2015
vleva
COLOFON Vlaams-Europees verbindingsagentschap Kortenberglaan 71 1000 Brussel Verantwoordelijke uitgever Jan Buysse, algemeen directeur Auteurs Tom Goossens en Joke Hofmans Vormgeving Spitsdesign Fotografie Ian Segal Photography, Kris Jacobs en www.juliamfree.com
1 VOORWOORD 2015 was een bewogen jaar: discussies op het scherp van de snede over een mogelijke grexit en de moeilijke weg naar een gemeenschappelijke oplossing voor de vluchtelingencrisis getuigden daarvan. Met het risico op een verbrokkeld Europa en de vaststelling dat het vertrouwen van de Europeanen daalt. Maar tegelijkertijd ook een meer politiek gerichte Europese Commissie die inzet op duurzame groei en meer banen, en daartoe een innovatief investeringsplan lanceerde. En met een Europees Parlement dat zijn weg zocht tijdens het eerste volledig werkingsjaar van de legislatuur. 2015 heeft ons geleerd dat je niet aan de Europese zijlijn kan staan. Ook u bent nauw betrokken bij het Europese debat: uw mening telt en uw bijdrage hierbij blijft belangrijk. Hier speelt vleva zijn rol – ondertussen al tien jaar. We informeren u over wat er in Europa beweegt, vaak vóór de impact ervan in Vlaanderen zichtbaar wordt. We verzamelen standpunten en brengen u in contact met EU-experts in binnen- en buitenland. En de weg naar Europese steun vindt u met ons EU-subsidieteam. Ook in 2015 werkte vleva intensief samen met zijn partners: de Vlaamse overheid, de vleva-leden, buitenlandse regiovertegenwoordigingen en de Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de Europese Unie. In dit jaarverslag leest u hoe zij terugkijken op 2015. En omdat we dit jaar tien kaarsjes uitblazen, blikken we ook wat ruimer terug. Veel leesplezier. Jan Buysse algemeen directeur
Luc Van den Brande voorzitter
vleva-jaarverslag 2015 | 3
INHOUD 1 Voorwoord
pag. 03
2
Over vleva
pag. 07
3
Wij zijn vleva | Leden en partners
pag. 08
4
Wij zijn vleva | Raad van bestuur
pag. 11
5
Wij zijn vleva | Team
pag. 12
6
Twaalf getuigenissen
pag. 14
7
Vleva in cijfers
pag. 34
8
Tien jaar vleva
pag. 36
9
Vergader- en congresruimte
pag. 42
vleva-jaarverslag 2015 | 5
2 OVER VLEVA Vlaanderen meer zichtbaar maken in Europa en het belang van Europa voor Vlaanderen in de verf zetten. Dát is het doel van het Vlaams-Europees verbindingsagentschap (vleva). Vleva geeft Vlaamse overheden en het maatschappelijke middenveld een betere toegang tot het Europese beleid. Zo kunnen ze hun Europese belangen tijdig en geïnformeerd behartigen. En hoe kunnen we ú helpen?
Monitor U krijgt informatie op basis van Europese beleidsdocumenten die vleva filtert en analyseert.
Brug Vleva volgt en bouwt netwerken binnen Vlaanderen, en met Europese partners en instellingen. Dat is de basis voor informatie-uitwisseling en belangenbehartiging. Wij leren ook ú graag kennen.
Ondersteuner van belangenbehartiging Vleva neemt geen standpunten in, maar ondersteunt zijn leden en de overheden bij lobbyactiviteiten, zodat de juiste informatie op het juiste tijdstip bij de juiste persoon terechtkomt.
Loket Vleva is uw gratis wegwijzer voor vragen over Europese initiatieven en contacten, en biedt u informatie aan over Europese subsidies en jobs.
Samenwerken Op basis van de actualiteit en hun planning bepalen onze 28 leden en de Vlaamse overheden de invulling of de focus van de vleva-agenda. Vleva werkt nauw samen met de Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de Europese Unie.
Hoe informeert vleva mij? Via de vleva-website, informatiebijeenkomsten, EU-subsidiewijzer, nieuwsbrief en de jobwijzer. Alles om u volledig en op tijd te informeren. Neem contact op met ons als u met een vraag zit.
vleva-jaarverslag 2015 | 7
3 WIJ ZIJN VLEVA | LEDEN EN PARTNERS
Boerenbond | Bond Beter Leefmilieu | Brussels Airport Company | Essenscia | Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen | Gezinsbond | GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap | Havenbedrijf Gent | imec | iMinds | Katholiek Onderwijs Vlaanderen | Maatschappij van de Brugse Zeehaven | Ministerie van de Duitstalige Gemeenschap | Onderwijssecretariaat van de Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap | Taalunie
8 | vleva-jaarverslag 2015
Toerisme Vlaanderen | UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers | Vereniging van de Vlaamse Provincies | Vereniging van de Vlaamse Steden en Gemeenten | Vereniging voor Social Profit Ondernemingen | Vlaams Kenniscentrum Water | Vlaamse Confederatie Bouw | Vlaamse Hogescholenraad | Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek | Vlaamse Interuniversitaire Raad | Vlaamse Ouderenraad | Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand | Vlaamse Vervoersmaatschappij - De Lijn | Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen | Waterwegen en Zeekanaal vleva-jaarverslag 2015 | 9
4 WIJ ZIJN VLEVA | RAAD VAN BESTUUR De raad van bestuur bestaat uit: • bestuurders voorgedragen door de Vlaamse Regering; • bestuurders voorgedragen door de leden; • vertegenwoordigers van de lokale en bovenlokale besturen.
