Onderzoek van de dikke darm via een stoma
H.362152.0115
(coloscopie)
2
Inleiding U heeft samen met uw behandelend arts besloten tot een coloscopie via uw stoma. U krijgt een coloscopie om meer te weten te komen over de binnen kant van uw darm. Via uw stoma wordt een soepele buigzame slang met een lampje (coloscoop) in de dikke darm gebracht. De arts bekijkt op een beeldscherm de binnenkant van uw darmen. Zo kan hij zien of er afwijkingen (bijvoorbeeld ontstekingen, zweertjes, bloedingen of gezwellen) zijn. Kleine ingrepen kunnen direct uitgevoerd worden door instrumenten via de coloscoop naar binnen te schuiven, bijvoorbeeld stukjes weefsel weghalen voor nadere onderzoek of een poliep verwijderen. Het onderzoek vindt plaats in een dagopname omdat u voor het onderzoek een roesje (sedatie) krijgt. Voorbereiding thuis Na het drinken van Moviprep kunt u het beste een grote maat ileo stomazakjes (zakjes voor dunne darm stoma) gebruiken. Dit zijn zakjes die van onderen te openen zijn en dus geleegd kunnen worden. Of irrigatiezakjes (ééndelig) deze kunt u na het maken van een afspraak ophalen bij de polikliniek stomazorg. Medicijnen: Als u bloedverdunners gebruikt wordt dit in overleg met de arts en Trombosedienst gestopt. Als u ijzer(staal)tabletten (zoals ferrogradumet of ferrofumeraat of multivitaminen tabletten) gebruikt, dan moeten deze een week voor het onderzoek gestopt worden, anders is de darm voorzien van een zwarte aanslag. Als u diabetes mellitus heeft overleg dan met uw arts over de medicatie of insuline. Uw eventuele overige medicijnen kunt u gewoon innemen met een slokje water. Let op dat u deze tenminste 1 uur voor het starten met het laxeermiddel Moviprep inneemt of minstens 1 uur nadat u alle Moviprep op hebt. Dit om te voorkomen dat de medicijnen weggespoeld worden en daardoor hun werking verliezen. Hoe en wanneer u start met dit middel volgt onder de beschrijving van het laxeren. 3
Omdat u een roesje krijgt, mag u niet zelfstandig aan het verkeer deelnemen. Zorg ervoor dat iemand u naar huis brengt.
Pacemaker en/of ICD (implanteerbare cardioverter-defibrillator) Heeft u een pacemaker of ICD, dan moeten er bepaalde voorzorgen worden genomen. Als het goed is, is dit met u besproken. Zo niet, wilt u dit dan ruim een week vóór het onderzoek melden aan de arts die het onderzoek aangevraagd heeft. Het is belangrijk te weten welk merk u heeft. Roesje (sedatie) Bij het onderzoek krijgt u een roesje waar u ontspannen en een beetje slaperig van wordt. Zo nodig wordt een pijnstiller toegediend. Dit gebeurt via een infuus. Een roesje is geen narcose, waarbij u uw bewustzijn verliest. U zult zich achteraf weinig van het onderzoek herinneren. Het roesje vermindert uw reactievermogen. Daarom is het belangrijk dat u gedurende 24 uur rekening houdt met: U moet onder begeleiding het ziekenhuis verlaten. U mag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. U heeft dus ook begeleiding nodig als u met de bus of taxi naar huis gaat. Neem geen belangrijke beslissingen. Vermijd het werken met gevaarlijke apparaten. Gebruik geen alcohol. Voorbereiding Om het onderzoek goed te kunnen uitvoeren moet uw dikke darm helemaal leeg en schoon zijn. U bereikt dit door een dieet te volgen, tabletjes te nemen en het laxeermiddel Moviprep te drinken.
