Textielinformatie
Contents Natuurvezels Overzicht.......................................................................................................................................................... Wol.......................................................................................................................................................................... Katoen................................................................................................................................................................. Organisch katoen.................................................................................................................................... Linnen.................................................................................................................................................................. Zijde.......................................................................................................................................................................
7 9 1 1 1 1 13 15
Kunstvezels Overzicht.......................................................................................................................................................... Geregenereerde vezels..................................................................................................................... Viscose............................................................................................................................................................... Synthetische vezels.............................................................................................................................. Polyester........................................................................................................................................................... Trevira CS......................................................................................................................................................... Polyamide / nylon.................................................................................................................................... Polyethuraan................................................................................................................................................. Helanca.............................................................................................................................................................. Modacryl.......................................................................................................................................................... Microvezels....................................................................................................................................................
1 7 19 19 19 19 21 23 23 25 25 25
Garens Spinnen.............................................................................................................................................................. Stapelgaren / filamentgaren........................................................................................................ Strijkgaren / kamgaren....................................................................................................................... Getwijnd garen.......................................................................................................................................... Chenille..............................................................................................................................................................
29 29 29 29 29
Verven Materiaal verven....................................................................................................................................... 33 Garen verven................................................................................................................................................ 33 Stukverven...................................................................................................................................................... 33 Bedrukken Pigmentdruk.................................................................................................................................................. Reactieve druk............................................................................................................................................ Etsdruk (burn-out).................................................................................................................................. Inkjet / digitale druk..............................................................................................................................
37 37 37 37
Weven Platbinding..................................................................................................................................................... Keperbinding............................................................................................................................................... Satijnbinding................................................................................................................................................ Jacquard...........................................................................................................................................................
4 1 4 1 43 43
Dubbelweefsel........................................................................................................................................... Épinglé................................................................................................................................................................ Velours................................................................................................................................................................ Merceriseren................................................................................................................................................ Vollen.................................................................................................................................................................... Sanforiseren.................................................................................................................................................
45 45 45 45 45 45
Nabehandelingen Vuilafstotende nabehandeling.................................................................................................. 49 Alucoating....................................................................................................................................................... 49 Brandvertragende nabehandeling........................................................................................ 5 1 Tests en materiaaleisen Slijtvastheid.................................................................................................................................................. Pillen...................................................................................................................................................................... Lichtechtheid............................................................................................................................................... Verweringsbestendigheid.............................................................................................................. Wrijvingsbestendigheid................................................................................................................... Brandveiligheidstests.........................................................................................................................
55 57 57 57 59 59
Brandveiligheidseisen Woninginrichting – Meubelstoffen........................................................................................ 63 Projectinrichting – Meubelstoffen......................................................................................... 65 Projectinrichting – Gordijnstoffen......................................................................................... 67 Onderhoud en symbolen Wassen............................................................................................................................................................... Bleken.................................................................................................................................................................. Chemisch reinigen................................................................................................................................. Drogen................................................................................................................................................................ Nabehandelen - strijken.................................................................................................................... Onderhoud meubelstof.................................................................................................................... Onderhoud van gordijnstof ......................................................................................................... Clouds onderhoud................................................................................................................................. Aanwijzingen voor het gebruik van meubelstoffen ............................................. Overtrekinstructies voor fluweel............................................................................................
7 1 7 1 7 1 72 72 73 77 8 1 83 8 7
Kwaliteit en milieu Kwaliteit............................................................................................................................................................. 9 1 Milieu.................................................................................................................................................................... 93 Het eco-keurmerk van de EU........................................................................................................ 95
Voorwoord In elke omgeving wordt gebruik gemaakt van textiel: in kantoren, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, theaters, hotels en in woningen. Elke omgeving stelt zijn eigen, specifieke eisen aan de meubelstof, de gordijnen of een kamerscherm. Het is belangrijk om het materiaal te vinden dat aan die concrete eisen voldoet. Als u deze Kvadrat-brochure leest, zult u ontdekken dat er een grote variatie aan materialen, weefsels en nabehandelingsmethodes is, elk met zijn speciale eigenschappen en voordelen. Deze brochure geeft u een overzicht van de belangrijkste punten van het productieproces van textiel en vormt een goede richtlijn bij het werken met interieurtextiel en bij het kiezen van de juiste stof.
Natuurvezels Natuurvezels zijn afkomstig van dieren of planten.
Dierlijk
Haar
Mineraal
Plantaardig
Cocon
Bast
Blad
Stengel
Zaad/ vrucht
Wol Angora Mohair Lama Kameel Kasjmier
7
Zijde
Kokos
Manila
Vlas
Sisal
Hennep
Katoen
Asbest
8
Wol Wol bestaat uit de vacht van schapen en is dan ook een dierlijke natuurvezel. Wollen stoffen bezitten van nature veel goede eigenschappen. Wolvezels zijn gekruld en elastisch, waardoor een wollen draad uitrekt als eraan getrokken wordt en daarna weer zijn oorspronkelijke vorm aanneemt. Wollen stoffen zijn daardoor zeer slijtvast en praktisch kreukvrij. Dankzij de unieke structuur van de wolvezel en de lage statische elektriciteit, is wol beter bestand tegen vuil dan veel andere stoffen. Wol is van nature brandvertragend en ontvlamt pas bij zeer hoge temperaturen. Bij brand druipt of smelt wol niet, maar verkoolt. Een vonk van een lucifer of sigaret veroorzaakt alleen een schroeiplek die eenvoudig weggeborsteld kan worden. Wollen stoffen zijn zeer comfortabel omdat de wolvezels zich door hun compactheid aanpassen aan de kamertemperatuur. Dat betekent dat wollen bekleding warmte biedt als het koud is en koel aanvoelt als het warm is. Wol uit Nieuw-Zeeland De organisatie Wools of New Zealand zet zich in voor de promotie van wol uit Nieuw-Zeeland. Producten mogen het label ‘Wools of New Zealand’ pas dragen als ze voldoen aan een aantal voorwaarden met betrekking tot slijtvastheid, pillen, lichtechtheid, kleurechtheid, kreukvrijheid, afgeven van kleur etc. Bovendien moeten de stoffen op milieuvriendelijke wijze geproduceerd zijn.
R
9
10
Katoen Katoen is een plantaardige vezel. Katoengaren wordt gemaakt van de haren van de zaden van de katoenplant, die uit cellulose bestaan. Het is zeer sterk en slijtvast en ook goed bestand tegen zonlichtt Katoen is heel geschikt voor verven en bedrukken omdat de vezel een hoog absorptievermogen heeft. Hierdoor bindt de verf zich goed aan het materiaal. Omdat de katoenvezel vrij onelastisch is, hebben katoenen producten de neiging om te kreuken. Bovendien zullen katoenen producten over het algemeen iets krimpen in de was. Dit kan worden voorkomen door de katoen te sanforiseren (voorkrimpen), waardoor het product gestabiliseerd wordt en de afmetingen bij normaal wassen nauwelijks meer veranderen.
M Organisch katoen Organisch katoen is volledig natuurlijk. Bij de teelt worden geen kunstmatige meststoffen of bestrijdingsmiddelen gebruikt en genetisch gemanipuleerd zaad is verboden. Op het veld wordt de teelt van organisch katoen afgewisseld met andere gewassen. Er wordt bemest met dierlijke mest en compost, waardoor de vruchtbaarheid van de bodem in stand gehouden en zelfs verbeterd wordt. Zowel bij de teelt als bij de productie van organisch katoen wordt gewerkt met duurzame, langetermijnmethodes die voordelen bieden voor mens en milieu Organisch katoen kan worden gerecycled en is biologisch afbreekbaar.
11
12
Linnen Een andere plantaardige textielvezel is vlas, afkomstig van de stengel van de vlasplant. Linnengaren wordt gemaakt van de vlasvezels in de stengel, die net als de vruchtharen van de katoenplant, bestaan uit cellulose. Vlasvezels zijn bijzonder lang en glad, waardoor linnen een grote treksterkte heeft en nauwelijks rekbaar is. Desondanks is linnen slecht bestand tegen mechanische bewerking. In dat opzicht is het niet te vergelijken met katoen. Door de lange, onelastische vlasvezels zal een onbehandeld linnenproduct krimpen en kreuken bij het wassen. Dankzij het gladde oppervlak van de vlasvezels kan droog vuil eenvoudig verwijderd worden. Nat vuil dringt juist gemakkelijk in de vezels.
