spreken. In de aanloop naar het symposium bespreekt Arko Oderwald zes boeken waarin kanker de hoofdrol speelt. Deze keer: Turks Fruit van Jan Wolkers
Ontspoorde cellen Kanker in fictie Redactie: Arko Oderwald Koos Neuvel Willem van Tilburg
n Arko Oderwald
De natuur is wreed In 1969 verscheen de roman Turks fruit van Jan Wolkers. Het verhaal gaat over een kunstenaar die verlaten wordt door Olga, de vrouw op wie hij grenzeloos verliefd is. Hij probeert dit verdriet te vergeten door het excessief met vele andere vrouwen aan te leggen. Jaren later komt hij Olga weer tegen en dan hoort hij hoe het haar vergaan is: tamelijk ellendig. Niet lang daarna 4
wordt hij gebeld door haar moeder dat Olga aan een hersentumor is geopereerd. De moeder zegt dat er goede hoop is, maar van een bevriende internist hoort hij al snel dat Olga een ongeneeslijke
hersentumor heeft. In het ziekenhuis bezoekt hij Olga regelmatig. Hij neemt een (rode) pruik voor haar mee, waarmee ze heel gelukkig is, maar die haar niet staat.
wrede manier aan hun eind komen, hoewel er ook een meeuw is die gered wordt. Maar natuur is ook onschuld en net zo utopisch als de liefdesrelatie tussen Olga en Erik.
Kanker speelt zeker geen hoofdrol in dit boek, de beschrijving van de ziekte van Olga beslaat slechts enkele pagina’s. Veel meer gaat het in dit boek over het Sneeuwwitjesyndroom van de hoofdpersoon, die in het boek geen naam heeft, maar in de film Erik heet. Eerst is er het volledige geluk, dan is er het kwaad dat het geluk verstoort en het onvermogen van de prins om het geluk te herstellen. Het kwaad wordt aan de ene kant veroorzaakt door de moeder van Olga, een serpent, die altijd stookt in hun relatie. Daar speelt kanker ook een rol, want de moeder mist vanwege borstkanker een borst. Aan de andere kant is het kwaad ook onderdeel van de natuur. Het wemelt in deze roman van dieren die op een
Velen kennen het verhaal van de film die er in 1973 door Paul Verhoeven van is gemaakt. De film, met een klein rolletje van Ivan Wolffers als dokter, wijkt op een aantal punten sterk af van het boek. Erik is er in de film zelf bij als Olga in de Bijenkorf flauwt valt en is daardoor van het begin af aan bij het ziekteproces betrokken. Omdat Olga voornamelijk wartaal spreekt na haar operatie, is zijn toewijding om daar vaak te komen groter. Maar het grootste verschil is toch wel wat er met de pruik gebeurt. In het boek gaat de pruik mee in de kist. In de film gooit Erik de pruik in de vuilniswagen. Erik is in de film veel meer een gefrustreerde prins dan in het boek, waarin hij zich uiteindelijk toch neerlegt bij het onvermijdelijke.
Tr a c e r 1 3 – 30 j u n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
gebruik helemaal op orde zijn, terwijl VUmc nog tot 1 juli 2012 de tijd heeft om de andere verbeteringen te realiseren. Onder aanvoering van Elise Bijvank, hoofd kwaliteit iop, en klinisch fysicus Ruud Verdaasdonk, hoofd fysica en medische technologie (fmt), is een stevige club mensen gevormd met vertegenwoordigers uit alle geledingen: medisch specialisten, ok-medewerkers en medewerkers van een aantal diensten.
Scholing Het feit dat medische apparatuur steeds complexer is geworden versterkt de urgentie. “‘Druk maar even op die knop’, zo simpel is het meestal niet meer”, zegt Meijerink. “Scholing is belangrijker dan ooit. De fabrikant biedt het vaak ook aan, maar dat heeft een vrijblijvend karakter. In mijn ogen zouden gebruikers verplicht een training moeten volgen voor alle apparatuur die hier naar binnen wordt gereden. Daar ligt dus ook een belangrijke verantwoordelijkheid voor leidinggevenden. Die moet zorgen dat mensen er voor worden vrijgemaakt.” Lastig Volgens Jeroen Meijerink ervaren sommige mensen het niaz als een last – ‘we moeten weer van alles’ – of juist als een ritueel –‘we zijn toch goedgekeurd.’ Het is geen van beide, vindt hij. “niaz drukt je met je neus op de feiten. Dat is heel waardevol. Wat die apparatuur betreft: vergeet ook niet dat het allemaal heel kostbaar is. Het gaat dus niet alleen om patiëntveiligheid, maar ook om het voorkomen van schade.”
Vacatures VUmc
Vacatures 20 juni tot 27 juni. Uiterlijke reactie datum zie intranet.
Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.
Verpleegkundigen/Verzorgenden Senior verpleegkundige MDL en dermatologie D1.2011.00036 Ben jij toe aan de volgende stap? Afdeling: interne geneeskunde, Divisie I
Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs
Administratief/secretarieel
Onderzoeksassistent ‘perioperatieve zorg’ D3.2011.00052 ‘De kosteneffectiviteit van een perioperatief zorgprogramma rondom gynaecologische ingrepen.’ Afdeling: gynaecologie, Divisie III
Secretaresse D7.2011.00036 Dit is je kans om je organisatietalent en creativiteit tot zijn recht te laten komen! Afdeling: programmabureau GPS, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
Staf/management - P&O Vacatures 13 juni tot 20 juni. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden High-care verpleegkundige D4.2011.00064 Van Recovery naar PACU, maak de ontwikkeling mee bij VUmc! Afdeling: recovery, Divisie IV Gespecialiseerd senior verpleegkundige D4.2011.00068 Van Recovery naar PACU, wil jij je tanden zetten in dit project? Afdeling: recovery, Divisie IV
Verpleegkundige interne geneeskunde/ nefrologie en observatorium D1.2011.00023 Jij wil je toch ook samen met VUmc ontwikkelen? Afdeling: interne geneeskunde, Divisie I
Staf/Management - Overig Medewerker AO - IC D7.2011.00034 De belangrijkste schakel voor het succes van P&O ben jij! Afdeling: p&o support & control, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Ambtelijk secretaris D7.2011.00035 Kwaliteitsverbetering van de gezondheidzorg; jouw kans om hier aan bij te dragen! Afdeling: instituut ondersteuning patiëntenzorg, Facilitair bedrijf / Stafdiensten
Intensive care verpleegkundige D4.2011.00069 Wil jij hoogcomplexe zorg verlenen met een collegiaal team? Afdeling:intensive care volwassenen (ICV), Divisie IV
P&O adviseur D5.2011.00065 Werken voor 11 unieke, medisch ondersteunende en wetenschappelijke (onderzoeks)afdelingen. Afdeling: divisie 5, Divisie V Staf/management - ICT
Secretaresse D2.2011.00055 Op zoek naar een dynamische werkplek in een geheel nieuw centrum? Dan is dit je kans! Afdeling: alzheimercentrum, Divisie II Medisch administratief medewerker D5.2011.00066 Klantgericht aan de slag op ons secretariaat Afdeling: klinische genetica, Divisie V
Senior functioneel beheerder peoplesoft D7.2011.00037 Ben jij peoplesoft expert? En zoek je een baan waarin je al je kennis en ervaring optimaal kan benutten? Afdeling: p&o support & control, facilitair bedrijf / stafdiensten
Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker Paramedische opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl
(020) (020) (020) (020) (020)
444 444 444 444 444
4229 4253 4253 2020 4569
Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen
Inschrijven doet u eenvoudig door een mail voorzien van workshop, datum, tijdstip, naam, afdeling, telefoonnummer en emailadres te sturen naar
[email protected] of
[email protected] Kortom: schrijf u snel in want vol is vol
Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Inhoudelijke informatie hierover kunt u vinden onder de rubriek Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering.
Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen
Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel 45084, e-mail :
[email protected] Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Persoonlijke ontwikkeling voor promovendi: 16, 19 en 23 augustus 2011 (2 hele dagen, 1 ochtend) De tijd de baas: 25 augustus en 8 september 2011 (hele dagen) Mindfulness voor medewerkers: 26-augustus, 2, 9, 16, 23, 30 september, 5, 7 en 14 oktober 2011 (ochtend) De criticus ontmaskerd: 30-augustus 2011 (hele dag) De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Zoals u van ons bent gewend blijven wij ook in de zomervakantie actief. Net zoals voorgaande jaren biedt de Amstel Academie ook dit jaar diverse mogelijkheden voor een interessante ‘trip’. We gaan weer ‘Op reis in VUmc’ De zomer staat weer voor de deur, het is dé periode om er op uit te trekken; verre reizen, zonnige oorden, culturele ervaringen. Of, lekker weg in eigen land. Eén ding is zeker; niet iedereen kan tegelijkertijd weg. Iedere ‘trip’ duurt een uur en vindt plaats tijdens de middagpauze of aan het einde van de middag in de Amstel Academie. U brengt uw lunch mee, wij zorgen voor de koffie en thee. Iedere trip is kosteloos. Het aanbod van alle ‘trips’ is overzichtelijk vermeld in onze zomerse workshopbrochure welke u op de website kunt vinden; http:// www.vumc.nl/afdelingen/AmstelAcademie/ actueelnieuws/zomerworkshop/
Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Bij de volgende scholingen zijn nog plaatsen beschikbaar: Borstvoeding vaardigheidstraining; 19 september 2011 (ochtend) VBH volw: PAC en Broviac en toedienen medicatie; 20 september 2011 (middag) Dagbehandeling en/of kort verblijf (DVKV): basis; 22 en 29 september, 27 oktober 2011 (hele dagen) Proactive Nursing voor gespecialiseerd verpleegkundigen; 22 september 2011 (hele dag) Spoedeisende Hulp thema: Kind op de SEH; 22 en 23 september 2011 (hele dagen) Begeleiden in de praktijk; 23 september, 28 oktober, 2 december 2011 (hele dagen) Basiscursus oncologie; 26 en 27 september, 3 en 4 oktober 2011 (4 hele dagen) Competentiegericht opleiden in de praktijk; 27 september 2011 (hele dag) Ergocoach; 27 september, 11 en 25 oktober, 24 november 2011 (ochtenden en 1 middag) Foetale bewaking voor verpleegkundigen; 27 september 2011 (middag/avond) Foetale bewaking voor verpleegkundigen; 28 september 2011 (hele dag) Ambulance/SEH - samenwerking in de acute ketenzorg; 29 september 2011 (hele dag) Dialyse; 29 september en 6 oktober 2011 (hele dag) Spoedeisende Hulp thema: Kind op de SEH; 29 en 30 september 2011 (2 dagen) Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 44354, e-mail: k.kappel@ vumc.nl of Tel. 44253, e-mail :
[email protected] De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod!
Tr a c e r 1 3 – 30 ju n i 20 11 – S e r v i c e p a g i n a
Run for KiKa Spaarnwoude een groot succes Zondag 12 juni was Run for KiKa Spaarnwoude een succes! De Runners konden kiezen uit 10 km, 5 km en een speciale KidsRun van 1 km. Het was een feestelijke dag met een ontzettend leuk programma. Zo konden kinderen zich laten schminken, stond de marechaussee met vele motoragenten langs de route de Runners aan te
moedigen en was er een groot springkussen van de Linnaeushof. Daarnaast zat het weer ook nog eens mee: na een kleine regenbui aan het begin, verscheen bij het eerste startschot de lentezon! Run for KiKa Spaarnwoude bracht meer dan 190.000 euro op voor wetenschappelijk onderzoek naar kinderkanker. Een recordbedrag voor Run for KiKa Spaarn-
woude. En dit alles voor maar 1 doel en motto: Maak het onmogelijke mogelijk, help kinderkanker de wereld uit! De afdeling Radiotherapie was ook aanwezig met een team van 15 runners. Zij hebben samen voor 1310 euro bij elkaar gerend! Iedereen, renners en sponsoren bedankt!! En Sietske, goed initiatief en goed geregeld!
Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via
[email protected]
Trendline Hairstudio De maanden juli en augustus is ook bij ons vakantietijd! Daarom vragen wij de medewerkers tijdig een afspraak te maken. Dit i.v.m de aangepaste openingstijden. Wijzigingen CMA Met ingang van donderdag 9 juni a.s. zal de oude toegang tot het CMA voor reguliere bezoekers voortaan afgesloten zijn. De nieuwe toegang is enkele meters naar links verplaatst en wijst zich vanzelf. De reden van deze wijziging is gelegen in de wens te komen tot een betere bewaking/beveiliging van de toegang tot in het CMA opgeslagen privacygevoelige dossiers. Een ander aspect betreft de afgifte van medische (spoed)dossiers. Indien medewerkers van het CMA twijfelen
of een iemand de juiste bevoegdheid heeft om medische dossiers op te halen heeft de CMA medewerker de bevoegdheid om deze persoon te vragen zich te legitimeren. Bij twijfel en/of het ontbreken van een legitimatiebewijs wordt in deze gevallen geen dossier afgegeven. Locati instructie via e-learning De instructie voor het ZIS-systeemdeel Locati wordt nu als e-learning module aangeboden. In Locati wordt o.a. de aanwezigheid van de patiënt geregistreerd (hotelsysteem). De instructie is bedoeld voor: verpleegkundigen die nieuw in dienst zijn verpleegkundigen die nog geen instructie hebben ontvangen en dus geen bevoegdheden hebben ten aanzien van het systeemdeel Locati verpleegkundigen die een opfris instructie wensen
medewerker medische administratie (MMA) Indien u een medewerker wilt aanmelden voor de e-learning module, verzoeken wij u een email te sturen naar admkliniek.info@ Vumc.nl In deze mail moet u de volgende gegevens meesturen: Naam cursist Personeelsnummer Usernummer (ZIS) Zorgeenheid waar de medewerker werkzaam is Functie op de zorgeenheid Wij zullen vervolgens de medewerker zo spoedig mogelijk bevoegd maken voor de e-learning module en hem/haar informeren over het verdere verloop. De module bestaat uit een theoriegedeelte en wordt afgesloten met een toets. Na het behalen van de toets zal de medewerker bevoegd gemaakt worden voor Locati. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Petra Kok, senior medewerker Zorgadministratie (tel.nr. 43424) of Albert Pater, hoofd patiëntenadministratie (tel. nr. 43406).
