Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
H
Costa de Valencia
Costa de Valencia
Spanje
Spanje EUROPESE GEMEENSCHAP
I
N
H
O
U
Inleiding
Inleiding
D 1
Kustroutes De noordkust van Valencia 2 Van Valencia tot Cullera 5 De stranden van La Safor 9
Ierland Verenigd Koninkrijk
Dublin
Routes door de binnenlanden De wijnroute 12 De monumentenroute 15 De route van de Turia 19
Londen
Valencia, hoofdstad van de Turia Stadskaart
22 26
Parijs
Recreatie en cultuur
30
Frankrijk
Nuttige adressen
36
Golf van Biskaje
Portugal Lissabon S PA N J E Atlantische Oceaan
Cos ta d eV ale ncia
Madrid
Middellandse Zee
Ceuta Melilla
T E R U E L
De provincie Valencia is de grootste van de drie provincies van de gelijknamige autonome gemeenschap en ligt in het midden van de Spaanse Middellandse-Zeekust, tussen de 40º 15’ en 38º 73’ noorderbreedte en de 0º 01’ en 1º 34’ westerlengte. Aan de zeezijde is de provincie begrensd door het wijde water van de Golf van Valencia en in het binnenland door een systeem van middelhoge bergen en C U E N C A de verbindingswegen voeren naar het uitgestrekte vlakten waarover land van Aragón en de autonome gemeenschap Castilla-La Mancha. Achter de horizon van de Golf van Valencia schuilen de Balearen en landinwaarts liggen evenver verwijderd de twee grootste bestuurscentra van Spanje: Madrid en Barcelona. De toeristische bekoring van Valencia schuilt voornamelijk in zijn culturele rijkdom, met een infrastructuur die zich uitstekend leent voor zakenreizen, en een wijdvertakt net van overnachtingsmogelijkheden aan schone stranden, met tal van natuurparken, een gevarieerde feestkalender en een heerlijke keuken. De vele hotels, pensions, appartmentencomplexen, campings en kuuroorden bieden elk seizoen opnieuw onderdak aan grote aantallen passanten. Valencia kende zijn eigen gouden eeuw; in de 15de eeuw, maakte de politieke autonomie die de streek verkreeg van de Aragonese koning Jaime I, in combinatie met de opkomst van de zijdehandel, de gedurfdheid van zijn schrijvers en dichters en de ambities van zijn bestuurders en notabelen het oude ‘Land van Valencia’ tot een onbetwiste A L macht. B ATegenwoordig C E T Ewordt er in Valencia hard gewerkt aan belangrijke projecten en infrastructuren om goed uitgerust, gerenoveerd en volledig gemoderniseerd binnen te treden in de 21ste eeuw. Strand van la Malvarrosa. Valencia
Omslag: Strand van Tavernes
Tekst: Jaime Millás
Foto achterkant: Fallas
Vertaling: Verbatim-Roland Bakker
Een publicatie van: © Turespaña Secretaría de Estado de Turismo
Foto’s: Archieven van Turespaña
Gedrukt in Spanje
Ministerio de Industria, Turismo y Comercio
Grafisch ontwerp: P&L MARÍN
4de uitgave
Druk: EGRAF, S.A. D.L.: M. 22910-2009 NIPO: 704-09-278-3
Kustroutes De noordkust van Valencia De kust aan de noordkant van Valencia, dichtbij de provinciehoofdstad, biedt een combinatie van uitgestrekte zandgronden met hoge appartementencomplexen en een moderne infrastructuur enerzijds, en anderzijds de lage boerenhoeven en groene tuinderijen.
Aan het einde van het strand van Malvarrosa liggen de velden van Alboraya, gewijd aan de teelt van de chufa, de basis voor de in deze streek populaire en erg verfrissende aardamandelmelk, de horchata. In de jachthaven Port Saplaya kan men praktisch vóór de deur aan een eigen steiger een ligplaats vinden. La Pobla de
Strand van Alboraya
Farnals was ooit een pioniersexperiment voor de bebouwing aan de waterlijn. Hier proeft men de sfeer van de vakantiestad, dichtbij de hoofdstad, ontworpen voor de recreatie met uitzicht op zee. Aangekomen bij El Puig wordt men al snel getroffen door de historische sfeer van dit plaatsje. Binnen de dorpsgrenzen verrijzen de enige twee heuvels van deze streek. De rest is een onafzienbare vlakte. De overlevering wil dat ooit op deze heuvels de beeltenis van de Maagd van Puig opdook, die behoord had aan een klooster van basiliaanse monniken die haar onder de moorse bezetting verborgen hadden gehouden onder een kerkklok, totdat Valencia in 1238 door de christenen heroverd werd. San Pedro Nolasco, stichter van de Orde van de Mercedariërs, vond
La Pobla de Farnals
het beeld op aanwijzing van een sterrenwolk. In de vijftiger jaren werd deze maagd gekroond tot Koningin der Valenciaanse Landen. Het architectonisch geheel van sanctuarium en klooster is onder de hoede van de mercedariërs. Van de oorspronkelijke kerk is alleen nog de Romaanse gevel over. De modernere tempel zelf is gebouwd in gotische stijl.
Klooster van Santa María de Puig
Kerk van la Asunción. Alboraya
3
Het artistiek patrimonium uit de tijd van de romanisering weerspiegelt zich het meest welsprekend in het gerestaureerde theater, waarvan de tribunes steunen op het gesteente van de noordhelling van de kasteelheuvel. De heuvel werd vroeger verdedigd door een kasteel, omringd met deels Romeinse en deels middeleeuwse muren, die een uitgestrekt gebied omsluiten dat is verdeeld over zeven pleinen. Het hoofdplein, de Plaza Mayor, met zuilengalerij, van waaruit men omhooglopende bij de jodenbuurt en het kasteel aankomt, was het cultureel centrum en handelscentrum van het middeleeuwse Sagunto. Hier zijn nog enkele zuilschachten te zien uit de Romeinse tijd. Het belangrijkste gebouw aan dit plein is de gotische kerk van Santa María. Aan de hoofdstraat staan een aantal paleizen van schitterend ontwerp. Een andere kerk in deze stad, die van Salvador, werd gebouwd in vroeg-gotische stijl en bestaat uit één enkel schip met Romaanse gevel. Aan het plein met de zuilengalerijen staat het gemeentehuis, ondergebracht in een gebouw met neoklassieke gevel.
Romeinse ruïnes. Sagunto
Sagunto is een van de belangrijkste enclaves uit de tijd van de romanisering van Spanje. De stad kijkt uit over de vlakte vanaf een heuvel waar nog steeds de herinnering voortleeft aan Hannibal en het beleg van het Iberische volk van Arse. Deze heroïsche bladzijde uit de Spaanse geschiedenis greep het volk van Rome zodanig aan dat men daar besloot deze stad te benoemen tot voorkeursstad. De plaats ligt goed beschut tussen de laatste uitlopers van de gebergten van Calderona en Espadán, en strekt zich uit naar de zee over een immense vlakte die wordt doorkruist door de rivier Palancia.
