SPORT
Marathonman van Oranje
GEWELD
Slechts één weekje vrij, collega’s die hem liever niet in de basis zien: Kuijt geeft nooit op.
Frontlijn: het OV in Rotterdam
19
Op zoek naar zon, zee en strand? Check de laatste aanbiedingen op DePers.nl/reizen
EN VERDER
De weg kwijt door alle stemwijzers
25 Dinsdag Mei 2010
WWW.DEPERS.NL
HOLLANDSE HOOGTE
Politiek Halsema haalt uit
‘Cohen geen leider links’ Afwachtend, niet opgewassen tegen de VVD, dom in het debat. Femke Halsema laat weinig heel van de PvdA en lijsttrekker Cohen. Kustaw Bessems LELYSTAD
...
Mevrouw Halsema, u wilde toch heel graag groot worden? ‘Ja.’ Is dat al over? ‘Bepaald niet. Ik ga ook ‘es mikken op vijftien zetels. Voor linkse kiezers is overduidelijk dat wij de beste en meest solide partij zijn. Sterk en sociaal en met veel bestuurskracht.’ Gaat niet hetzelfde gebeuren als altijd: in het zicht van de finish verliest u aan de PvdA, omdat die de grootste kan worden? ‘Dat dreigt altijd. Maar nu gebeurt dat bij GroenLinks niet. We vielen iets terug toen voor de PvdA Job Cohen aantrad, maar we stijgen alweer en staan in de peiling van Maurice de Hond op elf zetels, tegen zeven in de Tweede Kamer nu. We zijn D66 voorbij. Ik ben heel optimistisch. Je ziet ook dat de PvdA een aarzelende, twijfelende partij is die niet goed kan bepalen welke koers zij wil hanteren.’ Is Cohen de leider van links? ‘Niet per se. Getalsmatig is de PvdA de logische leider, maar inhoudelijk en in koersvastheid is dat GroenLinks. Veel PvdA-opvattingen komen uit onze programma’s.’ U eist zelf de leidersrol niet op. ‘Ja, dat doe ik deze verkiezingen wel. In consistent en gezagsvol opereren heb ik mijn positie betrokken. Het is langzamerhand aan andere leiders om te laten zien dat ze het ook kunnen. Ik heb daarin nu het minst te bewijzen en heb de sterkste positie.’ U suggereert wel dat Cohen de leider is door steeds te vragen of hij alsjeblieft voor GroenLinks en D66 wil kiezen. ‘Het is geen vragen, het is uitdagen. In 2006 maakte de PvdA een grote fout door zich niet uit te spreken.
Daarmee maakte ze héél links kwetsbaar omdat geen aantrekkelijk coalitieperspectief werd geboden. De PvdA moet die fout niet herhalen. Het beste wat de PvdA kiezers te bieden heeft is nu kabinet Grijs 2. De PvdA-stemmers van 2006 hebben wel gemerkt dat hun stem weinig waard was. Die zagen hun partij de afgelopen periode een CDA-programma uitvoeren. Die zijn bedrogen uitgekomen.’ Er zat toch een linkser kabinet dan wanneer CDA en VVD hadden geregeerd? ‘Er zat een kabinet dat niets deed. Terwijl er veel moet veranderen. Er is geen tijd om nóg vier jaar niets te
‘Wouter Bos wilde wél heel kritisch nadenken over de verzorgingsstaat’ Femke Halsema
doen. We moeten van een schuldeneconomie naar een duurzame economie. Naar een samenleving waarin iedereen mee kan doen.’ Nu spreekt u Cohenniaans. ‘Nee, want de PvdA geeft daar alleen een moralistische uitleg aan, mij gaat het om harde sociale en economische emancipatie. Zij doen er veel te weinig aan. Wij zijn bereid om de arbeidsmarkt te hervormen, een plek te geven aan outsiders als jonge werklozen en zelfstandigen zonder personeel. Wíj bekorten de WW. Wíj verlagen de lasten op arbeid.’ ‘Wouter Bos had wel de bereidheid heel kritisch na te denken over de verzorgingsstaat. Daarin voelde ik met hem altijd een grote verwantschap. Ik vind dat een opdracht voor links. Zodat op het hoogtepunt van de vergrijzing, in 2025, er zekerheden zijn voor onze kinderen. Maar de PvdA van nu deinst daarvoor terug.’ Lees verder op pagina 2
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Voortaan blijft hij netjes hangen En andere briljante uitvindingen, op pagina 6
Eerst
2
LANGE POTEN
Politiek Femke Halsema
‘PvdA maakt de VVD groot’
...
PETER
MIDDENDORP
W
e stonden tussen duizenden vrouwen op het festivalterrein van de Libelle Zomerweken in Almere toen plotseling de 21-jarige, verstandelijk gehandicapte Tom in razernij ontstak, aan de greep van zijn moeder ontsnapte en tierend op zoek ging naar Femke Halsema, die zich niet aan de belofte had gehouden met hem op de foto te gaan. Twee uur eerder had ik Tom in een tent een vraag aan Balkenende horen oplezen: ‘Gaat u bezuinigen op de gehandicaptenzorg? Wij hebben in ons huis namelijk geen geld voor bier en Japanse mix.’ Een uur later stelde hij Halsema dezelfde vraag. Beide keren hadden de vrouwen in het publiek tegelijkertijd vertederd gezucht, wat bij elkaar een boel vertedering was. Na het politieke programma was Tom naar buiten gelopen, waar hij Femke niet kon vinden, maar door zijn moeder aan mij werd voorgesteld, ‘een man van de krant.’ Tom keek me aan. Wat hij zag, beviel hem niet. ‘Godverdomme’, zei hij. ‘God, godverdomme!’ ‘Het antwoord van Femke beviel ons verreweg het best’, zei de moeder. ‘Ze daalde in haar taal af naar zijn niveau. Wat haar betrof, werd er niet bezuinigd.’ ‘En Balkenende dan?’ vroeg ik. ‘Die deed het toch ook goed?’ Ik had althans gezien hoe hij op het podium voor Tom op zijn hurken was gaan zitten, zodat hun gezichten zich op dezelfde hoogte bevonden, en gehoord hoe hij hem uitgebreid met zijn vraag had gecomplimenteerd. ‘Balkenende vindt dat er niet bezuinigd moet worden’, zei de moeder. ‘Dat kan iedereen wel zeggen.’ Ze keek naar Tom, die zich losrukte en met de woorden ‘Ik stem op Balkenende!’ op zoek ging naar de vrouw met wie hij nog een appeltje te schillen had. ‘En nu’, zei de moeder, ‘moet ik in gaan grijpen.’ Ze rende achter Tom aan. Beiden verdwenen in de massa. Wel gek, dacht ik, om als een van de weinigen te weten dat er wellicht een ongeluk te gebeuren staat. Ik stuurde Halsema een waarschuwend twitterbericht. Mocht zij niet helemaal ongehavend de GroenLinks-bus bereiken, had ik in ieder geval mijn burgerplicht gedaan. 1
Vervolg van pagina 1
...
Ze hadden Bos maar moeten houden? ‘Niets te na over de kwaliteiten van Cohen, hij heeft gezag, maar de PvdA heeft met hem – midden in een economische crisis – gekozen voor iemand met een profiel in het culturele conflict, het conflict met Geert Wilders. Er is juist alle reden voor om sociale en economische kwesties centraal te stellen.’ De PvdA, ook onder Cohen, kiest toch voor een tweestrijd met de VVD over economie? ‘Zij lijkt nu een verbond te hebben gesloten met de VVD. Je ziet dat ze elkaar opzoeken in alle debatten. Maar als je een conflict zoekt, moet je ook zorgen dat je het wint, wéten dat je het wint. In sommige peilingen staat de VVD zes zetels voor. Ik kan me niet voorstellen dat de bedoeling van de PvdA was om de VVD groot maken. De PvdA opereert als een tovenaarsleerling, ze maakt iets los wat ze niet meer kan beheersen.’ ‘Ik zou het liefst met PvdA en D66 samenwerken. Als we dat alledrie uitspreken, vormen we een sterk machtsblok. Maar het lijkt of de PvdA het belangrijker vindt om de grootste partij te worden, dan wat van het eigen programma uit te voeren. Cohen past zelfs dikwijls zijn programma aan, om te vermijden dat hij iemand tegen zich in het harnas jaagt.’ U schaart zich achter uw rechtse collega’s die de PvdA aanvielen op het aanpassen van het programma? ‘De eerste keer vond ik die kritiek zwaar overtrokken. We wisten dat de PvdA een bezuiniging nog moest invullen. Maar dat de PvdA vrijdag in het debat ineens het inkomensafhankelijk eigen risico schrapte, dat vond ik dom. Omdat het met een strategische reden gebeurde in plaats van een inhoudelijke en omdat het de PvdA kwetsbaar maakt voor het verwijt van draaien. Cohen is een bondgenoot. Ik wil niet dat links zwak wordt. Ik wil geen rechts kabinet.’ Halsema: ‘Allicht doe ik het beter dan Balkenende.’ FRANK GROELIKEN
Halsema vindt het jammer dat zij, anders dan Cohen, nog niet in direct debat heeft kunnen gaan met Jan Peter Balkenende van het CDA en Mark Rutte van de VVD. ‘Vooral Rutte moet veel harder worden aangevallen op zijn bezuinigingsagenda’, zegt ze.
‘Als je een debat voert, moet je het winnen’, zegt Halsema slechts.
te laten praten over diens enige hobby’, oordeelt Halsema die de ‘eigen onderwerpen’ van Cohen miste.
ter dan Balkenende. Al is het maar omdat ik een veel strakkere regie zou hanteren. Maar of ik het beter zou doen dan de anderen die het nooit eerder hebben gedaan, zoals Cohen; dat vind ik aanmatigend om te zeggen. Wel ben ik ervan overtuigd dat ik het kan. En dat ik het goed zal doen.’ 1
Zondag, bij RTL, debatteerde Cohen twee keer een-op-een met Wilders over veiligheid en integratie. ‘Cohen had zijn eigen schaarse tijd echt niet mogen gebruiken om Wilders langer
Zou u een betere premier zijn dan Cohen? ‘Slechter dan de afgelopen vier jaar kan het niet, dus allicht doe ik het be-
Zuid-Afrika
Nieuwe zorgen
Argus Olievlek BP wordt groter en groter
Rechters hebben het druk zat in het criminele Zuid-Afrika. Om ook nog eens misdragende voetbalsupporters ‘aan te kunnen’, heeft het land daarom voor het wereldkampioenschap voetbal ruim vijftig speciale rechtbanken ingericht. Daar zal snelrecht worden toegepast op supporters die zich misdragen. De tijdelijke rechtbanken zijn per direct in bedrijf en blijven open tot twee weken na de wereldtitelstrijd.
De effectenbeurzen hielden zich redelijk na goed nieuws over de Amerikaanse huizenmarkt, maar de euro bleek een underachiever. De Europese munt had last van de mededeling dat Spanje dit weekend een omgevallen bank moest redden, tegen nog onbekende kosten. Beleggers, nog steeds niet overlopend van vertrouwen in de monetaire politiek van de EU, begonnen de munt prompt weer te dumpen, tot zo’n 1,24 dollar.
