CONCEPT UITKOMSTEN DHPA ENQUETE mei 2010
Focus verlegd van de techniek naar de onderhandelingstafel
INHOUD 1. Introductie ......................................................................................................................................3 1.1 Over dit onderzoek.........................................................................................................3 1.2 Executive summary....................................................................................................... 4 ICT sector positief over economische vooruitzichten ................................................ 4 Outsourcing heeft de toekomst .................................................................................5 Van enabler naar service provider ..............................................................................1 Focus op nationale groei............................................................................................7 ‘Van dozenschuivers naar betrokken partners’.......................................................... 8 Groeiende behoefte aan goed geschoolde medewerkers ......................................... 9 Eén hostingplatform? ..............................................................................................10 2. Uitkomsten................................................................................................................................... 11 2.1 Dienstenpakket............................................................................................................ 11 2.2 Internationaal ..............................................................................................................12 2.3 Leveranciers.................................................................................................................14 2.4 Cliënten .......................................................................................................................16 2.5 Personeel ..................................................................................................................... 17 2.6 Economische situatie...................................................................................................19 2.7 Financieel.....................................................................................................................21 2.8 Samenwerking.............................................................................................................23 3 Over Mazars ................................................................................................................................. 24 3.1 Introductie .................................................................................................................. 24 3.2 Mazars maakt het onderscheid ....................................................................................25 3.3 Mazars TEAM .............................................................................................................. 26 4. Over DHPA ...................................................................................................................................27 4.1 Deelnemers informatie ................................................................................................28 4.2 Enqueteteam………………………................………………………………………………………….29 5. Contactgegevens
Pagina 2 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
1. INTRODUCTIE De hostingmarkt heeft een geheel eigen positie in de internetmarkt. Een groot aantal spelers waaronder veel relatief kleine ondernemingen bepaalt de markt. In Nederland is het met 2.500 ondernemingen vechten om ieder stukje van de markt. In vergelijking; in Duitsland zijn dit ongeveer de helft in een veel grotere afzetmarkt. De hostingmarkt is een markt die sterk in beweging is door continue technologische ontwikkeling. Niet tijdig anticiperen kan leiden tot achterstand op de concurrentie, inzicht in de markt is dan ook bijna van levensbelang. In dit speelveld is DHPA gepositioneerd als vertegenwoordiger van de 20 leidende Managed Hosting Providers in de Nederlands markt Om het inzicht in de eigen markt te vergroten is DHPA (Dutch Hosting Providers Association) in samenwerking met Mazars Paardekooper Hoffman N.V. (accountants en belastingadviseurs) onder haar leden een onderzoek gestart. Dit onderzoek wordt jaarlijks, voor het eerst in 2009, gehouden. Van de uitkomsten van dit eerste onderzoek wordt in dit document verslag gedaan. Mazars Paardekooper Hoffman N.V. dankt DHPA en haar individuele leden voor de ruime medewerking die is verkregen bij het uitvoeren van het onderzoek. 1.1 OVER DIT ONDERZOEK Deze publicatie vormt de weerslag van een jaarlijks terugkerend onderzoek onder de leden van DHPA aan de hand van een gedetailleerde vragenlijst. De gegevens zijn onder geheimhouding verzameld en geanalyseerd. Het onderzoek is uitgevoerd door Mazars Paardekooper Hoffman N.V onder verantwoordelijkheid van Louis van Garderen RA met medewerking van Drs. Joost Stramrood en Sven Mak. Mazars heeft er alles aan gedaan om te voorkomen dat er onjuistheden zijn geslopen in de uitkomsten van het onderzoek, maar heeft geen werkzaamheden verricht om de juistheid van de data te onderzoeken.
Pagina 3 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
1.2 EXECUTIVE SUMMARY
ICT SECTOR POSITIEF OVER ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN
In tegenstelling tot vele markten, waaronder ook ICT en dienstverlening, is de markt voor hosting, web en applicatiediensten nog steeds groeiende en blijven de vooruitzichten op de middellange termijn goed. Dit blijkt uit een inventarisatie onder de leden van DHPA. Van de 20 aangesloten ondernemingen heeft 70% deelgenomen aan het onderzoek uitgevoerd door belangenvereniging DHPA in samenwerking met Mazars Paardekooper Hoffman NV. Wat opvalt is dat de sector een duidelijke professionalisering doormaakt waarbij het aloude imago van enabler van technische oplossingen plaats maakt voor een eigen plek in de keten van dienstverlening rondom internet. Focus van technologie verschuift naar de focus op serviceproviding. Logisch gevolg is dat de gewenste betrokkenheid van de leveranciers verandert. Ook van hen wordt een meer betrokken en servicegerichte opstelling verwacht. Er zijn nog duidelijke ontwikkelkansen aanwezig binnen de hostingmarkt. Uit de resultaten van het onderzoek kan worden geconcludeerd dat schaalvergroting mogelijk is mits human resources en de koppeling met de leveranciers dit niet in de weg staan. In dit hoofdstuk worden de onderdelen in detail nader geanalyseerd.