Van Valencia tot Cullera Ten zuiden van de hoofdstad ligt, afgescheiden van de Middellandse Zee door een aaneenschakeling van duinen en dennenbossen, het meer van La Albufera, in de oertijd gevormd door de afzetting van sedimenten van de rivieren Turia en Júcar. Het natuurpark beslaat een oppervlakte van 21.000 hectaren, verdeeld over 13 verschillende gemeentes. Het meer heeft een oversteek Lanhuisje. La Albufera
van zes kilometer. Het zogenaamde Lluent, of lichtpunt, staat voor het midden van het watervlak, dat door Arabische dichters werd gedoopt als zonnespiegel. Vanuit een uitkijkpunt bij de eerste sluis, alsmede vanuit het typische dorpje El Palmar aanbevolen voor een heerlijke paella - kan men een rondvaart maken over het meer met bootjes die worden geschipperd door de voormalige lokale visserlui. Het park kan goed worden verkend op de fiets. Een alternatieve parkroute voert ons naar het strand. Vanuit het binnenland naar de zee voert de weg van de Dehesa del Saler ons eerst langs vaste duinen, voorts door weiden en langs kralen, dan langs een zone met wandelende duinen en tenslotte naar het strand. Het gaat hier om een kuststrook van ongeveer tien kilometer lang en één kilometer breed.
La Albufera
Kasteel van Sagunto
4
de rijstbouw, behoorde vanaf 1803 vijf jaar lang aan de Spaanse políticus Godoy dankzij een concessie van Koning Carlos IV. Het belangrijkste religieuze monument van de stad, de Hofkerk van O.L.V. van Sales, stamt uit de 17de eeuw. Hierin is het waardevolle schilderij te zien van de Maagd van de Melk, toegeschreven aan de school van Juan de Juanes. Ook de 18deeeuwse kerk van San Pedro, het gemeentehuis en het bekende gebouw Casa del Quatre Cantons, (beide uit de 17de eeuw) zijn, samen met een aantal belangrijke modernistische architecturen, nog stille getuigen van de hoge welvaart die deze stad gekend heeft. Vanaf de Muntanyeta dels Sants kan men genieten van het uitzicht over het water.
Kerk van San Pedro. Sueca
De benedenloop van de Júcar beschrijft talloze bochten en voedt de irrigatiesystemen van de tuinderijen en velden van het gewest van de Ribera Baixa. Een uitgebreid netwerk van irrigatiekanalen brengt het water naar elke uithoek van het gebied, waar rijstvelden naadloos overgaan in sinaasappelboomgaarden. Sueca, een stedelijk eiland midden in de uitgestrekte moerasvelden die zijn gewijd aan
De kuststrook van Sueca waarlangs deze route verderloopt, omvat zuidwaarts de
uitlopers van de urbanisaties en toeristencomplexen van El Saler, Perelló en Perellonet, en komt uit bij het gemeentegebied van Cullera. De geografische ligging van Cullera maakt hier het gevarieerde aanbod mogelijk van zacht zand en harde rotsen, van duiken en zeilen, en van zowel vis- als wandelsport. De oude stad schuilt tegen een berg, de Muntanya de l’Or, ook bekend als de berg van Les Rabosses, ofwel vossenberg, en strekt zich uit langs de oevers van de Júcar, omringd door verscheidene zoetwatermeren en meer dan 13 kilometer zand en kliffen. Hier bevindt zich de enige visserij- en jachthaven van deze streek. Het middeleeuwse kasteel en het sanctuarium van Mare de Deu del Castell staan op het hoogstgelegen deel van het dorp. Tussen zijn muren verbleven beroemde historische persoonlijkheden, want de strategische ligging van het
kasteel bood een goed uitzicht over de hele streek en kust. Alzira is de binnenlands gelegen hoofdstad van het gewest van La Ribera Alta, gelegen op een oud eiland in de Júcar. Vandaar de Moorse naam ‘Al Yazirat Suquar’. De resten van de Arabische muur, waarvan nog een vlak van ongeveer 300 meter overeind staat, getuigen van meer glorieuze tijden. Onder de moorse overheersing werd een irrigatienetwerk aangelegd dat tot op heden nog steeds in gebruik is. Na de christelijke herovering werd het cultureel patrimonium verder uitgebouwd op de architectonische nalatenschap van de Arabieren. De domkerk van Santa Catalina, in de oude binnenstad, is van gotische oorsprong en heeft een interessante barokke gevel. Het renaissancistische paleis van de Markies van Santiago,
Alzira Cullera
6
belangrijkste activiteit hier is de monocultuur van citrusvruchten; deze worden verwerkt in grote oude loodsen, waarvan sommige vanuit bouwkundig oogpunt zeer interessant zijn. De eindzestiende-eeuwse parochiekerk herbergt enkele spectaculaire barokke retabels. Langs deze zelfde weg ligt, iets dichter bij Valencia, Algemesí, een wat grotere stad, met de kapel van Mare de Deu de la Salut, waaromheen zich elk jaar een voor de hele streek belangrijke jaarmarkt afspeelt. Het aan de Heilige Maagd gewijde feest wordt gevierd op 8 september met dansen en met de menselijke piramides van de Muixeranga.
Feest van Mare de Deu de la Salut. Algemesí
tegenwoordig in gebruik als raadhuis, bezit in de hoofdzaal een prachtig vakwerkplafond. Op vijf kilometer van Alzira ligt de plaats Carcaixent; deze ligt niet meer op zijn oorspronkelijke locatie want een dramatische overstroming in de 14de eeuw noopte tot verplaatsing van de stad. De
Carcaixent
8
Den stranden van La Safor Het gewest van La Safor onthult voor de reiziger een aantrekkelijk landschap met een heel eigen geschiedenis, en een natuur met tweezijdig karakter. De hoge gebergten van Musalla, Safor, Grossa en Aguilles vormen een natuurlijke omlijsting van bergtoppen en wouden, terwijl zich op zeeniveau een gemakkelijk toegankelijke corridor uitstrekt van tuinderijen en stranden. Gandía, de hertogelijke hoofdstad van het gewest, is ontstaan tussen de oever van de Serpis en het ravijn van San Nicolás, waar zich ooit een primitieve Iberische nederzetting had gevestigd. In de loop van de 15de eeuw bloeide in deze stad een buitengewoon rijk hoofs leven onder het stimulerend bewind van Juan de Borgia,
tweede Hertog van Gandía. Alexander VI (paus Borgia) beschikte over het lot van de hoofdstad van La Safor door het territorium over te nemen van Ferdinand van Aragon en het vervolgens te schenken aan zijn zoon Pedro Luis. Vanaf dat moment zou het wedervaren van deze vermogende hoofdstad, toentertijd gewijd aan de manufactuur van zijden kleding en de suikerindustrie, verweven blijven met de hang naar macht en de bemoeienissen met Europese aangelegenheden die zo eigen waren aan de sage van de Borgia’s. Uit deze familie zou het de in Gandía geboren jezuïtengeneraal San Francisco de Borgia zijn, een achterkleinzoon van Alexander VI en vierde hertog van Gandía, aan wie de stad zijn lot verbond. Deze
Collegiale kerk. Gandía Hertogelijk paleis. Gandía
zou afstand nemen van alle morele opschudding die de rest van de familie teweeg gebracht had om zich uitsluitend te wijden aan de bevordering van cultuur en beschaving. Hij stichtte in de 16de eeuw de universiteit van Gandía en consolideerde daarmee het culturele leven dat zich in de daaraan voorafgaande jaren had mogen voeden met het werk van onder andere de dichter Ausias March, de schrijver Joanot Martorell en de humanist Joan Rois de Corella.
