Congresstukken. Beschrijvingsbrief Congres zaterdag 29 januari 2011 Oosterpoort, Groningen

Congresstukken Beschrijvingsbrief Congres zaterdag 29 januari 2011 Oosterpoort, Groningen

2

Inhoud

Aanbiedingsbrief

5

Congresagenda

7

Van het presidium

9

Beleidsverslag van de PvdA 2008-2009

15

Beleidsverslag PES congres delegatie

42

Congresbesluit 1: plan van aanpak herziening statuten en reglementen

46

Congresbesluit 2: statutenwijziging statutenwijziging samenstelling Adviesraad Verenigingszaken en Politieke Ledenraad

48

Verkiezing van de PES congres delegatie

50

Verkiezing nieuwe leden van het presidium

51

Verslag van de adviescommissie kandidaatstelling Eerste Kamer

53

Kandidatenlijst van de Eerste Kamer

55

Gegevens kandidaten Eerste Kamer

56

3

4

Amsterdam, 8 december 2010 Beste partijgenoten, Namens het Partijbestuur bied ik u de beschrijvingsbrief voor het partijcongres op zaterdag 29 januari 2011 aan. Het wordt een belangrijk congres. Het congres geldt als de opmaat voor de verkiezingen van de Provinciale Staten op 2 maart aanstaande. Tijdens het congres blikken we vooruit op de verkiezingen en stellen we de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer vast. Ook zullen we in ons wandelgangenprogramma u op diverse onderwerpen om uw inbreng vragen. Na het nemen van deze belangrijke stappen kunnen we op naar 2 maart. Op deze dag zal worden bepaald op welke manier we in de provincie de grote uitdagingen van de komende jaren het hoofd zullen gaan bieden. Met de miljardenbezuinigingen in het vooruitzicht, is het van het allergrootste belang dat we dit zo eerlijk mogelijk doen. Daarnaast zal de verkiezingsdag in het teken staan van de verkiezingen voor de Eerste Kamer, die indirect door de Provinciale Staten worden verkozen. We zullen er alles aan doen om het kabinet Rutte ervan te weerhouden een meerderheid in de Eerste Kamer te bemachtigen. We zullen ook in de Eerste Kamer laten zien dat het eerlijker moet. Dat de rekening van de crisis niet door gewone gezinnen met kinderen, leraren en politieagenten betaald moet worden. Voor de volgorde van de behandeling van de onderwerpen op het congres verwijs ik u graag naar de Agenda (blz. 7). Ook vraag ik uw speciale aandacht voor de mededelingen van het presidium. Het congres wordt gehouden in de Oosterpoort (Trompsingel 27) in Groningen. Het congres begint op zaterdagochtend om 10.30 uur. Er staat op 2 maart veel op het spel. Het Partijbestuur rekent daarom op uw komst. Want alleen samen kunnen we tot 2 maart campagnevoeren voor een Nederland waarin we de rekening eerlijk delen, een land waarin we banen scheppen in plaats van schrappen en een land waarin we met respect met elkaar omgaan. Hartelijke groeten, namens het Partijbestuur:

Lilianne Ploumen Voorzitter Partij van de Arbeid

5

6

Congresagenda Voor het congres van de Partij van de Arbeid te houden op zaterdag 29 januari 2011, in de Oosterpoort te Groningen

1.

Opening door Max van den Berg, Commissaris van de Koningin Provincie Groningen

2.

Vaststellen van de agenda en afhandelingvoorstel

3.

Van de orde en proefstemmingen

4. Bespreking beleidsverslag van de PvdA 2008-2009 en PES congres delegatie 5.

Toespraak Jelle Menges, voorzitter van de Jonge Socialisten

5.

Bespreking en goedkeuring plan van aanpak herziening statuten en reglementen

6. Vaststelling statutenwijziging samenstelling Adviesraad Verenigingszaken en Politieke Ledenraad 7.

Toespraak partijvoorzitter Lilianne Ploumen

8.

Verkiezing van de PES congres delegatie Afscheid en dank vertrekkende leden PES congres delegatie

9. Verkiezing nieuwe leden van het presidium Afscheid en dank vertrekkende leden presidium 10. Vaststelling kandidatenlijst van de Eerste Kamer 11. Toespraak lijsttrekker Eerste Kamer 12. Programmaonderdeel ten behoeve van de verkiezingen voor de Provinciale Staten op 2 maart 2011 13. Politieke actualiteit / moties 14. Speech Job Cohen

7

8

Van het presidium

1.

Welkom op het PvdA-congres in Groningen Het congres wordt gehouden op zaterdag 29 januari 2011 in de Oosterpoort van Groningen; Trompsingel 27, 9724 DA Groningen. Aanvang: 10:30 uur. De deuren zijn open vanaf 09.30 uur. Het congres staat in het teken van de Provinciale Statenverkiezingen op 2 maart 2011. Tijdens dit congres zal de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer worden vastgesteld.

2.

Routebeschrijving De Oosterpoort is gelegen op 10 minuten loopafstand van het Centraal Station van Groningen. Bij het verlaten van het station gaat u rechtsaf (langs het water). U ziet De Oosterpoort aan uw rechterhand Komt u met de auto? Zie hier de routebeschrijving: Vanuit de richting Leeuwarden/Heerenveen (A7, E22) Bij binnenkomst Groningen bij het Julianaplein rechtdoor. Tweede afslag rechts, richting Centrum /Hoogezand. *Volg de borden richting de Oosterpoort (de wijk). U ziet De Oosterpoort (en daarnaast de parkeergarage) na 200 meter aan uw linkerhand. Vanuit de richting Assen/Zwolle (A28, E232) Binnenkomst Groningen via Julianaweg, eerste stoplichten (Julianaplein) rechtsaf, richting Centrum /Hoogezand. Vervolgens zie boven*. Vanuit de richting Hoogezand/Winschoten (A7, E22); Binnenkomst Groningen via Europaweg, ga richting Groningen en volg daarna de borden de Oosterpoort (de wijk). Vervolgens zie boven*. Parkeren en uitrijkaarten Bij een bezoek aan De Oosterpoort kunt u uw auto parkeren in de parkeergarage naast De Oosterpoort (let op beperkte capaciteit!) en de garage aan de Rademarkt. Uitrijkaarten voor parkeergarage De Oosterpoort kosten € 6 en zijn verkrijgbaar aan de buffetten en in het Café. De garage sluit gelijktijdig met De Oosterpoort.

3.

Aankomst bij de ontvangsthal van de Oosterpoort Bij de hoofdingang van de Oosterpoort wordt u vanaf 09.30 uur welkom geheten door onze medewerkers. Wij adviseren u om bij binnenkomst al een lunchbon aan te schaffen. Dat bespaart u onnodig wachten bij aanvang van de lunch.

4.

In ontvangst nemen van de congresmaterialen door de afgevaardigde Vanaf 09.30 uur kunt u terecht bij de diverse balies. Afgevaardigden melden zich bij de afgevaardigden balie. De namen van de gewesten staan duidelijk aangegeven. Bij de balie van uw gewest overhandigt u als afgevaardigde aan de medewerker de geloofsbrief (wordt 2 weken voor het congres apart gestuurd naar de afgevaardigden), waarna u een congresenvelop ontvangt, bevattende: - Gekleurde stemkaart - Stemsleutel ten behoeve van elektronische stemmingen - Stembriefjes - Sprekersbriefjes - Badge

9

Afgevaardigden: Wanneer uw afdeling recht heeft op méér dan één afgevaardigde, ontvangt de afgevaardigde die zich het eerst meldt een envelop met daarin tevens de stemmaterialen voor de andere afgevaardigde(n). Deze afgevaardigde wordt verzocht de stemmaterialen gelijkelijk over hen te verdelen. De tweede en volgende afgevaardigde(n) ontvangt/ontvangen na overhandiging van hun geloofsbrief wél een uitdeelenvelop, maar deze bevat alleen een badge en sprekersbriefjes. Gelieve de badge duidelijk zichtbaar te dragen. Op die manier krijgt u ongehinderd toegang tot uw plaats in de zaal. Plaatsvervangend afgevaardigden dienen zich te melden bij de balie voor plaatsvervangend afgevaardigden, alwaar zij na overhandiging van de op hun naam gestelde verklaring een badge krijgen uitgereikt. Attentie: De stemmaterialen worden uitgereikt aan de afgevaardigde ná overhandiging van de geloofsbrief. De status van plaatsvervangend afgevaardigde is die van plaatsvervanger. Een plaatsvervangend afgevaardigde kan pas de functie van afgevaardigde bekleden indien de afgevaardigde vóór vertrek van huis diens geloofsbrief aan hem/haar heeft overhandigd, of indien de afgevaardigde tijdens het congres zijn stemmaterialen en badge aan hem/haar heeft overhandigd. In het laatste geval bekleedt de (oorspronkelijke) afgevaardigde op dat moment de functie van plaatsvervangend afgevaardigde. Maak voor de overdracht van de stemmaterialen en badge onderling goede afspraken, zeker indien er tussentijds van functie wordt gewisseld. De stemmaterialen en badge worden éénmalig verstrekt. Dat betekent dat bij verlies van een of meer onderdelen van de uitdeelenvelop geen nieuw stemmateriaal of badge wordt verstrekt. In het geval u materiaal bent verloren kunt u voor alle zekerheid bij de Informatiebalie navragen of het verlorene misschien daar is afgegeven. Leden: alle leden die zich tijdig hebben aangemeld krijgen een toegangskaart thuis gestuurd. Deze dient u mee te nemen naar het congres. Leden dienen zich te melden bij de leden balie. Op vertoon van uw toegangskaart krijgt u een stemkaart uitgereikt. Uw stemkaart geeft u toegang tot de zaal. Leden die zich niet hebben aangemeld worden gecontroleerd op het hebben van ledenrechten. Dat kan soms rijen wachtenden veroorzaken. Na controle krijgen ze een stemkaart uitgereikt en toegang tot de zaal. Genodigden: alle genodigden kunnen zich melden bij de genodigden balie. Naar gelang uw functie in de partij ontvangt u een envelop met bescheiden voor het congres.

5.

Toegang tot de zaal Voor de afgevaardigden zijn plaatsen in de zaal gereserveerd, evenals voor Kandidaat Eerste Kamerleden, het partijbestuur, kandidaat presidiumleden, PES congresdelegatie, genodigden en buitenlandse gasten. Plaatsvervangende afgevaardigden en leden dienen op de overige plaatsen te zitten. De afgevaardigden worden verzocht om op de voor hen gereserveerde plaatsen zitting te nemen vanwege het uitdelen van de mobiele stemkastjes. Wij verzoeken iedereen die het congres niet actief volgt om in de foyer plaats te nemen. Datzelfde geldt voor aanwezigen die overleg willen voeren.

6.

Vergaderorde De congreszittingen worden voorgezeten door de leden van het congrespresidium. Tijdens dit congres zijn dat: Rob Beek, Nina Tellegen, Bert Blase, James van Lidth de Jeude, Marnix Norder en Petra Reijntjes. Onder hun leiding vindt debat en besluitvorming plaats.

7.

Agenda De conceptagenda van het congres vindt u in deze beschrijvingsbrief. De tijdstippen waarop de sprekersbriefjes moeten zijn ingediend worden met regelmaat geprojecteerd op het scherm. Mocht u bij een agendapunt het woord willen voeren, vul dan tijdig een sprekersbriefje in en lever deze in bij het congrespresidium op het podium.

10

8.

Spreek- en stemrecht Leden van het partijbestuur hebben spreekrecht en stemrecht op het congres. Het partijbestuur als geheel heeft recht op het indienen van moties en amendementen. Afgevaardigden uit afdelingen hebben spreekrecht, stemrecht en recht op het indienen van moties en amendementen op het congres. Afgevaardigden uit door het partijbestuur erkende groepen en netwerken hebben spreekrecht en recht op het indienen van moties en amendementen op het congres. Afgevaardigden uit door het partijbestuur erkende groepen en netwerken hebben geen stemrecht. Individuele leden hebben spreekrecht en stemrecht bij inhoudelijke onderwerpen. Het presidium kent dit spreekrecht toe binnen de marges van de redelijkheid. Individuele leden hebben geen spreekrecht en stemrecht bij stemmingen over personen. Individuele leden hebben ook geen recht op het indienen van moties en amendementen. Leden van de fracties van de Staten-Generaal, de PvdA- leden in het Europees Parlement, de PvdA bewindspersonen, de PES-congresdelegatie, de leden van het Politiek Ledenraad, leden van het presidium en de leden van de Adviesraad Verenigingszaken hebben spreekrecht en nemen deel aan de vergadering met adviserende stem.

9.

Vaststelling kandidatenlijst Eerste Kamer De vaststelling van de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer gebeurt conform artikel 1 lid 7 van het huishoudelijk reglement, luidende: ‘De vaststelling van de kandidatenlijst voor een vertegenwoordigend lichaam geschiedt door stemming per plaats, te beginnen bij de eerste plaats op de lijst met inachtneming van de bepalingen inzake de uitslag van een ledenraadpleging. Voor een plaats zijn kandidaat degene die op de ontwerplijst voor deze plaats wordt voorgesteld en degenen die ter vergadering als tegenkandidaten worden voorgesteld. Tegenkandidaten kunnen zijn diegenen die op de ontwerplijst op een lagere plaats zijn voorgesteld, dan wel kandidaten die vermeld staan op de alfabetische lijst van nietgeplaatsten. Indien geen tegenkandidaten gesteld worden, wordt de voor die plaats voorgestelde kandidaat bij acclamatie verkozen verklaard, zonder dat stemming kan worden verlangd. Bij twee of meer kandidaten voor één plaats vindt elektronische stemming plaats. Wanneer in de eerste ronde geen van de kandidaten meer dan 50% van de geldig uitgebrachte stemmen heeft behaald vindt herstemming plaats tussen de twee kandidaten die de meeste stemmen op zich hebben verzameld. Bij herstemming geldt dat de kandidaat die een eenvoudige meerderheid heeft behaald (meer dan 50%, waarbij blanco stemmen niet meetellen) is verkozen. Wanneer in de herstemming de stemmen staken, beslist het lot. Indien een tegenkandidaat verkozen wordt verklaard, schuiven de voor de betrokken plaats op de ontwerplijst voorgestelde kandidaat en de daarop volgende kandidaten op naar de telkens volgende lagere plaats op de ontwerplijst. Kandidaten kunnen zich niet zelf tijdens het congres aan de vergadering presenteren. Kandidaten mogen wel voor aanvang van het congres en in de wandelgangen zichzelf promoten. Indien u een kandidaat inzet tegenover een andere kandidaat dan gaat het presidium er van uit dat de betreffende kandidaat hiervan op de hoogte is en hiermee instemt.

10.

Sprekersbriefjes Om te kunnen deelnemen aan het debat over een bepaald onderwerp verzoeken wij alle afgevaardigden om tijdig een sprekersbriefje in te vullen en te deponeren in het daarvoor bestemde bakje op het podium. Vul het sprekersbriefje s.v.p. zo volledig mogelijk in. Dus vermeld duidelijk het agendanummer, het nummer van het amendement en de bladzijde van de congresbundel. Zo kunnen we zorgen dat sprekers over hetzelfde onderwerp ook zoveel mogelijk na elkaar kunnen spreken. Leden hebben geen sprekersbriefje nodig. Nadat de afgevaardigden aan het woord zijn geweest zal het presidium de leden de mogelijkheid geven om te spreken. Leden die het woord willen voeren worden verzocht zich tijdig naar het podium te begeven. Het presidium heeft de bevoegdheid vanwege de vergaderorde om indien nodig het aantal sprekers te beperken als mede de spreektijd te bekorten.

11

11.

Afgevaardigden en leden in discussie met partijbestuur De debatten worden gevoerd aan de discussietafel (trapezium) en vinden plaats onder leiding van het presidium. Wanneer het desbetreffende onderwerp aan de orde is, worden de afgevaardigden door een lid van het presidium aan de hand van de ingediende sprekersbriefjes opgeroepen om naar de discussietafel te komen en daar het woord te voeren. Bijdragen moeten kort en bondig zijn. Vermeld duidelijk over welk onderwerp het gaat en vermeld direct bij de start van uw betoog het betreffende bladzijde in de beschrijvingsbrief of het nummer van de motie. Een goede bijdrage aan de discussie is: - Een concrete vraag aan het partijbestuur of het presidium. - Een oproep richting het partijbestuur en/of fracties. - Het geven van een puntige toelichting, verduidelijking van een motie - Het geven van puntig commentaar op een voorstel van het partijbestuur. - Een stemadvies over een motie aan het congres. - Het positief aanbevelen van een kandidaat bij de behandeling van de kandidatenlijst. Géén goede bijdrage aan de discussie is: - Het aansnijden van niet ter zake doende of niet geagendeerde onderwerpen. - Een uitweiding over persoonlijke ervaringen. - Een oproep richting het kabinet of richting andere partijen dan de PvdA. - Het vallen in herhalingen of het herhalen van eerdere sprekers. - Het negatief afzetten tegen kandidaten op de kandidatenlijst. Het presidium heeft de mogelijkheid u te wijzen op de beschikbare tijd en kan indien nodig uw bijdrage afbreken. Wees daarom vooral to the point en houd het kort. Geef direct de kern van de boodschap en uw aanbeveling voor de stemming. Vervolgens is het de beurt aan het partijbestuur om te reageren. Zij zullen trachten zo veel mogelijk in te gaan op alle bijdragen van de afgevaardigden en de leden. Daarna volgt stemming over het behandelde gedeelte.

12.

Moties 1. Er zijn bij het partijbestuur 2 reguliere moties ingediend. Deze worden op het congres aan de orde gesteld. 2. Actuele moties dienen betrekking te hebben op politiek relevante gebeurtenissen en kunnen tot maandag 24 januari via het online amendeer systeem ingeleverd worden. Deze moties met het preadvies van het partijbestuur worden samen met de 2 reguliere moties voor aanvang van het congres uitgedeeld. 3. Politiek relevante gebeurtenissen die plaatsvinden vanaf maandag 24 uur kunnen ook aanleiding zijn om een actuele motie in te dienen. Deze moties kunnen op de congresdag zelf bij het presidium worden ingediend. Deze moties dienen ondertekend te zijn door vijf congresafgevaardigden. Het indienen van deze moties kan tot zaterdag 29 januari 11.00 uur. 4. Het presidium besluit over toelating van ingediende moties tot de agenda. De congresorganisatie zal zorgen voor vermenigvuldiging en verspreiding in de zaal. Probeert u alstublieft hen te helpen door indien u nog moties gaat indienen deze van te voren aan te kondigen en deze digitaal (op CD-rom, e-mail [email protected] of USBstick) aan te leveren.

13.

De stemprocedure Tijdens het congres zullen diverse stemmingen plaatsvinden. Stemmingen vinden plaats bij handopsteken, tenzij de stemming personen of persoonlijke belangen betreft, in welk geval geheime stemming plaatsvindt langs elektronische weg. Het presidium kan ook in andere gevallen elektronische stemming doen plaatsvinden, bijvoorbeeld als niet duidelijk

12

is wat de uitslag van de stemming is. Tenzij de reglementen anders bepalen, beslist de eenvoudige meerderheid (meer dan 50%) van de geldig uitgebrachte stemmen; blanco stemmen tellen niet mee. Indien bij stemming over zaken de stemmen staken, wordt het voorstel verworpen. Stemmen door afgevaardigden: Het aantal stemmen van een afdeling hangt af van het aantal leden van een afdeling. Afdelingen hebben per 500 leden 1 afgevaardigde. Per 50 leden hebben afdelingen een stemwaarde van één. Dat betekent dat als iedere afdeling komt opdagen we op het congres ongeveer 1100 stemmen te verdelen hebben. Een afdeling als Nijmegen, met 600 leden heeft dus 2 afgevaardigden en 12 stemmen. De stemmen van de afgevaardigden tellen voor 75% mee van het totaal aantal stemmen. Stemmen door leden: Leden stemmen mee over de inhoudelijke onderwerpen. (Bij het vaststellen van de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer hebben leden géén stem- en spreekrecht). Bij de behandeling van de moties hebben de leden wel stemrecht. Alle leden hebben een stemwaarde één. De stemmen van de leden tellen in totaal voor 25% van het totaal aantal stemmen mee. Er zijn drie manieren waarop de stemming kan plaatsvinden. 1. Stemmen door handopsteken met stemkaart Daar waar het niet om personen gaat vindt het stemmen plaats door het opsteken van de gekleurde stemkaarten (we noemen dat stemmen door handopsteken). De afgevaardigden vinden die gekleurde kaart in hun congresenvelop. De kleur hangt af van het aantal leden dat de afdeling telt. Er zijn drie kleuren: geel (voor de kleine afdelingen), groen (voor de middelgrote afdelingen) en oranje (voor de grote afdelingen). Leden met ledenrechten zijn allemaal in bezit van een blauwe stemkaart waarmee ze kunnen stemmen. In de meeste gevallen zullen we bij stemming door handopsteken vaak direct zien hoe de stemverhoudingen liggen en of een besluit al dan niet wordt aangenomen. 2. Combinatie van elektronisch stemmen en handopsteken Indien de uitslag niet eenduidig is vast te stellen wordt aan de afgevaardigden gevraagd om te stemmen met stemkastje en zullen de stemmen van de gewone leden per vak worden geteld. Ten behoeve van de elektronische stemming bevindt zich in de uitdeelenvelop van de afgevaardigden een “stemsleutel”. Deze stemsleutel dient in het stemkastje te worden gestoken. De stemsleutels vertegenwoordigen het exacte aantal stemmen van de afdelingen. Op basis van de stemming met het stemkastje en het optellen van de stemmen van de leden wordt de uitslag van de stemming bepaald. 3. Elektronisch stemmen over de kandidatenlijst Tijdens het congres vinden stemmingen over personen plaats (verkiezing kandidaten Eerste Kamer, presidium en PES congresdelegatie). Aan deze stemmingen kunnen alleen afgevaardigden meedoen. Indien bij de behandeling van de kandidatenlijst Eerste Kamer wordt verzocht om stemming vindt een elektronische stemming plaats. De afgevaardigden dienen hiervoor gebruik te maken van het stemkastje. Bij twee of meer kandidaten voor één plaats vindt elektronische stemming plaats. Wanneer in de eerste ronde geen van de kandidaten meer dan 50% van de geldig uitgebrachte stemmen heeft behaald, vindt herstemming plaats tussen de twee kandidaten die de meeste stemmen hebben verzameld. Bij herstemming geldt dat de kandidaat die een eenvoudige meerderheid heeft behaald (meer dan 50%, waarbij blanco stemmen niet meetellen) is verkozen. Wanneer in de herstemming de stemmen staken, beslist het lot. Uw stemsleutel en stemkaart is van cruciale waarde. Als u de zaal verlaat moet u deze altijd meenemen! Laat geen stemsleutels en –kaarten slingeren! Gelieve de stemsleutel en het kastje zaterdag ná sluiting van het congres in te leveren!! De stemmaterialen en badge worden éénmalig verstrekt. Dat betekent dat bij verlies van een of meer onderdelen van de

13

uitdeelenvelop er geen nieuw stemmateriaal of badge wordt verstrekt. De kosten van het verlies van een stemkastje bedragen 250 euro. De kosten bij verlies van een stemsleutel zijn 5 euro.

14.

Wandelgangenprogramma In de wandelgangen van het congres vindt een uitleg plaats voor nieuwe leden over het congres en zijn diverse groepen en netwerken die zich presenteren. In de PvdA winkel kunt u campagne materiaal en literatuur aanschaffen. Daarnaast vindt er een uitgebreid inhoudelijk wandelgangen programma plaats. Dit programma is toegankelijk voor alle bezoekers van het congres. Het actuele wandelprogramma staat in zijn geheel afgedrukt in de congreskrant. Wij adviseren dit programma van harte aan!

15.

Eten en drinken Rond 12.45 uur wordt het congres geschorst voor de lunchpauze. De lunchkosten bedragen 7,50 euro. Voor de lunch heeft u een lunchbon nodig. Wij adviseren u deze bon vóór aanvang van het congres te kopen zodat u niet in de rij hoeft te staan als de lunch begint. De lunchbonnen zijn op diverse punten te verkrijgen. Koffie en thee is gedurende de hele dag gratis te verkrijgen. De overige consumpties moeten contant worden afgerekend. Na afloop van het congres biedt het partijbestuur alle aanwezigen een drankje aan.

16.

Roken Roken is nergens in het gebouw toegestaan.

17.