Pagina 4 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
OUTSOURCING HEEFT DE TOEKOMST
ICT sector niet harder getroffen
Verwachtte omzetstijging van circa 10%
Terug naar de onderhandelingstafel
Hoewel binnen de sector marges onder druk (komen te) staan, door onder andere faillissementen van clientèle en uitstel van orders, geven de deelnemers unaniem aan dat zij vinden dat de ICT sector niet harder is getroffen door de economische crisis dan andere sectoren. ICT is immers een vast onderdeel geworden op de agenda in de directiekamers en outsourcing van hosting en applicatiediensten wordt als kostenbesparend beschouwd. De helft van het aantal ondervraagden geeft aan het gevoel te hebben dat de markt weer aantrekt en uitgestelde prospects weer actueel zijn. Als de huidige krimp van de economie doorzet, verwacht een groot deel van de respondenten voordelen voor de ICT sector. Een belangrijk voordeel is het feit dat (grote) ondernemingen steeds verdergaan in hun automatisering van processen en zij met het oog op kostenreductie sneller bepaalde onderdelen hiervan willen outsourcen naar externe partijen. Deelnemers geven dan ook aan meer requests of proposals te krijgen dan vóór de crisis. Deze aannames uiten zich in de omzet die de deelnemers aan de enquête denken te verwachten in de komende periode: 8 respondenten geven aan een omzetstijging van 25% of meer te verwachten. Gemiddeld geven de uitkomsten van het onderzoek een verwachte omzetstijging van circa 10%. Ten opzichte van de winstmarge is men wat terughoudender: zo wordt door het merendeel van de deelnemers verwacht dat de marges op een gelijkblijvend niveau of zelfs licht (10%) dalen.
VAN ENABLER NAAR SERVICE PROVIDER
Cliënten hebben last van de huidige economische omstandigheden en worden kritischer, waardoor 90% van de respondenten aangeeft terug naar de onderhandelingstafel te worden geroepen door bestaande klanten. Onderhandelingen geboden dienstverlening In 55% van de gevallen gaan de onderhandelingen hierbij om de prijsstelling voor de geboden dienstverlening. Maar ook het 27% Prijs service niveau van het contract is Looptijd contract onderdeel van de 55% Serviceniveau 18% onderhandelingen; cliënten vragen meer service voor dezelfde prijs in deze economisch onzekere tijden. De trends die de deelnemende ondernemingen bij hun clientèle waarnemen in deze onderhandelingen zijn naast de eerder genoemde kostenreductie vooral te vinden in een toenemende behoefte aan service. Cliënten verwachten een 24/7 beschikbaarheid en leggen steeds meer de focus op Service Level Agreements (SLA‘s). Daarnaast is Focus op Service Level Agreements verdergaande virtualisatie van de aangeboden diensten iets waar steeds meer aandacht voor gevraagd wordt. Cliënten willen minder in ‘componenten’ geholpen worden maar hebben behoefte aan een totaalpakket van diensten. Niet Behoefte aan een totaalpakket van primaire bedrijfsprocessen als hosting, web en applicaties worden in grotere diensten mate integraal uitbesteed. Wederzijds commitment en vertrouwen in de klant‐ leverancier relatie is cruciaal voor het slagen van dergelijke processen en het overeenkomen van passende SLA´s. Pagina 5 van 30 7‐5‐2010 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
Logische makkelijke aansluiting bij MKB
Alle ondervraagden zeggen ondanks de verschuivende trends in de vraag bij cliënten nog steeds makkelijk aansluiting te vinden bij het MKB. Mond‐op‐mond reclame blijkt hierbij nog altijd een efficiënte manier van reclame voor de deelnemende ondernemingen. De respondenten verklaren hun aansluiting met het MKB verder uit het feit dat zij zelf MKB zijn en daarom perfect aansluiten bij de behoefte van het MKB met specialistische business solutions in een breed dienstenpakket.