Doet Cohen dat dan niet?
SPECIALE WKRECHTBANK
PINKSTERDIP VOOR DE EURO
Liever een jonge PVV’er
Maar ’t is niet echt
Geen zware beveiliging , geen gesloten deuren. Voor een PVV-evenement was de PVVjongerenbijeenkomst gisteren erg open.
Maar de bijeenkomst voor jongeren was dan ook niet echt een officiële PVV-bijeenkomst, zei organisator Hero Brinkman. Vandaar.
Eerst
3
Liquidatieproces Advocaat gelooft het niet
Tekeningen La Serpe kwijt na eindeloos zeuren Zoals Defensie ooit twee filmpjes uit Srebrenica kwijtraakte, mist het OM nu in het Amsterdamse liquidatieproces twee essentiële tekeningen van kroongetuige La Serpe. Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Frits Lauwaars moet er intussen een punthoofd van krijgen. Iedere keer als de voorzitter van de Amsterdamse rechtbank denkt het proces over liquidaties in de Amsterdamse onderwereld in een afrondende fase te krijgen, is er een advocaat of een verdachte die roet in het eten gooit. Dat gaat ook vandaag gebeuren in de bunker in Amsterdam-Osdorp. Sander Janssen, de advocaat van vermeend huurmoordenaar Jesse R., is erachter gekomen dat twee tekeningen die kroongetuige Peter la Serpe heeft gemaakt van een moordplek ontbreken in het dossier. La Serpe heeft bekend dat hij samen met Jesse R. in november 2005 vastgoedhandelaar Kees Houtman heeft doodgeschoten voor zijn woning in Amsterdam-West. Advocaten van de medeverdachten twijfelen ernstig aan het verhaal van La Serpe. Volgens hen heeft hij het verzonnen om een deal te maken met het Openbaar Ministerie (OM), waardoor hij strafvermindering krijgt en bescherming na detentie.
Tekening Janssen kwam er gaandeweg de rechtszaak achter dat La Serpe tijdens een van zijn verhoren met politiemensen van de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) een tekening heeft gemaakt van de situatie rond de woning van Houtman op de avond van de moord. En in een van de eerste officiële politieverhoren heeft La Serpe opnieuw een tekening gemaakt van de plaats delict. Beide tekeningen zitten niet in het dossier, hoewel ze volgens Janssen cruciaal zijn. ‘La Serpe heeft ze gemaakt in een tijd dat hij nog niet was gevoed met informatie van de politie over de moord op Houtman. Dat was met latere tekeningen van La Serpe wel het geval.’
Vorige week kreeg de raadsman een brief van het OM, waarin de officier van justitie toegeeft dat de tekeningen zoek zijn. ‘Ik ben tien maanden bezig geweest met het onderzoek naar die tekeningen. Het OM heeft altijd volgehouden dat ze er zijn, maar moet nu dus toegeven dat ze kwijt zijn’, zegt Janssen. ‘Het gaat er bij mij niet in dat twee verschillende instanties (te weten de politie en de recherche, red.) deze stukken op twee verschillende momenten zijn kwijtgeraakt. Het gaat om daderinformatie van de plaats delict van de belangrijkste zaak waar de kroongetuige bij betrokken is.’ Janssen zal het OM vandaag om uitleg vragen.
Druk, druk, druk De rechtszaak duurt inmiddels zestien maanden. De planning was dat de aanklagers in juli het requisitoir zouden houden en de strafeisen tegen La Serpe en zijn tien medeverdachten bekendmaken. Maar dat lijkt inmiddels niet meer haalbaar.
Een looneis van meer dan 10 procent – daar durft de FNV niet eens van te dromen. REUTERS
WK Chanterende vakbonden
Zo’n kans voor open doel krijgen ze in Zuid-Afrika alleen deze zomer Het WK voetbal blijkt een mooi machtsmiddel. Zuid-Afrikanen kunnen eindelijk eens loonsverhoging afdwingen.
‘Het gaat er bij mij niet in dat twee politiediensten zoiets kwijtraken.’
Camil Driessen AMSTERDAM
Advocaat Sander Janssen
...
De advocaten zijn nog druk met de schriftelijke ondervraging van anonieme bedreigde getuige Q5. Ook hun eigen ingebrachte anonieme getuigen worden vermoedelijk nog gehoord. Zij zouden kunnen verklaren dat La Serpe op onderdelen heeft gelogen. Dan is er nog de vraag wat de houding van La Serpe zelf zal zijn. Hij hief zichzelf onlangs min of meer op als kroongetuige. Hij vindt dat hij is misleid door het OM bij het aangaan van zijn deal. La Serpe wilde dat de rechtbank daar uitgebreid onderzoek naar zou doen, maar die wees dat van de hand. Als hij nu nog mee wil doen, kan hij misschien ook opheldering geven over waar zijn tekeningen precies gebleven zijn. 1
Het meest winstgevende WK ooit voor de FIFA, terwijl een gastland er nog nooit zo weinig aan over hield. Zuid-Afrika is het land met de grootste ongelijkheid ter wereld, en absolute wereldtop qua verkrachtingen en moorden. De werkloosheid is er 25 procent. Dat zou met het WK allemaal anders worden, maar de beloofde gouden bergen zijn nergens te bekennen. Dus gaan Zuid-Afrikanen zelf op zoek: ze staken en protesteren zich suf. ‘Het WK is een instrument geworden om te krijgen wat ze willen’, constateert hoogleraar Denver Hendricks van de Universiteit van Pretoria, gespecialiseerd in de impact van grote sportevenementen. Onlangs marcheerden werknemers uit de transportsector door Durban en Kaapstad in rode, gele en witte
Benoeming korpschef
Olieramp
Leefbaar Rotterdam wil inspraak in de benoeming van de nieuwe korpschef van de politieregio Rotterdam-Rijnmond. Korpschef Aad Meijboom stapte op na de strandrellen bij Hoek van Holland. Fractievoorzitter Pastors: ‘Pas onder druk van de gemeenteraad is de positie van Meijboom ter discussie komen te staan. Dan vind ik het fair dat wij ook inspraak krijgt in het aanstellen van een nieuwe korpschef.’
Oliemaatschappij BP vangt veel minder olie op uit het lekkende olieplatform in de Golf van Mexico dan het vorige week zei. Volgens BP worden op dit moment dagelijks tussen de 1.360 en drieduizend vaten per dag omhooggehaald. Afgelopen week was nog gemeld dat het naar verwachting 5.000 vaten zouden zijn. Het is niet de eerste keer dat de feiten over de olieramp minder positief zijn dan BP in eerste instantie verkondigde. Eerder bleek dat er veel meer olie uit het platform weglekte
LEEFBAAR EN BP ZIET ’T WEER TE POSITIEF WIL INSPRAAK
dan BP beweerde. Ook zei een topman van BP dat de milieuschade door de ramp meeviel, terwijl de gevolgen (op z’n minst) nog heel onduidelijk zijn. Ondertussen is BP nog behoorlijk ‘clueless’ als het gaat om het bedenken van een oplossing voor het lekkende platform. Alle methoden hebben tot nu toe gefaald. BP gaat de komende dagen een techniek tegen het lek gebruiken die Top Kill heet. Daarbij worden boorvloeistoffen in de lekkende leiding gespoten, waarna de leiding met cement wordt afgedicht.
Premiersdebat Twitterhit
Twitnick
Het premiersdebat dat zondagavond werd uitgezonden, was even een van de meest getwitterde onderwerpen ter wereld.
Alexander Pechtold, die niet meedeed aan het premiersdebat, hield gisteren met een aantal van zijn volgers op Twitter een ‘Twitnick’.
T-shirts van drie vakbonden. Treinen reden niet en ook de havens lagen plat. Een succesverhaal: arbeiders krijgen 11 procent loonsverhoging, een eenmalige bonus en de belofte dat meer uitzendkrachten een vast contract krijgen. Vakbond Satawu vindt dat niet genoeg en staakt door voor 13 procent, daardoor dreigt nu een benzinetekort.
Opkomende economie ‘We willen geen stakingen tijdens het WK. Het is veel beter als we er met onderhandelingen uitkomen’, predikt topman Neren Rau van de Kamer van Koophandel. Een belangrijk doel van het toernooi is Zuid-Afrika op de kaart zetten als opkomende economie waar het goed investeren is. Stakingen en protesten schrikken investeerders af. Het geeft vakbonden een unieke eenmalige machtspositie. Ezrom Mabyana van een grote trans-
portvakbond dreigt dat bedrijven ‘zich ervan bewust moet zijn dat er een WK aankomt’. Morgen nemen de werknemers van energiemaatschappij Eskom het actiestokje over, meer stakingen liggen in het verschiet. Omdat Eskom de elektriciteitsprijzen met 25 procent wil verhogen, dreigt ‘s lands machtigste vakbond COSATU met stakingen in tal van sectoren. Sinds begin van dit jaar zijn er ook opmerkelijk veel gewelddadige protesten in townships, omdat de regering beloftes over voedsel, onderdak, water en elektriciteit niet nakomt. Ngo Municipal IQ telde de eerste drie maanden van dit jaar 54 van zulke opstanden, in vergelijking met 109 in heel 2009. Toch verwacht Hendricks dat het WK redelijk gladjes zal verlopen. ‘Er wordt een immense politiemacht op de been gebracht. Die heeft in de townships al flink kunnen oefenen.’ 1
Eerst
4
How to Win the War in Al Anbar
STEL...
by CPT Trav
...dat de VVD alleen regeert
H
This is an American Soldier. We’ll call him Joe. Joe wants to win in Al Anbar But sometimes it seems like other people don’t share that idea. How can Joe win in Al Anbar? By fighting the surgents?
EVERYONE WINS! Except terroristst (which is OK because terrorists suck!)
Poor Joe can’t tell the terrorist from the good Iraqis. Neither can Mohammed.
Manie Amerikaanse legertop heeft er genoeg van
Powerpoint is de echte vijand Amerikaanse militairen zien powerpointpresentaties als een interne bedreiging voor het leger. Nederland heeft meer last van gebrabbel. Camil Driessen AMSTERDAM
...
Het leek op een kom noedelsoep, maar het moest de Amerikaanse militaire strategie in Afghanistan voorstellen. Toen generaal Stanley McChrystal, leider van de Amerikaanse en NAVO-troepen in Afghanistan, vorige zomer een powerpointslide kreeg voorgeschoteld reageerde hij lauwtjes. ‘Als we die slide begrijpen, hebben we de oorlog gewonnen.’ De zaal lag dubbel. Grappig, maar illustratief voor de kritiek van hooggeplaatste militairen. Ze hebben genoeg van de powerpointmanie in het leger. ‘Powerpoint maakt ons dom’, zei generaal James Mattis van de mariniers op een militaire conferentie. Met hem zijn er meer commandanten die vinden dat het leunen op powerpoint kritisch denken en gezonde discussies in de weg staat. Slides zijn of te ingewikkeld of te simpel.