Luc Van den Brande, voorzitter Johan Bortier, UNIZO – Unie van Zelfstandige Ondernemers Eva De Bleeker, Vlaamse Regering Saïd El Khadraoui, Vlaamse Regering Wim Moesen, Vereniging voor Social Profit Ondernemingen Dirk Rochtus, Vlaamse Regering Theo Rombouts, Vlaamse Regering Mark Suykens, Vereniging van de Vlaamse Steden en Gemeenten Anneleen Van Bossuyt, Vlaamse Regering Luc Van den Bossche, Brussels Airport Company Jacques Van Outryve, Boerenbond Marc Vandeput, Vereniging van de Vlaamse Provincies Koen Verlaeckt, Vlaamse Regering Eric Vermeylen, Voka – Vlaams netwerk van ondernemingen Leen Verraest, Vlaamse Regering
vleva-jaarverslag 2015 | 11
5 WIJ ZIJN VLEVA | TEAM
Jan Buysse
Kelly Digneffe
Leah Vandercammen
algemeen directeur
administratief en financieel manager
administratief assistente
Karen Vandersickel
Joke Hofmans
Tim De Backer
liaisonofficer, EU-subsidieteam
liaisonofficer, contentmanager, EU-subsidieteam
liaisonofficer, EU-subsidieteam
12 | vleva-jaarverslag 2015
Tom Goossens
Koen Van Laethem
Ariane Decramer
communicatie en ICT
technisch assistent
liaisonofficer, accountmanager, EU-subsidieteam
Ina De Vlieger
Toon Wassenberg
Véronique Willems
liaisonofficer, gedetacheerd vanuit VITO
liaisonofficer, EU-subsidieteam
liaisonofficer, gedetacheerd vanuit UNIZO vleva-jaarverslag 2015 | 13
6 TWAALF GETUIGENISSEN Naar een Vlaamse EU-Toekomstvisie
Geert Bourgeois Minister-president van de Vlaamse Regering
“Deze keer wordt het anders”, beloofde voorzitter van de Europese Commissie Juncker bij zijn aantreden in 2014. Maar volstaat de beloftevolle vernieuwde aanpak op het niveau van de EU-instellingen wel om een passend antwoord te bieden op de uitdagingen waar de EU, lid- en deelstaten voor staan? Is er geen nood aan een gedragen EU-visie die van onderen uit gestalte wordt gegeven? Dat is het uitgangspunt voor de Vlaamse Toekomstvisie op de Europese Unie die ik als minister-president van de Vlaamse Regering voorbereid. Het is de Vlaamse kijk op de doelstellingen – waarom de Unie nodig is voor Vlaanderen – op het bestuursmodel, de bevoegdheden en beleidsprioriteiten van de EU. Met een duidelijke link naar de transversale beleidsnota Vlaanderen 2050, die de internationale trends op een rij zet én plaatst in een Vlaams perspectief. In de Vlaamse Toekomstvisie op de Europese Unie neem ik ook de aandachtspunten van het maatschappelijke middenveld mee. Daarom vroeg ik het Departement Internationaal Vlaanderen en vleva om drie toekomstseminaries te organiseren. Over duurzame groei en ontwikkeling voor een kwaliteitsvolle toekomst, over de waarden, verantwoordelijkheid en solidariteit in de EU, en over het versterken van het democratische gehalte in een Unie van verschillende snelheden. Steeds ingeleid door twee prominente sprekers. Ik dank vleva voor de organisatie van de drie toekomstseminaries die leidden tot waardevolle bijdragen van de deelnemers en sprekers. Het eindverslag zal nu dienen als voeding voor het politieke debat met het oog op een breed gedragen Vlaamse Toekomstvisie op de EU.
6 TWAALF GETUIGENISSEN Vrijhandels- en investeringsakkoorden: inzet en uitdagingen 13 januari 2015
“Het is goed om elkaars standpunt beter te leren kennen.”
Karel Van Eetvelt gedelegeerd bestuurder van UNIZO, de Unie van Zelfstandige Ondernemers
De Europese economie zet de komende jaren volop in op groei en daarvoor moeten onze bedrijven meer exporteren buiten de EU. Vrijhandelsakkoorden vormen een essentieel instrument voor een vlot verloop daarvan. Maar de toon is vaak negatief en heeft tot gevolg dat er nauwelijks aandacht is voor de kansen die zulke akkoorden met zich meebrengen. Vleva bracht voor- en tegenstanders bijeen tijdens een infosessie en debat. Ook UNIZO was erbij.
Waarom is info over vrijhandelsakkoorden op Europees niveau belangrijk voor Vlaanderen? “Er is vooral nood aan objectieve informatie over de inhoud en impact van vrijhandelsakkoorden die de Europese Unie, ook voor ons land, onderhandelt met belangrijke handelspartners. Interessant was de uiteenzetting van Jean-Charles Van Eeckhaute van het directoraat-generaal Handel: een duidelijk beeld van hoe de EU te werk gaat en welke mandaten zij moet respecteren. Ook de toelichting van professor Van Hove over de studie met resultaten van vrijhandelsakkoorden voor onze Vlaamse welvaart was een eyeopener.”
Waarom was een debat nodig over dit thema? “Er is vooral behoefte aan een objectief debat. De voordelen van vrijhandel zijn niet in twee woorden uit te leggen. En dan wordt de discussie vaak emotioneel of ideologisch. Op de infosessie die vleva organiseerde, waren alle stakeholders aanwezig. Zowel vakbonden, consumentenorganisaties als het bedrijfsleven kwamen aan bod. Dat maakt het voor ons interessant. Want het is goed elkaars standpunt beter te leren kennen.”
Krijgt deze infosessie nog een vervolg? “Zeker. In 2016 staat TTIP hoog op de agenda. De Verenigde Staten zijn de belangrijkste handelspartner van Europa. Daarom is TTIP ook belangrijk voor België. Want onze economie is voor meer dan 80 procent afhankelijk van export. Kevin Verbelen van de Vlaamse administratie gaf al een toelichting. Maar dit jaar komt dit dossier in een stroomversnelling en dat moeten we aandachtig volgen. Zodat het finale akkoord een positieve impact heeft voor bedrijven én consumenten. Daarom houden we de vinger aan de pols, en rekenen we hiervoor ook op vleva. In maart 2016 komt er al een nieuwe infosessie met aansluitend een uitwisseling van standpunten.” vleva-jaarverslag 2015 | 15
6 TWAALF GETUIGENISSEN Delivering a successful Tourism Economy for Europe: Partnerships, Events and the Visitor Experience 7 mei 2015
“De conferentie versterkte de samenwerking tussen VisitScotland en Toerisme Vlaanderen.”