13
14
Zijde Zijde is een dierlijke vezel. Het wordt gewonnen uit de cocon van de zijderups, die gesponnen is uit hele lange draden zijde. Het houden van zijderupsen vereist nauwlettende aandacht en veel werk. Het klimaat is ook van belang: het enige voedsel van de zijderups bestaat uit bladeren van de moerbeiboom, en die groeit alleen op plaatsen waar het nooit vriest. Zijde is een levend materiaal, want zijderupsen produceren nooit precies dezelfde draden. Het garen kan daarom verschillen in dikte en glans. Een kilo cocons (ongeveer 2000 stuks) levert tussen 200 en 300 gram zijde op. Vandaar de hoge prijs van zijden stoffen. Eén cocon bestaat uit ongeveer 4 km zijdedraad, waarvan 3 km gebruikt kan worden voor A-klasse producten. Van nature is het garen niet extreem lang. De draden worden daarom aan elkaar gebonden, waardoor kleine knoopjes ontstaan. Het is raadzaam om zijde chemisch te laten reinigen en te strijken op een lage temperatuur zonder stoom. Zijde kan niet tegen water omdat dat vlekken kan geven. Zulke vlekken kunnen verwijderd worden door de stof chemisch te reinigen. Zijde is slecht bestand tegen zonlicht en verbleekt vrij snel. In feite beschadigt zonlicht de vezels. Als zijden gordijnen voor een zonnig raam moeten komen, kunt u ze het beste voeren met een andere stof.
15
16
Kunstvezels Kunstvezels worden verdeeld in twee hoofdgroepen: geregenereerde vezels en synthetische vezels.
Geregenereerd
Cellulose
Cellulose
Proteïne
Diverse
esters Viscose Modal
Acetaat
Synthetisch
Polyamide Polyester
Nylon
Trevira
Polyacryl
PVC
Polyvinyl Polychloride Polypropyleen Elasthaan Polyethuraan
Lycra
Polyvinyl alcohol
Cordelan
17
Teflon
Diverse
18
Geregenereerde vezels Geregenereerde vezels worden gemaakt uit natuurlijke vezels en hout en hebben daardoor een hoog cellulosegehalte. Viscose De belangrijkste geregenereerde vezel is viscose, gemaakt uit houtsnippers.en materiaal dat overblijft na het spinnen van katoen. Viscose is zeer.geschikt als gordijnstof, omdat de vezel uitermate goed bestand is tegen.zonlicht. Voor meubelstoffen kan viscose ook gemengd worden met wol,.zodat de stof meer glans krijgt. Omdat de viscosevezel vrij onelastisch is, kan een viscoseproduct gemakkelijk kreuken. Het materiaal kan echter goed op hoge temperatuur gestreken worden. Synthetische vezels Synthetische vezels worden gemaakt uit chemische verbindingen in de vorm van olie, aardgas en koolwaterstof. Polyester Polyester is de populairste kunstvezel en wordt vaak gebruikt in combinatie met katoen en wol. Het is uitermate slijtvast en wordt daarom vaak verwerkt in meubelstoffen. Ook wordt polyester vaak gebruikt voor gordijnen omdat het goed bestand is tegen zonlicht en nauwelijks kreukt.
19
20
Trevira CS Trevira CS is een speciale soort polyester. De chemische samenstelling van de vezels maakt deze stof permanent brandvertragend. Deze eigenschap blijft ook na vele wasbeurten en langdurig gebruik behouden. Trevira CS voldoet aan alle actuele brandveiligheidseisen in Europa, zowel voor het gebruik in woningen als voor projectinrichting. Bovendien is deze stof makkelijk in het onderhoud en zeer lichtecht, zodat er nauwelijks verkleuring optreedt.
N
21
22
Polyamide / nylon Net als polyester wordt polyamide (of nylon, zoals het meestal genoemd wordt) vaak gebruikt in combinatie met wol. Polyamide / nylon is slijtvast en kan in kleine hoeveelheden (5-10%) worden toegevoegd aan wol om de duurzaamheid van het materiaal te vergroten. Polyethuraan Polyethuraan is een synthetische polymeer die ontstaat bij de r eactie tussen di-isocyanaat en polyvalente alcohol. Polyethuraan is een veelzijdige vezel die onder andere in het Kvadrat-product Bazil gebruikt wordt. Bazil een samengesteld materiaal op basis van katoen / polyester waarop een gekleurd polyethuraanlaagje is aangebracht om de gewenste schaduwwerking te krijgen. Dit laagje heeft een ingewikkeld patroon, waardoor de oppervlakte een buitengewoon precieze afwerking krijgt. Bazil wordt op conventionele wijze geproduceerd, maar met respect voor het milieu. De voordelen van dit type technische producten zijn de intensieve gebruiksmogelijkheden en het onderhoudsgemak.
23
24
Helanca Helanca is de merknaam van een rekbare nylonvezel die in combinatie met wol een bijzonder geschikt materiaal vormt voor de bekleding van bepaalde meubelsoorten. Een voorbeeld van zo´n meubelstof is de Tonus. Modacryl Dit is een gemodificeerde polyacrylvezel met brandvertragende eigenschappen. Modacryl wordt gebruikt in combinatie met polyester, bijvoorbeeld in gordijnstoffen. Microvezels Microvezels zijn buitengewoon dunne vezels die meestal gemaakt zijn uit nylon, polyester, polyethuraan of een menging van deze kunstvezels. Een materiaal wordt als ‘microvezel’ aangemerkt als het gewicht van 9000 meter draad 1 gram of minder bedraagt, in denier uitgedrukt dus 1 denier of minder. De microvezels die gebruikt worden in Waterborn, de microvezelmeubelstof van Kvadrat, worden ‘supermicrovezels’ genoemd, omdat hun waarde in denier slechts 0,001 bedraagt. Bij de productie van microvezelstoffen worden de vezels eerst met behulp van naalden samengeperst, waarna het oppervlak wordt opgeruwd om een suèdeachtige uitstraling te krijgen. Dankzij de extra fijne vezels zijn microvezelstoffen heel licht en zacht, maar tegelijkertijd bijzonder slijtvast.
25
26
Garens Door het gebruik van verschillende spinmethodes ontstaan verschillende soorten garen
27
28
Spinning Om van losse vezels tot garen te komen, ondergaan de vezels een reeks bewerkingen. Tijdens deze processen worden de vezels geopend, gereinigd, parallel gelegd en ineengedraaid tot een ‘lint’. Ten slotte worden deze linten uitgerekt en getwist, waardoor het garen zijn uiteindelijke dikte en sterkte krijgt. Stapelgarn / filamentgarn ‘Stapelgaren’ is een aanduiding voor garen dat gemaakt is van vezels van een bepaalde lengte. Garen van natuurvezels is altijd stapelgaren. Synthetische producten zijn juist meestal gemaakt van ‘filamentgaren’. Dit is de aanduiding voor garen dat gemaakt is van vezels van oneindige lengte. Strijkgaren en kamgaren Wollen strijkgaren ondergaat slechts enkele processen om de vezels parallel te leggen en is daardoor een relatief ruig of ‘wollig’ garen. Kamgaren doorloopt meer van zulke processen en wordt bovendien gekamd, waardoor de zeer korte vezels worden verwijderd. Daarom ziet kamgaren er heel glad en glanzend uit.
Strijkgaren
Kamgaren
Getwijnd garen Voor meer sterkte, trekvastheid en gelijkmatigheid kunnen twee of meer garens ineengedraaid worden. Met speciale machines kunnen ook verschillende soorten garen worden getwijnd, waarbij aan het uiteindelijke garen een speciaal effect gegeven kan worden, zoals bouclé, flamé en frotté. Chenille Chenillegaren bestaat uit een draad waarop korte vezels zijn bevestigd, waardoor het eruitziet als een pijpenrager.