Mobiele telefoontjes In deze tijd van mobiele telecommunicatie gaan wij er vanuit dat u mobiel bereikbaar wilt zijn. Wel een dringend verzoek aan de bezitters van een mobiele telefoon: schakel in de zaal het geluid s.v.p. uit. Het presidium vertrouwt erop u met deze informatie van dienst te zijn en wenst u een goed congres.

Het presidium

14

Beleidsverslag van de PvdA 2008-2009

1.

Het partijbestuur 2008 Het congres van 6 oktober 2007 koos de volgende personen in een nieuw partijbestuur: Lilianne Ploumen Partijvoorzitter Jan Hamming Vice-voorzitter Marije Laffeber Internationaal secretaris Bouke Arends Penningmeester Siepie de Jong Partijbestuurslid Keklik Yucel Partijbestuurslid Marja Bijl Partijbestuurslid Piet Bijl Partijbestuurslid Anja van Gorsel Partijbestuurslid Nora Kasrioui Partijbestuurslid Guido Reehuis Partijbestuurslid (tot mei 2009) Vanaf januari 2008 werd Jacques Tichelaar wegens ziekte vervangen door Mariëtte Hamer. Vanaf april 2008 volgde zij hem officieel op Samenstelling 2009 Het partijbestuur is van samenstelling gewijzigd op het congres van 12 december 2009. Vanaf 12 december 2009 bestond het bestuur uit de volgende leden: Lilianne Ploumen Bert Otten Marije Laffeber Bouke Arends Marja Bijl Gaby van den Biggelaar Johanna Haanstra Dig Istha Fouad Sidali Mohammed Essafi Marco Florijn Adviserende leden: Mariëtte Hamer Han Noten Thijs Berman Monika Sie Sven Stevenson

1.1

Partijvoorzitter Vice voorzitter Internationaal secretaris Penningmeester Partijbestuurslid Partijbestuurslid Partijbestuurslid Partijbestuurslid Partijbestuurslid Partijbestuurslid Partijbestuurslid

Fractievoorzitter Tweede Kamer Fractievoorzitter Eerste Kamer Delegatieleider Nederlandse leden in de socialistische fractie in het Europees Parlement Directeur Wiardi Beckman Stichting Voorzitter Jonge Socialisten (na juni 2009 Mohammed Mohandis)

Werkplan PB 2007 - 2009 In het werkplan van het partijbestuur stond het versterken van de inhoudelijke koers van de partij centraal. Met Vreeman was het PB van mening dat de koppeling tussen beginselen en beleid aandacht verdient. Het partijbestuur wilde de inhoudelijke koers van onze beweging verstevigen op basis van onze beginselen. Want onze samenleving, en daarmee de sociaal-democratie, wordt geconfronteerd met actuele vraagstukken. Hoe vinden we de

15

juiste balans tussen flexibiliteit en zekerheid op de arbeidsmarkt? Hoe gaan we om met het integratiedebat op een wijze die recht doet aan de zorgen en behoeften van zowel oude als nieuwe Nederlanders? Hoe zorgen we voor toegankelijke, kwalitatief hoogwaardige en betaalbare publieke voorzieningen in de huidige tijd? Arbeid en participatie, integratie en onze publieke sector: drie thema’s waar dit Partijbestuur met de leden de koers inhoudelijk wilde verdiepen. Daarnaast ging het bestuur werk maken van onze partijorganisatie en ledendemocratie. Het Partijbestuur is er van overtuigd dat een consistente inhoudelijke koers slechts tot stand komt in een vitale partijorganisatie en partijdemocratie: inhoud door organisatie. Ze wilden maatwerk in de verhouding tussen centraal en decentraal, investeren in onze afdelingen, versterken de permanente campagne en verbeteren de scouting- en opleidingstrajecten van de partij. Verkiezingsprogramma’s worden niet langer geschreven in een half jaar maar via een continu proces. Ook wilde het bestuur de positie van de leden verstevigen. Het Partijbestuur wilde naast afvaardiging via afdeling naar congres onze groepen en netwerken een sterkere rol geven in onze partijdemocratie. We vormen het Politiek Forum om tot een Politieke Ledenraad en komen op het congres met plannen voor stem- en spreekrecht voor individuele leden op het congres náást de afgevaardigden. Daarnaast doet het Partijbestuur voorstellen met betrekking tot de bestuurstermijn en de rol van de voorzitter om ook op dit vlak de noodzakelijke verbeteringen aan te brengen. Kortom: het partijbestuur ging investeren in de energie en dynamiek in onze partij vanuit de overtuiging dat sociale verandering voortkomt uit beweging. Een beweging die een hernieuwde invulling geeft aan onze idealen. In de woorden van Felix Rottenberg: “De organisatie bepaalt straks de kwaliteit van het argument.” Een sterke en sociale PvdA ...is een partij met een sterk profiel en een heldere koers Mensen moeten op basis van onze beginselen weten waar wij voor staan. Dat vraagt om duidelijke, richtinggevende keuzes. Keuzes gemaakt op basis van stevige debatten in de partij die hun sluitstuk vinden in inhoudelijke congressen. Alleen zo bereiken we een krachtige koppeling van beginselen en beleid. Keuzes die vastgelegd worden in een helder programma. Een programma dat we niet eens in de 4 jaar schrijven maar dat we in een continu proces vorm geven door een permanente programmacommissie. ...is een partij waar de leden zich gehoord weten Leden maken de partij. De partijdemocratie is dan ook een groot goed. Leden horen inspraak te hebben via de congresafgevaardigden, een vitale adviesraad en een sterk politiek forum. Maar ook via directe inbreng. Door stem- en spreekrecht op het congres, via thematische werkgroepen en door discussie in de Rood en op de website. In een democratische ledenpartij hebben de leden meer inspraak en minder toespraak. ...is een partij met bloeiende afdelingen Afdelingen zijn de ruggengraat van onze partij. Onze ledendemocratie is mede afhankelijk van bloeiende afdelingen. En ook voor scouting en selectie van bestuurders en vertegenwoordigers en het voeren van sterke campagnes zijn vitale afdelingen essentieel. Dat vraagt om een gezonde relatie tussen de centrale en de decentrale organisatie inclusief de rol van de gewesten. In veel afdelingen is daarnaast het verloop van leden te groot. Er komen veel nieuwe leden bij maar tegelijkertijd vertrekken veel oude leden, en een deel van de nieuwe leden weten we niet duurzaam te verbinden aan onze partij. Dat vraagt om een gedegen visie op ledenwerving en behoud van leden. ...is een partij die haar idealen vol vertrouwen uitdraagt Wie vertrouwen wil winnen moet vertrouwen uitstralen. Op basis van een sterk profiel, een heldere koers en een krachtig programma moeten we dan ook een permanente campagne voeren in de wijken en de buurten. Aangestuurd door een stevige landelijke partijorganisatie met een heldere campagnestructuur.

16

…en is een partij die de beste volksvertegenwoordigers en bestuurders levert. Wie wil winnen moet ook scoren. En dat vraagt om het allerbeste team. Scouting en opleiding van toekomstige vertegenwoordigers en bestuurders moet dan ook een tweede natuur van de gehele partijorganisatie zijn. Weten waar de talenten zitten én kunnen putten uit een bron van kwaliteit en ervaring moet de solide basis zijn voor de kandidaatstelling van onze volksvertegenwoordigers.

1.2

Uitvoering commissie Vreeman Het partijbestuur is in 2008 doorgegaan met de uitvoering van de opdrachten van de Commissie Vreeman en de uitspraken van het Congres van oktober 2007. Ideeën voor een vereniging met méér inspraak en mínder toespraak, voor het voeren van een permanente campagne, voor scouting en opleiding en nog veel meer. Samen met de ledenwerkgroepen de Rooie Veren, de Commissie Meer Pit! en de Tweede Kamerfractie organiseerde het partijbestuur een rondgang door het land om met de leden van gedachten te wisselen over haar plannen. Na een plenaire introductie van de plannen van het bestuur door de partijvoorzitter viel het programma uiteen in drie ideeënronden: - Een Partij van de Inhoud: over de inhoudelijke koers van de partij en de door het Partijbestuur tot speerpunten aangewezen thema's arbeid, integratie en publieke sector. - Een Democratische Partij: over de partijdemocratie, stem en spreekrecht op het congres, een verstevigd Politiek Forum etc. - Een Partij voor de Mensen: over permanente campagne, scouting en opleiding en het versterken van het clubgevoel. De bijeenkomsten vonden plaats op de dagen, zondag 9 maart: Heerenveen, maandag 10 maart: Arnhem, woensdag 12 maart: Rotterdam, vrijdag 14 maart: Weert, zaterdag 15 maart

1.3

Congres Het congres is het hoogste orgaan binnen de partij. Het bestaat uit de afgevaardigden van de afdelingen en de leden van het partijbestuur. Het aantal afgevaardigden waarop de afdeling recht heeft, is gebaseerd op het aantal leden dat de afdeling telt. Het congres telt ruim 450 afgevaardigden. Het ledental is ook bepalend voor het aantal stemmen dat een afgevaardigde kan uitbrengen. Besluitvorming op het congres vindt plaats op basis van ´gewogen´ stemmen.

1.3.1

Congres vrijdag en zaterdag 13 en 14 juni 2008 te Breda Op dit congres stond de resolutie Arbeid en Participatie centraal en de invoering van meer democratie voor de leden. Het congres werd gehouden in het Chasse Theater te Breda. Gedurende het twee-daags congres werd een uitgebreid wandelgangenprogramma georganiseerd. Kern van de congresvoorstellen tot vernieuwing waren dat afdelingen nog steeds de ruggengraat van de samenleving zijn maar dat mensen die niet via de afdeling actief willen zijn nu ook inhoudelijk mee kunnen discussiëren en beslissen op het congres. Het voorstel om leden (beperkt) stemrecht te geven op het congres en de politieke Ledenraad werd aangenomen. Daarnaast werd het voorstel in plaats van het Politiek Forum een nieuwe Politieke Ledenraad op te richten met zwaarwegend advies aan de Tweede en Eerste kamerfractie aangenomen. Ook inspraak via de Adviesraad Verenigingszaken van de kleine afdelingen werd beter geregeld. Tot slot werd het partijbestuur effectiever en slagvaardiger nu zij 4 jaar zittingstermijn kreeg i.p.v 2 jaar. De resolutie Arbeid en participatie werd aangenomen. Arbeid was een van de thema's die in het rapport Vreeman was aangewezen voor verdere verdieping. Emancipatie en solidariteit waren, zijn en blijven tenslotte de rode draden van de sociaal-democratie. Arbeid is in veel opzichten de verbindende schakel. Kern van de resolutie is het aan het werk helpen en houden van iedereen die in staat is te werken. Een leven lang leren, een dynamische economie en niemand aan de kant zijn hierin kernbegrippen. Maar werken alleen is niet zaligmakend. Daarom roept de resolutie op ook oog te hebben voor de kwaliteit van

17

arbeid en het leven naast werk. De PvdA staat voor werk dat fatsoenlijk is georganiseerd. Ook staat de PvdA voor een minimum loon dat strikt gehandhaafd blijft, en aan de andere kant voor het hard aanpakken van excessieve zelfverrijking. Op het congres zijn 36 moties aangenomen. Een van de moties ging over de motie volgsysteem. Deze motie vroeg het bestuur om alle aangenomen moties te publiceren op het internet en aan te geven wat er met de moties is gedaan. De moties zijn te vinden op mijn.pvda Tijdens het PvdA congres in Breda organiseerde het Internationaal secretariaat op 14 juni een internationaal bezoekersprogramma voor vertegenwoordigers van zusterpartijen en buitenlandse ambassades. Naast briefings door Frans Timmermans en Marije Laffeber, konden de gasten het plenaire programma volgen door middel van een tolkenbureau, dat de simultane vertaling naar het Engels verzorgde. Ook was een Engelse versie van de resolutie arbeid beschikbaar voor de internationale gasten.

1.4

Politiek Forum vernieuwd naar Politieke Ledenraad Op het congres van juni 2008 is besloten om het Politiek Forum te vervangen door de Politieke Ledenraad.

1.4.1 Laatste Politiek Forum 2008 In april 2008 vond in de Jaarbeurs te Utrecht de laatste bijeenkomst onder de naam Politiek Forum plaats. Hierin stond het rapport van de commissie Dijsselbloem over onderwijsvernieuwing centraal. 1.4.2 Eerste Politieke Ledenraad Op 20 december 2008 vond de eerste Politieke Ledenraad plaats. Meer dan 250 partijgenoten kwamen bijeen om te discussiëren over het drugsbeleid, legde Mariëtte Hamer verantwoording af over de het parlementaire werk van de fractie, spraken de leden over de mondiale economische crisis en werd de uitslag bekend gemaakt van de ledenraadpleging voor de verkiezing van de lijsttrekker van Europa. Ook maakten mensen kennis met de net aangetreden minister van Wonen, Wijken en Integratie, Eberhard van der Laan. Nieuw aan de ledenraad is dat gewone leden ook spreek en stemrecht hebben naast de afgevaardigden. Veel leden maakten er gebruik van.

1.5

De adviesraad verenigingszaken De Adviesraad kwam in 2008 acht keer bijeen op de volgende data: 5 februari, 11 maart, 15 april, 20 mei, 1 juli, 23 september, 28 oktober en 9 december. De vergaderingen vinden plaats in de vergaderzaal op het partijbureau en stonden onder leiding van het presidium.

1.6

Presidium Op het congres van juni 2008 is er ook een nieuw presidium gekozen. Het presidium 2008 - 2010 bestaat uit negen leden, tweejaarlijks gekozen door het congres. De volgende leden werden gekozen: Rob Beek, Myriam Bergervoet, Tjeerd van Dekken, James Lidt van Jeude, Nina Tellegen, Petra Reijntjes, Bert Blase, Marnix Norder en Fleur Imming. Het presidium bereidt het traject naar het congres voor en leidt de discussies en de besluitvorming op het congres. Voorts is het presidium verantwoordelijk voor het leiden en modereren van de discussies in de Adviesraad Verenigingszaken en de Politieke Ledenraad. Vanwege het feit dat het presidium het orgaan is dat toeziet op een goede en transparante naleving van besluitvormingsprocessen binnen de partij, fungeert het ook als stembureau en stelt het de uitslag vast van ledenraadplegingen. In 2008 is er één ledenraadpleging uitgeschreven, te weten die over de verkiezing van de lijsttrekker van de Partij van de Arbeid voor de Europa. Deze ledenraadpleging duurde van 8 tot 19 december 2008. Op 20 december 2008 werd de uitslag van deze ledenraad-

18

pleging bekend gemaakt. Aan de ledenraadpleging deden mee: Hannah Belliot, Thijs Berman, Kris Douma en Jacques Monasch. Thijs Berman werd verkozen tot kandidaatlijsttrekker.

1.7

De beroepscommissie De beroepscommissie bestond in 2008 uit drie leden, te verkiezen door het congres voor een periode van vier jaar. Cathrijn Haubrich (voorzitter) Maarten Oosterhagen en Henk Peeters. Vervangende leden zijn Winnie Blok, Peter de Haan en Patricia Dijksteel. In de periode 2008 kreeg de beroepscommissie twee zaken voorgelegd, waarover zij een bindende uitspraak deed. Het betrof het door het partijbestuur geëiste aftreden van een afdelingsbestuur, hetgeen door de beroepscommissie werd teruggedraaid. De tweede zaak betrof het beroep tegen de uitslag van de ledenraadpleging. Dit beroep is op inhoudelijke gronden afgewezen (in 2009).

1.8

De Reglementencommissie 2008 De Reglementencommissie is een door het partijbestuur ingestelde commissie, die het partijbestuur gevraagd en ongevraagd adviseert over de statuten en reglementen van de PvdA. Leden van de Reglementencommissie waren: Arie de Jong (voorzitter), Jan Reerink, Judith de Jong en Aleid Wolfsen. Reglementencommissie heeft het partijbestuur in 2008 meermalen geadviseerd in de aanpassing en toepassing van de statuten en reglementen.

1.9

Adviescommissie kandidaatstelling Deze commissie had in 2008 als taak de opstelling van de ontwerpkandidatenlijsten voor de verkiezingen voor het Europees Parlement van 2009. Tot commissievoorzitter werd benoemd Jetta Klijnsma. Leden van de commissie waren: Anja van Gorsel, Guido Reehuis, Marije Laffeber, Hein Labruyere, Jacques Wallage en Hamit Karakus. Op 18 december 2008 volgde Jetta Klijnsma Ahmed Aboutaleb op als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Balkenende IV. Ze droeg het stokje over aan de vice-voorzitter van de commissie Anja van Gorsel.

1.10 1 mei viering 2008 In 2008 werd de jaarlijkse 1 mei viering Op de Paasheuvel gehouden. Op de plek waar de AJC vroeger haar hoogtijdagen had, kwamen honderden PvdA-ers bijeen. Mariëtte Hamer, Bert Koenders en Lilianne Ploumen hielden toespraken en reikten speldjes uit. 1.11

Ledenbijeenkomsten Arbeid en Participatie 2 t/m 6 juni Het congres van 13 en 14 juni 2008 stond geheel in het teken van arbeid. Ter voorbereiding op dit congres en de uitkomsten van de commissie Bakker organiseerde de PvdA drie landelijke bijeenkomsten over dit thema. Deze bijeenkomsten vonden plaats op maandag 2 juni, in Krommenie, woensdag 4 juni 2008 in Roermond en vrijdag 6 juni 2008 in Assen.

1.12

Scenariobijeenkomsten Arbeid 7 oktober t/m 28 oktober Het thema arbeid stond in 2008 bij het partijbestuur centraal. In het kader van het traject Arbeid werden drie landelijke bijeenkomsten georganiseerd met onder andere Mariëtte Hamer, Lilianne Ploumen, Jacques Tichelaar, Paul Kalma, Mei Li Vos en Jan Hamming. Deze bijeenkomsten vonden plaats in Haarlem op Datum: 7 oktober 2008, Eindhoven op 21 oktober 2008 en Groningen 28 oktober 2008. Tijdens deze bijeenkomsten werden diverse scenario’s besproken en werd een DVD vertoond. Deze scenario’s en DVD zijn ook naar alle afdelingen gestuurd.

1.13

Economendebat 3 december 2008 Het bestuur van de PvdA heeft in samenwerking met de PvdA fractie in de Tweede Kamer een speciale expert bijeenkomst georganiseerd over de Financiële Crisis. Deze bijeenkomst met Wouter Bos en Mariëtte Hamer vond plaats op woensdag 3 december in het gebouw van de oude Nutsspaarbank ‘Het Nutshuis’ in Den Haag. Doel van de bijeenkomst was om zoveel mogelijk economische kennis en deskundigheid bijeen te brengen om te discussiëren over de financiële crisis.

19

Experts op dit terrein konden op deze bijeenkomst hun advies geven over de toekomstige koers van de PvdA.

1.14

Den Uyllezing 15 december 2008 De Den Uyl-lezing in 2008 werd op 15 december gehouden door topeconoom Willem Buiter. In de lezing ‘Lessons from the global credit crisis for social democrats’ gaf hij een zeer gedetailleerde analyse over de kredietcrisis: waarom ging het mis en wat zijn de gevolgen? Als co-referent trad professor Arnoud Boot van de UvA op.

1.15

Partijgroepen en netwerken De PvdA kent het Homo-emancipatie netwerk; Landelijke Adviesgroep Ouderen (LAO); Landelijke werkgroep Milieu en Energie (LME); Werkgroep Patiënt Centraal (WPC); Juristennetwerk (JN); Vrouwen in de PvdA (VIP); Multi Etnisch Vrouwennetwerk (MEV). In 2008 kwamen er 2 nieuwe werkgroepen bij. Dat waren de werkgroep Handicap en Beleid en de Rode Ondernemers. Deze draaiden het jaar 2008 op proef. De diverse groepen en netwerken organiseren regelmatig activiteiten bestemd voor de leden van het netwerk/doelgroep en voor de partij. De groepen worden gevraagd om jaarlijks een jaarplanning in te dienen. Het jaarplan wordt getoetst door het bestuur. Zij krijgen voor hun activiteiten budget ter beschikking van het partijbestuur. Nieuwe groepen worden eerst voorgelegd aan de leden van de Adviesraad.

1.16

Ouderenbeurs 2008 Jaarlijks is de PvdA vertegenwoordigd op de ouderenbeurs. De landelijke Adviesgroep Ouderenbeleid heeft een adviserende en initiërende rol. In 2008 was de PvdA weer aanwezig met een grote stand op het maatschappelijk plein. Ook deed de partij mee aan de dagelijkse debatten. Met behulp van oude campagne posters werd een tentoonstelling ‘de PvdA door de jaren heen' georganiseerd.

2

Internationaal 2008 Op het internationale vlak speelt het Internationaal Secretariaat een belangrijke rol in het stimuleren van debat over buitenlands beleid in de partij evenals in de campagne voor het Europees Parlement en het te ontwikkelen programma en PES-manifest. In het traject naar de Europese verkiezingen wordt het Internationaal Secretariaat (IS) nauw betrokken. De PvdA is sinds 1946 lid van de Socialist International. De SI telt ruim 140 sociaal democratische, socialistische en labour lidpartijen in meer dan 100 landen. Belangrijk doel van de SI is het bevorderen van internationale solidariteit, het uitwisselen van informatie en het innemen van gezamenlijke politieke standpunten. Tijdens het SI congres in 2008 werd Jeltje van Nieuwenhoven herkozen als vice-voorzitter in het bestuur van de SI. Marije Laffeber werd in 2008 herbenoemd als lid van de ethische commissie van de SI. Partners van de SI zijn de Verenigde Naties en de International cooperation of Free Trade Unions. De internationaal secretaris onderhoudt de contacten met de SI en vertegenwoordigt de PvdA tijdens SIactiviteiten.

2.1

De SI

2.1.1

SI Presidium Jeltje van Nieuwenhoven, namens de PvdA gekozen als vice-voorzitter in het bestuur van Socialist International, woonde de SI presidium vergaderingen bij. De SI vice-voorzitter wordt bij haar werkzaamheden voor de SI ondersteund door het Internationaal secretariaat.

2.1.2 SI Council In 2008 organiseerde de SI eenmaal een algemene ledenvergadering (council), op 17 en 18 november in Puerto Vallarta, Mexico. Deze bijeenkomst had als centraal thema ‘een

20

wereldwijd sociaal-democratisch antwoord op de financiële crisis’, waarbij er met name aandacht was voor de effecten van de financiële crisis voor de derde wereld. Daarnaast werden tijdens deze council de voorzitters van SI werkgroepen benoemd. Namens de PvdA nam Marije Laffeber deel aan de council. 2.1.3 SI Congres Van 30 juni t/m 2 juli 2008 hield de SI haar 23e congres, in Athene, Griekenland. Aan het congres werd deelgenomen door 700 vertegenwoordigers van 150 lidpartijen. Tijdens dit congres werden 4 thematische resoluties besproken en aangenomen. De resolutie over klimaat en duurzame ontwikkeling, een initiatief van Ricardo Lagos (voormalig president van Chili en speciale gezant van de VN Secretaris Generaal voor klimaatverandering) en Goran Persson (voormalig minister-president van Zweden); de resolutie ‘naar vrede en veiligheid in conflictgebieden’, besproken in aanwezigheid van onder meer Mahmoud Abbas (president van de Palestijnse autoriteit, Fatah), Ehud Barak (minister defensie, Labour Party), Yossi Beilin (Meretz-Yachad), Jalal Talibani (president van Irak, PUK) en Walid Jumblatt (partijleider PSP Libanon); de resolutie over ‘de wereldeconomie en de voedselcrisis’; en de resolutie over migratie. Tijdens het congres werden verkiezingen gehouden voor het SI bestuur (presidium). De PvdA delegatie naar het SI congres bestond uit: Jeltje van Nieuwenhoven, Lilianne Ploumen, Marije Laffeber en Zita Schellekens. Tijdens het congres werd, mede op initiatief van PvdA- Internationaal Secretaris Marije Laffeber, besloten de Zimbabwaanse politieke partij Movement for Democratic Change (MDC) van oppositieleider Morgan Tsvangirai, volwaardig lid te maken van de SI. 2.1.4 SI Migration commitee Van 2 tot 4 juni 2008 vergaderde de SI migratie commissie. Tijdens deze bijeenkomst in Los Angeles lag de inhoudelijke focus met name op de migratie van arbeiderskrachten. Marije Laffeber nam deel aan deze bijeenkomst. De commissie schreef een concept resolutie waarin ook de uitkomsten en aanbevelingen van deze bijeenkomst zijn verwerkt. Deze migratieresolutie werd drie weken later door het SI congres in Athene aangenomen. 2.1.5

SI Ethics committee Tijdens het SI congres in 2003 werd een gedragscode voor lidpartijen aangenomen, de ethical charter. Hieruit voortvloeiend is in 2004 de SI ethics committee ingesteld, die zich onder meer richt op de invoering van de gedragscode en op de beoordeling van de lidmaatschapsaanvragen van nieuwe partijen en de wijziging van lidmaatschapsstatus van bestaande SI lidpartijen. Deze commissie bestaat uit 15 leden. Marije Laffeber is lid van het ethics committee. Deze commissie kwam in 2008 voorafgaand aan het congres in Athene bijeen. In 2008 werd Marije Laffeber herkozen als lid van het ethics committee.