hertogelijk paleis of Palacio Ducal werd aan de linker oever van de Serpis gebouwd op de grondvesten van een Moors huis. Hierin is duidelijk de Italiaanse invloed te herkennen, welke is te verklaren uit de nauwe banden die de Borgia’s aanhielden met Italië. Het archeologisch museum is ondergebracht in het voormalig hospitaal van San Marcos en heeft een elegante gotische zaal met spitsbogen. Het tweede belangrijkste dorp van het gewest van La Safor is Oliva, twee kilometer verder zuidwaarts op de grens met de provincie Alicante. De aangename schone stranden en een uitgebreid aanbod van campings trekken talloze bezoekers. In het centrum van het dorp staat het adellijke huis van Gregorio Mayans, een geleerde uit de tijd van de Verlichting. Ook staan hier nog een aantal stille getuigen van de familie Centelles, die in de 16de eeuw de eigenaar was van deze stad. De volkswijken liggen tegen
Het oude centrum omsluit nog het 15de- en 16de-eeuwse erfgoed met gezaghebbende architecturen als het hertogelijk paleis, de collegiale kerk, het convent van Santa Clara, de kapel van Santa Ana, het archeologisch museum en het stadhuis. De collegiale kerk van Santa María werd stukje bij beetje, maar altijd in gotische stijl, gebouwd tussen het jaar 1250 en 1520. Het portaal van Los Apóstoles was oorspronkelijk versierd met werk van de beeldhouwer Damià Forment. Het
Strand van Gandía
de helling van de heuvel van Santa Ana, en de uitgaanswijken bevinden zich meer dichtbij de stranden van Daimús, Miramar en Guardamar.
Het dorp Barx was voorheen een zomerresidentie voor de monniken van het klooster van Valldigna, omringd door bronnetjes en gewijd aan de teelt van fruit, amandelen en citrusvruchten. Dankzij de hoge ligging zijn de temperaturen er altijd gematigd, ook wanneer op de vlakte het kwik hoog oploopt.
Een andere aantrekkelijke route voert ons door de valleien in de binnenlanden van La Safor, beschut tegen weer en wind door de berg Mondúver (841 m), en door het noordelijk deel, bekend als La Valldigna. Deze route begint iets buiten Gandía, over het weggetje naar Barx. Bij Marxuquera beginnen de eerste terrasvormige sinaasappelboomgaarden, aangelegd waar ooit dichte dennenbossen groeiden. De grot van de Parpalló, op de landinwaarts gelegen helling van de Mondúver, zichtbaar ter rechterzijde van de weg, is een archeologische vindplaats die van het grootste belang is geweest voor de reconstructie van de laatpaleolitische leefwijze. De route voert verder omhoog door de vallei van de Drova, van waaruit men de bestijging kan ondernemen van de Mondúver.
Over een kronkelig weggetje met uitzicht over de streek van La Visteta en het omringende gebergte, dalen we af naar de La Valldigna. De overlevering wil dat koning Jaime II, tijdens een bezoek aan deze vallei in gezelschap van de abt Boronat de Vilaseca, uitriep dat dit een “vall digna”, een ‘waardige vallei’ zou zijn om er een klooster te stichten, en hij zou dit waarmaken door er eind 13de eeuw het Monasterio de Nuestra Señora de la Valldigna te stichten. Met bemoeienis van de Valenciaanse autonome regering kon dit waardevolle cultureel patrimonium, dat eeuwenlang beheerd werd door de cisterciënzers, worden gerestaureerd.
Klooster van Simat de Valldigna
10
11
Routes door de binnenlanden De wijnroute Op zoek naar de belangrijkste wijngaarden in de binnenlanden van Valencia, in de richting van de vallei van Buñol, komen we, over de N-III, bij Cheste, een stad van Moorse oorsprong die draait rond de wijnproductie en de teelt van olijven en granen. Bij Chiva vinden we, bovenop de heuvel, een sanctuarium en de ruïnes van een kasteel, met aan de voet het moderne nieuwe deel van de stad. De 17deeeuwse parochiekerk herbergt waardevolle fresco’s. Buñol lijkt tegen de kasteelheuvel aan te hangen en is aan alle kanten omgeven door waterkanalen. Het stratenplan van het dorp is duivels moeilijk te ontwarren, en het gemeentebestuur kan geen enkel plein ter beschikking stellen voor de jaarlijkse tomatenoorlog, het Fiesta de la
Tomatina, die altijd eind augustus wordt gehouden. Het dorp telt binnen de bebouwde kom meer dan 300 natuurlijke bronnen. Het gemeentelijk archeologisch museum is ondergebracht in de oude moskee, en het exterieur ervan is aangekleed als beeldententoonstelling in de open lucht. Als we tot het einde toe doorlopen door de lange straten komen we bij de meest populaire heilige bron van Buñol, gewijd aan de patroon San Luis Beltrán, waarvan de volksverhalen vertellen dat deze het eeuwige leven schonk. Het openluchtpodium biedt regelmatig concerten van muziekkorpsen. Terug op de N-III betreden we, na het dorp Siete Aguas, het gewest van Requena - Utiel, geheel bedekt met wijngaarden. Deze zone heeft de grootste productie van Valenciaanse wijnen en is onder de rode wijnen en rosé’s de belangrijkste Kasteel van Buñol
streek van heel Spanje. Een deel van de wijnen wordt hiervandaan naar andere Spaanse wijnhuizen gezonden, die er hun eigen kwaliteitswijnen mee maken. Requena - de plaatsnaam staat voor ‘sterke en veilige rots’ - is ontstaan uit een nederzetting omringd door muren en verdedigingstorens, op een kleine rots aan de linkeroever van de Magro. De binnenstad is beter bekend als ‘La villa’. Het is het oudste deel van de oorspronkelijke stad en biedt meer dan 40 ornamentele gebouwen. De kerk van Santa
Ayora
María heeft een goedbewaard 15de-eeuws portaal in Isabellijnse gotiek, hoewel de drie schepen van binnen minder goed geconserveerd zijn. De kerk van San Nicolás wordt beschouwd als de oudste kerk van Requena. Deze werd gebouwd in de 14de eeuw en werd later gepleisterd in 1730. Ook de kerk van Salvador, gelegen aan het gelijknamige plein, heeft een mooie gotische gevel. Buiten ‘La Villa’ kan een bezoek worden gebracht aan het gemeentemuseum. Met de bouw
Requena
van het oude Carmelietenklooster werd begonnen in de 13de eeuw, maar het gebouw zou niet voltooid worden tot in de 18de eeuw. Opmerkelijk is hier de lambrisering van Valenciaans tegelwerk en het barokke claustrum. In het klooster zijn nu de tentoonstellingszalen ondergebracht van het gemeentemuseum, dat collecties bezit van schilderijen, archeologie, etnografie, natuurwetenschappen en diplomatieke geschiedenis. Bijzondere aandacht verdient de tentoonstelling van het Internationaal Wijnmuseum. Op dezelfde hoogvlakte ligt Utiel, dat groeide op de voorspoedige wijnhandel. Anders dan Requena, met zijn historische binnenstad, weerspiegelt alles in Utiel zijn verbondenheid met de landbouw en aanverwante activiteiten. De hoofdkerk, gewijd aan Nuestra Señora de la