Pagina 6 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
FOCUS OP NATIONALE GROEI Het aangeboden dienstpakket van de deelnemende ondernemingen is zeer divers. In de grafiek hieronder wordt het dienstenpakket naar percentage van de omzet weergegeven. Dienstenpakket naar percentage van de omzet 14 12 Managed Hosting
10
Co-locatie 8
Shared hosting
6
Dedicated hosting
4
Datacenter services
2
Overig
0 0-19%
55% hosting
Buitenlandse expansie nog niet echt aan de orde
20-39%
40-59%
60-79%
80-100%
Op de verticale as van de grafiek wordt het aantal respondenten weergegeven. Hieruit blijkt dat de omzet relatief evenredig verdeeld wordt onder de verschillende diensten. Maar met een belangrijke focus; circa 55% van de activiteiten betreft managed en dedicated hosting. De verdergaande mate van virtualisatie zorgt ervoor dat de co‐locatie een steeds kleinere rol inneemt in dit geheel. Van alle ondervraagden geeft de helft aan ook actief te zijn in het buitenland, opvallende uitkomst hierbij is dat managed en dedicated hosting ook de diensten zijn die aan het buitenland worden geleverd maar dat datacenter services door geen enkele respondent genoemd worden als geleverde dienst in het buitenland. Dit laatste heeft te maken met het feit dat de Amsterdam Internet Exchange momenteel toonaangevend is voor de rest van de wereld en zeer hoogwaardige infrastructuur in Nederland. Hierin is dan ook eerder een import trend waar te nemen van buitenlandse hostingproviders. De kanttekening die bij dit geheel geplaatst dient te worden is dat de internationale omzet nog geen 5% van de totale omzet bedraagt en deelnemers aangeven dat internationale groei ook geen directe focus heeft. Veelal is een buitenlands project een direct gevolg van aanvragen van bestaande Nederlandse cliënten met internationale netwerken. De respondenten geven aan dat er nog voldoende groeipotentie in eigen land is zodat buitenlandse expansie nog niet echt aan de orde hoeft te komen.
Pagina 7 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
‘VAN DOZENSCHUIVERS NAAR BETROKKEN PARTNERS’ Meer behoefte aan betrokken leveranciers
Investeren gemiddeld 15%
Opvallend is dat de betrokkenheid van leveranciers van DHPA leden als gemiddeld tot onder het gemiddelde niveau wordt ervaren. Nagenoeg alle respondenten geven aan meer behoefte te hebben aan betrokken leveranciers. Een grote gemeenschappelijke deler is dat men vindt dat leveranciers zich meer als een partner zouden moeten opstellen. Meer directe contactmomenten zouden kunnen bijdragen aan een optimalisering van de geleverde diensten van de leveranciers. Zodoende krijgen leveranciers meer inzicht in de bedrijfsvoering van hosting en applicatiebedrijven en kan uiteindelijk een betere toegevoegde waarde worden geleverd door beide partijen. Jaarlijks investeren DHPA leden gemiddeld 15% van de omzet in ondermeer techniek en de eigen organisatie. Een hoog percentage in vergelijking met andere sectoren. In combinatie met een groeiende markt impliceert dit dat leveranciers veel baat hebben bij een betrokken klantrelatie met DHPA leden.
De belangrijkste leveranciers (in volume) zijn Dell, HP en Cisco. Hierbij wordt door de deelnemende bedrijven, ondanks dat zij vinden dat de betrokkenheid van de leveranciers groter zou kunnen zijn, vooral veel waardering uitgesproken voor de netwerken, servers en kwaliteit van de hardware van deze leveranciers. Dit zien de respondenten als een belangrijke reden om toch voor een bepaalde leverancier te kiezen. Ten aanzien van de externe financiering geven deelnemers aan dat leveranciers ook een grote rol spelen. Aangezien de financiële instellingen niet altijd even makkelijk zijn in het financieringen van activiteiten, geven de leveranciers hoge kredieten. Dit wordt door de deelnemers als zeer prettig ervaren.
Pagina 8 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
GROEIENDE BEHOEFTE AAN GOED GESCHOOLDE MEDEWERKERS
Sales en beheer moeite geschikte kandidaten vinden
Het werven van nieuw personeel vindt het merendeel van de respondenten een lastige opgave. Een relatie met de crisis is ver gezocht, denken zij. Het tekort aan geschikte kandidaten wordt verreweg het meest aangeduid als oorzaak van de moeilijkheden rondom personeelswerving. Goed onderwijs zou volgens de leden de grootste bijdrage kunnen leveren aan een betere opvulling van vacatures. In de grafiek hieronder valt af te lezen in welke verschillende functiegroepen de deelnemende bedrijven personeelsverwerving als lastig ervaren. Personeelsverwerving in functiegroepen 16% 28% 24% 32% Sales Beheer Support Installatie Opvallend is dat 60% van de respondenten aangeeft dat het vooral de functiegroepen sales en beheer zijn waarin het moeite kost om geschikte kandidaten te vinden. Terwijl van de werkzame medewerkers in de sector circa tweederde van de medewerkers een technische achtergrond heeft. Een van de redenen die de respondenten hierover aanvoeren is dat deze kandidaten veelal geneigd zijn voor grotere bedrijven te kiezen. Het dreigende tekort aanvullen vanuit een aparte opleiding voor de hostingsector ziet het merendeel van de deelnemers niet noodzakelijk, wel zou er volgens hen meer aandacht gegeven mogen worden aan de facetten van de hostingsector op de bestaande opleidingen.