29
30
Verven
31
32
Materiaal verven Met deze term wordt het verven van losse wol, katoen of synthetische vezelmassa aangeduid. Garen verven Voorafgaand aan het weven wordt het ongekleurde garen geverfd in de gewenste tint(en). Stukverven Het ongekleurde garen wordt voor het verven eerst verwerkt tot stof. Als met deze methode effen stoffen worden gemaakt, kunnen er altijd kleine kleurverschillen zijn tussen stoffen uit verschillende verfbaden.
33
34
Bedrukken
35
36
Pigmentdruk Pigmentdruk wordt o.a. gebruikt voor eenvoudige patronen, maar ook voor patronen waarbij een bijzonder effect gewenst is, zoals patronen met parelmoerkleur of een wit patroon op een witte ondergrond. Bij pigmentdruk zijn de voor- en achterkant duidelijk verschillend. Deze techniek kan worden toegepast op synthetische en katoenen stoffen. Reactieve druk Reactieve druk wordt uitsluitend toegepast op synthetische stoffen, omdat de verfstof daarbij een verbinding aangaat met de vezel. Reactieve druk lijkt daarom op verven. Het verschil tussen voor- en achterkant is bij deze druktechniek minder duidelijk. Etsdruk (burn-out) Bij etsdruk wordt gedrukt met kleurloze pasta of met pasta waaraan een kleurstof is toegevoegd. De pasta etst een van de vezelcomponenten, waardoor dit deel transparant wordt. Etsdruk kan worden toegepast op veel verschillende soorten materiaal, waaronder samenstellingen van katoen en polyester en stoffen van zuiver polyester. Inkjet / digitale druk Inkjet/digitale druk is een vrij nieuwe druktechniek voor textiel. Het drukprocedé lijkt op dat van een gewone printer, waarbij het patroon rechtstreeks vanuit een computer wordt geprint. Deze techniek is zeer geschikt voor producties in kleine aantallen. Inkjet/digitale druk kan gebruikt worden voor het afdrukken van veelkleurige patronen, kleurpatronen met fijne lijntjes, foto’s en zeer grote, herhalende patronen.
37
38
Weven
39
40
Een weefsel bestaat uit twee draadsystemen. De kettingdraden zijn de lengtedraden en de inslagdraden zijn de dwarsdraden. De gewenste stof wordt verkregen door deze draadsystemen op een bepaalde manier in elkaar te weven. Er zijn veel verschillende weefmethoden, die echter allemaal herleid kunnen worden tot drie basisbindingen: de platbinding, de keperbinding en de satijnbinding. Platbinding Dit is de eenvoudigste en meest voorkomende binding. De inslagdraden lopen afwisselend over een kettingdraad heen en onder de volgende kettingdraad door. Een platbinding ziet er aan de voor- en achterkant hetzelfde uit. Deze binding is stevig en levert een sterk product op, aangezien het maximale aantal kruisingen wordt gebruikt.
Keperbinding Deze binding wordt gekenmerkt door de vorming van diagonale strepen. Als de diagonaal van rechtsboven naar linksonder loopt, wordt het een Z-binding genoemd. Loopt de diagonaal van linksboven naar rechtsonder, dan heet het S-binding. Weefsels met keperbinding hebben minder kruisingen dan stoffen met platbinding en zijn daarom soepeler.
41
42
Satijnbinding Stoffen in deze groep worden gekenmerkt door een glad en vaak glanzend oppervlak. Er is een duidelijk verschil tussen de voor- en de achterkant omdat aan de ene zijde de kettingdraden en aan de andere zijde de inslagdraden het slijtvlak vormen. Satijnproducten zijn zeer soepel en kunnen dichter worden geweven worden dan stoffen met andere bindingen
Jacquard Als er grote patronen geweven moeten worden, bijvoorbeeld bloemmotieven, wordt er gebruik gemaakt van een speciale techniek, waarbij het mogelijk is om elke kettingdraad onafhankelijk van de andere draden omhoog of omlaag te halen. Voor het weven van zulke patronen wordt de jacquardtechniek gebruikt. De jacquardmachine bevindt zich boven het weefsel en wordt meestal digitaal bestuurd.
43
44
Dubbelweefsel Met dubbelweefsel worden weefsels aangeduid die bestaan uit twee producten die in elkaar geweven zijn. Meestal wordt er gebruik gemaakt van de platbinding en ontstaan er twee voorkanten, waarbij de ene kant het kleurnegatief is van de andere kant. Dubbelweefsel wordt vaak gebruikt voor bedspreien. Epinglé Epinglé is een klassieke weeftechniek waarbij iedere lus éénof tweemaal in de vorm van een V of een W in het basisweefsel wordt gebonden. Dat levert een zeer sterk oppervlak op, waaruit de lussen bijna niet omhoog getrokken kunnen worden. Velours Voor het maken van velours kan dezelfde techniek gebruikt worden als bij épinglé. Bij velours worden de lussen echter doorgesneden, waardoor een zeer zacht oppervlak ontstaat. Merceriseren Katoengaren of katoenen metergoed wordt tegelijkertijd uitgerekt en behandeld met een sterke natronloog. Merceriseren verhoogt de glans en de sterkte van de katoen. Het effect is blijvend. Vollen Vollen is een nabehandeling voor wollen stof, waarbij het product een mechanische bewerking met zeep en water ondergaat. De stof krijgt daardoor een viltachtig uiterlijk. (Maar gevolde stof kan niet vergeleken worden met echt vilt, want vilt is niet geweven). Sanforiseren Een gecontroleerd krimpproces voor geweven katoenen stoffen, dat resulteert in stoffen die zeer stabiel van vorm blijven.
45
46
Nabehandelingen
47
48
Vuilafstotende nabehandeling Met een vuilafstotende nabehandeling wordt de stof beschermd tegen de meest voorkomende soorten vlekken en vuil. Het blijft echter wel noodzakelijk om de stof regelmatig schoon te maken. De behandeling gebeurt gewoonlijk op basis van fluorkoolstoffen, die de kwaliteit en het uiterlijk van de stof intact laten. De behandeling is hypoallergeen en niet schadelijk voor het milieu. Daarnaast is het middel relatief goed bestand tegen wassen en chemisch reinigen. Na het reinigen kan de werking worden verbeterd met behulp van warmte, bijvoorbeeld van een strijkijzer. Teflon is een geregistreerd handelsmerk binnen deze categorie. Alucoating Alucoating wordt gebruikt bij transparante gordijnen. Op de stof wordt een coating aangebracht die warmte en licht weerkaatst. De mate waarin dat gebeurt, is afhankelijk van de kleur en de soort stof. Gordijnen met alucoating dragen bij aan een aangenaam en gezond binnenklimaat in gebouwen die blootstaan aan veel zonlicht en warmte. De installatie van een duur airconditioningsysteem wordt daarmee vaak overbodig. Brandvertraging Producten die gebruikt worden in openbare gebouwen moeten vaak voldoen aan bepaalde brandveiligheidseisen. Veel textielsoorten komen goed uit de tests, maar in sommige gevallen blijkt nog een brandvertragende nabehandeling nodig. Er zijn verschillende soorten brandvertragende nabehandeling verkrijgbaar. Een daarvan is Low Smoke Zirpro, een behandeling die ontwikkeld is door het Internationaal Wolsecretariaat (IWS) ter verbetering van de brandveiligheid van wollen stoffen. Een andere brandvertragende nabehandeling is Flovan. Deze behandeling kan toegepast worden op verschillende materialen. Daarnaast bieden ook andere merken brandvertragende behandelingen aan voor diverse materialen. De meeste stoffen met brandvertragende nabehandeling zijn goed bestand tegen chemisch reinigen en sommige kunnen zelfs gewassen worden. Bij de meeste genoemde brandvertragende nabehandelingen wordt de stof ondergedompeld in een bad met het behandelingsproduct, maar er kan ook een coating op de achterkant van de stof worden aangebracht. 49
50
Flovan Een brandvertragend middel gebaseerd op stikstofhoudende fosforzuurzouten. Flovan is wateroplosbaar en daarom alleen geschikt voor chemische reiniging. Low smoke zirpro Door het Internationaal Wolsecretariaat (IWS) goedgekeurd impregneermiddel, speciaal ontwikkeld om stoffen nog beter brandvertragend te maken. Bestand tegen wassen en chemisch reinigen. Zirpro is gebaseerd op zirkoniumverbindingen en lost niet op in water.