HAVEN ...
TOMMY
WIERINGA
H
et is een fijne boot, licht, van aluminium, geen diepgang, heel geschikt voor de ondiepe wateren die ik bevaar. De man van wie ik de boot koop zegt dat de sluis bij Nauerna tot een uur gesloten is, ik zal moeten wachten voor ik erdoor kan om naar huis te varen. Ik
Notoir voorbeeld is dat van de hooggeplaatste luitenant-generaal David McKiernan die de grondtroepen leidde tijdens de invasie van Irak in 2003. Hij wilde graag van commandant Tommy Franks weten hoe die invasie moest plaatsvinden, maar die kwam niet verder dan het doorgeven van vage slides die door Donald Rumsfeld waren goedgekeurd.
Jean Debie, voorzitter van de Vakbond voor Defensiepersoneel vindt het echt iets voor de Amerikanen. ‘Bij hen moet alles er gelikt uitzien.’ ‘Je ziet het vooral bij congressen waar Amerikanen aan meedoen. Powerpoint is voor hen een soort religie’, zegt ook iemand die tot voor kort was verbonden aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. ‘Laatst bij een congres over counter insurgency kwamen presentaties voorbij met
40.000 lijnen, dat gaat nergens over.’ Hij ziet wel een ander manco bij presentaties van de Nederlandse krijgsmacht: ‘In de nieuwe militaire doctrine van de landmacht vervalt het verschil tussen een opbouw- en een vechtmissie, dat wordt dan in de markt gezet onder het motto ‘operaties = operaties’. De conclusie van de verkenningen over de defensietoekomst is even ‘helder’: ‘Het enige wat zeker is, is dat niets zeker is’. Sommige slides hebben echter wel succes, zoals bij de surge in Irak waardoor het er stukken rustiger is. De powerpointpresentatie van soldaat Travis Patriquin legde uit dat het belangrijk is om de locale bevolking bij de strijd te betrekken. De presentatie bestaat uit tekeningen van poppetjes die Irakezen, terroristen en de Amerikanen moeten voorstellen. ‘Dit zijn terroristen. Ze houden van chaos en macht. Die krijgen ze door goede Irakezen te intimideren en hun hoofden af te zagen.’ Volgens kolonel Hammes werkte het. Toen een invloedrijke groep officieren de presentatie zag snapte ze plotseling de boodschap: om de oorlog te winnen moeten we de bevolking aan onze kant hebben: dat begint bij de stamhoofden. 1
dood de tijd op de kofferbakmarkt in Assendelft. Onder een dichte hemel, verspreid over een parkeerplaats en een drassig weiland, ligt de wereld aan rotzooi uitgestald. Aan sommige handelaren kleeft het woord ‘genoeglijk’. Ze hebben er schik van, van de wereld die aan hun povere koopwaar voorbij trekt. Het spel, niet de knikkers. Ik verlaat de markt met een hengel, een peddel en een paraplu. In mijn nieuwe, snelle boot glip ik tussen de sluisdeuren bij Nauerna door en voor me opent zich de ruimte van het IJ. Gashendel open, het donkere water schiet onder me langs. Ribbelwater, nauwelijks golven. Een woud van rode kranen steekt de
hemel in. Lange, lege vlaktes. Ik heb ontzag voor zulke landschappen. Opgeschoten gras, struiken, een eenzame boom hier en daar. Ik passeer binnenvaartschepen en knikkebollende kajuitbootjes vol kinderen met zwemvestjes. Mijn gedachten blijven even haken aan de kleine kat die ik op de basaltblokken zag. Waar zou hij thuishoren? In het landschap van vlaktes en kranen was nergens een huis te zien. De havens, hun namen. Afrikahaven. Amerikahaven. Westhaven. Jongemannendromen. In het museum van Ellis Island hangt een foto van twee immigranten, broers uit Zierikzee. De foto is ge-
nomen tijdens hun wachttijd in het vagevuur van Ellis Island. Het kartonnetje op hun borst schrijft dat ze zijn geadministreerd onder nummer 35. De kleine en mogelijk jongere broer kijkt in de camera, de ander kijkt schuin weg naar een punt boven de horizon. Ze hebben fijn getekende gezichten en smalle lippen, in hun blik ligt een ernstig, eerbaar leven. Arbeid die misschien te zwaar is voor hun gestel, maar de kunst om te verdragen. In 1969, voor mijn herinnering begint, vaart een jong echtpaar aan boord van de Prins der Nederlanden over hetzelfde water als ik nu. Ze verlaten Nederland met opluchting en
Brigadier-generaal McMaster verbood presentaties toen hij de Irakese stad Tal Afar in 2005 innam. Hij noemt de afhankelijkheid van powerpoints van het leger een interne interne bedreiging. ‘Ze zijn gevaarlijk omdat ze de illusie van begrip en controle kunnen creëren’, zei McMaster tegen The New York Times. ‘Sommige problemen in de wereld kun je niet in bullitpoints vatten.’ Leuk punt, ‘nieuwe wapens sneller introduceren’, maar daar staat niet bij wie dat zou moeten doen. Niet dat je door powerpoint de oorlog verliest, maar binnen het Amerikaanse leger hebben ze sinds de Irakoorlog een beruchte reputatie omdat ze een centrale rol innemen bij elke briefing, presentatie of informatieoverdracht.
Soort religie
Bij de Nederlandse krijgsmacht valt het allemaal wel mee met de powerpointmanie volgens militair historicus Christ Klep. ‘Ik zie eerder een grote terughoudendheid waar het gaat om blindelings terugvallen op technieken als powerpoint. Mogelijk speelt mee dat een kleiner land minder in termen van complexe structuren en oplossingen hoeft te denken.’
‘Powerpointslides kunnen de illusie van begrip en controle creëren.’ Brigadier-generaal McMaster
et hardste bezuinigingsprogramma is van de VVD. Voor lijsttrekker Mark Rutte is dat iets om mee te pronken. Zijn partij is namelijk het beste voor gezonde overheidsfinanciën, zo zal hij nog talloze malen benadrukken tijdens de campagne. Maar is het ook het beste voor de economie? Als Rutte zijn zin krijgt, en zijn programma onverkort mag uitvoeren, dan vergroot hij de kans op een Japan-achtige recessie, die heel lang kan duren. De crisis in Japan, die in 1990 begon en leidde tot wat heet het Verloren Decennium, lijkt in veel opzichten op de kredietcrisis. Ook toen leidde het barsten van de vastgoed- en aandelenbubbel tot een volwaardige bankencrisis, met een verstikkende werking op economische groei. Een van de belangrijkste lessen die economen van Japan hebben geleerd, is dat een lage rente niet de oplossing is. Als bedrijven door hun schulden niet willen lenen, zoals nu, helpt goedkoop geld niets. Wat wel helpt is een groeiende vraag naar producten en diensten. Daarom adviseren Japanners die er verstand van hebben, dat overheden na een bankencrisis pas moeten gaan bezuinigen als bedrijven weer gaan lenen en investeren, in plaats van het terugbrengen van hun schulden – de normale reactie op een hevige recessie. Het is tot dat moment beter om door te gaan met het stimuleren van de economie, zeggen de geleerden. De VVD vindt echter dat het overheidstekort zo snel mogelijk moet worden weggewerkt. Als het aan die partij ligt, verbetert de begroting de komende vier jaar al met 20 miljard. Investeren doet de partij alleen in onderwijs, wat pas veel later wat oplevert. Als die eurocrisis ook nog eens het voorzichtige herstel nekt, dan is het helemaal de vraag of snoeiharde bezuinigingen verstandig zijn. Rutte, onderbreek de campagne en ga eens kijken in Tokio. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
een vage ongerustheid. Aan de overkant van Atlantische Oceaan, op een rots van diabaas in zee, zullen ze een nieuw huis vinden, nieuwe vrienden ontmoeten en nieuwe verlangens koesteren. Ik kan ze niet zien vanaf hier, mijn ouders, maar stel me voor wat het betekent als mijn vader zegt dat hij daar, aan boord van de Prins der Nederlanden, op een vroege morgen door een patrijspoort keek en zijn nieuwe leven zag; de kade van Oranjestad, geblakerd in de zon. 1
Tommy Wieringa is auteur van onder meer Joe Speedboot en Caesarion.
Gokken voor het leger
Elektrisch record
Blij met democratie
Rusland wil met een loterij de enorme kosten voor de hervorming van het leger betalen. De loterij moet in vijf jaar tijd 777 miljoen euro opleveren.
Een Japanse elektrische auto heeft de recordafstand van 1.003 kilometer afgelegd zonder opnieuw te worden opgeladen. Het voertuig deed 27 uur over de rit.
Drie baby’s die tijdens verkiezingen in Ethiopië zijn geboren, hebben de namen Mengist (Regering), Mercha (Verkiezing) en Merach (Kiezer) gekregen.
In Business
5
Erotiek Een schemerlamp, of toch liever een dildo?
Pornobedrijf in de overgang Het Duitse erotiekbedrijf Beate Uhse wordt langzaam omgeturnd in een ware Winkel van Sinkel. Edward Deiters ALMERE
...
Het beursgenoteerde Duitse erotiekbedrijf Beate Uhse is qua omzet groter dan het Amerikaanse Playboy-imperium. Het wordt geleid door de 32-jarige Nederlander Serge van der Hooft. Aan hem de zware taak om de teruglopende omzetten te keren. Jullie omzet daalde het afgelopen kwartaal opnieuw: nu van 59 naar 55 miljoen euro. Komt het nog goed? ‘Jawel, we zitten midden in een overgangsfase. De dvd-verkopen waren vroeger de kurk van dit bedrijf. Die zijn door alle gratis porno op internet op sterven na dood. Ook hebben we het afgelopen kwartaal nog eens tien slechtlopende sekshops gesloten of verkocht. Dat heeft omzet gekost.’ Klinkt allemaal niet best... ‘Het postorderbedrijf loopt gelukkig zoals het hoort. In de lingerie groeien we sterk en de toys raken meer en meer geaccepteerd. Het gaat er nu om nieuwe klanten te winnen. En daarvoor zijn we aan het overschakelen op een compleet andere aanpak. Ik geloof sterk in het Bol.com model.’ Eerst boeken, dan de rest? ‘Zoiets ja, wij kennen onze klanten heel goed en versturen door heel Europa jaarlijks 23 miljoen catalogi. We hebben ruim vijf miljoen vaste klanten. Als die eenmaal bij ons binnen zijn, kunnen we ze ook andere dingen verkopen. Qua kosten is dit heel aantrekkelijk. Door de postorderbedrijven hebben we natuurlijk al een goede logistieke infrastructuur.’