5
Menu Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
donderdag 30 juni Provençaals gestoofde vis, witte wijnsaus, groente mix, gekookte aardappelen, gebonden pindasoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden pindasoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 1 juli ajam bali, sajor boontjes, mihoen, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 2 juli kip Massala, quorn Massala, Mexicaanse groenten, witte rijst, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 3 juli Italiaansesaus met kip, Italiaansesaus, rauwkost, pasta, geraspte kaas, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep maandag 4 juli goulash, vegetarische goulash, doperwten, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileense soep dinsdag 5 juli kippenbout, kerriesaus of jus, Hongaarse zuurkool, aardappelpuree, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 6 juli steak bordelaise, rode wijnsaus, legumes de saison, pommes gratinée, potage d’oignon avec fromage consommé henry IV, vegetarische potage d’oignon avec fromage vegetarische consommé henry IV donderdag 7 juli kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gbonden aspergesoep,heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 8 juli gebakken vis, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep
Heelkunde wint Goessenbokaal Op donderdag 26 vond het voetbaltoernooi om de Goessenbokaal plaats. Om 18.00 uur verrichtte Jean Savelkoul van de raad van bestuur de aftrap van dit jaarlijkse toernooi. Acht teams streden om de eindoverwinning. De teams van de afdelingen pathologie en heelkunde speelden uiteindelijk de finale. Het werd een spannende wedstrijd, waarna het team van heelkunde als winnaar uit de bus kwam. Prof. dr. Leemans (Afdelingshoofd KNO-heelkunde/hoofd-halschirurgie) reikte de bokaal uit.
Personeelsactiviteiten Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots.
14 mei Amsterdam: “de lachdag” Wat een aanrader is dat! Licht hysterisch is al het begin van de dag in IJmuiden bij de draagvleugelboot. Die wilde maar niet komen. Daardoor een ½ uur te laat bij Eddy en zijn penose-dvd over de jaren 50/60. Gelukkig nog wel een appelpuntje gescoord
zaterdag 9 juli canneloni, Italiaanse salade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 10 juli cordon bleu, omelet tomaatkaas, ananassaus + jus, Mexicaanse groenten, frituur aardappel, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 11 juli lamslapje, gevulde pannenkoek, paprikasaus + jus, Koninginnemelange, gekookte aardappelen, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 12 juli gestoofde zalm, omelet asperges, Hollandaisesaus, wortelen, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, minestronesoep, vegetarische gebondensoep, champignonsoep, vegetarische minestronesoep woensdag 13 juli babi pangang, vegetarische pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep
6
Tr a c e r 1 3 – 30 j u n i 20 11 – S e r v i c e p a g i n a
en 5 bakken koffie. Het Baantjer museum is een bijzondere plek met veel sfeer, je ruikt er nog Baantjer en z’n collega “bouten”. Of waren het toen juten? Een rondleiding langs de dames van lichte zeden, voor een groot deel het werkterrein van “de juten” in die tijd, is ook verhelderend. Vooral de
Rembrand-gids is in staat om de meest genante details in een vermakelijk maar vooral luchtig jasje te gieten. De lachdag is dan dus allang begonnen, je leert veel over de historie van dit deel van Amsterdam en de gewoontes van de afgelopen, zeg 100 jaar. Eenmaal terug in café Heffer is het de beurt aan Joki, ja, daar is er maar 1 van gemaakt! Zij leidde mij en mijn collega’s in het onbewust opheffen van onze blokkades d.m.v. ongegeneerd lachen. Schudden met je chakra, ik wist niet eens dat ik die had en al helemaal niet waar die dan zat. Het zonnetje laten schijnen in je pretgebied is zo’n beetje de beste remedie tegen alles wat chagrijnig is. Ik zit nu elke dag even helemaal in mijn eentje te gniffelen op de
bank en bid dat vanaf nu elke dag mijn “zonnetje” mag schijnen. Na wat te zijn bijgekomen van alle vrijgekomen opgekropte ellende kwam er een boekje tevoorschijn met veel te veel liedjes. De ene smartlap na de andere vloog me om de oren en ooohhh, wat heb ik daar toch niks mee. Vooral die trekzak. Maar ja, je drinkt wat, je wordt losser van het lachen en ach, een smartlapje meer of minder …! Gelukkig er kwam ook nog einde aan deze waanzin. Gewoon morgen weer naar het gesticht, naar de “gewone mensen”. Een gelukkig mens! Eddy dank voor deze onvergetelijk dag. Niesje en het team.
Personalia In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via
[email protected]
25 jarig jubileum Henry van der Wijst, werkzaam in de poliklinisch apotheek, heeft in 1986 zijn diploma apothekersassistent behaald. Hierna heeft hij nog diverse opleidingen en cursussen gevolgd om bij te blijven in het vak. Inmiddels viert hij zijn 25 jarig jubileum waarvan de laatste 3 jaar werkzaam in VUmc. Henry, van harte gefeliciteerd!
Onderweg naar morgen
“Kennis maakt ons beter”, luidt de missie van VUmc en het succes van wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we daar hard aan werken. Maar wat doen onze onderzoekers nu eigenlijk precies en wat kan dat in de toekomst voor patiënten betekenen? Dit keer Hester Blufpand die het nadelig effect van bepaalde kankergeneesmiddelen onderzoekt.