Asunción, is een geraffineerd stukje Isabellijns-gotische bouwkunst. Het wijnmuseum behoort tot de beroemde Bodega Redonda, een gebouw dat werd gerestaureerd in 1891 om toekomstige generaties kennis te laten maken met de rurale architectuur in deze streek. Vanuit Requena kunnen we een secundaire route inslaan naar de Valle de Ayora; deze vallei is aantrekkelijk vanwege zijn prachtige kastelen - waaronder die van Cofrentes, bij de samenloop van de rivieren Júcar en Cabriel, Jalance met de grot van Don Juan, Jarafuel, Teresa de Cofrentes en Ayora - en het Iberische dorp van Castellar de la Meca, alsmede vanwege de intensieve bijenteelt. Andere interessante streken zijn Las Hoces del Cabriel, het meer van Contreras en, meer zuidwaarts, het belangrijke nationaal wildreservaat van Muela de Cortes. Cofrentes
De monumentenroute Deze route begint bij Xátiva, hoofdstad van het gewest van La Costera. Deze stad had zijn oorsprong op de top van de berg Vernissa. Na hun vestiging via Saetabis Augusta zouden de Westgoten hier hun bisdom stichten, waarvan de zetel was
Oude binnenstad. Xátiva
ondergebracht in de kapel van Sant Feliu. Onder de Moorse bezetting werd in Xátiva de eerste papierfabriek van Europa gebouwd, waar gewerkt werd met rijststro. In Marokko leeft de herinnering hieraan voort in het woord ‘xativi-papier’. De geschiedenis van de stad beleefde zijn hoogtepunt tijdens de lange periode van de ontwikkeling van het rechtssysteem van het Koninkrijk van Valencia. In deze periode was het de tweede belangrijkste stad van deze streek, zowel op grond van het bevolkingstal als vanwege zijn politieke invloed. Uit zijn bevolking zouden twee pausen worden gekozen, gelieerd aan de sage van de Borgia’s: Calixtus III en Alexandrus VI, en hiervandaan kwam ook de schilder José Ribera. Maar met de historische omslag die zich voltrok met de bestijging van de Spaanse troon door de Bourbons, die te Almansa de aanhangers van aartshertog
binnenplaats omsluiten. De muren zijn in goede staat behouden gebleven, en datzelfde geldt voor de dependances en de kapel, met één enkel schip en kruisgewelf en met gotische ramen, gebouwd in opdracht van María de Castilla, echtgenote van Alfonso el Magnánimo. Een door de straten van San Pedro aangegeven wandelroute voert ons terug naar het intense hoofse leven dat zich hier ooit afspeelde in paleizen en patio’s. Gotische bronnen die de kleine pleintjes van water voorzien, en adellijke herenhuizen met heraldische wapens vormen het urbaan landschap van een hoog ontwikkelde samenleving met een grote rijkdom aan haciënda’s. Met de bouw van de collegiale basiliek, gewijd aan de Maria-tenhemelvaart, werd begonnen in 1596, en de tempel genoot dankzij de banden van het Vaticaan met de familie Borgia tal van privileges en donaties. Ook de gotische kerk van Sant Pere verdient beslist een bezoek. In het hartje van de monumentale stad staat het gemeentemuseum, bekend als L’Almodí, ondergebracht in het gelijknamig gebouw en in de belendende waag, de Peso Real.
Ziekenhuis. Xátiva
Karel III van Oostenrijk hadden verslagen, werd de stad onherroepelijk veroordeeld tot verval. Uit deze tijd stamt de bijnaam van ‘verbrande stad’, want Filips V, de overwinnaar, gooide alle bewoners uit hun huizen en zette de stad in vuur en vlam. De slachtoffers zouden hem dit nooit vergeven en houden daarom tot op de dag van vandaag zijn portret op zijn kop aan de wand in het museum. Op het hoogste punt van de stad ligt het kasteel, ontstaan uit een samengroeien van een oud Iberisch en een Romeins fort die met 30 torens en vier verzwaarde poorten een uitgestrekte
Tussen de gebergten Sierra Grossa en Sierra de la Creu aan de noordkant en de Sierra Mariola en Sierra Benicadela in het zuiden vormt de vallei van de rivieren 16
Albaida en Clariano een ander gewest met rijke contrasten. Albaida, Ontinyent, Bocairent en L’Olleria, met hun ambachtelijk glaswerk, liggen aan de centrale verbindingsweg van de Vall d’Albaida. Aan het einde van de vlakte en aan de voet van de eerste uitlopers van de Sierra Benicadell, weerspiegelt Albaida, voor de Moren de ‘Witte Stad’, het beeld van een traditionele plaats binnen een geïndustrialiseerde omgeving. De artistieke nalatenschap van de schilder José Segrelles (18851969), een leerling van Sorolla, is nog steeds de grootste trots van zijn inwoners. Aan het hoofdplein van het dorp staat een oud paleis, dat van de Markies van Albaida, alsmede de interessante kerk van de Virgen de la Asunción, versierd met tien doeken van de hand van Segrelles.
aansluitende op de bogengalerij van de apotheek en de zuilengangen van de aangrenzende panden. Hogerop staat de gotische kerk van Santa María, met één enkel schip en zonder koepel noch kruisgewelf, want het oneffen terrein stond geen grotere oppervlakte toe. Bijzonder zijn de 68 meter hoge klokkentoren, de platereske gevel en de kapel, Capilla de la Purísima. Overal staan in de oude binnenstad indrukwekkende paleizen en herenhuizen. Langs de weg naar Bocairent vormt de streek waar de Clariano ontspringt een aantrekkelijk natuurgebied, bekend onder de
Albaida
Acht kilometer zuidwestwaarts ligt de stad Ontinyent die zich verdeeld ziet tussen de beschutting van de Sierra Grossa en de afhankelijkheid van het water van de Clariano. Aan de oevers van deze rivier staan nog de overblijfselen van de pioniers van de textielindustrie, die voor de aandrijving van hun schoepenraderen gebruik maakten van de watervallen. De wandeling van de bezoeker zou kunnen beginnen bij het plein voor het historische stadhuis, gebouwd in de tijd van Karel III, 17
naam Pou Clar; in de zomer vindt men er met het heldere bronwater aangename verkoeling. Vanaf hier bereidt het landschap van rotsachtige bergen en prehistorische grotten ons voor op de aankomst bij Bocairent, uitgehouwen uit de rotsen. De Clariano omringt met zijn frisse water, steile oevers en afgronden de monumentale oude stad. De enorme steile ligging maakt dat je bij sommige huizen de voordeur aantreft op de tweede of derde verdieping. Het plein van het gemeentehuis wordt overheerst
door dergelijke buitensporige huizen, alsmede door het portaal van L’Arc de L’Aigüa en, bovenal, door het enorme kerkgebouw van de Iglesia de la Asunción, gekroond met een typische barokke klokkentoren. De middeleeuwse wijk vormt een bewonderenswaardig kunsthistorisch geheel. Kapellen, bronnen en fonteinen vergezellen steeds de wandeling door het oude centrum en de buitenwijken.
