Met aandacht voor: Sturen op geluk Ouderbetrokkenheid School voor de toekomst Academie VCO Consent Ambassadeurschap Winterconferentie 2015 De parabel van de ideale school
Consent Magazine Uitgave nr. 7 - April 2015
Wij zijn als Consen t ambitieus: we wi llen nu en in de toekomst onde rwijs bieden dat he t verschil maakt en we wille n onze leerlingen een stevige basis bieden om ze voor te bereid en op de uitdagingen van de toekomst. Daarvo or hebben we een paar jaar geleden een nieuw e missie geformuleerd: kin deren leren leren, leren communiceren en leren hun eigen ge luk te organiseren. Natu urlijk is en blijft he t belang van een uitstekende be heersing van basis vaardigheden als rekene n, taal en lezen on omstreden, maar dit is niet m eer voldoende. De beheersing va n ‘de vaardigheden van de 21ste eeuw’ word t steeds belangrij ker: plannen, de juiste leervrag en stellen, inform atie selecteren en betekenisvol ve rwerken, probleem oplossend en creatief denken , samenwerken, so ciaal emotionele vaardi gheden. De nadruk zal steeds meer verschuiven van onderwijzen naar leren. We zijn op verschi llende manieren bezig om de ambities die we vo or onszelf en voor onze leerlingen hebben geformuleerd wa ar te maken. In dit Consent Mag azine laten we gr aag aan u zien waar we mee bezig zijn, wat we tot nog toe hebben gereal iseerd en wat onze verdere plannen zijn. Ik wens u veel lees plezier! Marcel Poppink voorzitter College van Bestuur
Winterconferentie Doen is de beste manier van denken! Met dit filmpje, ook te vinden op internet (www.youtube.com/ watch?v=GUTM8xnh7DM), begon de Winterconferentie van Consent op 28 januari in de sfeervolle Parklocatie de Jaargetijden. Ruim 150 leerkrachten, directeuren, IB’ers en andere medewerkers spraken met elkaar over de activiteiten die wij uitvoeren om onze missie waar te maken. Ook waren er vertegenwoordigers van de Raad van Toezicht, een aantal leden van de GMR, collega’s van het SPOE en VCO. Het doel: elkaar informeren, uitwisselen van ervaringen en nieuwe inspiratie opdoen waar je op je eigen school en met je eigen groep mee aan de slag kan. In dit Consent Magazine bieden we ook een impressie van deze bijzondere bijeenkomst.
Positieve psychologie
Sturen op geluk ‘Geluk’ is binnen Consent een belangrijk thema. We helpen leerkrachten en leerlingen hun eigen geluk te organiseren en een bijdrage te leveren aan het geluk van anderen. Vorig jaar is een prachtig ‘Geluksboek’ verschenen, waarin onze leerlingen aangeven wat zij onder geluk verstaan en waar zij gelukkig van worden.
Schoolbrede geluksprogramma’s Binnen vrijwel al onze scholen draaien schoolbrede programma’s die leerlingen en leerkrachten leren hoe ze hun eigen veerkracht kunnen aanspreken, hun talenten optimaal kunnen benutten en daarmee hun eigen geluk positief kunnen beïnvloeden. Zo werken inmiddels 23 scholen met PBS, 8 scholen met de Gelukskoffer en 2 scholen met het PEP-programma van professor Bohlmeijer. In alle programma’s wordt uitgegaan van de principes van de positieve psychologie: focus op persoonlijke kracht en talenten. Doel is dat onze leerlingen positiever en met meer zelfvertrouwen in het leven staan. Van pesten naar geluk Elke leerkracht weet hoe schadelijk pesten is voor kinderen. We doen er dan ook alles aan om pestgedrag uit te bannen. Alles wat aandacht krijgt groeit; wij
2
Impressie winterconferentie Kies voor je talent Tijdens de Winterconferentie verzorgde een zeer enthousiaste René Huitink een workshop over het ontdekken en gebruikmaken van ieders n ied der erss talenten. Door het invullen van een sneltest konden de deelnemers vaststellen over welke talenten zij beschikken. Je leerde dat iedereen talenten heeft en dat verschillende talenten met elkaar kunnen botsen. René gaf als voorbeeld hoe je boodschappen doet. De planner zal altijd met een boodschappenlijstje de supermarkt ingaan en met niet meer thuiskomen dan op dat lijstje staat. Heel efficiënt en het voorkomt impulsaankopen, maar tegelijkertijd weinig verassend en vernieuwend. Iemand die minder planmatig is, zal het boodschappen doen heel anders aanpakken: minder efficiënt, maar wel creatiever. Zo kan dus ieder talent iets positiefs opleveren en tegelijkertijd een minder positieve kant hebben.