51
52
Tests en materiaaleisen
53
54
Slijtvastheid De meest gebruikte methode voor het bepalen van de slijtvastheid is de martindale-methode, omdat is aangetoond dat deze de werkelijkheid het dichtst benadert. Bij deze methode wordt een staal van het te testen product met een bepaalde gewichtsbelasting tegen een wollen standaardstof gewreven . De machine werkt in intervallen van 5000 toeren en gaat net zolang door totdat er twee draden zijn doorgesleten. Het slijtgetal is een van de belangrijkste kenmerken van de stof waar bij de aankoop op gelet wordt. Het kleding- en textielcentrum van het Deense Technologisch Instituut heeft een schema ontwikkeld waarin de minimale slijtvastheid voor verschillende toepassingen wordt aangegeven.
55
Toepassing Woningen Rum med lille brugsintensitet zachte bekleding 10.000 toeren harde bekleding 15.000 toeren Rum med normal brugsintensiet zachte bekleding 15.000 toeren harde bekleding 25.000 toeren
Openbare gebouwen en kantoren Niet intensief gebruikte hotelkamers, vergaderruimten, ziekenhuiszalen zachte bekleding 10.000 toeren harde bekleding 15.000 toeren Verblijfsruimten in ziekenhuizen / verzorgingshuizen, feestzalen, studentenkamers zachte bekleding 15.000 toeren harde bekleding 25.000 toeren Kantoren, personeelsruimten, vergader- en conferentieruimten, restaurants, kantines, bioscopen, theaters, vliegtuigen zachte bekleding 25.000 toeren harde bekleding 35.000 toeren Treinen, bussen, passagiersschepen, hotelfoyers, vertrekhallen, cafetaria’s, scholen en kinder- / jeugdinstellingen zachte bekleding 30.000 toeren harde bekleding 45.000 toeren Meubelstoffenclassificatie 2002 (5e herziene editie)
56
Pillen Pillen betekent dat er pluisjes op de stof ontstaan. Deze test wordt ook met een martindale-apparaat verricht. De stof wordt tegen dezelfde standaardstof gewreven als bij de slijtvastheidstest, maar nu zonder dat er een gewicht op staat. Het uiterlijk van de stof wordt vervolgens vergeleken met een aantal standaardfoto’s, die variëren van 1 (slechtste) tot 5 (beste). Lichtechtheid Lichtechtheid is het vermogen van een textiel om onder invloed van licht zijn kleur te behouden. Als er getest wordt op lichtechtheid, worden de stalen gedurende een bepaalde periode belicht met kunstmatig daglicht. Tegelijk met de stalen wordt een zogeheten blauwschaal belicht. De blauwschaal bestaat uit acht standaardstoffen waarvan de lichtechtheid bekend is. Bij de beoordeling wordt de verkleuring van de stalen vergeleken met de verkleuring van de blauwschaal. De beoordelingsschaal loopt van 1 tot 8, waarbij 8 de beste score is. Iedere toename met 1 punt komt overeen met een verdubbeling van de lichtechtheid. Dat wil zeggen dat dezelfde verkleuring twee keer zo lang duurt . Kvadrat hanteert als minimumeis 5. We streven ernaar dat al onze materialen aan deze eis voldoen. In sommige gevallen, bijvoorbeeld bij pastelkleuren en ongeverfde producten, kan dit echter moeilijk te realiseren zijn. Verweringsbestendigheid Verweringsbestendigheid geeft aan in welke mate een bepaalde textielsoort vergaat als deze wordt blootgesteld aan het weer. Bij de tests wordt de stof zonder UV-filter belicht met kunstmatig daglicht. Bovendien wordt de stof afwisselend nat gemaakt en gedroogd. De beoordelingsschaal voor de mate van verwering is dezelfde als die voor lichtechtheid. De minimumeis voor woninginrichting bedraagt 4. De minimumeis voor projectinrichting bedraagt 5.
57
58
Wrijfechtheid Wrijfechtheid geeft de mate van afgeven op ander textiel aan. Er wordt onderscheid gemaakt tussen droge en natte wrijfechtheid. Natte wrijfechtheid verwijst naar het afgeven van kleur, bijvoorbeeld als iemand met een licht vochtige broek op een meubel gaat zitten. Het afgeven van kleur wordt beoordeeld door het afgeefcontrast te vergelijken met een grijsschaal. De mate van afgeven wordt aangegeven met een cijfer variërend van 1 tot 5, waarbij 5 de beste score is. Brandveiligheidstests Aan de brandvertragendheid van meubel- en gordijnstoffen worden verschillende eisen gesteld. In elk land gelden weer andere normen en eisen. Over het algemeen gaat het hierbij niet om wettelijke eisen, maar meer om gangbare normen. Bovendien maakt het verschil of het textiel gebruikt wordt voor woninginrichting of voor projectinrichting. In het volgende deel worden de meest algemene regels beschreven, maar het is mogelijk dat er specifieke gebieden zijn waarvoor weer andere eisen gelden. Daarnaast moet het gebruikte textiel meestal door de lokale brandveiligheidsinstantie worden goedgekeurd. Deze informatie is daarom slechts een richtlijn.
K
59
60
Brandveiligheidseisen
61
62
Woninginrichting – Meubelstoffen Denemarken, Duitsland Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: EN 1021-1 (sigarettest). Ontstekingsbron 0. Finland, Noorwegen, Zweden Wettelijke eis: EN 1021-1 (sigarettest). Ontstekingsbron 0. Nederland Hanteert vaak dezelfde eisen als Groot-Brittannië. Groot-Brittannië Wettelijke eis: BS 5852, 1 (sigaret- + lucifertest). Ontstekingsbron 0-1. Als er een tussenvoering wordt gebruikt, hoeft de bekleding alleen de sigarettest, ontstekingsbron 0, te doorstaan. Dit geldt echter alleen als de bekleding voor min. 75% uit katoen, linnen, viscose, modal, zijde of wol bestaat. Frankrijk Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: EN 1021-1/2 (sigaret- + lucifertest). Deze eis geldt ook voor kantoren. België, Spanje Hanteren vaak dezelfde eisen als Frankrijk. Zwitserland Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: SN 198 898, klasse 4.2. Oostenrijk Geen wettelijke eisen Italië Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: EN 1021-1/2 (sigaret- + lucifertest). Ontstekingsbron 0-1. Verenigde Staten Geen algemeen geldende eisen. Cruiseschepen IMO A.652 (16). De stof wordt getest in combinatie met ‘worst case’- schuim. Het resultaat is ‘goedgekeurd’ of ‘afgekeurd’.