De route van de Turia Deze route loopt deels door het gewest van Camp de Turia en deels door dat van Los Serranos. We beginnen in Llíria, het grootste gewestelijk centrum. De Romeinen noemden het Lauro, en de kroniekschrijver Plinius had het dan ook reeds over de wijnen van Lauro, die geproduceerd werden te Plà de l’Arc. De huidige stad groeide uit over de vlakte. Ten tijde van Filips V besloot de koning de
Kerk van San Miguel. Llíria
Engelse hertog van Berwick te belonen voor zijn victorie in de slag om Almansa, en hij creëerde daarom het hertogdom van Llíria. De derde hertog huwde met Maria Teresa de Silva, hertogin van Alva, die in deze stad begraven ligt. In het paleis van de Alva’s zetelt tegenwoordig de gemeenteraad. Llíria is de stad van de muziek. Twee korpsen geven uitdrukking aan dit facet: het Banda Primitiva, of ‘oorspronkelijke korps’, waarschijnlijk het oudste muziekkorps van Spanje, en de Unión Musical, opgericht in 1903. Parallel aan de loop van de Turia liggen, onderling nooit te dichtbij en nooit te ver weg, de dorpen van het natuurgebied van de Alto Turia, dat behoort tot het gewest van Los Serranos, her en der verspreid over een immens landschap onder het wakend oog van de hoge bergtoppen en beschut door
Bocairent
18
Titaguas Ademuz
Tuéjar
bossen die aflopen tot aan de oevers van de rivier. De economie stoelt op de voortbrengselen van het onontgonnen natuurlandschap en op de veeteelt en graan- en wijnbouw. De grond brengt goede wijn voort, vooral witte, die kan bogen op een eigen certificaat van oorsprong. Chelva, een belangrijke
Chelva
streekstad, heeft archeologische resten uit het bronzen tijdperk, de Iberische tijd en het Romeinse rijk. De aardspriesterlijke kerk van de Moeder van de God van de Engelen heeft een monumentale gevel van de hand van Herrero. Het stadsplan weerspiegelt nog de opzet van de oude jodenbuurt.
ingesloten tussen de heuvels, beslist niet gemist mag worden.Tussen de territoria van Aragón en Castilla heeft de provincie Valencia een kleine enclave behouden van 470 vierkante kilometer, dat de naam draagt van Hoek van Ademuz, el Rincón de Ademuz.
Het betreft een zeer oneffen en geïsoleerd gebied. Alleen de plantages langs de rivier verzachten dit onherbergzame landschap met akkers, appelboomgaarden en moestuinen.
Alpuente
In Tuéjar is er een toeristeninformatiebureau. De weg blijft hoogte winnen tot we aankomen bij Titaguas, een dorp in de luwte van de berg van La Lámpara. Een afslag voert ons naar de historische stad van Alpuente, een klein monumentaal juweel dat,
21
V alencia, hoofdstad van de Turia
Stadskaart Bezienswaardigheden 1 Poort Torres de Serranos
Valencia wordt altijd onmiddellijk geïdentificeerd met de Middellandse Zee; de door de ‘Mare Nostrum’ gevormde cultuur vindt zijn weerslag in vele sociale facetten.
Een interessante stadswandeling begint in het oude centrum. Tot halfweg de 19de eeuw was de stad omringd door een stadsmuur die liep waar nu buslijn 5 rijdt. Hiervan getuigen nog de elegante torens, de Torres de Serranos (1), de zwaardere Torres de Quart (2) en enkele resten van muurvlakken in het souterrain van het moderne kunstmuseum Instituto Valenciano de Arte Moderno (IVAM).
Het is de bestuurlijke hoofdstad van de gelijknamige autonome gemeenschap Valencia en vormt het gewestelijk centrum van L’Horta. Het is ook de meest bevolkte stad van de autonome gemeenschap, want hij is aaneengegroeid met een brede ring van middelgrote gemeenten die samen een groot urbaan geheel vormen met een gemiddelde bevolkingsdichtheid van 1600 inwoners per vierkante kilometer.
De belangrijkste bezienswaardigheden zijn gelegen in de wijken van Seu en Xerea waar Romeinse resten verscholen gaan onder Moorse
Plaza de la Virgen. Paleis van de Generalitat
22
2 Poort Torres de Quart 3 Paleis van de Generalitat 4 Basiliek van de Virgen de los Desamparados 5 Paleis van de Batlía 6 Paleis van de Markies van de Scala 7 Paleis van Benicarló (Vaenciaans parlamentsgebouw) 8 Kathedraal 9 Paleis van de Markies van Campo (Stadsmuseum)
Poort. Torres de Serranos
10 Klooster van Santo Domingo 11 Paleis van Temple
ruïnes en moderne kerken en paleizen. Het hart van de oude binnenstad is met het Consell (regering) en het Corts Valencianes (parlement) tevens het bestuurscentrum van de autonome gemeenschap, evenals van de kerkelijke instellingen. Het vormt bovendien het decor bij uitstek voor de belangrijkste vieringen en festiviteiten van de Valenciaanse feestkalender. De Plaza de la Virgen ziet zich omringd door het fantastische gotische paleisgebouw Palau de la Generalitat (3), door het eveneens gotische Portaal van de Apostelen van de kathedraal, waar elke donderdag om 12 uur een zitting plaatsheeft van het watergerecht, het Tribunal de
12 Veilinghal 13 Centrale Markt 14 Kerk van de Santos Juanes 15 Gemeentehuis 16 Paleis van de Markies van Dos Aguas (Nationaal keramiekmuseum) 17 Real Colegio de El Patriarca 18 Universiteit van València 19 Voormalig klooster van El Carmen 20 Centro Julio González (zetel van IVAM) Symbolen Toeristeninformatie Parkeerplaats Treinstation Busstation Ziekenhuis Postkantoor Metro
23
las Aguas, onder het toeziend oog van de toren van Miguelete, het symbool bij uitstek van de hoofdstad, en tenslotte door de basiliek van de Virgen de los Desamparados (4). Op het kleinere Plaza de Manises, met de paleizen Palacio de la Batlía (5), nu zetel van het provinciebestuur, en het Palacio de los Scala (6), vinden we de bekoring van een in Italiaanse stijl gerestaureerd stadsplein. Aan het Plaza de San Lorenzo staat het Palacio de Benicarló (7), zetel van het Valenciaanse Parlement, naar achteren uitgebreid met een nieuwbouwvleugel waar de zittingzaal is ondergebracht.
Veilinghal
eeuw was Valencia de dichtstbevolkte stad van het Spaanse schiereiland. Het gebouw is na een diepgaande restauratie omgebouwd tot tentoonstellingsruimte. Aan het Plaza del Arzobispo staat de Kathedraal (8) (in het Valenciaans Seu, vandaar de naam van deze wijk), met het vroeg-romaans portaal van La Almoina aan de zijkant; het Palacio del Marques de Campo (9) is een stedelijk museum met alle pracht van het voormalig adellijk paleis. Het Plaza de la Reina maakt deel uit van hedendaagse urbane stadsvernieuwingen en ontstond nadat de sloophamer tal van kleine straatjes en oude gebouwen deed wijken voor grotere open vlakten met
De straat van de Almudín dankt zijn naam aan de enorme graanschuur die jarenlang de Valenciaanse bevolking voorzag van meel; in de 14de en 15de
Calle de la Paz
26
voldoende capaciteit voor het moderne verkeer en voor nieuwe commerciële activiteiten. De 60 meter hoge Miguelete met zijn 207 traptreden is het symbool van de stad uit de tijd dat het klokgelui het openen en sluiten van de stadspoorten aankondigde. Aan de rand van de wijk van Xerea, bij de voormalige rivierbedding, staat het belangrijke gotische convent van Santo Domingo (10) en het Palacio del Temple (11), nu zetel van de gedeputeerden van de centrale Spaanse regering, omgeven door tal van oude paleizen van de Valenciaanse adel.
Centrale Markt
de twintigerjaren-architectuur met een briljante combinatie van ijzer en tegelwerk, mozaïek en baksteen, en de kerk van de Santos Juanes (14). De wijk van Sant Francesc dankt zijn naam aan het Convent dat ooit stond waar nu het hoofdplein van de stad ligt, het Plaza del Ayuntamiento (15).