“Competenties zijn aangeleerd en moet je onderhouden, talent is aangeboren en duurzaam.” Iemand die werk doet waar hij of zij energie van krijgt, kijkt nooit op de klok. Het is dus het mooist als iedereen zoveel mogelijk werkt vanuit de kracht of het talent dat hij of zij heeft. Daarom is het belangrijk om talenten binnen je team te delen, dan begrijp je elkaar ook beter. En misschien moeten we talentgesprekken gaan voeren in plaats van functioneringsgesprekken. Antoinette Schildkamp bracht het thema de klas in: ook bij kinderen kun je verschillende talenten onderscheiden en het is belangrijk dat je je daar als leerkracht bewust van bent en er rekening mee houdt. Neem bijvoorbeeld het kringgesprek. De doordenker luistert graag naar de mening van anderen en denkt daar op door om vervolgens een eigen mening te vormen. Als leerkracht kun je daar rekening mee houden door zo’n kind als laatste de beurt te geven.
“Het is fijner bezi g te zijn met wat resp ectvol gedrag is, dan da t je het alleen maar hebt over wat allemaa l niet moet en mag.”
richten ons daarom niet op het gedrag dat we níet willen (pestgedrag) maar op het gedrag dat we wél willen. Uitgangspunt is dat we goed gedrag versterken. We verleggen de focus van pesten naar respectvol omgaan met elkaar: we leren onze leerlingen hun eigen geluk te organiseren en een bijdrage te leveren aan het geluk van anderen.
“Een gelukkige leerkracht kan bijdragen aan het geluk van de leerling.” Positief Educatie Programma (PEP) Prof. Ernst Bohlmeijer van de Universiteit Twente heeft voor Consent een methode ontwikkeld om een positief schoolklimaat te realiseren waarin kinderen tot bloei komen. Met steun van het Fonds Kinderpostzegels wordt dit jaar een pilot uitgevoerd op twee basisscholen: de Dr. M.L. Kingschool en Twekkelerveld. De leerkrachten worden getraind in positieve psychologie en ontdekken mogelijkheden om hun plezier in het werk te vergroten. Ook leren ze om lessen te geven aan kinderen die gericht zijn op het beter benutten van sterke kanten en positieve eigenschappen van kinderen. Ze krijgen allerlei tips en ideeën hoe zij de betrokkenheid en het welbevinden kunnen vergroten. Vanaf september 2015 kunnen ook andere scholen meedoen aan het Positief Educatie Programma.
Glanzende driehoek
Ouderbetrokkenheid Omdat ouders en school gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van het kind willen wij ouders optimaal betrekken bij de school. Onderzoek heeft aangetoond dat ouderbetrokkenheid een positieve invloed heeft op de schoolprestaties en het sociale gedrag van kinderen. In de basisschoolleeftijd is het effect van ouderbetrokkenheid op de ontwikkeling van kinderen zelfs groter dan het effect dat wordt veroorzaakt door het verschil in de kwaliteit van scholen! Het is dus belangrijk dat ouders en school goed met elkaar samenwerken.
“Ouders voelen zi ch meer gezien en gehoord . Ze krijgen een hel derder beeld van hetgeen er in de klas gebeurt en als er problemen zijn.”
Vorig jaar zijn we op acht scholen van start gegaan met een pilot ouderbetrokkenheid: De Wielerbaan, Stadsveld, Harry Bannink, Pathmos, Het Lang, Broekheurne, Dr. M.L. Kingschool en Het Palet. We hebben hierbij gekozen voor de GLANStechniek, een systematische aanpak om elke ouder succesvol te betrekken, ontwikkeld door Marja Klaver van Klaver Coaching en Training. In de GLANStechniek staat het ontwikkelen van een glanzende driehoek tussen ouder-kindleerkracht centraal. Dit wordt bereikt door schoolbreed de GLANS-techniek systematisch in te voeren. De G staat voor Grondhouding en Gesprek, de L voor Lijn door het jaar heen, de A voor Ambitie van de school, de N voor Naast elkaar en de S voor Systeem. Begin volgend schooljaar gaat de tweede groep scholen met de GLANS-techniek aan de slag. De bedoeling is dat in de loop van dat schooljaar ook de overige scholen aanhaken.