2.1.6 Socialist International Women (SIW) Op 27 en 28 juni 2008 werd het 19e congres van Socialist International Women gehouden in Athene. Het centrale thema tijdens dit congres: ‘vrouwenrechten zijn mensenrechten’. Tijdens deze tweedaagse bijeenkomst werd een resolutie aangenomen, waarin onder meer aandacht was voor de gelijke toegang van vrouwen en mannen tot de politiek en de gelijke beloning van mannen en vrouwen voor het verrichten van hetzelfde werk. Ook was er ruime aandacht voor de interne hervormingsagenda van SIW en werden bestuursverkiezingen gehouden. PvdA-er Marlène Haas werd herkozen als Secretaris Generaal van SIW. De PvdA delegatie naar het SIW congres bestond uit: Jeltje van Nieuwenhoven, Marije Laffeber en Janna Besamusca.

2.2

Partij van Europese Socialisten (PES) De Partij van Europese Socialisten (PES) is de Europese samenwerkingsorganisatie van sociaaldemocratische en labour partijen, die momenteel 33 lidpartijen telt in de EU en aangrenzende landen als Noorwegen. Marije Laffeber is namens de PvdA lid van de PES presidency (PES hoofdbestuur). De PvdA is op verschillende manieren betrokken bij het inhoudelijke debat binnen de PES. De coördinatie van zowel de inhoudelijke, als ook de organisatorische voorbereiding van deelname aan PES activiteiten ligt bij de Internationaal secretaris. In 2008 lag het inhoudelijke zwaartepunt binnen de PES vooral op de opstelling

21

van het PES programma voor de Europese verkiezingen en op het debat over de wereldwijde financiële crisis. 2.2.1 PES-Presidium Alle PES lidpartijen hebben een vertegenwoordiger in de PES presidency (PES hoofdbestuur). De PES presidency vergaderde in Brussel op 14 februari, 25 juni, 16 oktober en voorafgaand aan de council in Madrid op 30 november. Internationaal secretaris en PES bestuurslid Marije Laffeber nam deel aan alle vergaderingen. 2.2.2 PES-Coördinatie Eens in de twee maanden organiseert de PES haar coördinatiebijeenkomst in Brussel. Tijdens deze bijeenkomsten worden organisatorische zaken afgestemd en wordt de PES Presidency agenda voorbereid. Het Internationaal secretariaat vertegenwoordigde de PvdA tijdens alle coördinatie overleggen in 2008. 2.2.3 PES Prime ministers en PES leaders meetings De PES organiseerde in 2008 een aantal bijeenkomsten voorafgaand aan Europese Toppen, speciaal bedoeld voor minister-presidenten en vice-premiers van sociaaldemocratische huize en een aantal bijeenkomsten bedoeld voor partijleiders van PES lidpartijen. Op 19 juni nam Frans Timmermans deel aan de leadersmeeting in Brussel, op 15 oktober namen Wouter Bos en Frans Timmermans deel aan de prime ministers meeting in Brussel, op 5 november nam Ieke van den Burg deel aan de emergency leadersmeeting over de financiële crisis in Brussel en op 30 november nam Marije Laffeber deel aan de leadersmeeting voorafgaand aan de PES council in Madrid. 2.2.4 PES Development Ministers meetings De PES organiseert voorafgaand aan de Europese Raden coördinatieoverleggen voor de vakministers. Bert Koenders nam op 29 maart en op 27 mei 2008 deel aan de PES Development Ministers meetings in Brussel. 2.2.5 PES Diversity Netwerk PvdA Europarlementariër Emine Bozkurt is vice-voorzitter van het PES diversity netwerk, dat zich richt op de politiek in de EU ten aanzien van migratie en de integratie van minderheden. Mulki Hassan nam als lid deel aan de bijeenkomsten van dit netwerk gehouden op 14 februari, 9 en 10 april en 26 mei 2008. 2.2.6 PES Activist forum ‘a strong voice for European Social Democracy’ Van 2 t/m 4 juli 2008 organiseerde de PES haar eerste Activists forum in Wenen, Oostenrijk. Tijdens dit forum waaraan door 300 leden van PES partijen werd deelgenomen, stond de bespreking van de 4 hoofdthema’s in het PES manifest voor de Europese verkiezingen centraal. Aan dit forum werd door 15 PvdA leden deelgenomen, waaronder de 5 leden van de PES congresdelegatie, gekozen tijdens het PvdA congres in juni 2008 in Breda en vertegenwoordigers van de verkiezingsprogramma commissie. Marije Laffeber leidde tijdens het forum de plenaire sessie over diversiteit in de EU. 2.2.7 PES council in Madrid Op 1 en 2 december 2008 organiseerde de Partij van Europese Socialisten (PES) haar jaarlijkse council. Tijdens deze conferentie, die op uitnodiging van José Luis Zapatero – partijleider van de Spaanse PSOE – werd gehouden in Madrid, stond het PES programma voor de Europese verkiezingen in 2009 centraal. Dit gezamenlijke programma van alle sociaaldemocraten in de Europese Unie, werd in Madrid aangenomen. Aan de PvdA delegatie naar de PES council werd deelgenomen door: Marije Laffeber, PvdA Europarlementariër Ieke vd Burg, de gekozen leden van de PES congresdelegatie: Egbert de Vries, Kirsten Meijer, Jan Hofste, Marije Volger, Janna Besamusca en Eline Bosman, medewerker internationaal secretariaat.

22

2.2.8 PES event op Wereld Aids Dag Op 1 december 2008 organiseerden de PES en de PES women een gezamenlijke bijeenkomst ter gelegenheid van Wereld Aids Dag. Tijdens deze bijeenkomst in Madrid werd aandacht gevraagd voor goede voorlichting, de beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen en voor een betere toegankelijkheid van betaalbare vaccins. Sprekers: Dr Florence Manguyu, arts in Kenia, Zita Gurmai, voorzitter van PES women, Marije Laffeber, internationaal secretaris PvdA en Gary Titley, europarlementariër Labour UK. 2.2.9 PES delegatie naar China Van 4 t/m 10 december 2008 bracht een PES delegatie een bezoek aan China. Aan de delegatie werd deelgenomen door vertegenwoordigers vanuit het PES bestuur, Europarlementariërs en internationaal secretarissen van PES partijen. Deze missie maakte deel uit van de in 2006 gestarte PES EU-China dialoog. De agenda stond in het teken van mensenrechten en milieu en klimaat. Er werd zowel gesproken met regeringsvertegenwoordigers, als met studenten, vertegenwoordigers van vakbonden en milieu instanties over onderwerpen als werknemersrechten, duurzame ontwikkeling, armoedebestrijding, Tibet en de afschaffing van de doodstraf. Marije Laffeber nam deel aan deze missie. 2.2.10 General Assembly Foundation for European Progressive Studies (FEPS) Op 25 juni 2008 vond de oprichtingsbijeenkomst van de Foundation for European Progressive Studies (FEPS) plaats in de Solvay bibliotheek in Brussel. FEPS is het wetenschappelijk bureau van de Partij van Europese Sociaaldemocraten (PES). Dit instituut moet op onafhankelijke wijze bijdragen politieke gedachtevorming. Naast de sociaaldemocratische lidpartijen van de PES zijn ook stichtingen en wetenschappelijke bureaus betrokken. Vanuit Nederland zijn zowel de PvdA, als de WBS en de AMS betrokken. Marije Laffeber vertegenwoordigde de PvdA tijdens deze bijeenkomst in Brussel. 2.2.11 Ecosy summercamp – diversiteit en democratie in Europa Op uitnodiging van Ecosy, de Europese koepelorganisatie van Jonge Socialisten gelieerd aan de PES, nam Marije Laffeber op 26 en 27 juli 2008 deel aan het Ecosy summercamp, gehouden in Carpentras, Frankrijk. Zij hield voor een publiek van 1000 jongeren een toespraak over ‘diversiteit en democratie in de EU’. Coreferenten waren: Bertrand Delanoe, burgemeester van Parijs, Sonia Lokar, directeur CEE gender network en Fritz Roll, voormalig Europarlementariër voor de SPD. 2.2.12 PES congresdelegatie 2008 - 2010 Tijdens PvdA Congres gehouden in Breda op 13 en 14 juni 2008. werd een nieuwe PEScongresdelegatie gekozen. De PES-congresdelegatie vormt de afvaardiging van de PvdA naar het congres van de PES (Party of European Socialists), dat eens in de twee jaar plaatsvindt. Tussen twee congressen adviseert de PEScongresdelegatie over de inbreng van de PvdA in PES vergaderingen. Daarnaast levert de PES congresdelegatie een bijdrage aan de inhoudelijke discussie over Europa binnen de Partij van de Arbeid. De congresdelegatie bestaat uit 10 PvdA vertegenwoordigers. Vijf personen uit hoofde van hun functie: de internationaal secretaris in het partijbestuur, het PES bestuurslid (indien dit iemand anders is als de Internationaal secretaris), de partijleider, een vertegenwoordiger uit de Tweede-Kamerfractie, een vertegenwoordiger uit de EP fractie en de staatssecretaris Europese Zaken. De overige 5 personen worden rechtstreeks door het PvdA congres gekozen als PES congresdelegatielid. 7 kandidaten werden voorgedragen aan het congres, waaruit de volgende vijf kandidaten werden gekozen: Egbert de Vries (herverkozen), Kirsten Meijer, Janna Besamusca, Marije Volger en Jan Hofste. De nieuw gekozen PES delegatie kwam op 3 juni 2008 voor de eerste maal bijeen tijdens het PES activists forum in Wenen. Samen met vertegenwoordigers uit de PvdA verkiezingsprogramma commissie leverde de PES delegatie een actieve bijdrage aan de discussie over de tekst van het PES manifest. Gezamenlijk deden zij een aantal concrete aanbevelingen voor de tekst van het PES manifest. Naar aanleiding van het eerste concept, dat gereed was in september, diende de PES congresdelegatie tijdens beide amenderingsron-

23

des in oktober en november amendementen in. De PES congresdelegatie kwam in oktober en november twee maal bijeen op het partijbureau in Amsterdam en vergaderde in december tijdens de PES council in Madrid. De Internationaal secretaris vormde de schakel tussen de verkiezingsprogrammacommissie, het PES bestuur, het partijbestuur en de PES congresdelegatie. 2.2.13 PES Women PES women is de vrouwenorganisatie van de PES. Saskia Cahuzak vertegenwoordigt de PvdA richting de PES women. In 2008 stonden de werkzaamheden van de PES women vooral in het teken van het PES manifest voor de Europese verkiezingen. Zij leverden amendementen op alle onderwerpen en leverden een bijdrage aan het schrijven van een speciaal hoofdstuk over gender equality, dat is opgenomen in de definitieve tekst van het manifest. Ook PvdA Europarlementariër Emine Bozkurt leverde een actieve bijdrage aan de totstandkoming van deze paragraaf. Verder lanceerde de PES women een campagne om de vertegenwoordiging vrouwelijke kandidaten op de Europese lijsten onder de aandacht te brengen. Tijdens diverse PES women bijeenkomsten werd hierover gesproken. Saskia Cahuzak nam in 2008 deel aan de volgende PES women activiteiten: 22 januari PES women bestuursvergadering in Brussel; 28 februari PES women statutory meeting, Brussel; 5 maart 100e viering internationale vouwendag, Brussel; 16 mei PES women statutory meeting in Ljubljana, Slovenië over het thema ‘economische onafhankelijkheid van vrouwen’; 10 oktober PES women statutory meeting, Parijs en aansluitend een seminar over ‘vrouwen en leiderschap’; 29 november PES women annual conference, Madrid over het thema ‘women and health’. Marije Laffeber vertegenwoordigde de PvdA tijdens de gecombineerde PES women/SIW bestuursvergadering op 26 juni in Athene, Griekenland. Tot slot presenteerde de PES Women in 2008 het boekje ‘Europe through women’s eyes’. Met hierin bijdragen van Emine Bozkurt en FNV voorzitter Agnes Jongerius.

2.3

Internationale partijdelegaties/vertegenwoordigingen Van 30 maart t/m 4 april 2008 nam de international secretaris deel aan het foreign policy seminar in Washington. Tijdens dit seminar werd uitgebreid ingegaan op de internationale politiek van de VS en werd vooruitgeblikt op het voorgenomen beleid door de Obama administration op onder meer de terreinen: milieu en klimaat, internationale missies, ontwikkelingssamenwerking en democratie ontwikkeling. Middels gesprekken met onder meer: Madeleine Albright, Carol Lancaster, Charles Cook en John Esposito. Op 30 april 2008 bracht de internationaal secretaris op uitnodiging van de Deense socialdemokraterne een bezoek aan het partijbureau in Kopenhagen.

2.4

Congressen zusterpartijen en Democratische conventie USA In 2008 nam de PvdA deel aan de volgende congressen van zusterpartijen: 5 – 6 juni – SDP congres, Finland 24 t/m 28 augustus - Democratische conventie, USA, 22 t/m 24 september – Labour Party congres, Groot- Brittanië

2.5

Europa

2.5.1

Landelijk PvdA Europanetwerk Op voorstel van Marije Laffeber en PvdA Europarlementariër Jan Marinus Wiersma stemde het partijbestuur in 2008 in met de oprichting van een landelijk Europa netwerk. Binnen dit gezamenlijke netwerk van het PvdA partijbestuur en de PvdA Eurodelegatie kunnen leden terecht voor informatie, input, discussie en bijeenkomsten over Europa. Ter ondersteuning van dit netwerk werd eind 2008 door Internationaal secretariaat en Eurodelegatie gewerkt aan een PvdA Europa website. Alle PvdA- leden die belangstelling hebben voor Europa en willen mee discussiëren over de toekomst van de EU, kunnen zich via de PvdA website (www.europa.pvda.nl). De eerste bijeenkomst van het PvdA Europanetwerk werd gehouden op 15 november 2008, tijdens het PvdA Europafestival in Groningen. Tijdens deze eerste bijeenkomst stond het concept PES manifest voor de Europese verkiezingen centraal. De aanwezigen gingen

24

onder leiding van internationaal secretaris aan de hand van stellingen uit het programma in discussie met PES voorzitter Poul Nyrup Rasmussen, PvdA Europarlementariër Jan Marinus Wiersma en Randy Martens, lid van het JS bestuur in Groningen. 2.5.2 12 januari - Symposium ‘Europa en China’ Ter ere van het 35 jarig bestaan van de werkgroep buitenland in Noord-Holland werd op 12 januari 2008 in Amsterdam een symposium georganiseerd over ‘Europa en China’. Tijdens de plenaire sessie over ‘het Europees verdrag’ gingen PvdA Europarlementariër Thijs Berman en SP Europarlementariër Erik Meijer onder leiding van internationaal secretaris Marije Laffeber in debat met leden en belangstellenden. 2.5.3 31 januari - Europa centraal – PvdA Purmerend Op 31 januari 2008 organiseerde de PvdA afdeling Purmerend een discussie over Europa. Internationaal secretaris Marije Laffeber en PvdA Europarlementariër Emine Bozkurt gingen met de aanwezigen in debat over Europa. 2.5.4 7 maart - Debat met studenten over ‘werken en leren in Europa’ Op 7 maart 2008 ging internationaal secretaris Marije Laffeber in debat met studenten van de Hogeschool Emmen over ‘werken en leren in Europa’. Dit debat werd georganiseerd tijdens het werkbezoek van de PvdA Eurodelegatie aan Emmen. 2.5.5

15 maart – oprichtingsbijeenkomst PvdA werkgroep Europa Noord-Brabant Op 15 maart 2008 vond de oprichtingsbijeenkomst van de PvdA werkgroep Europa NoordBrabant plaats. Tijdens een werkconferentie in Breda startte de werkgroep met haar werkzaamheden. De oprichting van de werkgroep werd ondersteund door het Internationaal secretariaat.

2.5.6 Bijeenkomsten tbv input Europees verkiezingsprogramma Tijdens de EVS Afrikadag op 19 april 2008 organiseerde het Internationaal secretariaat een bijeenkomst over de plaats van ontwikkelingssamenwerking in het programma voor de Europese verkiezingen. Op 7 juni 2008 organiseerde de Nederlandse delegatie van de sociaal-democratische fractie in het Europees Parlement / PvdA-eurodelegatie een grote Europamanifestatie. Tijdens het PvdA congres op 14 juni 2008 in Breda werd een wandelgangenprogramma georganiseerd. Het internationaal secretariaat organiseerde een bijeenkomst over ‘een sociaal Europa’, één van de belangrijke thema’s in de PvdA en PES programma’s voor de Europese verkiezingen. 2.5.7 23 mei - publieksbijeenkomst fragiele staten: Soedan en Tsjaad Op 23 mei 2008 organiseerde het PvdA Internationaal Secretariaat in samenwerking met de PvdA Eurodelegatie en de PvdA Rotterdam een publieksbijeenkomst over fragiele staten. Tijdens de publieksbijeenkomst in Café Engels in Rotterdam werden twee fragiele staten uit Afrika onder de loep genomen: Soedan en Tsjaad. Sprekers: Thijs Berman (PvdA Europarlementariër), Chantal Gill’ard (PvdA Tweede Kamerlid), Jan Gruiters (directeur IKV Pax Christi), René Grotenhuis (directeur Cordaid) en Marije Laffeber (PvdA Internationaal secretaris). Pieternel Gruppen van de Wereldomroep leidde het debat. 2.5.8 7 november – publieksbijeenkomst fragiele staten: hoorn van Afrika Op 7 november 2008 organiseerde het Internationaal Secretariaat in samenwerking met de PvdAEurodelegatie en de afdeling Den Haag, een publieksdebat over de Hoorn van Afrika. Tijdens het debat stonden Ethiopië, Somalië, Eritrea en Djibouti centraal. Sprekers Linda Polman, journaliste en schrijfster van het boek De Crisiskaravaan, PvdA- Europarlementariër Thijs Berman, PvdA- Internationaal Secretaris Marije Laffeber en PvdA Tweede-Kamerlid Chantal Gill’ard. Het debat werd geleid door Rik Delhaas, Afrika expert en journalist. 2.5.9 Publieksbijeenkomst over de politieke situatie in Kenia Op 11 februari 2008 organiseerde het Internationaal secretariaat in samenwerking met de Evert Vermeer Stichting een publieksbijeenkomst over de politieke situatie in Kenia.

25

In december 2007 werden verkiezingen gehouden in Kenia, waarna er rellen uitbraken. Tijdens deze bijeenkomst in Felix Meritus werd ingegaan op de oorzaken van het geweld en op de mogelijke politieke oplossingen. Sprekers: Aernaout Zevenbergen, journalist AD, Sami Gathii, Keniaans acteur en schrijver, Marcel Rutten, Keniaspecialist van het Afrika studiecentrum, Piet Spaarman, Hoofd noodhulp en wederopbouw Cordaid, en Thijs Berman, PvdA Europarlementariër. 2.5.10 Publieksbijeenkomst Zimbabwe Op 25 maart 2008 organiseerde het Internationaal secretariaat in samenwerking met de Evert Vermeer Stichting en Cordaid een publieksbijeenkomst in Utrecht over de parlementen presidentsverkiezingen in Zimbabwe. Vijf dagen later zouden de Zimbabwanen naar de stembus gaan, een vooruitblik op deze cruciale verkiezingen. Mmv sprekers: Dewa Mavhinga (Zimbabwaans mensrechten advocaat, activist en politiek analist gestationeerd in Engeland), Betty Makoni (meisjesrechten activiste en oprichtster van het Girl Child Network in Zimbabwe), PvdA Tweede-Kamerlid Harm Evert Waalkens, Pascal Richard (directeur Zimwatch) en Internationaal secretaris Marije Laffeber. 2.5.11 Zimbabwe Op 19 april 2008 organiseerde het Internationaal secretariaat tijdens de EVS Afrikadag een discussie met als thema mensenrechten in Birma. Sprekers: Thijs Berman, PvdA Europarlementariër, Zita Schellekens van de JS campagne Free Burma! en Annie van Wezel van FNV Internationaal. 2.5.12 De Amerikaanse presidentsverkiezingen Op 4 november 2008 werden de Amerikaanse Presidentsverkiezingen gehouden. Om vooruit te blikken organiseerde de PvdA afdeling Amsterdam Oud-Zuid op 23 oktober 2008 een bijeenkomst over deze verkiezingen. Met onder meer een vooruitblik op het buitenlands beleid van een regering onder leiding van Obama, de campagnes van Obama en Mc Cain en een terugblik op de conventie in Denver. Sprekers: Robert L. Bragar, voorzitter Democrats Abroad in Nederland, Marije Laffeber, internationaal secretaris PvdA en Kai Leers, campagne analist.

2.6

ESO ESO is de Europese Senioren Organisatie gelieerd aan de PES. Jenny Ytsma is namens de PvdA vicevoorzitter in het bestuur van de ESO. De werkzaamheden van de ESO stonden in 2008 vooral in het teken van de Europese verkiezingen. Zo leverde de ESO input voor het PES manifest voor de Europese verkiezingen. Jenny Ytsma nam van 2 t/m 4 juli namens de ESO deel aan PES Activist forum ‘a strong voice for European Social Democracy’ in Wenen. Verder werd in 2008 deelgenomen aan de volgende activiteiten: ESO conferentie Europa en pensioenen, Brussel van 6 tot 8 mei in Brussel; van 12 tot 15 oktober 2008 conferentie over het thema ‘de positie van ouderen en de arbeidsmarkt’ in Helsinki, Finland.

2.7

ZNC - Zuid-Noord Commissie De Zuid-Noord Commissie is de permanente adviescommissie ontwikkelingssamenwerking en Noord- Zuid vraagstukken. Zij adviseert het partijbestuur en de PvdA fracties. Voorzitter is Jan Jaap Kleinrensink. De ZNC vergadert gemiddeld eens in de twee maanden in de Tweede-Kamer in Den Haag. In 2008 werden bijeenkomsten georganiseerd over onder meer de volgende onderwerpen: het PvdA programma voor de Europese verkiezingen, het Midden-Oosten en over ontwikkelingssamenwerking. De Evert Vermeer Stichting voert het secretariaat van de ZNC.

26

3.

Partijbureau 2008

3.1

Bedrijfsherinrichtingsplan In 2008 is op het partijbureau het bedrijfsherinrichtingsplan geïmplementeerd. Hierdoor zijn er drie nieuwe units gevormd: Services (waaronder o.a. ledenadministratie, ICT ondersteuning en financiële administratie), Verenigingszaken (waaronder o.a. consulenten, ledenwerving, opleidingen en scouten) en Politiek Strategische Ondersteuning (waaronder communicatie, website en campagnes). Daarnaast functioneert er een bestuurssecretariaat ter ondersteuning van directie en het partijbestuur en de officiële gremia in de partij. Er hebben bezuinigingen plaatsgevonden en er zijn contracten niet verlengd, waardoor het al met al een onrustig jaar is geweest. Met het CLB zijn in 2008 afspraken gemaakt om de samenwerking op het gebied van opleidingen en scouten te intensiveren. Deze afspraken vloeien voort uit het bedrijfsherinrichtingsplan.

3.2

Consulenten 2008 Om de ongeveer 450 afdelingen in het land te ondersteunen zijn er sinds 2003 consulenten aan het werk op het Partijbureau. Zij fungeren als contactpersonen tussen de landelijke en de lokale politiek. Ze helpen afdelingen, fracties, gewesten en andere partijgremia in het land bij het behandelen van allerlei vragen, activiteiten en initiatieven. Ze worden vaak gezien als de ‘front office’ en daarmee vraagbaak van het Partijbureau. In 2008 is er gewerkt aan een nieuwe werkwijze van de consulenten. Het belangrijkste verschil is dat de ondersteuning die de consulenten verlenen nog meer gericht is op de afdelingen. Ze zijn veel meer in het land werkzaam, op de plekken waar de problemen zich voordoen. Er is een achttal terreinen geselecteerd waaruit de ondersteuning zich op richt: ledenmanagement en vrijwilligersmanagement, (permanente) campagne voeren, trainen en opleiden van kader, scouten en werven van kandidaten, conflictherkenning en -bemiddeling, ombudswerk, revitaliseren van afdelingen en het nastreven van diversiteit onder de vertegenwoordigers. Aan het eind van 2008 is men officieel met de nieuwe werkwijze van start gegaan. De eerste maanden van 2008 werkten de consulenten nog volgens de oude werkwijze. In die maanden vonden er geen bijzondere activiteiten plaats, ondermeer omdat er op geen verkiezingscampagne op het programma stond. De consulenten voerden in die maanden hun reguliere werkzaamheden uit.