De marktbuurt, Barrio del Mercat, ontstond rond de handel onder de bevolking van Valencia. De twee belangrijkste gebouwen zijn dan ook bestemd voor commercieel gebruik. Het gotische gebouw La Lonja (12), door de Unesco geplaatst op de lijst van werelderfgoed, heeft een prachtige zuilenzaal waar nog steeds op de oorspronkelijke tafels de transacties worden gesloten. De spiraalvormige zuilen ondersteunen gewelven versierd met symbolische ornamenten. Tegenover de Lonja staat de Mercado Central (13), een modernistisch gebouw, typisch voorbeeld van
Stadhuis
27
De tuinbouwzone ‘Huerta de Valencia’ beslaat tal van dorpjes die een hecht netwerk vormen met de hoofdstad. De belangrijkste daaronder zijn Alboraya, Burjassot, Rocafort, Moncada, Paterna, Manises, Torrent, Aldaya, Picanya en Catarroja. De bevolking verdeelt zich tussen de landbouw en intensieve industriële activiteiten. Hier leven nog oude ambachten voort in de tegelindustrie, de bereiding van aardamandelmelk (de horchata) en de fabricage van waaiers, waarmee de eigen identiteit van de bevolking behouden blijft, maar tegelijkertijd is er een sterke groei in nieuwe sectoren als de meubelindustrie.
Centro Julio González (IVAM) Palais van de Markies van Dos Aguas
De zetel van de gemeenteraad is omgeven door monumentale gebouwen, bijna alle gewijd aan financiële en commerciële activiteiten. Dit plein is het belangrijkste ontmoetingspunt van de in maart aan de Heilige Jozef opgedragen feesten van de Fallas. In dit modernere deel van de oude stad kan een bezoek worden gebracht aan het barokke geheel van het Palacio Marqués de Dos Aguas (16), nu Nationaal Keramiekmuseum, het renaissancistische gebouw van El Patriarca (17) en de voormalige zetel van de Universitat de València (18) aan de Calle de la Nave. Het oude centrum omvat tenslotte
nog de volksbuurten van El Carme, artistiek centrum met een intens nachtleven, en Velluters, voormalig ambachtscentrum. In de wijk van El Carme zullen het voormalig convent van el Carmen (19) en het Centro Julio González (20), die tezamen onderdak bieden aan het Instituto Valenciano de Arte Moderno (IVAM), alsmede het Centro Cultural de La Beneficencia ook de meest veeleisende bezoeker tevreden stellen. Aan de andere zijde van de afgebroken stadsmuren groeide Valencia met lommerrijke lanen en talloze modernistische
28
architecturen naar buiten toe uit. Aan de overkant van de Turia liggen de Kwekerijen (Los Viveros), het kunstmuseum Museo de Bellas Artes, en de supermoderne wijken die de kustdorpjes verbinden met het oude stadscentrum. De futuristische zijde van de stad weerspiegelt zich op de bodem van de oude rivierbedding met het muziekpaleis, Palau de la Mùsica, het kinderpark Gulliver en het cultureel- en vrijetijdscentrum Ciutat de les Arts i de les Ciencies. De zone van de haven met de stranden van Las Arenas en La Malvarrosa maken het stadsleven compleet.
Museum van de Patriarca
29
R
ecreatie en cultuur
Havens en
wandelsport - door het gebied lopen twee grote Europese routes, de GR-7 en de GR-10 -, fietsen, afdalen van bergrivieren, kanoën, paardrijden en ULV- of parapentvliegen.
meer informatie de agenda’s in de plaatselijke kranten en tijdschriften.
Stad van Kunsten
watersportactiviteiten
en Wetenschappen
Langs de 112 kilometer lange kust van Valencia, die behalve in de buurt van Cullera geheel vrij is van kliffen, vinden we tal van recreatie- en sportmogelijkheden. Met een jaarlijks gemiddelde van 2.700 zonne-uren, en gemiddelde temperaturen van 24º in de zomer en 10ºC in de winter, kan de liefhebber overal langs deze kust terecht bij tal van strategisch gelegen watersportcentra. Van noord naar zuid vinden we de volgende jachthavens: Canet d’en Berenguer, Pobla de Farnals, Port Saplaya, Real Club Nautico de Valencia, El Perelló, Cullera, Gandía, Oliva.
Golf. El Saler
Sport, golf
en doe-vakanties Voor alle sporten, inclusief de meer folkloristische zoals het Valenciaans kaatsen, zijn overal voldoende faciliteiten beschikbaar. In vakantietijd echter zoekt men in het algemeen die sporten die de vakantieganger het meest in contact brengen met de natuur. Een gelegenheid bij uitstek hiervoor bieden de Valenciaanse golfvelden. Een daarvan, die van Saler, wordt beschouwd als een toonvoorbeeld voor de rest van Spanje. Aan de kust vinden we het golfterrein Oliva Nova, te Oliva, ontworpen door Severiano Ballesteros. De rest van de velden zijn: L’Escorpion, te Bétera, het terrein van Manises, en dat van El Bosque, te Chiva.
Federación de Vela de Valencia-Zeilsport % 963 530 120 ) 963 534 331 www.fvcv.com
Jachthaven. Valencia
Voor de actieve vakantiegangers zijn er de mogelijkheden van de
30
Kunst en cultuur
Een avantgardistisch werk van de architecten Santiago Calatrava en Félix Candela. De doelstelling is de bezoekers te onderwijzen, informeren en vormen in de schone kunsten, wetenschappen en de natuur. Het omvat L'Hemisteric, Museu de les Ciencies, Palau de les Arts, L'Oceanografic en L'Umbrale.
Het kunstaanbod van Valencia draait rond de tijdelijke tentoonstellingen en vaste collecties van zijn 86 musea en de innoverende en concurrerende activiteiten van de 56 galeries. Het oude Land van Valencia kent een lange traditie die in elke periode van de kunstgeschiedenis zijn bijdragen leverde; we noemen Juan de Juanes, Ribera, Sorolla, Benlliure en Pinazo, en niet te vergeten de eigentijdse Alfaro, Valdés, Genovés, Calvo en Navarro.
Nachtleven De provincie Valencia is bekend om het grote aantal discotheken waar tot zonsopgang gedanst kan worden, merendeels gelegen in de buitenwijken van de hoofdstad, alsmede langs de weg van Valencia naar Cullera tussen de urbanisaties van de kust en de stranden.
Vijf concertzalen, waaronder vermeld dient te worden de uitstekende akoestiek van het indrukwekkende auditorium Palau de la Música, en talloze theaterzalen bieden de bezoeker een antwoord op elke mogelijke wens op cultureel gebied in elk van de uitingsvormen van podiumkunst. Raadpleeg voor
Muziekpaleis. Valencia
31
georganiseerd, waaronder speciale vermelding verdient die van les alfàbegues, de ‘basilicumprocessie’, te Bétera. Aan het einde van diezelfde maand wordt te Buñol de beroemde ‘tomatenoorlog’, de tomatina, gevoerd. Stad van Kunsten en Wetenschappen
vuurwerken. Daarna komt de Paasweek, met prachtige geënsceneerde voorstellingen in Xátiva, Requena, Benetússer en Moncada; in de Poblados Marítimos van Valencia worden de zeer drukbezochte processies van de Paasweek van de Zeelui, de Semana Santa Marinera, gehouden.