4
Een week voor het onderzoek; dieet en laxeren Dieet U stopt een week voor het onderzoek met het eten van voedingsmiddelen waarin pitjes en/of zaden zijn verwerkt, zoals: Vruchten met veel kleine pitjes bijvoorbeeld tomaten, aardbeien, frambozen en kiwi’s. Brood met zaden, zemelen en volkoren brood. Laxeren U heeft een recept meegekregen voor het laxeermiddel Moviprep en twee laxeertabletten (Bisacodyl/ dulcolax). U haalt ze bij uw eigen apotheek op. Zorg ervoor dat u een grote maat ileo stomazakjes heeft. Deze gebruikt u tijdens het laxeren met Moviprep. Twee dagen voor het onderzoek U neemt twee dagen voor het onderzoek de twee laxeertabletten tegelijk in, een half uur voor het avondeten. Eén dag voor het onderzoek Gebruik tot u begint met het drinken van de Moviprep lichte maaltijden: Brood (zonder zaden) met boter/margarine/halvarine, kaas, magere vleeswaren, gekookt ei, stroop, honing, jam (zonder pitjes). Vloeibaar zoals bouillon, vla, yoghurt, appelmoes. Vanaf 16.00 uur start u met het laxeren met Moviprep. Vanaf dan mag u niet meer eten. Laxeren met Moviprep Moviprep is sterk laxerend waardoor u regelmatig uw stoma zakje moet verschonen. Moviprep veroorzaakt een dunne tot waterige stoelgang en spoelt uw dikke darm schoon. De ileo stoma zakjes zijn van onderen te openen om geleegd te worden.
5
Houdt u er rekening mee dat het één tot twee uur of soms langer kan duren voor Moviprep begint te werken. Uiteindelijk is het de bedoeling dat uw ontlasting waterdun en vrijwel helder is: theekleurig. Dat is een teken dat uw darm goed schoon is.
Gebruik van Moviprep Volg ten alle tijden onderstaande instructies en niet zoals beschreven staat in de gebruiksaanwijzing van de Moviprep. Moviprep bevat twee sets in plastic folie. Ieder set bevat 2 sachets; een groot sachet A en een klein sachet B. Open de verpakking van Moviprep en open 1 plastic folie met sachet A en B. Leeg zowel sachet A als B in een maatbeker van 1 liter. Giet water in de beker tot aan het merkteken van 1 liter. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost. Dit kan 5 minuten duren. De oplossing is klaar voor gebruik. Hierna leest u wanneer u moet starten met Moviprep. Start met laxeren met Moviprep De middag voorafgaand aan het onderzoek Vanaf 16.00 uur start u met 1 liter Moviprep en 1 liter extra helder vocht* . U mag nog wel steeds helder drinken nemen, maar niet eten. *Helder vocht is bijvoorbeeld: water, thee/ koffie zonder melk, bouillon, helder vruchtensap zonder vruchtvlees of frisdrank.
6
De ochtend van het onderzoek geen ontbijt nuttigen O Als het onderzoek vóór 10.00 uur gepland is. U drinkt tussen 5.00 uur en 7.00 uur de tweede liter Moviprep en 1 liter extra helder vocht. O Als het onderzoek tussen 10.00 uur en 12.00 uur gepland is. U drinkt tussen 6.00 uur en 8.00 uur de tweede liter Moviprep en 1 liter extra helder vocht. O Als het onderzoek ’s middags ná 12.00 uur gepland is. U drinkt tussen 8.00 uur en 10.00 uur de tweede liter Moviprep en 1 liter extra helder vocht. U kunt blijven drinken tot twee uur voor het onderzoek, daarna blijft u nuchter. Tips bij het drinken van Moviprep Als u de smaak van Moviprep wilt afwisselen, kunt u onderstaande tips gebruiken: Drink Moviprep gekoeld. Drink Moviprep met een rietje zodat de vloeistof verder in de mond komt. Voeg wat citroensap toe. Voeg een scheutje limonadesiroop toe (uitsluitend zonder sorbitol). Daarnaast kunt u voor de afwisseling sorbitolvrije kauwgum tussendoor gebruiken. Problemen bij laxeren Als u problemen heeft bij het laxeren, bijvoorbeeld u begint over te geven na het drinken van de Moviprep, neem dan contact op met de verpleegafdeling. (0523) 276812 of (0523) 276832 ’s Avonds en in het weekend kunt u bellen naar (0523) 276000
7
Wat neemt u mee Uw patiëntenkaart. Actueel medicatieoverzicht (deze kunt u opvragen bij uw bronapotheek). Schoon ondergoed, het kan zijn dat u zich een keer moet verschonen. Reserve stomamateriaal, extra stomazakjes. Waar meldt u zich U meldt zich bij de receptie in de centrale hal van het RöpckeZweers Ziekenhuis in Hardenberg. Voorbereiding op het onderzoek U wordt een half uur voor het onderzoek opgenomen. Op de verpleegafdeling worden enkele vragen met u doorgenomen en krijgt u een infuusnaaldje in uw arm. De verpleegkundige brengt u in bed naar de endoscopiekamer. (Het kan zijn dat het onderzoek wordt uitgevoerd door een andere arts dan die waar u bekend mee bent). U wordt ontvangen door de endoscopieverpleegkundige. Op de endoscopiekamer vindt een overdracht plaats en u ligt op uw rug. U krijgt een bloeddrukband om en op uw vinger of oor krijgt u een knijper om uw hartslag en ademhaling te controleren. Via het infuusnaaldje krijgt u het roesje toegediend. U wordt slaperig, maar bent nog wel aanspreekbaar.