Neus-, oor- en baardtrimmers, badhanddoeken, horloges? Verkoopt dat echt? ‘Het is eigenlijk gek. Ik ga ook niet naar de bakker als ik zin heb in vlees, maar toch werkt het.’ Echt? ‘Nou ja, niet altijd, (klikt). Dit theeservies met erotische voorstelling was een regelrechte flop. Maar andere zaken verkopen juist heel goed. Ik was er in het begin zelf een beetje sceptisch over, maar die verloren dvd-omzetten komen via de nieuwe productgroepen weer langzaam terug. De mensen kennen ons, weten dat het hier vertrouwd is. We zijn, zeker in Duitsland, een heel sterk merk: beursgenoteerd, snelle websites met de modernste betaalmethoden en een goede service. Daarnaast zijn we op het gebied van online-content enorm aan het uitbreiden.’
PODIUM FRITS HUFFNAGEL
PARTNERS VAN DE PERS PRATEN U BIJ OVER ONTWIKKELINGEN OP HUN VAKGEBIED.
...
Nieuw: The Hague Pride
O
ver twee weken begint alweer de vierde editie van The Hague Festivals. De drie leukste weken van het jaar in Den Haag! Dit jaar van 10 tot en met 27
In Nederland wél een plus van 1,5 miljoen euro. Hoe komt dat? ‘Omdat we hier het verst zijn met ons nieuwe concept. Onze seksshops, zoals de Christine le Duc-keten, zijn volledig gemoderniseerd, laagdrempeliger geworden. Als men vroeger onze catalogus ontving was de vrouw geshockeerd door het hardere werk en vond de man de lingerie saai. We hebben nu alles verdeeld in hard en soft. Dat werkt. We krijgen steeds meer vrouwelijke klanten. Nu moet de marketing-turbo erop.’ 1
Serge van der Hooft: ‘Het is een beetje trial-and-error.’ FRANK GROELIKEN
LAAGSTE PRIJS! DE LAAGSTE PRIJS VAN NEDERLAND: GRATIS APPLE IPHONE 3GS & GRATIS HTC DESIRE!
16GB OOK IN WIT!
GRATIS! APPLE IPHONE 3GS NU VAN 25.00 VOOR
€19.95
Van der Hooft klikt op zijn laptop de onlinewinkel open. Naast een wilde variëteit aan seksspeeltjes flitst een half warenhuis voorbij: van een schemerlamp en een fruitpers tot luchtjes van Hugo Boss en damestassen. Aparte combinatie... ‘Het is een beetje trial-and-error. We bieden nu echt van alles aan. Van woonartikelen tot gadgets en verzorgingsproducten. Kijk, hier, televisies en gadgets als mp3-spelers, spy-cams en dat soort dingen.’
Is het daar niet al een beetje vol? ‘Wij hebben een rechtenbibliotheek van 8.000 films. Daar komen er jaarlijks vijf- tot zeshonderd bij, zowel aan eigen producties als licenties die we inkopen. Nu on-demand televisie en streaming internet steeds meer groeit zie ik daar voor ons een grote rol weggelegd.’
P/MND*
GRATIS! HTC DESIRE NU VAN 25.00 VOOR
€19.95
P/MND*
+ snel internet (1e 12 mnd €7.95)
+ onbeperkt internet (1e 12 mnd €2.95)
Incl. 190 belmin./sms per maand
Incl. 190 belmin./sms per maand
Beltegoed onbeperkt houdbaar!
Beltegoed onbeperkt houdbaar
BESTEL NU RAZENDSNEL OP GSMSALE.NL 24-UURS LEVERING! VOOR 15.00 UUR BESTELD, DE VOLGENDE DAG GRATIS PER KOERIER IN HUIS! juni, met cultuur, muziek en entertainment voor jong en oud. Zaterdag 12 juni is een goed voorbeeld van de diversiteit die The Hague Festivals biedt. Scheveningen staat dan traditiegetrouw in het teken van Vlaggetjesdag, en dat betekent onder meer pierewaaien, boten kijken, haring happen. Op diezelfde dag is er in het World Forum ‘The Hague Jazz’ en in het centrum van Den Haag voor het eerst The Hague Pride. Vorig jaar maakte Roze Zaterdag deel uit van The Hague Festivals. Het werd de beste Roze Zaterdag ooit, waarvan veel homo’s, hetero’s, bi’s, mannen en vrouwen, jongeren en ouderen genoten. Dat vroeg om een
vervolg, een jaarlijks evenement met een roze hart, tijdens The Hague Festivals. En dat is dan The Hague Pride geworden, net als Roze Zaterdag vorig jaar midden in Den Haag, op het Lange Voorhout. Björn Again, de band met de beste ABBA-imitators ter wereld, sloot vorig jaar Roze Zaterdag af. Om in dezelfde sfeer te blijven, opent The Hague Pride dit jaar, dankzij samenwerking met Stage Entertainment, met een optreden van de cast van de musical Mamma Mia! Terwijl op Scheveningen de trossen los kunnen, gaan op het Lange Voorhout alle remmen los. Speciaal voor The Hague Pride wordt de stoere
New Yorkse meidenband Betty (bekend van de populaire lesboserie The L Word) ingevlogen. Homomoeder Willeke Alberti is net als vorig jaar present, met succesnummers uit haar onuitputtelijke repertoire. Dan is er de onweerstaanbare glittershow van Groove the princess, met alle bekende funk- en discoclassics. En dan heb ik het nog niet eens over de hoofdact, Jimmy Somerville, bekend als leadzanger van Bronski Beat en The Communards en heel veel hits. The Hague Pride wordt een feest met een serieuze ondertoon, want de emancipatie van homo’s is nog lang niet voltooid. Den Haag, de internationale stad van vrede en recht, is de
logische plek om aan dit thema aandacht te schenken en om te vieren dat we trots mogen zijn. Dus graag allemaal tot ziens in Den Haag op zaterdag 12 juni! 1
Frits Huffnagel is wethouder citymarketing van Den Haag.
Aan het werk
Het goede voorbeeld
Groeimarkt Afrika
Voor het eerst sinds de zomer van 2008 nam het aantal werklozen af. De daling met 9.000 werklozen kwam ‘sneller dan verwacht’, aldus minister Donner.
De Duitse regering wil het begrotingstekort jaarlijks met 10 miljard euro terugbrengen. De belangrijkste economie van Europa wil een voorbeeld stellen.
Afrika ontworstelt zich aan de wereldwijde economische recessie. De economie groeit dit jaar 4,5 procent en volgend jaar ligt de groei iets boven de 5 procent.
Perspectief
6
Innovatie Crème de la crème van Nederland
Je moet er maar op komen Maar liefst 375 slimste kindjes van de klas menen het meest innovatieve product van 2010 te hebben ontwikkeld. Vandaag wordt in Eindhoven de MKB Innovatie Top-100 bekendgemaakt. De Pers stelde uit de deelnemers alvast een eigen topvijf samen. Edward Deiters Emiel van Dongen
...
HR-ketel verwerkt in het asfalt ‘K
en je die zindering boven de weg in een hete zomer? Asfalt heeft door zijn zwarte kleur een groot warmte-absorberend vermogen’, zegt Marcel Roozendaal. ‘Wij vangen met een buizensysteem in het asfalt de thermische energie op. Die wordt opgeslagen en kan in de winter worden gebruikt om gebouwen, woningen en wegen te verwarmen en ‘s zomers om ze te koelen.’ Rozendaal is projectmanager Road Energy Systems bij het Noord-Hollandse familiebedrijf Ooms Avenhorn. Deze wegenbouwers weten alles van asfalt: in de jaren vijftig werkten ze al aan het realiseren van de startbanen voor Schiphol, die ze nog steeds onderhouden. En sinds de jaren ‘60 legt Ooms snelwegen aan. ‘Vanuit die expertise zijn we gaan kijken wat er nog meer kan met asfalt’, zegt Roozendaal. Hij rekent voor dat er met de Road Energy Systems zo’n 2 kilometer weg nodig is om een nieuwbouwwijk van 500 woningen geheel te verwarmen of te koelen. Na acht tot twaalf jaar is de investering terugverdiend. Een mooie bijkomstigheid is dat het asfalt ‘s winters boven het vriespunt kan worden gehouden. Strooizout is dus overbodig. Tot op heden deed het bedrijf een vijftiental projecten. Dat gaat van het drukbereden Vondelingenviaduct bij Hoogvliet, waar met de gewon-
Bedrijf: Ooms Avenhorn Product: Road Energy Systems Wat: Energiewinning uit asfalt Wie: Marcel Roozendaal
nen warmte een brandweerkazerne en een paar kantoren worden verwarmd, tot de woonstraat bij woonzorgcentrum Vijverstate in Koggenland, die het gebouw nu grotendeels van energie voorziet.
Haken en ogen ‘Waarom dit nog niet door het hele land wordt toegepast? Tja, het is natuurlijk anders dan het ophangen van wat standaard HR-keteltjes’, zegt Roozendaal. Haken en ogen zijn er namelijk ook: de extra kosten voor aanleg bedragen circa 80 euro per vierkante meter. Roozendaal wijst er op dat een deel van die extra kosten wordt terugverdiend door lagere onderhoudskosten en levensduurverlenging van het asfalt. En natuurlijk door een lagere rekening om te stoken of te koelen. Ook lastig is dat het bedrijf er heel vroeg bij moet zijn, liefst wanneer een woonwijk of kantorenpark nog in ontwerpstadium is. Een complicerende factor is dat de zaken deels met de overheid worden gedaan en de opgeslagen energie natuurlijk naar particulieren en bedrijven gaat. ‘Het zijn processen waar zo drie, vier jaar overheen gaan.’ Over omzetten wil Roozendaal niets kwijt, maar hij wil jaarlijks 4 à 5 projecten realiseren. ‘Dit is een idee waar mensen langzaam warm voor moeten lopen.’ 1
Een heg die staat in een handomdraai
Bedrijf: QuickHedge BV Product: QuickHedge Wat: Kant en klare heggen Wie: Peter Bongers
T
ILLUSTRATIES: MERIJN BEELDVERTELLER
oen een hagelbui in 2004 zijn levenswerk vernietigde, besloot de Brabantse laanbomenkweker Peter Bongers de zaken heel anders aan te pakken. ‘Het voelde bijna alsof er iemand was gestorven. De helft van mijn kwekerij was vernietigd en ik had ineens geen werk meer voor mijn mensen.’ Eerder was het Bongers al opgevallen dat er steeds meer vraag naar kant-en-klare hagen kwam. Toen hij wat beter naar die markt ging kijken, constateerde hij dat de vraag naar hagen in de wereld van de tuinen ongeveer 10 procent van het totaal uitmaakt. Die werden het dus. ‘Het ruwe concept van de QuickHedge stond binnen een halve dag op papier’, zegt Bongers. ‘We besloten als eerste Nederlandse boomkweker om met GPS te gaan werken. Onze trekker is voorzien van een schotel, die vijf à zes satelieten ontvangt. Zo kunnen we de heggen op een centimeter nauwkeurig plaatsen. De planten kunnen zo
op ideale afstand van elkaar geplaatst worden en ieder jaar perfect worden ondersneden. Daardoor verwelkt het blad niet en krijg je een hele compacte wortelkluit. Zo kunnen we zelfs al vanaf september nog mooie groene en volle hagen leveren.’ En zo werkt het bedrijf in tegenstelling tot vroeger bijna niet meer seizoensgebonden. ‘Van eind sep-
‘Nu kunnen hoveniers het hele jaar rond tuinen opleveren.’ Peter Bongers, QuickHedge
tember tot juni kunnen we kant en klare hagen groenblijvend of bladverliezend, bloem of vruchtdragend vanuit de volle grond leveren. Bomen of heesters in potten waren al jaren te krijgen’, zegt Bongers, ‘maar hagen
niet. Nu kunnen hoveniers het hele jaar rond tuinen opleveren. We leveren met een druppelbevloeiingssysteem, dus kunnen ze in principe niet doodgaan. Vroeger viel soms de helft van de jong aangeplante beuken uit.’ Bongers legt uit dat met het vroegere systeem gewoon per meter vier kluitjes werden geplant. ‘Die waren visueel niet half zo dicht als ons product. Dan moest je nog altijd zeker drie jaar wachten voor alle gaten waren dichtgegroeid. Bij ons heb je meteen een volle haag en dus privacy.’ Dit jaar is QuickHedge voor het eerst volop aan het leveren. ‘Het is een nieuw product en iedereen moet er aan wennen, maar het loopt goed’, zegt Bongers. ‘Het volle grond-seizoen zou normaal ten einde zijn. Maar wij leveren nog gewoon door. Over zijn omzet wil hij niets kwijt. ‘Nou ja, een beetje dan... ik verwacht snel te groeien van tien naar twintig kilometer haag per jaar.’ 1
Slimste km²
Nummer 1
Innovatiejager
De MKB Innovatie Top-100 wordt vanmiddag bekendgemaakt op ‘de slimste km² van Nederland’, de High Tech Campus Eindhoven.