3.3

Training & Opleiding 2008 De Unit Verenigingszaken verzorgt, sinds ongeveer een jaar in toenemende mate in samenwerking met de collega’s van het CLB, een uitgebreid opleidingsaanbod voor PvdAleden in het land. Voor verschillende doelgroepen worden programma’s aangeboden; voor nieuwe leden die actief willen worden binnen de partij, voor mensen die zich willen kandideren voor het raadslidmaatschap, voor raadsleden, voor lijsttrekkers, etc. De opleidingsprogramma’s worden zoveel mogelijk afgestemd op de betreffende doelgroep, en ook wordt rekening gehouden met de politieke actualiteit; is er sprake van een campagneperiode, of zijn net alle nieuwe raadsleden geïnstalleerd? In 2008 zijn er weer verschillende opleidingstrajecten, trainingen en workshops georganiseerd.

3.4

ROSA-leergang 2008 De PvdA heeft in 2008 2x een ROSA-leergang georganiseerd. In totaal hebben zo’n 180 PvdA-leden meegedaan aan deze leergang. De ROSA-leergang beslaat doorgaans vier à vijf zaterdagse bijeenkomsten in een periode van 4 à 5 maanden. (Nieuwe) leden die actief willen worden binnen de partij volgen een programma van coachingsbijeenkomsten, workshops, trainingen, debatten met partijgenoten, etc. Tussen de bijeenkomsten door werken de deelnemers aan een eigen project of activiteit, en treden daarover in contact met PvdAafdelingen, werkgroepen, etc.

3.5

Trainingsdagen en opleidingsdagen In het voorjaar van 2008 werden in verschillende regio’s regionale trainingsdagen aangeboden. Op deze dagen kwam een verscheidenheid aan workshops aanbod, waarbij de nadruk vooral lag op de voorbereidingen voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2010. In

27

het najaar zijn deze opleidingsdagen gebundeld, wat resulteerde in vier grote opleidingsdagen, verspreid over het land. Tijdens deze reeks van trainingsdagen worden er trainingen en workshops aangeboden aan verschillende doelgroepen in de partij, aan de hand van het stuk ‘het proces naar 2010’. De organisatie van deze dagen is een samenwerking tussen het CLB en de afdeling Verenigingszaken.

3.6

OpMaat-trainingen Voor afdelingsbesturen biedt de afdeling VZ OpMaat-trainingen aan. Afdelingen kunnen hiervoor een aanvraag indienen bij de afdeling, die dan op zoek gaat naar een geschikte trainer. De afdeling VZ beschikt over de expertise om voor deze en andere wensen een gepaste training te ontwikkelen en aan te bieden. Met professionele trainers en eventueel met acteurs regelt de afdeling een trainingsdag of weekend op maat.

3.7

Adhoc trainingen Ook worden op aanvraag ad hoc trainingen georganiseerd. Zo stonden er in oktober en november communicatie- en campagnetrainingen voor waterschapsbestuurders op het programma. In december werd een debattraining georganiseerd voor de leden van de nieuwe Politieke Ledenraad.

3.8

Scouting en werving Het opsporen en benutten van de talenten, ervaringen en deskundigheden van de mensen in de partij zijn van onschatbare waarde om vooruit te komen. Instroom, doorstroom en uitstroom zijn daarbij de peilers waar het HRM-beleid op rust. De PvdA werkt daarom continue aan het vergroten van haar zicht op de talenten en ambities van leden én aan het faciliteren van het inzetten daarvan. Voor ambitieuze leden, voor zittende en voor vertrekkende volksvertegenwoordigers/bestuurders biedt de partij de benodigde ondersteuning en begeleiding. Hiervoor is een variëteit aan mogelijkheden geschapen variërend van opleidingen (zoals ROSA-leergang of landelijke scholingsdagen) tot begeleiding bij vertrek (zoals ORATtraject voor vertrekkende wethouders). In de aanloop naar en tijdens de kandidaatstellingsprocedures ondersteunt en adviseren de ambtelijk verantwoordelijken op HRM-gebied de kandidaatstellingscommissies. In 2008 heeft dit betrekking gehad op de Europese Verkiezingen. Naar aanleiding van diverse rapporten en evaluaties is er in het jaar 2008 op scoutinggebied vooral gewerkt aan een nieuwe, effectievere en efficiëntere aanpak voor de toekomst. Een werkwijze die haar beslag zal krijgen in het opzetten van een permanente scouting- en kandidaatstellingscommissie ondersteunt door het partijbureau. Op lokaal niveau zijn de afdelingen gestart met de voorbereidingen voor de gemeenteraadsverkiezingen (maart 2010). Om de afdelingen te ondersteunen bij hun zoektocht naar nieuw kader heeft het partijbureau op het gebied van scouting en werving (scouting, kandidaatstelling) workshops ontwikkelt die zij aangeboden door het gehele land. Tot slot heeft men zich bezig gehouden met de organisatie van de kandidaatstelling voor de Europese verkiezingen van 2009.

3.9

Ledenmanagement Het onderdeel Ledenmanagement & Fondsenwerving wil op een vernieuwende manier (potentiële) leden aan de PvdA binden. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat de PvdA op een pro-actieve manier ervoor zorgt dat elk individueel lid op korte en lange termijn naar vermogen een maximale bijdrage levert aan de positie van de Partij, zowel op financieel als inhoudelijk vlak. Hierdoor kunnen leden een cruciale rol spelen in het succes van de komende verkiezingen. In de missie is sprake van wederkerigheid. Het gaat niet alleen om een sterkere positie van de PvdA, maar ook om de positie van een lid, die zich beter bediend voelt en zich daarom loyaler zal opstellen. Het onderdeel Ledenmanagement & Fondsenwerving streeft op het gebied van ledenmanagement een goede samenwerking met alle partijonderdelen in het land (de partijorganisatie) na. Daarnaast is een belangrijke taak het op pijl brengen en houden van de kennis en kunde in de partij, opdat afdelingen zelf in staat zijn leden te werven en te behouden. Naast de aandacht voor ledenmanagement houden de medewerkers zich bezig met het ontwikkelen en verder optimalise-

28

ren van het fondsenwervingsbeleid, zodat ze ten slotte bijdraagt aan een gezonde financiële positie van de PvdA. Activiteiten: in 2008: • Fondsenwervingsacties • Ledenwervingsacties • Nieuwe ledendag • Jubilarisspelden 25 en 50-jarig jubilea • Reactiveren oud-leden • Ontwikkelen vrijwilligersmanagement • Werving vrijwilligers • Ondersteuning afdelingen bij het werven, behouden en activeren van leden

3.10 Ombudswerk In 2008 is het ombudswerk nieuw leven ingeblazen. Een oude traditie van de PvdA die de laatste jaren naar de achtergrond was verdwenen. In 2008 is er een aantal vaste krachten aangesteld om het ombudswerk van de partij nieuw leven in te blazen. Vanuit het landelijke ombudsteam, dat gehuisvest is in Den Haag bij de Tweede Kamerfractie, zijn de reeds bestaande ombudsteams in het land ondersteunt. Ook zijn er trainingen georganiseerd voor afdelingen in het land die een ombudsteam willen opzetten. Het landelijke ombudsteam houdt zich met name bezig met de vragen en situaties die een landelijke component bevatten en die door de lokale ombudsteam niet kunnen worden aangepakt. Het gaat vaak om zaken die door vanuit meerdere kanten worden aangekaart. Mocht het een veelvuldig gehoorde situatie of klacht zijn dan wordt het door de Tweede Kamerfractie van de partij opgenomen. Een resultaat hiervan kan zijn dat er “schriftelijke vragen” over worden gesteld. De lokale ombudsteam houden zich bezig met de lokale vraagstukken. 3.11

Diversiteit In 2008 is een begin gemaakt met de overgang van specifiek Doelgroepenbeleid naar een integraal Diversiteitbeleid. Daarmee wil de PvdA een nieuwe slag maken in het bevorderen van de politieke participatie van ondervertegenwoordigde groepen of categorieën, met de nadruk op de participatie van vrouwen en allochtonen. Een integraal diversiteitbeleid richt zich niet alleen op een betere afspiegeling van de bevolking in politiek en bestuur, maar bevordert ook de ontwikkeling van kennis, door effectiever gebruik te maken van de in de verschillende groepen en bij diverse individuen aanwezige informatie en inzichten. Het diversiteitbeleid wordt in 2009 uitgewerkt in een concreet plan van aanpak, met als prioriteit de voorbereidingen voor de gemeenteraadverkiezingen van 2010. Tevens is, door de vrouwennetwerken, in 2008 ‘Vrouwelijk Leiderschap’ als overkoepeld thema voor de middellange termijn gekozen. Onder deze noemer heeft het Multi Etnisch Vrouwennetwerk (MEV) haar jaarlijkse MEV-bijeenkomst gehouden en hebben de PvdAvrouwen najaar 2008 een breed en extern georiënteerde event ‘De leider van de Toekomst is een Vrouw’, georganiseerd. In 2009 zal op dit thema worden voortgeborduurd, onder andere door het versterken van de relatie met de regionale vrouwennetwerken.

3.12

Website Voor de PvdA zijn de nieuwe media van groot belang, zowel voor de interne communicatie als voor het contact met de kiezers. In 2008 is er een nieuwe rubriek op pvda.nl bijgekomen: Opinie. In deze opinierubriek is ruimte voor columns over actuele politieke zaken of zaken die naar mening van de columnist juist meer aandacht verdienen. De columns vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs de mening of opvatting van de PvdA maar dragen bij aan de meningsvorming in de partij.

3.13

Nieuwsbrief Iedere week wordt er een nieuwsbrief verstuurd aan leden en belangstellende met het laatste nieuws uit de partij, het kabinet en de fractie. Er is ook aandacht voor discussiefora en de agenda in de brief. Daarnaast heeft de nadruk voornamelijk gelegen op het up to date houden van de site. Dit betekent het bijhouden van de verschillende rubrieken.

3.14 Ledenblad Rood Het ledenblad Rood verscheen in 2008 6 maal in een oplage van 60.000. Het blad speelt een belangrijke rol in de binding met de leden en wordt breed gewaardeerd. Het format van Rood wordt goed bewaakt door redactie en redactieraad en er is een continu proces van kwaliteitsverbetering gaande. Er zijn verschillende politieke thema’s aan de orde

29

gekomen die actueel waren en zowel de landelijke als de lokale en regionale politiek besloegen. Er werd meer gewerkt met een thematische invalshoek voor de Rood. Ook is geprobeerd meer interactie te krijgen tussen de lezers, de website en Rood. Een goed voorbeeld hiervan is dat de discussies die op de website gevoerd worden in het blad Rood verwerkt worden in de rubrieken Platform en Discussie.

3.15

Zendtijd Politieke Partijen Voor de zendtijd politieke partijen zijn in 2008 3 journalistieke, documentaireachtige films gemaakt over duidelijke PvdA thema’s; werk, integratie, wijken en onderwijs. De opzet van de filmpjes is zo dat er in elk filmpje wordt ingezoomd op een bepaalde politicus met zijn voeten in de klei. Hij wordt gevolgd in zijn werk. Hij vertelt over zijn werk met passie, wat goed gaat, wat hem zorgen, baart en wat hij er aan doet of wil doen. Hij gaat samen in gesprek met bijvoorbeeld een verpleegkundige als het over zorg gaat of een straatcoach als het over veilige wijken gaat kijker.

3.16 Youtube In 2008 kreeg de PvdA haar eigen YouTube-kanaal. Hiervoor zijn verschillende filmpjes gemaakt. Onder andere met Mariëtte Hamer, de kandidaat lijsttrekkers voor de Europese verkiezingen en de verschillende congressen. 3.17

Kenniscentrum Vanaf de zomer 2008 is het Kenniscentrum ondergebracht bij de nieuwe afdeling Politiek Strategische Unit. Deze permanente campagne-unit dient zich in verkiezingstijd te ontwikkelen tot een volwaardige campagneorganisatie. Buiten campagnetijd dient deze strategische unit zich bezig te houden met onderzoek, strategie, de landelijke permanente campagne en de ondersteuning van de decentrale permanente campagne. Ook draagt deze strategische unit zorg voor de inhoudelijke ondersteuning van partijvoorzitter en Partijbestuur. Gedurende het jaar 2008 zijn de volgende activiteiten uitgevoerd.

3.17.1 13 februari 2008: 1- jaar kabinet Op 22 februari 2008 zat de PvdA precies 1 jaar in het kabinet Balkenende IV. Tijdens een grote bijeenkomst met alle PvdA-bewindspersonen werd de stand van zaken opgemaakt. Alle bewindspersonen waren aanwezig op deze avond. De avond had de vorm van een talkshow onder leiding van Wouke van Scherrenburg en Dolf Jansen. Zij riepen de bewindspersonen één voor één op het podium, waar zij konden vertellen over hun belangrijkste wapenfeiten van het afgelopen jaar. Wouter Bos sloot als vice-premier en partijleider de avond af. 3.17.2 Onderwijsbijeenkomst ‘Hoe nu verder na Dijsselbloem?’ Op woensdag 13 februari presenteerde de parlementaire commissie ‘onderwijsvernieuwingen’ haar rapport ‘Tijd voor onderwijs’. Op 1 maart 2008 organiseerde het Kenniscentrum van de PvdA aansluitend aan het Politiek Forum van de PvdA een grote onderwijsdiscussie met als thema: Hoe nu verder na Dijsselbloem? Met medewerking van: Jeroen Dijsselbloem, Sharon Dijksma, Margot Kranenveldt en Marianne Besselink. 3.17.3 Duurzaamheidfestival Voor het eerst had de Partij van de Arbeid bewindslieden op de vier sleutelposities voor duurzaamheid: minister Jacqueline Cramer op Milieu, minister Bert Koenders op Ontwikkelingssamenwerking, staatssecretaris Frank Heemskerk op Economische Zaken en staatssecretaris Frans Timmermans voor Europese Zaken. Een uitgelezen kans om het debat over duurzaamheid een extra impuls te geven. Daarom organiseerde het kenniscentrum op 29 maart jl. het PvdA Duurzaamheids-festival, dat plaatsvond in het Museon in Den Haag. Het festival begon met een plenair gedeelte onder leiding van cabaretier Jan Jaap van der Wal. Poolreiziger Marc Cornelissen sprak over zijn expedities naar de Noorden Zuidpool. Daarna waren er diverse workshops, o.a. over maatschappelijk verantwoord ondernemen, adaptatie, Europa als bakermat van een schone economie en cradle-to-cradle. Na twee workshoprondes sloten we weer plenair af, waarbij de vier bewindspersonen aangaven wat zij van deze dag meenemen voor hun agenda voor de komende drie jaar.

30

3.17.4 Lijsttrekkersdebatten Europees Parlement Om de aanvoerder te kiezen voor de kandidatenlijst voor Europa heeft de PvdA van 8 tot 19 december 2008 een ledenraadpleging gehouden. De kandidaat-lijsttrekkers gingen het land in om zich te presenteren aan de partij, hiervoor werden vijf regionale bijeenkomsten georganiseerd. Leden konden op deze manier kennis maken met de kandidaten en hun brandende vragen stellen. De 4 kandidaten waren Hannah Belliot, Thijs Berman, Kris Douma, Jacques Monasch.

3.18

Waterschapsverkiezingen: 13 november tot en met 25 november De waterschapsverkiezingen 2008 zijn gehouden van 13 t/m 25 november a.s. Dit keer was het voor het eerst dat de categorie ‘ingezetene’ bij deze verkiezing op basis van het lijstenstelsel was georganiseerd, i.p.v het oude personenstelsel. Circa 2/3 van de zetels was verkiesbaar via lijsten, de rest waren zgn. 'geborgde zetels (meestal LTO, KvK en Het Bosschap). Dit betekende dat de PvdA onder haar eigen naam kon meedoen. De PvdA heeft in 21 waterschappen meegedaan onder haar eigen naam. In 4 waterschappen had ze zich aangesloten bij Water Natuurlijk (Waterschappen in Overijssel en Limburg) In 1 waterschap zette ze een al bestaande samenwerking met de partij ‘Water, Wonen en Natuur’ voort (Flevoland). Ten behoeve van deze verkiezingen heeft het landelijk partijbestuur een commissie ingesteld die zich heeft beziggehouden met het schrijven van een verkiezingsprogramma waterschappen. De voorzitter van de commissie was Dijkgraaf Hans Oosters. Jan Boelhouwer was als lid van de Tweede Kamerfractie bij de opstelling betrokken. Dit ‘watermanifest’ is door een aantal individuele leden en enkele gewesten aangevuld met regionale thema’s. Alle PvdA waterschappen hebben gebruik gemaakt van dit watermanifest. De organisatie van de waterschapsverkiezingen was in handen van het gewestbestuur en een klein team (2 personen) op het partijbureau. Gedurende de stemperiode hebben ook de medewerkers van de website redactie extra aandacht besteed aan de waterschapen Vanuit het landelijk partijbureau werden de volgende zaken georganiseerd: • Organisatie waternetwerk bijeenkomst op 20 september a.s in Utrecht Hoge School Domstad. • Bijeenkomst lijsttrekkers met Lilianne Ploumen, Mariëtte Hamer. Op een gemeenschappelijke bijeenkomst op 24 september werden speerpunten benoemd en campagne strategie besproken • Aandacht op de landelijke website, in Rood en Lokaal Bestuur aan deze verkiezingen. Interviews met de meeste lijsttrekkers op de site. • Inzet minister Cramer bij enkele waterschappen en via een videoboodschap op YouTube • Ontwikkelen van een flyer met onze 10 belangrijkste punten. • Verzorging van wekelijkse emailbrief (InfoMail) met daarin actuele informatie, antwoord op vragen en andere zaken mbt campagne. InfoMails en andere relevante documenten werden opgenomen in een speciale webgroep in ‘mijn pvda’. Daarnaast werden door het ‘bureau’ de vragen, die via mail en telefoon binnen kwamen, beantwoord. • Plaatsing van advertenties in VARA gids, VPRO gids, Vrij Nederland, Volkskrant en Metro

4

Het partijbestuur: 2009 Politiek moeilijk jaar 2009 is een spannend en moeilijk jaar geweest. Vanwege de financiële en economische crisis heeft het Kabinet, waar ook de PvdA deel van uit maakte, in 2009 maatregelen voorgesteld en hierover besluiten genomen die maatschappelijke onrust met zich meebrachten. Dit heeft ook geleid tot heftige discussies in de Partij. De verhoging van de AOW leeftijd was er een van. Hierover is zowel op een extra congres als op een politieke ledenraad intensief gediscussieerd. Een zeer belangrijk moment was de verkiezing voor het Europees Parlement in juni. De uitslag van de verkiezingen was met het verlies van vier van de zeven zetels ronduit teleurstellend en verhoogde de druk op het bestuur en het partijbureau met het oog op de gemeenteraadsverkiezing in het voorjaar van 2010 . Met de uitsla-

31

gen van lokale herindelingverkiezingen in verschillende regio’s van het land in het najaar keerde de negatieve trend zich enigszins.

4.1

Congressen 2009 In 2009 kwam het congres maar liefst drie keer bijeen.

4.1.1

Congres 14 en 15 maart 2009 Op het eerste congres van 14 en 15 maart stond de resolutie Integratie centraal. Integratie was een van de drie inhoudelijke opdrachten van de commissie Vreeman. De toekomst van ons integratiebeleid had de gemoederen in de partij begin 2009 behoorlijk bezig gehouden sinds het verschijnen van de conceptversie “Verdeeld verleden, gedeelde toekomst”. Er werd driftig gesproken over de inhoud, de toon en over het “waarom” van de resolutie. Het Partijbestuur vond het noodzakelijk om een resolutie over integratie voor te leggen aan het Congres. Het Partijbestuur was in oktober 2007 immers aangetreden met een stevige opdracht van de commissie Vreeman. De koers van onze partij was niet voldoende krachtig, eenduidig, actueel en herkenbaar onder andere op het gebied van het integratievraagstuk, aldus de commissie. Het was overigens niet voor het eerst dat die conclusie werd getrokken. Want hoewel de Partij van de Arbeid als partij van emancipatie en van verheffing van oudsher veel nieuwe Nederlanders in haar gelederen herbergt en tevens bestuurlijk verantwoordelijkheid neemt, had de partij de kans om een leidende positie in het debat in te nemen onvoldoende benut. In 2004 bracht een commissie olv Patijn zijn bevindingen uit in ‘Integratie en immigratie: aan het werk!’ Het rapport werd in onze partij met instemming begroet. En terecht. Het rapport schetst de problemen en de uitdagingen waar oude en nieuwe Nederlanders samen voor staan. Het schetst de, overigens onverminderde, noodzaak van wederkerigheid en lotsverbondenheid die onontbeerlijk is voor het samenleven. En het rapport markeert nadrukkelijk het voortdurende belang van de strijd tegen discriminatie en racisme. Toch vonden we, in navolging van de conclusies van de commissie Vreeman, dat het debat opnieuw gevoerd moest worden. Vijf jaar na Patijn was er behoefte aan verheldering van de positie van de PvdA. Vandaar de resolutie. Een resolutie die tot stand kwam door te luisteren naar de geluiden uit de afdelingen en naar de problemen waar onze lokale en landelijke bestuurders mee te maken hebben en hadden. Kern van de resolutie was dat de PvdA voor een veerkrachtig Nederland staat met een vitale rechtsstaat en volwaardig burgerschap van allen. Iedereen moet zich houden aan de wetten en de regels van onze rechtsstaat. Door volwaardig burgerschap -meedoen in de samenleving- door te leren, door te werken en door het Nederlanderschap te koesteren en te beschermen. Door zich te identificeren met elkaar, respect te tonen voor vrijheid, democratie, gelijkheid van mannen en vrouwen en van homo’s en hetero’s, door samen verantwoordelijkheid te dragen voor dit land en de toekomst van onze kinderen. Naast de resolutie integratie vond de bekrachtiging plaats van de door de leden gekozen lijsttrekker voor het Europees Parlement en werd ook de kandidatenlijst voor dit parlement vastgesteld, evenals het Europees verkiezingsprogramma geschreven onder voorzitterschap van Jan Pronk. Het congres werd gehouden in de Central Studio’s te Utrecht en werd bezocht door meer dan 1400 mensen.

4.1.2 Bijzonder congres 30 maart 2009 Eind maart (maandag 30 maart 2009) werd een bijzonder congres bij elkaar geroepen omdat na zware onderhandelingen er een crisispakket lag van de regeringscoalitie met maatregelen waarover het congres haar oordeel moest uitspreken. In de Beatrixzaal van de Jaarbeurs in Utrecht werd deze op zeer korte termijn georganiseerd. Hieraan namen zo’n 800 mensen deel.

32

Wouter Bos en Mariëtte Hamer gingen na hun toelichting op de onderhandelingen en de kabinetsplannen, in op vragen van de leden en afgevaardigden. Naast vragen over de noodzaak en uitvoering van de verhoging van de AOW-leeftijd, plaatste het congres kanttekeningen bij het ongemoeid laten van de hypotheekrenteaftrek en de besparingen in de zorg. Ook wees het Congres erop dat het belangrijk is dat de maatregelen ook echt landen. Het partijbestuur benadrukte dat er niet zou worden bezuinigd op de AWBZ en thuiszorg, maar dat er op andere vlakken binnen de zorg besparingen goed mogelijk zijn. Zo rijzen de salarissen van specialisten de pan uit en wordt er vaak veel te veel winst gemaakt op medicijnen. Over de AOW zei Hamer: 'De bewijslast ligt nu bij de SER. We gaan heel serieus naar de alternatieven kijken.‘ Bij een verhoging van de AOW-leeftijd wees Hamer erop dat de PvdA-fractie uiteraard zou toezien op een goede overgangsregeling en dat er een regeling zal komen voor mensen met zware beroepen. Er waren meerdere moties over de AOW, waarin werd opgeroepen tot partijdiscussie over de invulling over hoe de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd vorm te geven. Deze moties werden ondersteund. Ook nam het congres moties aan die de fractie oproepen om onder andere voor verdere fiscalisering van de AOW en beperking van de hypotheekrenteaftrek te blijven strijden. 4.1.3 Congres 12 december 2009 Het derde congres in het jaar vond plaats op 12 december in Theater Orpheus in Apeldoorn. Op dit congres werd het nieuw partijbestuur gekozen en kon men discussiëren over de toekomst van de publieke sector. Daarnaast stond de uitreiking van de Ko Suurhoffpenning op de agenda. Sinds 1998 wordt elke twee jaar door de PvdA de Ko Suurhoffpenning uitgereikt aan een project dat bijdraagt aan de emancipatie van ouderen. Dit keer ging de prijs naar de Sesam Academie uit Apeldoorn.