Pagina 9 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
EÉN HOSTINGPLATFORM? Delen van platformen niet gewenst Gedeeld hostingplatform serieuze optie
Het delen van platformen met partners binnen of buiten dhpa is voor het merendeel van ondervraagden nog een brug te ver. Concurrentie, veiligheid en het kiezen van de juiste techniek worden als barrière opgeworpen. Er wordt vooral terughoudend gereageerd vanwege het feit dat de bedrijven vaak net zelf hoge investeringen hebben moeten doen en zichzelf als groot potentieel zien. Terwijl de markt juist zo sterk gefragmenteerd is, dat een gedeeld hostingplatform kan bijdragen aan de concurrentiepositie. Een gedeeld hostingplatform aangeboden door leveranciers wordt door de helft van de ondervraagden wel als een serieuze optie beschouwd. Mits een dergelijk platform voldoet aan de veiligheidseisen, kwaliteit en gewenste flexibiliteit. De respondenten vragen zich af in hoeverre leveranciers van de DHPA leden hier extra toegevoegde waarde zouden kunnen leveren. Het blijft iets waar veel respondenten het over eens zijn; de crisis hebben ze wel overleefd. Nu wordt het zaak de MKB hostingsector aantrekkelijker te maken voor personeel en de band met leveranciers verbeteren om tot een sterk partnership te komen!
Pagina 10 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2. UITKOMSTEN Aan dit onderzoek is door 14 respondenten meegedaan. In totaal zijn 37 vragen beantwoord. Waar nodig zijn correcties op de antwoorden aangebracht om uniformiteit en vergelijkbaarheid te houden. In 8 deelonderwerpen worden de uitkomsten in dit deel in samenhang gebracht, waarbij is gestreefd naar grafiekenweergave. Teksten zijn interpretaties. 2.1 DIENSTENPAKKET Vraag 1: ´Gemeten naar een percentage van de omzet, hoe is uw dienstenpakket het beste weer te geven?´ Zoals blijkt uit de hieronder weergegeven grafieken van de verschillende aangeboden diensten is er sprake van een zeer divers aanbod onder de deelnemende partijen. Wel valt op te merken dat de grootste omzet behaald wordt in de managed hosting. Door de verdergaande virtualisatie trend is tevens duidelijk dat fysieke diensten zoals co‐locatie uitfaseren.
Vraag 2: ´Hoogte van de investeringen op jaarbasis als % van de omzet´ De helft van de respondenten geeft aan tussen de 10% en 20% van de omzet per jaar te investeren. Dit is relatief hoog, maar gezien de snelle technologische ontwikkelingen in de sector noodzakelijk om de toekomstplannen te kunnen waarmaken. Het valt te verwachten dat virtualisatie de investeringen niet drukt, maar tegelijkertijd is de technologische vernieuwing (snelheid, duurzaamheid) een opwaartse trend.
Pagina 11 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.2 INTERNATIONAAL Vraag 3: ´Actief in het buitenland?´ Veel bedrijven geven in eerste instantie nog de voorkeur aan binnenlandse groei. Ondanks de grote hoeveelheid aanbieders in Nederland zien veel individuele bedrijven zichzelf als ´groeibriljant´ en denken zij uiteindelijk een groter deel van de markt te kunnen bedienen waar andere wegvallen. Technische ontwikkelingen, hoge investeringen en taalproblemen vormen de grootste barrières om de activiteiten uit te breiden naar het buitenland. Het is de vraag in hoeverre er realistische groeikansen zijn door het afzetgebied te vergroten naar het buitenland.
Vraag 4: ´Diensten aangeboden in het buitenland´ Er valt op te merken dat, vooral door de aanwezigheid van de Amsterdam Internet Exchange in Nederland, de datacenter services een wezenlijk onderdeel zijn van de aangeboden diensten in het buitenland. Mede door de perfecte infrastructuur lijken bedrijven uit het buitenland juist naar Nederland te worden getrokken, wat overigens leidt tot een groot aantal aanbieders.
Pagina 12 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
Vraag 5 / Vraag 6: ´Percentage van de omzet dat in het buitenland wordt gegenereerd´ Het percentage van de omzet dat in het buitenland wordt gegenereerd is erg laag, dit komt doordat de bedrijven in de eerste plaats vooral een focus hebben op de binnenlandse activiteiten.
Pagina 13 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.3 LEVERANCIERS Vraag 7: ´Bent u van mening dat uw leveranciers betrokken zijn bij uw bedrijfsproces/organisatie?´ De uitkomsten onder de deelnemers geeft aan dat zij de betrokkenheid van de leveranciers opvallend hoog vinden. De respondenten geven aan dat de betrokkenheid van leveranciers van cruciaal belang kan zijn bij verdere ontwikkelingen in de toekomst. Omdat er sprake is van technologisch hoogstaande dienstverlening kan de conclusie worden ondersteund dat de leveranciers en de DHPA‐leden wederzijds afhankelijk zijn.