Demissionair minister Jan Kees de Jager van Financiën, die zelf een achtergrond als internetondernemer heeft, zal de nummer één lauweren.
Innovatie is De Jager niet vreemd. Hij was een actief lid van het Innovatieplatform en stond (mede) aan de wieg van de innovatievouchers.
Perspectief
Nooit meer een Marilyn Monroe’tje
Bedrijf: Mobas Projects (handelsnaam: Nomondro) Product: NOMONRO Dress Clip Wat: Een jurk/- rokclip Wie: Elma Bassa
D
oor Elma Bassa zal rokjesdag nooit meer dezelfde zijn. Ze bedacht en verkoopt de NOMONRO Dress Clip, een clip waardoor rokken of jurken niet meer opwaaien tijdens het fietsen. In feite is het een soort wasknijper. Of een tafelkleedhangertje. ‘Praktisch, maar daarmee wil je als vrouw niet gezien worden’, stelt Bassa. De NOMONRO is een soort broche of speld die een vrouw in het midden van haar rok of jurk kan klemmen, waardoor die niet meer opwaait. En die modieus is vormgegeven. Het innovatieve van de clip is volgens de bedenkster dat er niets soortgelijks op de markt is en dat het is gemaakt van natuurlijk gelooid leer, dus zonder zware metalen. Bovendien kun je de clip ook gebruiken om de snoertjes van je iPod bijeen te houden of gewoon als modeaccessoire. Het eureka-moment van Bassa was chaotisch. Haar fietsremmen de-
den het niet, een laptoptas bemoeilijkte het fietsen en ondertussen waaide haar rok op – waardoor er ook nog eens een bouwvakker naar haar begon te roepen. Bassa: ‘Die bouwvakker was eigenlijk het minst erge. Maar ik bedacht me dat zo’n clip toch wel handig zou zijn. Je doet automatisch altijd je hand op je rok als die opwaait en bent daar bewust of onbewust de hele tijd mee bezig.’
Flirten De naam NOMONRO knipoogt naar de fameuze scène waarin Marilyn Monroes jurk omhoog wappert; ‘No Monroe’ met deze clip. De onderneemster houdt wel van dit soort woordspelingen: ‘De ondertitel van de clip is ‘For your flirty skirt and other clip moments’. Bassa: ‘Flirty skirt slaat op de wapperende rok, maar ook op het flirten door bouwvakkers.’ In het voorjaar van 2009 startte de verkoop van de jurkclip. Een betere
De robot doet gewoon al het shitwerk S
hit happens, helemaal als je een boer bent. Het familiebedrijf JOZ (‘Dé specialist in stalreiniging’) weet daar wel raad mee. ‘Mijn vader dacht: je hebt melkrobots, je hebt voerrobots, waarom zou je mest niet door een robot laten opruimen?’ vertelt algemeen directeur Rick Elling. ‘Mijn vader bedoelde het eigenlijk gekscherend’, herinnert Elling zich. ‘Eind vorige eeuw verklaarde iedereen hem voor gek: dat zou niet gaan met levend vee. Zes jaar geleden kwam de mestrobot uit. En kijk waar we nu staan: de concurrenten zijn ons allemaal gevolgd.’ De JOZ-Tech is een hightech minibulldozer van roestvrij staal, die volautomatisch door een koeienstal rijdt om de stront tussen de betonnen roosters in de vloer door te schuiven. Met wat extra ballast (zodat de bandjes met grof profiel meer grip op de stalvloer krijgen), is het gewicht totaal 435 kilo. Voor het bedrag van 15.200 euro heb je er zelf een in de huiskamer.
7
Voor een boer is het een goede investering. De robot is goedkoop en makkelijk in het onderhoud, en kan op moeilijke plekjes komen. Bovendien hebben de koeien er geen last van en kunnen hun hoeven niet beschadigen – wat bij oudere systemen vaak wel het geval is.
Sensoren De eerste keer moet de boer de robot even het parcours ‘inleren’ met een afstandsbediening. De robot, slim als-ie is, kan het de volgende keren helemaal zelf. Zo’n twaalf keer per dag rijdt hij zijn rondje, zelfs als de boer in geen velden of wegen is te bekennen. Maar wat als er nu opeens een koe in de weg ligt? ‘Daarvoor is er een koebeveiliging ingebouwd. De robot zal dankzij sensoren merken dat er een koe ligt en op zoek gaan naar een alternatieve route.’ Zo’n langszoevend apparaat werkt niet op de zenuwen van een koe, legt
start kon ze zich niet voorstellen. ‘Mijn product werd opgepikt door media als Elle, Flair, Metro en De Telegraaf. Vooral nadat Kampioen erover schreef, werd de clip echt een succes.’ Dit jaar is ze al toe aan een tweede collectie. Deels heeft ze die zelf ontworpen, deels een ontwerpster. In het tweede jaar dat Bassa bezig is, hoopt ze haar omzet te verdubbelen en meer dan een ton om te zetten. Dat moet geschieden via eigen en andermans webshop en door de verkoop bij verschillende fietsspeciaalzaken en modewinkels. Daarnaast loopt ze beurzen af, zoals vorige week de Libelle Zomerweek in Almere. Ook uit onverwachte hoek komen bijdragen aan haar succes. Bassa: ‘Ik heb nu een deal met Het Reformatorisch Dagblad. Zij leveren de NOMONRO via de webshop. Alleen in donkere kleuren. Het is perfect voor hun vrouwelijke lezers: stuk voor stuk dragen ze een rok én fietsen ze.’ 1
Bedrijf: JOZ Product: JOZTech mestrobot Wat: Mestrobot Wie: Rick Elling
Elling uit. ‘Binnen de kortste keren zit de robot onder de mest en zien ze ‘m amper meer. Na een dag of twee, drie zijn de koeien eraan gewend. En hij rijdt heel langzaam, maar vier meter per minuut.’ De aftrap in 2005 ging wat moeilijk, maar sinds een jaar of drie rollen er jaarlijks zo’n drie- tot vijfhonderd JOZ-Techs van de lopende band. Elling: ‘We leveren vooral binnen WestEuropa. Maar ook aan landen als Canada en China.’ Ondertussen blijft JOZ de robot verder ontwikkelen. ‘Klanten komen steeds met meer wensen’, zegt Elling. ‘Een watersproeier voor de droge plekken op de vloer. Een versie met een borstel, een hefbare schuif of een voor dichte vloeren.’ 1
I-Sniff heeft een neusje voor onraad
Bedrijf: Steray Product: I-Sniff Wat: Detectietechologie Wie: Sergey Mitko
E
en rookmelder die meldt dat er brand komt, nog voor die begonnen is, drugssmokkelaars en bomterroristen die moeiteloos uit de rij geplukt worden, puur door ze elektronisch te besnuffelen. Het lijkt science fiction, maar in Enschede is de Russische ingenieur Sergey Mitko er druk mee bezig. Hij noemt zijn I-Sniff technologie eenvoudig. ‘Wij volgen de beweging van geladen ionen in de lucht. Hoe zwaarder het ion, hoe langzamer het beweegt. Door het moment waarop de wolk van ionen aankomt op elektrodes vast te leggen, kunnen we bepalen wat voor soort ionen het zijn en dus bepaalde stoffen identificeren’. Jaja; voor Mitko is het peanuts. Mitko – van huis uit natuurkundige – is met zijn onderzoek al sinds eind jaren negentig bezig. Hij onderzocht verschillende technieken. ‘Na 9/11 wist ik dat ik op het juiste spoor zat. Ion Mobility Spectrometry is nu
ons paradepaardje.’ Lachend: ‘Of moet ik zeggen hondje?’ In het bedrijf is – deels in de vorm van subsidies – zo’n 600.000 euro geïnvesteerd en Mitko is nu bezig met de productontwikkeling voor zijn snuffeltechniek. Denk aan de opsporing van explosieven en drugs, maar ook aan hypergevoelige brandmelders.
Bomterrorist ‘Stel je een datacenter voor met hele zalen vol pc’s en servers waarin één voeding langzaam te heet wordt. Ons systeem detecteert dat de pvc-moleculen in die voeding te warm worden. En zo kan de brandweer er al bij komen nog voor er daadwerkelijk brand is.’ Volgens Mitko had zijn elektronische snuffelaar op Schiphol de Nigeriaanse bomterrorist zonder problemen gedetecteerd. ‘Hij had een grote hoeveelheid van een nogal makkelijk
te identificeren explosief bij zich.’ Hij geeft toe dat dit overigens nog niet voor alle explosieven geldt. ‘Maar daar wordt aan gewerkt’. Het is niet zijn bedoeling om een ‘soort Zwitsers zakmes’ te ontwikkelen dat voor alle situaties werkt ‘We bekijken het per opdrachtgever’, zegt Mitko. ‘Er kwam bijvoorbeeld al een politiekorps naar ons toe voor een wietplantage-detector. Als ze aan de buitenkant van een gebouw kunnen ruiken of er binnen iets loos is, zou ze dat een hoop gedoe en papierwerk schelen’. Volgend jaar moeten de eerste producten op de markt komen. Geld verdienen wil Mitko met een licentiesysteem of eventuele joint ventures. Daarvoor is hij in gesprek met diverse grote partners. Zelfs de Israëli’s klopten naar eigen zeggen al bij hem aan. ‘Omzet? Dat is moeilijk in te schatten, maar een paar ton in het begin zou mooi zijn. We’re not greedy’. 1
Raad der wijzen
Willy Wortel en de poen
Kijk mee
De jury – Charlie Aptroot (VVD), Bart Stomphorst (medeoprichter Sandd), Joris Craandijk (bedenker Beertender) en Arjan Kors (hoofdredacteur Bizz)...