63
64
Projectinrichting – Meubelstoffen Denemarken Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: EN 1021 Noorwegen Restaurants: geen eisen. Plaatselijke brandveiligheidsinstanties verlangen eventueel: EN 1021-1 (sigarettest). Ontstekingsbron 0. Zweden Wettelijke eisen voor hotels en restaurants: dezelfde als voor woninginrichting. In sommige gevallen verlangen de plaatselijke brandveiligheidsinstanties bovendien: EN 1021-2 (lucifertest). Ontstekingsbron 1. Kantoren en ziekenhuizen: geen eisen Finland Wettelijke eis voor hotels en restaurants: EN 1021-1/2 (sigaret- + lucifertest). Ontstekingsbron 0-1. Kantoren en ziekenhuizen: geen eisen. Nederland Hanteert vaak dezelfde eisen als Groot-Brittannië. Groot-Brittannië Wettelijke eis: EN 1021-1/2 (sigaret- + lucifertest). BS 5852, crib 5. Kantoren: BS 5852, Ontstekingsbron 2-5. Frankrijk NF P 92 507 M2 is vervangen door NF D 60 013 / AM. EN 1021-1/2 (sigaret- + lucifertest) wordt vaak geaccepteerd voor verplaatsbaar meubilair. België, Spanje Hanteren vaak dezelfde eisen als Frankrijk
65
Duitsland Restaurants: wettelijke eis DIN 54 342, deel 1 (=EN 1021-1, sigarettest). In bioscopen waar roken is toegestaan moet de bekleding voldoen aan DIN 4102 B1. Kantoren: geen wettelijke eisen, maar wij adviseren EN 1021-1/2 of DIN 4102 B2. Voor hotels en ziekenhuizen worden regels opgesteld door de plaatselijke brandveiligheidsinstanties, vaak bestaande uit DIN 4102, B2 of B1. Voor ziekenhuizen wordt vaak B1 verlangd. Openbare gelegenheden die bestemd zijn voor 200 personen of meer: DIN 4102 B1 (MV V § 33). Zwitserland Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: SN 198 898, klasse 5.2. Oostenrijk Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: ÖNORM 3800, Teil 1 ÖNORM 3825. Italië Wettelijke eis: UNI 9175, klasse 1 IM. Bovendien moet de gehele combinatie van materialen getest worden. Verenigde Staten Sommige staten kennen wettelijke eisen, bijvoorbeeld Californië, waar California Tech. Bulletin 133 wordt voorgeschreven bij ‘high risk buildings’ e.d. en op basis van vrijwilligheid Cal. Tech. Bulletins. 116 en 117 aangehouden kunnen worden. Andere staten hebben helemaal geen eisen. Daarom moeten bij elk project afzonderlijk de brandveiligheidseisen worden onderzocht. Cruiseschepen IMO A.652 (16) De stof wordt getest in combinatie met ‘worst case’-schuim. Het resultaat is ‘goedgekeurd’ of ‘afgekeurd’.
66
Projectinrichting – Gordijnstoffen Denemarken Geen eisen. Noorwegen Geen eisen bekend. Zweden Geen eisen bekend. Soms wordt NT 043 vereist; in sommige gevallen wordt BS 5867 geaccepteerd. Finland Geen eisen bekend Nederland Hanteert vaak dezelfde eisen als Groot-Brittannië. Groot-Brittannië Wettelijke eis: BS 5867, deel 2. Frankrijk NF P 92 507 M1 of M2. België, Spanje Hanteren vaak dezelfde eisen als Frankrijk. Duitsland DIN 4102 B1. Zwitserland Geen wettelijke eisen. De test die wordt gebruikt voor meubelstoffen wordt ook toegepast op gordijnstoffen. Oostenrijk Geen wettelijke eisen, maar wij adviseren: EN 13 773. Italië Wettelijk vereist: UNI 9177, klasse 1. Cruiseschepen Gordijnstoffen IMO A.471 (XII). Bij deze test wordt de stof in verticale positie in brand gestoken. Het resultaat is ‘goedgekeurd’ of ‘afgekeurd’. Muur- en plafondbekleding: IMO A.653 (16). Hierbij wordt de stof aan stralingswarmte blootgesteld. Het resultaat is ‘goedgekeurd’ of ‘afgekeurd’. 67
68
Onderhoud en symbolen
69
70
Wassen Y De wastobbe wordt gebruikt als basissymbool voor wassen. F Het getal geeft de hoogste wastemperatuur aan waartegen het textiel bestand is. S
Als er een streep onder de wastobbe staat, moet een fijnwasprogramma gebruikt worden. Fijnwas betekent een voorzichtige manier van wassen en een hoger waterpeil, waardoor het textiel minder kreukt. Tevens kunnen de aanduidingen ‘halfvolle trommel’ en ‘lage centrifugeersnelheid’ aangegeven worden.
G Als het product niet bestand is tegen wassen, staat er een kruis door het basissymbool, tenzij in een aanvullende tekst informatie wordt gegeven over het risico. Bleken Z Een driehoek wordt gebruikt als basissymbool voor het bleken na het wassen. Indien bleken met chloor mogelijk is, staat de chemische aanduiding voor chloor ‘cl’ in de driehoek aangegeven. B Indien bleken wordt afgeraden om te voorkomen dat het product beschadigd raakt, staat er een kruis door het basissymbool. Chemisch reinigen T De cirkel wordt gebruikt als basissymbool voor chemisch reinigen. D Een letter in de cirkel geeft de reinigingsvloeistof en -methode aan (informatie voor de stomerij). H Een streep onder het basissymbool betekent dat het textiel voorzichtig moet worden gereinigd. L Als het product niet bestand is tegen chemisch reinigen, staat er een kruis door het basissymbool, tenzij in een aanvullende tekst informatie wordt gegeven over mogelijke beschadiging.
71
Drogen V Een cirkel in een vierkant wordt gebruikt als basissymbool voor drogen na het wassen. W X
Indien alle droogwijzen, dat wil zeggen machinaal drogen, hangend drogen, nat ophangen en liggend drogen mogelijk zijn, wordt in het symbool de maximale temperatuur voor machinaal drogen aangegeven in de vorm van een of twee stippen.
C Als machinaal drogen onherstelbare schade aan het product oplevert, staat er een kruis door het basissymbool. Nabehandelen – strijken U Het strijkijzer is het basissymbool voor nabehandeling. De temperatuur wordt aangegeven met één, twee of drie stippen in het strijkijzer. E Strijken met of zonder stoom. Max. 110°C (acryl/acetaat). I Strijken met of zonder stoom. Max. 150°C (wol/polyester/viscose). J Strijken met of zonder stoom. Max. 200°C (katoen/linnen). a Als een nabehandeling het product zou beschadigen, staat er een kruis. Door het basissymbool Ga naar www.kvadrat.dk voor meer informatie
72
Onderhoud meubelstof Regelmatige reiniging is belangrijk om het meubilairtextiel er zo goed mogelijk te laten uitzien en de levensduur te verlengen. Stof en vuil doen textiel sneller slijten en reduceren ook de brandvertragende eigenschappen. Normale reiniging Regelmatig stofzuigen, in het ideale geval om de week, op half vermogen waar mogelijk. Veeg meubelstoffen, vervaardigd van polyurethaan met een droge, of licht vochtige doek schoon. Eventueel kan ook met een zachte borstel gestofzuigd worden. Vlekkenverwijdering Het is niet moeilijk om vlekken te verwijderen en te voorkomen dat vlekken gevormd worden wanneer u snel handelt. We kunnen echter niet garanderen dat de vlekken volledig verwijderd zullen zijn. Schraap eerst eventuele vloeistoffen of hard geworden resten weg met een lepel of schraper voordat u verder gaat. Alle loszittende deeltjes moeten gestofzuigd worden voordat u verder schoonmaakt. Vloeistoffen moeten opgezogen worden met een absorberend servet of doekje. Verwijder niet-vettige vlekken door voorzichtig te deppen met een pluisvrije doek of spons die uitgeknepen wordt in warm water. Vlekken aan de randen kunnen vermeden worden door zachtjes in cirkelvormige bewegingen te deppen naar het midden van de vlek toe, met een schone pluisvrije doek. Verwijder vettige vlekken met de gepaste detergenten of oplosmiddelen. In alle gevallen raden we aan om vlekkenverwijderingsmiddelen eerst te testen op een onopvallende plaats, om te zien of dit geen nadelig effect heeft. Zorg dat de stof eerst volledig droog is voordat u ze opnieuw in gebruik neemt. Mogelijk moet u ook een haardroger gebruiken om geen vlekken aan de randen achter te laten. Dit geldt in het bijzonder voor microvezeltextiel. Deze tips zijn gewoon aanbevelingen en kunnen geen volledige vlekkenverwijdering garanderen. In alle gevallen raden we aan om contact op te nemen met een professioneel schoonmaakbedrijf. Om bevredigende resultaten te garanderen, specifiek voor grote vlekken, raden we aan contact op te nemen met een professioneel wasbedrijf. 73