Pagina 14 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
Vraag 8 / Vraag 9: ´Bent u van mening dat uw leveranciers betrokken zouden moeten zijn bij uw bedrijfsproces/organisatie?´ De respondenten geven unaniem aan dat zij van hun leveranciers een hoge mate van betrokkenheid zouden willen zien. Meer aansluiting tussen de leveranciers en de bedrijven is gewenst en kan leiden tot sterkere strategische partnerships. Leveranciers zouden zich volgens de deelnemers meer kunnen betrekken door meer kennis op te doen van de business, vaker on‐demand‐sollutions aan te bieden en zich meer te presenteren als partner dan leverancier. Met name zit er een discrepantie tussen wat de eindklant wil en hoe de leverancier levert. De klant wil per maand betalen, de leverancier biedt daarvoor geen inkoopmodel. Ook zijn er een aantal leveranciers die zich begeven op het terrein van de serviceproviders, wat de geloofwaardigheid van de leverancier om als partner op te treden aantast. Dit geldt met name voor een aantal software leveranciers en datacentra. Vraag 10: ´Hoeveel servers heeft u in uw datacenters staan?´ Er valt op dat een groot aantal deelnemers een flink aantal servers in gebruik heeft. Daarnaast geven zij aan dat dit aantal waarschijnlijk alleen nog maar toeneemt. Deze toename wordt vermoedelijk veroorzaakt door een toenemende vraag naar outsourcing, het feit dat veel klanten nog niet afgeschreven hebben op hun nieuwste servers en dat de branche nog aan het begin van de virtualisatie / cloudfase zit.
Pagina 15 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.4 CLIËNTEN Vraag 12 / Vraag 13: ´Sector merendeel van de clientèle´ Het merendeel van de deelnemers geeft aan hun clientèle vooral in de zakelijke dienstverlening te vinden. Hieronder vallen ook de andere IT bedrijven, welke logischerwijs een belangrijk deel van het cliëntenpakket vormen. Naast de verdergaande virtualisatie valt op dat veel cliënten waarde hechten aan een 100% server up‐time, de vraag naar SLA´s en andere vormen van certificering (SAS, ISAE, NEN) neemt dan ook sterk toe.
Vraag 14 / Vraag 16: ´Vind u makkelijk aansluiting bij het MKB´ Van de ondervraagden geeft ruim 90% aan makkelijk aansluiting te vinden bij het MKB. Duidelijke afspraken en een directe benadering van de klant in combinatie met veel mond‐op‐mond reclame in de sector zorgen voor een gemakkelijke aansluiting bij de behoefte van het MKB.
Pagina 16 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.5 PERSONEEL Vraag 16: ´Hoe ervaart u het werven van nieuwe mederwerkers?´ Het werven van nieuwe medewerkers wordt, zoals ook in de uitkomsten van het onderzoek vermeldt, als lastig ervaren.
Vraag 17: ´In welke functiegroepen vind u personeelsverwerving het moeilijkst?´ Uit het antwoord op deze vraagt blijkt dat vooral de technische en sales functies lastig zijn te vervullen op dit moment. De deelnemers geven aan dat het vinden van een commerciële technicus een moeilijke opgave is, terwijl dat juist de mensen zijn die zij nodig achtten om de ambities waar te maken.
Vraag 18: ´Indien u personeelsverwerving als lastig ervaart, wat is volgens u de reden hiervan?´ Onvoldoende geschikte kandidaten wordt als belangrijkste reden gegeven, daarnaast valt op te merken dat veel starters eerder voor de grote, gevestigde bedrijven kiezen dan voor een kleiner bedrijf.
Pagina 17 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
Vraag 19: ´Heeft u behoefte aan een aparte opleiding voor bepaalde functiegroepen voor de hostingsector?´ Deelnemers geven aan geen behoefte te hebben aan een aparte opleiding voor de hostingsector. Het tekort aan technische krachten is van algemene aard, en een aparte opleiding zou dit volgens hen niet oplossen. Gelet op de uitkomsten van vraag 17 valt ook te verwachten dat de gezochte skills niet in opleiding maar in ervaring zijn te vinden.
Vraag 21: ´Wat is de verhouding binnen uw organisatie tussen technische en commerciële werknemers?´ De aandacht binnen de deelnemers ligt vooral op technische medewerkers. De tendens onder de respondenten is dat commercieel werk nog niet echt nodig is, er kan nog rustig ´achter over gehangen worden´; de klanten komen veelal vanzelf. Toch is er in voorgaande vragen wel een trend waarneembaar dat het belang van het snijvlak commercie/techniek bij het personeel toeneemt.
