Onderzoek van de dikke darm Coloscopie
Onderzoek van de dikke darm (Coloscopie)
Afdeling: Informatie:
Endoscopiecentrum (Zuid 2) 0597 - 459 206
Datum: ……………
Tijd: ……………..
Het onderzoek wordt gedaan door: ………………………………………
Inleiding Binnenkort komt u naar de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas voor een onderzoek van de dikke darm, ook wel coloscopie genoemd. Bij dit onderzoek wordt er gebruik gemaakt van een endoscoop, een flexibele kijkslang die via de anus in uw darm wordt gebracht. Op een beeldscherm bekijkt de arts de binnenkant van de darm, en kan hij/zij zien of er afwijkingen zijn. In deze folder vindt u informatie over deze ingreep. Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, aarzelt u dan niet om contact op te nemen met uw arts. Voorbereiding? Het is handig om van tevoren een aantal dingen te regelen voor na de ingreep: • vervoer Het onderzoek gebeurt niet onder narcose. Wél krijgt u een rustgevend middel en een pijnstiller toegediend. Daardoor kunt u het onderzoek beter verdragen. Dat betekent ook, dat u na het onderzoek niet zelfstandig naar huis mag en zeker niet mag autorijden of fietsen. Er moet dus iemand zijn die u ophaalt en naar huis brengt.
2
• meenemen Het kan voorkomen dat u zich een keer moet verschonen. Wij adviseren u om schoon ondergoed mee te nemen. Het is handig om een paar warme sokken mee te nemen. Een lang T-shirt kan helpen u wat minder ‘bloot’ te voelen tijdens het onderzoek. Voorbereiding Het is voor het onderzoek belangrijk dat op u tijd stopt met bepaalde medicijnen, de darmen moeten helemaal leeg zijn. Hieronder leest u de instructies om goed voorbereid te zijn voor het onderzoek. Als u niet goed bent voorbereid kan het onderzoek niet uitgevoerd worden. Stoppen met bloedverdunners Eventueel gebruik van bloedverdunnende middelen moet u in overleg met de arts stoppen. • als u sintrom of acenocoumarol gebruikt stopt u drie dagen van te voren; • als u marcoumar of fenprocoumon gebruikt stopt u vijf dagen van te voren. Als u nooit mag stoppen met bloedverdunners, overleg dan eerst met de arts die de bloedverdunners voorschrijft; • als u plavix of clopidogrel gebruikt (meestal op voorschrift van een cardioloog), moet u zonder meer eerst met uw arts overleggen of u hiermee mag stoppen; • als u na overleg met uw arts niet mag stoppen met bloedverdunners, geeft u dit dan alstublieft door aan de arts die u voor het onderzoek heeft door verwezen. Stoppen met staaltabletten Als u staal- of ijzertabletten gebruikt, moet u daar zeven dagen van te voren mee stoppen. Deze tabletten kleuren de darminhoud zwart en kunnen daarom het onderzoek bemoeilijken. Overleg over insulinebeleid In voorbereiding op het onderzoek mag u niet eten.
3
Als u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft en insuline gebruikt moet het spuitschema aangepast worden: • twee keer spuiten Als u twee per dag insuline (gemengd insuline) spuit, dan moet u de avond voor het onderzoek de halve dosering spuiten. De ochtend van het onderzoek spuit u weer de halve dosering. • vier keer spuiten Als u vier keer per dag insuline (drie keer kortwerkend, één keer langwerkend) spuit, dan moet u de in de avond de maaltijdinsuline (kortwerkend) niet gebruiken. Voor de nacht gebruikt u de halve dosering ‘langwerkend’. De ochtend van het onderzoek ‘kortwerkend’ niet gebruiken. In geval van hypo’s kunt u ranja drinken of eventueel dextro gebruiken. We adviseren u om uw insuline, insulinepen en de bloedsuikermeter mee te nemen naar het onderzoek. Pufjes U kunt uw pufjes blijven gebruiken. Pacemaker of Intracardiale Defibrillator Als u een pacemaker of ICD heeft, vertel dit dan aan de arts die u voor dit onderzoek heeft doorverwezen. Mogelijk moet de cardioloog voorzorgsmaatregelen nemen. Anticonceptiepil Als u een anticonceptiepil (‘de pil’) slikt, kunt u deze gewoon blijven gebruiken. Houdt er echter rekening mee dat u door de darmspoeling niet meer goed beschermd bent. U bent weer beschermd nadat u met de volgende strip bent begonnen. Lees de bijsluiter voor de precieze termijn. Darmvoorbereiding Om het onderzoek goed te kunnen uitvoeren, moet de darm helemaal schoon zijn. Daarvoor is het volgende nodig: • u moet drie dagen van te voren zo min mogelijk vezels en pitjes eten; 4