F o t o J ea n P i e r r e J a n s
Hester Blufpand ontmaskert kwaadaardige medicijnen
n Marianne Meijerink Per jaar wordt in Nederland bij zo’n vijf- tot zeshonderd kinderen kanker vastgesteld. Vaak is de prognose goed. Dankzij verbeterde behandeling blijven steeds meer kinderen leven. Maar de gebruikte medicijnen hebben vaak een verwoestend effect op lichaamsfuncties. Arts-onderzoeker Hester Blufpand kwam daar mee in aanraking toen ze op de afdeling kinderoncologie ging werken. Het zette haar op het spoor van haar promotieonderzoek. “Tweederde van de kinderen die voor kanker zijn behandeld, hebben een chronische ziekte. Bij een kwart is die ziekte zelfs levensbedreigend of invaliderend. Vaak zien we nierproblemen ontstaan. Er zijn namelijk kankergeneesmiddelen die de nierfunctie ernstig kunnen beschadigen. Dat is natuurlijk riskant. Dan is een kind kanker te boven gekomen maar moet het wel leven met een nierziekte en alle complicaties van dien. Dat willen we toch niet? Daarom zoek ik uit hoe we tijdig kunnen weten of de nierfunctie gevaar loopt. Dan kunnen we namelijk de behandeling aanpassen en die schade zoveel mogelijk beperken.”
Nieuwe biomarker Dat klinkt simpeler dan het is. De biomarker die doorgaans wordt gebruikt om de nierfunctie bij
Genezen van kinderkanker, maar later nierpatiënt. Dat willen we toch niet? volwassenen te bepalen, kreatinine, geeft geen zuivere resultaten bij kinderen met kanker, omdat zij als gevolg van hun ziekte een verminderde spiermassa hebben.
Een deel van Blufpands onderzoek is daarom onder andere gericht op het uittesten van een relatief nieuwe biomarker, cystatine C, bij kinderen met kanker. Deze zou betrouwbaarder informatie moeten geven over de nierfunctie. Blufpand test de marker uit onder zowel een groep kinderen die nu in behandeling is, als onder een groep jongvolwas-
sen die kanker hebben overleefd. “Als blijkt dat het een bruikbare marker is kunnen we potentiële nierpatiënten tijdig opsporen. We krijgen dan meer zicht op het nadelig effect van bepaalde kankergeneesmiddelen en kunnen de behandeling aanpassen door andere middelen te geven of de dosering te veranderen. Ook kun je de nieren
tijdens behandeling ondersteunen, om ze minder te belasten. Dus door tijdige signalering én aangepaste behandeling denken we de kinderen veel betere vooruitzichten te kunnen geven. Het is natuurlijk geweldig hoeveel vooruitgang er is geboekt met de behandeling van kanker, maar het gaat ook om de kwaliteit van leven daarná!”
Op stage in Canada
Nieuwsgierige verpleegkundige kijkt over de grenzen “Officieel mocht ik alleen kijken, hoewel ik soms onder supervisie een infuus kon aanleggen.” Verpleegkundige Petra Verboom liep stage op de spoedeisende hulp in het Canadese Halifax. “Ik wist dat traumatologie en SEH zijn begonnen in Canada en de VS. En ik was nieuwsgierig naar de werkmethode daar. Bovendien is het zo belangrijk voor je eigen ontwikkeling om ergens anders te kijken.”
eerste op in het Canadese ziekenhuis. “Dat maakt de doorstroming een stuk langzamer, vanaf de ambulances, de wachtkamer, tot behandeling en opname. Nu was het ook een grote afdeling met 180 patiënten per dag, in VUmc komen er dagelijks gemiddeld 110 op de seh.” Opmerkelijk vond ze ook de verspreiding van het werk. “Er lopen zoveel andere diensten rond: maatschappelijk werk, triage, administratie, apotheek, radiologie, artsen, psychiatrische dienst, verpleging. En ze werken er met paramedics, bijvoorbeeld brandweermannen met extra scholing die acute handelingen doen of zelfs intubatie wat een anesthesist meestal doet.”
n Barbara van Male Haar start kende wat hobbels, want bij aankomst bleek dat Petra Verboom het land niet in mocht. “In Toronto hield de Immigratiedienst me tegen: de medische goedkeuring vanuit Nederland ontbrak. Na wat heen en weer bellen met VUmc mocht ik uiteindelijk door naar Halifax, met een hartelijke ontvangst daar.” Voor artsen is het vrij
Verpleegkunde studenten gecertificeerd Dertien verpleegkundigen behaalden 21 juni hun certificaat voor het praktijkgedeelte van hun mbo- (zes personen) en hbo- (zeven perso-
gangbaar om stage te lopen in het buitenland of aan een uitwisseling mee te doen – voor verpleegkundigen is dat minder gebruikelijk.
“Dus je weet ook niet wat je precies moet regelen en voorbereiden.” Lange wachttijden, dat viel haar als
Overuren “De kwaliteit is gelijkwaardig. Wel zijn wij, bij VUmc, er meer op gebrand dat verpleegkundigen zich verder ontwikkelen, certificaten halen. Kwestie van geld,
nen) opleiding Verpleegkunde. Het betreft studenten die in dienst zijn bij VUmc. Zij hebben een leer- en arbeidsovereenkomst en volgen hun theorieopleiding bij roc asa (mbo) respectievelijk Hogeschool InHolland (hbo). In de praktijk doen ze veel taken hetzelfde. Maar verschil is er ook, vertelt Margriet de Bruijne, praktijkopleider Verpleegkunde hbo. “Van hbo-studenten verwachten we
bijvoorbeeld een hoger analytischer denkniveau en groter vermogen tot projectmatig denken en handelen.” Alle studenten voldoen voor het behalen van hun praktijkcertificaat aan de eisen die aan het zorgproces rondom patiënten gesteld worden. Tijdens de afsluitende ceremonie op 21 juni presenteerden alle hbo-studenten een adviesnota. De Bruijne: “De studenten
schreven een adviesnota waarin zij een concrete verbetering van de dagelijkse zorg bespreken. De onderwerpen variëren van het verbeteren van de kwaliteit van de post-operatieve wondzorg tot het omgaan met angst voorafgaand aan een operatie.” De mbostudenten namen tijdens de eindceremonie allen deel aan een openbare les Moreel Beraad. In
Tr a c e r 1 3 – 30 ju n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
daar is gewoon minder geld voor scholing – wat ik trouwens niet kan zeggen voor heel Canada.” De Canadese vriendelijkheid en beleefdheid mogen we hier wel overnemen, vindt Petra. De volledige automatisering beter niet. “Hoe geavanceerd ook, er is altijd een papieren dossiertje nodig dat met de patiënt mee gaat.” Met opgespaarde overuren kon de verpleegkundige haar stage van tien weken bekostigen. Ze organiseerde een goedkoop hostel in de buurt en het ticket betaalde VUmc. “Het is zo belangrijk voor je eigen ontwikkeling om ergens anders te kijken. Met een weblog kon ik Nederland op de hoogte houden. En collega’s zijn natuurlijk reuzenieuwsgierig, dus ik vertel nog geregeld over mijn ervaringen en verhalen.” Meer Canadese stageavonturen op http://PetraCanada.waarbenjij.nu de openbare les werd een ethisch dilemma behandeld van een van de aanwezige studenten volgens de Dilemma Methode. Tijdens het Moreel Beraad zijn studenten met elkaar in gesprek gegaan over wat goede zorg is aan de hand van de concrete ervaring van de student. Bij tijd en wijle werden de toeschouwers eveneens bij het gesprek betrokken. n EKl 7