Peter De Wilde CEO Toerisme Vlaanderen
Hoe maken we toeristische bestemmingen nóg aantrekkelijker? Dat was de hamvraag van het Vlaams-Schotse evenement op 7 mei 2015. Toerisme-experts wisselden er ervaringen uit over jobs en vaardigheden, vernieuwende samenwerkingsmodellen, evenementen als motor voor de lokale economie en kwaliteitssystemen.
Waarom is Schotland een strategische gesprekspartner voor Toerisme Vlaanderen? “Wij kunnen veel van elkaar leren. Voor marketing en kwaliteitsbeleid in toerisme zijn onze Schotse collega’s echte voorlopers. Daarom passen we hun ervaringen graag toe in Vlaanderen. Voor sociaal toerisme is het omgekeerd: de Vlaamse aanpak is uniek in de wereld. Dankzij het Steunpunt Vakantieparticipatie genieten jaarlijks heel wat gezinnen in armoede van vakantie of een daguitstap. Voor dat beleid halen de Schotten hun inspiratie in Vlaanderen.”
Was de conferentie voor u geslaagd? “De conferentie is zeker geslaagd – met inspirerende sprekers, actuele thema’s en véél internationale uitwisseling. Mede dankzij de praktische ondersteuning van vleva. De organisatie van een internationaal event heeft heel wat voeten in de aarde. Voor Toerisme Vlaanderen is het een grote meerwaarde dat vleva dat faciliteert.”
Houden jullie nog contact met de Schotse collega’s? “Ja, aan de vooravond van de conferentie op 7 mei ondertekenden VisitScotland en Toerisme Vlaanderen een memorandum of understanding om de samenwerking te bekrachtigen. Intussen zijn er al bilaterale contacten én plaatsbezoeken geweest.” > www.vleva.eu/event/tourismeconomy 16 | vleva-jaarverslag 2015
6 TWAALF GETUIGENISSEN Abc van het emissiehandelssysteem en prioriteiten van het EU-voorzitterschap 8 juli 2015
“Handige manier om op korte termijn veel info te krijgen. Voor veel organisaties uit het middenveld is vleva de vinger aan de Europese pols.”
Ellen Vanassche adviseur milieu & klimaat bij Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen
In de zomer van 2015 informeerden vleva en de Minaraad u over het Europese energie-, klimaat-, en milieubeleid. En over de impact ervan op Vlaanderen. Focus van de infosessie was het Europese emissiehandelssysteem. Ellen Vanassche van Voka, het Vlaams netwerk van ondernemingen, was erbij.
Waarom nam u deel aan deze infosessie? “Tijdens de vleva-evenementen verneem ik de standpunten van de verschillende beleidsmakers – Vlaamse én Europese. Dat maakt die bijeenkomsten interessant voor mij. Tijdens deze sessie bracht Jos Delbeke een helder verhaal over de toekomst van het Europese emissiehandelssysteem. Aansluitend hoorde ik het Vlaamse standpunt van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de Vlaamse overheid.”
Wat stond er nog op de agenda? “Traditiegetrouw volgde er nog een stand van zaken over de actuele energie-, klimaat-, en milieudossiers. Afsluiten met een debat en een vragenronde zou zo’n event nog interessanter maken. Want zo krijg ik een beeld van de standpunten die andere organisaties innemen. Altijd interessant om te weten.”
Wat is volgens u hét voordeel van de infosessies die vleva organiseert? “Dankzij vleva ben ik in een-twee-drie helemaal mee over wat er op de Europese agenda staat. Vleva is een hulpmiddel, een handige manier om in korte tijd veel info te krijgen over een Europees dossier. Dus blijf de sessies zeker organiseren. Want voor veel organisaties uit het middenveld is vleva de vinger aan de Europese pols.” 18 | vleva-jaarverslag 2015
6 TWAALF GETUIGENISSEN Structuur- en Investeringsfondsen & staatssteun: naar gelijke interpretaties? 29 september 2015
“Het informele karakter van de meeting was een pluspunt: zo was er een open inhoudelijke discussie mogelijk.”
Jeroen Ampe diensthoofd Europa provincie Vlaams-Brabant
Wie in Vlaanderen actief is rond het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), botst op uiteenlopende interpretaties over staatssteun. Daarom organiseerden vleva, VVP en het Agentschap Ondernemen op 29 september een bijeenkomst met de Europese Commissie, de Vlaamse overheid, provincies en Interreg-secretariaten. Een succesvolle meeting, vindt Jeroen Ampe van de provincie Vlaams-Brabant.
Waarom is er behoefte aan informatie over staatssteun? “Bij bepaalde projectaanvragen voor EFRO is het heel moeilijk om in te schatten of er staatssteun van toepassing is of niet. Dat zijn complexe dossiers waarbij er een interpretatieverschil is tussen de verschillende overheden. Daarom was het voor ons heel boeiend om van gedachten te wisselen met de Europese Commissie. Zo schatten we de Europese wetgeving beter in. De bespreking van de cases op 29 september, vormt de basis om toekomstige complexe dossiers sneller en beter te interpreteren.”
Wat leverde de bijeenkomst concreet op? “Wij kregen nieuwe informatie en inzichten mee die relevant zijn bij de beoordeling. De Europese Commissie realiseerde zich dan weer dat niet alle cases zo eenduidig zijn. Zij namen onze opmerkingen mee om intern te bespreken. Het informele karakter van de bijeenkomst was een pluspunt. Zo kon iedereen gedetailleerd ingaan op de cases én vrijuit spreken. De aanwezige experts van de Commissie waren zeer ervaren, heel goed op de hoogte van de materie en goed geplaatst om met onze aandachtspunten aan de slag te gaan.”
