competitief Tankvaart maakt ons Comfort Energie + uitneembare marifoonlijst # binnenvaart 1 Palletvervoer Komt de derde golf eraan?

binnenvaart www.binnenvaart.be

magazine voor vervoer over water #42 | mei 2009

‘Tankvaart maakt ons

competitief’ Comfort Energie



Palletvervoer

Komt de derde golf eraan?

Lena: binnenvaar(t)simulator

‘Instroom kan sneller en soepeler’

+ uitneembare marifoonlijst #42.2009 

binnenvaart  1

in dit nummer

Palletvervoer

14

10 20

Bedrijf met vaart

Markt

Vloot

09 Vervoerd



Onzichtbare ingrediënten voor cola en afwasmiddel.

10 Palletvervoer

Hoever staat het met de derde golf in de binnenvaart?

14 Bedrijf met vaart

Waarom de binnenvaart voor Comfort Energie een cruciale schakel is.

Vaarsimulator

16 Innovatie

Nieuwe plannings­ software en alles over de nieuwe marifoon­ blokindeling

18 Visie & Opinie

Hebben schepen zonder woning een toekomst naast de gezinsvaart?

Beleid 06 Binnenvaartsimulator

gedoopt Hoe Lena de drempel naar een carrière op het water moet verlagen.

06

Mijn schip

En verder 04 Actueel en nieuwstelex 12 Voet aan wal E én-presentator Thomas

Vanderveken over zijn zeilervaring voor Mercator.

17 Jobspot

Jachthavenmeester Gilbert Vandecappelle is klaar voor het nieuwe seizoen.

20 Mijn schip

De Paganini, flexibele tanker voor minerale oliën en chemicaliën.

06 Jacques Kerkhof (sectorconsulent instroom)

‘Het is de bedoeling om bepaalde vaartijden af te stemmen op de sneller opgebouwde praktijkervaring.’ 2  binnenvaart 

#42.2009

edito

‘Juist nu moeten we knelpunten prioritair aanpakken.’

Beste lezer Nadat het vrachtaanbod in de binnenvaart in 2008 nog relatief goed stand hield (- 0,28 % tgov. 2007), valt de trafiek vandaag stevig terug. Als de verwer­ kende industrie op een lager pitje draait, moeten er onvermijdelijk minder goederen aan- en afgevoerd worden, ook over onze binnenwateren. Voor een deel kunnen we, net als vele andere sectoren, niet anders dan afwachten tot de industriële motor we­ reldwijd opnieuw aanslaat. Maar we kunnen deze tijd ook benutten om onszelf kritisch te evalueren en een aantal knelpunten prioritair aan te pakken. Daarnaast kijken we hoopvol uit naar de invulling van het aangekondigde economisch relanceplan met verhoogde aandacht voor een aantal grote in­ frastructuurwerken. Het verhogen van de in- en doorstroom in de sec­ tor was van bij de oprichting van het Flanders In­ land Shipping Network een van de zes strategische doelstellingen. Als trekker voor die acties is onze vereniging fier dat Vlaams minister van Openbare Werken Hilde Crevits in maart de binnenvaartsimu­ lator Lena (Leren Navigeren) heeft gedoopt. Zoals u vanaf pagina zes kunt lezen, is hiervoor, in een nauwe samenwerking met verschillende actoren, op enkele maanden tijd spitstechnologie ontwik­ keld. Voor­taan zullen onze verschillende oplei­ dingscentra en scholen kortere en gerichtere leer­ trajecten kunnen aanbieden en komen er ingekorte vaartijden in zicht. Ook vandaag is het opleidingsaanbod in de bin­ nenvaart al drastisch uitgebreid in vergelijking met een paar jaar terug. Er zijn nog altijd de middelbare binnenvaartscholen, die alsmaar meer leerlingen

van aan wal aantrekken. Maar intussen kunnen ook volwassenen zich vlot bijscholen tot matroos via de opleidingen van Syntra Midden-Vlaanderen, de VDAB of de vzw Levanto. Daarenboven is Syntra MV van plan om op korte termijn een volledig op­ leidingstraject voor de binnenvaart uit te werken, van matroos tot binnenvaartondernemer, inclusief vervolmakingsopleidingen. Daardoor wordt het makkelijker om een carrière op het water uit te bou­ wen, wat meteen ook de aantrekkingskracht van het beroep aanzienlijk moet vergroten. Naar aanleiding van ons jaarverslag dat binnenkort verschijnt, willen we tot slot nog even aandacht vra­ gen voor de vaststelling dat het maritiem transport al een aantal jaar sneller groeit dan de binnenvaart. Een groot gedeelte van die groei ligt wel in con­ tainervervoer dat via feederdiensten direct verder over zee vervoerd wordt. Maar we kunnen toch niet naast de vaststelling dat een groter aandeel van de maritiem aangevoerde goederenstroom via andere transportmodi wordt afgevoerd. Dit is een evolutie die we, door met alle binnenvaartactoren de han­ den in elkaar te slaan, zo snel mogelijk moeten zien om te buigen met het oog op de toekomst van de sector en de mobiliteit in onze regio.

binnenvaart www.binnenvaart.be

magazine voor vervoer over water #42 | mei 2009

‘Tankvaart maakt ons

competitief’ Comfort Energie

Palletvervoer

Komt de derde golf eraan?

Lena: binnenvaar(t)simulator

‘Instroom kan sneller en soepeler’ + uitneembare marifoonlijst #42.2009

binnenvaart

1

Verantwoordelijke uitgever Filip Martens Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. Voor meer info of vragen over advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, [email protected], www.binnenvaart.be Redactie en realisatie Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be

Filip Martens Voorzitter Raad van Bestuur

De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van pbv. #42.2009 

binnenvaart  3

actueel

Binnenvaartspelers ondertekenen

3E-convenant

Op aansturen van Vlaams minister van Openbare Werken en Leefmilieu Hilde Cre­ vits (CD&V) heeft de binnenvaartsector op 9 februari het 3E-convenant ondertekend. Alle marktspelers verbinden zich ertoe om hun inspanningen op het vlak van de 3 E’s – economie, ecologie en emissiebe­ perking – te maximaliseren. Het convenant wil de basis leggen voor een nog duurza­ mere toekomst van de binnenvaartsector in Vlaanderen. De ondertekenaars ervan engageren zich om snel werk te maken van een actieplan met doelen op korte, middellange en lange termijn. Het plan bundelt concrete acties inzake ecologie, infrastructuur en op vlak van het marktge­ beuren. Diverse werkgroepen gingen in­ middels aan de slag. Het globale 3 E- bin­ nenvaartactieplan wordt verwacht tegen 30 april 2009.