74
Het is belangrijk om te vermelden of de vlek al behandeld is. Omwille van het overmatige gebruik van verf in jeans, kan donkere jeans vlekken achterlaten op textiel. Het wassen en/of schoonmaken kan niet altijd bevredigende resultaten geven. Vlekken van jeans op polyurethaan producten kunnen verwijderd worden met een gom. waarschuwing Wrijf het materiaal niet te hard omdat dit kleurverlies of mogelijk schade aan het oppervlak kan veroorzaken. Wees voorzichtig met oplosmiddelen; deze kunnen de onderliggende bekledingsmaterialen oplossen. U mag nooit geconcentreerde detergenten of bleekwater, ammoniak of zeep gebruiken die bedoeld is voor harde oppervlakken. Reiniging en impregnatie Het wordt doorgaans aanbevolen dat gestoffeerd meubilair met normaal commercieel gebruik 2-3 keer per jaar gereinigd wordt. Meubilair in particuliere huishoudens behoeft minder vaak reiniging. Textiel vervaardigd van katoen zijn vaak geïmpregneerd. De behandeling is echter niet permanent en kan afslijten tijdens gebruik of reiniging. We raden aan om het textiel opnieuw te impregneren na reiniging. We raden de impregnatie van wollen meubelstoffen af, omdat wol op zich vuilafstotend is. Impregnatie van stoffen vervaardigd van 100% Trevira CS moet vermeden worden aangezien het de permanente brandvertragende eigenschappen doet afnemen. Regelmatig onderhoud en reiniging verwijdert vuil voordat het in de stof gaat zitten en de vezels beschadigt. Met gepast onderhoud en regelmatige reiniging kan de levensduur van het textiel worden verlengd en de kosten voor renovatie en herstel, vervanging en verwijdering beperken. We raden aan contact op te nemen met een professioneel schoonmaakbedrijf om bevredigende schoonmaakresultaten te garanderen. Het wordt aanbevolen pH-neutrale koolstofdioxideoplossingen te gebruiken voor het reinigen omdat deze methode het gebruik van zeep vermijdt. Een professioneel schoonmaakbedrijf kan ook helpen met het bepalen van de onderhoudsplanning om zeker te stellen dat de stoffen correct onderhouden
75
worden, zodat een goed binnenklimaat en een maximale levensduur van de meubelstoffen bereikt kan worden. Losse hoezen Losse hoezen gemaakt van Trevira CS, kunnen in de machine gewassen worden op maximum temperatuur 40/60ºC. Bovendien is het mogelijk om bepaalde katoenen stoffen en microvezels te wassen. Op onze testmaterialen en onze website www.kvadrat.dk is meer gedetaileerde informatie te vinden over de temperatuur en het krimppercentage. Gebruik wasmiddel dat geschikt is voor gekleurd textiel en respecteer de dosering. Was de stof binnenste buiten en laad slechts de helft van de machine. Centrifugeer de stof op een lagere snelheid. De hoezen moeten opgehangen gedroogd worden of terwijl ze nog enigszins vochtig bevestigd of aangebracht zijn, om het proces te vereenvoudigen. Voor bijzonder grote hoezen raden we aan contact op te nemen met een professionele wasinstelling. Losse hoezen gemaakt van wol kunnen niet gewassen worden, maar moeten chemisch worden gereinigd. Niet alle hoezen met ritsen zijn verwijderbaar. Vraag het aan de fabrikant van het meubilair.
76
Onderhoud van gordijnstof, vervaardigd uit Trevira CS en Polyester FR garens We raden aan de gordijnen één keer per jaar te wassen. Bij intensief gebruik raden wij aan regelmatiger te wassen. Alle gordijnstoffen van Kvadrat worden geleverd met onderhoudsetiketten. Normaal gebruik – particuliere interieurs maximum temperatuur 40ºC fijnwas programma zo weinig mogelijk beladen laagste toerental hangend drogen eventueel strijken op laagste warmtestand ca. 1% krimppercentage in de lengte, tenzij anders vermeld op de technische specifcatie van betreffende stof, of op www.kvadrat.dk Intensief gebruik – gezondheidszorgsector, hotels, instellingen Maximum temperatuur 60ºC fijnwas programma zo weinig mogelijk beladen laagste toerental hangend drogen strijken is doorgaans noodzakelijk voor stoffen gewassen op 60ºC met matige temperatuur 1% krimppercentage in de lengte, tenzij anders vermeld op de technische specifcatie van betreffende stof, of op www.kvadrat.dk Door de geschikte chemicaliën toe te voegen kan de stof op 60ºC gedesinfecteerd worden.
77
78
Extreem gebruik – gezondheidszorgsector De gordijnen kunnen op 60ºC of hoger gewassen worden om het textiel te desinfecteren. Het National Serum Institute beveelt het volgende aan: 10 minuten op 80ºC 3 minuten op 85ºC 1 minute op 90ºC We raden aan om een testwas te doen met gordijnen in uw wasinstallatie, aangezien het proces voor het wassen, drogen en strijken kan verschillen van wasinstallatie tot wasinstallatie. Bepaalde ontwerpen kunnen uitsluitend gewassen worden op 30ºC of 40ºC. Het uiterlijk van het textiel na het wassen hangt af van de wasmethode, temperatuur en hoeveelheid water gebruikt per hoeveelheid textiel, de centrifuge- en droogmethode. We raden af om wasdetergenten met optisch bleekwater, parfum of kleurstoffen te gebruiken, om het risico op allergieproblemen te beperken. Ons advies is uitsluitend ter aanbeveling. We raden aan contact op te nemen met een professioneel schoonmaakbedrijf voor meer gedetaileerde informatie. Een professioneel schoonmaakbedrijf kan ook helpen met het bepalen van de onderhoudsplanning om zeker te stellen dat de stoffen correct onderhouden worden, zodat een goed binnenklimaat en een maximale levensduur van de gordijnen bereikt kan worden.
79
80
Clouds onderhoud Clouds zijn gemaakt van vlamvertragend polyethyleen schuim, geperst in een vorm van de geselecteerde stof. Regelmatige reiniging is belangrijk om het textiel er zo goed mogelijk te laten uitzien en de levensduur te verlengen. Stof en vuil doen textiel sneller slijten en reduceren ook de brandvertragende eigenschappen. Normale reiniging Regelmatig stofzuigen, eventueel kan ook met een zachte borstel gestofzuigd worden. Verwijder niet-vettige vlekken door voorzichtig te deppen met een pluisvrije doek of spons die uitgeknepen wordt in warm water. Vlekken aan de randen kunnen vermeden worden door zachtjes in cirkelvormige bewegingen te deppen naar het midden van de vlek toe, met een schone pluisvrije doek. Verwijder vettige vlekken met de gepaste detergenten of oplosmiddelen. In alle gevallen raden we aan om vlekkenverwijderingsmiddelen eerst te testen op een onopvallende plaats, om te zien of dit geen nadelig effect heeft. WAARSCHUWING Wrijf het materiaal niet te hard omdat dit kleurverlies of mogelijk schade aan het oppervlak kan veroorzaken. Voor grote vlekken, kunnen de individuele Clouds professioneel gereinigd worden. Indien reiniging niet mogelijk is, kunnen één of meer Clouds vervangen worden Wees voorzichtig met oplosmiddelen; deze kunnen de onderliggende bekledingsmaterialen oplossen. Deze tips zijn gewoon aanbevelingen en kunnen geen volledige vlekkenverwijdering garanderen.