Denken jullie aan een follow-up voor de bijeenkomst? “De Vereniging van de Vlaamse Provincies zette het inderdaad opnieuw op het werkprogramma van vleva. Want niet alle vraagstukken zijn opgelost. We wachten momenteel nog op een aantal antwoorden van de Commissie. Maar het is goed dat die dilemma’s nú aan het licht komen – aan het begin van de programmaperiode. Zo vermijden we dat projecten later worden teruggeroepen.” > www.vleva.eu/event/staatssteunEFRO vleva-jaarverslag 2015 | 19
6 TWAALF GETUIGENISSEN Overleg over het Europese havenpakket
Workshop staatssteun voor havens
30 maart 2015
29 september 2015
“Vleva was de perfecte facilitator voor onze bijeenkomst.”
Isabelle Van Vooren bedrijfsjurist bij Havenbedrijf Gent
Kate Verslype beleidsadviseur bij Havenbedrijf Gent
In de lente van 2015 kwam het havenpakket opnieuw op de agenda van het Europees Parlement. Vleva organiseerde daarom een ontmoeting tussen de Vlaamse havens en de Vlaamse EU-parlementsleden. Zo kwamen kansen én bezorgdheden aan de oppervlakte. In september volgde dan een besloten workshop over staatssteun voor de havens. Ook Havenbedrijf Gent was aanwezig.
Waarom was de ontmoeting met Vlaamse EU-parlementsleden belangrijk? Kate Verslype: “Op 25 mei 2013 lanceerde de Europese Commissie haar voorstel rond het havenpakket. Maar het Europees Parlement besliste om dit dossier over de verkiezingen te tillen, zodat het nieuw verkozen Parlement een standpunt kon innemen. In april 2015 kwamen de schaduwrapporteurs voor het eerst weer samen, onder leiding van Knut Fleckenstein. Voor de Vlaamse havens dus het ideale moment om bezorgdheden en kansen te signaleren aan de Vlaamse EU-parlementsleden.”
Welke rol speelde vleva bij deze ontmoeting? “Vleva was de perfecte facilitator voor onze bijeenkomst. Zij namen het organisatorische werk voor hun rekening, zodat wij ons volledig op het inhoudelijke konden richten.”
Waarom een aparte sessie over staatssteun? Isabelle Van Vooren: “Omdat de financiering van de zeehavens een belangrijk onderdeel vormt van het havenpakket. Bij de besloten workshop over staatssteun was vooral het informele gesprek interessant. We konden uitgebreid vragen stellen aan de vertegenwoordigers van de Europese Commissie. En zij luisterden met interesse naar onze opmerkingen en voorstellen. Dergelijke bijeenkomsten zijn voor herhaling vatbaar wat ons betreft – over meerdere topics die voor ons belangrijk zijn.” vleva-jaarverslag 2015 | 21
6 TWAALF GETUIGENISSEN Welke kansen biedt het Investeringsplan voor Europa en de EIB voor Vlaanderen? 14 september 2015
“Deze nuttige oefening leidt wellicht tot concrete contracten en goede Vlaamse projecten.”
Pim van Ballekom Vicevoorzitter van de Europese Investeringsbank
Sinds de voorstelling van het Investeringsplan voor Europa en Junckers belofte om 315 miljard euro te mobiliseren voor strategische investeringen, ligt er maar één vraag op ieders lippen: what’s in it for me? Geïnteresseerden konden op 14 september met al hun vragen terecht in het Vlaams Parlement.
Wat was het doel van de conferentie? “Met deze conferentie hadden vleva en de Europese Investeringsbank het gezamenlijke doel om het Vlaamse middenveld beter te informeren over de kansen die er liggen als het gaat om financiering via de EIB. Over wat er onder het Junckerplan méér mogelijk wordt voor organisaties in Vlaanderen. Ook over de investeringsinstrumenten en adviesdiensten die we nu al aanbieden. Van belang is dat goede Vlaamse projecten worden opgestart. Hoe de EIB dat precies financiert, moet geen zorg van de klanten zijn, maar ze moeten wel weten dat er tal van mogelijkheden zijn en bij wie ze terechtkunnen om die te benutten. De Europese Investeringsbank is helaas nog een vrij onbekende instelling in veel regio’s. Dat is jammer, omdat het bij uitstek de bank van de Europese lidstaten is, met België als zesde grootste aandeelhouder.”
Was de conferentie geslaagd voor u? “Zeker, we hebben zowel in de publieke als in de private sector goede contacten in Vlaanderen, maar daarbij blijft mond-tot-mondreclame erg belangrijk. Dus deelname aan een dergelijk evenement is voor ons ook een manier om in verschillende sectoren relevant te blijven als het gaat om financieringsvraagstukken. We peilen niet alleen, het is ook goed om van de markt te horen waar het beter kan, opdat we tijdig kunnen reageren op de behoeften van onze klanten.”
Bent u tevreden over de samenwerking met vleva? “De samenwerking tussen onze diensten en vleva was uitstekend. En ik denk dat we dat ook hebben kunnen aflezen aan het succes van het evenement. Anderzijds meten we ons succes natuurlijk niet aan het aantal conferenties, maar aan het aantal nieuwe, solide projecten en nieuwe klanten die we na dergelijke evenementen mogen verwelkomen. Ik ben daar hoopvol over, we zien momenteel veel goede initiatieven en ondernemers in België.” 22 | vleva-jaarverslag 2015
Waren er al nuttige contacten over concrete projecten? “Ja, zeker de rondetafelsessies na afloop van het plenaire gedeelte hebben onze diensten een aantal goede nieuwe contacten opgeleverd. Zowel met Vlaamse middelgrote bedrijven als met faciliterende sectoren als consultancy en advocatuur. Al met al zeker een nuttige oefening, die in mijn verwachting zal leiden tot concrete contracten en goede Vlaamse projecten. De tijd zal het leren, wellicht kunnen wij in de toekomst over de concrete successen berichten, als onderdeel van een volgend jaarverslag van vleva.” > www.vleva.eu/infosessieEIB
6 TWAALF GETUIGENISSEN Open Days: getting on track – accessible transport for older people 13 oktober 2015
“Het lidmaatschap van de Vlaamse Ouderenraad bij vleva is een steun om Europees beleid met een impact op ouderen te volgen.”