...is blij verrast over de inzenders: meer wat grotere bedrijven domineren dit jaar de Top 100. Fijn, want een uitvinder is nog geen (succesvolle) ondernemer.
Voor eenieder die zich rond 16.00 uur verveelt: op mkbinnovatietop100.nl is de uitreiking live te volgen. Mag niet ontbreken, bij zo’n innovatieve prijs!
Weten
8
Biologie Op weg naar kunstmatig leven
Dr. Frankenstein flikt ’t weer Amerikaanse biochemici hebben een bacterie voorzien van compleet ander DNA. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
eiwitten. Echt uniek was het DNA niet: het ging om een kopie van het DNA van een andere bacterie, maar de tweede stap, het zelf ontwerpen, bouwen en implanteren (in een bacterie) van zelf bedacht en gemaakt DNA, is nog maar klein.
‘We verwachten dat dit werk filosofische vragen zal oproepen.’ Craig Venter
Craig Venter did it again. De man die ooit wereldfaam verwierf door als particulier onderzoeker in de race te stappen voor de ontrafeling van het menselijk genoom, het Human Henome Project, maakte afgelopen week bekend dat hij erin is geslaagd om een bacterie te maken met daarin uitsluitend ‘vreemd’ DNA. En de bacterie ‘werkt’. Ze maakt de door Venter gewenste (in het DNA gecodeerde)
Trucje Venter had voor deze ‘DNA-transplantatie’ wel een trucje nodig. Het genoom dat hij wilde kopiëren bestaat uit ruim een miljoen paren aminozuren (de bouwstenen van DNA). De huidige technieken kunnen strings fabriceren van zo’n duizend paren. Dus moest dat DNA worden opgeknipt, daarna werden de stukken kunstmatig gekopieerd en ver-
volgens ingebracht in een gistcel, waarin het aldaar aanwezige DNA-reparatiegereedschap (waarover iedere cel beschikt) de losse delen weer keurig aan elkaar koppelde. Het ligt voor de hand dat als de techniek zich verder ontwikkelt, de gist-tussenstap overbodig zal worden. De eerstvolgende stap zal zijn om die kopie van ‘vreemd’ DNA te voor-
zien van kunstmatige genen die eiwitten produceren die de onderzoekers graag willen zien. En daarna bacteriën ontwerpen die een hele reeks van nuttige stoffen afleveren, zoals medicijnen of brandstoffen. Deze doorbraak is dus een eerste maar belangrijke stap op weg naar Venters uiteindelijke doel: kunstmatig leven. Niet iedereen is blij met deze ontwikkeling, die uiteraard ook ingezet kan worden voor allerlei minder mensvriendelijke doelen. Venter gaat de discussie hierover niet uit de weg. ‘We verwachten dat dit werk filosofische vragen zal oproepen die grote maatschappelijke en ethische gevolgen hebben. We willen deze discussie stimuleren.’ 1
Psychologie
Burnout bestaat wel degelijk
Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
GESIGNALEERD Wereldschokkende geschiedenissen AMSTERDAM
...
Ramsjboeken gesignaleerd bij Steven Sterk, Servetstraat, Utrecht. Tel 030 – 2460580
‘Bolbliksem zit tussen de oren’ Lichtgevende bollen, van groot tot klein, die na een blikseminslag door de lucht zouden zweven – en zelfs door muren en ramen zouden gaan. Redactie weten AMSTERDAM
...
Bolbliksems: tientallen mensen over de hele aarde zeggen dat ze een bolbliksem hebben gezien. Er zijn zelfs uitvinders die menen dat deze ‘opgesloten bliksem’ een unieke energiebron zou kunnen zijn. Het grote probleem is dat natuurkundigen een dergelijke ‘bolvormige bliksem’ op theoretische gronden voor onmogelijk houden. Het hete plasma dat rondom een blikseminslag ontstaat, kan onmogelijk meerdere seconden blijven bestaan – het knalt onmiddellijk uit elkaar. En ze zijn er ook nooit in geslaagd om bolbliksems kunstmatig te maken. Bestaan ze wel? Wat zien die getuigen precies? Volgens natuurkundigen van de Universiteit van Innsbruck zijn bolbliksems hallucinaties: hersenschimmen veroorzaakt door het krachtige
Hersenschimmen veroorzaakt door het magnetische veld van een bliksem.
De hersenactiviteit bij burnoutlijders is zowel in rust als bij actie minder dan bij mensen zonder klachten, blijkt uit onderzoek.
Niets meer kunnen, constant moe zijn, overal voor terugdeinzen. Wie daarover klaagt bij de baas, kan in ons land het stempeltje ‘burnout’ opgedrukt krijgen en mag een tijd thuis gaan zitten en in therapie gaan. Maar in veel landen is burnout geen erkende psychiatrische diagnose. Daar vindt men dat het te veel lijkt op luieren of, als er echt iets mis is, op een lichte depressie. De diagnose burnout komt dan ook niet voor in de internationale bijbel der psychiatrie, de Diagnostical and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM). Ten onrechte, beweren Nijmeegse onderzoekers. Burnout bestaat. Een team onder leiding van Gilles van Luijtelaar heeft de hersenactiviteit van dertien mensen met een burnout vergeleken met die van mensen zon-
Natuurkunde
Niets meer kunnen, constant moe zijn, een burnout bestaat. COLOURBOX
der klachten. De selectie was streng: de burnoutlijders moesten echt werkgerelateerde klachten hebben en mensen die mogelijk depressief waren werden geweerd. Een eerste vergelijking betrof hersenactiviteit in rust. Daarbij bleek dat
de alfagolven bij burnoutlijders een lagere frequentie hebben. Volgens de onderzoekers duidt dit op een geringere bereidheid of mogelijkheid om zich mentaal in te spannen. Ook het bètaritme van het actieve brein was lager. Dat zou duiden op een minder
actieve cortex (de buitenste laag van het brein). Genoeg redenen om burnout een psychiatrische aandoening te noemen. De Nijmeegse methode biedt mogelijkheden om voortaan ‘echte’ gevallen te herkennen en het effect van therapieën te beoordelen. 1
Vechten aan het thuisfront
Massabewegingen
Tanks in de straten van Praag
De grote oorlogen van de afgelopen eeuw waren ‘totaal’: vechten was niet genoeg; de complete economie moest op oorlog zijn ingericht. Wat dat betekent, welke gevolgen dat heeft voor burgers maar ook voor multinationals, staat centraal in deze (ook fraai geïllustreerde) essaybundel. Madelon de Keizer (red.), Thuisfront. Oorlog en economie in de twintigste eeuw, 6,90 euro.
De loop van de wereldgeschiedenis kan in een enkele dag radicaal veranderen. Dergelijke cruciale historische momenten stonden centraal in de BBCserie Days that Shook the World. Tekst en beeld zijn bijeengebracht in dit fraai geïllustreerde boek. Hugo Davenport, Schokkend Wereldnieuws, 6,90 euro.
Op 21 augustus 1968 onderdrukt het Russische leger met grof geweld de prille ‘Praagse lente’ in Tsjecho-Slowakije. De (toen nog) volkomen onbekende fotograaf Josef Koudelka legde deze bloedige veldslag vast, in tientallen foto’s die over de hele wereld werden afgedrukt. Hier in dit indrukwekkende fotoboek voor het eerst bijeengebracht. Josef Koudelka, Invasie 68. 12,50 euro.
magnetische veld van een gewone bliksem. Josef Peer en Alexander Kendl maten het magnetisch veld veroorzaakt door verschillende typen blikseminslagen tijdens onweersbuien. Volgens hen vertoont het veld veroorzaakt door betrekkelijk zeldzame, langdurige (een paar seconden), repeterende inslagen grote overeenkomsten met de magnetische velden die gebruikt worden voor de stimulering ‘op afstand’ van bepaalde hersendelen, de ‘transcraniale magnetische stimulatie’ (TMS). In de psychiatrie wordt geëxperimenteerd met deze techniek. Vast staat dat patiënten hierbij allerlei visuele hallucinaties ervaren, waaronder vaak zogenoemde fosfenen: lichtgevende, kleurige ballen die door de lucht schieten. Volgens Peer en Kendl zou ditzelfde effect kunnen optreden tijdens zware onweersbuien, waardoor getuigen na een zware blikseminslag plotseling ‘bolbliksems’ gaan zien. 1
Alzheimer
DEMENT DOOR BIERBUIK Mensen (ook vrouwen) met veel vet op de middel lopen op latere leeftijd grotere kans op de Ziekte van Alzheimer. Dat beweren onderzoekers van de Universiteit van Boston. Ze onderzochten zevenhonderd oudere volwassenen en ontdekten dat een bierbuik vaak samengaat met een betrekkelijk klein hersenvolume – wat niet wil zeggen dat bierbuikbezitters dommer zijn, maar ze hebben wel meer kans op Alzheimer.
Lekker zitten
Alleen uit eten
Paniekstoornis
De Eindhovense promovendus Willem-Jan Evers heeft ontdekt dat actieve stoelvering (nu alleen in zeer luxe wagens) beter is voor de rug van truckers.
Wageningse onderzoekers hebben ontdekt dat brutale, dappere brandganzen bij het zoeken naar voedsel niet letten op signalen van soortgenoten.
De Groningse psycholoog Leander van der Meij heeft ontdekt dat mannen vlakbij een mooie vrouw het stresshormoon cortison uit hun oren spuiten.
APK 19.Alleen deze maand
Incl. afmelden en btw. Excl. roetmeting dieselauto’s.
Adressen en openingstijden : www.kwik-fit.nl of bel: 0900-8698 ( ) MHWK04.943
0,10 p/m
GA TOCH GEWOON NAAR KWIK-FIT!