8
Het onderzoek Tijdens het onderzoek ligt u op uw rug. Via uw stoma wordt de coloscoop geleidelijk in uw darm ingebracht. Het opschuiven van de endoscoop via uw stoma kan pijnlijk zijn doordat er bochten in uw darm zitten en lucht in uw darmen geblazen wordt. Er kan tijdens het onderzoek door de verpleegkundige op uw buik worden gedrukt. Bij pijn geeft u dat aan, dan wacht de arts even en vaak wordt dan de kramp/pijn minder. Duur van het onderzoek Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Na het onderzoek U gaat terug naar de verpleegafdeling. U kunt dan nog wat suf zijn en heeft een beetje last van een opgeblazen gevoel. Eventueel pijn en krampen verdwijnen meestal binnen één uur. Het is mogelijk dat u wat dunne ontlasting heeft. Het kan één tot twee dagen duren voor er weer “normale” ontlasting uit uw stoma komt. Omdat u een roesje heeft gehad, verblijft u na het onderzoek nog één uur op de verpleegafdeling. U bent onder toezicht van een verpleegkundige, uw zuurstofgehalte wordt gecontroleerd en regelmatig wordt uw bloeddruk gemeten. Pas als u helemaal wakker bent en wat te eten heeft gehad gaat u naar huis. Afspraak en uitslag U heeft een afspraak bij uw behandelend arts of bij de maag-, darmleverarts. Hij bespreekt de uitslag van het onderzoek met u.
9
Complicaties Een coloscopie via uw stoma is over het algemeen een veilig onderzoek. Complicaties zijn gelukkig zeldzaam, maar nooit uit te sluiten. Ondanks alle zorg die aan het onderzoek wordt besteed, kunnen er toch complicaties optreden in de vorm van: Een zeer trage hartslag als reactie op pijn tijdens of vlak na het onderzoek. Hierdoor kunt u onwel worden. Een scheurtje of gat in de darmwand (perforatie). De kans hierop is groter wanneer de darm ernstig ontstoken is of als er veel uitstulpingen (divertikels) zijn, wanneer er sprake is van een vernauwing, als er een poliep verwijderd is of een andere behandeling is toegepast. De belangrijkste klacht die bij een perforatie optreedt is aanhoudende en verergerde buikpijn en in een later stadium koorts. Een bloeding in het wondgebied, die ontstaat bij het verwijderen van poliepen. Een dergelijke bloeding kan direct tijdens het onderzoek optreden, maar dit kan ook tot 14 dagen erna. Pijn tijdens of na het onderzoek, meestal als gevolg van krampen door de ingeblazen lucht. Deze klachten nemen meestal af, als u de lucht laat ontsnappen. Nazorg Neemt u direct contact op als u thuis een van de onderstaande klachten heeft: Hevige buikpijn. Koorts (38 graden of hoger). Flink bloedverlies. U belt het ziekenhuis en vraagt naar de poli interne. (0523) 276000. U vermeldt dat u een coloscopie via uw stoma heeft gehad en welke klachten u heeft. ’s Avonds, ’s nachts en in het weekend vraagt u naar de spoedeisende hulp. (0523) 276000 10
Vragen Als u nog vragen heeft dan kunt u contact opnemen met de polikliniek stomazorg van maandag tot en met vrijdag van 09.00 uur tot 12.00 uur en van 14.00 uur tot 15.00 uur. (0523) 276818
11
12
