Spanje. Costa Brava. Costa Brava. Girona Spanje. Girona

H

Costa Brava

Girona Spanje

Costa Brava

Girona Spanje

I

N

H

O

U

Inleiding

D

Inleiding

1

Routes langs de kust Het zuiden van de Costa Brava: La Selva Het midden van de Costa Brava: Baix Empordá Het noorden van de Costa Brava: Alt Empordá

6

17

Routes landinwaarts De stad Girona Banyoles - Besalú - Olot De Pyreneeën van Girona

23 23 29 33

Cultuur en vrijetijd

38

Nuttige gegevens

47

6 10

Tussen de Pyreneeën en de Middellandse Zee

Ierland Dublin

Verenigd Koninkrijk Londen

Parijs

Frankrijk Golf van Biskaje

Portugal

Girona

Madrid

Lissabon

Brava Costa

Costa Brava is de naam waarmee de kuststreek van Girona wordt aangeduid, de Catalaanse provincie die tussen de Pyreneeën en de Middellandse Zee ligt, in het uiterste noordoosten van het Iberisch Schiereiland. De benaming “Woeste Kust” verwijst naar de eeuwige strijd tussen land en zee in deze streek waardoor de karakteristieke rotsformaties zijn ontstaan die vaak tot diep in het water doorlopen en de kleine strandjes lijken te bewaken. Door de vele inhammen en uitstekende rotspunten is de Costa Brava in werkelijkheid vele kilometers langer dan men uit de landkaart zou kunnen opmaken. Dit komt duidelijk naar voren in zones als de kaap van Creus of de kust van Palafrugell en Begur, waar steile rotsen en dennenbomen in een soort sensuele dans te lijken zijn verwikkeld met het zand en het water. Niet de hele kust is echter zo ongetemd. Sommige delen daarvan, zoals de kalme golf van Roses of de uitgestrekte zandvlakte van het strand van Pals, zorgen voor een sterk contrast. De geografische verscheidenheid aan de rand van de zee vormt slechts een voorproefje van de buitengewone diversiteit aan landschappen meer landinwaarts.

SPANJE Calella de Palafrugell

Atlantische Oceaan

Middellandse Zee Ceuta Melilla

Voorpagina: Aiguablava

Tekst: Mª José Anía

Druk: EGRAF, S.A. D.L. M. 30850-2009

4ª de cubierta: Fallas

Vertaling: Marianne Moester Blom

NIPO: 704-09-465-1

Foto´s: Archief Turespaña

Gedrukt in Spanje

Grafisch ontwerp: P&L MARÍN

4e Auflage

Een publicatie van: © Turespaña Secretaría de Estado de Turismo Ministerio de Industria, Turismo y Comercio

Binnen een gebied waar de afstand tussen het ene uiteinde en het andere minder dan 120 kilometer bedraagt, komen alle vormen en kleuren van de natuur samen: van de zeebodem van koraal behorende tot het ecosysteem van de Medeseilanden tot aan de besneeuwde toppen van de Pyreneeën. Zoals men zich kan voorstellen is het klimaat in deze streek even divers en grillig als de natuur. De gemiddelde temperatuur aan de kust schommelt tussen de 7º C in de wintermaanden en de 28º C in de zomer, terwijl er in het binnenland en de bergzones sprake is van een landklimaat en de temperaturen vaak extremer zijn. Op de meeste dagen van het jaar is het zonnig en de vochtigheidsgraad –vooral in het noorden– is vrij laag hetgeen voornamelijk te danken is aan de Tramontana, de karakteristieke wind van deze streek die soms Platja d’Aro

met ongebruikelijke kracht door de zone die bekend is als de Empordà (of Ampurdán) waait.

Van het Stenen Tijdperk tot het Surrealisme De Costa Brava koestert een buitengewoon rijk erfgoed, van de sporen achtergelaten door de eerste inwoners die dit gebied in het Stenen Tijdperk ongeveer drieduizend jaar voor Christus bevolkten tot aan de kunstwerken die het surrealistische genie Salvador Dalí heeft nagelaten. Slechts bij wijze van voorbeeld noemen wij hier enkele daarvan: – Uit de vroegste geschiedenis zijn nog megalithische overblijfselen te vinden die de eeuwen ongeschonden hebben doorstaan, zoals de grote dolmen van La Creu de Cobertella, dichtbij Roses.

Ruïnes Empúries

– De Iberische nederzetting Ullastret, een van de belangrijkste van Catalonië gezien de omvang en de uitstekende staat waarin deze verkeert, die belangrijke informatie verschaft omtrent de Iberische beschaving die tussen de zevende en tweede eeuw voor Christus dit gebied bevolkte.

zee gelegen in het berggebied van de kaap van Creus, midden in een ongelooflijk mooie geografische enclave. – De joodse cultuur is geconcentreerd in het oude centrum van Girona en ook in Besalú, waar duidelijke sporen terug zijn te vinden van de verschillende joodse gemeenschappen die hier gewoond hebben.

– De buitengewone archeologische vindplaats van Empúries is een schitterend balkon boven de Middelllandse Zee waar de Grieken en de Romeinen hun eerste nederzetting op het schiereiland vestigden.

– De bezoeker zal onder de bekoring komen van de Middeleeuwen in plaatsen als Pals en Peratallada, historische nederzettingen die liefdevol en met gevoel voor stijl tot in onze dagen bewaard zijn gebleven.

– Van de Romaanse en middeleeuwse kunst zijn prachtige voorbeelden behouden gebleven, zoals het indrukwekkende klooster van Sant Pere de Rodes, tegenover de

– Het Theater-Museum Dalí van Figueres, dat tezamen met het kasteel van Púbol en het huis van 3

is veel. Het is daarom niet vreemd dat de Costa Brava altijd een eersteklas toeristische bestemming is geweest en dat nog steeds is. Van de talrijke kunstenaars die begin twintigste eeuw de bekoringen van de vissersdorpen reeds ontdekten tot aan de welvarende burgers van Barcelona die sedert verscheidene generaties de Costa Brava als tweede residentie hebben gekozen, wordt iedere bezoeker van dit gebied altijd weer gefascineerd door dit “aardse paradijs”. Dankzij het toenemend aantal reizigers dat zich aangetrokken voelt door deze kust is het toerisme, deze vorm van industrie zonder rokende schoorstenen, een van de meest solide en dynamische pijlers van de streekeconomie geworden die ervoor gezorgd heeft dat de inwoners hier een van de hoogste inkomensniveaus van heel Spanje genieten.

Portlligat de zogenoemde “Driehoek van Dalí” vormt, is een bezoek meer dan waard en betekent een ontdekkingstocht door de bizarre droomwereld van deze universele kunstenaar. Zoals u ziet is het erfgoed op historisch en kunstgebied in deze provincie even rijk als gevarieerd. Cultuur en landschap smelten hier samen in een mozaïek van bezienswaardigheden die, samen met een overheidsstrategie die beoogt bezoekers zoals uzelf een kwalitatief hoogstaande infrastructuur en faciliteiten te bieden, de Costa Brava tot een bevoorrechte bestemming maken.

Spreekwoordelijke gastvrijheid De Catalanen van deze streek koesteren hun tradities en eigen taal –het Catalaans is een officiële taal naast het Castiliaans– en hebben hun liefde voor het verleden op harmonieuze wijze weten te combineren met een open blik naar nieuwe nog onbekende ervaringen. De mensen zijn hier heel gastvrij en in het bewustzijn dat zij zo bevoorrecht zijn om in een dusdanig prachtige zone van het Middellandse-Zeegebied te mogen wonen, maken zij anderen graag deelgenoot van alles wat hier te vinden is, en dat

Uitstekende verbindingen De Costa Brava en de provincie Girona zijn prima bereikbaar vanuit de meest diverse vertrekpunten, met allerlei verschillende vormen van vervoer. – Het internationale vliegveld Girona-Costa Brava bevindt zich op 10 kilometer afstand van de stad en ligt op slechts 85 kilometer van Barcelona. 4

– Met de trein zijn talrijke dorpen en steden op comfortabele wijze te bereiken. De belangrijkste haltes van de internationale spoorlijn Barcelona-Frankrijk via Portbou zijn de stations van Girona en Figueres, welke steden zelf ook belangrijke verkeersknooppunten vormen. Ook het gebied meer landinwaarts en in de bergen wordt doorkruist door een spoorlijn die een verbinding vormt tussen Barcelona en Frankrijk via Puigcerdà. – Door de hele provincie is een uitgebreid netwerk aan buslijndiensten die het openbaar vervoer uitstekend verzorgen. De belangrijkste busstations bevinden zich in Lloret de Mar, Girona en Figueres, met

Huis van Salvador Dalí. Portlligat

dagelijkse en/of wekelijkse lijndiensten naar talrijke steden in heel Europa. – Het fijnvertakte wegennet bestaat uit snelwegen en vele andere goede wegen die verbindingen vormen binnen de Costa Brava zelf en met de rest van het Spanje. – Dankzij al deze faciliteiten is het mogelijk om zich snel en gemakkelijk te verplaatsen met het openbaar vervoer of met de eigen auto, vooral ook omdat er naast de goede verbindingen ook nog sprake is van geringe afstanden tussen de vele bezienswaardigheden die de provincie en de kust, bekend als de Costa Brava, de reiziger te bieden hebben.

langs Routes de kust

Het zuiden van de

Costa Brava: La Selva

Botanische Tuin. Blanes

(van Blanes naar Sant Feliu de Guíxols)

het ontstaan van de kuuroorden Caldes de Malavella en Santa Coloma de Farners. Deze instellingen kennen een lange traditie en combineren een gezellige sfeer van vervlogen tijden met de meest moderne ontwikkelingen op het gebied van de gezondheid.