• de dag voor het onderzoek: spoelvloeistof voor de darmen innemen; • u moet niet meer eten nadat u met de darmspoeling bent begonnen. Zo min mogelijk vezels en pitjes eten Vezels en pitjes spoelen moeilijk uit de darm. Vezels zitten vooral in donker (volkoren) brood en fruit. Pitjes zitten bijvoorbeeld in kiwi’s, tomaten en druiven. Drink verder minimaal 1,5 tot 2 liter per dag. Spoelvloeistof voor de darm innemen • u ontvangt een recept voor Clean Prep, waarmee u bij de apotheek vier zakjes poeder krijgt voor het aanmaken van een speciale spoelvloeistof voor de darmen; • deze spoelvloeistof is er speciaal voor om uw darmen goed schoon te spoelen. In totaal zult u vier liter moeten drinken; • het innemen is afhankelijk van het tijdstip waarop het onderzoek plaats vindt; • bij de Clean Prep zit een gebruiksaanwijzing van de fabrikant. De tijden van innemen kan verschillen met de gebruiksaanwijzingen van uw arts: houdt u alstublieft de tijden van uw arts aan. Gebruik een lichte maaltijd voordat u de Clean Prep gaat innemen, bijvoorbeeld twee of drie sneetjes brood met licht beleg. Hierna mag u niets meer eten. O
indien het onderzoek ’s morgens plaats vindt
U drinkt de dag voor het onderzoek vier liter spoelvloeistof, tussen 13:00 en 19:00 uur. U lost telkens een zakje poeder op in 1 liter water. Dit moet rustig aan opgedronken worden, totdat u in totaal 4 liter heeft opgedronken. O
indien het onderzoek ’s middags plaats vindt
U drinkt de dag voor het onderzoek 3 liter, tussen 16:00 en 19:00 uur. Op de ochtend van het onderzoek neemt u nog 1 liter in, tussen 7:00 en 9:00 uur. 5
Mocht het innemen van de spoelvloeistof de dag voor het onderzoek al veel problemen geven, neem dan tijdig contact op met het endoscopiecentrum. U kunt rillerig en koud worden van het niet eten en het drinken van de Clean Prep. Soms krijgt u last van hoofdpijn; neemt u gerust een paracetamol. Gebruiksaanwijzing vind u in de bijsluiter. Tips voor het gebruik van Clean Prep De spoelvloeistof is niet lekker. U kunt proberen de smaak wat te verdoezelen: • drinkt u de spoelvloeistof gekoeld; • drinkt u het met een rietje, zodat de vloeistof wat verder in de mond komt; • voegt u wat citroensap, aspartaam (kunstmatige zoetstof) of suikervrije limonadesiroop (zonder sorbitol) toe. Let op: u mag geen gewone suiker gebruiken! • Gebruikt u tussendoor en tijdens het drinken kauwgum. Let op: niet doorslikken! Nuchter blijven • vanaf het moment dat u begint met de Clean Prep mag u niets meer eten; • u mag nog wel drinken. Koffie, thee, limonade en bouillon is toegestaan. U mag geen suiker gebruiken, ook limonade en vruchtensap moet suikervrij zijn. Drink kleine beetjes, zodat u geen ‘vol’ gevoel krijgt. Drinkt u daarom ook geen koolzuur houdende dranken; • vier uur voor het onderzoek mag u geen medicijnen meer innemen; • twee uur voor het onderzoek mag u niet meer drinken. Verloop van het onderzoek • nadat u zich gemeld heeft bij de balie van het endoscopiecentrum kunt u plaats nemen in de hal. Een
6
•
•
•
• •
•
• •