Juma Beton

bouwt binnenvaartsite uit in Lommel

Het bedrijf Juma Beton heeft in februari het eerste binnenschip gelost aan de bestaande loskade in de industriezone Maatheide in Lommel. In een eerste fase heeft Juma Beton op de site langs het kanaal Bocholt-Herentals een productiehal van 17.500 m2 gebouwd. Vanaf 2010 wil het betonproductiebedrijf er meer dan 100.000 ton grondstoffen per jaar over het water laten aanvoeren. Juma Beton maakt deel uit van de groep Valeres, heeft vestigingen in Balen en Lommel en heeft 125 werknemers in dienst.

Haven Antwerpen werkt

Limburgs hinterland Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en het Logistiek Platform Limburg hebben een samen­ werkingsovereenkomst ondertekend. De Haven en de Limburgse logistieke partijen willen zich maxi­ maal inzetten om de hinterlandverbinding te ver­ beteren, zoals vorig jaar beschreven in de ‘Visieno­ ta Logistiek Antwerpen – Limburg’ en in de studie ‘Logistieke Poort Limburg’ over het uitbouwen van een zogenaamde extended gateway. De samen­ werkingsovereenkomst sluit aan bij de ambitie van de Vlaamse regering om Vlaanderen verder uit te bouwen tot slimme draaischijf van Europa. Een aantal thema’s die op de agenda staan, zijn het verbeteren van de infrastructuur, het scheppen van een gunstig investeringsklimaat, het optimaliseren van de marktorganisatie en de arbeidsmarkt, en de uitbouw van nieuwe logistieke concepten.

Binnenvaarttrafiek houdt stand in 2008

Ondanks de economische crisis heeft de Vlaamse binnenvaart in 2008 ongeveer evenveel vervoerd als in 2007. De sector reali­ seerde 4,58 miljard tonkilometer of 0,28 procent minder dan in 2007. Toch zetten de cijfers tot bezorgdheid aan: enerzijds omdat het marktaandeel niet verder aangroeit en anderzijds omdat de vooruitzichten door de recessie – die pas in het laatste kwartaal voor een daling zorgde – niet rooskleurig zijn. i www.binnenvaart.be

TELEX Samen met de ondertekening van het 3E-convenant maakte minister Crevits bekend dat ze dit jaar 500.000 euro vrijmaakt voor de aanleg van wacht- en rustplaatsen. ** Het Europees Parlement

4  binnenvaart 

#42.2009

heeft beslist dat lidstaten van de Europese Unie de toelating krijgen om de kosten van lawaai, luchtvervuiling en files door te rekenen in tol voor vrachtwagens. ** De opstart van het Centraal Boe-

Nieuwe handige

beleid uit

waterwegenkaart Pleziervaartliefhebbers kunnen voortaan de regio West- en Oost-Vlaanderen, Ant­ werpen, Vlaams- en Waals-Brabant, Hene­ gouwen en Nord-Pas de Calais ontdekken dankzij een vernieuwde waterwegenkaart. Op de kaart vind je in vier talen alle infor­ matie over aanlegplaatsen, fietsroutes en tankplaatsen. Nieuw ten opzichte van de editie van 2001, is dat ook de staandemas­ troute en de jetskizo­ nes zijn aangeduid. Daarnaast is er een onderscheid gemaakt tussen jachthavens, aanmeerplaatsen en aanlegplaatsen. De kaart kost 5 euro en is te bestellen via www.­ waterrecreatie.be.

Shortsea-trafiek

Vaarhappening River Tours Tijdens deze unieke kennismakingsdag kun je voor 1 euro meevaren met een rondvaartboot op de Brabantse kana­ len. Allerlei gegidste bezoeken, wande­ lingen en fietstrajecten krijg je er gratis bovenop! i www.rivertours.be

17 mei- 1 juni

Toervaartreünies VVW Recrea, VPF en LBWB De leden van VVW Recrea trekken vanaf zondag 17 mei naar Hasselt voor hun jaarlijkse reünie. VPF verzamelt in Thi­ eu van donderdag 21 tot en met zondag 24 mei. De LBWB trekt er van 30 mei tot 1 juni op uit in Lier. i www.vvw.be i www.vpf.be en www.lbwb.be

Watersportdag

Het vervoer via shortsea shipping is in 2008, ondanks de economische crisis, met 3,49 procent gegroeid. De Haven van Antwerpen blijft met 85,18 mil­ joen ton veruit onze belangrijkste haven voor shortsea shipping. De sterkste groeier is Gent, waar de shortsea-trafiek afgelopen jaar met 12,77 procent toenam. Oostende ging er 6,25 procent op vooruit. Antwerpen groeide met 4,63 procent. Enkel voor Zeebrugge is een daling te merken van 4,84 procent. i www.shortsea.be

voor het RISING-project dat de implementatie van RIS wil ondersteunen en dat wordt gecofinancierd door de Europese Commissie. ** Iscal Sugar heeft het afgelopen najaar

vr 1 mei 2009

30-31 mei 2009

groeit ondanks crisis

king Platform komt stilaan toch in zicht. Het Platform kreeg een aparte juridische entiteit en publiceerde eind maart zijn eerste vacatures. ** Eind februari werd de aftrap gegeven

Agenda

50.000 ton suikerbieten van Sluiskil naar Antoing over het water vervoerd. Het is nog onzeker of het bedrijf ook volgend jaar voor de binnenvaart kiest.

Het laatste weekend van mei kun je op tal van locaties in Vlaanderen opnieuw gratis verschillende watersporten ont­ dekken. i www.dewatersportdag.be

do 11 juni 2009

Workshop Shortsea werkt intermodaal, Gent Promotie Shortsea Shipping Vlaande­ ren organiseert samen met het Neder­ lands shortsea-promotiebureau een workshop over shortsea en intermo­ daliteit (spoor, binnenvaart, weg). Er zullen 6 praktijkgetuigenissen en een debat met de haven van Gent en de Zeelandhavens aan bod komen. i Meer info en het programma op www.shortsea.be

#42.2009 

binnenvaart  5

beleid

Op 11 maart werd de binnenvaartsimulator Lena feestelijk ingehuldigd. De computertechnologie moet opleidingstrajecten korter en gerichter maken, wat de drempel naar een carrière op het water zal verlagen. Tegelijk wordt het voor werknemers in de sector makkelijker om door te groeien.

Vaarsimulator Lena

‘Geen speelgoed, wel stimulans voor instroom’

Vlaams minister van Openbare Werken Hilde Crevits doopte op 11 maart haar ‘metekind’ Lena.

6  binnenvaart 

#42.2009

V

anaf dit voorjaar kunnen binnenvaartleerlingen en -cursisten hun nautische kennis bijspijkeren op een gloednieuwe vaarsimulator. De simulator, die de naam Lena (LEren NAvigeren) meekreeg, werd spe­ ciaal voor de Vlaamse waterwegen ontwikkeld en draait op verschillende computers in een minutieus nagebouwde stuurhut. Lena zal in eerste instantie gebruikt worden door leerlingen van het KTA Cenflu­ marin en door cursisten die de Syntra-opleiding tot matroos volgen. Op korte termijn zullen echter ook andere opleidingen de vaarmodule kunnen inzet­ ten. De simulator kadert in een breder plan om het opleidingslandschap verder uit te breiden en extra personeel ‘van aan wal’ aan te trekken.