Het zuiden van de Costa Brava behoort tot het gewest La Selva, dat “Het Oerwoud” betekent. Deze benaming lijkt tegenwoordig enigszins vreemd, maar werd ongetwijfeld ingegeven door de dichte begroeiing van deze zone in vroegere tijden. La Selva ligt in het meest zuidelijke deel van de provincie Girona en strekt zich uit van de bergkam van Las Guilleries en het Massief van Montseny tot aan de zee.

Weer terug aan de kust gaan wij allereerst naar Blanes, waar de eigenlijke Costa Brava begint. Aan het uitgestrekte strand van Blanes, omzoomd door een fraaie boulevard, verrijst de indrukwekkende rots van La Palomera, een tot in de zee doorlopende rotspartij die de baai markeert met de

Landinwaarts zijn talrijke geneeskrachtige waterbronnen te vinden die geleid hebben tot 6

vissershaven aan het einde daarvan. Het voormalige vissersdorpje dat ontstond onder de hoede van deze rotsformatie heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een belangrijk toeristencentrum dat nog steeds ieder jaar een groeiend aantal vakantiegangers en nieuwe inwoners aantrekt. Onder de vele bezienswaardigheden van Blanes noemen wij met name de Botanische Tuin “Mar i Murtra”, strategisch gelegen op de helling van de berg van Sant Joan, bovenop klippen vanwaar men een prachtig uitzicht op de zee heeft. Het was de Duitse wetenschapper Karl Faust die in 1921 het geniale idee had om deze tuin aan te leggen, waarvan de verscheidenheid en rijkdom aan plantensoorten vrij uniek zijn. Een bezoek aan de tuin is een waar feest voor de zintuigen en is dan ook zeer de moeite waard. Een hele rij kleine, allemaal even bekoorlijke rotsstrandjes zoals bijvoorbeeld dat van Sant Francesc of dat van Boadella, sieren de kust tussen Blanes en Lloret de Mar. Bij de Cala de Santa Cristina ligt Lloret de Mar

Blanes

een andere botanische tuin, “Pinya de Rosa”, aangelegd door Riviere de Caralt in het jaar 1954. Alleen al deze twee tuinen zullen voor bloemen- en plantenliefhebbers een prima aanleiding voor een bezoek aan de Costa Brava vormen, maar er zijn ook nog enkele andere interessante tuinen. Lloret de Mar is waarschijnlijk de grootste toeristische enclave aan de Costa Brava gezien het grote aantal hotels en uitgaansgelegenheden, zoals bijvoorbeeld het Gran Casino, een van de drie die zich in

wordt. Het antwoord is dat in het jaar 1950 in deze plaats de film Pandora en de Vliegende Hollander werd opgenomen, een gebeurtenis die nog steeds als een hoogtepunt wordt beschouwd in de recente plaatselijke geschiedenis.

Lloret de Mar

Catalonië bevinden. Ook het moderne busstation geeft het belang van Lloret als verkeersknooppunt weer. Dit betekent echter niet dat hier alleen maar sprake zou zijn van massatoerisme. De kleine rotsstranden met kristalhelder water of de monumentale en historische overblijfselen die hier behouden zijn gebleven vormen echte bezienswaardigheden. Een vermelding apart verdienen de Tuinen van “Santa Clotilde”, ontworpen in 1919 door architect Rubió Tudurí. Temidden van een fraai landschap met een indrukwekkend uitzicht op de zee omringen deze tuinen een groot herenhuis dat kostbare kunstverzamelingen herbergt.

centrum van het ommuurde stadsgedeelte, majesteitelijk in de hoogte gelegen aan een kant van de baai. Het staat op de Rijksmonumentenlijst en is tegenwoordig het enige middeleeuwse vestingstadje aan de Catalaanse kust. Een enorme ronde arcade markeert de toegang tot het historisch centrum van Tossa, waar een wirwar aan smalle steile straatjes omringd wordt door stadswallen en verdedigingstorens. Een wandeling door dit stadsdeel mag dan ook niet aan het bezoek aan de Tossa ontbreken: het betekent een bijzondere ervaring om in de eenentwintigste eeuw helemaal naar de Middeleeuwen teruggevoerd te worden. Daarbij kan men genieten van een prachtig uitzicht op de baai van Tossa en van enkele opmerkelijke bezienswaardigheden, zoals bijvoorbeeld het beeld van de mythische Noordamerikaanse actrice Ava Gardner. U zult zich afvragen waarom deze Hollywoodster juist hier vereerd

Verder via de weg langs de kust die door groene dennenwouden loopt met het blauw van de Middellandse Zee op de achtergrond, bereiken wij Tossa de Mar. Het eerste dat de reiziger zal verrassen is de mooie aanblik van de Vila Vella, het oude 8

In werkelijkheid kwamen reeds in de jaren dertig van de vorige eeuw talrijke kunstenaars onder de bekoring van Tossa de Mar, zoals bijvoorbeeld Marc Chagall, die deze plaats een “blauw paradijs” noemde. Zij lieten allen een belangrijke verzameling hedendaagse kunst achter, die tegenwoordig bekeken kan worden in het Gemeentemuseum, gevestigd in het Casa Falguera, een gotisch gebouw uit de XIVe eeuw bij de ingang naar de Vila Vella. In dit museum worden ook archeologische overblijfselen bewaard van de Romeinse villa die op de plek stond waar zich tegenwoordig het stadscentrum bevindt, dat een kleurrijk doch sereen geheel vormt waar toeristische attracties voor het hele gezin te bezoeken zijn. De hooggelegen weg van Tossa naar Sant Feliu de Guíxols biedt eveneens onvergetelijke panorama’s. Op dit deel van de route

Tossa de Mar

Tossa de Mar

worden de steile rotsen van de klippen af en toe onderbroken door kleine rotsstranden en inhammen zoals die van Bona, Pola, Giverola en Salions. Het is ook interessant om de kust eens vanuit de zee te bekijken vanaf een van de schepen die een verbinding verzorgen tussen de dorpen en zelfs enkele stranden, van Blanes naar Sant Feliu. Een tocht over het water van de Costa Brava betekent genieten van een werkelijk buitengewone excursie op zee.

Sant Feliu de Guíxols

verderop zult u nadere informatie vinden over deze belangrijke archeologische vindplaats, maar eerst zullen wij uitleggen wat deze zone in het hart van de Costa Brava te bieden heeft, bij wijze van samenvatting van allerlei verschillende soorten bezienswaardigheden.

Het midden van de

Costa Brava: Baix Empordà (van Sant Feliu de Guíxols naar l'Escala) Sant Feliu de Guíxols is de meest zuidelijke kustplaats van het gewest Baix Empordà, dat tezamen met het gewest Alt Empordà een van de belangrijkste historische gebieden van heel Catalonië vormt. Niet voor niets is de naam Empordà –in het Castiliaans aangeduid als Ampurdán– afkomstig van de oude Griekse kolonie Emporion en van de Romeinse stad Emporiae, de eerste nederzetting van de Grieken en de Romeinen op het Iberisch Schiereiland. Iets

Als men de kustlijn van dit gewest volgt ziet men allereerst Sant Feliu de Guíxols, gelegen aan een baai die gedomineerd wordt door de in zee uitlopende rots van Sant Elm, een schitterend uitkijkpunt. De activiteiten in deze vissersplaats spelen zich vooral af in de vissers- en handelshaven en de scheepswerven. Onder de belangrijke bouwwerken van Sant Feliu verdient vooral de gotische kerk van het voormalige benedictijnerklooster een 10

bijzondere vermelding. Voor de kerk bevindt zich het prachtige preromaanse atrium dat “Porta Ferrada” genoemd wordt. Deze plek vormt het belangrijkste toneel van het Internationaal Festival Porta Ferrada voor muziek, theater en dans dat als het oudste festival van Catalonië beschouwd wordt. Aan de strandboulevard zijn fraaie gebouwen in modernistische stijl te bewonderen.

met als voorbeeld het elegante classicistische Hostal de La Gavina. Het vormt een groot contrast met de drukke toeristenplaats Platja d’Aro, een van de meest bezochte aan de Costa Brava, niet alleen vanwege het uitgestrekte zandstrand maar ook om de vele winkels en uitgaansgelegenheden. Iets meer naar het noorden vormt de kust een grote baai met aan de oostelijke zijde Palamós, een plaats met een belangrijke vissersvloot en handelshaven. Aanbevolen wordt hier de heerlijke garnalen van Palamós eens te proeven, een ware gastronomische delicatesse en een van de meest gewaardeerde producten op de visafslag die altijd weer veel publiek trekt.