Mie Moerenhout directeur Ouderenraad
Elk jaar leidt vleva een internationale conferentie in goede banen tijdens de Europese Week van Regio’s en Steden of Open Days. Topic van 2015? Toegankelijk vervoer voor ouderen. Net zoals het thema van de Vlaamse Ouderenweek.
Waarom is het thema ouderen en transport relevant? “Mobiliteit is een basisrecht voor iedereen. Ouderen hebben mobiliteit nodig om deel te nemen aan het openbare leven, opleidingen te volgen, vrienden en familie te bezoeken, … In een vergrijzende samenleving is actief en gezond ouder worden een belangrijke maatschappelijke uitdaging. De laatste jaren zagen we heel wat nieuwe vervoersinitiatieven opkomen, maar zetten huidige besparingen tegelijk het bestaande openbaarvervoersmodel sterk onder druk. Daarom plaatsen we het punt graag hoog op onze agenda.”
Wat haalde u uit de conferentie? “De meerwaarde van het event zat in de mix tussen nationale en internationale gastsprekers. Ook kwamen er uiteenlopende thema’s aan bod: het belang van beweging, de relatie met wonen, zorg en welzijn, en de maatregelen van overheden. Open Days gaf ons de gelegenheid om nieuwe contacten te leggen met deskundigen in het buitenland.”
Welke rol speelt vleva in de werking van de Ouderenraad? “Als organisatie met een beperkt team en heel wat opdrachten doen we graag een beroep op vleva voor de follow-up van de besluitvormingsdossiers en nieuwe initiatieven op EU-niveau. Hebben we een vraag? Dan krijgen we snel een uitgebreid antwoord. Ook de ontmoeting met Lieve Fransen, directeur bij directoraat-generaal Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Inclusie, was heel boeiend. De input die we krijgen via vleva vormt ook een grote meerwaarde voor ons werk binnen AGE Platform Europe, het Europese platform van ouderenorganisaties. Zo is het vleva-lidmaatschap voor ons cruciaal om Europese thema’s die van strategisch belang zijn voor ouderen op te volgen, en de belangen van ouderen daarin te verdedigen.” > www.vleva.eu/event/opendays2015 24 | vleva-jaarverslag 2015
Geert Bourgeois
6 TWAALF GETUIGENISSEN Exclusieve interactieve sessie EU-projectmanagement 22 oktober 2015
“Mensen bijeenbrengen die dezelfde antwoorden zoeken. Dat werkt.”
Veroni Ballet subsidieprojectcoördinator bij imec
In het najaar organiseerde vleva een workshop over EU-projectmanagement, met de steun van Toerisme Vlaanderen. De vleva-leden deelden er hun ervaringen als leider of partner van EU-projecten. Het doel? Informatie uitwisselen en samen antwoorden vinden op praktische vragen. Want een EU-project in goede banen leiden, blijft een uitdaging. Veroni Ballet van imec deelde haar ervaringen als projectleider.
Wat stond er op het programma tijdens de sessie over EU-projectmanagement? “Onze workshop bestond uit drie delen. Eerst hadden we het over de projectvoorbereiding. Hoe werk je een idee uit tot een concreet project? En misschien nog belangrijker: hoe maak je de collega’s in de eigen organisatie warm voor het project? Tijdens het tweede deel stond de samenwerking met partners centraal. Want goede afspraken maken goede vrienden. En je hebt ook een plan B nodig wanneer partners hun verplichtingen niet nakomen of het consortium verlaten. We sloten af met de afhandeling van een project. Hoe communiceer je het beste over de resultaten? Hoe verzilver je resultaten voor de organisatie? Misschien wordt het dan een opstap naar een vervolgproject.”
Wie kwam er tijdens deze sessies aan het woord? “Het waren allemaal ervaringsdeskundigen. Medewerkers van vleva-leden die als projectleider of -partner concrete tips en voorbeelden meegaven. Ook het publiek bestond uit medewerkers van vleva-leden: het aantal deelnemers werd beperkt tot veertig. Dus was er veel interactie mogelijk met de sprekers.”
Wat vond u het meest interessante aan dit evenement? “Ik ontmoette er mensen die elke dag met hetzelfde bezig zijn als ik. Mensen die tijdens hun werk geconfronteerd worden met dezelfde problemen. En die op zoek gaan naar dezelfde antwoorden. Contacten leggen, ervaringen delen, … netwerken dus.” vleva-jaarverslag 2015 | 27
6 TWAALF GETUIGENISSEN How can digital learning environments enhance learning outcomes?
Workshop projectdevelopment: Education Goes Digital
3 december 2015
4 december 2015
“We kregen meer dan 400 aanvragen tot deelname – een groot succes!”
Sanna Alaranta directeur West Finland European Office
Saskia Van Uffelen CEO Ericsson Belux
December stond bij vleva helemaal in het teken van digitalisering in het onderwijs. Vleva verzamelde op 4 december 120 potentiële projectpartners van over heel Europa. Een conferentie over ICT in het onderwijs ging die workshop vooraf.
Wat was de aanleiding van de workshop? Sanna: “De vraag kwam van onze Finse universiteit van Jyväskylä. Dus bespraken we het idee binnen ReSET, een informeel netwerk rond onderwijs tussen Europese regio’s. Uiteindelijk nam vleva de leiding van de organisatie. Omdat ze al heel wat ervaring hebben in die intensieve projectdevelopmentworkshops.”
Hoe verliep het evenement? “Er was enorm veel interesse: we kregen meer dan 400 aanvragen om deel te nemen. Vleva pakte de organisatie heel gestructureerd aan. En slaagde erin om alles in goede banen te leiden. Zodat de aanwezige projectleiders heel tevreden waren. We vernamen intussen dat er een aantal consortia compleet zijn én klaar om in te dienen bij een van de subsidieoproepen rond digitalisering.”
