Maag-, Darm- en Leverziekten
Coloscopie met Phosphoral
www.catharinaziekenhuis.nl
Inhoud Wat is een coloscopie? ....................................................................... 3 Voorbereidingen ................................................................................. 4 Minimaal één week voor het onderzoek........................................ 5 De dag vóór het onderzoek ........................................................... 5 De dag van het onderzoek ............................................................. 5 Instructies voor het innemen van Phosphoral .............................. 6 Sedatie . .............................................................................................. 6 Vragenformulier ................................................................................. 7 Het onderzoek .................................................................................... 7 Tijdsduur ............................................................................................. 8 Risico’s en complicaties ...................................................................... 8 Nazorg ................................................................................................ 8 Wanneer neemt u direct contact op? ................................................. 9 Uitslag ................................................................................................. 9 Verhinderd .......................................................................................... 9 Tot slot ................................................................................................ 9 Vragen................................................................................................. 10 Contactgegevens ................................................................................ 10
Patiëntenvoorlichting:
[email protected] MDL005 / Coloscopie met Phosphoral / 11-03-2015
2
Coloscopie met Phosphoral U heeft een afspraak voor een coloscopie op de afdeling Endoscopie. In deze folder vertellen we u wat dit onderzoek inhoudt en hoe u zich dient voor te bereiden. We raden u aan om deze folder minimaal één week vóór het onderzoek goed door te lezen. Zo kunt u tijdig de juiste voorzorgsmaatregelen nemen en is uw darm van binnen helemaal schoon en leeg voor het onderzoek. Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Dit betekent dat u door één of meerdere personen onderzocht en behandeld kunt worden. Het onderzoek kan zowel door een Maag-, Darm- en Leverarts (MDL-arts) als door een MDL-arts in opleiding of een physician assistent uitgevoerd worden. Endoscopieverpleegkundigen assisteren bij het onderzoek.
Wat is een coloscopie?
Coloscopie is een onderzoek waarbij de binnenkant (slijmvlies) van de gehele dikke darm wordt bekeken. Hierbij wordt een flexibele slang via de anus in de dikke darm geschoven. Aan het uiteinde van deze slang zijn een cameraatje en een lampje bevestigd. Het lampje zorgt voor licht in de darm en de beelden die de camera maakt, worden gelijktijdig op een monitor weergegeven en door de arts beoordeeld. Het slijmvlies van uw dikke darm kan alleen goed beoordeeld worden als u geen ontlasting meer in uw darmen heeft. Daarom is voorbereiding met behulp van een laxeermiddel (Phosphoral) noodzakelijk. Hiervoor krijgt u een recept mee, zodat u dit bij uw eigen apotheek kunt ophalen. Phosphoral is alleen geschikt voor volwassenen en mag dus niet aan kinderen worden toegediend. Ook dialysepatiënten mogen Phosphoral niet gebruiken.
3
Voorbereidingen Minimaal één week voor het onderzoek
Wij vragen u de volgende voorbereidingen nauwkeurig op te volgen, zodat het onderzoek optimaal verloopt. • Als u ijzertabletten of een ijzerdrankje gebruikt, zoals Ferrogradumet en Ferrofumeraat, dient u het innemen daarvan minimaal één week voor het onderzoek in overleg met uw arts te stoppen. IJzertabletten kleuren de ontlasting zwart en veroorzaken een moeilijk te verwijderen zwarte aanslag op het darmslijmvlies waardoor beoordeling van het slijmvlies niet mogelijk is. • Als u bloedverdunnende middelen gebruikt die via de trombosedienst geregeld worden (zoals Fenprocoumon en Acenocoumarol), moet u dit tijdig melden aan uw verwijzend arts. Als uw arts u adviseert het innemen van bloedverdunnende middelen te stoppen, dient u zelf contact op te nemen met de trombosedienst voor verdere instructies. Ook moet dan op de dag van het onderzoek een stollingsonderzoek plaatsvinden. • Indien u Plavix (clopidogrel) of andere bloedverdunners gebruikt, moet u dit aan uw verwijzend arts melden omdat dit medicijn ook invloed heeft op de bloedstolling. • Indien u andere medicijnen gebruikt en twijfelt over de inname tijdens de voorbereiding , kunt u dit navragen bij uw verwijzend arts. • Indien u een hartklepafwijking of een hartklepprothese heeft en uw cardioloog heeft geadviseerd om bij ingrepen antibiotica te gebruiken, dient u dit vooraf aan de arts te melden die de coloscopie aanvraagt. Indien u een ICD of pacemaker hebt, dient u dit ook te melden aan deze arts. • Als u suikerziekte heeft en insuline spuit, dient u minimaal één week van tevoren met uw behandelend arts of de diabetesverpleegkundige te overleggen over de hoeveelheid insuline die u moet spuiten op de dag van het onderzoek. U wordt ook verzocht om uw insulinepen, insuline en glucosemeter mee te nemen.