Agenda
Promoties
Verbouwing oogheelkunde vordert gestaag
F o t o M a r k v a n de n B r i n k
vrijdag 1 juli – aula, 11.45 uur, D.A. Palma, ‘Stereotactic radiation therapy for stage I non-small cell lung cancer: measuring outcomes in patients and populations’ promotoren: prof.dr. S. Senan, prof.dr. B.J. Slotman vrijdag 1 juli – aula, 13.45 uur, S.S. Thapa, ‘Bhaktapur glaucoma study. An epidemiological study on glaucoma in Nepal’ promotor: prof.dr. G.H.M.B. van Rens maandag 4 juli – aula, 13.45 uur, L.J. Rijzewijk, ‘Metabolic imaging in glucolipotoxic heart and liver disease in type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof. dr. A.A. Lammertsma woensdag 6 juli – aula, 09.45 uur, N.J. van Dulmen-van der Zijl, ‘Pathophysiology of impaired glucose metabolism: The role of the renin-angiotensin system’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof. dr. E.E. Blaak woensdag 6 juli – aula, 11.45 uur, J.S. Terhaar Sive Droste, ‘Opportunities and pitfalls in colorectal cancer screening’ promotoren: prof.dr. C.J.J. Mulder, prof. dr. G.A. Meijer vrijdag 8 juli – aula, 11.45 uur, T.J. Cramer, ‘Inactivation of coagulation factors Va and VIIIa by activated protein C’ promoter: prof.dr. H.W.M. Niessen; copromotor: dr. A.J. Gale vrijdag 8 juli – aula, 13.45 uur, P.D.H.M. Verhaegen, ‘On burn scar reconstruction. Clinimetric, experimental and clinical studies’ promotoren: prof.dr. P.P.M. van Zuijlen, prof.dr. E. Middelkoop
n Jeroen Kleijne
n Pauline Diemel
Elk jaar roostert de afdeling vvat (vaat- en longchirurgie) twee dagen in voor verpleegkundigen om hun kennis over en vaardigheden van voorbehouden handelingen te toetsen. Senior verpleegkundige en trainer Joan Slebos is medeverantwoordelijk voor deze toetsing. Voorbehouden handelingen zijn medische handelingen die onaanvaardbare risico’s voor de gezondheid van een patiënt met zich meebrengen als ze door een ondeskundige worden uitgevoerd. Een voorbehouden handeling mag je daarom alleen verrichten als je daarvoor bevoegd bent en in opdracht van een arts. De wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet big) verplicht het toetsen van bekwaamheid. vvat begon tien
F o t o J ea n P i e r r e J a n s
VVAT streeft naar uniforme werkwijze voorbehouden handelingen
jaar geleden al met toetsen, maar dat werd weinig serieus genomen. Slebos: “We kregen reacties als: ‘Je weet toch hoe ik een infuus verwijder of een katheter inbreng?’ Pas toen het verplicht werd en mensen er buiten hun dienstenrooster voor terug moesten komen, konden we de toetsing structureel aanpakken.” Volgens Slebos gaat het er niet alleen om dat verpleegkundigen weten wat ze bij een speciale handeling moeten doen, maar ook dat de voorbehouden handelingen op een uniforme wijze worden
uitgevoerd. “Neem als voorbeeld het intermitterend (met tussenpozen) katheteriseren bij een patiënt. Als dat altijd op dezelfde manier gebeurt, dan is dat prettig voor de patiënt. Hij weet wat hem te wachten staat, ook al wordt de katheter telkens door verschillende mensen ingebracht. Ook voor leerling verpleegkundigen is het prettiger, want hoe leer je nu de juiste manier als je telkens verschillende manieren van werken tegenkomt?” Bij een officiële toetsing zorgt Slebos
er voor dat een kamer is ingericht met allerlei oefenmateriaal. Slebos benadrukt dat het belangrijk is dat tijdens het toetsingsmoment de sfeer los is. “Voor sommige verpleegkundigen is de toetsing erg spannend, ook al werken ze al jaren in VUmc.” Na de toetsing blijkt dat sommigen al genoeg hebben aan een paar aanwijzingen, terwijl anderen de handeling nog niet beheersen. “Op het kwaliteitsnet staan leermodules van voorbehouden handelingen, daar wordt hen op gewezen. Soms volgt er dan een extra training.” Het bereiken van uniformiteit is een proces van jaren. “Er werken bij ons mensen die al dertig jaar in dienst zijn, om hen een andere manier van werken aan te leren is lastig. Daarbij willen we niet voorbij gaan aan de kundigheid van deze mensen. Bij hen is het geen kwestie van het niet beheersen van een voorbehouden handeling. Het gaat alleen om het nastreven van een eenduidige manier van werken.” Om de vaardigheden bij te houden heeft elke verpleegkundige een eigen portfolio. “Trainers, artsen en verpleegkundigen kunnen hierin de goed verrichte voorbehouden handelingen aftekenen. Ook worden de behaalde handelingen op naam in PeopleSoft ingevoerd.”
Uit de Agenda
Bloedstollende factoren Vrijdag 8 juli – aula 11.45 uur, T.J. Cramer, ‘Inactivation of coagulation factors Va and VIIIa by activated protein C’
Bij een bloeding is sprake van beschadigde bloedvaten. Dat een bloeding na een tijdje meestal weer stopt, komt doordat het bloed zelf een bloedprop vormt. Deze prop blijft in en om het gat in het bloedvat groeien tot het moment dat het hele gat is gedicht. Dán is het de bedoeling dat de prop stopt met groeien. Het bloedvat raakt anders verstopt en er kan geen bloed meer door het bloedvat stromen (trombose). In zijn promotieonderzoek onderzocht aio Thomas Cramer het 8
mechanisme dat ervoor zorgt dat de bloedprop tijdens het stollingsproces niet te groot wordt. Voor het reguleren van een bloedprop komt een zeer complex proces op gang - de zogenoemde ‘bloedstollingscascade’ - waarin een groot aantal eiwitten met elkaar reageren. Door deze reacties te onderzoeken, kunnen patiënten bij wie de bloedstolling defect is mogelijk beter behandeld worden. Bij gezonde personen met een bloeding wordt een bepaalde bloedstollingsfactor geactiveerd (fviiia) om normale bloedstolling te bewerkstel-
ligen. Om ervoor te zorgen dat de bloedstolling niet ongecontroleerd doorgaat, moet deze factor ook weer worden geïnactiveerd. Dit gebeurt op twee manieren: ofwel de bloedstollingsfactor fviiia valt snel uit elkaar of fviiia wordt als het ware stuk geknipt door het enzym ‘geactiveerd proteïne C’ (apc). In zijn onderzoek geeft Cramer een gedetailleerde beschrijving van de uitschakeling van de bloedstollingsfactor fviiia door apc. Tijdens de bloedstollingsreactie speelt ook een andere factor, fv,
Tr a c e r 1 3 – 30 j u n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
een rol. Als deze actief is, dan fva genaamd, stimuleert hij de vorming van de bloedprop. fv heeft echter een dubbele, tegengestelde, functie. Als cofactor voor apc kan hij namelijk de bloedstolling ook weer tegengaan. Cramer toont aan dat fv als cofactor voor apc het uitschakelen van fva kan versnellen. Dit mechanisme van bloedstolling was nog niet bekend. Kennis van de werking van dit mechanisme kan in de toekomst van belang zijn voor trombosepatiënten die een defect in de cofactorfunctie voor apc hebben.