Waarom is digitalisering zo’n belangrijk thema om in de kijker te zetten? Saskia: “65 procent van onze huidige jobs krijgt een digitale dimensie tegen 2020. In de krant spreken ze over de vierde industriële revolutie, maar voor mij is dat de eerste digitale revolutie. Het treft alle leeftijden en sectoren. En dan gaat het niet alleen over technologie. We leven in een wereld die volledig geconnecteerd is, en waar gegevens dus vrij beschikbaar zijn. Daardoor is de eindgebruiker nu veel beter geïnformeerd en bijgevolg veeleisender.”
28 | vleva-jaarverslag 2015
Waarom was het evenement rond ICT in het onderwijs van 3 december relevant? “Omdat het mensen sensibiliseert. De aanwezigheid van buitenlandse sprekers was een pluspunt. Want wij hinken voorlopig achterop. Zweden startte bijvoorbeeld twintig jaar geleden al met een nieuwe manier van opleiden en werken: de voorbereiding naar de weg voor digitale integratie. Met DigitalChampions.be doen we iets aan die achterstand. Het is een volledig vormingsplan om alle leeftijden te laten kennismaken met digitale skills die nodig zijn.”
Wat brengt de toekomst? “We hebben nu in Vlaanderen een STEM-charter en er zijn STEM-uren in het secundair onderwijs. STEM staat voor Science, Technology, Engineering en Mathematics: een waaier aan technologische, technische, exact wetenschappelijke en wiskundige opleidingen en beroepen. Nu moeten ook de hogescholen en de professionele wereld volgen. Durf te luisteren naar onze starters, de digital natives. En geef hen een plaats in uw management. Zij zijn de sleutel tot de digitale samenleving.” www.vleva.eu/seminardigitallearning en www.vleva.eu/educationgoesdigital
vleva-jaarverslag 2015 | 29
6 TWAALF GETUIGENISSEN Vlaamse EU-experts aan het (net)werk 1 oktober 2015
“We mogen gerust wat chauvinistischer zijn.”
Erik Jonnaert secretaris-generaal Europese Vereniging van Automobielconstructeurs
Op 1 oktober verzamelde het Vlaamse Europanetwerk in het Museum voor Natuurwetenschappen. Tussen de dinosaurussen werd er gegeten, gedronken én genetwerkt. Een mooie jaarlijkse traditie, vindt ook Erik Jonnaert, gastspreker en secretaris-generaal van de Europese Vereniging van Automobielconstructeurs.
Welke boodschap wilde u als gastspreker meegeven? “Vlaamse organisaties moeten hun nabijheid bij de Europese Unie optimaal gebruiken. Die instellingen liggen in onze achtertuin. Toch merk ik dat andere lidstaten nog net iets actiever zijn in het lobbyen dan wij. Ik roep de Vlamingen dan ook graag op om zich Europeser te profileren. En daarbij een beroep te doen op de hulp van vleva en de Algemene Afvaardiging van de Vlaamse Regering bij de EU.”
Waarom mogen EU-experts deze jaarlijkse bijeenkomst niet missen? “U komt er altijd interessante contactpersonen tegen. Ik was zelf verrast dat er zoveel Belgen actief zijn in de Europese instellingen. Een heel fijne ervaring! We mogen gerust wat chauvinistischer zijn, en de troeven van onze nationaliteit uitspelen. Dat doen anderen ook. Zo gaan Nederlanders op zoek naar andere Nederlanders in de Commissie en het Parlement. Voor meer informatie, om hun bezorgdheid te uiten en om nieuwe voorstellen te doen. Ook al zijn ze niet rechtstreeks betrokken bij het dossier.”
Welke rol kan vleva in de toekomst nog spelen? “Vleva speelt al een belangrijke rol – in duobaan met de Algemene Afvaardiging. Misschien moeten we nog iets meer gebruikmaken van de contacten met de Vlaamse leden in het Europees Parlement. Of hun assistenten, want zij kunnen Geert Bourgeois concrete input van het Vlaamse middenveld over Europese dossiers altijd smaken.” 30 | vleva-jaarverslag 2015
6 TWAALF GETUIGENISSEN Nearly zero-energy buildings: inspiring practices in Flanders 18 juni 2015
“Vleva heeft de contacten om dit voor ons te organiseren.”
Joeri Aleksander van der Have projectmanager Vlaamse Confederatie Bouw
De Europese Week van de Duurzame Energie vond plaats van 15 tot 19 juni 2015. Op vraag van VITO en de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) organiseerde vleva toen een infosessie over bijna-energieneutrale gebouwen. Vlaamse best practices kregen er een Europees publiek.
Waarom was dit evenement belangrijk voor de Vlaamse Confederatie Bouw? “Samen met de collega’s van VITO werkten we mee aan het Europese COHERENO-project. Dat initiatief stimuleert nieuwe samenwerkingsvormen voor bijna-energieneutrale renovaties van eengezinswoningen. Het evenement dat vleva organiseerde tijdens de Europese Week van de Duurzame Energie, was voor ons een goede gelegenheid om op de voorgrond te treden met dit project. En natuurlijk ook om een aantal best practices in de kijker te zetten.”
Waarom schakelde u vleva in voor dit evenement? “Aangezien het om een Europees project gaat, wilden VITO en VCB een Europees event organiseren. Deze Europese Week voor Duurzame Energie leek ons een uitgelezen moment voor ons initiatief. Vleva heeft de ervaring én de contacten die noodzakelijk zijn om zo’n evenement succesvol te organiseren. Voor ons is het minder evident om dat zelf te doen. Daarom doen we een beroep op vleva. Als lid geven we bij de start van elk werkjaar aan welke evenementen en dossiers prioritair zijn. Met die basis gaat vleva voor ons aan de slag.”
Hoe kijkt u terug op het evenement? “Er was een gevarieerd programma, een goede organisatie, en de sprekers waren top. Dus kijken we tevreden terug. Alleen het publiek liet het een beetje afweten tijdens de Europese Week van de Duurzame Energie. Maar dat kun je op voorhand nooit inschatten.” vleva-jaarverslag 2015 | 33
7 VLEVA IN CIJFERS subsidie-evenementen
andere vleva-evenementen
informatievragen
30
??