“GLANS draagt er toe bij dat ieder kind zijn ‘persoonlijk onderwijsrecord’ haalt en elke ouder ambassadeur wordt van de school.” Ouderbetrokkenheid: glanzende driehoeken GLANS bestaat uit acht sessies, elk met een specifiek thema. De sessies worden bijgewoond door de directeuren, samen met een of twee teamleden. Iedere bijeenkomst wordt afgesloten met een praktijkopdracht voor het hele team. Het doel is dat minimaal 80% van de driehoeken leraar-ouder-kind glanst. De deelnemers zijn erg enthousiast over GLANS, omdat de theorie wordt gecombineerd met de praktijk door het bespreken en uitspelen van
4
praktijkcases. Ook wordt er op een goede manier aandacht besteed aan cultuurverschillen. De deelnemende scholen geven aan dat de Glans-techniek goed aansluit bij zowel PBS als bij PEP (positief educatief programma).
Impressie winterconferentie Hoop- en droomgesprekken Tijdens de Winterconferentie verzorgden Femmy Sassen, Ine Koenders en Magda Nijmeijer een workshop waarin leerkrachten kennis konden maken met ‘hoop- en droomgesprekken’. Het doel van het hoop- en droomgesprek is om ouders over de talenten van het kind te laten vertellen en om verwachtingen over en weer uit te spreken over hoe ouders en leerkrachten elkaar het komende jaar op de hoogte houden over de ontwikkelingen van het kind.
“Even een kort mailtje, een telefoontje of leuke foto naar ouders over hun kind doet wonderen.” De bedoeling hierachter is dat je als leerkracht een beter contact krijgt met de ouders van het kind en je op voorhand meer over het kind te weten komt. Het is de bedoeling dat de lijn door de gehele schooltijd, groep 1 t/m 8, doorloopt en wordt aangevuld. Het tweede onderdeel van deze workshop ging over een leerkracht die een negatieve inslag naar een ouder heeft en deze in de communicatie geen positieve draai meer kan geven. In de workshop werd duidelijk gemaakt dat je elkaar als collega’s hierop moet aanspreken en samen moet proberen om de communicatie weer te laten stromen.
“Hoop en droomge sprekken leveren veel op, je hebt gelijk al een goed contact met de ouders w aardoor je elkaar gemakk elijker weer even opzoek t.”
Nieuwe onderwijsconcepten
School voor de toekomst School voor de Toekomst staat voor het ontwikkelen van nieuwe onderwijsconcepten, waarin kinderen door te leren, te ervaren en te onderzoeken, erachter komen waar hun drijfveren en hun talenten liggen. Plezier en verwondering zijn daarbij centrale begrippen.
“Elke leerling en elke leerkracht verdie nt het om vanuit verw ondering en ervaring te le ren.”
6
Na een intensieve voorbereiding is het project School voor de Toekomst begin van dit schooljaar met zeven scholen van start gegaan: De Lipper, Roombeek, Glanerbrug Zuid, La Res, De Wielerbaan, Het Zeggelt en De Linde. In een later stadium kunnen ook andere scholen aansluiten. Leerkrachten beginnen met de KWTO cursus. Hier leren ze om anders te kijken naar hun eigen lessen. Met behulp van verwondervragen, experimenten en andere werkvormen worden de reguliere lessen rijker en boeiender gemaakt. Daarnaast gaan leerkrachten samen met hun collega’s van andere scholen in zogenaamde Docenten Ontwikkel Teams nieuwe programma’s en lessen ontwerpen rondom ‘21st century skills’.
Impressie winterconferentie
“Kinderen vinden het fijn om verantwoordelijk heid te krijgen en zelf keuzes te maken.”