Pagina 18 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.6 ECONOMISCHE SITUATIE Vraag 22: ´Hoeveel last ervaart u van de huidige economische crisis?´ Vraag 23: ´Indien u last ervaart van de achterblijvende economische ontwikkeling, waaruit blijkt dit dan met name?´ De deelnemers geven aan weinig tot geen last te hebben van de economische crisis. Ten opzichte van andere sectoren is de hostingsector daarin een van de uitzonderingen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de ontwikkeling in het aantal gehoste .nl‐domeinen (bron SIDN.nl) in onderstaande tabel. Alhoewel de markt in absolute termen dus groeit, blijkt uit andere uitkomsten elders in deze enquete echter wel dat er desondanks sprake is van een veranderde opstelling van clienten. Deze worden kritischer en dragen bij aan zowel een lagere omzet als druk op de te realiseren marges. Verder valt op dat acquisitietrajecten bij de meeste respondenten langer duren dan voor het uitbreken van de crisis en dat realisatie van omzet daardoor dus meer energie vergt. Tot slot geven respondenten aan dat orders Bron:www. Sidn.nl/kennisbank/statistieken langer worden uitgesteld.
Vraag 24: ´Heeft u het gevoel dat de markt weer aantrekt?´ De deelnemers geven aan voorzichtig aan vertrouwen te hebben dat de markt weer aantrekt. Dit uit zich bijvoorbeeld in het feit dat eerder uitgestelde prospects weer ter sprake komen en de behoefte aan outsourcing uit kostenbesparend oogpunt steeds verder toeneemt.
Pagina 19 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
Vraag 25: ´Denkt u dat de ICT harder is getroffen dan andere sectoren?´ De deelnemers vinden unaniem dat de ICT sector niet harder is getroffen dan andere sectoren, er is nog steeds sprake van groei. ICT maakt deel uit van alle belangrijke processen binnen een onderneming en dat zal ook altijd zo blijven.
Pagina 20 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.7 FINANCIEEL Vraag 26: ´Heeft u met uw bestaande cliënten moeten onderhandelen over de bestaande dienstverlening?´ De deelnemers geven aan door bestaande cliënten veelal terug naar de onderhandelingstafel te zijn geroepen. De klanten hebben een kritischere blik gekregen op de aangeboden diensten en vooral de prijs is een punt dat vaak ter sprake komt bij onderhandelingen.
Vraag 27: ´Omzetgegevens over 2008 in vergelijking tot 2007´
Vraag 29: ´Heeft u sinds 2008 naar externe financiering gezocht?´ Over het algemeen blijkt dat de deelnemers niet of nauwelijks naar externe financiering hebben gezocht, zij zijn in zoverre in staat groei te financieren uit eigen middelen. Daar dient bij opgemerkt te worden dat door leveranciers verleende kredieten in dit geval niet gelden als externe financiering. Ontwikkelingen in de hardware‐markt maken zichtbaar dat leverancierskrediet in de vorm van leaseovereenkomsten, financial lease en dergelijke een belangrijk wapen is in de strijd om de kosten van de inkoopzijde te beperken door lage of geen rentekosten op investeringen.
Pagina 21 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
Vraag 30: ´Verliep de aanvraag tot externe financiering succesvol?´ Uit de onderstaande grafiek blijkt dat 80% van de aanvragen tot externe financiering succesvol is verlopen. Dit is opmerkelijk omdat in het algemeen financieringsarrangementen momenteel moeilijk zijn te realiseren, zeker in de ICT sector.
Vraag 31: ´Heeft u bij het verkrijgen van financieringen hulp gezocht bij een financieel adviseur?´ Er wordt over het algemeen geen hulp gezocht bij financiële bureaus. De deelnemers geven aan dat bij financieringsaanvragen de waardering van de bedrijven en de potentie van de hostingmarkt de voornaamste knelpunten zijn.
Vraag 33: ´Verkeert u in de situatie dat u op de korte termijn uw financieringsruimte moet uitbreiden?´ De deelnemers geven aan voorlopig geen behoefte te hebben aan uitbreiding van externe financiering. Een van de redenen hiervoor is dat leverancierskrediet door hen niet gezien wordt als externe financiering, terwijl wel degelijk externe financiering is.
Pagina 22 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
2.8 SAMENWERKING Vraag 34: ´Zou u overwegen een deel van uw klanten op een met concurrenten gedeeld platform te plaatsen?´ De deelnemers zijn hierin terughoudend, om zij elkaar toch als concurrenten blijven zien. Ieder ziet zichzelf als grote potentieel, en de investeringen in hun eigen platformen zijn hoog geweest. Indien men wel tot een gedeeld platform zou komen, zouden schaalvoordelen en kostenbesparingen het voornaamste uitgangspunt zijn om hiertoe wel over te gaan. Ook geven de leden aan dat het inkopen van diensten onderling eventueel wel tot de mogelijkheden behoort in de toekomst. Voorts blijkt uit de resultaten dat de visie op samenwerking tegengesteld is, wat er op kan duiden dat op dit front ontwikkelingen zijn te verwachten.