verpleegkundige haalt u op en brengt u naar de voorbereidings-/uitslaapruimte; de verpleegkundige legt u het onderzoek uit en beantwoordt eventuele vragen. U wordt gevraagd u van onderen uit te kleden en op een onderzoeksbed te gaan liggen. U krijgt een laken / deken over u heen; vervolgens krijgt u een infuusnaaldje ingebracht in de arm of hand. Later worden daar medicijnen toegediend, zodat u slaperig en ontspannen wordt. De hartslag en het zuurstofgehalte van het bloed worden gemeten, ook de bloeddruk wordt gemeten; vervolgens wordt u naar de endoscopiekamer gebracht. Daar zijn de arts en twee endoscopie assistenten aanwezig. U wordt gevraagd op de linkerzij te gaan liggen; u krijgt een bloeddrukband om de arm en de hartslagmeter aan de vinger. Tijdens het onderzoek blijven deze om; we controleren regelmatig deze functies; u krijgt de medicatie toegediend zodat u lekker slaperig en ontspannen bent; de endoscoop wordt via de anus in de dikke darm geschoven. Dit kan een wat vervelend gevoel geven. Probeert u zich zoveel mogelijk te ontspannen; aan het uiteinde van de slang zit een lampje. Hiermee bekijkt de arts de binnenkant van de darm. Om dit goed te kunnen bekijken is het belangrijk dat de darm zich goed ontplooit. Daarom brengt de arts via de endoscoop wat lucht in uw darmen. Dit kan een gevoel van kramp geven. U kunt dit gevoel kwijt raken door de lucht te laten ontsnappen. In andere woorden: winden laten. Dit is voor de medewerkers een normaal verschijnsel, u hoeft zich er niet voor te schamen! de arts kan u tijdens het onderzoek vragen van houding te veranderen; de endoscopie assistenten helpen u daarbij; tijdens het onderzoek kan het nodig zijn een stukje weefsel (biopt) weg te nemen. Soms voelt u dit, maar het doet geen pijn. De arts kan eventuele poliepen tijdens hetzelfde onderzoek verwijderen. Ook dit doet geen pijn. Biopten en poliepen worden later op het PA- laboratorium onderzocht.
7
Duur van het onderzoek Met de voorbereidingen duurt het onderzoek ongeveer 30 minuten. Als er extra handelingen worden verricht kan het onderzoek wat langer duren. Na het onderzoek blijft u nog ongeveer twee uur op de uitslaapruimte. Er zijn geen bezoekmogelijkheden op het endoscopiecentrum. Uitslag De arts zal u zo mogelijk de voorlopige uitslag vertellen. De kans is echter groot dat u nog erg slaperig bent; daarom wordt er altijd een controle afspraak gemaakt op de polikliniek; dan zijn alle uitslagen bekend. De uitslagen van biopten en poliepen zijn na ongeveer na een week bekend. De arts op het endoscopiecentrum voert het onderzoek uit; en geeft de uitslag door aan de aanvragende specialist door. U bespreekt met hem/haar de uitslagen en of u (verder) behandeld moet worden, en waaruit een behandeling eventueel uit bestaat. Nazorg en leefregels • op de uitslaapruimte krijgt u iets te eten en te drinken. Als u weer helder bent mag u (onder begeleiding) naar huis; • wij adviseren u om het op de dag van het onderzoek rustig aan te doen. De medicijnen die zijn toegediend, beïnvloeden uw reactievermogen. U mag de rest van de dag niet autorijden, machines bedienen of belangrijke beslissingen nemen; • verder kunt u last hebben van winderigheid. Wanneer dat het geval is, kunt u proberen de lucht kwijt te raken door te ontspannen of zo nu en dan op het toilet te gaan zitten; • drink geen alcohol op de dag van het onderzoek; • bloedverdunners en insuline kunnen vaak ’s avonds weer volgens schema gebruikt worden. Volg daarbij de afspraken die u met uw arts heeft gemaakt.
8
Wanneer bellen Als er stukjes weefsel zijn weggenomen, kan er bij de ontlasting wat bloed meekomen. Dit gaat vanzelf weer over, u hoeft zich daar niet ongerust over te maken. Als er een poliep is weggenomen, is er een klein risico op een bloeding. Soms is dan een spoedbehandeling nodig. Neem contact op met het endoscopiecentrum: • als u ernstige pijn heeft; • als u zwarte ontlasting heeft; • als u aanhoudend bloed blijft sijpelen. Als u voor of na het onderzoek nog vragen hebt kunt u contact opnemen tijdens kantooruren: - Endoscopiecentrum
0597 - 459 206
Buiten de kantooruren belt u naar het algemene nummer en vraagt u naar de Spoedeisende Hulp: - locatie Lucas
0597 - 459 111
9
10
Ruimte voor vragen en opmerkingen ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
11
Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas Gassingel 18 - 9671 CX Winschoten Postbus 30.000 - 9670 RA Winschoten Telefoon: 0597 - 459 111 E-mail:
[email protected] Web: www.ozg.eu
(02.12-294) OZG, locatie Lucas
12