De afdeling oogheelkunde is sinds 1 april bezig met een ingrijpende verbouwing van haar polikliniek. Tot eind oktober heeft de frontoffice een gastvrij onderdak gevonden bij de collega’s van kno. “VUmc is al een tijd bezig met het vernieuwen van alle poliklinieken en die aan te passen aan de nieuwe ‘huisstijl’”, vertelt oogarts Ype Henry, werkplekmanager van oogheelkunde. “Bovendien had onze operatiekamer dringend een ‘upgrade’ nodig.” Tialda Boer, leidinggevende van de medische administratie: “In de frontoffice komt de nieuwe balie op een verhoging, waardoor we een beter contact hebben met de patiënten. In de nieuwe situatie creëren we bovendien een aparte balie voor de dagbehandeling. Dat zal zeker ook leiden tot een verkorting van de wachttijden. Zeker als je bedenkt dat er ook een nieuwe zitbalie komt voor het inschrijven van nieuwe patiënten, want dat kost vaak veel tijd.” De verbouwing bij oogheelkunde duurt nog tot eind oktober. De afdeling krijgt een extra behandelkamer, drie nieuwe onderzoekskamers en een geheel vernieuwde front- en backoffice. Ook de ok krijgt een complete facelift. Henry: “Onze operatiekamer voldoet straks weer aan alle eisen die aan een ok Klasse I worden gesteld, bijvoorbeeld op het gebied van steriliteit en zonering. De inhoud van het werk verandert niet, we zijn zo goed als we zelf zijn. Maar het is wel prettig als onze faciliteiten weer helemaal up-to-date zijn en we wat ruimer in ons jasje komen te zitten.” De medewerkers van de frontoffice hebben tijdelijk een gastvrij onderdak gevonden in de polikliniek van kno. Henry: “We zijn hen zeer dankbaar dat dit kan, want zo kan onze afdeling gewoon blijven draaien. Het projectbureau nieuwbouw heeft dat op een uitstekende manier geregeld.” Boer: “Natuurlijk kijken we er ook naar uit om na de verbouwing terug te gaan naar onze geheel vernieuwde afdeling. Voor ons wordt alles veel ruimer en lichter.”
Donderdag 16 juni organiseerde het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis (slaz) de jaarlijkse wetenschapsdag. slaz is een van de Pentagoon-partners en zo een opleidingsplek voor VUmc-studenten. slaz geeft studenten de gelegenheid om ervaring op te doen in wetenschappelijk onderzoek. Als dat mogelijk is, krijgen ze de kans om de onderzoeksresultaten te publiceren in de vorm van een poster en/of een wetenschappelijk artikel. Op de wetenschapsdag kunnen studenten hun onderzoek met deze poster presenteren. Co-assistenten worden in hun onderzoek altijd begeleid door een gepromoveerde medisch specialist en kunnen gebruikmaken van de faciliteiten van het Kenniscentrum slaz. Daar hebben ze een werkplek met alle faciliteiten en kunnen hulp krijgen bij literatuuronderzoek. Professor Adriaan Honig, psychiater, is de wetenschapsco-
F o t o pa r k v a n de n b r i n k
VUmc-studenten presenteren op wetenschapsdag SLAZ
ördinator slaz en ook verbonden aan VUmc. Drie VUmc-studenten presenteerden hun onderzoek.
Aanrader Masterstudente Rieneke de Leeuw deed vanaf september 2010 een wetenschappelijke stage in het slaz. Zij voerde een onderzoek uit naar de patiënttevredenheid bij het Psychiatrie, Obstetrie en Pediatrie (pop)-expertise centrum. De Leeuw: “Het pop-tra-
ject wordt vanuit patiëntperspectief positief ervaren. Patiënten zijn erg tevreden over de informatieverschaffing tijdens consulten en opname. Patiënten geven aan blij te zijn met de erkenning van hun psychiatrische problemen en voelen zich gehoord.” Michelle Mebius, ook in haar masterfase, deed onderzoek naar de noodzaak van een klinische opname op de kraamafdeling van het slaz voor vrouwen met psychi-
atrische aandoeningen. Mebius: “Mijn belangrijkste conclusie was dat een klinisch kraambed effectief is voor vrouwen met psychiatrische problematiek en hun pasgeborenen, met name voor die kraamvrouwen met een verhoogd angst dan wel depressie niveau in de zwangerschap.” Klaartje Olde Loohuis is in juli 2010 afgestudeerd en werkt nu in het slaz bij gynaecologie en verloskunde in het kader van de tropenopleiding. Zij presenteerde een casus waarbij een patiënt een cell carcinoma jaren lang genegeerd had waardoor het tot een grote en agressieve tumor is uitgegroeid. Olde Loohuis: “Ik heb laten zien dat een basaal cell carcinoma een relatief onschuldige tumor is waarvan het natuurlijk beloop indien jaren lang genegeerd agressief en ernstig kan zijn. Dit gaat gepaard met een hoge mortaliteit.” Olde Loohuis is positief over dit deel van de studie: “Ik kan alle medisch studenten aanraden om een of meer artikelen te publiceren. Je verdiept je hiermee in het vakgebied, doet ervaring op met schrijven, en het is zeer aanvullend voor je cv.” n JSp
‘Als deze plannen zo doorgaan, hebben we geen academische zorg meer in Nederland. Het is algemeen bekend dat DOT onvolledig is. De kostprijzen voor academische zorg kloppen niet. Ook is er geen rekening gehouden met de extra kosten voor patiënten met comorbiditeit en de zeer hoge kosten bij patiënten met een onvoorspelbaar ziekteverloop.‘ Elmer Mulder, voorzitter raad van bestuur en nfu, over omzetverlies umc’s door invoering van prestatiebekostiging en dot (dbc’s op weg naar transparantie). Zorgvisie, 16 juni ‘We hebben nog nooit zo’n forse bezuiniging voor onze kiezen gekregen. De afgelopen jaren heeft GGZ inGeest, als vraaggerichte organisatie, meer patiënten behandeld dan vooraf met de ziektekostenverzekeraars was begroot. In tegenstelling tot wat voorheen gebruikelijk was, wordt deze extra zorg met terugwerkende kracht over 2010 niet vergoed. Ook in de toekomst wordt dergelijke overproductie niet langer betaald.’ Joke van Lonkhuijzen, voorzitter raad van bestuur ggz inGeest, over de bezuinigingen bij haar organisatie. Haarlems Dagblad, 17 juni