Drempelverlagend

een simulator te ontwikkelen voor aan de vergade­ ring. Daarna ging het snel. Het kabinet Crevits maakte 600.000 euro vrij voor de aanschaf en ontwikkeling van de simulator, naast jaarlijks 100.000 euro voor het onderhoud, het updaten en het ontwikkelen van nieuwe toepassingen zoals vier radarsimulatoren. Dankzij een goede samenwerking tussen alle acto­ ren werd het project in enkele maanden afgerond. Het Waterbouwkundig Laboratorium, dat al erva­ ring had met een zeevaartsimulator, stond in voor de technische onderbouw en de gegevens over de Vlaamse waterwegen. Voor de praktische uitwer­ king werden tientallen mensen geconsulteerd: werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers,

Als meter van het project huldigde Hilde Crevits, Vlaams minister van Openbare Werken, Leefmilieu, ‘Het doel is een soepel leertraject van Natuur en Energie (CD&V), de simulator in op de matroos tot binnenvaartondernemer.’ terreinen van Syntra Midden-Vlaanderen in SintNiklaas. Ze beklemtoonde er dat de simulator niet praktijkleraren, binnenvaartondernemers, cursis­ zomaar speelgoed is, maar een krachtig middel om ten, enzovoort. de drempel naar een carrière in de binnenvaart te verlagen. De basis voor de simulator werd een paar Echte apparatuur maanden geleden gelegd in het Flanders Inland Het resultaat van de samenwerking is een cock­ Shipping Network (FISN). Daar legde Promotie Bin­ pit met alle noodzakelijke bedieningsapparatuur: nenvaart Vlaanderen (PBV), dat trekker is voor de ­radar, ECDIS, bochtenmeter, hoogte-instelling van acties rond tewerkstelling, de vraag uit de sector om de stuurcabine, enzovoort. De ramen van de stuur­

Arthur Poppe, P/V-trainer Haven van Antwerpen ‘Vanuit mijn vorige functie bij het KTA Zwijndrecht–Cenflumarin en SYNTRA-MVL was ik betrokken bij de bouw van Lena. En ik ben zeer tevreden over het resultaat. Ik kan gerust zeggen dat het lijkt alsof je in een echte stuurhut zit. Deze simulator lijkt zelfs nog echter dan de exemplaren die ik in Nederland heb gezien. Vanuit mijn huidige functie, als trainer bij het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, weet ik dat ongeveer een op de drie van onze varende collega’s binnen de tien jaar op pensioen vertrekt. Dat illustreert de impact van het instroomdossier voor de sector. We zullen meer mensen uit andere sectoren moeten aantrekken om dat verlies op te vangen. Met een aangepast opleidingstraject en het gebruik van de simulator kan men ze beter voorbereiden op een job in de binnenvaart.’

Willy Huysmans, coördinator KTA – Cenflumarin ‘In vergelijking met een echt opleidingsschip is Lena veel toegankelijker. Een schip is altijd onderweg, hier kun je op ieder moment terecht. Het is ook veel goedkoper: je hebt geen extra varend personeel nodig, verbruikt geen brandstof, je hebt geen mechanische slijtage of dure verzekeringen, enzovoort. Je kunt dankzij Lena ook makkelijk oefenen op situaties die je in realiteit niet wilt tegenkomen. De leerlingen kunnen nu ook met veel wind een sluis invaren, terwijl je dat als leraar op een echt schip toch maar liever zelf doet. Een ander voordeel is dat je bijvoorbeeld op radarexamens iedere kandidaat hetzelfde traject kunt voorschotelen. Dat is eerlijker dan als de situatie van het toeval afhangt.’

#42.2009 

binnenvaart  7

beleid

hut – eigenlijk een achttal grote beeldschermen – laten een realistische vaaromgeving zien. Die verandert op basis van wijzigingen aan de roer- en motorinstellingen en op basis van de ingegeven vaaromstandigheden: tegenliggers, dag of nacht­ vaart, weersomstandigheden. Een simulatiecompu­ ter die alle instellingen krijgt doorgeseind, berekent vijf keer per seconde de invloed van al die factoren, waarna de informatie op de bruginstrumenten en op de beeldschermen wordt aangepast. Vanuit de instructeursruimte kan de leerkracht alles volgen, bruggen openen en sluiten, VHF-communi­ catie simuleren, en ga zo maar door. Momenteel is software ontwikkeld om te varen met een Rijn-Herne Kanaal schip, duwkonvooien met twee bakken naast elkaar, met twee achter elkaar of met vier bakken. In de loop van volgend jaar zal ook de software voor een groot Rijnschip klaar zijn. De omgevingen waar­ in kan worden gevaren zijn de Schelde tussen de Royerssluis en de sluis van Wintam, het sluizencom­ plex van Terneuzen en het Zeekanaal naar Brussel ter hoogte van het Hellegat.

Ingekort traject De voorbije jaren werkte de binnenvaartsector voor de uitbreiding van het opleidingsaanbod al vlot samen met Syntra Midden-Vlaanderen. Vorig jaar startte de organisatie met een opleiding tot matroos voor volwassenen via langeafstandsleren. Sinds

Jacques Kerkhof, sectorconsulent instroom ‘De simulator is een belangrijke stap om het opleidingslandschap aan te passen aan de noden van vandaag. Met het oog op de zij-instroom van volwassenen was de vorig jaar gestarte opleiding tot matroos via afstandsleren een belangrijke stap. Binnenkort komen daar ook opleidingen tot stuurman, kapitein en zelfs binnenvaartondernemer bij. We proberen ook om de intensieve opleiding via simulator in de vorm van officiële vaartijdvermindering te laten erkennen. Dan bied je geïnteresseerden niet alleen flexibele bijscholingsmogelijkheden maar ook aantrekkelijke carrièreperspectieven.’

8  binnenvaart 

#42.2009

september biedt Syntra Midden-Vlaanderen een module deeltijds werken – deeltijds leren aan voor jongeren vanaf 16 jaar. In de nabije toekomst hoopt de opleidingsinstelling een volledig opleidingstra­ ject in de binnenvaart aan te bieden: van matroos tot stuurman, kapitein en zelfs tot zelfstandig binnen­ vaartondernemer. Op die manier kunnen potentieel geïnteresseerden zich niet alleen makkelijker voor een job in de binnenvaart klaarstomen. Ze krijgen ook de mogelijkheden om een aantrekkelijke car­ rière uit te bouwen.

