Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Coloscopie (darmonderzoek) bij patiënten met een stoma
1
Binnenkort vindt bij u een onderzoek plaats van uw dikke darm, een zgn. coloscopie. In deze brochure kunt u lezen wat het onderzoek inhoudt.
Voorbereiding Welke voorbereiding nodig is voor het onderzoek, is afhankelijk van het type stoma dat u hebt en van het stuk darm dat wordt onderzocht. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:
patiënten met een enkelloops of dubbelloops colostoma
patiënten met een enkelloops ileostoma
patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een onderzoek van de dunne darm
patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een onderzoek van de dunne darm én de dikke darm
Er is aangekruist wat voor u geldt (zie pag. 3 t/m 6).
Als het onderzoek plaatsvindt wanneer u al bent opgenomen in het ziekenhuis, is bepaalde informatie over de praktische gang van zaken voor u niet van toepassing.
2
Een coloscopie Met een coloscopie is het mogelijk om de binnenkant van
uw hele dikke darm te bekijken. Het onderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een endoscoop. Dit is een soepele slang die aan het uiteinde licht verspreidt. In de endoscoop zit een cameraatje dat in verbinding staat met een monitor. Via de monitor kan de arts uw darm van binnen goed zien. Doel van het afwijkingen opsporen onderzoek Met een coloscopie kunnen bepaalde afwijkingen aan uw
dikke darm worden opgespoord zoals zweertjes, ontstekingen, bloedingen en poliepen. kleine ingrepen Met behulp van de endoscoop kunnen kleine ingrepen worden gedaan. Er kan bijvoorbeeld een stukje weefsel worden weggenomen voor nader onderzoek (een biopsie), er kunnen poliepen worden verwijderd en het is mogelijk om een bloeding te stelpen.
3
Voorbereiding patiënten met een enkelloops of dubbelloops colostoma
Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels: 1 dag voor het onderzoek Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker), bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt. de dag van het onderzoek Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten. Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur, koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon. Voorbereiding ziekenhuis
U wordt in het ziekenhuis verwacht om 8.00 uur ’s morgens. U meldt zich bij de afdeling Opname en gaat vandaar naar een verpleegafdeling. Om tijdens het onderzoek alles goed te kunnen bekijken, moet uw darm zo schoon mogelijk zijn. Om uw darm schoon te maken krijgt u op de verpleegafdeling Moviprep, een laxeervloeistof. Ook wordt uw darm gespoeld. Als ook het rectum (laatste stukje van de dikke darm voor de anus) moet worden onderzocht, krijgt u bovendien één of twee klysma’s om te laxeren. Als de darm schoon is brengt een verpleegkundige u naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt. Na het onderzoek
Na afloop gaat u terug naar de verpleegafdeling. Na een uurtje bent u meestal weer voldoende hersteld om naar huis te gaan.
4
Voorbereiding patiënten met een enkelloops ileostoma Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels: 1 dag voor het onderzoek Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker), bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt. de dag van het onderzoek Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten. Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur, koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon. In het ziekenhuis
Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de afdeling Opname. Vandaar gaat u naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt. Na het onderzoek
Na afloop blijft u nog een uurtje op het scopiecentrum. Daarna voelt u zich over het algemeen goed genoeg om weer naar huis te kunnen.
5
Voorbereiding patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een onderzoek van de dunne darm Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels: 1 dag voor het onderzoek Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker), bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt. de dag van het onderzoek Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten. Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur, koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon. In het ziekenhuis
Op de afgesproken tijd meldt u zich bij de afdeling Opname. Vandaar gaat u naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt. Na het onderzoek
Na afloop blijft u nog een uurtje op het scopiecentrum. Daarna voelt u zich over het algemeen goed genoeg om weer naar huis te kunnen.
6
Voorbereiding patiënten met een dubbelloops ileostoma i.v.m. een onderzoek van de dunne darm én de dikke darm Voorbereiding thuis
De dag voor het onderzoek en de dag van het onderzoek is het belangrijk dat u uw eet- en drinkpatroon aanpast aan de volgende regels: 1 dag voor het onderzoek Ontbijt: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. Lunch: een boterham of een beschuit met kaas, magere vleeswaren zoals rookvlees, of zoet beleg. Eventueel besmeren met boter. De rest van de dag alleen vloeibaar voedsel en veel drinken: water zonder koolzuur, ranja (geen rode ranja), koffie en thee (eventueel met suiker), bouillon, melk of melkproducten zoals vla en yoghurt. de dag van het onderzoek Voorafgaand aan het onderzoek mag u niet eten. Voorafgaand aan het onderzoek moet u veel drinken: water zonder koolzuur, koffie en thee (zonder melk, eventueel met suiker) of bouillon. Voorbereiding ziekenhuis
U wordt in het ziekenhuis verwacht om 8.00 uur ’s morgens. U meldt zich bij de afdeling Opname en gaat vandaar naar een verpleegafdeling. Om tijdens het onderzoek alles goed te kunnen bekijken, moet uw darm zo schoon mogelijk zijn. Om uw darm schoon te maken krijgt u op de verpleegafdeling Moviprep, een laxeervloeistof. Ook wordt uw darm gespoeld. Als de darm schoon is brengt een verpleegkundige u naar het scopiecentrum, waar het onderzoek plaatsvindt. Na het onderzoek
Na afloop gaat u terug naar de verpleegafdeling. Na een uurtje bent u meestal weer voldoende hersteld om naar huis te gaan.