Tussen Sant Feliu en Platja d’Aro bevindt zich de residentiële wijk S’Agaró, waarvan de constructie dateert uit 1924 die onderdeel uitmaakte van een experiment met de bouw van luxueuze accommodatie voor toeristen, Platja d’Aro Palamós

aangeraden een bezoek te brengen aan de naar hem vernoemde Stichting, gevestigd in diens geboortehuis. Op slechts enkele meters afstand van het huis van Pla bevindt zich eveneens midden in het centrum een klein maar interessant museum gewijd aan de kurkindustrie. De vervaardiging van flessenkurken speelt nog steeds een belangrijke rol in de economische ontwikkeling van dit gewest.

Calella de Palafrugell

Tussen Palamós en Calella de Palafrugell liggen talrijke rotsstranden en beschutte plekjes waar vele Catalanen een tweede huis hebben laten bouwen. Ook zijn in deze zone gedurende de twintigste eeuw vele kunstenaars en bekende personen komen wonen, zoals bijvoorbeeld de schilder Josep Maria Sert in de omgeving van S’Alguer, niet ver van Palamós.

De drie eerdergenoemde plaatsen kan men bezoeken op een wandeling via de Camino de Ronda, een mooie weg die langs de zee af en toe door een tunnel loopt die is uitgehouwen uit de rotsen van de klippen. De moeite die het de wandelaar wellicht kost wordt rijkelijk beloond met een schitterend uitzicht. Calella de Palafrugell heeft een geheel eigen bekoring, met het strand van Portbou dat zich uitstrekt langs karakteristieke witte arcades die nog in oorspronkelijke staat behouden zijn gebleven. Op dit strand worden sinds 1967 op elke eerste zaterdag van juli de traditionele habaneras gezongen, liederen met een nostalgische Latijnsamerikaanse melodie die de zeelieden tijdens hun lange reizen over de oceaan plachten te zingen. Deze feestelijke muzikale ontmoeting is een geliefd evenement aan de Costa Brava. In Calella de Palafrugell kunnen

Palafrugell omvat drie van de beroemdste toeristische en residentiële centra aan de Costa Brava: Calella de Palafrugell, Llafranc en Tamariu. Ooit waren dit visserswijken van het nabijgelegen Palafrugell, bakermat van de bekende Catalaanse schrijver Josep Pla. Liefhebbers van zijn werk wordt

Llafranc

12

Tamariu

liefhebbers van jazzmuziek genieten in de Tuinen van “Cap Roig”. Dit is een bijzondere botanische tuin die openstaat voor bezoekers en waar in de zomer ‘s avonds het Jazzfestival van de Costa Brava gehouden wordt. Tussen Llafranc en Tamariu staat op een uitstekende rotspunt 167 meter boven de zeespiegel de vuurtoren en de kapel van Sant Sebastià, een plek van een onvergetelijke schoonheid. Als men vervolgens de kustlijn in noordelijke richting volgt bereikt men de mooie rotsstranden van Aiguablava, Fornells en Sa Tuna, die bij Begur horen, een plaats die weliswaar aan de kust ligt maar meer landinwaarts aan de voet van het kasteel tot

Aiguablava

Begur

ontwikkeling kwam. Het feit dat de steden hier iets verwijderd van de kust liggen is gebaseerd op het historische gegeven dat de voortdurende invallen van zeerovers en piraten de veiligheid van de inwoners in gevaar brachten. De Cala de Aiguablava, een van de fraaiste van de hele kust, is vooral bekend vanwege de Parador de Turismo. Het kristalheldere blauwe water gaat hier over in het groen van de

Peratallada

Geheel terecht is dit uitkijkpunt vernoemd naar de schrijver die het landschap van de Empordà zo prachtig beschreef. De nabijgelegen plaats Peratallada vormt een ander eersteklas monumentaal geheel. Het ommuurde dorp dat geheel op rotsen is gebouwd kwam tot ontwikkeling rondom het kasteel, waardoor hier een typisch middeleeuwse stadskern ontstond die tot in onze dagen in al zijn bekoring behouden is gebleven. Naast de buitengewoon interessante bouwwerken is deze plaats ook in gastronomisch opzicht bijzonder vanwege de talrijke uitstekende restaurants.

Pals

dennenbomen die tussen de rotsen door vrijwel tot aan de rand van de zee groeien. In het midden ligt een groot strand met fijn zand. De ligging van deze Parador is zonder enige twijfel ongeëvenaard. Vanuit Begur is het de moeite waard om even een paar kilometer landinwaarts te rijden voor een bezoek aan twee bekoorlijke middeleeuwse stadjes: Pals en Peratallada. Het historische stadsgedeelte van Pals, dat op bewonderenswaardige wijze bewaard is gebleven, verdient een uitgebreide wandeling door de straatjes naar het uitkijkpunt van Josep Pla, een natuurlijk balkon vanwaar men een mooi uitzicht heeft op de uitgestrekte zandvlakte van het strand van Pals, op de Medeseilanden en het bergmassief van Montgrí.

Het zijn niet alleen liefhebbers van de archeologie die zich aangetrokken voelen tot de Iberische nederzetting Ullastret, een plaatsje dat een halte op de route door deze zone verdient. Ullastret

14

Deze belangrijke archeologische vindplaats dateert uit de zevende eeuw voor Christus en de ruïnes van de vroegere bouwwerken en de oude Iberische beschaving zijn indrukwekkend. De Iberiërs kozen altijd strategisch en hoog gelegen enclaves voor hun nederzettingen, waardoor de plek op zich al een bezoek waard is.

Kasteel van Púbol

In het midden van dit gewest met een prachtige natuur en rijke geschiedenis bevindt zich de hoofdstad, La Bisbal d’Empordà. Deze plaats kent een lange traditie als actief productiecentrum van keramiek en biedt een uitstekend excuus voor een middagje winkelen, wat een niet onbelangrijk hoogtepunt van elke reis betekent. De talrijke werkplaatsen en keramiekwinkels bevinden zich aan beide zijden van de hoofdstraat en vormen een permanente tentoonstelling.

een smalle centrale binnenplaats, en een grote tuin daarnaast. Een bezoek aan dit bouwwerk wordt aangeraden aan iedereen die geïnteresseerd is in het leven van het excentrieke echtpaar DalíGala. In dit bouwwerk waar de muze van het genie gedurende de zeventiger jaren van de vorige eeuw verbleef kan de bezoeker tegenwoordig op een verrassende tour rond het opmerkelijke kasteel haar privé-vertrekken bekijken. Van Púbol kunnen wij weer naar de kust rijden in de richting van Torroella de Montgrí, aan de voet van de gelijknamige

Als men vervolgens vanuit La Bisbal naar het noorden rijdt bereikt men spoedig de gemeente La Pera. Hier bevindt zich het kasteel van Púbol, het extravagante cadeau dat Dali aan zijn vrouw Gala gegeven had bij wijze van voldoening van een belofte die hij reeds in de dertiger jaren had gedaan. Het is een middeleeuws bouwwerk, een oud kasteel met de sfeer van een boerenhoeve, gebouwd rondom

Torroella de Montgrí

15

bergkam en niet ver van de uitmonding van de rivier de Ter. De route voert door een vriendelijk en vredig landschap met kleine dorpjes, oude hoeves en gerestaureerde buitenhuizen, sommige daarvan tegenwoordig in gebruik als hotel of sterrenrestaurant. In werkelijkheid zal de provincie Girona de bezoeker verrassen, niet alleen vanwege het grote aanbod aan overnachtings- en eetgelegenheden maar ook vanwege de geboden kwaliteit. In Torroella vindt men interessante monumenten als het paleis-kasteel dat eind negentiende eeuw grondig verbouwd werd, de stadsmuren, het plein met zuilengangen of de gotische kerk waar elke zomer het befaamde Internationale Muziekfestival gehouden wordt. Aan de kust bevindt zich de toeristische visserswijk van L’Estartit en het natuurreservaat van de Medeseilanden, bestaande uit zeven kleine eilanden die tezamen een

Kerk van Santa María. L’Escala

L’Estartit

belangrijk maritiem ecosysteem vormen. Het is een klein paradijs voor liefhebbers van duiksport. Maar ook zonder af te hoeven dalen naar de zeebodem kan men hier genieten van de onderwaterwereld vanuit een van de schepen met een doorzichtige bodem die rondvaren in deze opmerkelijke archipel. Op het deel van de kust tussen L’Estartit en L’Escala komt men langs de rotsstranden van Pedrosa, Monedera, Farriola en Montgó en rijdt zo het buurgewest Alt Empordà binnen.