‘Dankzij een simulator worden de leermomenten drie tot zeven keer efficiënter.’ Een belangrijk voornemen in dat verband, is het plan om bepaalde vaartijden af te stemmen op de sneller opgebouwde praktijkervaring. Volgens on­ derzoekers zouden de leermomenten dankzij een simulator drie tot zeven keer efficiënter worden. Je kunt bijvoorbeeld makkelijker gevaarlijke situaties oefenen. Met een druk op de knop komt er mist op. Of je kunt een identieke situatie twee keer overdoen. Het is daarom de bedoeling om, naar het voorbeeld van de zee- en de luchtvaart, de officiële vaartijd in te korten. Zo wordt er onder meer overlegd met de Centrale Commissie voor de Rijnvaart. Omdat ook andere landen zoals Nederland vragende partij zijn, wordt de kans op slagen reëel geacht.

Flor Alpaerts, leerling 7de jaar Rijn- en Binnenvaart Cenflumarin ‘Ik heb daarnet voor het eerst met Lena gevaren. Het blijft een simulatie maar het is erg goed gedaan. Alle apparatuur is echt en je ziet het schip reageren op je handelingen. Voor ons is het een groot voordeel dat je situaties kunt oproepen die in realiteit niet veel voorkomen. Ik was ook minder zenuwachtig dan op een echt schip. Nu is het geen ramp als je een fout maakt. Je kunt toch geen schade aanrichten. Nochtans is het niet de bedoeling om het schip te laten crashen: het duurt een tijd om de computers opnieuw op te starten en dat vinden de leraren niet zo fijn. Het is ook leerrijk dat je een zelfde situatie onbeperkt kunt overdoen. Maar eigenlijk gaat er niets boven echt varen. Dan kun je ook eens buiten lopen, ruik je het water en verdien je ook echt je boterham.’

vervoerd

Ingrediënten voor frisdrank en afwasmiddel

De binnenvaart is bij uitstek geschikt voor het transport van chemische producten. Dat vindt ook Francois Hellemans, logistiek manager bij Prayon in Puurs. Het bedrijf vervoert jaarlijks 738.000 ton goederen over het water en levert op die manier ingrediënten voor onder meer de glasindustrie, frisdranken en reinigingsmiddelen.

D

e Vlaamse Prayon-site is met reden uit­ brachten zeeschepen 216.000 ton van en of aardolie per schip aanvoeren. Voorts gebouwd rond het Zeekanaal Brussel- naar de VS, Canada en Marokko. Via onze stockeert Prayon in Puurs zwavelzuur dat Schelde in Puurs: bijna 70 procent van – overigens bekroonde – shortsea-ver­ via zeeschepen binnenkomt, en dat het alle inkomende en uitgaande goederen binding met Immingham in het VK doen via binnenschepen van 400 tot 1500 ton wordt er over het kanaal vervoerd. Fran­ we 35.000 ton per jaar en de binnenvaart verder verdeelt. ‘Vanaf september gaan cois Hellemans, logistiek manager en is goed voor de resterende 487.000 ton.’ we die activiteit zelfs uitbreiden,’ verne­ men we. ‘De vergunningsaanvraag voor commercieel coördinator van de site, ver­ duidelijkt dat dit percentage de optelsom Van glasindustrie tot autovelgen een nieuwe opslagtank van 20.000 ton is is van zeevaart, shortsea shipping en bin­ De site in Puurs maakt deel uit van de in­ lopende, momenteel worden alle voorbe­ nenvaart. ‘Hier kunnen schepen van 210 ternationale Prayon-groep, met andere reidingen getroffen. Per jaar rekenen we op 21 meter aanmeren. Wij zijn dus niet productievestigingen in Engis bij Luik voor dit project op 70.000 ton extra trafiek, beperkt tot binnenschepen. Vorig jaar – dat ook de hoofdzetel is –, Roches de om te beginnen.’ Condrieu bij Lyon en Augusta in de VS. De belangrijkste binnenvaarttrafieken Veilig en efficiënt ‘Ook wij proberen onze CO2localiseren zich tussen Engis aan het Naast de 68,3 procent goederen over het uitstoot verder te verminderen.’ Albertkanaal en Puurs. Francois Helle­ water vervoert Prayon 4,7 procent over mans: ‘Het merendeel is transport van het spoor en 27 procent over de weg – al fluorkiezelzuur, een product voor de dan niet in combinatie met andere modi. glasindustrie dat we van Luik naar hier Francois Hellemans: ‘Omwille van de vei­ laten komen. Op de terugtocht neemt de ligheid en de efficiëntie proberen we zo Duchesse, de binnenvaarttanker die we veel mogelijk voor het kanaal te kiezen. vast charteren, fosforzuur aan boord. Die Door het dichtslibben van de wegen lopen technische naam zegt misschien wei­ ook de transportkosten hoog op. En het nig, maar de toepassingen vind je in elk milieu wordt meer en meer belangrijk. huishouden. Het is de basis voor het voe­ Ook wij proberen via de binnenvaart onze dingszuur E338, dat onder meer in Coca CO²-uitstoot verder te verminderen. Maar Cola zit, en ook voor reinigingsproducten helaas zijn niet alle bedrijven over wa­ zoals Dreft van Procter & Gamble of voor ter bereikbaar. We hebben wel plannen om een deel van ons wegvolume via de producten om autovelgen te reinigen.’ terminal in Willebroek te laten verlopen. Iedere maand voert Prayon Puurs ook 600 Volgens de eerste berekeningen zouden à 700 ton zout per binnenschip aan uit het we daardoor binnenkort nog eens 20.000 Nederlandse Hengelo. En afhankelijk van ton per jaar van de weg naar het water de prijsevolutie laat het als brandstof gas kunnen brengen.’ #42.2009 

binnenvaart  9

markt

Palletvervoe

klaar voor de pra Komt er na de tweede golf, het containervervoer, straks ook een derde golf van palletvervoer via de binnenvaart? De verschillende actoren in Vlaanderen werken er alleszins hard aan. Een stand van zaken van uitgevoerde tests, met aandacht voor de kritische factoren en mogelijke steunregelingen.

10  binnenvaart 

#42.2009

lende verladers heeft transportdeskun­ dige Filip Verbeke de voorbije drie jaar verschillende theoretische concepten in de markt van bouwmaterialen met succes aan de praktijk getoetst (zie ook Binnen­ vaart 33, nvdr).