Vraag 37: ´Als een of meerdere hardwareleveranciers een gedeeld hostingplatform zouden opzetten met aantrekkelijke voorwaarden, zou u daar dan gebruik van maken voor een deel van uw klanten?´ Opvallend is de terughoudendheid in de richting van leveranciers. Wel geven de deelnemers aan dat zij een dergelijk platform zouden steunen indien de beveiliging en kwaliteit hiervan gewaarborgd blijven, de leveranciers zich flexibel opstellen en transparante pricing models hanteren. Ook hechten zij dan veel waarde aan integratie met hun eigen netwerk. Het gedwongen keurslijf en de potentiële monopolie / lock‐in van de leveranciers zorgen voor een gebrek aan vertrouwen. Toenemende prijsdruk en een gebrek aan schaalgrootte zou dit echter gemakkelijk kunnen doen omslaan.
Pagina 23 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
3 OVER MAZARS 3.1 INTRODUCTIE Mazars in de sector ICT Telecom Mazars is er van overtuigd dat alleen gedegen kennis van de ICT en Telecom sector onderscheidend kan zijn. De business models zijn veelal wezenlijk anders en vragen een eigen benadering. Deze specifieke sectoraanpak wordt bereikt door een team van medewerkers continu op te leiden en op de hoogte te houden van de ontwikkelngen in de sector zodat de ´taal van de sector´ wordt gesproken. Mazars in Nederland Mazars is een Europese organisatie van accountants, belastingadviseurs en management consultants en behoort in Nederland tot de top zes in de branche. Verspreid over het land werken ruim 900 mensen vanuit 15 kantoren. Als de uitdager in de markt, is Mazars uitgerust om grote corporate organisaties tot dienst te zijn met maatwerk oplossingen. De complete, toepasbare en flexibele range van diensten maakt Mazars ook perfect geschikt voor kleinere organisaties in het MKB of/en OMB‐segment als ook familiebedrijven, not for profit instellingen en de ‘high net worth individuals’. Mazars Internationaal Mazars is voortgekomen uit de samenwerking van het Nederlandse Paardekooper & Hoffman met de Franse Mazars‐groep. De Mazars‐groep behoort tot de Europese marktleiders op het gebied van accountancy. Zo is Mazars sterk vertegenwoordigd in landen als Frankrijk, Italië, Spanje, België en Groot‐Brittanië. Daarnaast ontwikkelt de organisatie zich ook buiten Europa steeds verder. Als een onderdeel van een groter geheel kunnen onze cliënten blijven rekenen op de volledige aandacht van onze professionals. Met kennis van lokale zaken leveren zij maatwerk, gesteund door het grote netwerk waarvan zij onderdeel zijn.
Pagina 24 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
3.2 MAZARS MAAKT HET ONDERSCHEID Wat onderscheidt ons van de collega’s in de markt? Onze inventiviteit: wij verschuilen ons niet achter de regels maar bieden op basis van grondige kennis van én respect voor die regels heldere standpunten en oplossingen; Onze visie: Ondernemers en managers streven van nature naar ontwikkeling van hun organisatie. Soms ligt het accent op omzetgroei, soms op winstmaximalisatie, soms op kwaliteitsverbetering. Als Mazars willen we actief bijdragen aan de ontwikkeling van onze klanten; Onze waarden: Ons karakter geeft duidelijk onze Europese afkomst weer. Onze handelswijze reflecteert onze waarden ‐ integriteit, onafhankelijkheid, culturele diversiteit, continuïteit en loyaliteit ‐ die gedeeld worden door iedere medewerker van Mazars. En dat vinden we zeker zo belangrijk als onze professionele expertise; Onze persoonlijke aanpak: de inzet van relatief veel partners‐ en managerstijd waarborgt een persoonlijke en betrokken relatie op basis waarvan een kwalitatief hoogstaande en pro‐actieve aanpak mogelijk is. Wij stellen in onze werkzaamheden niet de wet‐ en regelgeving centraal maar zetten het vinden van maatwerkoplossingen op de eerste plaats. Onze mensen zijn erop getraind om het concept achter de regels te doorgronden en dit concept als uitgangspunt te gebruiken in hun afwegingen en adviezen. Dit maakt het mogelijk om cliënten optimale oplossingen te bieden ten aanzien van vraagstukken op het gebied van bijvoorbeeld verslaggeving. Een gezonde dosis pragmatisme zit ons in de genen, en dat komt onder meer voort uit onze traditioneel sterke aanwezigheid in de markt voor kleine en middelgrote ondernemingen.
Pagina 25 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
3.3 MAZARS TEAM Het team heeft ruime ervaring met dienstverlening in de ICT sector alsmede kennis van de meest recente ontwikkelingen in regelgeving, waarvan wij u naar behoefte van op de hoogte zullen stellen, zodat u maximale aandacht kunt blijven besteden aan de realisatie van uw commerciële ambities Graag stellen wij het team nader aan u voor: Louis van Garderen Louis (45) is partner-Aandeelhouder in de assurancepraktijk en richt zich op accountantscontrole in de veelzijdige praktijk van owner-managed business. Louis heeft ruime ervaring met IT- en Telecom bedrijven en is eindverantwoordelijk voor een overzichtelijke portefeuille van Nederlandse en Internationaal werkzame cliënten. Vanuit zijn ervaring is Louis landelijk leider van de IT sector en Telecom sector. Tenslotte is Louis lid van enkele commissariaten bij middelgrote ondernemingen. Persoonskenmerken: analytisch, servicegericht, professioneel.