Werken met iPads Tijdens de Winterconferentie tie konden de deelnemers meedoen aan workshop, waarin leerkrachten en an een workshop leerlingen van De Lipper lieten zien hoe de iPad op hun school wordt gebruikt. Tijdens de workshop werkten leerlingen aan opdrachten die ze van leerkracht Jeroen van der Veen ontvingen. Ook maakten de deelnemers kennis met Osmo, een tool die alle Consentscholen kunnen gebruiken. Ondertussen vertelde Niels Anderson waarom de Lipper voor deze onderwijsvorm heeft gekozen. Niet alleen krijgen alle kinderen een iPad, maar eigenlijk wordt het hele onderwijssysteem veranderd. Niet meer klassikaal leren rekenen en begrijpend lezen, maar in wisselende groepjes aan het werk, met kinderen van verschillende leeftijden door elkaar, elk op hun eigen niveau. De belangrijkste verandering die de school ondergaat is dat leerkracht en leerling samen een ontwikkelingsplan opstellen. De iPad is het hulpmiddel om individueel aan het werk te kunnen. Om de doelen te realiseren worden verschillende pleinen in de school ontwikkeld: rekenplein, taalplein, stilteplein, creatieve plein en leesplein. Leerlingen starten in hun stamgroepen en gaan dan aan de hand van hun doelen naar het juiste plein. Niels maakte duidelijk dat het onderwijs zo beter op maat kan worden aangeboden. De leerling kan op zijn eigen niveau werken, zowel op school als thuis. Een leerboek kun je uit hebben, de iPad biedt als het ware onbegrensde mogelijkheden.
“Het is gaaf om een visie te ontwikkelen waarin je gelooft, die past bij deze tijd en waarbij het vak weer terug wordt gegeven aan de leerkracht. Gert Jan Egberink gaf aan dat er moed voor nodig is om de overstap naar een ander soort onderwijs te maken. Voor sommige leerkrachten kan het lastig zijn om mee te gaan in deze ontwikkeling.
Zichtbare toekomst In samenwerking met de Mariaschool in Reutum wordt gewerkt aan een instrument dat kinderen aan het eind van de basisschool een completer beeld meegeeft van de leerroute die zij in acht jaar hebben afgelegd. Rapporten en CITO-scores bieden alleen inzicht in het cognitieve niveau van kinderen, maar hoe zit het met zijn of haar drijfveren? Wat vindt hij of zij leuk om te doen? Welke voorkeuren laat hij of zij buiten school zien? Aan de hand van een tijdlijn die gedurende acht jaar basisschool bijhoudt wat het kind wil, doet en kan, kunnen scholen een veel completer uitstroomprofiel aanbieden, een driedimensionaal beeld dat kinderen dichterbij het waarmaken van hun dromen brengt. Dit beeld, een combinatie van ‘ik kan’, ‘ik doe’ en ‘ik wil’, dient als basis voor het advies dat elke leerling aan het einde van de basisschool ontvangt.
“Stel vragen in plaats van de antwoorden te geven.” Platform voor innovatieve leerkrachten School voor de Toekomst wil een platform bieden voor leerkrachten om vernieuwende ideeën uit te werken en uit te wisselen. Leerkrachten die meer willen dan dat ze nu laten zien in hun lessen en op zoek zijn naar nieuwe manieren van lesgeven krijgen ruimte om hiermee aan de slag te gaan. Vanuit Consent wordt hiervoor een budget beschikbaar gesteld. Promotieonderzoek ‘Talentontwikkeling’ Glanerbrug Zuid en De Linde zijn geselecteerd om deel te nemen aan het promotieonderzoek van Tim Post aan de Universiteit Twente. Het onderzoek heeft als doel om een toolbox te ontwikkelen voor leerkrachten om te werken aan talentontwikkeling.
Lerend netwerk
Academie VCO Consent Onderwijs bieden dat het verschil maakt en onze leerlingen een stevige basis geven om ze voor te bereiden op de uitdagingen van de toekomst. Om deze ambitie te realiseren zijn onze medewerkers, en met name de leerkrachten, cruciaal. Als we het beste uit onze leerlingen willen halen, kan dat alleen met leerkrachten die zich voortdurend verder willen verbeteren en ontwikkelen.
Daarom hebben wij, samen met onze collega’s van VCO, een eigen Academie opgericht: dé plek voor vraag en aanbod van professionalisering, uitwisseling van expertise en kennisdeling. Vorig jaar zijn er maatwerktrajecten onderwijskundig begeleider en leider afgerond. Op dit moment draait er een maatwerktraject onderwijskundig ict-er (twee groepen). Ook zijn er in het afgelopen schooljaar diverse themabijeenkomsten (‘onderwijswerkplaatsen’) en masterclasses georganiseerd. Hierbij wordt onder andere geput uit een rijke opbrengst van eindverslagen van onze maatwerkopleidingen voor onderwijskundig leider en begeleider.