?
vlevavleva
vleva
43
128
81,12% 2
NIEUWE LEDEN NIEUWE PARTNERS
TEVREDENHEIDSSCORE bedrijven
besturen
onderwijs
social profit
andere
partnersearches
48
71
27
24
41
21
232
TOTAAL SUBSIDIEVRAGEN 34 | vleva-jaarverslag 2015
7 VLEVA IN CIJFERS Duitsland Nedersaksen, Baden-Württemberg, Hessen, Saksen-Anhalt
Denemarken Zuid-Denemarken, Central Denmark
Zweden Värmland
Finland West-Finland Nederland Noord-Brabant, Arnhem, Nijmegen, Eindhoven, Utrecht, Gelderland, Huis van de Nederlandse Provincies, Delta Regio Network
UK Southend-on-Sea, Liverpool, Schotland, Wales, Greater Birmingham, Kent
Letland Vidzeme
Frankrijk Normandië, Picardië, Île-de-France, Provence-Alpes-Côte d’Azur, Languedoc-Roussillon, Rhône-Alpes, Auvergne Centre Limousin
Spanje Catalonië, Baskenland
Italië Lombardije
vleva-jaarverslag 2015 | 35
8 TIEN JAAR VLEVA VEERTIG SUBSIDIEPROGRAMMA’S, ÉÉN INFORMATIEBRON Op de veelgestelde vraag: ‘Waar vind ik Europese subsidies?’ was het antwoord lange tijd: ‘Een beetje overal’. Tot vleva alle subsidieoproepen verzamelde op één website. De EU-subsidiewijzer was geboren. Tweeënhalf jaar later kreeg die al meer dan 80.000 bezoekers over de vloer.
Iedereen wegwijs in Europese subsidies Vleva krijgt per dag gemiddeld één subsidievraag binnen. Van overheden, bedrijven en vzw’s. Op basis van projectideeën vinden we voor u de gepaste programma’s, subsidies en internationale partners. Ook verwijzen we door naar de Nationale Contactpunten. En vindt u ons niet op kantoor? Dan zijn we onderweg naar een infosessie over EU-subsidies. Zo gaven we presentaties van Oostende tot Diepenbeek. In universiteiten, gemeenten en Kamers van Koophandel.
Toegang tot Europese partners Waar vindt u partners terug voor uw Europese project? Bij vleva. Want een paar keer per jaar neemt u bij ons deel aan een workshop projectdevelopment. Daar komen Europese leadpartners en partners samen om een projectdossier voor te bereiden. We organiseerden er al voor de oproepen van Horizon 2020, Erasmus+ en Creative Europe.
Onmisbaar bij uw favorieten: EU-subsidiegids 8000. Zoveel keer werd de Europese subsidiegids 2014-2020 intussen gedownload. De gids geeft een overzicht van veertig programma’s, met informatie over de doelstelling, de begunstigden, het budget en de contactpersonen. In 2015 kwam er de brochure Financieringsinstrumenten voor onderzoek en innovatie. Er is meer dan Horizon 2020 bij, mét Vlaamse projectvoorbeelden. En u? Vond u de weg al naar de EU-fondsen?
8 TIEN JAAR VLEVA BRUSSEL, THUIS VAN EUROPESE NETWERKEN In Brussel bestaat er een netwerk voor elk thema en politiek standpunt. Organisaties bundelen er hun krachten om sneller informatie te krijgen en om hun stem luider te laten klinken. Ook vleva gebruikt de kracht van het netwerk. De voorbije jaren waren we actief in heel wat organisaties. En richtten we er zélf enkele op. Een greep uit onze netwerken …
European Regions Research and Innovation Network (ERRIN) Met bijna honderd organisaties zijn ze intussen bij ERRIN. Via dit netwerk geeft vleva zijn leden toegang tot kennisuitwisseling, Europese projecten en lobbytrajecten. De focus ligt op onderzoek en innovatie, verdeeld over vijftien werkgroepen zoals slimme steden, energie en transport. ERRIN is een graag geziene gast bij de Europese instellingen. En daar spelen we met plezier op in.
Regions: Skills, Education, Training (ReSET) ReSET is een netwerk van Europese regio’s die samenwerken rond onderwijs en vaardigheden. De coördinatie is in handen van vleva. Verder zijn onder andere Finse, Franse, Duitse en Deense regio’s vertegenwoordigd. Doel van de bijeenkomsten? Kennisuitwisseling. Bijvoorbeeld over ondernemersonderwijs, de bestrijding van radicalisering, en migratie.
Air-Quality Initiative of Regions en PURPLE Air-Quality Initiative of Regions werd opgericht in 2011. Het netwerk brengt dichtbevolkte en geïndustrialiseerde gebieden samen zoals Baden-Württemberg, Catalunya, Emilia-Romagna, Greater London. Via het netwerk kreeg vleva vroegtijdig informatie over het luchtkwaliteitsbeleid. Zo maakten we het de Vlaamse overheid gemakkelijker om de wetgeving te volgen en te beïnvloeden. PURPLE zet dan weer de relatie tussen stad en platteland in de kijker. Het geeft Vlaamse organisaties toegang tot projecten en waardevolle kennis uit het buitenland. Meer weten over deze of andere netwerken? Geef ons dan een seintje!
vleva-jaarverslag 2015 | 37
8 TIEN JAAR VLEVA 10 JAAR VLEVA – VLEVA ALS NETWERKER “Vleva verlaagt de drempel om experts bij de EU te contacteren.” Lunchdebatten, ontmoetingen met EU-parlementsleden, Vlaamse EU-experts aan het (net)werk, … Sinds de start in 2006 organiseerde vleva talrijke netwerkevents. Maar waarom? En wat is de impact van die bijeenkomsten? Vleva-bestuurders Eva De Bleeker en Anneleen Van Bossuyt aan het woord.