F o t o J e r o e n Oe r l ema n s
‘Als we willen weten hoeveel mensen overlijden door het eten van BSE-besmet rundvlees, dan zullen we obducties moeten uitvoeren. Het stellen van de diagnose, ook al is dat na overlijden, is belangrijk om de effectiviteit van preventieprogramma’s te meten. Neuropatholoog Annemieke Rozemuller-Kwakkel over patiënten met gekkekoeienziekte. Ziekenhuis.nl, 17 juni
‘Zonder hoop vaart niemand wel’ Als broekie van zestien kwam Ronald Buitenweg, coördinator van de sectie ontwikkeling van de FMT-groep, in dienst bij de instrumentenmakerij van de afdeling fysiologie/chemische fysiologie. Na bijna vijftig jaar nam hij op 29 juni afscheid van VUmc. n Ursula Wopereis “Ik deed de opleiding fijn mechanische techniek op de lts, aan de Nieuwe Herengracht. Het hoofd van
de instrumentenmakerij fysiologie/ chemische fysiologie zocht een goede instrumentmaker voor een opleidingsplaats. Mijn docent plukte me uit de werkplaats en zette me op de tram naar het Valeriusplein, met mijn werkstukjes in een zakje. Dat was in september 1962. Ik was net zestien en diep onder de indruk.”
Ronald Buitenweg (Muiden, 1946) begint in 1962 bij de VU als leerling instrumentenmaker. Na de LTS voltooit hij de opleiding Bemetel, de mts, de vakopleiding voor instrumentmaker en diverse managementcursussen. Buitenweg wordt gezel instrumentenmaker en vervolgens hoofd van de dienst instrumentenmakerij van de faculteit der geneeskunde. Daarnaast is hij ruim veertig jaar lid van de vrijwillige brandweer van de VU. Sinds 2000 is Ronald Buitenweg coördinator van de sectie ontwikkeling van de FMT-groep.
De juiste plek “Nooit vertrokken, nee. Waarom zou je weggaan als je het naar je zin hebt? Er is natuurlijk wel een en ander veranderd. Het vak is sterk gedigitaliseerd,
we zijn verhuisd en overgegaan naar de medische faculteit. Sinds de fusie met het medisch centrum werken we bovendien meer voor de patiëntenzorg. Binnen de fysica en medische technologiegroep ontwikkelt onze sectie (prototypes van) instrumenten. In direct contact met wetenschappers proberen we een wetenschappelijke vraag te vertalen naar een technische oplossing.”
Vijf keer V volgens Ronald Buitenweg Verwanten Ik ben getrouwd, heb een zoon en dochter en drie kleinkinderen. Vakantie Wallis, Zwitserland. Ik ben een fervent bergsporter en heb menig vierduizender beklommen. Vorig jaar kreeg ik van familie en vrienden een Alpen helikoptervlucht aangeboden boven de Matterhorn en al die groepen waar we jarenlang onze voetstappen hebben gezet. Een fantastisch cadeau. Voer Op de Moosalp zit op 2000 meter een restaurantje waar je heerlijk kunt racletten boven een haardvuurtje. Een eind rijden, maar erg lekker. Vervoer Ik heb niets met vliegen, maar mijn helikoptervlucht vond ik onvergetelijk. Ik fiets graag, of pak de auto. Vrijwillig Ik ben twintig jaar met zeer veel plezier scheidsrechter voor de KNVB geweest. Daar heb ik helaas mee moeten stoppen, maar ik ben nog steeds actief binnen de sportcombinatie Muiden.
Rots in de branding “Ik had de vijftig jaar graag vol gemaakt, maar in november 2009 is bij mij een hersentumor verwijderd. Ik heb een glioblastoma multiforme (gbm) graad 4, dat is de meest agressieve vorm. De diagnose kwam voor iedereen als een donderslag bij heldere hemel. Ik
Tr a c e r 1 3 – 30 ju n i 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
ben altijd een gezond en krachtig persoon geweest, die voor iedereen klaar stond, alles regelde en alle problemen kon oplossen.”
Carpe diem “Na de operatie ben ik goed hersteld. De mri in april was stabiel, juli wordt weer spannend. Daar sta ik niet te lang bij stil. Ik zeg altijd: wie benauwd leeft, zal benauwd sterven. Ik sta positief in het leven en ben blij met de tijd die me gegund is. Ik heb mijn werk goed overgedragen. Dat wordt gewaardeerd en dat doet mij weer goed. En na mijn pensioen? Ik ben niet het type dat gaat stilzitten. Ik heb drie kleinkinderen en altijd wat te rommelen rond het huis. Ik kijk aan hoe het met mijn ontwikkeling gaat. Zonder hoop vaart niemand wel.”
‘Misschien kunt u onderscheid maken tussen een patiënt met schizofrenie en iemand met de ziekte van Alzheimer? Wij kunnen dat niet. Ze lijden alle twee aan een achteruitgang van hun cognitieve functioneren. Bij beiden komen wanen en hallucinaties voor en nemen hersenenafwijkingen toe als de ziekte vordert.’ Aartjan Beekman, psychiater bij ggz inGeest en VUmc, samen met umc-collega’s in een ingezonden brief aan minister Schippers. nrc, 21 juni ‘Het aantal infecties is klein. Onze ziekenhuizen behoren tot de veiligste ter wereld. Toch stellen ze dat het aantal infecties stijgt langzaam, maar zeker.’ Microbioloog Christina Vandenbroucken over resistente bacteriën die oprukken in de ziekenhuizen. ad, 23 juni ‘Voor het gereguleerde deel van de zorg is er geen onderhandelingsvrijheid om met zorgverzekeraars zelf tarieven af te spreken. Wij doen heel veel van dit soort zorg. Als je te lage tarieven hanteert, komt de vangnetfunctie van de academische ziekenhuizen voor complexe zorg in gevaar.’ Mariet Bolluijt, directeur communicatie ook namens nfu, over de academische zorg die in gevaar komt. Zorgvisie, 24 juni ‘Alleen een hele kleine groep mensen met een ijzeren wil kan zelf genoeg gewicht verliezen, om te genezen van diabetes type 2. Anderen moeten de rest van hun leven iedere dag medicijnen nemen.’ Rick Meijer, arts-onderzoeker, over het feit dat de meeste mensen die lijden aan obesitas én diabetes, kunnen genezen van hun suikerziekte door een maagverkleining te ondergaan. Trouw, 27 juni
9
Prikbord
Aa ngeb od en: ki nd erwa ge n Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.