4.2

Politieke Ledenraad 2009 In 2009 waren er twee politieke ledenraden. De eerste vond plaats op zaterdag 27 juni (vanwege het bijzonder congres in maart werd besloten om er niet nog een te houden in april), de tweede op maandag 26 oktober 2009. De politieke ledenraad van 27 juni 2009 ging over het thema ‘de verhoging van de AOW gerechtigde leeftijd en mogelijke alternatieven van de SER’ in aanwezigheid van ongeveer 200 mensen en werd er kritisch teruggeblikt op de slecht verlopen verkiezingen voor het Europese Parlement. Deze politieke ledenraad vond plaats in het Musis Sacrum in Arnhem. Op 26 oktober was er een politieke ledenraad met opnieuw een discussie over de verhoging van de AOW leeftijd van 65 naar 67. Deze zeer druk bezochte ledenraad (meer dan 400 leden) sprak uiteindelijk de steun uit voor het plan.

4.3

Adviesraad Verenigingszaken Het partijbestuur acht de advisering van afdelingen en gewesten voor de besluitvorming over verenigingszaken essentieel voor een goed functioneren van de partijorganisatie. Daarom is er de Adviesraad Verenigingszaken (AV). In dit adviesorgaan van het partijbestuur heeft vanuit ieder bestuur van de afdelingen met meer dan 500 leden en vanuit de twaalf gewestelijke besturen telkens één lid zitting. In 2009 is ook plek gecreëerd voor afgevaardigden van samenwerkende afdelingen, zodat kleinere afdelingen ook gehoord worden in dit adviesorgaan voor de partij. De Adviesraad kwam in 2009 zeven keer bijeen. De vergaderingen vinden plaats op het partijbureau en staan onder leiding van het presidium, altijd in aanwezigheid van leden van het PB met Verenigingszaken in hun portefeuille.

33

4.4

Presidium In 2009 is de samenstelling van het presidium gelijk gebleven, Het presidium bestaat uit negen leden, tweejaarlijks gekozen door het congres. Rob Beek (voorzitter), Myriam Bergervoet, Tjeerd van Dekken, James Lidth de Jeude, Nina Tellegen, Petra Reijntjes, Bert Blase, Marnix Norder en Fleur Imming.

4.5

Beroepscommissie 2009 De beroepscommissie bestaat uit drie leden, te verkiezen door het congres voor een periode van vier jaar. In het jaar 2009 bestond de beroepscommissie uit de leden Cathrijn Haubrich (voorzitter) Maarten Oosterhagen en Henk Peeters. Vervangende leden zijn Winnie Blok, Peter de Haan en Patricia Dijksteel. In de periode 2009 kreeg de beroepscommissie een zaak voorgelegd, waarover zij een bindende uitspraak deed. Het betrof een persoon die lid van de partij wilde worden, maar die door het partijbestuur de toegang tot de partij was geweigerd. Het partijbestuur achtte de kans groot dat deze persoon schade zou berokkenen aan de partij. De persoon ging in bezwaar tegen het besluit van het partijbestuur. Het bezwaar is afgewezen.

4.6

Reglementencommissie In 2009 bestond de reglementencommissie uit de volgende leden. Arie de Jong (voorzitter), Jan Reerink, Judith de Jong en Aleid Wolfsen. Ambtelijke ondersteuning werd in 2009 verleend door Coby Admiraal (PvdA-afd. Verenigingszaken). De Reglementencommissie heeft het partijbestuur in 2009 meermalen geadviseerd in de aanpassing en toepassing van de statuten en reglementen.

4.7

Kandidaatstellingscommissies Europees Parlement en Tweede Kamer Voor de Europese Verkiezingen bestond de kerngroep uit Anja van Gorsel (namens PB), Lein Labruyere, Hamit Karakus (wethouder Rotterdam) met als aanvullende leden Marije Laffeber (IS), Jacques Wallage, Guido Reehuis en Kees Boef. Deze commissie is begin 2009 opgestart met als belangrijkste taak de opstelling van de ontwerpkandidatenlijsten voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni van dat jaar. Eind 2009 werd voor de Tweede Kamer van 2011 (na val van Kabinet vonden vervroegde verkiezingen plaats in 2010) ruim op tijd de commissie van de kandidaatstelling Tweede Kamer ingesteld. Tot commissievoorzitter werd benoemd Ella Kalsbeek. De vaste kern van de commissie werd gevormd door Anja van Gorsel, Lein Labruyere, Hamit Karakus en Marja Bijl.

4.8

Scoutingcommissie Deze commissie is in de loop van 2009 in het leven geroepen om voor de partij de potentiële kandidaten voor tal van volkvertegenwoordigende en bestuurlijke functies in de PvdA te scouten. In de kerngroep zitten Anja van Gorsel, Hamit Karakus, Aleid Wolfsen, Herman Krommendam, Cees Bijl, Steven de Waal, Hannah Belliot, Pierre Heijnen, Monique Quint, vertegenwoordiger van het Centrum voor Lokaal Bestuur.

4.9

kandidaatstellingscommissie partijbestuur Het stond vast dat de bestuursperiode 2010-2012 gedomineerd zou worden door 3 zware verkiezingscampagnes. In maart 2010 de gemeenteraadsverkiezingen en in maart 2011 de verkiezingen voor Provinciale Staten en in mei de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Bij de kandidaatstelling partijbestuur zou daar explicieet rekening mee moeten worden gehouden. Daarnaast staat de verdere toepassing van de aanbevelingen van de commissie Vreeman centraal, alsook de aanbevelingen van de werkgroep Dijksma. De commissie kandidaatstelling partijbestuur stond onder voorzitterschap van Chris Leeuwe. Dorien de Wit en Loes Ypma maakten ook deel uit van de commissie.

4.10 Drugscommissie In 2009 stelde het PvdA-partijbestuur een commissie in die voor de zomer aan de partij een beoordeling van het huidige drugsbeleid geeft en tot een voorstel tot bijsturing daar-

34

van komt. Gericht op praktische oplossingen op korte termijn en een visie voor de langere termijn, mede gericht op het nieuwe verkiezingsprogramma. Een literatuurstudie en een aantal expertmeetings leidden tot een startnotitie, die op maandag 29 juni is voorgelegd aan het partijbestuur. De commissie is als volgt samengesteld: Pauline Meurs (voorzitter) (lid Eerste Kamer) Lea Bouwmeester (lid Tweede Kamer) Ybo Buruma (strafrechtdeskundige) Manon Fokke (fractievoorzitter Maastricht) Ruud Vreeman (burgemeester Tilburg) Aleid Wolfsen (burgemeester Utrecht) Adviseur: Sjef Czyzewski (Bouman GGZ).

4.11

Ledenbijeenkomsten m.b.t. de AOW. In de aanloop naar de politieke ledenraad van 26 oktober vonden drie ‘briefings’ plaats over de verhoging van de AOW-leeftijd. Hierin werd toegelicht waarom we de AOW verhoging op de manier zoals het kabinet naar buiten had gebracht eerlijk en solidair vonden. De bijeenkomsten vonden plaatsen op woensdag 21 oktober in Sittard-Geleen (met Lilianne Ploumen, Diederik Samsom, Sharon Dijksma en Han Noten), donderdag 22 oktober in Zwolle (met: Lilianne Ploumen, Hans Spekman en Frank Heemskerk) en vrijdag 23 oktober in Rotterdam (met: Lilianne Ploumen, Nebahat Albayrak, Jetta Klijnsma enHans Spekman)

4.12 1 mei viering 2009 De 1 mei viering 2009 werd afgelast vanwege de tragische gebeurtenissen op Koninginnedag op 30 april in Apeldoorn. Gepland was een groot feest ‘s avonds in Rotterdam in het kader van de Europese verkiezingen. 4.13 Partijgroepen en netwerken In 2009 waren de volgende adviesgroepen en netwerken erkend door het partijbestuur. Het Homo-emancipatie netwerk; Landelijke Adviesgroep Ouderen (LAO); Landelijke werkgroep Milieu en Energie (LME); Werkgroep Patiënt Centraal (WPC); Juristennetwerk (JN); Vrouwen in de PvdA (VIP); Multi Etnisch Vrouwennetwerk (MEV); Rode Ondernemers, Werkgroep handicap en Beleid. 4.14 Ouderenbeurs 2009 17 september tot en met 20 september. Ook dit jaar was de PvdA weer vertegenwoordigd op de ouderenbeurs in Utrecht. Deze beurs vond plaats van 17 tot en met 20 september. De PvdA was aanwezig met een stand. Vrijwilligers en leden van de Tweede Kamerfractie spraken met bezoekers. Staatssecretaris Jet Bussemaker werd geïnterviewd. 4.15 Vrouwen in de PvdA In het jaar 2009 heeft de PvdA een legaat ontvangen. Bij de verstrekking van het legaat is aangegeven dat deze bestemd is voor vrouwen binnen de PvdA. Dankzij het legaat konden de totale begrote activiteitskosten ongewijzigd blijven en heeft het vrouwennetwerk ook in de toekomst de beschikking over financiële middelen.

5

Internationaal 2009 In 2009 was de internationaal secretaris lid van de PvdA commissie ter voorbereiding van het Europees verkiezingsprogramma 2009 – 2014 en was zij lid van de PvdA kandidaatstellingscommissie Europees Parlement. Verder is zij gekozen lid in het bestuur van de Partij van Europese Socialisten, gekozen lid van de ethische commissie van de Socialistische Internationale en uit hoofde van functie lid van de besturen van de Evert Vermeer Stichting en de Alfred Mozer Stichting, lid van de PES congresdelegatie, lid van de PvdA Zuid Noord Commissie, coördinator van het PvdA Europanetwerk en contactpersoon vanuit het bestuur richting de PvdA Europese Senioren Organisatie (ESO), PES Women, Socialist International Women, de Foundation for European Studies, het European Forum for Democracy, Global Progressive Forum en het Nederlands Instituut voor Meerpartijen Democratie.

35

5.1

Socialist International (SI) De PvdA nam op 29 en 30 juni 2009 deel aan de SI council in Montenegro en op 23 en 24 november aan de SI council gehouden in de Dominicaanse Republiek. Voorafgaand aan beide bijeenkomsten organiseerde SIW een vrouwenconferentie.

5.2

Partij van Europese Socialisten (PES) In 2009 lag het inhoudelijke zwaartepunt binnen de PES op het opstellen van het PES manifest voor de Europese verkiezingen, het debat over de wereldwijde financiële crisis, milieu en klimaat en op het debat rond de toekomst van progressieve samenlevingen in Europa.

5.2.1

PES-Presidium In 2009 nam de PvdA deel aan de PES presidency meetings in Brussel op 12 februari, 8 mei, 12 juni, 2 september, 8 oktober, 19 november en tijdens het PES congres 6 december en 8 december in Praag. Aan de voorbereidende coördinatie meetings, waar organisatorische zaken worden afgestemd, nam de PvdA eveneens deel.

5.2.2 PES Prime ministers en PES leaders meetings In 2009 nam Frans Timmermans op 19 maart deel aan de leaders meeting in Brussel, op 24 april nam Emine Bozkurt deel aan de leaders and Heads of List bijeenkomst in Toulouse, op 18 juni namen Wouter Bos en Frans Timmermans deel aan de leaders meeting in Brussel en op 6 december nam Lilianne Ploumen deel aan de leaders meeting in Praag. 5.2.3 PES Development Ministers meetings De PES organiseert voorafgaand aan de Europese Raden coördinatie overleggen voor de vakministers. Bert Koenders en Jacqueline Cramer namen regelmatig deel aan deze overleggen. 5.2.4 PES congres in Praag Op 7 en 8 december 2009 organiseerde de PES haar partijcongres in Praag. Vanuit de PvdA werd deelgenomen door de PES congresdelegatie: Marije Laffeber, Harm-Evert Waalkens (TK), Judith Merkies (EP), Marja Bijl (PES women), Kirsten Meijer, Egbert de Vries, Joris Jurriëns, Marije Volger en Jan Hofste. Tijdens het PES congres in Praag stonden naast de verkiezing van het bestuur onder meer de volgende inhoudelijke thema’s op de agenda: “People first : A progressive European agenda” ; “A new way forward: a stronger PES” en de vaststelling van de verklaringen: ‘Appeal to the Copenhagen summit’ en ‘Appeal to support the GPF campaign “Regulate global finance Now”. 5.2.5 PES congresdelegatie In 2009 leverde de PES congresdelegatie een bijdrage aan de discussie over het PES manifest. In 2009 vergaderde de PES congresdelegatie op 13 februari, 24 april, 3 juli, 2 oktober en 6 november op het partijbureau in Amsterdam en op 6 december tijdens het PES congres in Praag. Om de congresdelegatie te voeden organiseerde het Internationaal secretariaat voorafgaand aan het PES congres op 30 november een ledenbijeenkomst in Amsterdam waarvoor alle leden met interesse ‘Europa’ werden uitgenodigd. Van 11 t/m 13 september 2009 hield de PES haar tweejaarlijkse activists forum in Dublin. Het programma stond in het teken van ‘A New Left for the Future of Europe’. Marije Laffeber nam deel als spreker over het thema ‘a new global deal’. 5.2.6 PES Women Tot december was Saskia Duives lid van het PES women bureau. In december volgde Marja Bijl haar op. Op 14 november nam de PvdA deel aan de PES women jaarvergadering in Stockholm, Zweden en op 5 en 6 december nam de PvdA deel aan het PES women congres in Tsjechië. Het centrale thema van het congres was: ‘Feminisme in de 21e eeuw’.

36

5.3

ESO/LAO internationaal ESO is de Europese Senioren Organisatie gelieerd aan de PES. Het PvdA Internationaal secretariaat verleent ondersteuning bij de PvdA vertegenwoordiging. Jenny Ytsma vicevoorzitter in het bestuur van de ESO. Van 3 tot 5 maart nam de PvdA deel aan het ESO seminar in Brussel over het thema ‘active participation in the EU policy process’, van 13 t/m 15 oktober aan het ESO seminar in Bratislava, Slowakije over ‘social responsibility in Europa, fair share for seniors’ en de ESO vertegenwoordiger nam deel aan het PES congres in Praag.

5.4

Internationale partijdelegaties/vertegenwoordigingen Tijdens het PvdA congres op 14 en 15 maart organiseerde het Internationaal secretariaat een internationaal bezoekersprogramma. Naast simultane vertaling van alle plenaire congressessies en de vertaling van congresdocumenten, vonden briefings plaats, over het thema ‘integratie in Nederland’, de Europese verkiezingen en de internationale thema’s op de congresagenda. Aan het programma werd deelgenomen door vertegenwoordigers van zusterpartijen en ambassades.

5.5

Congressen zusterpartijen In 2009 nam de PvdA deel aan de volgende congressen van zusterpartijen: • 19 t/m 22 maart – CSSD congres, Tsjechië • 18 t/m 21 april - DNA congres, Noorwegen • 14 t/m 17 augustus - NDP/NPD congres, Canada • 27 t/m 30 september – Labour Party congres, Groot- Brittanië • 19 december – SLD congres, Polen

5.6

Discussie binnen de partij: debatten bijeenkomsten informatie leden Landelijk PvdA Europanetwerk en PvdA Europa website. Eind 2008 werd het landelijke PvdA Europanetwerk ingesteld, waarmee in 2009 werd verder gegaan. Het Internationaal Secretariaat verleende medewerking aan de organisatie van de bijeenkomst ‘Op weg naar een socialer Europa’ op 4 april 2009, waaraan werd deelgenomen door partijvertegenwoordigers mensen uit 5 lidstaten. Spreker was o.a. Europarlementariër Jan Cremers. Op 25 april werd tijdens de EVS Afrikadag een workshop over Burundi georganiseerd. Hiermee werd een drieluik bijeenkomsten over het fragiele statenbeleid afgesloten, die het Internationaal secretariaat in 2008 en 2009 in samenwerking met minister Koenders van Ontwikkelingssamenwerking, de PvdA Tweede Kamerfractie en de PvdA Eurodelegatie organiseerde. Sprekers: Marjolein Jongman, landenspecialist Burundi; Ministerie Buitenlandse Zaken, Piet Vroeg en Godefroid Nimbona, beiden namens Cordaid en PvdA Tweede Kamerlid Chantal Gill’ard. Op 17 oktober organiseerde Politiek 2015 in samenwerking met een aantal Nederlandse politieke partijen, het PvdA Internationaal secretariaat en de Evert Vermeer Stichting een debat over de toekomst van ontwikkelingssamenwerking. Op woensdag 11 november organiseerde het Internationaal secretariaat een bijeenkomst in Amsterdam over maatschappelijk verantwoord ondernemen en China. Sprekers tijdens deze bijeenkomst waren: Thijs Berman, leider PvdA Eurodelegatie, Internationaal secretaris Marije Laffeber, PvdA Tweede Kamerlid Paul Kalma, Liesbeth Unger van Aim for Human Rights, Peter van Dongen, ondernemer met ervaring op het terrein van MvO in China, Andriette Nommensen van FNV mondiaal. Op 26 januari organiseerde het Internationaal Secretariaat namens het Partijbestuur, een expert bijeenkomst in Rotterdam over het Midden Oosten. Hiermee werd uitvoering gegeven aan een motie aangenomen door het PvdA congres in 2008. Doel van de bijeenkomst het vormen van een aanzet tot een breder debat in de partij en bij te dragen aan de positiebepaling van de PvdA en het creëren van draagvlak.

37

Op 4 november organiseerde het Internationaal secretariaat in samenwerking met de Tweede Kamerfractie en de PvdA Dordrecht een publieksbijeenkomst over Afghanistan. Onder leiding van Internationaal secretaris Marije Laffeber gingen Angelien Eijsink, Harm Evert Waalkens Tweede Kamerwoordvoerder ontwikkelingssamenwerking en Paul van den Berg, programmaverantwoordelijke Afghanistan voor Cordaid daarna in gesprek met de aanwezigen. Op 28 november organiseerde het Internationaal secretariaat namens het Partijbestuur een expert bijeenkomst in Den Haag over het Midden-Oosten. Deze bijeenkomst was een vervolg op de bijeenkomst in januari. Tijdens de bijeenkomst op 28 november stond het vredesproces in het Midden-Oosten opnieuw centraal. Na de opening door partijvoorzitter Lilianne Ploumen volgden inleidingen op het centrale thema door Robert Serry, MiddenOostengezant van de Verenigde Naties en Amerikaniste Ruth Oldenziel, waarna de aanwezigen onder leiding van dagvoorzitter Jeltje van Nieuwenhoven in debat gingen. Overige sprekers: Martijn van Dam en Marije Laffeber.

5.7

NIMD activiteiten De volgende PvdA-ers namen in 2009 deel aan NIMD missies: PvdA Kamerlid Harm Evert Waalkens nam deel aan de NIMD Partnership Days van 10-13 juni in Nairobi. Ruud Koole leidde een missie van NIMD naar Malawi. Jan Pronk was inleider in een training van NIMD uitgevoerd door het KIT die tot doel had om een groep van 20 jonge stafleden van Berenschot voor te bereiden op hun onderzoek naar de institutionalisering van politieke partijen in de programmalanden. Youth IMD, waar Ruben Zandvliet vanuit de Jonge Socialisten aan deelneemt, organiseerde een uitwisseling tussen jonge politici in Suriname en in Nederland. In 2009 werd een start gemaakt met discussie over de NIMD bestuursstructuur, waaraan partijvoorzitter Lilianne Ploumen vanuit de PvdA deelneemt. Deze discussie is gericht op het doorbreken van formele bestuurlijke verantwoordelijkheid van politieke partijen bij het NMID. In 2009 lag de inhoudelijke focus van de informatie voor PvdA leden op het democratiseringsproces in Malawi en het NIMD programma daar. Er was een weblog ‘Verkiezingen in Malawi’ op de PvdA website. Gedurende vijf maanden voorafgaande aan de verkiezingen werden berichten geschreven met actuele informatie geven over de wijze waarop Malawi zich voorbereidt op de verkiezingen. En op 26 mei een week na de verkiezingen werd in samenwerking met Cordaid, de EVS en het PvdA Internationaal secretariaat een publieksbijeenkomst georganiseerd in Amsterdam, waaraan 50 mensen deelnamen. Op de EVS Afrikadag waren twee werkgroepen georganiseerd (één over Zimbabwe en één over jongeren in de politiek georganiseerd door Youth IMD).

6

De partijorganisatie 2009

6.1

De organisatie staat In 2008 heeft een bedrijfs- en herinrichtingproces plaatsgevonden op het partijbureau, waarbij de organisatie onder de loep is genomen en in opzet gewijzigd. In 2009 is dit proces verder uitgekristalliseerd. Het werken met een bedrijfsplan gebaseerd op de doelen die het Partijbestuur zich heeft gesteld en de doelen die de organisatie heeft zich gesteld, heeft geleid tot een heldere structuur. Voor medewerkers zijn de werkprocessen inzichtelijker gemaakt door per afdeling een jaarplan op te stellen met daaruit volgend individuele resultaatafspraken. Een in het najaar gehouden onderzoek naar de tevredenheid onder de medewerkers toonde dat deze fors was toegenomen. De verbouwing van het kantoorpand werd ook afgerond in 2009 en de kwalitatieve verbetering van de verschillende werkruimten heeft ook zeker bijgedragen aan het verbeteren van de tevredenheid van de medewerkers.

38

6.2

Financiën gezond In 2009 heeft de Partij van de Arbeid de bezuinigingen, zoals ingezet vanaf 2008, doorgevoerd. Dit heeft er toe geleid dat de financiële situatie sterk is verbeterd. Naast de nodige bezuiniging is de verhoging van de afdracht van politieke ambtsdragers en vertegenwoordigers van de Partij een belangrijke reden voor deze verbetering. Ondanks een lichte daling van het aantal leden groeide het Eigen Vermogen en is de financiële situatie gezond te noemen.

6.3

Consulenten Na de ondersteuning aan de campagne voor de Europese verkiezingen zijn de consulenten begonnen met de ondersteuning van de gemeenteraadsverkiezingen in november 2009 en maart 2010. De ondersteuning bestond uit: • Advies over en monitoring van het proces naar 3 maart 2010: kandidaatstellingsprocedures, opstellen verkiezingsprogramma’s etc. etc. • Rondes langs de afdelingen om te ondersteunen bij het opstellen van verkiezingsstrategie en boodschap, om de landelijke strategie over te dragen, en om lokale thema’s te inventariseren. • Ondersteuning bij sprekersaanvragen en evenementen in afdelingen. • Signaleren van conflicten in afdelingen.

6.4

Training & Opleiding Begin 2009 is een ROSA leergang georganiseerd, waaraan 40 PvdA leden deelnamen. In de aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezingen van maart 2010 is in het najaar van 2009 een twee keer tweedaagse campagneacademie georganiseerd, voor campagnecoördinatoren en lijsttrekkers. Tijdens de campagneacademie zijn onder meer aan de orde geweest: maken van een strategische analyse, opzetten van een campagnestrategie, boodschapontwikkeling, organiseren van een straatcampagne, mediatraining en campagne voeren via web 2.0. In het najaar van 2009 is een e-learning module ontwikkeld, waarmee kandidaat gemeenteraadsleden zich konden voorbereiden op een naderende politieke loopbaan in de raad. Per 1 januari 2010 zijn de opleidingsactiviteiten die het Centrum voor Lokaal Bestuur ontplooide, overgeheveld naar de unit Verenigingszaken van de PvdA. In voorbereiding daarvan is in het najaar van 2009 een nieuw opleidingenstelsel voor de PvdA ontwikkeld, onder de naam Suze Groenewegschool.

6.5

Scouting en werving In 2009 is de start gemaakt met de permanente scoutingcommissie, waarvan de unit Verenigingszaken de ondersteuning verzorgt. Er is een netwerk van regionale en doelgroepgerichte scouts opgezet, die permanent scouten op basis van een aantal functieprofielen. De scouts zijn specifiek getraind op werving en selectie en wisselen regelmatig ervaringen uit.