Vier methodes.

er

aktijk? © Wienerberger

O

p de Belgische wegen worden per jaar 61,1 miljoen ton gepalletiseerde goede­ ren vervoerd, zo blijkt uit cijfers van het NIS. Een aanzienlijk deel daarvan zou in de toekomst ook via het water kunnen worden getransporteerd. Dat lezen we onder meer in een haalbaarheidsstudie die op vraag van de waterwegbeheer­ ders nv De Scheepvaart en Waterwe­ gen & Zeekanaal NV werd uitgevoerd. In eerste instantie wordt gedacht aan bouwmaterialen, maar in een tweede fase bieden ook fast consumer goods duidelijke opportuniteiten. In opdracht van de waterwegbeheerders en met de bereidwillige medewerking van verschil­

containers spelen de mogelijkheid tot terugvrachten, en het voor- en natrans­ port een belangrijke rol. De overslagkost was in een aantal gevallen alleszins con­ currentieel met die van het wegvervoer, vertelt Filip Verbeke: ‘Bij een van de tests haalden we tot 180 ton per uur zonder kwaliteitsverlies. Bovendien is er nog ruimte voor een verdere optimalisatie van de overslagtechnieken. Dat kan naast het wegtransport staan, wat betekent dat

In totaal werden vier concepten getest: 1. een conventioneel schip met het gebruik van een werfkraan 2. een duwboot met ponton en het gebruik van een vorklift 3. een conventioneel schip op lange afstand ‘Er is nood aan investeringen met gebruik van een mobiele kraan 4. en steunmaatregelen.’ een binnenschip met platform op den­ neboom en vorklifts in het ruim en op de de rendabiliteit van palletvervoer via de kade. De methodes werden tijdens ver­ binnenvaart afhangt van het volume van schillende transporten voor een tiental de goederenstroom, het voor- en na­ fabrikanten op hun sterktes en zwaktes transport en van de meerkosten tegen­ beoordeeld. Telkens waren er kleine va­ over het wegtransport.’ riaties inzake volume, soorten aanmeer­ kades, getijderivier of kanaal, voor- en/ Steun en ROC’s of natransport, enzovoort. Zowel de Uit de pilootvaarten is gebleken dat voor kostprijs tegenover het wegvervoer, als het overgrote deel van de potentiële de snelheid, de veiligheid en de kwaliteit palletstromen de nodige investeringen van de overslagmethode werden nauw­ en operationele meerkosten een hoge gezet opgevolgd. drempel vormen om een modal shift op Uit de resultaten blijkt dat verschillende grote schaal mogelijk te maken. Daarom methodes potentieel bieden. Net als bij wordt gedacht aan het invoeren van een

© Wienerberger

#42.2009 

Zowel de oplossing met mobiele kraan (links boven) als die met vorklift (hiernaast) bieden interessante mogelijk­ heden.

binnenvaart  11

markt

voet aan wal

steunmaatregel voor het vervoer van palletten via de binnen­ vaart. Enerzijds zou een beperkte investeringssteun bedrijven met opstartplannen een duwtje in de rug kunnen geven. An­ derzijds kan een gedeeltelijke compensatie voor de meerkost tegenover het wegvervoer overwogen worden. Als de maatre­ gel wordt goedgekeurd door de Vlaamse regering, moet ook de Europese Commissie nog haar fiat geven, waardoor het erg moeilijk in te schatten is wanneer de maatregel mogelijk van kracht zou worden. Volgens Veroniek De Mulder, commercieel verantwoordelijke bij Waterwegen & Zeekanaal, is er zeker potentieel en kan het palletvervoer uitgroeien tot een belangrijk deel van de derde golf voor binnenvaarttransporten. ‘Er is een duidelijke behoef­ te, dat is in de praktijk bewezen en dat horen we ook bij de fabrikanten van bouwmaterialen. Maar nu is er nood aan inves­ teringen en steunmaatregelen. Intussen werken we ook verder aan de uitbouw van Regionale Overslag Centra (ROC’s), waar de goederenstromen van kleinere bedrijven kunnen worden ge­ clusterd. Momenteel zijn acht potentiële locaties vastgelegd op basis van een gunstige geografische spreiding en de nabijheid van belangrijke steden: Gent, Aalst, Antwerpen, Leuven, Genk, Kortrijk, Brussel en Hasselt. Bedoeling is om via deze ROC’s de binnenvaart ook meer en meer in te zetten voor stadsdistributie om de congestie op de weg te vermijden.’ i [email protected] of T 03 860 63 55 of

[email protected] of T 0472 31 88 75

Dit voorjaar stemt televisiekijkend Vlaanderen op zondag massaal af op Mercator, een tv-programma rond een historisch zeilschip. We vroegen presentator Thomas Vanderveken hoe het leven op het water hem beviel. ‘In Mercator leven veertien kandidaten samen op een historisch zeilschip. Ze gaan op zoek naar een mysterieuze eindbestemming en moeten onderweg opdrachten vervullen om tips te verzamelen. Het is echt een programma voor avonturiers: het enige wat de deelnemers wisten, was dat ze met een driemaster in Antwerpen zouden vertrekken en dat ze lang van huis zouden zijn. Ikzelf heb niet alle trajecten meegevaren, maar wel af en toe een dag met overnachting. Blijkbaar is mijn evenwichtsorgaan niet zo gevoelig, want zeeziek word ik niet. Ik hou zelfs van veel wind en golven. Een aantal kandidaten werd wel misselijk, maar zij konden terecht bij een dokter die mee aan boord was.’ ‘Voor de kandidaten was het niet evident om de hele reis lang op een kleine ruimte te leven. De deelnemers sliepen zelfs per twee in een kajuit. Maar dat was een onderdeel van het spel. We hebben natuurlijk wel schitterende plekken gezien en dat maakte erg veel goed. Ik herinner mij een nacht dat de volle maan oplichtte boven een zilverkleurige zee. Op zulke momenten voel ik me terug één met de natuur. We meerden ook aan in prachtige steden: Bergen, Amsterdam, Kopenhagen… In havens heb je niet alleen de romantiek van het water, maar ook een open sfeer doordat de hele wereld er over de vloer komt. Ik had voor Vlaanderen Vakantieland al met een motorjacht gevaren in de Westhoek en in Friesland en dat was me ook zeer goed bevallen. Je ontdekt de omgeving op een totaal andere manier. Het is zeker iets wat ik ooit nog eens met mijn vriendin of met vrienden wil overdoen.’

Aan de verschillende testvaarten namen naast Wienerberger (bekend van de merknamen Terca en Desimpel) ook Vandersanden, Ploegsteert en Isola deel.

12  binnenvaart 

‘Op zee voelde ik me één met de natuur’

© Wienerberger

#42.2009

de binnenvaart: transport in topvorm In avant-première voor onze lezers: de nieuwe advertentie waarmee PBV potentiële klanten wil aanspreken.

Élodie Ouédraogo Zilver in Peking 2008, 4 x 100 m estafette

De binnenvaart is estafette op topniveau. Vertrekken, aankomen, doorgeven … Niet te vroeg, niet te laat, maar just-in-time. Een onmisbare schakel in een perfect op elkaar afgestemd geheel van logistiek en transport. Want de weg naar een duurzame toekomst loopt over water.