Medeseilanden

Deze route begint in L’Escala, een ten zuiden van de Golf van Roses gelegen vissersdorp dat alom bekend is vanwege de buitengewoon smakelijke ansjovis die hier gevangen wordt. Dit is voor u dus een goede gelegenheid om deze eens te proeven of te kopen.

H et noorden van de

Costa Brava: Alt Empordà

(van L'Escala naar Portbou) Het meest noordelijke deel van de Costa Brava grenst aan Frankrijk en loopt door het gewest Alt Empordà, dat bestaat uit een grote vlakte doorkruist door de rivieren Muga en Fluvià die uitmonden in de Golf van Roses. De tot de Pyreneeën behorende bergkam van l’Albera in het noorden en het massief van Montgrí in het zuiden begrenzen dit historische gebied waar vooral in de winter regelmatig de karakteristieke tramontanawind waait. Naar zeggen bevordert deze wind een zekere gekte en genialiteit, zoals het geval zou zijn bij de paradigmatische kunstenaar Salvador Dalí, geboren in Figueres, de hoofdstad van dit gewest.

Iets verderop ligt nog binnen de gemeentegrenzen van L’Escala de archeologische vindplaats Empúries, die zeker een bezoek waard is. De ligging van deze belangrijke ruïnes kon niet mooier zijn op een schitterend terras boven de Middellandse Zee. Meer dan 2500 jaar geleden arriveerden de eerste Griekse zeelieden op het strand en vestigden hier de kolonie

Empúries

17

Emporion, hetgeen in het Grieks “markt” betekent. Later installeerden de Romeinen hier een legerkamp die de voorloper werd van een nieuwe stad, het Romeinse Emporiae. Deze belangrijke enclave aan zee werd tot de bakermat van de Helleense en Latijnse beschaving die in de loop der tijd geleidelijk door het hele Iberische Schiereiland verbreid werd. Er loopt een goed aangegeven wandelroute door dit archeologisch park en ook staat er een uitstekend informatiecentrum ter beschikking van de bezoekers. De nabijgelegen plaats Castelló d’Empúries, aan de monding van de Mugarivier bij de Golf van Roses, heeft uit het glorierijke verleden belangrijke monumenten behouden, waaronder de fraaie gotische kerk van Santa María met een Romaanse klokkentoren en het Gemeentehuis. Aan de kust ligt Empuriabrava, een woonkern met kanalen voor jachten tussen de huizen door, reden waarom deze urbanisatie ook wel het “Catalaanse Venetië” genoemd wordt. Van origine is dit een moerasgebied (in het Catalaans aiguamolls),

Empuriabrava

een overblijfsel van oude drooggelegde meren. Tussen Castelló d’Empúries en Sant Pere Pescador is nog steeds een uitgestrekt moeras te vinden, het Nationaal Wetlandspark van Empordà, een belangrijk ecologisch reservaat en toevluchtsoord voor trekvogels. Aangeraden wordt het informatiecentrum van dit natuurpark even te bezoeken, want hier krijgt de bezoeker uitleg over de routes langs de flora en fauna die wandelend of op de fiets afgelegd kunnen worden. De observatiehutten die verspreid over het park te vinden zijn bieden een mooie gelegenheid om talrijke verschillende vogelsoorten in hun natuurlijke omgeving van dichtbij te bekijken. Kerk van Santa María Castelló d’Empúries

In de meest noordelijke punt van de Golf, ten zuiden van het rotsachtige schiereiland van de kaap van Creus, bevindt zich de bijzondere plaats Roses, een van de eerste vissershavens aan de noordelijke Catalaanse kust. Langs de prachtige baai en het uitgestrekte zandstrand dat deze omringt zijn vele hotels en andere toeristische faciliteiten verschenen, waardoor deze plaats na Lloret samen met Platja d’Aro als tweede staat op de ranglijst van belangrijke enclaves aan de Costa Brava. In de omgeving zijn urbanisaties verrezen temidden van de nog ruige schoonheid van deze kust vol beschutte strandjes en steile rotsen. De kaap van Creus vormt een Zee- en Landnatuurpark met een schitterend landschap waar nog sporen uit een zeer oud verleden zijn terug te vinden. Hiervan getuigen de vele dolmens in deze zone, waaronder vooral die van La Creu de Cobertella, niet ver van Roses. De afmetingen van dit megalithische monument, dat afgedekt is met een stenen plaat van ongeveer zes bij vier meter,

Roses

zijn heel verrassend als men weet dat deze dolmen meer dan vijfduizend jaar oud is. Aan de oostkust van de kaap van Creus bevindt zich het stadje Cadaqués, helemaal aan het einde van een bevoorrecht gelegen natuurlijke haven. Picasso heeft hier in 1910 beroemde kubistische werken geschilderd en vanaf de twintiger jaren gaf Dalí deze plaats een internationale dimensie door hier grote personages uit de wereld van het surrealisme uit te nodigen, zoals Éluard, Magritte, Duchamp en Buñuel. Aan de baai van Portlligat, ten noorden van Cadaqués, kan men het huis van Gala en Dalí bezoeken, een complex van eenvoudige visserswoningen die het echtpaar gedurende meer dan veertig jaar beetje bij beetje decoreerde.

Cadaqués

moeite waard een wandeling van een half uur te maken naar het kasteel van Sant Salvador de Verdera, mede vanwege het voortreffelijke uitzicht.

Portlligat

El Port de la Selva

Het resultaat is een doolhof, met kleine in elkaar overlopende ruimtes met overal hoogteverschillen, waar de werkplaats van de schilder nog is te zien alsmede de privé-vertrekken waar hun dagelijks leven zich afspeelde.

onduidelijk, maar de hoofdlijnen van het bouwwerk dateren uit de tiende en elfde eeuw, hoewel het in de loop der tijd herhaaldelijk uitgebreid en verbouwd werd. Tegenwoordig kunnen de bezoekers dankzij een grondige restauratie genieten van dit absolute hoogtepunt gezien de historische en culturele waarde van het monument en de fraaie natuur. De statige architectuur en het schitterende landschap maken een bezoek aan dit monumentaal geheel tot een onvergetelijke ervaring, die vervolmaakt kan worden met een maaltijd in het plezierige restaurant annex uitkijkpunt van het klooster of met een excursie in de omgeving (nadere informatie kan verkregen worden bij het informatiebureau). Op heldere dagen is het de

Vanuit Cadaqués voert een weg met een prachtig panoramazicht naar El Port de la Selva, een traditioneel vissersplaatsje waar een van de meest bijzondere kunsthistorische monumenten in Catalaanse Romaanse stijl staat: het klooster van Sant Pere de Rodes, dat imposant verrijst op een steile helling van de bergkam. Deze plek is van een werkelijk spectaculaire schoonheid, met een fantastisch uitzicht op de kaap van Creus. De oorsprong van dit oude benedictijnerklooster is

Klooster van Sant Pere de Rodes

Het is mogelijk af te dalen naar Sant Pere de Rodes via een weg landinwaarts die naar Vilajuïga loopt; de naam van deze plaats doet herinneren aan het joodse verleden, evenals de oude synagoge. Vanhier rijden we in de richting van Figueres en stoppen even in Peralada, een stadje met een lange geschiedenis dat nog onder Karel de Grote werd gesticht en ooit de hoofdstad was van een van de eerste Catalaanse graafschappen. Er zijn meerdere redenen om deze plaats te bezoeken: het middeleeuwse stadsgedeelte, de bodega’s met herkomstaanduiding, het moderne kuuroord met gezondheidstherapieën op basis van wijn, de golfbaan en vooral ook het emblematische kasteel, een monumentaal geheel dat talrijke verrassingen herbergt. In een van de vleugels is een luxe casino gevestigd en daarnaast ook een indrukwekkende bibliotheek met een collectie bestaande uit meer dan 80.000 boeken waaronder talrijke

wiegedrukken en andere bibliografische juwelen. De gerestaureerde gotische kerk en aangrenzende kloostergang, het glasmuseum en het wijnmuseum alsmede de schitterende tuinen in Franse stijl waar elk jaar het befaamde Internationale Muziekfestival Castell de Peralada wordt gehouden, vervolmaken dit verbazingwekkende complex dat particulier eigendom is. Het bedrijf dat tegenwoordig de leiding heeft over dit monumentaal geheel gewijd aan cultuur, vrijetijd en gezondheid dateert oorspronkelijk nog uit het begin van de twintigste eeuw toen de industrieel Miquel Mateu, filantroop en verwoed verzamelaar, het eigendom van het kasteel verwierf met het doel daar zijn kunstcollecties onder te brengen. Tussen Peralada en Figueres ligt het plaatsje Vilabertran, ontstaan rond een voormalig augustijnerklooster dat uit de XIe eeuw dateert maar later uitgebreid werd. Ook in deze bijzondere ambiance wordt in de zomer een muziekfestival gehouden, bekend als “Schubertiada”. Het is beslist de moeite waard de route even te