6.6

Ledenmanagement In 2009 is een aantal acties op touw gezet om leden te werven. Daarbij is ervaring opgedaan welke methoden wel werken, en welke minder goed. In 2009 was nog steeds een netto daling van het ledenaantal zichtbaar (3,4%), maar dat was minder dan in 2007 (5,6%) en 2008 (5,1%). De lokale afdelingen hebben de leden die 50 jaar lid waren een jubilarisspeld uitgereikt. In 2009 hebben ook alle leden die 25 jaar of langer (t/m 49 jaar) lid waren een jubilarisspeld ontvangen. Dit is vanwege de grote hoeveelheid (20.000 spelden) per post verstuurd. Verder is geprobeerd de uitstroom middels belacties te verlagen. In 2009 hebben er 200 leden minder hun lidmaatschap opgezegd ten opzichte van 2008. De uitstroom in 2009 was 8,7%. Waar dat in 2007 nog 9,9% was.

39

6.7

Fondsenwerving Voor de campagne voor de Europese verkiezingen is een fondsenwervingsbrief naar alle leden gestuurd. Vervolgens is er per mail een reminder uitgegaan. In december heeft een groep met regelmatige gevers de fondsenwervingsbrief voor de Gemeenteraadscampagne ontvangen. De rest van de leden heeft deze brief in januari 2010 gekregen.

6.8

Vrijwilligersmanagement In 2009 zijn er trainingen vrijwilligersmanagement tijdens de campagneacademie gegeven. Op het partijbureau was het hele jaar een belteam actief dat wisselend achterstanden, opzeggingen of vrijwilligers belde.

6.9

Diversiteit In 2009 is de 'Kadernotitie diversiteit' aangenomen door het PvdA-partijbestuur. Hiermee is de expliciete stap gezet naar een integraal diversiteitsbeleid, dat zich niet (hoofdzakelijk) richt op het faciliteren en ondersteunen van ondervertegenwoordigde groepen, maar op omgaan met, en productief maken van pluriformiteit. Het tegengaan van politieke en bestuurlijke ondervertegenwoordiging was en bleef een van de prioriteiten binnen het diversiteitsbeleid. Het faciliteren en stimuleren van verschillende (doel)groepen en netwerken binnen de partij werd onderdeel van het diversiteitsbeleid Voor de PvdA zijn de nieuwe media van groot belang, zowel voor de communicatie met de leden als voor het contact met de kiezers. De PvdA-website speelt hierbij een centrale rol. Per 6 juli 2009 was het nieuwe Content Manager Systeem klaar. Eind 2009 is de voorkant van pvda.nl aangepakt, een nieuwe indeling en nieuw design. Bovendien werd de nieuwe site ingebed in een degelijke internetstrategie voor de PvdA, zodat social networks worden gefaciliteerd en er ruimte is voor nieuwe webontwikkelingen. Deze nieuwe site en internetstrategie zijn eind 2009 geïmplementeerd.

6.10 Nieuwsbrief Iedere week werd er in 2009 een nieuwsbrief verstuurd aan leden en belangstellende met het laatste nieuws uit de partij, het kabinet en de fractie. Er is ook aandacht voor discussiefora en de agenda in de brief. De nieuwsbrief dient al het belangrijkste nieuws van de week te bevatten, visueel aantrekkelijk te zijn en elke week vrijdag verzonden te worden. 6.11

Ledenblad Rood Het ledenblad Rood verscheen in 2009 5 maal in een oplage van 60.000. Voor de zendtijd politieke partijen maken we journalistieke, documentaireachtige films over duidelijke PvdA thema’s zoals; werk, integratie, wijken en onderwijs. In 2009 maakten we 4 verschillende filmpjes.

6.12 Europese Verkiezingen 4 juni 2009 De voorbereidingen voor de Europese verkiezingen op 4 juni 2009 begonnen reeds in 2008 o.a. in de vorm van de Programmacommissie Europa, onder leiding van Jan Pronk. De taakgroep Boodschapontwikkeling en Strategie leverde de secretaris van de programmacommissie en voorzag haar van inhoudelijke ondersteuning. Voorts heeft de taakgroep de strategische voorbereiding van de campagne in opdracht van het partijbestuur uitgevoerd. Gedurende de verkiezingen vormde de taakgroep de kern van het campagneteam. 6.13 Straten Generaal 2009 Traditioneel gaat de PvdA de straat op rondom Prinsjesdag om de plannen van de regering m.b.t. de begroting onder de aandacht te brengen. Inhoudelijke materialen zijn ontwikkelt en honderden afdelingen zijn de straat op gegaan met een enquête. De afsluitende bijeenkomst met o.a. de politieke leiding is georganiseerd in Venlo. 6.13 Herindelingsverkiezingen 18 november 2009 De taakgroep heeft na de zomer de voorbereiding en uitvoering van de herindelingsverkiezingen in een zestal gemeenten (o.a. Zuidplas, Oldambt en Venlo) uitgevoerd en een grootscheepse grassroots campagne opgezet middels de inzet op forse canvasacties.

40

Bewindspersonen en Kamerleden zijn ingezet in een tiental campagneactiviteiten in de betreffende gemeenten. Ook heeft de taakgroep de betreffende PvdA-afdelingen ondersteund bij de lokale campagnes door ze inhoudelijk te ondersteunen bij de campagnestrategie, materialen en de inzet van vrije en betaalde media-uitingen.

6.14 Gemeenteraadsverkiezingen 3 maart 2010 De taakgroep heeft vanaf het najaar van 2009 veel tijd en energie gestoken in onderzoek, strategie en boodschapontwikkeling voor de raadsverkiezingen. De afdelingen Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam en Almere zijn op dagelijkse basis ondersteund met de voorbereidingen. Enkele strategische bijeenkomsten in het land zijn georganiseerd, inhoudelijke materialen, een basisverkiezingsprogramma zijn ontwikkeld en tal van afdelingen zijn ondersteund bij het invullen van de lokale stemwijzers. Groot onderdeel van de activiteiten van de afdeling communicatie was het voorbereidend werk in het tweede deel van 2009 voor de gemeenteraadsverkiezingen begin 2010. Hiervoor werden 34 lokale kranten gemaakt, een verkiezingsposter, een postercampagne en een radio- en tv spot ontwikkeld 6.15

De omzetting van alle websites (met uitzondering van het extranet van de PvdA) naar een nieuwe omgeving is in november 2009 afgerond. In dit kader zijn door het hele land cursussen georganiseerd voor de functioneel beheerders van deze websites. In 2009 is de gehele webomgeving ondergebracht bij een nieuwe hostingpartij. In 2009 is een selfservice- en mailafhandelingsysteem in gebruik genomen.

6.16 In februari 2009 is de verbouwing van de Herengracht 54 afgerond. Hierdoor werd het mogelijk voor alle medewerkers van het partijbureau en de neveninstellingen om op de locatie Herengracht 54 te werken en is per 1 maart de huur opgezegd van Herengracht 105. Zowel de WBS als de AVS hebben echter besloten om naar Den Haag te verhuizen. Door de nieuwe inrichting is het beter mogelijk om met flexplekken te werken en zijn er meer vergaderfaciliteiten. Tijdens de campagne voor de verkiezingen voor het Europees Parlement is gebleken dat dit goed werkt. 6.17 De Europese verkiezingen De uitslag van de Europese verkiezingen stede tot nadenken. Het bestuur vroeg een commissie olv Sharon Dijksma om met een snelle maar gedegen analyse van de nederlaag te komen. De commissie boog zich niet alleen over de vraag hóe we de vórige verkiezingen verloren, maar stelde zich ook de vraag: waaróm willen wij de vólgende verkiezingen winnen? Het antwoord daarop vertelt ons verhaal, over onze idealen en onze dromen. Dat vormt de inspiratie om de draad op te pakken en de gemeenteraadsverkiezingen met overtuiging tegemoet te treden, Het algemene beeld van de commissie was helder: het ontbrak in de campagne aan een duidelijke boodschap, aan de juiste strategie, aan gevoel van urgentie, aan een goede en tijdige voorbereiding, aan geld, aan politieke sturing en vooral aan overtuiging. We voerden campagne met de handrem erop. Het partijbestuur nam de aanbevelingen voor de toekomst heel serieus. Onze volgende campagnes zouden veel beter moeten, veel helderder en strakker georganiseerd worden en we moeten onze resultaten in Den Haag veel beter over het voetlicht weten te brengen. Het partijbestuur dat in december 2009 werd gekozen kreeg de opdracht mee De werkgroep bestond uit: Sharon Dijksma (voorzitter), Keklik Yücel, Ria Steenaart, Roos Vermeij, Diederik Samsom, Jaap van der Ploeg en Monique Wijlhuizen.

41

Beleidsverslag PES-congres delegatie

PES congresdelegatie juni 2008-december 2010 Tijdens PvdA Congres gehouden in Breda op 13 en 14 juni 2008. werd een nieuwe PEScongresdelegatie gekozen. De PES-congresdelegatie vormt de afvaardiging van de PvdA naar het congres van de PES (Party of European Socialists), dat eens in de 2,5 jaar plaatsvindt. Tussen twee congressen adviseert de PES-congresdelegatie over de inbreng van de PvdA in PES vergaderingen. Daarnaast levert de PES-congresdelegatie een bijdrage aan de inhoudelijke discussie over Europa binnen de Partij van de Arbeid. De werkzaamheden van de PES congresdelegatie worden afgestemd met de Internationaal secretaris. De congresdelegatie bestaat uit 10 PvdA vertegenwoordigers. Vijf personen uit hoofde van hun functie: de internationaal secretaris in het partijbestuur, het PES bestuurslid (indien dit iemand anders is als de Internationaal secretaris), de partijleider, een vertegenwoordiger uit de Tweede-Kamerfractie, een vertegenwoordiger uit de EP fractie, de partijvoorzitter en als extra lid de staatssecretaris Europese Zaken (tot februari 2010). De overige 5 personen worden rechtstreeks door het PvdA congres gekozen als PES congresdelegatielid. Tijdens het PvdA congres in Breda eindigde het mandaat van de vorige groep rechtstreeks gekozen leden en is een nieuwe groep leden gekozen: Kirsten Meijer, Marije Volger, Egbert de Vries en Jan Hoftse. In verband met haar werkzaamheden in Brussel verliet Janna Besamusca de PES-congresdelegatie in 2009. Zij werd opgevolgd door Joris Jurriëns. Tijdens de eerste vergadering is Egbert de Vries benoemd tot tijdelijk voorzitter. Deze taak vervulde hij ook in voorgaande PES congresdelegaties. Op zijn verzoek benoemde de delegatie naar haar inwerkperiode een nieuwe voorzitter, Kirsten Meijer. De qq leden de afgelopen 2,5 jaar: Marije Laffeber (internationaal secretaris en lid PES bestuur), Wouter Bos (partijleider) opgevolgd door Job Cohen (2010), Frans Timmermans, Ieke vd Burg (EP) opgevolgd door Judith Merkies (2009), Lilianne Ploumen en Harm-Evert Waalkens (TK) opgevolgd door Nebahat Albayrak.

Verslag Deze PES congresdelegatie vormde de afgelopen 2,5 jaar een goed team. Alle leden hebben zich inhoudelijk voorbereid op het hen toebedeelde beleidsterrein: milieu en klimaat, European neighbourhood policy, internationale samenwerking, gender en anti-discriminatie en immigratie, integratie. Daarnaast was de democratisering van de PES, net als voor voorgaande PvdA PES congresdelegaties een rode draad in de werkzaamheden. Regelmatig vond overleg plaats in Amsterdam om de PES vergaderingen goed voor te bereiden. Dit overleg werd voornamelijk bijgewoond door de gekozen leden van de PES congresdelegatie en het PES bestuurslid. Het internationaal secretariaat ondersteunt de PES congresdelegatie bij haar werkzaamheden. PES manifest Europese verkiezingen In de aanloop naar de Europese verkiezingen was de belangrijkste activiteit van de PES congres delegatie het amenderen en vaststellen van het PES manifest, het Europese verkiezingsprogramma van de PES met de titel “People First: A New Direction for Europe”. De vaststelling van het manifest was het hoogtepunt van de Algemene Leden Vergadering van de PES die plaatsvond op 1 en 2 december 2008 in Madrid. Tijdens het congres hebben leden van de PES congresdelegatie onder andere aandacht gevraagd voor arbeidsomstandigheden van jongeren in Europa, aidsbestrijding en mensenrechten en democratie. Het PES manifest is verspreid onder de PvdA leden en onder de aandacht gebracht op de PvdA Europadag in Groningen, waar Poul Nyrup Rasmussen (voorzitter PES) aanwezig was. Marije Laffeber was vanuit het partijbestuur lid van de programma commissie

42

(Pronk) voor de Europese verkiezingen en als PES bestuurslid betrokken bij de opstelling van het PES manifest voor de Europese verkiezingen. Zij vormde de verbinding tussen beide commissies. De leden van de PES congresdelegatie hebben een actieve bijdrage geleverd aan de debatten rond het verkiezingsprogramma. Egbert de Vries heeft hiertoe bijvoorbeeld een toespraak gehouden op het PvdA verkiezingscongres in maart 2009. Op het congres hebben we tevens 900 flyers verspreid over de PES congresdelegatie, om de PvdA leden te informeren en over onze activiteiten.

Campagne Europese verkiezingen en debatten over Europa Leden van de PES congresdelegatie hebben op individuele basis actief campagne gevoerd voor de Europese verkiezingen en hebben op verzoek van afdelingen spreekbeurten over Europa gegeven in het land. Ondanks het actieve aanbod van de PES congresdelegatie viel het aantal verzoeken uit afdelingen helaas nogal tegen. Onder het motto: ‘we hebben niet minder, maar meer Europa nodig’, moet het debat in de partij over Europa juist in alle intensiteit worden gevoerd. De PES congresdelegatie houdt zich dus graag beschikbaar voor deze debatten in afdelingen. Verder hebben de leden van de PES congresdelegatie deelgenomen aan debatten en bijeenkomsten georganiseerd in het kader van het PvdA Europanetwerk. Bijvoorbeeld aan de Europafestivals in Groningen en Maastricht, aan bijeenkomsten in Breda en in Utrecht (over privacy versus veiligheid), aan de PvdA masterclass Europese economie en financiën in Amsterdam en aan het debat over Europa en ontwikkelingssamenwerking tijdens de EVS Afrikadag in Den Haag. Tijdens deze bijeenkomst verzorgde Joris Jurriëns een inleiding namens de delegatie. PES Activist forum ‘a strong voice for European Social Democracy’ Van 2 t/m 4 juli 2008 organiseerde de PES haar eerste Activists forum in Wenen, Oostenrijk. Tijdens dit forum waaraan door 300 leden van PES partijen werd deelgenomen, stond de bespreking van de 4 hoofdthema’s in het PES manifest voor de Europese verkiezingen centraal. Aan dit forum werd door alle leden van de PES congresdelegatie deelgenomen. Marije Laffeber leidde tijdens het forum de plenaire sessie over diversiteit in de EU. Dit forum was de eerste activiteit waaraan door de nieuw gekozen PES congresdelegatie werd deelgenomen. Samen met vertegenwoordigers uit de PvdA verkiezingsprogramma commissie leverde de PES delegatie een actieve bijdrage aan de discussie over de tekst van het PES manifest. Gezamenlijk deden zij een aantal concrete aanbevelingen voor de tekst van het PES manifest. Naar aanleiding van het eerste concept, dat gereed was in september, diende de PES congresdelegatie tijdens beide amenderingsrondes in oktober en november amendementen in.

PES Council Madrid Op 1 en 2 december 2008 organiseerde de Partij van Europese Socialisten (PES) haar jaarlijkse council. Tijdens deze conferentie, die op uitnodiging van José Luis Zapatero – partijleider van de Spaanse PSOE werd gehouden in Madrid, stond het PES programma voor de Europese verkiezingen in 2009 centraal. Dit gezamenlijke programma van alle sociaaldemocraten in de Europese Unie, werd in Madrid aangenomen. Aan de PvdA delegatie naar de PES council werd deelgenomen door: Marije Laffeber, PvdA Europarlementariër Ieke vd Burg, de gekozen leden van de PES congresdelegatie: Egbert de Vries, Kirsten Meijer, Jan Hofste, Marije Volger en Janna Besamusca. Jammer genoeg was Wouter Bos op het allerlaatste moment verhinderd. De internationaal secretaris vertegenwoordigde de PvdA tijdens de partijleidersvergadering in Madrid. Tijdens de council in Madrid heeft de PES congresdelegatie deelgenomen aan de manifestatie en debatten in het kader van wereld Aidsdag en leidde Kirsten Meijer een debat over het European Neighbourhood beleid. PES Activist forum ‘A next left for the Future of Europe’ Van 11 t/m 13 september 2009 organiseerde de PES haar tweede Activists forum in Dublin, Ierland. Tijdens dit forum waaraan door 300 leden van PES partijen werd deelgenomen,

43

stond het uitwisselen van ideeën over een nieuwe sociaaldemocratische visie voor de toekomst van Europa centraal. Er werden verschillende workshops georganiseerd, bijvoorbeeld over werkgelegenheid in Europa en het economisch herstelplan. Over dit laatste thema gaf de PvdA Internationaal secretaris een speech. Aan het forum werd deelgenomen door leden van de PES congresdelegatie.

PES congres Na de Europese verkiezingen heeft de PES congres delegatie zich gericht op de voorbereiding van de inbreng van de PvdA op het PES congres op 7 en 8 december 2009 in Praag, waaraan werd deelgenomen door 1500 vertegenwoordigers van zusterpartijen, Europarlementariërs, regeringsvertegenwoordigers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties etc. De PES congresdelegatie heeft daar onder andere aandacht gevraagd voor de internationale dimensie in de discussie over de toekomst van de sociaaldemocratie. De delegatie pleitte ervoor dat de EU gestalte geeft aan de afspraak om 0,7% van het BNP voor ontwikkelingssamenwerking te bestemmen en voor het tegengaan van klimaatverandering en ondersteuning van ontwikkelingslanden bij klimaatadaptatie. Aan het PES congres werd vanuit de PvdA deelgenomen door: Marije Laffeber, Kirsten Meijer, Joris Jurriëns, Egbert de Vries, Marije Volger, Jan Hofste, Harm-Evert Waalkens, Lilianne Ploumen en Judith Merkies. Helaas was Wouter Bos verhinderd. De partijvoorzitter vertegenwoordigde de PvdA tijdens de partijleidersvergadering in Praag. De internationaal secretaris leidde het congres in Praag als lid van het PES congrespresidium. Voorafgaande aan het PES congres hebben we een extra inzet gepleegd om PvdA leden te betrekken bij de voorbereiding. Dit mede naar aanleiding van het verzoek aangenomen door het PvdA congres in mei 2009 om als PES congresdelegatie voorafgaand aan PES congressen voorbereidingsbijeenkomsten te organiseren met leden. Tijdens een voorbereidende bijeenkomst op het partijbureau in Amsterdam in november 2009 hebben PvdA leden meegepraat over de amendementen. Een aantal van deze voorstellen zijn uiteindelijk overgenomen door het PES congres in Praag. Leden van de PES congresdelegatie hebben op individuele basis deelgenomen aan bijeenkomsten over Europa in de partij en op het PvdA congres zijn 1.000 flyers verspreid met een verslag van het PES congres in Praag.

PES activists In 2010 heeft de PES congresdelegatie samen met het internationaal secretariaat contact gezocht met de Nederlandse PES activists. PES activists zijn leden van de PES lidpartijen (zo ook de PvdA) die geïnteresseerd zijn in Europa. Activisten in heel Europa (meer dan 20.000) voeren campagne, wisselen informatie uit en discussiëren met elkaar. In Nederland zijn ongeveer 200 PES activists aangemeld bij de PES. De PES congresdelegatie heeft samen met het internationaal secretariaat en de JS een activiteitenplan opgesteld met als doel meer jonge PvdA leden en belangstellenden te informeren over en betrekken bij Europa. Hiervoor hebben een traject uitgezet, met onder meer 4 masterclasses over Europese politiek op universiteiten (tussen januari 2011 en mei 2011). Meer informatie hierover is te vinden op de PvdA Europa site. PES council (Algemene ledenvergadering) De PES congresdelegatie heeft beleidsstukken geamendeerd die op de agenda stonden van de Algemene Leden Vergadering van de PES in Warschau op 2 en 3 december 2010. Er stonden vier resoluties op de agenda. De PES congres delegatie is van mening dat de PES erin geslaagd is een visie neer te zetten voor een Europa, waarin de lasten eerlijk worden verdeeld, de werkgelegenheid groeit en ook nog wordt gewerkt aan een schoon milieu. De PES congresdelegatie heeft in haar amendementen aandacht gevraagd voor onder meer: onderwijs, internationale solidariteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen en modernisering van de politiek. De PES congresdelegatie heeft zich verzet tegen verhoging van het EU-budget. In het huidige klimaat waarin er in Nederland, maar ook in andere EU landen op lokaal, provinciaal en nationaal niveau bezuinigd moet worden is het niet te verkopen dat de EU-begroting groeit. De PES congres delegatie zal op het congres onder andere aandacht vragen voor het belang om de PES en onze partijen op nationaal niveau

44

te veranderen: democratischer, opener en vooral dichter bij de mensen. Aan deze council werd vanuit de PvdA deelgenomen door Job Cohen, Marije Laffeber, Frans Timmermans, Kirsten Meijer, Joris Jurriëns, Jan Hofste en Egbert de Vries. Job Cohen vertegenwoordigde de PvdA tijdens de partijleidersbijeenkomst. Ook voor deze algemene ledenvergadering is een voorbereidende bijeenkomst voor PvdA leden georganiseerd.

Conclusie De PES congresdelegatie heeft in lijn met haar mandaat zorg gedragen voor actieve inbreng van de PvdA voor de drie PES congressen/ vergaderingen die in de afgelopen twee en een half jaar hebben plaatsgevonden. Er is een extra inzet gepleegd om PvdA leden te betrekken door voorbereidende bijeenkomsten te organiseren in samenwerking met het internationaal secretariaat. Leden van de PES congresdelegatie hebben zich ingezet voor het Europadebat in de partij. Deze inzet zou in de toekomst, in samenwerking met het internationaal secretariaat en de PES activists verder versterkt kunnen worden.

45

Congresbesluit 1

Plan van aanpak herziening statuten en reglementen De statuten en reglementen van de PvdA zijn ongeveer 20 jaar geleden voor het laatst integraal herzien. Sindsdien is er veel veranderd in statuten en huishoudelijk reglement, vooral door veranderingen op organisatorisch gebied. Al deze veranderingen hebben langzamerhand een lappendeken veroorzaakt, waardoor de gebruikers van statuten en reglementen te vaak aanlopen tegen inconsistenties of het moeten verbinden van zaken die op verschillende plaatsen staan. Bovendien bieden de reglementen vaak onvoldoende houvast om zaken goed te regelen. De reglementencommissie heeft zich in samenspraak met het partijbestuur al eerder hier over gebogen en op grond daarvan is door het partijbestuur de conclusie getrokken dat het wenselijk is statuten en reglementen opnieuw te formuleren. Daarbij is het principe om in de statuten de hoofdstructuur van de partij te regelen en deze te laten vaststellen door het congres. De reglementen worden gestructureerd in afzonderlijke delen die telkens bestemd zijn voor een specifieke groep gebruikers of een bepaalde procedure (dus een onderdeel dat helemaal bedoeld is om de gang van zaken in en met afdelingen te regelen, en weer een ander deel om de kandidaatstelling voor de Tweede Kamer te regelen). De reglementencommissie heeft in de aanloop van deze klus over het gebruik en de inhoud van de reglementen met vele tientallen partijgenoten gesproken die geregeld te maken hebben met de regels en de handhaving daarvan. De reglementencommissie en het partijbestuur streven er naar deze wijzigingen voor te leggen aan het congres dat eind 2011 of begin 2012 zal plaatsvinden. Zoals gesteld, is het voor de toegankelijkheid belangrijk een scherper onderscheid tussen de statuten van de en het huishoudelijk reglement te maken. De statuten regelen de basis voor de vereniging PvdA, alsmede de hoofdstructuur van de vereniging. Het huishoudelijk reglement geeft een uitwerking van de gang van zaken en procedures in de vereniging en haar onderdelen. Het huishoudelijk reglement moet gemakkelijk toepasbaar zijn door de leden van de organisatie. De statuten zijn dus bedoeld om het doel en de taken van de PvdA te formuleren, de basale zaken goed te regelen (de rechten van en de eisen aan het lidmaatschap), de onderdelen van de organisatie te benoemen en daarbij doel en positie te verduidelijken. De procesgang om de statuten en reglementen vast te stellen en aan te passen is op dit moment geheel identiek. Nu de Adviesraad Verenigingszaken een verbeterde legitimatie heeft, wil het partijbestuur op advies van de reglementencommissie de vaststelling en aanpassing van reglementen overbrengen naar de Adviesraad Verenigingszaken en de statuten uiteraard aan het congres laten. Het streven is om deze scheiding al aan te brengen op het congres eind 2011 of begin 2012. Een groot voordeel daarvan is dat het congres een overzichtelijke besluitvorming krijgt voorgelegd. Om dit te kunnen doen is het echter wel noodzakelijk dat het congres van 29 januari 2011 een besluit neemt op welke wijze de besluitvorming over (nieuwe) statuten en reglementen geregeld moet worden.