7
Stoppen met bloedverdunners medicijnen Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt zoals Sintrom
(acenocoumarol), moet u daar 3 dagen voor het onderzoek mee stoppen. Gebruikt u Marcoumar (fenprocoumon), dan moet u daar 7 dagen voor het onderzoek mee stoppen. Waarschijnlijk heeft uw arts dat inmiddels met u besproken. Zo niet, neemt u dan contact op met de polikliniek Interne geneeskunde. Ook als u Plavix gebruikt, kan het nodig zijn dat u daar enige tijd voor het onderzoek mee stopt. Dit moet in overleg gebeuren met de arts (meestal een cardioloog) die Plavix heeft voorgeschreven. ijzertabletten Als u ijzertabletten slikt, moet u daar 5 dagen voor het onderzoek tijdelijk mee stoppen. Door het gebruik van ijzertabletten verkleurt de dikke darm, zodat het dan moeilijker is om de darm van binnen te bekijken. insuline Gebruikt u insuline, dan kan uw arts met u afspreken dat u daar tijdelijk mee stopt. Meer informatie hierover kunt u krijgen bij de polikliniek Interne geneeskunde. anticonceptiepil Als u de pil gebruikt, kan als gevolg van het laxeren (diarree) de werking van de anticonceptiepil tijdelijk minder betrouwbaar zijn. Het is raadzaam om in die periode ook een andere vorm van anticonceptie toe te passen, bijvoorbeeld condooms.
8
Het onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd door een internist of
maag-darm-leverarts samen met twee assistentes. Door middel van een infuus krijgt u een slaapmiddel en een pijnstillend middel toegediend. Van het slaapmiddel wordt u alleen een beetje suf. (Het is dus géén narcose.) Als eerder is gebleken (bijvoorbeeld bij de tandarts) dat u allergisch bent voor verdovingsmiddelen, laat dat dan vlak voor het onderzoek even weten. Via het stoma en/of de anus wordt de endoscoop voorzichtig in de darm gebracht en verder de darm in geschoven. Het inbrengen van de endoscoop kan een vervelend gevoel geven. Om alles goed te kunnen zien, beweegt de arts het uiteinde van de endoscoop heen en weer. Ook wordt er van tijd tot tijd via de endoscoop lucht naar binnen geblazen. Hierdoor gaat de darm wijder openstaan, zodat deze beter van binnen kan worden bekeken. Het is heel normaal als u door de bewegingen van de endoscoop en de extra hoeveelheid lucht winden moet laten. Niets dus om u voor te schamen. Soms wordt tijdens het onderzoek een kleine ingreep verricht, zoals het weghalen van een poliep. U voelt daar bijna niets van.
9
Duur van het Het onderzoek duurt ongeveer een half uur. onderzoek Een pijnlijk Een coloscopie wordt over het algemeen goed verdragen, onderzoek? maar soms ervaart men het ook als een vervelend onder-
zoek. Met name als de endoscoop lastige bochten moet passeren, kan dat een onaangenaam gevoel geven. Naar huis U mag niet zelf naar huis rijden en ook de rest van de dag
mag u niet aan het verkeer deelnemen! Door het slaapmiddel dat u voor het onderzoek hebt gekregen, is uw reactievermogen namelijk verminderd. Ook kunt u vanwege het slaapmiddel de dag van het onderzoek beter geen machines bedienen of belangrijke beslissingen nemen. De uitslag Voordat u naar huis gaat, krijgt u de voorlopige uitslag van
het onderzoek te horen. De definitieve uitslag bespreekt de arts die het onderzoek heeft aangevraagd met u tijdens uw eerstvolgende polikliniekbezoek. Dan is ook de uitslag van het weefselonderzoek bekend.
10
Complicaties Een coloscopie is een veilig onderzoek. Complicaties doen
zich zelden voor. Wel kunt u de dagen na het onderzoek een beetje bloed bij uw ontlasting hebben, als er een stukje weefsel is weggenomen of een poliep. Dat is normaal, dus daar hoeft u zich geen zorgen over te maken. Na het weghalen van een poliep kan dit zelfs na twee weken nog het geval zijn. Heel soms veroorzaakt een coloscopie een scheurtje in de darm (een darmperforatie). In dat geval kan een operatie noodzakelijk zijn.
Mocht u thuis erge buikpijn krijgen, een nabloeding of koorts, belt u dan naar uw huisarts (of in de avonduren met de huisartsenpost)! Uw huisarts kan dan contact opnemen met de arts die het onderzoek heeft uitgevoerd.
Vragen? Als u nog vragen hebt over het onderzoek, kunt u contact opnemen met de polikliniek Interne geneeskunde. Men is op werkdagen van 8.30 tot 16.30 uur telefonisch bereikbaar op nummer (0592) 32 51 55.
11
Afspraak U wordt verwacht:
___________________________________________ (datum) om ___________________________________________ (tijd) op de afdeling Opname.
Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dat dan zo spoedig mogelijk doorgeven aan de polikliniek Interne geneeskunde, telefoonnummer (0592) 32 51 55? Vergeet u niet op de dag van het onderzoek uw ponskaartje en afsprakenkaartje mee te nemen. Als de gegevens op uw ponskaartje niet meer kloppen, wilt u dan bij de balie in de hal een nieuw ponskaartje laten maken? U dient daarbij een geldig identiteitsbewijs te kunnen laten zien. Als de verzekeringsgegevens op uw ponskaartje niet meer kloppen, wordt u verzocht uw nieuwe verzekeringsbewijs mee te nemen. U wordt verzocht uw eigen stomamateriaal van huis mee te nemen om na afloop van de scopie te gebruiken. Tijdens het onderzoek is het prettig om een ruimvallend (T-)shirt, pyjamajasje of nachthemd aan te hebben. Wilt u daar zelf voor zorgen?
Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. U kunt dat doen aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via: e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30 001, 9400 RA Assen Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht
© 2013 Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1 Postbus 30001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
inter38 1013
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