GITP Executive Search zoekt en selecteert kandidaten voor topfuncties voor alle type ondernemingen en (not-for-profit)organisaties. De functies hebben een zwaar management- of bestuursprofiel, de juiste invulling is dus cruciaal voor het succes van de onderneming. Het niveau van de functies is, uitgedrukt in het bruto vast jaarinkomen, € 100.000 en hoger.
lų ´¼Å ʾ¾Ã ƼƨƻƷƬ ƨƪƻƷƢƷƽƵƷƦ
Research adviseur executive search (24 uur)
ŪƷ ƂƷǣƷƬƷ ƂƁƦƷƦ ǩƨƨƬ ƼƨƻƷƬ ƨƪƻƷƢƷƽƵƷƦ ǫƨƬƵƷƦ
De research adviseur ondersteunt de adviseur executive search bij het opzetten van het
ƁƁƦƻƷƂƨƵƷƦ ǩƽƁ ǫƷƬǩƽƦƻě Ĩ ƭƷƢƷƃǣƽƷƂǦƬƷƁǦƭĜ
researchtraject, de vertaling hiervan in concrete stappen en acties en het begeleiden van het gehele proces, zodanig dat aan de opdrachtgever benoembare kandidaten kunnen worden gepresenteerd en de vacature kan worden ingevuld. Je neemt deel aan interviews bij de opdrachtgever, voert de projectorganisatie en -administratie, ontwikkelt zoekstrategieën, onderhoudt en bouwt het documentatiesysteem en de databasebestanden over organisaties
Ū ǣ ƽƭ ǫƁƁƬ ǫƽƞ ƽƦ ƻƷƢƨǩƷƦĜ lþº ¯¦¤Ç x¾¾Ã¤¼´Ë¼· ¦¦¼ Ѿ ¡¾ºÀ·¦¦Ç º¾©¦·¯±´ ¾Ê¦Ãѯ¡¬Ç ʼ Ê¡ÇÈ押©¦¾¤¦¼
en kandidaten uit en verricht direct-searchactiviteiten. Dit laatste behelst het benaderen van potentiële kandidaten en het voeren van algemene oriënterende gesprekken met kandidaten. Communicatie met opdrachtgevers en kandidaten vormt dus een belangrijk onderdeel van de functie. Daarnaast lever je een bijdrage aan de acquisitie en de ontwikkeling van de activiteiten met betrekking tot de formule GITP Executive Partners.
Kijk voor meer informatie op de www.gitp.nl
¤¾¾Ã ͦÃʯ¼©ł ¦¼ Ŧ·¦¡Ç¯¦ÈæÈÅË lÇ ¦Ç¦´¦¼Ç Ʀ ƼƷƢƵƷƬ ƽƦǣƷƬƦƷǣƪƢƁǣƹƨƬƤ ƤƷǣ ƷƷƦ ƃƨƤƪƢƷƷǣ ¦¼ ·Ç¯±¤ ¡ÇȦ¦· ¾Ê¦Ãѯ¡¬ÇË ¾¾Ã ¬¾©¦Ã ¾À©¦·¦¯¤¦¼ ¯Å x¾¾Ã¤¼´Ë¼· ¤¦ ´¾ÃÇÅǦ þÈǦ ¼Ã ¦¦¼ ¼¯¦Èͦ ¼Ë
btw, excl. balanceren, ventielen en verwijderingsbijdrage. Geldig t/m 31 mei 2010 voor alle maten van Bridgestone. Niet i.c.m. andere aanbiedingen.
HALVE PRIJS
Kwik-Fit monteert uitsluitend originele merkbanden met E-keurmerk. Bandenprijzen incl. montage, garantie en
ELKE 2e BAND
Koster & Jojanneke
10
KOJO’S GENANTE HOEKJE
Golden Shower Tatum en Jennifer voeren een handtekeningenactie tegen het verbod op shirts uitdoen op het WK. Tatum: ‘Veel masseren.’ Jennifer: ‘Zonder happy ending, met Golden Shower.’
Libelle-poll Rutte versus Femke
‘Ik las Jan, Jans en de kinderen’ De ruggengraat van ons land zijn Libelle-vrouwen. Ko dompelde zich onder op de zomerweken en zag Femke, JP, Mark en Alexander.
Q&A Saks op IJburg Stella de Swart verhuurt ruimte aan ééndagswinkeliers met hippe spulletjes op het Amsterdamse IJburg. AMSTERDAM
...
Stella Supermarkt heet uw ad hoc warenhuis op IJburg. ‘Ja, zaterdag hadden we de opening. De bedrijfsruimte stond leeg, want ik huur het, omdat ik er boven woon. Dus, ik zocht een bestemming.’
ALMERE
...
Een witte tent op het strand in Almere is het electorale slagveld van 2010. Wie de temperatuur van het politieke debat wil meten moet hier even staan posten. Hier verzamelt de kruk van de natie zich. Hier staat voor bijna twee Kamerzetels aan polderwijsheid: de lezeressen van de Libelle. Koster stond twee dagen bij het podium en turfde de stemming (Maurice de Hond, eat your heart out!). Conclusie: Balkenende heeft op het strand aan het Gooimeer de makkelijkste uitgangspositie, want hij is dé premier. Libelle-dames zijn goedhartig, gezagsgetrouw en gunnen iedereen het beste, zelfs de man die door zijn tegenstanders wordt weggezet als een politieke brekebeen. De premier kan bij sommigen rekenen op een pity vote en speelt de populistische kaart met een Clintonachtig ‘I feel your pain’-moment als de geestelijk gehandicapte Tommie vraagt of de premier ervoor kan zorgen dat de Japanse mix in zijn huis niet wordt wegbezuinigd.
Een mini-Saks op IJburg? ‘Nou, ja. Het is een beginnetje hè. Ik probeer wel verrassende en chique spullen uit te venten. Twee keer per maand wil ik hier winkeliers de ruimte bieden voor hun spullen. Pieter Ary, de beroemde designer, stalde hier zaterdag prachtige ontwerpen uit. Verder was sieradenmaakster Utopine aanwezig, de lijn van Pine van de Berg en een Turkse kleermaker met vooruitstrevende designs.’ En ook boeken, hoorden we. ‘Dat schitterende kookboek De smaak van het verlangen dat Johannes van Dam zo promoot. En het fotoboek The Natural Home van Nathalie Taverne.’ Wat is uw businessmodel? ‘Oh, ik probeer eerst een plaatsje te verwerven, hier in IJburg. Ik merk dat er veel vraag is. Ik heb 1.000 mensen gemaild en er waren er 300. Blend was er en Elle en Het Parool gaat er iets mee doen. Dit was een try-out.’
Vertedering De zaal zucht van vertedering. De premier, die zich profileert als een verzorgende, strenge doch rechtvaardige pater familias, tekent de Japanse mix-petitie die Tommie aanreikt. De Balk kan nog wel eens de comebackkid van het CDA worden? Mark Rutte is de meest inlevende. Hij kent de doelgroep en kruipt in de huid van zijn publiek. Rutte zegt dat hij fan is van Libelle-strip Jan Jans en de kinderen en dat hij later die dag naar zijn zus in Zuid-West Drenthe rijdt, ’dáár waar een groot deel van de politie is wegbezuinigd en mensen zich zorgen maken.’ Slimme strategie. Een politieke boodschap verkopen in anekdotische Libelle-verhalen. Koster turft een groot aantal overlopers. ‘Ik ga van CDA naar VVD.’ Eén zorg blijft er wel. Is hij vaderlijk genoeg? Een jongen in het publiek, die een weekend-arrangement voor twee personen won, vraagt hem of hij mee
Mark deed het leuk bij de dames. PIM RAS/HOLLANDSE HOOGTE
‘Ik kwam toevallig langs.’ En Pechtold stapte in z’n Mondeo.
wil, aangezien hij toch ‘vrijgezel’ is. Grapje natuurlijk, maar wel eentje waar Rutte even vanuit zijn evenwicht raakt. ‘Succes’, reageert hij kortaf, omdat de ‘ho of he’ kwestie ineens weer opdoemt. Nummer 3 is D66-voorman Alexan-
Randgroeppartijen
Noordpool-Amsterdam
INPERKEN DIE INPERKERS Nu is het genoeg met al die partijen en hun petieterige standpunten. Ko & Jo kunnen hun Facebook niet aanzetten of we moeten weer meedoen aan een politieke randgroepbeweging. Pinksteren leverde een volgende tegenkracht op. De Partij voor Beperkingen. Een groep gecentreerd rond reclamemaker Edward ‘Aka De Norm’ Bardoul en Quote-levensgevoeljournalist Mirjam van den Broeke, die de propaganda verzorgt via ‘Vleesboek’, willen een einde maken
der Pechtold. Tja, die is toch het minste op zijn gemak op zo’n moment, want veel te inhoudelijk en te weinig betrokken. Hij smijt met cijfers als een economiedocent en oreert over onderwijs en de te hoge uitgaven aan gezondheidzorg. Goed voor een studentenpubliek, maar niet voor Libelle-beslissers. En hij – zijn medewerker fronst – hemelt Europa op, juist op een moment dat de euromunt in puin ligt. Koster spindoctort: níet doen, Alexander! Kees Verhoeven, nummer 9 op de D66-lijst: ‘We kunnen alle adviezen gebruiken.’ Pechtold is er ook het minst lang. Hij doet zijn ding en scheurt, omringd door jong D66-volk, snel weer weg in een Ford Mondeo. Een verplicht excuus-bezoek. Tegen een andere journaliste bekent hij: ‘Ik kwam
aan volkse taalvervuiling (zoals zachte G-dialecten) en vrijheidsmisbruik. Enkele prominente beperkers zijn grappenmaker Horace Cohen en cineast Martin Koolhoven. ‘Dus dat belooft wat voor de toekomst’, knipoogt Van den Broeke. ’Helaas is het te laat om ons nog verkiesbaar te stellen.’ Haar ergernis: verkleinwoordjes in het taalgebruik. Wel opvallend dat ze Koster steeds Kostertje noemt als hij weer eens niet met haar wil lunchen. Hmm. Wij zouden bíjna zeggen: inperken die politieke inperkers.
REIZEN IN JE ONDERBROEK Michiel Waning, werkzaam bij bouwreus Arcadis, is terug in Nederland, niet in zijn onderbroek, maar in pak. De reis van 4.000 kilometer van het Finse Rovaniemi, aan de poolgrens, begon in een string. ‘Toen was het 20 graden’, zei hij gisteren. De reis, met drie collega’s, was bedoeld om inzicht te krijgen in het dagelijkse leven van de Europeaan. Op de site arcadis.bijgebrekaanbeter.nl zijn de liftavonturen te bewonderen.
Soixante-neuf
Kojo tips
De kreukels in z’n gezicht zijn zo talrijk als de groeven op een elpee, maar Bob Dylan is still going strong: gisteren werd El Bobster 69.
Tips, party’s, sappige financieel getinte vragen, uitnodigingen en liefdesverklaringen kunnen worden gezonden naar
[email protected].
toevallig langs.’ Rapport: D66 is weinig een volkse fijnproeverspartij. Zal nog verder wegzakken. En dan Femke, onze GroenLinkssweetheart. Hoewel ze het imago van grachtengordeldier heeft (terwijl ze in een kanswijk in Amsterdam-Oost woont) is dit toch háár heimat. ‘Ik vind het echt leuk om hier te zijn’, zegt ze.’ Ik hoop ook een vrouwelijk rolmodel te zijn.’ Een warm applaus volgt. Fem begrijpt het beste wat de dames en (sommige heren) willen: ‘Meer zon en aardbeien.’ 1
Eerst even the business... ‘Ja, ik ga 50 euro vragen voor een stand per event. Dat is het begin om de business te starten. Ik wil graag met andere goede ondernemers een supermarkt opzetten. Ik zou een wijnproeverij willen starten en dan een klein percentage ontvangen van elke verkochte fles wijn. Dan kan het gaan lopen.’ Inventief. U bent een verhuurder, terwijl u retailer wilde worden. ‘Ik ben al meer dan twee decennia accountmanager in de fashion-wereld. Ik zoek naar een nieuw agentschap, maar dit moet eerst lukken.’ 1
Uit & thuis WEG
11
Dagelijks leven in Bakoe, ooit centraal punt van de fameuze Zijderoute. FOTO’S: REUTERS
Stedentrip Azerbeidzjan wil concurreren met Armenië en Georgië
Oliestad Bakoe lonkt naar toeristen Schitterende middeleeuwse stadsmuren staan tegenover gedrochten uit de Sovjet-tijd. Mark Leftly BAKOE
...