Peralada

onderbreken voor een bezoek aan dit prachtige voorbeeld van de canonieke middeleeuwse bouwkunst. Figueres is de hoofdstad van het gewest en een belangrijk verkeersknooppunt. Op een wandeling langs de Rambla, de altijd levendige hoofdstraat waar fraaie neoklassieke en modernistische gebouwen staan, verschaft een goede indruk omtrent de bedrijvigheid van deze stad, bakermat van beroemde inwoners als Narcís Monturiol, utopisch socialist en uitvinder van de onderzeeboot. Aan Figueres is echter nog een naam verbonden die alle andere naar de achtergrond doet verdwijnen: Salvador Dalí. “¿Waar anders dan in mijn eigen stad zou het meest bizarre en degelijke deel van mijn werk moeten blijven?”. Aldus rechtvaardigde het genie van het surrealisme het feit dat hij ervoor gekozen had zijn enorme kunstproductie onder te brengen in het oude gemeentetheater van zijn geboorteplaats. Voorafgaand

Theater-Museum Dalí. Figueres

aan de opening in 1974 had Dalí zich meer dan tien jaar beziggehouden met het tot in de details ontwerpen van zijn Theater-Museum, waarvan het meest in het oog lopende element de doorzichtige netstructuur in de vorm van een geodesische koepel is die het bouwwerk bekroont, een waar symbool van de stad Figueres. Met een bezoek aan het bijzondere en unieke TheaterMuseum Dalí van Figueres duikt de bezoeker onder in de onvermoede wonderlijke wereld van het surrealisme van Dalí. Een ervaring die niemand zich zou moeten ontzeggen. Onze route door de Alt Empordà eindigt op het stukje van de kust dichtbij de Frans-Spaanse grens, ten noorden van de kaap van Creus waar zich achter elkaar de kleine plaatsen Llançà, Colera en Portbou bevinden, met daartussen talrijke rots- en zandstranden omgeven door steile rotspartijen. Dat is uiteindelijk de Costa Brava ten voeten uit.

R

outes landinwaarts

De stad Girona

persoonlijkheid van Girona echter ook goed tot uiting in de culturele en economische bedrijvigheid van de inwoners die er terecht trots op zijn deel uit te maken van een bevoorrechte gezellige stad die op menselijke schaal lijkt te zijn afgestemd en die een hoge levensstandaard biedt.

Op de kruising van bergen en zee, tussen de Pyreneeën en de Costa Brava, bevindt zich de stad Girona die in het oude centrum buitengewoon fraaie monumenten van grote historische waarde herbergt: middeleeuwse stadswallen, bouwwerken in Romaanse, gotische en barokstijl en een van de best bewaard gebleven joodse wijken van Europa. Naast het rijke erfgoed komt de markante

Een wandeling door het oude stadsdeel van Girona betekent niet alleen een reis door de tijd gezien de sporen die de verschillende bouwstijlen hebben 23

nagelaten, maar ook de vreugde te ontdekken dat heden en verleden volmaakt samen kunnen gaan, hetgeen prachtig tot uiting komt in de talrijke bekoorlijke winkeltjes en drinkgelegenheden die men tegen zal komen.

Het eerste monumentale bouwwerk dat wij aan de andere kant van de rivier tegenkomen is de majesteitelijke kerk van Sant Feliu (2), bovenaan een brede toegangstrap. Deze voormalige collegiale kerk en kanunnikenklooster vertoont een

bijzondere mengeling van stijlen met Romaanse, gotische en barokke elementen. Vanaf dit punt loopt de route vrij steil heuvelopwaarts langs met kiezelstenen geplaveide straatjes, die niet erg geschikt zijn voor naaldhakken. Maar de reiziger kan erop rekenen dat deze kleine moeite beloond zal worden met een prachtig uitzicht. Wij lopen vervolgens langs de zijgevel van de kerk en zien dan de Poort van Sobreportes (3), een van de oude toegangspoorten in de middeleeuwse muur. Aan de andere kant van deze boog ligt het plein van de Kathedraal. Wij zullen dat echter later bezoeken want eerst is er nog veel meer te zien. Daarom lopen wij verder naar het Arabische Badhuis (4), aan de steile Calle de Ferran el Catòlic. In tegenstelling tot de naam is dit een christelijke instelling uit de twaalfde eeuw, waarvan de structuur en de vertrekken echter de badhuizen imiteren die men in het islamitische Spanje kon

Kerk van Sant Feliu

Arabisch Badhuis

Wij stellen een wandelroute voor die begint bij het Informatiebureau tegenover het Park van La Devesa, naast de brug van Sant Feliu (1). Vanaf deze brug over de Onyarrivier, die dwars door de stad loopt, is een opmerkelijke groep huizen te zien waarvan de achtergevel in opvallende oker- en roodtinten is geschilderd en een karakteristieke kleur verlenen aan de rechteroever van de rivier.

25

architectuur dat tegenwoordig het Archeologisch Museum herbergt. Via de Poort van Sint Christoffel (6) bereikt men de tuinen van de Franse dame (7), een hooggelegen plekje met uitzicht op de spectaculaire Romaanse klokkentoren van de kathedraal, die de Toren van Karel de Grote genoemd wordt. De route vervolgt langs de abscis van de Kathedraal aan de Calle del Bisbe Cartanyà en voert naar het Plaza dels Apòstols (8). Aan een zijde van het plein staat het Bisschoppelijk Paleis, een van de meest elegante gebouwen van Girona dat tegenwoordig het Kunstmuseum (9) herbergt. Wij gaan de Kathedraal (10) binnen via de grote gotische zijdeur op dit plein (de hoofdgevel zullen wij voor later bewaren). Binnen deze tempel zult U verrast worden door de afmetingen van het gotische kerkschip dat niet zonder reden beschouwd wordt als de breedste beuk van alle christelijke bouwwerken. In het kathedraalmuseum bij de kloostergang wordt een uniek en in zijn soort heel bijzonder kunstwerk bewaard: het Tapijt van de Schepping, een twaalf vierkante meter groot wandkleed in Romaanse stijl, vervaardigd met wol in levendige kleuren, dat een ingewikkelde les in de ontstaansgeschiedenis van het heelal volgens de christelijke leer voorstelt.

Archeologisch Museum

aantreffen en die op hun beurt weer geïnspireerd waren op de Romeinse thermen. Na het Arabische Badhuis kan men een deel van de zogenaamde Archeologische Route (5) bewandelen die goed onderhouden is en die langs het noordelijke deel van de middeleeuwse stadswallen loopt waar men het nabijgelegen benedictijnerklooster van Sant Pere de Galligants kan bewonderen, een opmerkelijk voorbeeld van de Romaanse

Klooster van Sant Pere de Galligants

26

Wij verlaten de kathedraal via de hoofdingang en staan buiten voor de prachtige barokke voorgevel die als een altaarstuk is vormgegeven en na de recente restauratie weer in volle glorie tot in de kleinste details te bewonderen valt. Aan onze voeten ligt nu de imposante trap (11) die het haast duizelingwekkende hoogteverschil tussen het plein beneden en de heuvel waarop de kathedraal staat overbrugt. Tezamen vormen de 90 treden, verdeeld in drie secties van 30 treden elk, een monumentaal geheel van verbazingwekkende afmetingen. Als wij via de trap naar beneden lopen komen wij uit op het plein van de Kathedraal, een magische plek waar men even van de schoonheid van dit monumentaal geheel kan genieten.

Kathedraal

Kunstmuseum

Vanaf dit punt lopen wij verder via de lange smalle Calle de la Força heuvelafwaarts en komen uit op de hoofdstraat van de voormalige joodse wijk, of Call. Aan deze straat die de as vormt van een wirwar aan schaduwrijke straatjes, staat het Joods Historisch Museum (12),

gevestigd op de plek waar zich ooit de laatst bekende synagoge van de stad bevond. Een grote davidster in het plaveisel van een fraaie binnenplaats, gemaakt van stukjes marmer, markeert de toegang tot het Instituut voor de Studie van Nahmánides, de naam van de onbetwiste meester van de Kabbala –de joodse geheimleer– geboren in Girona in het jaar 1194. Een bezoek aan dit museum wordt aangeraden aan iedereen die iets meer wil weten over de geschiedenis van de joodse gemeenschap die vijf eeuwen lang in Girona gevestigd was.

De nabijgelegen Rambla de la Llibertat (13) –in Girona lijken de afstanden altijd kort te zijn– is een bedrijvig winkelcentrum en een van de drukste en levendigste plekjes van Girona. Hier kan men de rivier oversteken via een van de bruggen en terwijl het water van de Onyar rustig doorstroomt kunnen wij hier even genieten van het grandioze uitzicht op de kathedraal en het complex rondom dat imposant vanuit de hoogte boven ons uittorent. Onder de vele andere interessante bezienswaardigheden van Girona bevindt zich ook het Filmmuseum (14), een moderne constructie waar men de geheimen van het bewegende beeld en de fascinerende wereld van de zevende kunst kan leren kennen.