81
82
Aanwijzingen voor het gebruik van meubelstoffen Stoffering Gestoffeerde meubelen zijn opgebouwd uit een frame, dat met vulling en bekleding gecompleteerd wordt. Het frame bevat een bodemsysteem dat op verschillende manieren in elkaar gezet kan worden. Het is belangrijk dat de randen en hoeken van het frame die met de bekleding in aanraking komen afgerond zijn, zodat de bekleding niet beschadigd raakt. Het is ook raadzaam om tricot te gebruiken tussen het schuimrubber en de bekleding, om de kans op slijtage te verminderen. Bij gebruik van velours is een ‘interliner’ vereist. Bovendien dient het schuimrubber van een bepaalde dikte te zijn. Er wordt onderscheid gemaakt tussen vaste en zachte stoffering. Vaste stoffering wordt bijvoorbeeld bij eetkamerstoelen gebruikt, waarbij de stoffering vrij dun is en vaak op een houten plaat is aangebracht, zoals bij een zitting van fineer. Deze stoelen worden ook wel kuipstoelen genoemd. Om te voorkomen dat de zitting te hard aanvoelt, moet het schuimrubber een bepaalde dikte hebben, meestal minstens 25 mm op de zitting en 10 mm op de rugleuning. Dit is ook nodig om slijtage van de bekleding te voorkomen. Zachte stoffering is vaak dikker en het bodemsysteem bestaat daarbij meestal uit veren of singels. Bekleding Meubels worden met textiel overtrokken om ze er mooi uit te laten zien en om slijtage tegen te gaan. Er zijn verschillende materialen verkrijgbaar met elk hun eigen kenmerken. Snit De snit is van groot belang voor het uiterlijk van een gestoffeerd meubel. Symmetrie, draadrichting en gebruik van het textiel zijn belangrijk. Bovendien moeten verschillende textielsoorten vaak in een ander formaat uitgesneden worden in verband met de elasticiteit van het materiaal. Bij velours dient rekening gehouden te worden met de richting van de pool. 83
Op onze homepage vindt u meer informatie over het bewerken van velours: Naaien Er dient altijd rekening gehouden te worden met de steeklengte en de naadbreedte, die aangepast moeten worden aan het gebruikte materiaal. De naadbreedte moet minimaal 10 mm bedragen bij platgeweven textiel, en meer bij soepele stoffen, omdat de naden anders kunnen wijken. Bij chenille is een naadbreedte van minimaal 25 mm nodig. Na het snijden moet het textiel overlockt worden, of moeten de randen van soepele stoffen op een andere manier verstevigd worden. Bij naaien in microvezels en polyurethaan (kunstleer) moet een leernaald gebruikt worden. De steeklengte dient minimaal 2 à 3 mm te bedragen om te voorkomen dat het materiaal tussen de naaldgaten scheurt. Welke materialen zijn het beste? Bij het kiezen van een stof is het belangrijk te weten aan welk type gebruik het textiel wordt blootgesteld, wat de verwachte levensduur is en hoe vaak het oppervlak gereinigd moet worden. Ook de vorm van het meubel speelt een rol bij de textielkeuze. Niet elke textielsoort is bruikbaar op alle constructies. Geweven stoffen geven doorgaans het beste zitcomfort, omdat ze beter ‘ademen’. Wol Wol is een van de geschiktste materialen om meubelstof van te maken, omdat het comfort biedt, slijtvast is en niet brandgevaarlijk is. Daarom is wol overal bruikbaar: in kantoren, hotels, instellingen en in woonhuizen. Wolvezels zijn elastisch en rekken dus uit bij belasting als je erop gaat zitten - en ze trekken zich weer samen als je opstaat. Daardoor zit de bekleding altijd mooi strak. Bovendien heeft wol van nature een vuilafstotende werking, waardoor de bekleding jarenlang mooi blijft. Een nadeel van een wollen bekleding is dat deze gereinigd moet worden.
84
Trevira CS/synthetisch textiel Trevira CS is een slijtvast en brandveilig materiaal en is dus overal toepaspaar: in kantoren, hotels en in woonhuizen. Trevira CS/synthetisch textiel is echter minder geschikt voor harde stoffering, bijvoorbeeld voor kuipstoelen, tenzij het gelijmd wordt. Trevira CS/synthetisch textiel is namelijk niet zo elastisch als wolvezels, maar rekt tijdens het gebruik een beetje op. Trevira CS/synthetisch textiel is vooral geschikt voor afneembare, wasbare bekleding en kan tegen hoge wasmachinetemperaturen. Trevira CS/synthetisch textiel is niet vatbaar voor schimmel en kan daarom ook in vochtige omgevingen als zwembaden, kuuroorden en dergelijke gebruikt worden. Bovendien is het zeer geschikt voor gebruik buitenshuis. Het materiaal zal altijd wat verbleken, maar het wordt niet aangetast door weer en wind, zoals natuurvezels. Wat brandveiligheid betreft is er een verschil tussen Trevira CS en andere synthetische textielen. Trevira CS blijft brandveilig, maar voor ander synthetisch materiaal, bijvoorbeeld gewoon polyester of microvezels, geldt dat niet. Katoen Katoen is het meest geschikt voor gebruik in woonhuizen. Het rekt na verloop van tijd een beetje uit en is dus niet geschikt in combinatie met een harde ondergrond, zoals eetkamerstoelen, tenzij het gelijmd wordt. Als de bekleding wasbaar is, zal het echter weer in vorm krimpen. Katoen is niet vuilafstotend, en daarom moet het vermeden worden op drukke plaatsen met weinig onderhoud, bijvoorbeeld restaurants. Vaak krijgt katoen een vuilafstotende behandeling, maar die is niet blijvend. Sommige katoenen stoffen kunnen gewassen worden, andere alleen gereinigd. PU-stoffen PU-stoffen hebben een dunne laag polyurethaan op een basis van geweven, gebreid of ongeweven materiaal. De polyurethaanlaag vormt een duurzaam, slijtvast oppervlak, en is meestal bestand tegen 100.000 slijtagebewegingen volgens de Martindale-test. Dit betekent echter niet dat PU-stoffen op alle meubels en in alle situaties toepasbaar zijn. 85
PU-stoffen zijn in de regel bruikbaar op zachte vullingen en op meubels waarbij de stof op kwetsbare plekken door het frame beschermd is, bijvoorbeeld op hoeken en voor- en achterkant van de zitting en rugleuning. Daarom worden PU-stoffen niet aangeraden voor kuipstoelen. Het oppervlak kan zelfs barsten of loslaten als de stoel te weinig schuimrubber in hoeken of randen heeft. Dit kan ook gebeuren als het materiaal gelijmd wordt, omdat het basismateriaal dan aan het frame vastzit. Het PU-oppervlak wordt dan minder soepel en kan scheuren bij bijvoorbeeld stoten tegen het meubel. Dit kan vooral een probleem zijn op drukke plaatsen als luchthavens, waar koffers en bagagewagentjes voortdurend tegen de stoelen stoten. Bij het naaien dient een leernaald gebruikt te worden, en een minimale steeklengte van 2 à 3 mm. PU-stoffen zijn vaak elastisch, waardoor ook organische vormen ermee gestoffeerd kunnen worden. Er bestaan echter ook hardere varianten, waarmee het stofferen lastiger is. Om de stof meer soepel te maken, kan deze verwarmd worden met een föhn. Wees hiermee wel voorzichtig: de stof mag niet te lang verwarmd worden. Na het stofferen wordt het materiaal weer hard. De meeste PU-stoffen kunnen tegen desinfectiemiddelen en zijn daarom geschikt voor gebruik binnen de gezondheidszorg. Zie ook de aanwijzingen voor reiniging en onderhoud op onze website
86
Overtrekinstructies voor fluweel Positie van de haartjes Fluweel wordt op twee manieren geweven: met opstaande haartjes en met verticale haartjes. Met de verticale haartjes in een gelijkmatig patroon of in een specifiek patroon. Dit hangt af van de haartjes. De haartjes De richting van de haartjes wordt als volgt bepaald Met gelijkmatig fluweel: beweeg uw hand heen en weer over het oppervlak van de haartjes; de gladde richting wijst in de richting van de haartjes; Met fluweel in een bepaald patroon: het grootste eenkleurige gebied wijst binnen het patroon op de richting van de haartjes. Fluweel met haartjes moet als volgt overtrokken worden Op de rug, zitting en zijkant, met de haartjes naar beneden gericht; Op armleuningen, met de haartjes van buiten naar binnen gericht. In het ideale geval moet een meubelstuk in stof van dezelfde rol worden overtrokken - zo worden problemen met de richting van de haartjes vermeden. De haartjes op een omkeerbaar kussen vormt een blijvend een probleem! De haartjes aan de onderzijde van het kussen zijn tegenovergesteld aan de richting van de haartjes aan de bovenkant. Wanneer het kussen omgekeerd wordt, lopen de haartjes in de verkeerde richting: omhoog in de plaats van omlaag. Beschermende laag op de stof Er dient een laag synthetisch of katoenen opvulmateriaal geplaatst te worden tussen het schuim en de stof om de slijtage van het fluweel te beperken. We raden aan: Verticale haartjes schuim (HR-schuim / koud schuim) + synthetisch of katoenen opvulmateriaal + katoenen hoes; Horizontale haartjes schuim (HR-schuim / koud schuim) + synthetisch of katoenen opvulmateriaal. Wit versus grijs opvulmateriaal Grijs katoenen opvulmateriaal is gemaakt van resten (gekleurd) katoen. Vocht, zoals water dat gebruikt wordt tijdens het schoonmaken, kan ervoor zorgen dat de voering uitloopt, wat zichtbare vlekken op het oppervlak van de stof veroorzaakt. 87
Met armsteunen mag u niet rechtstreeks overtrekken op voorgevormde synthetische oppervlakken. Gebruik synthetisch of katoenen opvulmateriaal als een beschermlaag. Dit helpt om scherpe randen te voorkomen, die gevoelig zijn voor slijtage. Zorg dat overtrokken fluweel steeds een zachte onderlaag heeft. Biezen Gebruik uitsluitend katoenen biezen, geen synthetische. Dit garandeert dat er geen scherpe randen zijn, die gevoelig zijn voor slijtage. Gebruik steeds de lengte van de stof om de biezen te maken! Dit garandeert het beste resultaat en is minder vatbaar voor slijtage. De stof moet regelmatig worden schoongemaakt om het fluweel tegen slijtage te beschermen.