“Het gaat er niet om de beste te zijn: het gaat er om iedere dag beter te worden.” De Academie richt zich op alle VCO- en Consent-medewerkers, maar de leerkracht neemt daarin een centrale plek in. De Academie gaat daarom steeds meer praktische opleidingen aanbieden die aansluiten bij de behoeften van de leerkrachten en op de ontwikkelingen binnen onze scholen. Er zullen opleidingen en trainingen worden aangeboden op het gebied van 21st century skills, nieuwe didactische inzichten, mogelijkheden voor de inzet van iPads en tablets, nieuwe media etc. De Academie gaat ook diverse vaardigheids-
8
“Professionaliserin g is meer dan scholin g volgen, het is een mentale en gedrag smatige ontwikkeling.” Impressie winterconferentie The world needs a new curriculum “Onze kinderen leven in een compleet et nieuwe wereld, waarin iedereen met elkaar verbonden is. Dit heeft enorme gevolgen, ook voor ons onderwijs. Er zit nog steeds een grote kloof tussen wat wij onze kinderen leren en wat ze in de toekomst nodig hebben.” Aldus Alfons Timmerhuis, lid van ons College van Bestuur op de Winterconferentie tijdens de workshop over de Academie VCO Consent. “We blijven leerkrachten nodig hebben, maar hun rol zal in de toekomst drastisch veranderen. De inhoud wordt vooral een kwestie van technologie. Kennisoverdracht vindt plaats met behulp van ICT, de leerkracht is er vooral voor de menselijke waarden, zoals respect en empathie. Er zal in de toekomst veel minder klassikaal lesgegeven worden, omdat de technologie het mogelijk maakt om meer inhoud te geven aan het individueel leren. Academie VCO Consent wil leerkrachten helpen om die nieuwe rol te gaan vervullen.”
“We cannot always build the future for our youth, but we can build our youth for the future.”
trainingen aanbieden, onder meer op het gebied van communicatie met leerlingen en ouders. Daarnaast komen er praktische bijeenkomsten gericht op ADHD, dyslexie, autisme en hoogbegaafdheid, maar ook bijvoorbeeld een opfriscursus voor opbrengstgericht werken in combinatie met Plan B2. Ook gaan we een online platform ontwikkelen waarop leerkrachten expertise en kennis kunnen delen.
“Ik heb veel kansen gekregen om mij te ontwikkelen en wil mijn kennis en ervaring graag dienstbaar maken aan de ontwikkeling van anderen.”
Medewerkers als rolmodel
Ambassadeurschap Onze ambitie is dat wij een aantrekkelijke werkgever zijn, met vitale, breed inzetbare medewerkers die werken vanuit passie en plezier. Onze medewerkers zijn ambassadeur en dragen bij aan aantrekkelijke scholen, waar leerlingen en ouders graag bij willen horen. Ambassadeurschap betekent dat je functioneert als een rolmodel die leerlingen helpt te leren, te communiceren en hun eigen geluk te organiseren. Een ambassadeur is er niet alleen voor de leerlingen, maar ook voor ouders en collega’s.
Om als ambassadeur te kunnen optreden is het belangrijk om te weten waar je aan toe bent. Daarom hebben we vorig jaar gekozen voor een nieuwe aanpak van de formatietoekenning, waardoor de scholen nu ruim voor de zomervakantie duidelijkheid hebben over hun formatie, aanzienlijk eerder dan in voorgaande jaren. Uitgangspunt is het werken vanuit vertrouwen!
‘Consent is een be vlogen organisatie, met bevlogen mensen die passie hebben voor hun vak.’
“Kijk om je heen. Zorg dat je fris blijft. Als je te lang op één plek zit loop je het gevaar dat je alles al een keer gezien hebt en in een negatieve spiraal terecht komt. Stap daar uit! Een nieuwe school geeft je een nieuwe, frisse kijk!” Volgend schooljaar starten we met een nieuw, positief mobiliteitsbeleid, waarmee we leerkrachten en andere medewerkers willen ‘verleiden’ om buiten de eigen muren te kijken. Ook gaan we onderzoeken - mede in het licht van de nieuwe cao - welke mogelijkheden er zijn om leerkrachten die dreigen vast te lopen te ondersteunen.