Fiestas Valencia kent een zeer volle en rijke kalender van volksfeesten. Elk jaargetijde kent zijn eigen vieringen en tradities. Met de vuren van San Antonio Abad begint op 17 januari de feestkalender met grote brandstapels - de bekendste is die van Canals - en met de zegening van de dieren. Op 19 maart viert men de aan Sint Jozef opgedragen Fallas, waarop de straten van de hoofdstad en van meer dan 60 dorpen vol staan met monumentale katafalken met enorme kartonnen figuren erop die, na vier dagen tentoongesteld te hebben gestaan met groot vuurwerk, in vlam worden gezet. Dit zijn de drukst bezochte feesten en het meest fascinerend voor de vakantieganger vanwege de kleurrijke optochten die door de straten trekken, het offer dat wordt gebracht aan Onze Lieve Vrouw van de Hulpbehoevenden, en de groots opgezette
Het Corpus Christi wordt in de stad Valencia en in Xátiva gevierd met zeer oude traditionele processies, die terugvoeren tot de middeleeuwen, waarin alle ambachten, bijbelse persoonlijkheden en sociale bevolkingsgroepen vertegenwoordigd zijn. Onder de betovering van de midzomernacht wordt op 24 juni het Johannesfeest gevierd met grote vuren aan de waterkant en het traditioneel nachtelijk voetbad in de golven van de Middellandse Zee. Voor de viering van de Asunción, de María-ten hemelvaart, op 15 augustus worden belangrijke processies 32
kerstfeest, met talrijke publiekelijk tentoongestelde kerststallen, optochten en het ‘Gekkenfeest’ op 28 december in Jalance.
Inkopen en handwerk
In de laatste week van augustus wordt te Ontinyent het feest van de ‘moren en christenen’, Moros y Cristianos, gevierd; ditzelfde feest wordt gevierd in Bocairent, maar dan in februari. Ook Cocentaina en Paterna vieren dit feest aan het einde van de zomer; Paterna doet dit met zeer spectaculair vuurwerk (la cordà). Optochten in klederdracht uit de moorse tijd, met bijzondere exotische muziek, herinneren ons aan de strijd tussen moren en christenen in de tijd van de Reconquista. Deze zelfde traditie bestaat ook in Albaida, Agullent en L’Olleria.
De streek biedt een uitgebreid scala van keramiek, in alle maten en kwaliteiten, met als belangrijkst traditioneel productiecentrum Manises. In Tavernes Blanques staat het hoofdkantoor van de porseleinfabriek Porcelanas Lladró, die haar producten uitvoert over de hele wereld. Naast het aardewerk verdient ook vermeld te worden het handwerk van natuurvezel, toegepast op de meubelindustrie en huishoudelijke artikelen, gemaakt in de dorpen Vallada, Montesa, Navarrès en L’Olleria. De laatstgenoemde van deze plaatsen biedt, samen met Llosa de Ranes, een uitgebreid
Eind augustus en in de maand september worden de druivenoogstfeesten gehouden te Requena en Utiel, en verder worden in deze tijd ook de stadsfeesten gevierd van Gandia, gewijd aan San Francisco van Borgia, en die van Algemesí, gewijd aan Onze Lieve Vrouw van de Gezondheid. 9 Oktober, de dag van de Autonome Gemeenschap van Valencia, wordt gevierd met het typisch banket van marsepein uit Sant Donís. De jaarkalender wordt afgesloten met het
Falla. Valencia
33
Beurzen Valencia is een van de belangrijkste reisdoelen voor het zakentoerisme. De beurs, de Feria Muestrario Internacional, gebouwd in 1917, is een van de oudste tentoonstellingsbeurzen van Spanje. Ongeveer 50 verschillende tentoonstellingen vullen in de loop van het jaar de beursgebouwen te Benimamet. De belangrijkste zijn gewijd aan de meubelindustrie, tuinbouw, speelgoed, keramiek, textiel, kindermode en juweliersproducten.
Pottenbak kersmarkt. Valencia
assortiment van glaswerk. Houtwerk, waaruit de belangrijke meubelindustrie zou ontstaan, is vooral te vinden in Alboraya, Xirivella en Torrent; in Sagunto wordt ambachtelijk handwerk gemaakt van kurk. In zekere zin verband houdende met deze activiteiten ontstond in de steden Aldaia, Alacuas, Godella en Valencia het verfijnde ambacht van de waaiermakerij; van zeer simpele tot uiterst geraffineerde artikelen, de duurste ingelegd met parelmoer en handbeschilderd.
Ook op gewestelijk of lokaal niveau zijn er tal van beurzen, gewijd aan tuinbouwproducten en machinerie, handwerk, nieuwe of oude boeken, vleeswaren, wijnen of antiquiteiten.
Gastronomie Het meest typische gerecht van de Valenciaanse keuken is de paella, een rijstgerecht met kip, konijn en groenten. Elk dorp heeft hierop zijn eigen variaties, want met rijst kan je alle kanten op, maar de meest gewilde zijn de paella met vlees (kip of konijn), de paella met schaal- en schelpdieren of een combinatie van beide. Onder de visserlui is een
Indien uw voorkeur uitgaat naar de gastronomie, zijn in deze provincie vooral aanbevelenswaardig de worstproducten, de banket- en deegwaren van de talloze locale bakkerijen, en de witte en rode wijnen; verder niet te vergeten de rijst en de citrusvruchten en ander typisch fruit uit de Valenciaanse binnenlanden.
34
traditioneel gerecht de arroz a banda, waar de rijst en de vis apart wordt bereidt en wordt opgediend met de typische all i oli, een saus van olie en knoflook. Ook de rijst uit de oven, bereid in een aardewerkbak, evenals de rijst met snijbiet, of met inktvis, bloemkool of spinazie zijn gewilde gerechten. In de streek van La Safor biedt men de Fideuà, vergelijkbaar met de eerdergenoemde paella, maar dan met spaghetti.
Valencia kent uitstekende koeken cakeproducten. Brood en deegwaren worden er verkocht in alle soorten en maten; we noemen de rosquilletas, empanadillas, cocas, rollitos de anís, rosegons de almendra, monas (met ei in het midden, typisch met Pasen), roscón de Reyes (gegeten op Driekoningen), enz. Onder de dranken verdient speciale vermelding de horchata, aardamandelmelk die ijskoud wordt gedronken als frisdrank, de verse sinaasappelsap en het Agua de Valencia, sinaasappelsap gemengd met de mousserende cava. De wijnproductie is met meer dan 75.000 hectaren wijngaard aanzienlijk. De belangrijkste bodega’s bevinden zich in Requena, Utiel, Llíria, Villar del Arzobispo en Tuéjar. In Requena wordt een cava van uitstekende kwaliteit geproduceerd.
Op sommige plaatsen in de binnenlanden eet men gazpacho, een vleesgerecht, opgediend in een op houtskool bereide herderskoek van tarwedeeg. Dit gerecht kan worden besteld in de gewesten Requena-Utiel, Valle de Ayora, Canal de Navarrés, La Costera en Los Serranos. In de laatstgenoemde steek biedt men de bezoeker ook de olla churra, een stoofpot met varkensvlees en bloedworst, en de gachas, een meelgerecht. Ten aanzien van de vleesgerechten is het de gewoonte om schapenkoteletjes of worsten als longaniza, morcilla en chorizo te roosteren op houtskool. In de dagelijkse keuken pleegt men kip en konijn te bakken in de olie en op te dienen met tomatensaus voor het middageten, of het vlees te koken voor het avondmaal.