Binnen vaar t Armand Hertzstraat 23 I B-3500 Hasselt I T +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 09 I [email protected]

www.binnenvaart.be

#42.2009 

binnenvaart  13

bedrijf met vaart

Extra energie Comfort Energie uit Hasselt is de spil van een collectief van brandstoffenhandelaars met inmiddels vijf grote opslagdepots. Dat die allemaal aan een waterweg gelegen zijn, is absoluut geen toeval. ‘Zonder de binnenvaart zouden we onmogelijk competitief kunnen zijn’, zegt gedelegeerd bestuurder Francis Wanten.

C

omfort Energie heeft sinds 1999 een stra­ tegische alliantie met Esso: alle brandstof­ fen die aan de man worden gebracht, zijn afkomstig uit de Antwerpse raffinaderij van ExxonMobil. Dezelfde regeling geldt ook voor haar zusterbedrijven Carens Energie (Geel), Lambaerts & van Reeth Energie (Kampenhout), De Kegel Ener­ gie (Aalst) en De Vos Comfort Energie (Eke-Nazareth). Alle depots van de groep worden prioritair met binnenschepen be­ voorraad.

Grote en kleine waterwegen

Voor de twee andere depots van de groep ligt het allemaal wat moeilijker: in Aalst en Kampenhout gaat het om veel klei­ nere waterwegen, namelijk de Dender en het kanaal Leuven-Dijle. Er zijn dus veel meer vaarten nodig om de stocks op peil te houden. Dat houdt meteen ook in dat de aanvoerkosten serieus de pan uit– swingen. ‘Binnenvaart is er op zijn minst even duur als wegtransport’, zegt Francis Wanten. ‘Toch kiezen we ook daar reso­ luut voor het water. Het is eigenlijk een princiepskwestie: op de lange termijn is de binnenvaart gewoon de enige vala­

Francis Wanten: ‘Wij hebben er bewust voor gekozen om onze depots op zoge­ ‘Op termijn is binnenvaart naamde B-locaties in te planten: goed de enige valabele optie.’ bereikbare plaatsen in het hart van ons afzetgebied. Omdat de transportkosten bele optie. Het wordt tijd dat de overheid zwaar doorwegen in de prijs van onze eindelijk eens met de nodige stimuli over producten moeten wij de afstand tot onze de brug komt om meer trafiek van de weg klanten beperkt houden. Voor de aanvoer te halen. Ook voor de problematiek van is vooral belangrijk dat we in één keer het nijpende gebrek aan kleine schepen grote volumes kunnen binnenhalen. Wat ligt de sleutel bij de autoriteiten. Als be­ dat betreft zitten we in Eke, Geel en Hasselt paalde transformatiekosten terugbetaald op rozen: die depots kunnen respectieve­ worden, kunnen een pak oudere schepen lijk via de Schelde en het Albertkanaal met veel langer in de vaart worden gehouden. grote tankschepen worden bediend. Twee Nu worden ze veelal voortijdig afgeschre­ tankers met een capaciteit van 1,7 miljoen ven omdat ze niet langer aan de heden­ liter varen continu over en weer tussen daagse comforteisen beantwoorden.’ Antwerpen en die drie depots: in functie van de stand van de stocks beslissen we Drie miljoen liter per dag vaak maar op het laatste moment waar Voor Kampenhout en Aalst doet Francis een schip naartoe moet. We profiteren dus Wanten zoveel mogelijk een beroep op maximaal van de flexibiliteit die het trans­ twee kleinere binnenschepen: de ene kan port over de binnenwateren ons biedt.’ 500.000 liter transporteren, de andere

14  binnenvaart 

#42.2009

350.000 liter. ‘In drukke tijden volstaat dat niet en zijn we verplicht om ook tankwa­ gens naar de Esso-raffinaderij of -depots te sturen. Algemeen kunnen we stellen dat we vorig jaar 400 miljoen liter stook­ olie en diesel via de binnenvaart hebben aangevoerd en 200 miljoen liter over de weg. Onze groep verzet gemiddeld zo’n drie miljoen liter per dag. Dat betekent dat onze totale stock om de vier à vijf da­ gen moet worden vernieuwd. Dat is ook de reden waarom we voor de binnenvaart met langetermijncontracten werken. Al­ leen zo zijn we zeker dat we in normale omstandigheden de gevraagde leverin­ gen altijd op tijd zullen ontvangen.’ Veruit het grootste probleem in de ener­ giesector is het complexe vergunningsbe­ leid. Francis Wanten: ‘In Hasselt hebben we pas na zeven jaar onderhandelen een aanpassing van de bouwvergunning ver­ kregen. De administratieve molen maalt zo traag dat plannen vaak hopeloos ach­ terhaald zijn wanneer ze eindelijk kunnen worden uitgevoerd. Dat maakt dat je heel ver vooruit moet kunnen denken: je moet je toekomstige capaciteitsbehoeften al jaren op voorhand kunnen inschatten. De wetgeving is gewoon veel te ingewikkeld. Een eenvoudige vergunningsaanvraag moet al snel acht of negen adviesorganen passeren. Dat maakt het uiterst moeilijk om een goed doordachte groeistrategie uit te bouwen. Voor de aflevering van de bouw- en milieuvergunning van ons depot in Kampenhout zagen wij ons ge­ noodzaakt om voor een periode van vijf jaar een schip vast te leggen. We moch­ ten namelijk het risico niet nemen dat wij zonder binnenvaartcapaciteit zouden vallen. Uiteindelijk zijn alle puzzelstukjes mooi op hun plaats gevallen.’

met binnenvaart Bedrijfsprofiel 1969 

Jean Wanten, handelaar in veevoeders, granen en kolen, start in Sint-Lambrechts-Herk met olieactiviteiten.

1986 zoon Francis neemt het roer over.

1996 

Comfort Energie verhuist naar een nieuwe locatie langs het Albertkanaal in Hasselt.

1999 een strategische alliantie met Esso geeft het bedrijf een nieuwe boost: meteen is Comfort Energie verzekerd van een constante aanvoer en een optimale kwaliteit.

2004 

start van de expansie buiten Limburg: er worden samenwerkingsakkoorden afgesloten met collega-energiebedrijven in Antwerpen, VlaamsBrabant en Oost-Vlaanderen.

2009 

veertig jaar na oprichting is Comfort Energie de grootste brandstoffenleverancier en een van de snelst groeiende bedrijven van Limburg.