10
Impressie winterconferentie Werk doen dat bij je past Doe werk dat bij je past en je hoeft nooit meer te werken! Dat was de boodschap van Veroniek Kortink, Renate Klokman en Bea van Munster tijdens hun workshop op de Winterconferentie. Je krijgt daar namelijk ‘flow’ van. Flow (de theoreticus achter dit concept van mentale toestand heeft de onuitspreekbare naam Mihaly Csikszentmihalyi) is de juiste balans tussen het vinden van uitdaging in je werk en het aansluiten van je vaardigheden daarop. Een hoge mate van vaardigheden en een hoge mate van uitdaging zorgt voor veel flow. Mensen met flow, voelen zich aangetrokken tot een uitdagende visie, hebben een sterke wil dit te realiseren en hebben de behoefte om te leren wat hiervoor nodig is. Flow in je werk, hoe kun je dat bereiken? In de workshop werden de deelnemers door middel van het invullen van een vragenlijst uitgenodigd te zoeken naar de match tussen de eigen situatie, die van het team en die van Consent. Voor sommigen was de opdracht best confronterend. Hij liet zien dat het soms kan helpen om van school te wisselen om een situatie van flow te bereiken. Je kunt dan een ‘sprong’ maken van gemiddeld niveau naar hoog niveau. Het stimuleren van mobiliteit is een element van goed werkgeverschap. De workshop liet zien dat door alleen al eens wat zaken op papier te zetten, je gedachten een stuk inzichtelijker kunnen worden. De argumentenkaart kan helpen om eerlijk naar jezelf te kijken en goed na te denken over wat je wilt. De workshop maakte duidelijk dat mobiliteit een positieve impuls kan geven aan het organiseren van je eigen geluk.
“Bij ons zijn niet alleen de leerkrachten, maar ook leerlingen en oude rs ambassadeurs van de school.”
De parabel van de ideale school Op een dag kwamen de dieren uit het bos bijeen en zeiden: “We moeten een school stichten. Een school voor dieren om echt en volledig dier te kunnen worden.” Ze vroegen een klein groepje uit hun midden om een leerplan te maken voor de school. De commissie ging meteen aan het werk. Het konijn stond er op dat ‘hardlopen’ in het programma werd opgenomen. De torenvalk vond ‘kunstvliegen’ het belangrijkste. De karper maakte duidelijk dat ‘geruisloos zwemmen’ erbij moest en de eekhoorn maakte zich sterk voor het onderdeel ‘klimmen tegen kaarsrechte stammen van torenhoge bomen’. En zo geschiedde. De school werd opengesteld. De schoolleiding zei dat de dieren zich
Stichting Conse nt Postbus 40042 7504 RA Ensched e M.H. Tromplaan 47 7413 AB Ensched e Telefoon 053 488 4444 www.consent en - schede.nl
in alle vakken moesten bekwamen om echt dier te kunnen zijn. Toen ging er iets verschrikkelijk fout. Het konijntje was wereldkampioen hardlopen. Geen dier kon zo snel wegsprinten en haken slaan als hij. De schoolleiding vond dat het voor het konijntje belangrijk was, voor lichaam en geest, dat hij zich ook bekwaamde in het vliegen. Men zette het konijntje op een hoge tak en zei: “Toon ons je vliegkunsten.” Het arme dier sprong, tuimelde naar beneden, brak een achterpoot en kreeg tijdens het vallen een gat in z’n hoofd. Zo kwam het dat
Colofon Coördinatie en realisatie
Illustraties
Stichting Consent
Frank Brenneisen
BG Communicatieprojecten, Enschede
Vormgeving en opmaak Beeldmateriaal
Digidee, Enschede
Stichting Consent Marty van Dijken Fotografie, Enschede
Redactie Stichting Consent
Tekst Jan de Jonge
Consent vormt de basis voor een goede toekomst
hij voor het hardlopen toch niet meer dan een 6 kreeg in plaats van een 10. Maar voor vliegen kreeg hij een 3 in plaats van een 1, want hij had het toch maar geprobeerd. De schoolleiding was zeer tevreden. Met open mond zagen de dieren hoe de torenvalk - tijdens de opwarming - zijn acrobatische kunsten in de lucht vertoonde. Toch merkte de schoolleiding, dat het voor een valk van grote waarde was als hij, net als het konijn, holen kon graven in de grond. De valk deed nu zijn uiterste best, brak jammer genoeg zijn snavel en kneusde zijn vleugels. Waardoor hij nauwelijks nog kon vliegen en in plaats van een 10 met een 5 eindigde. Maar op holen graven haalde hij een 4 in plaats van een 1. En evenzo verging het alle andere dieren.En wie haalde ten slotte de beste cijfers? Dat was de hersenloze kwal, die zwibbelend en zwabbelend alle proeven redelijk wist te doorstaan. Haar botten breken kon zij niet - ze had er immers geen. En zo werd zij, zwibbel de zwabbel tot het beste dier van de klas uitgeroepen.