Joost Stramrood Joost (32) is aspirant-Manager in de assurancepraktijk, waarbij hij zich vooral richt op accountantscontrole bij het MKB. Binnen zijn klantenpakket bedient Joost meerdere ITbedrijven. Daarnaast heeft Joost bij het afronden van zijn studie economie een onderzoek gedaan naar de interne beheersing bij e-commercebedrijven en hier een artikel over gepubliceert. De stap naar deelname als van de IT- en Telecomsector was dan ook een logische. Joost is hierbij onder andere verantwoordelijke voor diverse onderzoeken die Mazars binnen de sector uitvoert.
Sven Mak Sven (22) is senior-assistent in de assurancepraktijk en richt zich op accountantscontrole in een veelzijdig klantenpakket, variërend van owner-managed businesses tot (middel)grote ondernemingen. Sven is binnen Mazars lid van de sectorgroep IT en Telecom en hieruit betrokken bij diverse onderzoeken die Mazars binnen de sector uitvoert. Daarnaast volgt Sven de opleiding tot Register Accountant aan Business Universiteit Nyenrode. Tenslotte is Sven in 2009 benoemd tot stadsdichter van Alkmaar en is hij tevens actief als columnist voor het ´MagAZine´ van voetbalclub AZ en als hoofdredacteur van de ´Achter de Komma´, het magazine voor Accountancy studenten.
Pagina 26 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
4. OVER DHPA De DHPA is een non‐profit organisatie die zich bezig houdt met de promotie van outsourcing van de hosting web‐ en applicatiediensten, de ontwikkeling van kwalitatief hoogwaardig marktonderzoek en de promotie van de certificatie vanuit de industrie. De organisatie draagt de groei uit in de hostingindustrie door technologiebeleid, evenementen, onderzoek, promotie en het onderhouden van relatie zakelijke en strategische contacten. Doelstelling De DHPA heeft als doel de leidende spelers in de Nederlandse hostingindustrie te binden, met als belangrijkste doelstelling het verder professionaliseren van onze industrie door: * Het verbeteren van het profiel en de strategische waarde van de industrie * Voorzien in een duidelijk perspectief in de hostingindustrie * Uitwisseling van kennis en informatie uit de industrie * Fungeren als spreekbuis en aanspreekpunt voor de zakelijke markt, media, onderwijs, politiek en andere invloedrijke organisaties.
Pagina 27 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
4.1 DEELNEMERS INFORMATIE Deelnemerschap De DHPA is een besloten genootschap, maar staat open voor nieuwe deelnemers die binnen ons profiel vallen. Aanmelding geschiedt alleen op voorspraak van een van de huidige deelnemers.
Pagina 28 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
4.2 ENQUETETEAM Van de zijde van DHPH hebben aan dit onderzoek Sven Visser en Jan Willem des Tombe meegewerkt. Sven Visser Sven is één van de oprichters van Cyso Managed Hosting en heeft een bachalor in Informatiekunde. Hij is verantwoordelijk voor de dagelijkse zaken rond administratie, personeel, verkoop en marketing. Sven heeft veel ervaring op het snijvlak van techniek en maatschappij. Dit stelt hem in staat een brug te slaan tussen techniek en mens. In zijn vrije tijd tracht Sven zijn vliegbrevet te halen en klust hij graag aan zijn huis. Naast Cyso Managed Hosting is Sven één van de oprichters en secretaris van de DHPA, het platform voor Managed Hosting providers, voorzitter van de beroepenveldcommissie voor de opleiding Technische Informatica aan de Hogeschool Inholland Alkmaar en technisch voorzitter van D66 Alkmaar.
Jan Willem des Tombe Jan Willem des Tombe (1968) is Algemeen Directeur van PINS. PINS behoort tot de top aanbieders van premium hosting solutions en managed services voor (middel)grote ondernemingen in de Benelux. Jan Willem is een van de oprichters en voorzitter van de Stichting Dutch Hosting Provider Association, het platform voor Managed Hosting Providers dat zich ten doel stelt het profiel en de rentabiliteit van de hosting sector actief uit te dragen naar de overheid, het bedrijfsleven en het onderwijs. Jan Willem heeft een commerciële opleiding en deed ervaring op in onder meer Fast Moving Consumer Goods, Internet Marketing, Software Development en vele facetten van ICT.
Pagina 29 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010
CONTACTGEGEVENS Mazars Paardekooper Hoffman N.V. Postbus 7266 1062 EA AMSTERDAM Louis van Garderen E:
[email protected] T: 020 - 20 60 100 / 370 T: twitter.com/lvgarderen
Pagina 30 van 30 Copyright Mazars. Dit werk is auteursrechtelijk beschermd.
7‐5‐2010