Waarom zijn Europese netwerkevents belangrijk voor Vlaanderen? Anneleen Van Bossuyt: “Wie de experts in de Europese instellingen kent, weet wie te contacteren wanneer er vragen opduiken over een dossier. Daarom nodigt vleva Vlaamse EU-ambtenaren uit als sprekers tijdens infosessies en workshops, en als deelnemers tijdens de netwerkevents. Zo komen die EU-experts in contact met het Vlaamse middenveld. En dat is broodnodig. Want in Vlaanderen is er nog altijd een drempel om Europese ambtenaren aan te spreken. Dus elk initiatief dat Europa meer toegankelijk maakt, is welkom én nodig.” Eva De Bleeker: “Vlaamse organisaties moeten inderdaad sneller de stap richting EU zetten. Vaak volstaat een telefoontje om informatie te krijgen. Informatie die het verschil maakt voor uw organisatie of het dossier dat u behartigt. Toch blijft de EU een ver-van-mijn-bedshow voor veel Vlaamse organisaties. “Te complex en te ver weg”, hoor ik dan. Met de netwerkevents en infosessies verkleint vleva de kloof tussen Vlaanderen en Europa.”
Neemt u zelf deel aan de netwerkevents van vleva? Anneleen Van Bossuyt: “Natuurlijk, eigenlijk is elk event dat vleva organiseert een opportuniteit om te netwerken. Neem de vragenronde na een infosessie: die geeft mij een beeld van wat er leeft bij het Vlaamse middenveld. Je verneemt er andere standpunten en legt er contacten die voor toekomstige dossiers misschien nuttig zijn.” Eva De Bleeker: “Ook voor de Vlaamse EU-ambtenaren zélf zijn de netwerkevents van vleva interessant. Want ook zij steken beter een netwerktandje bij. Buitenlandse EU-officials vinden elkaar snel in Brussel. Dat is logisch: hun thuis is honderden kilometers ver weg. Vlamingen wonen vlak bij Brussel en gaan ’s avonds naar huis. Vleva is zowat de enige organisatie die initiatieven neemt om de Vlamingen in Europese instellingen bijeen te brengen. Zo’n persoonlijk netwerk is verrijkend en opent op lange termijn nieuwe carrièremogelijkheden. Anders gezegd: wees erbij!”
vleva-jaarverslag 2015 | 39
8 TIEN JAAR VLEVA 10 JAAR VLEVA – EU-BELEIDSMONITOR Volg uw Europese dossiers op de voet met de EU-beleidsmonitor Al sinds 2006 volgt vleva het Europese beleid op de voet, en houden we u op de hoogte van wat er beweegt in Europa. Die informatie vindt u via de vleva-website, de evenementen die we organiseren en de maandelijkse e-mailnieuwsbrief. Het werk dat vleva verricht, wordt op prijs gesteld. Want uit een tevredenheidsenquête van 2014 blijkt dat Vlaamse middenveldorganisaties enorm veel belang hechten aan de Europese beleidsinformatie die ze dankzij vleva vinden. Daarom steken we nog een tandje bij. Bij de start van elk Europees werkjaar duiden de vleva-leden hun prioritaire dossiers aan, en vertellen ze ons welke acties zij van vleva verwachten: monitoring, belangenbehartiging, netwerking, organisatie van evenementen, … De wensen van onze leden gieten we in een service-levelagreement: onze resultaatsverbintenis. Zo werden begin 2016 achttien Europese beleidsdossiers aangeduid. Stuk voor stuk zijn ze topprioriteit voor één of meer van onze leden. Sinds 1 maart volgt u die dossiers op via de EU-beleidsmonitor op de vleva-website. Snelheid en volledigheid zijn daarbij de sleutelwoorden. Via de beleidsmonitor vindt u per dossier de laatste stand van zaken én het volledige traject dat het dossier al heeft afgelegd. Is er nieuws over uw dossier? Dan krijgt u een e-mail met een link naar de laatste informatie. De EU-beleidsmonitor van vleva is beschikbaar voor de vleva-leden en medewerkers van de Vlaamse overheid. Wilt u ook snel en volledig bijblijven? Neem contact op met Ariane Decramer via
[email protected] of 02 737 14 30.
40 | vleva-jaarverslag 2015
8 TIEN JAAR VLEVA DE VLEVA-LEDEN OVER 10 JAAR VLEVA:
80%
is (zeer) tevreden over globale werking vleva
96%
is (zeer) tevreden over de informatieverstrekking door vleva
Samenwerken met vleva zorgt voor: • betere toegang tot essentiële EU-info (98%) • meer aandacht voor EU-beleid (86%) • meer zicht op EU-werking Vlaamse overheid en andere vleva-leden (86%) • onderhoud EU-netwerk (78%) • proactieve werking naar EU-dossiers (72%) • meer samenwerking op EU-niveau (60%)
Het gebruik van service-levelagreements zorgt voor: • vlottere samenwerking met vleva (91%) • betere identificatie van EU-behoeften (88%) • betere opvolging van vleva-samenwerking (88%) • meer tevredenheid over vleva-samenwerking (82%) • betere invulling van vragen (87%) • betere opvolging van EU-werking in eigen organisatie (71%)
vleva-jaarverslag 2015 | 41
9 VERGADER- EN CONGRESRUIMTE Zoekt u een zaal voor uw conferentie of vergadering in de Europese wijk? Vind de perfecte ruimte bij het Vlaams-Europees verbindingsagentschap, Kortenberglaan 71 in Brussel.
Vlak bij de Europese instellingen Huur uw congresruimte op een steenworp afstand van de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. En op 2,5 km van het centrum van Brussel. U bereikt ons gemakkelijk met het openbaar vervoer – via metrolijnen 5 en 1. Of met de wagen via de Kortenbergtunnel.
Moderne faciliteiten voor 120 gasten Draadloos internet, geluidsinstallatie, projectors en schermen... U noemt het, vleva heeft het. Ook bent u zeker van voldoende stoelen, tafels en micro’s. Onze zaal heeft een capaciteit van 120 personen, mét ruimte om te netwerken.
Ga naar www.vleva.eu/zaalverhuur of neem contact op met Leah Vandercammen via
[email protected] of 02 737 14 30.
42 | vleva-jaarverslag 2015
Vlaams-Europees verbindingsagentschap Kortenberglaan 71 | 1000 Brussel
[email protected] | www.vleva.eu T +32 (02) 737 14 30