46

Congresbesluit: Het congres, bijeen op 29 januari 2011 besluit dat het vaststellen en wijzigen van de statuten van de partij een zaak zijn van het congres en dat de vaststelling en wijziging van de reglementen een zaak worden van het partijbestuur en de Adviesraad Verenigingszaken. De nieuwe statuten zullen worden vastgesteld op het eerstvolgende reguliere congres (eind 2011 of begin 2012). In de nieuwe statuten zal een bepaling worden opgenomen dat voortaan het partijbestuur en de Adviesraad in gemeen overleg het reglement en aanpassingen op het reglement vaststellen. Op de eerste Adviesraad Verenigingszaken, nadat het congres eind 2011 of begin 2012 heeft plaatsgevonden, zullen de nieuwe reglementen op de agenda staan en zal de AV gevraagd worden met de nieuwe reglementen in te stemmen. Indien partijbestuur en Adviesraad geen overeenstemming bereiken over een bepaalde bepaling, zal deze voor finale besluitvorming aan een congres worden voorgelegd.

47

Congresbesluit 2

Statutenwijziging samenstelling Adviesraad Verenigingszaken en Politieke Ledenraad Wijziging van de artikelen 17 en 18 van de statuten en de artikelen 26 en 27 van het huishoudelijk reglement In de huidige tekst van de artikelen 17 (één maal) en 18 (één maal) van de statuten, alsmede in de artikelen 26 (drie maal) en 27 (drie maal) van het huishoudelijk reglement is sprake van een begrenzing van "500 leden". Voorgesteld wordt om deze grens van 500 leden te vervangen door 0,8% van het ledental van de partij. Dit leidt tot de volgende nieuwe redactie van de onderdelen van de artikelen waarin deze grens wordt bepaald:

artikel 17, lid 2. statuten: Lid 2: De Politieke Ledenraad bestaat uit afgevaardigden van de afdelingen of groepen van afdelingen die ten minste zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat, alsmede afgevaardigden van de gewesten, van door het partijbestuur erkende groepen en netwerken, van de besturen van de neveninstellingen en een afgevaardigde namens de afdelingen van de partij in het buitenland. Bij ontstentenis kan de afgevaardigde worden vervangen door een plaatsvervanger. Deze afgevaardigden en hun plaatsvervangers dienen lid van de PvdA te zijn. artikel 18, lid 2. statuten: Lid 2: De Adviesraad Verenigingszaken bestaat uit afgevaardigden van de besturen van de afdelingen, uitgaande van afdelingen of groepen van afdelingen die ten minste zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat, alsmede afgevaardigden van de besturen van de gewesten. De in het buitenland gelegen afdelingen van de partij mogen samen een afgevaardigde aanwijzen. Bij ontstentenis kan de afgevaardigde worden vervangen door een plaatsvervanger. artikel 26, lid 7 en lid 8 van het huishoudelijk reglement: Lid 7: Het partijbestuur besluit over de samenwerking van afdelingen die samen zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat en daarmee het recht hebben een afgevaardigde aan te wijzen. In bijzondere gevallen kan het partijbestuur de samenwerking goedkeuren als de afdelingen samen minder dan het vereiste aantal leden tellen. Het gewestelijk bestuur kan daarbij behulpzaam zijn. Lid 8: In afdelingen die zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat worden in afzonderlijke verkiezingen een afgevaardigde en een plaatsvervanger gekozen door de ledenvergadering. Deze verkiezing gebeurt voor een periode van twee jaar. artikel 27, lid 5 en 6 van het huishoudelijk reglement: Lid 5: Het partijbestuur besluit over de samenwerking van afdelingen die samen zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat en daarmee het recht hebben een afgevaardigde aan te wijzen. In bijzondere gevallen kan het partijbestuur de samenwerking goedkeuren als deze afdelingen samen minder dan het vereiste aantal leden tellen. Lid 6: In afdelingen die zoveel leden tellen dat dit het aantal van 0,8% van het ledental van de partij te boven gaat worden een afgevaardigde en een plaatsvervanger aangewezen uit en door het bestuur. Deze aanwijzing gebeurt voor een periode van twee jaar.

48

Toelichting Bij de door het congres aangenomen resolutie over de ledendemocratie, waarbij onder meer de Politieke Ledenraad werd opgericht en de Adviesraad Verenigingszaken een breder fundament kreeg, is afgesproken dat na verloop van tijd deze partijgeledingen geëvalueerd zouden worden. Dat is ook een moment om eventueel wijzigingen aan te brengen in de wijze van samenstellen van beide geledingen. Bij deze nieuwe situatie werd bepaald dat afdelingen of groepen van afdelingen met ten minste 500 leden een afgevaardigde (en een plaatsvervanger) kunnen aanwijzen voor de Politieke Ledenraad en aan andere voor de Adviesraad Verenigingszaken. In de afgelopen jaren is het ledental van de partij gedaald, en daarmee is een aantal afdelingen gezakt door de grens van 500 leden. De bedoeling om grotere afdelingen en groepen van afdelingen rechtstreeks te vertegenwoordigen in Politieke Ledenraad en Adviesraad Verenigingszaken is daarmee onder druk komen te staan. Het partijbestuur heeft op verzoek van de Adviesraad Verenigingszaken een commissie ad hoc ingesteld om een voorstel te doen waardoor de samenstelling van beide partijgeledingen zo veel mogelijk volgens de oorspronkelijke bedoeling kon blijven. De commissie heeft enige mogelijkheden voorgesteld, waarna het partijbestuur in overleg met de Adviesraad Verenigingszaken ervoor heeft gekozen om alleen de begrenzing van 500 leden aan te passen. Met deze beperkte ingreep wordt de oorspronkelijke bedoeling recht gedaan. Dit voorstel loopt daarmee vooruit op mogelijk andere voorstellen om het functioneren en de samenstelling van de Politieke Ledenraad en de Adviesraad Verenigingszaken te verbeteren. Wat betekent de grens van 0,8%? De PvdA heeft thans ongeveer 56.000 leden. Dat betekent dat in de huidige situatie de grens in het voorstel ligt bij ongeveer 448 leden, en dat deze grens mee beweegt met het ledental van de partij.

49

Voordracht PES congresdelegatie

Janna Besamusca, vrouw, 25 jaar, woonplaats: Brussel, België Janna is actief bij de Jonge Socialisten. Zij werd door het congres in Breda gekozen in de PES congresdelegatie. In 2009 verliet zij de delegatie om zich na haar verkiezing als Secretaris-Generaal van de Europese Jonge Socialisten, ECOSY, voltijds met deze taak bezig te houden. In april 2011 loopt haar termijn af en vervolgt zij haar studie aan de Universiteit van Amsterdam. Jan Hofste, man, 68 jaar, woonplaats: Bergeijk, Noord-Brabant Jan is sinds het PvdA congres in Breda (2008) lid van de PES congresdelegatie. Daarnaast is Jan in 2010 als vertegenwoordiger van de LAO (PvdA ouderen) door het congres van de Europese Sociaaldemocratische Seniorenorganisatie (ESO) gekozen als vice-voorzitter in het ESO bestuur. Hij is voormalig gemeenteraadslid en voormalig statenlid, gepensioneerd na een lange carrière bij Philips, waarvoor hij regelmatig werkte in de voormalige Sovjet Unie. Joris Jurriëns, man, 43 jaar, woonplaats: Den Haag, Zuid-Holland Joris is sinds 2009 lid van de PES congresdelegatie. Hij is werkzaam als senior beleidsmedewerker noodhulp bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Voorheen was hij als diplomaat werkzaam op de Nederlandse ambassades in Brazilië, Mozambique en Bolivia. Hij was in 1991 een van de oprichters van de ECOSY, de Europese Jonge Socialisten (aangesloten bij de PES) en hij is lid van de PvdA Zuid Noord Commissie (ZNC). Kirsten Meijer, vrouw, 31 jaar, woonplaats: Amsterdam, Noord-Holland Kirsten is sinds het PvdA congres in Breda (2008) lid van de PES congresdelegatie en is door de delegatie benoemd tot voorzitter. Zij is werkzaam voor de Alfred Mozer Stichting (AMS), waar zij zich bezig houdt met fondsenwerving voor de AMS projecten. Tijdens de laatste PvdA campagnes was zij werkzaam als coördinator vrijwilligersmanagement op het partijbureau in Amsterdam. Gerard Oosterwijk, man, 26 jaar, woonplaats: Londen, Groot Brittannië Gerard volgt op dit moment een jaar lang een cursus aan de LSE in Londen als uitwisselingsstudent. In september 2011 keert hij terug naar Nederland. Voorheen was hij voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en namens Nederland lid van de algemene vergadering van het Europees Jeugd forum in Brussel. Jolein Baidenmann, vrouw, 37 jaar, woonplaats: Amsterdam, Noord-Holland (eerste opvolger) Jolein is mede eigenaar van een adviesbureau op het gebied van duurzaamheid, MVO en internationale samenwerking. Zij heeft o.a. Nederlands recht gestudeerd met de afstudeerrichtingen internationaal- en Europees recht. Jolein is al 20 jaar betrokken bij de PvdA, eerst bij de Jonge Socialisten en later onder andere bij de Europa werkgroep van Niet Nix. Jolein heeft een enthousiaste indruk gemaakt op de commissie. Zij weet gender issues op een interessante manier te koppelen aan duurzame ontwikkeling en kan een goede bijdrage leveren aan de standpunt bepaling in de PES.

50

Verkiezing presidium

Verslag van de kandidaatstellingscommissie samenstelling Presidium Het presidium bestaat uit negen leden. De leden van het presidium worden gekozen door het congres voor een periode van twee jaar. De door het congres gekozen presidiumleden kunnen maximaal drie keer worden herkozen. Het presidium is belast met de leiding van de vergaderingen van het congres, de Politieke Ledenraad en de Adviesraad Verenigingszaken. Ten behoeve van de verkiezing van een nieuw presidium heeft het partijbestuur uit haar midden een commissie ingesteld die gevraagd is om een voordracht te doen aan het congres van 29 januari 2011 voor de samenstelling van een nieuw presidium. Bij de voordracht moest rekening worden gehouden met de profielschets. In deze profielschets stonden de uitdagingen voor de komende jaren en de competenties die leden van het presidium geacht worden te hebben. Daarnaast moest de commissie bij de voordracht streven naar een goede mix van vernieuwing en ervaring. De commissie bestond uit Bert Otten, Johanna Haanstra en Mohammed Essafi. De kandidaatstelling voor de leden van het presidium liep van 23 september tot en met 10 november 2010. In totaal hebben 17 personen zich als kandidaat voor het presidium gemeld. Dit is inclusief vijf huidige presidiumleden die een nieuwe termijn ambiëren. De commissie heeft alle sollicitaties zorgvuldig bekeken en gewogen. De commissie is van mening dat de huidige vijf leden van het presidium zich de afgelopen jaar zeer hard hebben ingezet voor de partij en dat zij goed hebben gefunctioneerd. Alle vijf de leden hebben nu 1 termijn van 2 jaar achter de rug. Deze huidige leden van het presidium hebben aangegeven dat ze zich goed kunnen vinden in de geformuleerde uitdagingen en ze beschikken allen over de gestelde competenties in de profielschets. De commissie vindt het presidiumlidmaatschap geen gemakkelijke functie binnen de partij en de taken van het presidium zijn zeer divers. Continuïteit en behoud van ervaring is essentieel voor een goed functionerend presidium. De commissie is dan ook verheugd dat Petra Reijntjes, Marnix Norder, James van Lidt de Jeude, Bert Blase en Nina Tellegen een tweede termijn ambiëren en de commissie wil de ze dan ook zonder enige aarzeling aan het congres voordragen. Aangezien er negen plekken in het presidium te verdelen zijn, moest de commissie uit de twaalf resterende kandidaten nog 4 personen selecteren. Daarvoor heeft de commissie gesprekken gevoerd met acht kandidaten en een keuze gemaakt. Dat was geen gemakkelijke opgave aangezien alle kandidaten zeer enthousiast en gemotiveerd waren. De gesprekken waren bovendien zeer geanimeerd en de kwaliteit van de kandidaten van hoog niveau. De commissie zat dus met een luxe probleem. De commissie heeft bij haar keuze daarom goed gekeken naar de plek van de kandidaat in het team. Hierbij vond de commissie het belangrijk dat de kwaliteiten van de verschillende personen in het team elkaar aanvullen en versterken. Het nieuwe presidium moet idealiter bestaan uit een mix van verschillende kwaliteiten en verschillende persoonlijkheden en de verhouding man/vrouw moest in evenwicht zijn. Het is vanwege deze complexe mix dat ze de kandidaten: Roland Kip, Margot Kranenveldt, Mei Li Vos en Gritta Nottelman graag wil voordragen als nieuwe leden van het presidium. Nadat de commissie haar voordracht bekend heeft gemaakt heeft een aantal kandidaten zich teruggetrokken. Een aantal kandidaten heeft aangegeven graag kandidaat te blijven.

51

De commissie wil met veel enthousiasme de volgende leden van het presidium voordragen: 1. Bert Blase (1959) 2. Roland Kip (1958) 3. Margot Kraneveldt (1967) 4. Mei Li Vos (1970) 5. James van Lidth de Jeude (1945) 6. Marnix Norder (1965) 7. Gritta Nottelman (1972) 8. Petra Reijntjes (1965)

9. Nina Tellegen (1965)

Huidig lid van het presidium, Burgemeester Alblasserdam Oud voorzitter PvdA Nunspeet, Directeur HR Univé-VGZ- IZA-Trias Oud - Tweede Kamerlid van de PvdA, voormalig lid Kamerpresidium, onderwijsadviseur Oud - Tweede Kamerlid van de PvdA, tegenwoordig ZZP’er Huidig lid van het presidium, o.a. Oud burgemeester Deventer Huidig lid van het presidium, Wethouder in Den Haag Vice-voorzitter PvdA Amsterdam, senior bestuursadviseur Waternet Huidig lid van het presidium, voorzitter afdeling Rotterdam, Hoofd Bouwprojectmanagement bij Grontmij Huidig lid van het presidium, Directeur Stichting DOEN

De overige kandidaten op de alfabetische lijst van niet voorgedragen kandidaten zijn: Robbert Baruch (1967) Piet Boekhoudt (1947) Jeroen Breebaart (1984) Peter van Dongen (1971) Egbert de Vries (1969)

Oud-Wethouder Rotterdam Feyenoord, werkzaam bij Verbond voor Verzekeraars Voorzitter afdeling Groningen Student, congresafgevaardigde Den Haag Zelfstandig ondernemer, afdelingsbestuur Eindhoven Vice-voorzitter stadsdeel Amsterdam Zuid

52

Verslag van de adviescommissie kandidaatstelling Eerste Kamer

De adviescommissie kandidaatstelling Eerste Kamer bestond uit: Ella Kalsbeek (vz.), Marja Bijl (vice-vz.), Kees Boef, Hamit Karakus, Saskia Noorman-den Uyl, Helen Burleson-Esajas, Fini de Paauw, Jet de Ranitz, John Bos, Ronald Bandell, Co Verdaas, Job van Amerongen, Fouad Sidali

1.

Inleiding De commissie kreeg de opdracht om voor het congres van 29 januari 2011 een advies te geven over de volgorde van de kandidatenlijst Eerste Kamer voor de periode 2011-2015. Het partijbestuur had de commissie gevraagd om de kandidatenlijst samen te stellen, met uitzondering van de lijsttrekker. Voor de verkiezing van de lijsttrekker gold immers dat er bij 2 of meer kandidaten een ledenraadpleging zou worden georganiseerd. De commissie had dus als taak een kandidatenlijst samen te stellen, behoudens de nummer 1, van ten hoogste 50 kandidaten. De commissie respecteert de congresuitspraken uit het verleden en presenteert een lijst waar mannen en vrouwen om-en-om staan geposteerd. De commissie heeft bij aanvaarding van haar opdracht kennisgenomen van het profiel. Daarnaast heeft de commissie de beschikking gehad over de functioneringsverslagen van de zittende Kamerleden. De sollicitatieprocedure Op woensdag 13 oktober 2010 werd de sollicitatietermijn voor zowel kandidaatKamerleden als kandidaat-lijsttrekker geopend. Op internet was alle relevante informatie te vinden. Op woensdag 10 november 2010 sloten beide sollicitatieperiodes. Bij de procedure voor de lijsttrekker bleken vier kandidaten zich te hebben aangemeld, te weten Marleen Barth, Jan Hamming, Kim Putter en Steven de Waal. Na stemming onder de leden van de PvdA is Marleen Barth verkozen tot beoogd lijsttrekker. Bij de procedure voor een plaats op de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer bleken 133 gegadigden zich te hebben aangemeld. De selectieprocedure en de selectie van de kandidaten Deze groep van 133 gegadigden bestond uit 93 mannen en 40 vrouwen. Er kwamen 40 sollicitaties uit Zuid-Holland, 28 uit Noord-Holland, 14 uit Utrecht, 11 uit Noord-Brabant, 10 uit Gelderland, 7 uit Groningen, 6 uit Overijssel, 6 uit Limburg, 3 uit Drenthe, 3 uit Flevoland, 3 uit Zeeland en 2 uit Friesland. Van de 133 sollicitaties hadden 13 kandidaten een “niet-westerse achtergrond”. De commissie Kandidaatstelling Eerste Kamer is bijzonder verheugd over het feit dat zoveel kandidaten zich hebben aangemeld, die zich met hart en ziel de komende jaren willen inzetten voor de partij. De commissie heeft alle 133 sollicitaties bekeken en gewogen. Opvallend is dat naast het grote aantal sollicitaties ook de kwaliteit van de kandidaten naar het oordeel van de commissie bijzonder groot is. Het selecteren van geschikte kandidaten voor de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer is een hele puzzel. De commissie moet bij de beoordeling rekening houden met een veelheid aan criteria, zoals verwoord in het profiel.

53

De commissie was van oordeel dat twee kandidaten niet voldeden aan de profielschets en heeft deze kandidaten de toegang tot de kandidaatstellingsprocedure geweigerd. Zoals bekend voorziet de kandidaatstellingsprocedure in een mogelijke bezwarenprocedure. De commissie besloot na uitvoerige bestudering van alle sollicitaties om de kandidaatstelling van 73 personen niet voort te zetten en 58 personen op te roepen voor een gesprek. Om een goed beeld van alle kandidaten te krijgen, ook voorafgaand aan het gesprek met de commissie, heeft de commissie gebruik gemaakt van een digitaal sollicitatieformulier waarop meer informatie werd gevraagd dan alleen de curriculaire gegevens en een motivatie voor het Kamerlidmaatschap. Na afloop van alle sollicitatiegesprekken heeft de commissie alle kandidaten “besproken en gewogen” en de lijstvolgorde opgesteld. Deze lijstvolgorde is op vrijdag 10 december besproken met de beoogd lijsttrekker, de partijvoorzitter en de partijleider. Op zaterdag 10 december zijn de 58 kandidaten op de hoogte gesteld of zij al dan niet worden geplaatst op de kandidatenlijst. De commissie is van mening dat ze met de keuze van deze kandidaten op de lijst een sterk team van zeer hoge kwaliteit heeft samengesteld.

54

Conceptkandidatenlijst Eerste Kamer

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28.

Marleen Barth (v), Wassenaar (ZH), 46 jaar Kim Putters (m), Hardinxveld-Giessendam (ZH), 37 jaar Pauline Meurs (v), Bilthoven (UT), 57 jaar Klaas de Vries (m), Pijnacker (ZH), 67 jaar Guusje ter Horst (v), Amsterdam (NH), 58 jaar Han Noten (m), Dalfsen (OV), 52 jaar Jannette Beuving (v), Den Haag (ZH), 45 jaar Ruud Koole (m), Oegstgeest (ZH), 57 jaar Joyce Sylvester (v), Naarden (NH), 45 jaar Nico Schrijver (m), Oegstgeest (ZH), 56 jaar Marijke Linthorst (v), Abcoude (UT), 58 jaar Adri Duivesteijn (m) , Den Haag (ZH), 60 jaar Esther Mirjam Sent (v), Nijmegen (GL), 43 jaar André Postema (m), Maastricht (LB), 41 jaar Janny Vlietstra (v), Winschoten (GR), 62 jaar Willem Witteveen (m), Breda (NB), 58 jaar Anne Koning (v), Delft (ZH), 40 jaar Wouter van Zandbrink (m), Aagtekerke (ZL), 52 jaar Flora Goudappel (v), Rotterdam (ZH), 42 jaar Pieter Daniel Smidt van Gelder (m), Den Haag (ZH), 32 jaar Wilma Brouwer (v), Goes (ZL), 58 jaar Ruud Schouwaert (m), Zeewolde (FL), 51 jaar Ineke Ketelaar(v), Amsterdam (NH), 62 jaar Michiel Hardon (m), Den Haag (ZH), 67 jaar Martien Branderhorst (v), Rijswijk (NH), 40 jaar Alper Tekin Erdogan (m), Amsterdam (NH), 35 jaar Marijke Drees (v), Groningen (GR), 60 jaar Kees van Paridon (m), Voorburg (ZH), 58 jaar

Op de alfabetische lijst van niet geplaatsten staan de volgende personen: Ian Cummins (m), Eindhoven,1977 Jean Eigeman (m), Culemborg, 1954 Robert Hamerslag (m), Amsterdam, 1946 Michiel Hengeveld (m), Leiden, 1945 Piet Huisman (m), Groningen, 1949 Cees Kamminga (m), Delft, 1950 Maud Knook (v), Amsterdam, 1966 Margriet Meindertsma (v), Zwolle, 1943 Jan van Muilekom (m), Utrecht, 1956 Bertus Mulder (m), Feanwâlden, 1949 Gijs van Rozendaal (m), Amsterdam, 1951 Lambert Verheijen (m), Eindhoven, 1954

55

Gegevens kandidaten Conceptkandidatenlijst Eerste Kamerverkiezingen 2011

1.

Marleen Barth (v) Geboortejaar: 1964 Geboorteplaats/provincie: Den Helder (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Wassenaar (Zuid-Holland) Opleiding: Politicologie Achtergrond: Parlementair verslaggever Trouw (1991-1997): Lid Tweede Kamer (19982002); Zelfstandig consultant (2002-2004); Fractievoorzitter PvdA Provinciale Staten van NH (2003-2004); Voorzitter CNV Onderwijs (2005-2008); Voorzitter GGZ-Nederland (2008-heden); Eigenaar Marleen Barth Advies (2008-heden).

2.

Kim Putters (m) Geboortejaar: 1973 Geboorteplaats/provincie: Hardinxveld-Giessendam (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Hardinxveld-Giessendam (Zuid-Holland) Opleiding: WO, Bestuurskunde Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2003; Lid gemeenteraad van HardinxveldGiessendam sinds 2002 (fractievoorzitter en plv. raadsvoorzitter); Assistent-in-opleiding vakgroep bestuurskunde (1996-2000); Universitair docent bestuurskunde (2000-2003); Adviseur bij de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (1997-2003); Universitair docent Bestuurkunde Tilburgse School voor Politiek en Bestuur, Faculteit der Rechtswetenschappen, Universiteit van Tilburg (2003-2007); Universitair Hoofddocent Bestuurskunde sinds 2007 en Bestuurskundig hoogleraar op de leerstoel Management en bestuur van zorginstellingen sinds 2008 bij het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Tevens voorzitter Programma Zorg voor Jeugd bij Zon-Mw en lid van diverse besturen en Raden van Toezicht in de zorg.

3.