4
De dag vóór het onderzoek
Het is belangrijk dat de darm goed schoon is zodat het slijmvlies grondig kan worden onderzocht en zelfs de kleinste afwijkingen in het weefsel worden gezien. Wanneer de dikke darm van binnen nog vies is, is het zicht in de darm slecht. Dit bemoeilijkt het onderzoek. Ook kan de arts belangrijke zaken, waaronder poliepen en zelfs kanker, missen. De arts kan dan beslissen om het hele onderzoek, na betere darmreiniging, opnieuw te doen. De volgende aanwijzingen zijn belangrijk: • Neem de dag voor het onderzoek een licht ontbijt, bijvoorbeeld toast en een gekookt ei (geen boter). • Drink in de loop van de ochtend zoveel mogelijk water of andere heldere vloeistoffen. • Neem een lichte lunch, bijvoorbeeld een broodje en een kop soep. • Als u vezels eet, dienen deze zo min mogelijk pitjes te bevatten. Eet geen fruit met pitjes, zoals druiven en kiwi’s of brood met pitjes. Ook geen tomaten, rauwkost of peulvruchten. Deze verteren langzaam. • Na de lunch mag u geen vast voedsel meer gebruiken tot het onderzoek is afgerond • Drink gedurende de middag zoveel mogelijk heldere vloeistoffen. • Drink om 19.00 uur (in plaats van avondeten) tenminste 2 volle glazen water of heldere vloeistof. Neem het eerste flesje Phosphoral (zie de paragraaf 'Instructies voor het innemen van Phosphoral'). • Drink de rest van de avond tenminste 3 volle glazen water of heldere vloeistof.
5
De dag van het onderzoek
Neem om 06.00 uur ’s morgens het tweede flesje Phosphoral (zie de paragraaf 'Instructies voor het innemen van Phosphoral'). Drink aansluitend minstens 2 volle glazen water of andere heldere vloeistof. Drink vervolgens nog minstens 7 glazen, zodat u uiterlijk 3 uur vóórdat u vertrekt naar het onderzoek, in totaal minstens 9 volle glazen heeft gedronken. Nog meer drinken bevordert het resultaat van de darmreiniging en vergroot de kans op een succesvol darmonderzoek. Phosphoral begint meestal na 30 minuten te werken en kan gedurende 3 uur doorwerken. Zorg dat u in de buurt van een toilet blijft gedurende deze periode. Instructies voor het innemen van Phosphoral
• Giet de inhoud van een flesje Phosphoral in een half glas koud water en drink dit op. De inhoud van het flesje mag ook gemengd worden met een andere heldere vloeistof. • Drink meteen daarna weer een groot glas heldere vloeistof. • Heldere vloeistoffen zijn: water, kruiden- of vruchtenthee, sportdranken, bouillon, gezeefd vruchtensap zonder vruchtvlees, koolzuurhoudende dranken zoals 7-up, sinas of bronwater en niet koolzuurhoudende dranken. • Vermijd rood gekleurde dranken zoals cola en cassis. • Drink niet teveel suikervrije (light) dranken. Aangezien u niet mag eten is het belangrijk dat u voldoende suikers en zout binnen krijgt. • Extra suiker kunt u nemen in de vorm van waterijsjes (geen roodgekleurde) of druivensuiker. • Het gebruik van alcoholische dranken is niet toegestaan. • Het gebruik van melkproducten en koffie is niet toegestaan.
Sedatie
Omdat dit onderzoek belastend kan zijn voor u, bestaat de mogelijkheid om hiervoor een ‘roesje’ te krijgen. Uw arts heeft dit al met u besproken. U krijgt dan een injectie met een ontspannend medicijn waardoor het onderzoek beter te verdragen is. Na het onderzoek moet u 2 uur ter controle blijven. U gaat daarvoor naar de afdeling Kortverblijf. Daarna mag u onder begeleiding weer naar huis. U mag deze dag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. Daarom is het 6
belangrijk dat u van tevoren uw vervoer naar huis regelt. Om hartslag en ademhaling tijdens het roesje te kunnen controleren, krijgt u een knijper op één van de vingers geplaatst. Het is daarom van belang dat u eventuele nagellak van uw nagels verwijdert. Als u gebruik wenst te maken van een roesje tijdens het onderzoek en dit is u niet gevraagd tijdens het maken van de afspraak, belt u dan met de afdeling Endoscopie. De contactgegevens vindt op de laatste pagina van deze folder. Wij vragen u dit omdat wij dan een bed voor u kunnen reserveren.
Vragenformulier
Bij het maken van de afspraak krijgt u, wanneer u dat nog niet digitaal heeft ingevuld op de polikliniek MDL, een vragenformulier mee naar huis. Dit formulier dient u ingevuld en ondertekend mee te brengen als u zich meldt op de dag van het onderzoek. Op dit formulier staan onder andere vragen over uw medische achtergrond en medicijngebruik.