#42.2009 

binnenvaart  15

vloot

WCT geeft binnenvaart WCT uit Meerhout beschikt als eerste Vlaamse inland-containerterminal over een online-instrument om vrachten op te volgen en accurater te plannen. BOOST wordt sinds januari actief getest en zal op termijn uitgroeien tot een performant ma­ nagementinformatiesysteem dat de attrac­ tiviteit van de binnenvaart verder verhoogt. BOOST staat voor het Barge Operations Optimization System en werd ontwikkeld door het Mechelse IT-bedrijf TINC Asso­ ciates. Het eerste niveau is een Track & Trace module: via een GPS-ontvanger aan boord en een GPRS-connectie weet WCT exact waar een aan- of afvarend schip

zich bevindt. Daarnaast wordt handig ge­ bruik gemaakt van zogenaamde geofen­ ces: zodra een vooraf gedefinieerd punt bereikt wordt, wordt dat automatisch gedetecteerd en doorgeseind. BOOST berekent vervolgens hoeveel tijd de rest van het traject nog in beslag zal nemen. ‘We blijven op elk moment perfect op de hoogte van de gang van zaken’, zegt Philippe Govers van WCT. ‘Als het schip vertraging oploopt, kunnen we dat in real time melden aan de klant en aan de andere betrokken actoren, zoals zeere­ derijen en haventerminals. Met BOOST is een planning dus niet langer een statisch maar een dynamisch gegeven.’

Nieuwe marifoonblokindel Vanaf 01/07/2009 treedt de nieuwe ma­ In het gebied tussen boei 55 en boei 100 rifoonblokindeling van het Vessel Traffic zijn twee nieuwe kanalen gekomen: Services Scheldegebied in werking. De nieuwe blokindeling was noodzakelijk 1. Port Operation kanaal 85 omdat het verkeerskanaal 12 van de Cen­ Roepnaam ‘Schelde Informatiedienst trale Zandvliet overbelast was. Hierdoor Antwerpen’. Het kanaal is operationeel verliep de noodzakelijke communicatie vanaf boei 35 tot aan de Wintamsluis. tussen schip en centrale steeds moeilij­ Op dit kanaal komt de Port Operations ker, noodzakelijke informatie kwam vaak Informatie aan bod: alle operationele, niet-nautische informatie zoals schutlaattijdig door. informatie, RTA’s, gebruik sleepboten, Het verkeerskanaal 12 blijft bestaan en extra info bovenop het standaardscheep­ bestrijkt het gebied vanaf boei 55 tot boei vaartbericht, enz… 100 in het werkingsgebied van Centrale Zandvliet, met een vooraankondiging 2. Terminal kanaal 81 voor de zeevaart aan boei 35 (grens Het kanaal is specifiek ingevoerd voor de werkingsgebied Centrale Hansweert). operationele schip-schip-communicatie De essentiële nautische informatie aan binnenvaart, die varen tussen de termi­ de scheepvaart en nautische afspraken nals. Hier is geen interactie met de cen­ tussen vaarweggebruikers gebeuren op trale mogelijk . kanaal 12.

16  binnenvaart 

#42.2009

jobspot

nieuwe BOOST Pascal Verlinden van TINC Associates: ‘De ingebouwde software laat WCT en de schepen toe om permanent met elkaar te communiceren. Alles wat de schipper van de terminal moet ontvangen – zoals het stuwplan – wordt elektronisch door­ geseind en voortdurend geactualiseerd. Omgekeerd kan WCT feilloos van op af­ stand volgen welke containers al geladen of gelost zijn. En tot slot is BOOST ook een nuttig beleidsinstrument. Doordat de hele historiek van een vaart geregistreerd wordt, kan je probleemloos statistieken trekken en daar de nodige conclusies uit trekken.’

ing

Nieuwe

Marifoo nb VTS-Sch lokindeling eldegebie vanaf 01 d /07/

2009 Klare taal op ie voor iede re vaarwder kanaal eggebrui ker

Bestel de nieuwe folder: info@vts-scheldt. net 0031 115 68 68 05 0032 59 25 54 40

Bovenwaarts boei 100 is er géén actieve verkeersbegeleiding omdat er geen ra­ dardekking is. Op het ship-ship kanaal 10 maken de vaarweggebruikers onderling afspraken.

i i[email protected] of 059 255 440 i Zie ook de uitneembare marifoonlijst in

bijlage bij dit nummer.

Naam

Gilbert Vandecap

pelle

Job

Havenmeester

Club

Izegemse Watersportveren iging

‘Een leven aan

het water’

‘Eigenlijk staat mijn hele leven in het teken van het water. Ik word straks zestig en ik ben al 39 jaar binnenvaartbegeleider aan de sluis van Ooigem, op het kanaal Roeselare-Leie. Het leek me destijds wel leuk om het eens te proberen en ik ben de job uiteindelijk blijven doen. Via het werk leerde ik de IWV kennen en zo ben ik daar 19 jaar geleden havenmeester geworden en lid van het dagelijks bestuur. Ik sta er in mijn vrije weekends en op feestdagen in voor het onthaal van mensen die een vaste ligplaats willen huren voor hun plezierjacht en van passanten die één of meer dagen willen blijven. Er komt nogal wat administratie bij kijken: we moeten controleren of men wel een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid heeft afgesloten, een waterwegenvignet kan voorleggen en zo meer. Naast al dat papierwerk sta ik ook in voor een aantal onderhoudstaken op de club.’ ‘Zelf heb ik geen boot, maar via de vereniging ken ik natuurlijk heel veel eigenaars. Aangezien ik een stuurbrevet bezit, neem ik dan ook wel eens het roer in handen. Wat mij zo aanspreekt in de waterrecreatie? In een watersportvereniging is het altijd een beetje vakantie. Je komt veel verschillende mensen tegen en allemaal hebben ze hun eigen verhalen, over de plaatsen waar ze zoal naartoe zijn gevaren en de avonturen die ze hebben beleefd. Ik ben altijd blij als het voorjaar er aankomt en het waterleven weer begint aan te trekken. In de huidige crisistijden is het natuurlijk afwachten, maar ik hoop in elk geval op een druk vaarseizoen!’

#42.2009 

binnenvaart  17

visie & opinie

Kansen voor trajectschip

zonder woning? Is het een goed idee om, naast de schepen voor ge- Johan Overmeer, zinsvaart, schepen zonder woongedeelte te bouwen? In Nederland zijn er vergevorderde plannen waarbij op de voordelen van de extra laadcapaciteit en de lagere bouwprijs wordt gewezen. Kan dat ook in Vlaanderen op bepaalde trajecten? En zijn er ook kandidaten om met die schepen te varen?

18  binnenvaart 

#42.2009

Research Small Barges NV ‘Mijn partner Anton van Megen en ik hebben het financieel plaatje rond voor de bouw van 16 gemotoriseerde en koppel­ bare schepen zonder woning. De vaartuigen zullen bemand worden door 7 trajectschippers, die elk een deel van het traject afwerken. De zogenaamde Q Barges krijgen geen woning, geen gangboorden, geen autokraan en de stuurhut staat voorop. Elke ton gewichtsbesparing levert vanwege de extra laadcapaciteit over 10 jaar zo’n 300.000 euro aan extra vracht op. Het is de bedoeling dat elke schipper in de buurt van zijn traject woont en 4 dagen van 12 uur achtereen vaart. Na het varen zal een koerier het varend personeel oppikken. Ik zie dit concept als een nuttige aanvulling op de gezinsvaart met spitsen, die altijd nodig zullen blijven. Ons concept is vooral bedoeld voor contractvaart met een vaste ladingstroom. In ons geval gaat het over een volume van 170.000 ton per jaar. Op de heenreis van Noord-Frankrijk naar Brabant nemen we gerst mee, de terugvracht zou bestaan uit lading op pallets. De schippers hoeven zich bij ons niet be­ zig te houden met onderhoud en op de losplaatsen is extern personeel beschikbaar voor het schoonmaken van de ruimen.’