Pauline Meurs (v) Geboortejaar: 1953 Geboorteplaats/provincie: Le Vésinet (Frankrijk) Woonplaats/provincie: Bilthoven (Utrecht) Opleiding: Sociologie Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2007; Wetenschappelijk medewerker aan de Universiteit Leiden (1976-1982); Onderzoeker en adviseur NS (1982-1984); Onderzoeker Trimbos Instituut (1984-1988); Organisatieadviseur voor organisatiewerk (1988-1998); Lid van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (1998-2008); Voorzitter bestuur ZonMw (2007-heden); Bijzonder Hoogleraar Management van Instellingen in de gezondheidszorg Erasmus Universiteit (1996-2006); Hoogleraar Bestuur van de gezondheidszorg Erasmus Universiteit Rotterdam 2007-heden).

4.

Klaas de Vries (m) Geboortejaar: 1943 Geboorteplaats/provincie: Hoensbroek (Limburg) Woonplaats/provincie: Pijnacker (Zuid-Holland) Opleiding: Rechten Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2007; Beleidsambtenaar Ministerie van Justitie (1968-1971); Lid Gemeenteraad Delft (1970-1971); Wetenschappelijk ambtenaar Erasmus Universiteit (1971-1973); Lid Tweede Kamer (1973-1988); Hoofddirecteur VNG (1988-1996); Voorzitter SER (1996-1998); Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (1998-2000): Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2000-2002): Lid van de Tweede Kamer (2002-2006); Bijzonder Hoogleraar aan de Radboud Universiteit te Nijmegen (2009-heden).

56

5.

Guusje ter Horst (v) Geboortejaar: 1952 Geboorteplaats/provincie: Deventer (Overijssel) Woonplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Psychologie Achtergrond: Universitair (hoofd) docent universiteit van Amsterdam 1977-1994; Gemeenteraadslid Amsterdam (1986-1992); Voorzitter universiteitsraad (1992-1994); Wethouder Amsterdam (1994-2001); Burgemeester Nijmegen (2001-2007); Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (2007-2010); Voorzitter HBO-raad (per 01-012011).

6.

Han Noten (m) Geboortejaar: 1958 Geboorteplaats/provincie: Swalmen (Limburg) Woonplaats/provincie: Dalfsen (Overijssel) Opleiding: Arbeid en organisatiepsychologie Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2003 fractievoorzitter; Beleidsmedewerker, Landelijk Bestuurder en onderhandelaar Industriebond en Dienstenbond FNV (1985-1995); Adjunctdirecteur Achmea Inkomensverzekeringen (1995-2000); Lid hoofddirectie Start Holding BV (2000-2001): Lid directie NS Reizigers (2001-2004); Voorzitter ActiZ (2005-heden), Burgemeester Dalfsen (vanaf december 2010).

7.

Jannette Beuving (v) Geboortejaar: 1965 Geboorteplaats/provincie: Hardenberg (Overijssel) Woonplaats/provincie: Den Haag (Zuid-Holland) Opleiding: Nederlands Recht Achtergrond: Junior Universitair docent burgerlijk recht (1991-1996); Advocaat (19961997); Universitair docent privaatrecht (1997-2000); Rechter rechtbank Almelo (20002005); Lid en plv. voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens (2005heden).

8.

Ruud Koole (m) Geboortejaar: 1953 Geboorteplaats/provincie: Rilland-Bath (Zeeland) Woonplaats/provincie: Oegstgeest (Zuid-Holland) Opleiding: Geschiedenis (Groningen), Politicologie (Parijs) Achtergrond: Directeur Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen RUG (19811989); Universitair docent politicologie Universiteit Leiden (1989-1992); Universitair hoofddocent Universiteit Leiden (1992-2006); Voorzitter Partij van de Arbeid (2001-2005, 2007), Wetenschappelijk Directeur van het instituut Politieke Wetenschap Universiteit Leiden (2006-2010), Hoogleraar Politieke Wetenschap Universiteit Leiden (2006-heden).

9.

Joyce Sylvester (v) Geboortejaar: 1965 Geboorteplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Naarden (Noord-Holland) Opleiding: Staats- en Bestuursrecht (marktwerking en privatisering), Politicologie, Communicatiewetenschappen Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2003; Journalist Dagblad Het Parool en Programmamaker MTNL (1985-1991), Controller Financieel Economische Zaken, Ministerie Verkeer en Waterstaat (1992-1994); Stafmedewerker, Adviseur Bureau Gemeentesecretaris gemeente Amsterdam (1994-1998); Senior-adviseur, oprichter en trekker Centrum Overheid en Markt, Twynstra Gudde management consultants (1998-2003); Directeur/Eigenaar Spirit organisatieadvies bv (2003-2009); Waarnemend Burgemeester Anna Paulowna (2008-2009); Waarnemend Burgemeester Naarden (2009-heden).

57

10.

Nico Schrijver (m) Geboortejaar: 1954 Geboorteplaats/provincie: Warmenhuizen (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Oegstgeest (Zuid-Holland) Opleiding: Rechtsgeleerdheid Achtergrond: Wetenschappelijk medewerker Volkenrecht, RUG (1979-1985); Wetenschappelijk medewerker/Universitair Hoofddocent International Law and International Institutions, ISS (1985-1997); Juridisch Beleidsmedewerker Office of the Legal Counsel and Secretariat Security Council (1990-1991); Hoogleraar Volkenrecht, VU (19972005); Hoogleraar Internationaal Publiekrecht en wetenschappelijk directeur Grotius Centre for International Legal Studies, Universiteit Leiden (2005-heden). Diverse internationale functies, waaronder lid VN-commissie economische, sociale en culturele rechten van de mens.

11.

Marijke Linthorst (v) Geboortejaar: 1952 Geboorteplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Abcoude (Utrecht) Opleiding: Politicologie Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2003; Stafmedewerker politiek-cultureel centrum De Balie (1978-1987); Lid Eerste Kamer (1995-1999) Interim beleidsadviseur en projectmanagement (1987-heden).

12.

Adri Duivesteijn (m) Geboortejaar: 1950 Geboorteplaats/provincie: Den Haag (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Den Haag (Zuid-Holland) Opleiding: Koksopleiding, Sociale Academie, Voorgezette Opleiding Sociale Arbeid Achtergrond: Kok; Docent Stichting tot Sociale Arbeid; Wethouder Ruimtelijke Ordening en Stadsvernieuwing Gemeente Den Haag (1980-1989); Directeur Nederlands Architectuur Instituut (1989-1994; Lid Tweede Kamer (1994-2006); Lid Raad van Europa (2000-2006), Wethouder Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling Gemeente Almere (2006heden).

13.

Esther-Mirjam Sent (v) Geboortejaar: 1967 Geboorteplaats: Doesburg (Gelderland) Woonplaats/provincie: Nijmegen (Gelderland) Opleiding: Economie Achtergrond: Assistent/Associate Professor aan de University of Notre Dame, USA (19942004); Hoogleraar Economie, Radboud Universiteit Nijmegen (2004- heden); Redacteur Journal of institutional Economics (2007-heden); Voorzitter Sectie Economie Radboud Universiteit Nijmegen (2007-heden); Raadslid Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (2009-heden).

14.

André Postema (m) Geboortejaar: 1969 Geboorteplaats/provincie: Groningen (Groningen) Woonplaats/provincie: Maastricht (Limburg) Opleiding: Economie Achtergrond: Onderzoekseconoom en economisch adviseur Ministerie Buitenlandse Zaken (1994-1995); Senior manager Nationale Investeringsbank (1995-1998); Vice-president Ernst & Young, later Capgemini (1998-2005); Vice-voorzitter College van Bestuur Universiteit Maastricht (2005-heden).

58

15.

Janny Vlietstra (v) Geboortejaar: 1948 Geboorteplaats/provincie: Leeuwarden (Friesland) Woonplaats/provincie: Winschoten (Groningen) Opleiding: Sociale Academie Achtergrond: Stafmedewerker educatief werk voor vrouwen (1976-1980); Docent cultureel werk (1979-1984); Directeur Stichting Kinderopvang Leeuwarden (1984-1986); Wethouder Gemeente Leeuwarden (1986-1995); Burgemeester Winschoten (1995-2009); Gedeputeerde provincie Drenthe (2009-heden).

16.

Willem Witteveen (m) Geboortejaar: 1952 Geboorteplaats/provincie: Rotterdam (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Breda (Noord-Brabant) Opleiding: Rechtsgeleerdheid Achtergrond: Wetenschappelijk medewerker Universiteit Leiden (1979-1990); Lid Eerste Kamer (1999 – 2006); Hoogleraar Recht Universiteit Tilburg (1990-heden).

17.

Anne Koning (v) Geboortejaar: 1970 Geboorteplaats: Utrecht (Utrecht) Woonplaats/provincie: Delft (Zuid-Holland) Opleiding: Bosbeleid, Universiteit Wageningen Achtergrond: Onderwijscoördinator Universiteit Wageningen (1995-1997), Lid PvdA Gemeenteraadsfractie Wageningen (1994-1997), Management trainee TU Delft (19972001); Beleidsmedewerker TU Delft (2001-2006); Lid PvdA Gemeenteraadsfractie Delft (2002-2006); Voorzitter Avalex (2008-2010); Wethouder Delft (2006-2010); Stad 2.0 (2010-heden).

18.

Wouter van Zandbrink (m) Geboortejaar: 1958 Geboorteplaats/provincie: Stoutenburg (Utrecht) Woonplaats/provincie: Aagtekerke (Zeeland) Opleiding: Agrarische Bedrijfseconomie en Zoötechniek Achtergrond: Diverse functies Dienst Beheer Landbouwgronden (1983-1994); Directeur Programmabureau Nadere Uitwerking Brabant Limburg (1994-1997); Regiomanager Zuid resp. Zeeland Dienst Landelijk Gebied (1997-2004); Directeur Zuid Landbouw Natuur Voedselkwaliteit (2004-2006); Gedeputeerde provincie Zeeland (2006-2007); Wouter van Zandbrink Organisatie en advies (2007-heden); Statenlid Zeeland (2007-heden).

19.

Flora Goudappel (v) Geboortejaar: 1968 Geboorteplaats/provincie: Rotterdam (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Rotterdam (Zuid-Holland) Opleiding: Engelse taal – en letterkunde, Nederlands Recht Achtergrond: Assistent in opleiding (1993-1997); wetenschappelijk docent Erasmus Universiteit Rotterdam (1997); Juridisch Medewerker/Postdoc onderzoeker (1997); Adjunct-directeur onderzoeksschool AWSB/SERB (1999- 2001): Wetgevingsjurist, Ministerie van Justitie (2001-2002); Universitair docent Europees recht EUR (2002 -2008); Universitair hoofddocent Europees recht EUR (2008 – heden).

59

20.

Pieter Daniël Smidt van Gelder (m) Geboortejaar: 1978 Geboorteplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Den Haag (Zuid-Holland) Opleiding: Nederlands Recht, Romaanse Talen en Culturen Achtergrond: Internationaal secretaris en presidiumlid JS (2001-2004): Juridisch Beleidsmedewerker Openbaar Ministerie Amsterdam (2003-2005); Program Officer UNICEF, Tsjaad (2005-2008); Beleidsmedewerker afdeling Mensenrechten Ministerie van Buitenlandse Zaken (2009-heden).

21.

Wilma Brouwer (v) Geboortejaar: 1952 Geboorteplaats/provincie: Warmond (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Goes (Zeeland) Opleiding: Nederlands Recht, staats- en bestuursrecht en privaatrecht. Achtergrond: Jurist (1988-1995); Advocaat (1995-1998); Provincie-advocaat (1998-2003); Hoofd stafbureau Bestuurlijke en Juridische Ondersteuning/advocaat, Hoogheemraadschap Delfland (2003-2005); Hoofd (a.i.)/ teamleider Afdeling Advies en Ondersteuning, gemeente Roosendaal (2005-2009); Hoofd afdeling Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling, gemeente Veere (2009); Rechter-plaatsvervanger (rio), Rechtbank 's-Gravenhage (2010); Zittingsvoorzitter Huurcommissie, Den Haag (per 01-012011). Politiek-bestuurlijke functies: lid van de gemeenteraad Goes (maart 2006 t/m maart 2009); hoofdingeland Waterschap Zeeuwse Eilanden (maart 2006 - heden); gezworene (= lid Dagelijks Bestuur) Waterschap Zeeuwse Eilanden (sinds januari 2009 - heden).

22.

Ruud Schouwaert (m) Geboortejaar: 1959 Geboorteplaats/provincie: Terneuzen (Zeeland) Woonplaats/provincie: Zeewolde (Flevoland) Opleiding: Nederlands Recht Achtergrond: Senior-jurist Provincie Flevoland (1986-1992); Hoofd Bureau uitvoering milieu Provincie Flevoland (1992-1998); Hoofd afd. Ruimtelijk beleid gemeente Almere (1998-2002); Sector-directeur VROM gemeente Nunspeet (2002-2004); Senior-adviseur en interim-manager bij Bestuur en management Consultants Leusden (2004-2005); Directeur B.V. Harselaar- Zuid (2008-heden); Directeur B.V. De Burgt (2005-heden); Directeur strategie en projecten, tevens loco-gemeentesecretaris gemeente Barneveld (2005-heden).

23.

Ineke Ketelaar (v) Geboortejaar: 1948 Geboorteplaats/provincie: Delden (Overijssel) Woonplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Nederlands en Sociale pedagogie (beide niet afgemaakt) Achtergrond:Hoofd afdeling buitenlandse werknemers FNV (1975-1987); Projectleider Vreemdelingenzaken VNG (1987-2006): Wethouder en plv. voorzitter Stadsdeel Slotervaart (2006-2010).

60

24.

Michiel Hardon (m) Geboortejaar: 1943 Geboorteplaats/provincie: Amersfoort (Utrecht) Woonplaats/provincie: Den Haag (Zuid-Holland) Opleiding: Economie Achtergrond: Beleidsmedewerker IMF Washington DC (1968-1973); Beleidsmedewerker Ministerie van Financiën (1973-1976); Wethouder RO en Stadsvernieuwing Den Haag (1976-1980); Journalist en ontwikkelingswerker (1980-1982); Hoofd Economische afdeling OL Rijnmond (1982-1987); Hoofd Economische afdeling Provincie Zuid-Holland (19871989); General Manager Int. Land Inf. Services (1989-1993); Directeur Oost-Europa BMB Consultancies (1993-1999); Directeur Koninklijke Nederlandsche Heidemij (1999-2001); Directeur Financiën Wereldraad van Kerken (2001-2008).

25.

Martien Branderhorst (v) Geboortejaar: 1970 Geboorteplaats/provincie: Zaandam (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Rijswijk (Zuid-Holland) Opleiding: Onderwijskunde Management en –beleid Achtergrond: Beleidsmedewerker Gemeente Oud-Beijerland (1995-1997); Consultant adviesbureau (1997-2001); Projectleider Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (2001-2003); Accountmanager Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (20032008); Beleidsdirecteur Universiteit Utrecht (2008-2010) Sectormanager Haga Ziekenhuis (2010- heden).

26.

Alper Tekin Erdogan (m) Geboortejaar: 1975 Geboorteplaats/provincie: Gendringen (Gelderland) Woonplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Nederlands Recht Achtergrond: Griffier Rechtbank Den Haag (1998-2000); raadslid Stadsdeel Amsterdam Oud-Zuid (2006-2010); Advocaat (2001- heden).

27.

Marijke Drees (v) Geboortejaar: 1950 Geboorteplaats/provincie: Washington D.C. USA Woonplaats/provincie: Groningen (Groningen) Opleiding: Biologie, dierecoloog Achtergrond: Docent Volksuniversiteit Haarlem (1988-1992); Adjunct-projectleider ingenieursbureau (1991-1994); Consultant (1994-heden); Gastmedewerker Rijksuniversiteit Groningen (2004-heden).

28.

Kees van Paridon (m) Geboortejaar: 1952 Geboorteplaats/provincie: Leidschendam (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Voorburg (Zuid-Holland) Opleiding: Economie Achtergrond: Wetenschappelijk medewerker, later universitair docent economie (19791987); werkzaam bij het Centraal Plan Bureau (1987-1988); Stafmedewerker bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (1989-1999); Bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam (1992-2002); Gasthoogleraar in Munster (2003); Hoogleraar Economie Erasmus Universiteit Rotterdam (1999- heden);

61

Gegevens alfabetische lijst kandidaten Eerste Kamerverkiezingen 2011

Ian Cummins (m) Geboortejaar: 1977 Geboorteplaats/provincie: Lichfield (Engeland) Woonplaats/provincie: Eindhoven (Noord-Brabant) Opleiding: MEAO Achtergrond: inbound/outband manager Neckermann Nederland bv (1995-1999); Company Liason Offcer/marketing planner Eivissa Group (1999-2002); surveillant opleiding Politie Zuid-Oost Brabant (2002-2004); Parts Returns manager & Clients Marketing Guide PDC Daftrucks (2004-2008); Web designer/system developer Philips/EU regulations contact Medical Systems Nuclear. (2008-heden). Jean Eigeman (m) Geboortejaar: 1954 Geboorteplaats/provincie: Rotterdam (Zuid-Holland) Woonplaats/provincie: Culemborg (Gelderland) Opleiding: Politicologie Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 2003; Leraar maatschappijleer (1978-1984); Adjunctsecretaris koepel algemeen Bijzonder Onderwijs (1984-1987); Secretaris, hoofd bureau, senior adviseur procescoördinatie beroepsonderwijs Volwasseneneducatie en SVM (19871994); Wethouder, loco-burgemeester Culemborg (1989-1999); Secretaris-directeur intergemeentelijk samenwerkingsverband Rivierenland (1999-2000); Plv. directeur Bestuurlijke en Juridische zaken VNG (2001-2006); Zelfstandig ondernemer (opleiding, advies, samenwerken gericht op publiek domein, kwaliteit, lokale democratie, openbaar bestuur (2006-heden). Voorzitter Gewest Gelderland (2007-heden). Robert Hamerslag (m) Geboortejaar: 1946 Geboorteplaats/provincie: Singapore Woonplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Nederlands Recht Privaatrecht Achtergrond: Advocaat-stagiaire (1974 -1977); Zelfstandig advocaat (1977 -1984); Advocaat bij Hamerslag & Van Haren (1984-heden). Michiel Hengeveld (m) Geboortejaar: 1945 Geboorteplaats/provincie: Otterlo (Gelderland) Woonplaats/provincie: Leiden (Zuid-Holland) Opleiding: Geneeskunde/Psychiatrie Achtergrond: Klinisch assistent (1972); Consultatiebureauarts (1972-1973); Seksuoloog (1973-1993); Psychiater (1979-1988); Plv.hoofd en opleider psychiatrie Leids Universitair Medisch Centrum (1988-2001); Bijzonder hoogleraar en hoofd Universitair Medisch Centrum Utrecht ( 1988-2003); Plv. Opleider Psychiatrie Rijngeest Groep (1999-2001); Hoofd en opleider psychiatrie Universitair Medisch centrum Rotterdam (2001-2010); Hoogleraar psychiatrie Erasmus Universiteit Rotterdam (2003-2010); Zelfstandig gevestigd psychiater (2010-heden).

62

Piet Huisman (m) Geboortejaar: 1949 Geboorteplaats/provincie: Joure (Friesland) Woonplaats/provincie: Groningen (Groningen) Opleiding: Nederlands Recht Achtergrond: Leraar Recht (1974); Militaire dienst (1975-1976); Assistent RUG (1977-1978); Wethouder Groningen (1991-1992); Advocaat Advocatencollectief (1978-1991); Directeur en tevens manager beschikkingen Raad voor Rechtsbijstand Leeuwarden (1993-2009); Advocaat (2009-heden); Cees Kamminga (m) Geboortejaar: 1950 Geboorteplaats/provincie: Zaandam (Noord-Holland) Woonplaats/provincie: Delft (Zuid-Holland) Opleiding: Hogere Zeevaartschool/ Sociale Academie Achtergrond: Stuurman Grote Handelsvaart (1968-1975); Jeugd- en Jongerenwerkadviseur (1975-1981); Organisatieadviseur (1981-1984); Interim- en crisismanager woningcorporaties(1984-1988); Hoofd Algemeen beheer (1988-1989); Ondernemer, adviseur, interim bestuurder woningcorporaties (1989-heden). Beroepsvlieger (2005 - heden). Afdelingsvoorzitter Delft/Midden Delfland (2010 - heden) Maud Knook (v) Geboortejaar: 1966 Geboorteplaats/provincie: Winterswijk (Gelderland) Woonplaats/provincie: Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Nieuwe en theoretische Geschiedenis Achtergrond: Docent geschiedenis (1993-1996); Onderzoeksmedewerker promotieonderzoek Gender and Learing (1994-1995); Eindredacteur Andere Tijden Extra (1995-1997); Docent Geschiedenis (1994-2004); Adviseur KPC-Groep (2004-2005); Onderwijsadviseur A-EDUX (2005-2006); Afdelingsleider HAVO Martinuscollege te Grootebroek (2006-2010). Plv. rector Huygens College te Heerhugowaard (2010-heden). Margriet Meindertsma (v) Geboortejaar: 1943 Geboorteplaats/provincie: Midwolda (Groningen) Woonplaats/provincie: Zwolle (Overijssel) Opleiding: Sociale Academie, VO-HBO Achtergrond: Lid Eerste Kamer sinds 1999 (woordvoerder wonen, bouwen,ruimte, water); Voorzitter en secretaris Ned. Christen Studenten Vereniging (1968-1972); Coördinator Stedelijk Orgaan voor Samenlevingsopbouw (1972-1976); Directeur Provinciaal Bureau Volwasseneneducatie (1976-1985); Lid Gemeenteraad van Zwolle (1978-1998); Wethouder gemeente Zwolle (1985-1998); Locoburgemeester (1993-1998); Waarnemend burgemeester Zwolle (1994); lid VROM-raad 1994-2002. Tijdelijk statutair directeur van Moes Holding BV (2009-2010), diverse commissariaten. Jan van Muilekom (m) Geboortejaar: 1956 Geboorteplaats/provincie: Den Bosch (Noord-Brabant) Woonplaats/provincie: Utrecht (Utrecht) Opleiding: Geschiedenis Achtergrond: Beleidsmedewerker partijbestuur PvdA (1983-1988); Directeur Het Noordbrabants Genootschap (1988-1992); Directeur VKV (1992-2000); Directeur Utrechts Centrum voor de Kunsten (2000-2007); Rector Vossius Gymnasium Amsterdam (2007heden).

63

Bertus Mulder (m) Geboortejaar: 1949 Geboorteplaats/provincie: Heerenveen (Friesland) Woonplaats/provincie: Feanwâlden (Friesland) Opleiding: arbeidssociologie. Achtergrond: Vormingswerker (1974-1976); Docent Sociologie (1976-1981); Docent Sociale geschiedenis, docent geestelijke en maatschappelijke stromingen en docent economie Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (1981-1995); Gedeputeerde provincie Friesland (19952007); Member of the Congress of Local and Regional Authorities of the Council of Europe (2002-2007). Thans voorzitter landinrichtingscommissie. Kenner van de sociaal-democratie; promoveerde in 1991 bij Lolle Nauta op het proefschrift 'Andries Sternhem, een Nederlandse vakbonsman in de Frankfurter Schule' met nadruk op de crisis van de jaren derig. Was van 1885 tot 1988 lid van de Landelijke werkgroep Werkgelegenheid en Bedrijfsdemocratisering, was vertrouwenscommissaris bij NUON. In zijn bij de WBS te verschijnen publicatie over "arbeid en socialisme' wordt de kwaliteit van de arbeid verbonden met bedrijfsdemocratisering, innovatie, 'slow capital' en duurzaamheid". Voorzitter Werkgroep Arbeid van de Wiardi Beckman Stichting. Gijs van Rozendaal (m) Geboortejaar: 1951 Geboorteplaats/provincie: Schijndel (Noord-Brabant) Woonplaats/provincie:) Amsterdam (Noord-Holland) Opleiding: Bedrijfskunde Achtergrond: Directeur Stichting Kintent (2003-heden); Directeur HRM Hogeschool van Amsterdam (2005-2006); Procesmanager Corporate Government (2007-2009); Kwartiermaker Bureau Kwaliteit Kinderopvang (2008-2009); Procesmanager stichting FOM (2010-heden). Lambert Verheijen (m) Geboortejaar: 1954 Geboorteplaats/provincie: Eindhoven (Noord-Brabant) Woonplaats/provincie: Eindhoven (Noord-Brabant) Opleiding: Theoretische Sociologie en Sociale Geschiedenis Achtergrond: Organisatieadviseur bij Bouman & Company (1991-1992); Gedeputeerde Noord-Brabant (1992-2005); Dijkgraaf waterschap Aa en Maas (2005-heden).

64