88
Kwaliteit en milieu
89
90
Kwaliteit Aan het begin van de jaren negentig zijn wij bij Kvadrat begonnen onze arbeidsprocessen en doelstellingen te beschrijven. Als een van de eersten in Denemarken integreerden wij dit in een kwaliteitsbeheersingssysteem en in maart 1992 ontvingen wij het ISO 9001-certificaat. Met het kwaliteitsbeheersingssysteem konden we onze arbeidsprocessen beschrijven en ons ‘gezond verstand’ systematisch in onze bedrijfsprocessen inbrengen.
91
92
Milieu Bij Kvadrat hechten wij groot belang aan respect voor het milieu. Wij zorgen ervoor dat er geen grondstoffen verspild worden, wij beperken de verontreiniging van het milieu en zetten ons in voor een gezonde en veilige werkomgeving. Sinds 1997 hebben wij het milieucertificaat ISO-14001. Wij bekiiken continu of onze producten en processen nog mileuvriendelijker kunnen. Door het toepassen van de nieuwste technologieën, verbeteren we de kwaliteit van onze producten en verminderen we de belasting van het mileu. Producten In onze werkwijze werken wij uitsluitend met grondstoffen van de hoogste kwaliteit, voor innovatieve productieprocessen en tijdloze ontwerpen. Hierdoor hebben Kvadrat-stoffen een bijzonder lange levensduur. Al onze stoffen voldoen aan onze eigen strenge kwaliteitsen milieurichtlijnen en aan de relevante wettelijke regels en normen. Daarnaast houden wij ons ook aan de strenge voorschriften van de ‘Danish Environmental Protection Agency’s List of Undesirable Substances’ . Op deze lijst staan de 68 meest schadelijke stoffen van de ‘List of Undesirable Subtances’ van de Europese Commissie Daarnaast De volledige’List of Undesirable Substances’. Wij werken nauw samen met onze partners om ervoor te zorgen dat mogelijk schadelijke stoffen nooit in onze producten en processen terechtkomen. Zo zijn we in 1997 gestopt met de antimotbehandeling van onze wollen producten, om onze medewerkers te beschermen en om de verontreiniging van het afvalwater te verminderen. Wij gebruiken nooit AZO-verfstoffen, omdat die afgebroken kunnen worden tot het kankerverwekkende acrylamine. Verfstoffen die zware metalen bevatten. Bromidehoudende brandvertragers. Chemicaliën die met chloor geproduceerd worden. PVC in basisproductie. Antimotbehandeling voor wollen producten.
93
94
Het Eco-keurmerk van de EU Vanwege hun milieuvriendelijke eigenschappen prijkt een aantal Kvadrat-producten met een Eco-keurmerk. Bass, Canvas, Cava, Clara, Hallingdal, Molly, Perla, Polo, Remix, Steelcut, Steelcut Trio, Topas en Wooster zijn onderscheiden met de bloem, het eco-keurmerk van de EU. Dit label wordt pas toegekend als de volledige levenscyclus van het product beoordeeld is en als die tot de beste in zijn categorie hoort. (Bij de beoordeling wordt gelet op de vezel die gebruikt wordt, het productieproces, gebruik van chemicaliën en kwaliteitscontrole). De garens die wij gebruiken voor Trevira CS, zijn gecertificeerd als OEKO-Tex 100. Wij streven ernaar om in de toekomst nog meer eco-keurmerken te mogen voeren.
95
96
Trevira CS 90% van alle Kvadrat-gordijnen wordt gemaakt van Trevira CS, een unieke soort polyester die gemaakt wordt van topkwaliteitgaren en die duurzaam en zuinig in het onderhoud is. Trevira CS wordt gemaakt door Trevira GmbH, een onderneming die ook ISO 14001 gecertificeerd is. De garens waarmee Trevira CS geweven wordt, zijn hypoallergeen en voldoen aan de OEKO-Tex 100-standaard. Ga naar www.trevira.com voor meer informatie over Trevira CS. Wol Wij kiezen voor wol die het best bij het ontwerp past. Onze wol komt uit Nieuw-Zeeland, Australië en Noorwegen. Bij het voorbehandelen en spinnen worden alleen biologisch afbreekbare wasmiddelen en spinolie gebruikt. Het restmateriaal van het spinnen wordt zoveel mogelijk verzameld en gerecycled in andere bedrijven. Lege spoelen en plastic verpakkingsmateriaal worden ook hergebruikt in andere bedrijven. Katoen Wij gebruiken katoen uit Afrika, Griekenland en Zuid-Amerika. De verschillende restmaterialen die tijdens het productieproces overblijven worden zoveel mogelijk verzameld, gesorteerd en hergebruikt. Verfstoffen en afvalwater worden afgevoerd naar de plaatselijke waterzuiveringsinstallatie. Verder wordt vanuit milieuoverwegingen geen spinolie gebruikt. Onze collectie bevat textiel van organische katoen (natuurlijke teelt zonder pesticiden en kunstmatige meststoffen) en van conventionele katoen. Onze stof Pure, die bekroond is met de EU-ecobloem, is gemaakt van 100% organische katoen. Transport Wij verlangen van al onze vervoerders dat ze een milieumanager in dienst hebben, dat zij hun milieubeleid schriftelijk vastgelegd hebben en dat ze hun milieuresultaten bijhouden. Hun vrachtwagens moeten een EU3-motor hebben (een motor met minimale uitstoot en laag brandstofverbruik). Verpakking Wij werken bij Kvadrat met een speciaal voor ons gemaakte verpakkingsmachine, waarmee we de hoeveel plastic bij de verpakking zo beperkt mogelijk kunnen houden. We gebruiken alleen plastic dat gerecycled kan worden (binnen de voorschriften voor de hoeveelheid zware metalen van EU-richtlijn 94/62/EG), en we hergebruiken onze verpakkingen zoveel mogelijk. Onze stoffen komen binnen in kartonnen dozen, die gerecycled of hergebruikt worden.
97
Partners Met onze partners bouwen wij langdurige relaties op, die gebaseerd zijn op onze gezamenlijke inzet voor maximale kwaliteit en minimale milieubelasting. Elk jaar organiseren wij een seminar en zoeken gezamelijk nieuwe manieren om die doelstellingen te realiseren Iedere twee jaar evalueren wij onze partners en hernieuwen wij onze contracten. Alle nieuwe contracten die wij sluiten bevatten ook een milieugedragscode.
98
Meer informatie vindt u op www.kvadrat.dk
99
100