Ronny Maas, managing-director Agro Maas ‘Theoretisch zie ik zeker mogelijkheden voor een schip zonder woning, maar or­ ganisatorisch lijkt het mij niet evident. Met een trajectschip kun je geen week onderweg zijn. Je hebt dus korte tracés nodig, waarvoor je vol­ doende heen- en terugvracht hebt. Het biedt zeker financiële voordelen als je het klassieke woongedeelte kunt vervangen door een cabine zoals vrachtwagenchauffeurs ter beschikking hebben. Hoewel de grootste kost de machinekamer blijft en een kleinere woning niet automatisch meer laadruimte creëert. Bovendien moet je er rekening mee houden dat er een matroos en een schipper aan boord moeten leven. Toch minstens voor een werkdag van een twaalftal uur. Ze kunnen inderdaad via een busdienst worden afgelost en walpersoneel kan het schip onderhouden. Maar ik weet niet of je daar voldoende personeel voor zult vinden. Iemand die aan wal woont en toch de vereiste kwalificaties heeft? Je kunt trafieken gaan bundelen om een werkbaar volume te vinden, maar het nadeel daarvan is dat die tussenstops je vaarprijs opdrijven.’

Geert Van Overloop, De Grave-Antverpia ‘Ik denk wel dat er ruimte is voor een aan­ tal kleinere schepen zonder woongedeelte, in bepaalde specifieke relaties. In Frankrijk zijn er een jaar of twee geleden nog een paar spitsen zonder woning gebouwd. Ook bij ons is er al over verschillende denkpistes nagedacht, maar het probleem is dat op de eerste plaats het financiële plaatje moet kloppen. Als je iemand in loondienst aanwerft, lopen de kosten snel op. Zeker als je vanaf acht uur varen overuren aan 150 procent uitbetaalt. Een klein schip bouwen blijft ook zonder woning een serieuze investering. Ik geloof daarom vooral in het model van cofinan­ ciering tussen een varende ondernemer en een bedrijf of an­ dere particuliere investeerder. Trajecten moeten er volgens mij wel te vinden zijn, bijvoorbeeld op de Kempische Kanalen of in het westen van het land. Een andere kwestie is of het varend personeel hierop zit te wachten. Wie tot schipper is doorge­ groeid in de sector, woont minstens tijdens de week al zo lang aan boord, dat die er waarschijnlijk niet naar uitkijken om plots continu aan wal te wonen en met woon-werkverkeer te worden geconfronteerd. Al zijn er misschien wel jonge ouders te vinden die met hun schoolgaande kinderen aan wal willen wonen.’

Geert Allegaert, ms tjoolder ‘Het lijkt mij een nuttige denkoefening, maar ik geloof niet in het concept. Wij va­ ren met een kempenaar en leggen op een werkdag toch makkelijk 150 kilometer af. Wie wil er dan twaalf uur varen en daarna nog anderhalf uur naar huis rijden? Je kunt met een koerierdienst werken, maar dat lijkt mij niet goedkoop. Behalve als het schip is aangepast aan alleenvaart, moet je plaats voorzien voor twee auto’s met autokraan. Anders moeten de schipper en de matroos al in de­ zelfde regio wonen. Je hebt ook een basisinfrastructuur nodig met een toilet en keukentje. Een vrachtwagenchauffeur kan nog eten en douchen in een tankstation, maar dat heb je langs het water niet. Het concept lijkt me alleen werkbaar voor een vast traject van minder dan 100 kilometer, en dan nog bij voorkeur op een kleinere waterweg. Maar zelfs voor kleine schepen denk ik dat we toch woningen nodig hebben. Wie het volledige oplei­ dingstraject tot schipper doorloopt, heeft volgens mij niet veel zin in een dergelijk regime.’

#42.2009 

binnenvaart  19

mijn schip

1

Sterke punten van dit schip?

2

Hoe ik mijn bedrijf uitbaat?

‘Een tanker van deze omvang heeft normaal tien tanks, maar de Paganini heeft er twaalf: dat vergroot aanzienlijk de flexibiliteit. We hebben er ook bewust een 2-partijenschip van gemaakt: vier kleinere tanks zijn voorzien van een systeem van dubbele leidingen. Dat maakt het mogelijk om twee producten volledig gescheiden te laden en te lossen. We kunnen dus tegelijk zeeschepen bunkeren met stookolie en ook nog gasolie transporteren. Maar door de economische crisis draait de bunkeractiviteit momenteel op een lager pitje. De Paganini is sinds maart in de vaart en heeft voorlopig alleen nog maar minerale oliën vervoerd, naar diverse bestemmingen in het ARA-gebied.’

‘Wij doen de exploitatie en bevrachting van een twaalftal tankschepen, waaronder vijf in eigendom. Maar het komende jaar wordt de GBS-vloot gevoelig uitgebreid en vernieuwd: er komen nog vier dubbelwandige tankschepen bij. Zo anticiperen we nu al op de strengere eisen inzake milieu en veiligheid die vanaf 2012 geleidelijk aan van kracht zullen worden.’

Schip

mts Paganini ing Services nv General Bunker

Eigenaar

e Dienst

Hoofd Technisch

Marcel Allard Vrachten

minerale oliën

en chemicaliën

Afmetingen

110 + 11,45 + 3,76

meter

Capaciteit

m³

3119 ton of 3800

20  binnenvaart 

#42.2009

3

Toekomstvisie voor de sector? ‘In tegenstelling tot de meeste andere binnenvaartondernemingen investeren wij ook in kleinere schepen: de nieuwe Vivaldi, Ravel en Verdi zullen een capaciteit hebben van 1650 ton, ongeveer de helft dus van de Paganini. Zij zijn echt bedoeld om nichemarkten aan te boren. Als je met kleine schepen resoluut op de losse vaart mikt, kom je namelijk nauwelijks uit de kosten. Maar op termijn zal onze politiek zeker renderen, daar twijfel ik niet aan. Of ik nog voldoende personeel vind? De jongste jaren is het er zeker niet gemakkelijker op geworden. Het schoentje knelt vooral bij de matrozenopleiding: als die mensen aan boord komen, hebben ze nauwelijks enige praktijkervaring. Ze moeten dus eigenlijk nog alles leren, wat maakt dat ze maar na een hele tijd echt gaan renderen.’