Een kinderwagen, Maxi Cosi en (buik)babydrager biedt technicus/ ict’er Nand Maas van Audiologie (kno) aan. De 32-jarige Nand is getrouwd en woont met zijn vrouw en twee kinderen – een van bijna drie jaar en een van negen maanden – in Amstelveen. “Onze jongste is uit de Maxi Cosi gegroeid,” legt hij uit. “De kinderwagen en de babydrager hebben we ook niet meer nodig.” Voor de kinderwagen, met wat lichte gebruikssporen op het
frame, vraagt Nand één derde van de nieuwprijs. Daarvoor doet hij er dan ook nog een reiswieg bij, een reiswiegmatrasje, -lakentje en -muskietennet, een voetenzak, regenkappen voor reiswieg en buggy en adapters voor de Maxi Cosi. Bij de Maxi Cosi zelf is de Easy Fix-base met makkelijk vastkliksysteem, voetenzak, regenhoes en verkleiner voor de allerkleinsten inbegrepen. De babydrager is inmiddels voor twee tientjes van eigenaar
gewisseld. Nand biedt veel voor weinig, maar is wel kritisch met wat hij op het Prikbord plaatst. Zo heeft hij straks nog een kinderzitje over. Maar die zet hij niet op het Prikbord: “Te versleten na tweeënhalf jaar gebruik door mij en daarvoor al door de vorige eigenaar.” Nand besluit: “Babyspullen kunnen duur zijn. Het Prikbord is een mooie manier om er een collega een plezier mee te doen.” n DdL
Eindejaarsgeschenk: Parijs
De jubilaris Medewerkers die 12 ½, 25, 40 en zelfs 50 jaar aan VUmc verbonden zijn, blijken geen uitzondering. Elke dag is er wel een medewerker die zijn of haar jubileum viert. Voor hen is het gras nergens groener dan hier. Deze keer Arnold Hoogenhout, verpleegkundige op de spoedeisende hulp.
Wat voor werk doe je? “Sinds vijf jaar ben ik verpleegkundige op de afdeling spoedeisende hulp, de seh. Ik vang patiënten op uit ambulances en die aan komen wandelen, de zelfverwijzers. Ik begon bij plastische chirurgie/urologie, vond het snijdende specialisme leuk en de genderpatiënten. Na twee jaar deed ik de ic-opleiding en werkte toen nog vijf jaar bij ic6d, heelkunde.” Hoe bevalt het? “Ik houd van het onverwachte, bij de seh weet je aan het begin van de dag nooit hoe druk het wordt. En van de variatie: ik zie hopeloos verdrietige patiënten met een sneetje in hun vinger,
terwijl aan de andere kant van de muur een zwaargewonde traumapatiënt vecht voor zijn leven.” Wat heb je zien veranderen? “Toen ik bij de seh begon, kwamen er de twee nieuwe verpleegtorens, heel mooi om te zien en met twee keer zo grote afdelingen. Ook is het drukker geworden. Twee jaar terug begonnen we met triage: patiënten bij binnenkomst direct zien en de ernst van de situatie vaststellen, pas dan naar de wachtkamer of meteen naar de juiste behandelkamer. Dat is een goede vooruitgang.” Hoe heb je je jubileum gevierd? “Mijn leidinggevende zei het tijdens de koffiepauze, ik wist zelf
niet precies wanneer het was. Van VUmc kreeg ik een leuke cadeaubon voor de Bijenkorf.” Plannen voor de toekomst? “Hier blijven werken! Ook al woon ik op fietsafstand van het amc, bij VUmc heb ik het erg naar m’n zin. Ik heb fijne collega”s en wil zeker de nieuwbouw van de seh in de Westflank meemaken volgend jaar.” n DdL
Lorenzo
10
Tr a c e r 1 3 – 10 m a a r t 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g
foto Paul le Clercq
121₂ jaar
Weg! Helaas, de prachtige retro-platenspeler waar teammanager Wessel Haytink van werving & selectie honderd spaarcodes van CocaCola voor nodig had is nét uitverkocht. “Ik heb nog gebeld en gemaild, maar nee.” Drie collega’s mailden hem spaarcodes. Wessel heeft er nu 88 en gaat er waarschijnlijk loten voor aanschaffen. “Je kan een reis naar Amerika winnen. Ik had toch nog geen vakantieplannen!”
Als 1.500e besteller van het eindejaarsgeschenk won Egbert van Gelderen van het facilitair bedrijf een weekendtrip naar Parijs. Hij schreef een reisverslag als tegenprestatie. “Eindelijk was het zover. Donderdag 2 juni om half vier ’s middags arriveerden we met de Thalys op het Gare du Nord in Parijs. Snel met de metro naar ons hotel ‘Le General’ vlakbij la Place de la Republique. Even inchecken en op naar de Montmartre met bovenop de mooie witte kerk, de Sacré-Coeur. We namen ook even een kijkje bij de bekende portretschilders op het Place du Tertre. Vrijdag wilden we naar de Eiffeltoren, maar met een wachttijd van minimaal vier uur besloten we een wandeling te maken langs de Seine richting Notre Dame. Op zaterdag hebben we een rondvaart gemaakt over de Seine. Een leuk alternatief voor de Eiffeltoren was de Tour Montparnasse. Op een hoogte van 219 meter genoten we van een prachtig uitzicht over Parijs. Natuurlijk mocht een wandeling over de duurste en
drukste winkelstraat de Avenue des Champs-Elysées, met als eindpunt de Arc de Triomphe, niet ontbreken. Op zondag besloten we, voordat de trein ’s avonds zou vertrekken, nog even een bezoek te brengen aan St-Germain en Quartier Latin met hun leuke winkelstraatjes en gezellige eettentjes. Om nog even tot rust te komen en ons voor te bereiden op de terugreis genoten we in het Jardin du Luxembourg van een orkest met Strauss- en/of Andre Rieuachtige muziek. Ook een potje snelschaken in de buitenlucht ontbrak niet. Het is een leuke vakantie geweest. Parijs is een geweldig mooie en grote stad. Er is veel te zien, het eten is lekker en gevarieerd, maar soms iets te prijzig. Openbaar vervoer heeft goede en frequente verbindingen en waar je ook naartoe gaat, bijna alles is met de metro te bereiken.”