Gastronomie
35
TRANSPORT
NUTTIGE ADRESSEN Landnummer % 34 Toeristeninformatie van TURESPAÑA www.spain.info
Agència Valenciana del Turisme % 963 986 000 www.comunidadvalenciana.org
NETWERK VAN KANTOREN VAN HET VALENCIAANS TOERISTENBUREAU Tourist Info Valencia Paz, 48 % 963 986 422 Tourist Info Valencia Plaza de la Reina,19 % 963 153 931 Tourist Info Valencia Poeta Querol, s/n Edificio Teatro Principal % 963 514 907 Tourist Info Valencia-Renfe Xátiva, 24 (Estación del Norte) % 963 528 573 Tourist Info Alto Turia (Tuéjar) % 961 635 084 Tourist Info Bocairent % 962 905 062 Tourist Info Camp de Túria (Lliria) % 962 793 619 Tourist Info Cullera % 961 720 974 Tourist Info Gandía % 962 877 788 Tourist Info Manises % 961 525 609 Tourist Info Miramar % 962 802 165 Tourist Info Oliva % 962 855 528
Tourist Info Ontinyent % 962 916 090 Tourist Info Requena % 962 303 851 Tourist Info Sagunto % 962 655 859 Tourist Info Tavernes de la Valldigna % 962 885 264 Tourist Info Xátiva % 962 273 346 www.turisvalencia.es OVERIGE Parque Natural de La Albufera Centro de Información Racó de l’Olla www.albufera.com Instituto Valenciano de Arte Moderno (IVAM) Guillemde Castro,118 www.ivam.es L’Hemisteric, Museu de les Ciencies, Palau de les Arts, L’Oceanografic y L’Umbrale % 902 100 031 www.cac.es
PARADOR HOTELS Boekingskantoor Calle Requena, 3. 28013 Madrid % 902 547 979 ) 902 545 432 www.parador.es
Parador de El Saler Avda. de los Pinares, 151 46012 El Saler % 961 611 186 ) 961 627 016
AENA (Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea) % 902 404 704 www.aena.es ADIF-RENFE % 902 240 202 Internationale Informatie % 902 242 402 www.renfe.es Ferrocarrils de la Generalitat Valenciana % 900 461 046
Centraal busstation Menéndez Pidal, 13
% 963 466 266
Trasmediterranea % 902 454 645 www.trasmediterranea.es Verkeersinformatie % 900 123 505 www.dgt.es
NUTTIGE GEGEVENS Noodnummer % 112 EHBO % 061 Guardia Civil % 062 Nationale politie % 091 Gemeentepolitie % 092
Burgerloket % 010 Posterijen % 902 197 197 www.correos.es
SPAANSE BUREAUS VOOR TOERISME IN HET BUITENLAND BELGIË. Brussel Office Espagnol du Tourisme Rue Royale 97, 5º 1000 BRUXELLES % 322/ 280 19 26 ) 322/ 230 21 47 www.spain.info/be e-mail:
[email protected]
NEDERLAND. Den Haag Spaans Bureau Voor Vreemdelingenverkeer Laan Van Meerdervoort, 8A 2517 AJ DEN HAAG % 3170/ 346 59 00 ) 3170/ 364 98 59 www.spain.info/nl e-mail:
[email protected]
AMBASSADES IN MADRID België Paseo de la Castellana, 18 % 915 776 300 ) 914 318 166
Nederland Avenida Comandante Franco, 32 % 913 537 500 ) 913 537 565
TERUEL 16 km
BENICARLÓ 46 km
TERUEL 21 km
La Puebla de Valverde
330
Rubielos de Mora
T E R U E L Torre Baja
Salvacañete
Aras de Alpuente
Rí
CUE NCA
Pa la nc ia
Casinos
MOTILLA DEL PALANCAR 21 km
Camporrobles
N-III
Rí
o
ALBACETE 28 km
Casas-Ibáñez
Cheste
Siete Aguas
Bétera La Pobla La Pobla de Farnals Puig Massamagrel de Vallbona Moncada Paterna Burjassot Playa de Alboraya Manises
Turís
ès JÚ CA R Emb. de Tous
Caroch 1126
330
Bicorp
"Cueva de La Araña"
Navarrés
Ayora
Playa de la Malvarrosa
VALENCIA
Pinedo
P Catarroja El Saler Playa del Saler Silla La Albufera Picassent PARQUE NATURAL
Millares
Teresa de Cofrentes
Port
Puçol
M AR M EDITERRÁN EO
DE LA ALBUFERA
Emb. de Embarcaderos
Cofrentes Jalance Jarafuel
Canet d'En Berenguer
"Santo Espíritu del Monte" El
Torrent
Serra M art
Alborea
Playa Corinto Playa de LʼAlmardá
Sagunto
Monte Picayo
1084
Cabri el
322
Almenara
Godelleta
Emb. de Forata
Los Sardineros
A L BACE T E
Caserío Benalí
Anna
El Palmar Almusafes Perellonet Benifaió Sollana El Perelló Alginet A-7 Carlet Algemesí Sueca L'Alcudia Guadasuar Cullera Playa de LʼEstany Alzira Favara Alberic Playa El Dorado Carcaixent Tavernes de la Valldigna Vilanova Benifairó Mondúver Xeraco de Castelló 841
Simat Barx Xeresa
430
Playa de LʼAhuír
El Grau
"Cueva de Parpalló"
Xátiva Gandía Quatretonda Canals Benigánim pis
Enguera Alpera
Montesa
430
"Bastida de les Alcuses"
Almansa la Font de la Figuera
r Se
ra
G
sa ros
Albaida o Rí
Ontinyent "Les Covetes dels Moros"
344
Bañeres
YECLA 6 km
VILLENA 3 km
OlivaPlaya
NATURAL Rugat S PARQUE DEL MARJAL DE Castelló de Rugat PEGO-OLIVA
Bocairent
Montealegre del Castillo
Daimús Miramar
er
Vallada L'Olleria Moixent
Navalón
Caudete HELLÍN 15 km
N-III
Chiva Buñol
RÍO
ALBACETE 8 km
Vilamarxant
Emb. de Buseo
744
P
Hierbas 1042
Los Cojos
Snelweg Autoweg Nationale weg Weg basisnet 1ste klasse Weg basisnet 2de klasse Locale weg Spoorweg Parador Sanctuarium/klooster Kasteel Monument Oude ruïnes Natuurpark Grotten Jachthaven Camping Golfterrein Kuuroord Luchthaven
Serra Náquera
Llíria Chulilla TURIA Bugarra Pedralba
Requena
Villatoya
"Cartuja de Portacoeli"
Losa del Obispo
El Pontón
Venta del Morro
Villalpardo
Chera
Utiel
340
A-7
Tuéjar Emb. de Loriguilla
Burriana
Nules la Vall d'Uixó
Algar de Palancia
Villar del Arzobispo
Chelva
Sinarcas
Villagordo del Cabriel
Altura Segorbe
Alcublas
Emb. de Benagéber
330
Almassora
Vila-Real
Alpuente
Titaguas
Mira
Minglanilla
Onda
Jerica
o
CASTELLÓN DE LA PLANA
CASTELLÓN
Salada 581
La Yesa
Emb. de Contreras
Benicássim Barracas 234
Landete
Pelado 1419
Oropesa Cabo Oropesa
Manzanera
RÍO
CUENCA 65 km
Cuerda 1401
A-7
Alcora
Mijare s
Torrijas
Huérguina Santa Cruz de Moya
Vall d’Alba
Río
Javalambre 2020
Rincón de Ademuz Ademuz
420
Cabanes
Zucaina
Pego
ALICANTE 45 km
Aitana 1558
Denia P
Jávea
Orba
Teulada
ALICANTE
Alcoy
332
753
Emb. de Beniarrés
Muro de Alcoy Cocentaina
de Oliva
0
10
20
30 Km
CARTOGRAFÍA: GCAR, S.L. Cardenal Silíceo, 35 Tel. 91 4167341 - 28002 MADRID - AÑO 2001
ALICANTE 38 km