Straatje in de joodse wijk

Banyoles -

gelijknamige meer een belangrijke rol speelt. Inderdaad vormt het meer van Banyoles een bijzonder fenomeen in Catalonië, aangezien het is ontstaan door het inzakken van een kalkplateau. Het meer wordt gevoed met het ondergrondse water van de Fluviàrivier en ligt langs de grote breuklijn die de vlakte van Ampurdán scheidt van de bergen van Garrotxa. Het meer heeft de vorm van een onregelmatige acht en een omtrek van meer dan twee kilometer. Het kalme water

Besalú - Olot

Deze route door het binnenland van de provincie Girona biedt een interessante excursie door twee gewesten met een geheel eigen karakter en bekoring: Pla de l’Estany en Garrotxa. Slechts 18 kilometer ten noorden van Girona bevindt zich Banyoles, midden in het gewest Pla de l’Estany (dat letterlijk “vlakte van het meer” betekent). De indeling van het gebied is vrij recent: in 1988 werd het gewest afgescheiden van de invloedszone van de stad Girona. Dit kleine gewest bezit namelijk behalve Banyoles een economisch en demografisch potentieel dat het karakteristieke eigenschappen verleent, waarbij vooral het

Meer van Banyoles

29

noodt tot het maken van een roeitocht; het is niet toevallig dat tijdens de Olympische Spelen van 1992 juist hier de roeiwedstrijden gehouden werden. In de omgeving van het meer kan men heerlijke wandelingen of fietstochten maken, hoewel het natuurlijk ook mogelijk is om rustig te genieten van de serene schoonheid van de natuur aan een tafeltje, onder het genot van een aperitief. De plaats Banyoles is ontstaan rondom het voormalige benedictijnerklooster van Sant Esteve, een gotisch en neoklassiek bouwwerk dat belangrijke kunstvoorwerpen herbergt. In het centrum is vooral het met zuilengangen omgeven Plaza Mayor de moeite waard. Hier wordt elke week een markt gehouden, naar een meer dan negen eeuwen oude traditie zoals gebleken is uit documenten van het jaar 1086. Als we nog verder teruggaan in de geschiedenis belanden wij bij de beroemde “kaak van Banyoles”, die eind negentiende eeuw bij het meer gevonden

werd en behoort tot een voorloper van de homo sapiens die in de oude steentijd leefde. Behalve prehistorische anekdotes biedt dit gewest ons in deze tijd een lieflijk landschap waar het goed toeven is, met overal door akkers omringde oude boerenhoeves en kleine gehuchten waar de eeuwenoude geschiedenis volmaakt verweven is met een levendige economische activiteit. De weg van Banyoles naar Olot voert langs een unieke natuurschat: het Natuurpark van de vulkanische zone van Garrotxa, waar zo’n veertig kraters te vinden zijn - allemaal in ruste zonder uitbarstingsgevaar, dus de reiziger hoeft zich hierover niet bezorgd te maken. Dit is zonder enige twijfel de belangrijkste vulkanische zone van het hele Iberische Schiereiland, met een oppervlakte van ongeveer 120 km2 verspreid over verscheidene dicht bij Olot gelegen gemeenten, zoals Castellfollit de la Roca, Batet en Santa Pau. Eerst wordt echter aangeraden even te stoppen in Besalú,

Middeleeuwse brug. Besalú

terecht een van de schilderachtigste en meest bezochte dorpen van heel Catalonië. Het middeleeuwse stadsplan is geheel intact gebleven en geeft een beeld van de vredige samenleving tussen de joodse gemeenschap, die sinds het begin van de Middeleeuwen in deze zone gevestigd was, en de christenen in die tijd met de kerken van Sant Pere, Sant Vicenç, Santa Maria en Sant Martí met daartussenin sporen van de joodse cultuur zoals de miqwé –voor een zuiverend bad– en de karakteristieke dwars door elkaar lopende straatjes van de joodse wijk. Ook de schitterende middeleeuwse brug is de moeite waard, die als een soort grote stenen poort toegang verschaft tot het historisch centrum.

Santa María. Besalú

spectaculaire bijna zestig meter hoge en een kilometer lange basaltrots is gebouwd. Het silhouet van de kerk en de huizen die over de rand van de afgrond hangen verlenen een bijzondere aanblik aan deze wonderlijke geologische formatie die bestaat uit vijf op elkaar gestapelde steenlagen daterend uit evenzoveel ontstaansfasen. Midden in de vulkanische zone ligt de stad Olot, een van de plaatsen in het binnenland die in de loop der tijden een geheel eigen culturele traditie hebben

Castellfollit de la Roca

Natuurpark van Garrotxa

Via de vallei van de Fluviàrivier ligt op enkele kilometers afstand van Besalú Castellfollit de la Roca, een plaats die op een 31

de hoogvlakte van Batet, met een spectaculair panoramazicht op de valleien van Garrotxa en de Pyreneeën en het hart van de fageda –het beukenbos– van Jordà, een diep verborgen prachtig rustige plek midden in het bos.

Olot

opgebouwd. Een goed voorbeeld hiervan is de Schilderschool van Olot, een initiatief van Joaquim Vayreda waar talrijke kunstenaars onder de bekoring van de schoonheid van het landschap in deze omgeving een sterk poëtische schilderkunst hebben ontwikkeld waarin het landschap een hoofdrol speelt. Dit is niet toevallig, want waar het centrum van Olot interessant is vanwege de bouwwerken –enkele daarvan in modernistische stijl– bezit de afwisselende natuur van de vulkanische zone zonder enige twijfel een geheel eigen aantrekkingskracht. Alvorens de omgeving te verkennen raden wij raden aan eerst een bezoek te brengen aan het informatiebureau. Hier zijn nadere gegevens te verkrijgen over de uitgezette wandel-, paarden- en rijtuigroutes die zeer geliefd zijn onder de bezoekers. In het Natuurpark zijn drie bevoorrechte plekjes te vinden die een wel heel bijzonder perspectief bieden: de zacht glooiende vulkaan Montsacopa, waar men Olot als in vogelvlucht kan bewonderen;

In de vulkanische zone van Garrotxa bevindt zich het eveneens interessante historische Santa Pau, een van stilte doordrongen plaatsje dat ontstaan is rond het imposante kasteel. De voor het verkeer afgesloten geplaveide straten komen uit op het Firal dels Bous, het door zuilengangen omgeven plein waar men het gevoel krijgt midden in een tafereel uit een ridderfilm te zijn beland. Hier kan men van de gelegenheid gebruik maken om de plaatselijke culinaire specialiteit eens te proeven: fesols - kleine witte bonen die op talrijke manieren klaargemaakt worden maar hun goede reputatie steeds weer waarmaken.

Santa Pau

Skioord Vallter 2000

een bevoorrecht vakantieoord sinds welgestelde burgers begin twintigste eeuw naar de Pyreneeën op vakantie begonnen te gaan. De meest karakteristieke bezienswaardigheid van deze bakermat van de beroemde componist Isaac Albéniz is ongetwijfeld de stenen brug over de rivier die uit de XIe eeuw dateert, een indrukwekkende ronde boog die aan de bovenzijde een puntvorm vertoont. Door het centrum kan men een prettige wandeling

De Pyreneeën van

Girona (Ripollès en Cerdanya) Wij vervolgen onze route door het binnenland van Girona en bereiken de gewesten Ripollès en Cerdanya, beide in het berggebied temidden van een prachtige natuur. Ripollés is een zone met grote hoogteverschillen waar de bevolkingscentra voornamelijk in de dalen liggen, terwijl Cerdanya een uitgestrekte hoogvlakte vormt, omgeven door de hoge toppen van de Pyreneeën.

Camprodón

Vanuit Olot raden wij aan eerst naar Camprodón te rijden, een stadje dat op bijna duizend meter hoogte in de vallei van de rivier de Ter ligt, terecht bekend als 32

33

Sant Joan de les Abadesses

maken, waarbij niet vergeten dient te worden de beroemde koekjes die hier vervaardigd worden te kopen. Camprodón beschikt bovendien over een golfbaan en in de omgeving bevindt zich het skioord Vallter 2000, dichtbij de oorsprong van de rivier de Ter.

van Ripoll was in de late Middeleeuwen ooit een zeer belangrijk religieus, cultureel en politiek middelpunt. Zo behoorde Tossa de Mar bijvoorbeeld verscheidene eeuwen lang tot de monniken van Ripoll en kon men in die tijd van laatstgenoemde plaats naar de Vila Vella van Tossa gaan –tegenwoordig een van de mooiste middeleeuwse centra van de Costa Brava– zonder het landgoed van het klooster te verlaten. Uit deze pracht van weleer zijn

Sant Joan de les Abadesses verrast de reiziger met een van de grote Romaanse kunstschatten in dit gebied: het oude benedictijner nonnenklooster dat in de IXe eeuw gesticht was door Guifré, de eerste Catalaanse graaf. Dit zeer oude klooster verdient een aandachtig bezoek. Een van de kostbaarste voorwerpen in het interieur is de beeldengroep die de Kruisafneming voorstelt, gevormd door verscheidene beschilderde houten beelden die uit 1250 dateren. Het eveneens door Guifré in dezelfde tijd gestichte klooster