Het onderzoek
Op de dag van het onderzoek meldt u zich op de afgesproken tijd op de afdeling Endoscopie. Een endoscopieverpleegkundige ontvangt u daar. In de kleedruimte trekt u de schoenen, broek of panty en onderbroek uit. U krijgt een lakentje om uw middel. In de onderzoekkamer neemt u op de linkerzijde en met opgetrokken knieën op de onderzoektafel plaats. Als u heeft aangegeven een 'roesje' te willen, dan wordt er eerst een infuusnaaldje in uw arm ingebracht, waardoor de arts de medicijnen voor het roesje zal toedienen. U krijgt in dat geval ook een knijper op uw vinger. Er wordt een koud, verdovend glijmiddel op de slang en de anus aangebracht waardoor de slang makkelijker in de dikke darm schuift. De meeste mensen ervaren het inbrengen van de slang als onaangenaam maar niet pijnlijk. Probeert u zich tijdens het onderzoek zoveel mogelijk te ontspannen. Het kan echter wel pijnlijk zijn als de slang door de bochten van de dikke darm wordt geschoven. Af en toe zal wat lucht via de slang in de darm worden geblazen waardoor de arts of verpleegkundig endoscopist het darmslijmvlies beter kan bekijken. Dit
7
kan een opgeblazen gevoel geven dat u door winden te laten kwijt kunt raken. Dit is normaal en u hoeft er zich niet voor te schamen. Soms wordt een stukje weefsel voor microscopisch onderzoek weggenomen. Dit is niet pijnlijk aangezien het darmslijmvlies geen zenuwcellen bevat. Als er tijdens het onderzoek poliepen worden gevonden, verwijdert de arts deze over het algemeen direct.
Tijdsduur
Het onderzoek duurt gewoonlijk 30 minuten. Houd er echter rekening mee dat door onverwachte omstandigheden de wachttijd tot 1 uur kan oplopen.
Risico’s en complicaties
Complicaties komen slechts zelden voor bij een coloscopie. Heel soms ontstaat er een bloeding bij het verwijderen van een poliep. Deze kunnen bijna altijd gestopt worden tijdens het onderzoek. In zeldzame gevallen ontstaat er een klein gaatje in de darmwand. Opname in het ziekenhuis kan dan nodig zijn. Hoe meer ingrepen er bij een coloscopie gedaan worden, hoe groter de kans op complicaties. Maar ook dan komt het zelden voor dat er iets mis gaat.Als u thuis, na het onderzoek, via de anus veel helder bloed verliest of heel erg buikpijn heeft, kunt u tijdens kantooruren de afdeling Endoscopie bellen. Buiten kantooruren kunt u de Spoedeisende Hulp bellen. Deze telefoonnummers vindt u op de laatste pagina van deze folder.
Nazorg
Na het onderzoek kunt u weer naar huis, tenzij u een ‘roesje’ heeft gehad. In dat geval gaat u na afloop van het onderzoek naar de afdeling Kortverblijf & dagverpleging. Op deze afdeling verblijft u ten minste 2 uur totdat het ‘roesje’ is uitgewerkt. Het is normaal dat u zich dan nog wat suf en slaperig voelt. U mag daarom alleen onder begeleiding naar huis.
8
Tot de ochtend na het onderzoek mag u niet zelf actief deelnemen aan het verkeer. U kunt ook beter geen belangrijke beslissingen nemen die dag. Als u geen 'roesje' heeft gehad, mag u na afloop van het onderzoek meteen naar huis en gewoon aan het verkeer deelnemen. U kunt na afloop van het onderzoek een beetje bloedverlies bij de ontlasting hebben, dit is normaal.
Wanneer neemt u direct contact op?
• Als u via de anus veel helder bloed verliest. • Als u heel erge buikpijn heeft. Neem tijdens kantooruren telefonisch contact op met de afdeling Endoscopie. Buiten kantooruren kunt u de Spoedeisende Hulp bellen.
Uitslag
De uitslag van het onderzoek krijgt u bij het eerstvolgende polikliniekbezoek van de arts die het onderzoek heeft aangevraagd.
Verhinderd
Kunt u om dringende redenen niet naar uw afspraak komen? Geef dit dan zo spoedig mogelijk door aan de afdeling Endoscopie. Er kan dan een andere patiënt in uw plaats komen.
Tot slot
Wilt u tot slot denken aan het volgende? • Neem uw patiëntenpas mee, als u die heeft. • Neem het vragenformulier ingevuld en ondertekend mee. • Neem eventueel uw brillendoos mee of het doosje voor uw gehoorapparaten.
9
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met de afdeling Endoscopie. Neem bij problemen na het onderzoek contact op met de Spoedeisende Hulp.
Contactgegevens
Catharina Ziekenhuis 040 - 239 91 11 www.catharinaziekenhuis.nl Afdeling Endoscopie 040 - 239 87 85 Afdeling Kortverblijf & dagverpleging 040 - 239 78 00 Spoedeisende Hulp (SEH) 040 - 239 96 00 Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Endoscopie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/maag-darm-enleverziekten
10
11
Michelangelolaan 2 – 5623 EJ Eindhoven Postbus 1350 – 5602 ZA Eindhoven