Meer en Dal van Nuria

34

betekenisvolle monumenten bewaard gebleven, zoals bijvoorbeeld de fraaie Romaanse voorgevel uit de XIIe eeuw, een ware gebeeldhouwde bijbel waar allerlei vertellingen zijn uitgebeeld, met taferelen die geïnspireerd zijn in de miniaturen die de monniken tekenden in het scriptorium van Ripoll. Het grondplan van de kloostergang heeft de vorm van een trapeze met daarboven twee galerijen die weliswaar uit verschillende periodes dateren, maar een grote harmonie uitstralen; dit is eveneens een schitterend monument in Romaanse stijl. Op een wandeling door deze magische ruimte, kijkend naar de verschillende motieven op de kapitelen, zult u onder de indruk komen van het uitstekende ongelimiteerde uitbeeldingsvermogen van de

anonieme middeleeuwse beeldhouwers die hier aan het werk zijn geweest. Vanuit Ripoll rijden wij via het dal van de Freserrivier naar Ribes de Freser, een bedrijvig stadje met gezellige restaurants waar genoten kan worden van uitstekende worstsoorten, het bekendste product van de even smakelijke als gevarieerde plaatselijke gastronomie. Ribes de Freser vormt ook het vertrekpunt voor een excursie naar het sanctuarium van Nuria die u zich ongetwijfeld nog lang zult herinneren. Tenzij u liever gaat wandelen dient u hier de kabelbaan te nemen, want dat is de enige andere manier om deze spectaculaire besloten vallei in de Pyreneeën

Santa María de Ripoll

bezoekers gerieflijk te ontvangen zonder schade voor het milieu. Naast het heiligdom staan enkele bouwwerken, waaronder een eersteklas hotel, aan de oever van een kunstmatig bevaarbaar meer. Ook bevinden zich in dit dal enkele skipistes. La Molina

te bereiken. Het dal van Nuria ligt op bijna tweeduizend meter hoogte en wordt omringd door een indrukwekkende rij bergen die alle rond de drieduizend meter hoog zijn. Vroeger was dit een bedevaartsoord waar de Maagd van Nuria aanbeden werd en tegenwoordig beschikt deze plek over voldoende toeristische faciliteiten om de

Puigcerdà

Van Ribes de Freser biedt de weg naar Puigcerdà en Frankrijk de mooiste elementen van het Pyrenese landschap, met uitgestrekte weidevelden op de berghellingen waar koeien grazen en verspreid liggende dorpjes die zo onwerkelijk lijken dat men de indruk heeft naar een maquette te kijken. Alvorens Puigcerdà te bereiken komt men langs het skioord La Molina, het oudste van de Pyreneeën, waar al sinds het

Llivia

begin van de twintigste eeuw geskied wordt. Ook in de zomermaanden worden enkele stoelliften in werking gesteld, zodat het mogelijk is zonder al te veel moeite de top van de Tossa d’Alp, op 2.400 meter hoogte, te bereiken waar men een schitterend uitzicht heeft op de vlakte van Cerdanya. Puigcerdà, de hoofdstad van dit gewest dat met het Verdrag van de Pyreneeën van 1659 verdeeld werd tussen Frankrijk en Spanje, is een grensstad en belangrijk handels- en dienstencentrum. In de kleine dorpen van Cerdanya wachten altijd aangename verrassingen, niet alleen vanwege de prachtige omgeving en de verzorgde architectuur maar ook dankzij enkele

Llivia

sterrenrestaurants in plaatsen als Martinet of Bolvir de Cerdanya. Tenslotte dient nog de opmerkelijke enclave Llívia vermeld te worden, een klein deel van Cerdanya dat op Frans grondgebied ligt. Hier bevindt zich het oudste apotheekmuseum van Europa. 37

C

ultuur en vrijetijd

Streek van

muziekliefhebbers De muziek is onlosmakelijk verbonden met de zomers aan de Costa Brava. Op de warme zomeravonden worden zoveel concertreeksen georganiseerd van een dusdanig hoge kwaliteit dat men zich moeilijk een nog vollediger en nog beter aanbod kan voorstellen. De meeste uitvoeringen vinden plaats op bijzondere locaties zoals kastelen, tuinen en kloosters, hetgeen ongetwijfeld bijdraagt aan het feestelijk karakter van de concerten.

Kasteel van Peralada

In dit brede muzikale panorama nemen twee Internationale Festivals een vooraanstaande plaats in: het festival van Torroella de Montgrí –waaraan cursussen in zang en compositie zijn verbonden– en dat van het Kasteel van Peralada. Beide zijn op grond van het hoge niveau van het programma dat al vele jaren wordt geboden erkend als lid van het prestigieuze Europese Genootschap van Muziekfestivals. Maar ook elders aan de Costa Brava wordt in vele dorpen en steden een eigen festival gehouden met een constante kwaliteit op de muziekagenda, zoals bijvoorbeeld in Cadaqués, Vilabertran, S’Agaró, Sant Feliu de Guíxols en Blanes. Meer landinwaarts organiseren ook Girona, Banyoles, Olot, Ripoll,

Paardjes van Olot

Camprodón, Sant Joan de les Abadesses en Puigcerdà muziekfestivals.

kant zijn er heel specifieke evenementen die alleen op bepaalde tijdstippen en plaatsen gehouden worden, waarvan wij de meest bijzondere met name zullen noemen.

Feesten en

tradities

– Tossa de Mar. Januari. Gelofte van de pelgrim.

Het open en levenslustige karakter van de mediterrane volkeren, gepaard aan een eeuwenoude cultuur, komt aan de Costa Brava duidelijk in brede maar ook in persoonlijke zin naar voren. Heel bekende Catalaanse tradities zoals het dansen van sardanas zijn hier wijd verbreid en worden in elke willekeurige plaats op elke zondag van het jaar uitgevoerd. Aan de andere

Dit is een zeer oude traditie die elk jaar opnieuw herdacht wordt en die teruggaat tot de vijftiende eeuw. De toenmalige inwoners van Tossa wilden het einde van de pestepidemie vieren en deden de plechtige belofte een pelgrim naar de kapel van Sant Sebastià in Santa Coloma de Farners te sturen. Deze gelofte wordt al vijf eeuwen lang gestand gedaan en 39

degene die de eer toekomt de pelgrim te zijn loopt aan het hoofd van de stoet. De bedevaart is in onze tijd uitgegroeid tot een waar volksfeest.

– Calella de Palafrugell. Juli. Zingen van Habaneras. Op de eerste zaterdag van de maand juli wordt dit geliefde evenement gehouden op het strand van Portbou van Calella. Tussen de slokken gebrande rum door klinken de habaneras, nostalgische liederen doordrongen van een Spaansamerikaanse sfeer die de

– Verges. Witte Donderdag. Dans van de Dood. In de plaats Verges, gelegen in Ampurdán niet ver van Torroella de Montgrí, vindt op Witte Donderdag de beroemde “Dans van de Dood” plaats als onderdeel van de traditionele processie ter gedenking van de lijdensweg van Christus. Deze van oorsprong middeleeuwse dans is tot Festiviteit van Nationaal Belang verklaard vanwege het feit dat deze in dit dorpje zo goed bewaard is gebleven als een ware relikwie van de alleroudste tradities.

Catalaanse zeelieden in de negentiende eeuw terugbrachten van de Antillen.

processie over het water van de Costa Brava te varen. – Blanes, tweede helft van juli. Internationaal Vuurwerkconcours.

– Lloret de Mar, Palamós en Llancà. Juli. Zeeprocessies. Op 16 juli, het feest van de Maagd van El Carmen, bewijzen de zeelieden eer aan hun patrones door hun schepen te versieren en in een feestelijke

Dit spektakelstuk met licht en kleur –en natuurlijk ook lawaai– vindt plaats in de brede baai van Blanes. Boven een enthousiaste menigte schieten de pijlen door de lucht en spatten uiteen in schitterende kleuren die weerkaatst worden in het donkere water. Dit is telkens weer een spectaculaire bezienswaardigheid die elk jaar opnieuw alle verwachtingen te boven gaat.

Feest

– Cadaqués, juli en augustus. Bootraces met Laúdes en zeilschepen.

– Girona. Mei. Bloemententoonstelling.

Laúdes zijn karakteristieke Catalaanse schepen die gelukkig in verscheidene kustplaatsen van de Kaap van Creus herontdekt zijn. Met deze originele bootraces wordt de oorsprong van de kustvaart herdacht.

In de tweede helft van mei verandert het oude centrum van Girona in een grote tuin waar de prachtigste kleuren te bewonderen zijn. De inwoners doen hun best om de binnenplaatsen en gebouwen zo mooi mogelijk te versieren met de hulp van hoveniers en bloemisten, waarmee de bekoring van deze toch al smaakvolle stad nog eens extra verhoogd wordt.

– Pals. Tweede helft van december. Levende kerststal. Er zijn weliswaar talrijke plaatsen waar in de kersttijd een levende kerststal ingericht wordt, maar die van Pals is een bijzondere vermelding waard. De straten en

40

41

vernieuwing en traditie, geniet de gastronomie hier een zeer hoog prestige. Het is niet toevallig dat veel restaurants in deze zone vermeld staan in de beste gastronomische gidsen van Europa.

pleinen van dit middeleeuwse stadje dat sinds het jaar 1966 op de Monumentenlijst staat, vormen een volmaakt toneel voor de traditionele religieuze figuren van het kerstfeest.

Smaakvolle

Een buitengewone verscheidenheid aan plaatselijke natuurproducten, het resultaat van de geografische en klimaatverschillen binnen de provincie Girona, vormt de basis voor combinaties van smaken die de zogenoemde zee en bergkeuken kenmerkt, een opmerkelijk samengaan van vis en vlees. Kip met kreeft, gehaktballetjes met inktvis en ook de paella met schelp- - en schaaldieren waar de beste ingrediënten van moestuin en zee samengevoegd worden, zijn

gastronomie

Het beroemde mediterrane menu komt zoals te verwachten volledig tot zijn recht aan de Costa Brava. Behalve een gezonde keuken komt hierin de levenskunst van de inwoners prachtig tot uitdrukking onder de stimulans van alle zintuigen. Dankzij de meesterlijke wijze waarop de vaklieden in de sector de essentie hebben weten de behouden in een combinatie van

Stoofschotel van schelp- en schaaldieren

slechts enkele van de lekkerste voorbeelden uit deze keuken. Het spreekt voor zich dat men aan de kust zeker even beroemde visgerechten als suquet of caldereta moet gaan proeven, waarin verschillende soorten vis en schaaldieren naar gelang het seizoen verwerkt zijn. Van de eenvoudige doch tegelijkertijd verbazingwekkende ansjovis van l’Escala –kleine in zout gemarineerde en met olie overgoten sardines– tot de verrukkelijke garnalen van Palamós levert het water van de Costa Brava de meest uiteenlopende ingrediënten van deze traditionele visserskeuken.

Karakteristische producten

In het binnenland moet men beslist de verschillende soorten worst eens proberen, die in eenvoudige bergrestaurants heel geserveerd worden op een stuk hout, een fusta, waarna de gasten zichzelf naar gelieven bedienen. Uiteraard wordt dit alles uitstekend begeleid door het klassieke pa amb tomàquet (brood bestreken met verse tomaat en besprenkeld met olie), dat ondanks de eenvoud altijd succes oogst.

plukken en selecteren tot een ware kunst voor experts is verheven. Paddestoelgerechten geven altijd het gevoel iets heel bijzonders te eten doordat deze ingrediënten alleen maar spontaan in bepaalde verborgen hoekjes van het bos groeien. Men vergelijkt paddestoelen wel eens met het beste dat de zee ons te bieden heeft. Op het gebied van wijn is er de Herkomstaanduiding EmpordàCosta Brava met uitstekende kwaliteitswijnen en sprankelende cavas ter begeleiding van de streekgastronomie. Het is een altijd vindingrijke kookkunst, met

In het herfstseizoen bieden de bossen een van de meest gewaardeerde gastronomische delicatessen: bolets (paddestoelen), waarvan het

42

43

steeds weer nieuwe ontwikkelingen en het oog gericht op de kwaliteit van de ingrediënten, ten dienste van de klant.

Sport en gezondheid Voor liefhebbers van sport en beweging betekent de Costa Brava een waar paradijs, zowel gezien de geografische kenmerken van het landschap als de faciliteiten en infrastructuur die hier geboden worden. Van de watersport in de zomer tot aan de wintersport in de sneeuw is er een heel scala aan activiteiten die op elk moment van het jaar ondernomen kunnen worden. Bij wijze van voorbeeld zullen wij hier enkele mogelijkheden noemen opdat u zich een beeld kunt vormen van het aanbod: – Meer dan dertig stranden met de blauwe vlag van de Europese Unie –in verhouding de meeste van de Middellandse Zee– bij wijze van erkenning van de

uitstekende staat waarin deze zich bevinden. Uiteraard zijn er veel stranden voor bijvoorbeeld beginnende windsurfers waar planken gehuurd kunnen worden en ervaren surfleraren beschikbaar zijn. Een van de beste plaatsen voor deze tak van sport is het strand van Pals, met het oog op de uitgestrekte zandvlakte en het soort golven dat hier meestal te vinden is. – De zogenaamde caminos de ronda, paden langs de kust, vormen een prachtige gelegenheid voor een wandeling aan zee. Dit soort paden is overal aan de Costa Brava te vinden; men kan stellen dat overal waar klippen zijn in plaats van zand er ook wel een pad loopt. Vroeger vormden deze de enige verbinding tussen de ene inham en de andere en dienden zij voor de ronde van de kustwacht; tegenwoordig noden deze goed onderhouden paden tot een heerlijke wandeling.

Paardrijroutes

– In totaal zeventien jacht- en vissershavens langs de hele kustlijn verwelkomen allerlei soorten recreatieschepen. De meeste havens hebben een eigen zeilschool.

– De Medeseilanden, tegenover l’Estartit, vormen het ideale natuurgebied voor liefhebbers van duiksporten. De prachtige zeebodem met een grote verscheidenheid aan inheemse planten en dieren is een interessant ecosysteem op deze door zeven eilandjes gevormde archipel.

Golfsport in Pals

Onderwaterwereld van de Medeseilanden

– Een bijna honderd kilometer lange groenzone verbindt Olot, in het binnenland, met het aan de kust gelegen Sant Feliu de Guíxols, via de stad Girona. Deze route die ook bekend is als de ruta del carrilet (vroeger liep hier een spoorlijn) is tegenwoordig een goed onderhouden en prima aangegeven pad, geschikt voor wandelaars en fietsers.

– Vijf skioorden in de Pyreneeën van Girona: vier voor alpineskiën en een voor langlaufen. Het is echter niet noodzakelijk om tot de winter te wachten als men van de hoge toppen wenst te genieten, want het station van het dal van Nuria biedt het hele jaar door mogelijkheden voor excursies en andere activiteiten.

– Er zijn drie kuuroorden: twee in Caldes de Malavella en een in Santa Coloma de Farners in het gewest La Selva. Het zijn centra met een eeuwenoude traditie, voorzien van moderne faciliteiten maar met een gezellig ouderwetse sfeer. Behalve deze klassieke skioorden zijn er ook steeds meer hotels gericht op het zogenoemde

gezondheidstoerisme, een vorm van vrijetijdsbesteding die steeds meer liefhebbers trekt. – Verder zijn er dertien golfbanen te vinden: tien aan de Costa Brava en drie in de Pyreneeën. Ook zijn er nog negen banen met de pitch & putt-variant. Golfliefhebbers kunnen hier volop genieten.

Roeiboten op het meer van Banyoles

NUTTIGE GEGEVENS Toeristische informatie Costa Brava Girona Rambla de la Llibertat, 1 Girona % 972 226 575 ) 972 226 612 www.costabrava.org

Internationaal netnummer % 34 Toeristische informatie TURESPAÑA www.spain.info Toeristische informatie van Catalonië Palau Robert Passeig de Gràcia, 107 Barcelona % 934 849 900 www.gencat.net

Informatie en reserveringen Costa Brava Girona % 902 200 520 www.eoland.com

PARADORES Reserveringscentrale Requena, 3. 28013 Madrid % 902 547 979 ) 902 525 432 www.parador.es

Parador van Aiguablava Playa de Aiguablava. Begur % 972 622 162 ) 972 622 166

VERVOER Aena (Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea) % 902 404 704 www.aena.es ADIF % 902 432 343 Informatie buitenland % 902 243 402 www.adif.es

Busstation % 972 212 319 Verkeersinformatie % 900 123 505 www.dgt.es

BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS Alarmnummer % 112 Medische spoedgevallen % 061 Guardia Civil % 062 Rijkspolitie % 091

Gemeentepolitie % 092 Gemeentelijk informatienummer % 010 Postkantoor % 902 197 197 www.correos.es

SPAANSE BUREAUS VOOR TOERISME IN HET BUITENLAND BELGIË. Brussel Office Espagnol du Tourisme Rue Royale 97, 5º 1000 – BRUXELLES % 322/ 280 19 26 ) 322/ 230 21 47 www.spain.info/be e-mail: [email protected]

NEDERLAND. Den Haag Spaans Bureau voor Vreemdelingenverkeer Laan van Meerdervoort, 8A 2517 AJ DEN HAAG % 3170/ 346 59 00 ) 3170/ 364 98 59 www.spain.info/nl e-mail: [email protected]

AMBASSADES IN MADRID België Paseo de la Castellana, 18 % 915 776 300 ) 914 318 166

Nederland Avenida Comandante Franco, 32 % 913 537 500 ) 913 537 565

Snelweg Autoweg Nationale weg Eersterangsweg Tweederangsweg B-weg Spoorlijn Parador Sanctuarium Natuurpark Golfbaan Skioord Jachthaven Kuuroord Camping Vliegveld Vuurtoren