Een jochie met zwarte kuif en turquoise pullover gluurt eerst naar zijn tegenstander, daarna naar het schaakbord, terwijl zijn benen onder tafel onrustig op- en neer schoppen. De andere jongen, in rood gekleed, verplaatst een pion van e3 naar d3. Waarom? Na drie seconden heeft de kuif het probleem opgelost. Achterin het schaakcentrum staan vele bekers, de kinderen proberen er eentje te winnen. Verborgen achter rammelige houten deuren in een van de straten van Bakoe, hoofdstad van Azerbeidzjan, zit dit verpauperde centrum verborgen, waar grootmeester Gary Kasparov het schaakvak heeft geleerd. In 1990 ontvluchtte Kasparov deze bijzondere stad vol tegenstellingen: door Unesco beschermde stadsmuren versus lelijke glazen nieuwbouw in Dubai-stijl, oude chique villa’s van
WAARIS... IRIS VAN DER WEIJDE
...
W
e kregen gisteren een sms van de ambassade dat we binnen moesten blijven en ons niet in Bangkok moesten verplaatsen. Komende anderhalve week blijven we daar weg, maar daarna zullen we er toch weer heen moeten. Dus ik hoop dat het dan rustiger is, maar ik ben bang van niet. Toen wij onlangs in Bangkok waren zagen we wel rookwolken bo-
oliebaronnen versus Sovjet-blokkendozen. Alhoewel Azerbeidzjan technisch gezien nog steeds in oorlog is met buur Armenië over de Nagorno-Karabach regio, probeert het land nu de strijd op een ander front te winnen: het wil minstens net zoveel toeristen binnenhalen als de Kaukasische con-
De chaotische steegjes van Bakoe zijn elke kartograaf te machtig. currenten Armenië en Georgië. Miljoenen worden geïnvesteerd om het aantal vier- en vijfsterren hotelbedden uit te breiden. De entree via de futuristische piramide van de metro bij de oude stad is niet veelbelovend. Maar als ik door de binnenstad, Icheri Sjahar, loop, besef ik dat ik te vroeg heb geoor-
ven de stad hangen, door de branden die ze overal gesticht hebben. Wie dat precies hebben gedaan weet ik niet. Je ziet en hoort wel wat dingen op het nieuws maar of het is Skynews (die weten eigenlijk niks en laten hele tijd dezelfde beelden zien), of het is Thais en je verstaat er niks van! Dus wij weten ook niet alles, maar wel dat het nieuws dat jullie allemaal te horen krijgen overdreven is. Er wordt niet in het wilde weg op iedereen geschoten, het is geen oorlogsgebied daar. De stad leeft gewoon door, er zijn nog toeristen op Kao San Road. Je moet alleen uit de buurt blijven van dat gedeelte waar de roodhemden zitten. 1
deeld. Ik word gegroet door een enorm stenen hoofd van de dichter Aliagha Vahid. Het is de eerste van verschillende prachtige beelden die ik tegenkom. Vergeet het gebruik van een plattegrond, de chaotische steegjes stellen elke kartograaf voor onoverkomelijke problemen. In die steegjes zijn leuke dingen te ontdekken, zoals het gratis museum voor miniatuurboeken. De eigenaresse geeft een rondleiding. Ze heeft 4.800 boeken in haar collectie. De twee belangrijkste attracties van de stad zijn de Maagdentoren en Sjirvansjah’s Paleis. De toren is een mysterieus 29,5 meter hoog gevaarte, waarvan niemand echt weet waarom het ooit in de twaalfde eeuw is herbouwd. Bovenin heb je een fantastisch uitzicht over de Kaspische zee. Je begrijpt Bakoe’s bijnaam ‘stad der winden’: je wordt bijna omver geblazen door een ijskoude bries. Het paleis is een gedeeltelijk herbouwd 15e eeuws complex waar
Naam: Iris van der Weijde Land/plaats: Bangkok Doel: Azië, Avontuur Periode: 2 maanden en 4 weken
kraak noch smaak aan zit. Sla dit over en ga naar het Fonteinenplein.
Afdingen Een tiener geeft me les in afdingen. Ik biedt 10 manat voor een gouden plaatje van Azerbeidzjan. Hij komt terug met een beter exemplaar en zegt: ’13 moet ik vragen van mijn baas’. Als ik zeg dat hij de prijs verhoogt, roept hij 15. Uiteindelijk betaal ik 18, waarna hij me uitlegt dat ik geen wisselgeld nodig heb voor mijn
briefje van 20 manat. Ik loop naar de zeepromenade, nog duizelig van deze jeugdige onderhandelaar. Bij de cirkelvormige Bar Xazor heb ik een goed uitzicht over de met olieplatforms gevulde Kaspische zee. Mijn buren drinken thee met jam en roken zware shag. Ik vraag om Russische wodka, maar moet uit vijftien soorten kiezen. Een koopje voor 3 manat. 1 ©The Independent
?a X[d dk Wb p[dkmWY^j_] leeh edp[ Ef[dZW]
http://iris2asia.waarbenjij.nu/ Op waarbenjij.nu staan bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.
deweekkrant.nl
IJsland schoonste land
Vrouw kiest hotel
Ondanks de aswolk is IJsland verkozen tot het schoonste land ter wereld. Nederland staat 47e en Sierra Leone op de laatste plek.
Bij Europese stellen blijkt de vrouw te bepalen welk hotel wordt geboekt. Ter plekke betaalt de man de restaurantrekening.
Niet zomaar nieuws. Mijn nieuws!
C_`d YedY[hj
20.00
20.30
TATE MODERN IS 10! BBC2 Het razend populaire museum voor moderne kunst jubileert.
PROFIEL NED3 Fons de Poel en co. analyseren fenomeen Jan(tje) Smit.
Nederland 1 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:00 23:05
Nederland 2
Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Het Academisch Ziekenhuis NOS Journaal Opsporing verzocht Eurovisie Songfestival voorronde Knevel & Van den Brink
17:10 17:35 18:25 18:50 19:20 19:55 20:25 20:55
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Groundhog day Seed of Chucky
17:10 18:05 18:55 19:00 19:35 20:30 22:45 23:35
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:35
Op de buis/Mix
12
21:20 22:00 22:15 22:50 22:55 23:30
21.10
40 DAGEN ZONDER JOU NED3 Stellen met ernstige relatieproblemen doen een poging de boel te redden.
Nederland 3
Het beste van de Kloosterserie 7th Heaven That’s the question Van jonge leu en oale groond Toen was geluk heel gewoon Rail away Netwerk NCRV Dokument: Voet tussen de deur bij de PVV Kijken in de ziel: Toptrainers NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag VVD Catherine voor de verandering De donkere kamer van Eli Weinberg
17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:24 19:30 20:23 20:30 21:10 21:40 22:30 23:00 23:09 23:20
Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury Crash As the world turns Oprah Winfrey show
17:00 18:00 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20 23:40
RTL 8
22.35
FILM: SEED OF CHUCKY RTL7 Jennifer Tilly (toppokeraarster!) valt voor de charmes van moordende pop.
RTL 4
AVRO AvaStars De Daltons, de jongensjaren Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Maximum Bereikt NOS Journaal op 3 De Wereld Draait Door NOS Journaal op 3 Profiel 40 dagen zonder jou De bubbel NOS Sportjournaal NOS Journaal op 3 Nieuw Nederland Dexter
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:35 23:05
Little house on the Prairie De grote verhuizing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum NCIS NCIS Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Harry van Oranje Tienermoeders
17:00
SBS 6
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden S.O.S. verbouwing Herrie in het hotel Wat kiest Nederland Bouwval gezocht
17:35 18:00 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:25 22:25 23:15 23:45
Hoge hakken, strakke pakken: de makelaars Will & Grace Grey’s anatomy Het huis van je dromen Smaken verschillen S1NGLE Cougar Town Ugly Betty Law & Order: Special Victims Unit Cold case
17:10 17:35 18:00 18:10 18:40 19:05 19:35 20:05 20:30 23:15
NET 5 17:35 18:05 19:00 20:00 20:30 21:05 21:30 22:30 23:20
23.20
HARRY VAN ORANJE SBS6 Het WK is aanstonds dus duikt pardoes Harry Vermeegen op.
The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Wie is de chef? Over de kook Take me out Mercy Mercy House Take me out The nanny
Veronica The suite life of Zack and Cody Zeke & Luther Brainiac Seinfeld According to Jim Still standing Friends Two and a half men Spider-Man 3 Catacombs
LEZERSCOLUMN
Puberende koteletjes Anne Gadellaa
...
H
et is weer vrolijke-lammetjes-in-de-wei-tijd. Leuk! Hoewel... tegenwoordig zie ik alleen maar gebraden lamskoteletjes door het gras rondspringen. Ik kan er niets aan doen. Voor ze het weten liggen ze als kiloknallers in de schappen van de super. Jagers komen. Met grote tassen. Portemonnee in de aanslag. Wikkend en we-
OPLOSSINGEN PUZZELS
gend en dan: Vuur! Knal! Hebbes! Het mandje in! En dan, tevreden met buit de winkel uit. Het was weer een goeie jacht! Vanuit de trein zag ik deze week een lammetje dicht tegen haar moeder aanliggen. In de stromende regen. Ook dieren hebben natuurlijk een moeder-kind band. Ik vroeg me af: heeft zo’n lammetje nou ook last van een puberteit? Zoals je dat bij honden hebt. Ik weet het namelijk van de Martin Gaus-boeken. En van al die
gillende hondenbezitters: ‘Niet springen!’ en dan ‘Oooh, heel erg sorry voor uw broek. Hij zit namelijk in de puberteit. Luistert voor geen meter.’ Denken ze het daarna gehad te hebben, nou nee. Het wordt nog gekker. Weleens van de tweede puberteit gehoord? Want ja, die heeft een hond namelijk ook. Maar zou een lammetje dan ook in de puberteit komen? Of een kip? Zo’n eigenwijze, van het mannelijke geslacht, die zijn hanenkam stoer de lucht insjouwt. Zijn stok en zijn moeder het hok uitschopt; ‘Bekijk het effe. Vanavond ga ik naar Barneveld. Lekker uit met de chickies.
Beetje scharrelen hier en daar. Op een stokje zitten kan ik mijn hele leven nog.’ Hoorde ik onlangs dat de puberteit bij kinderen al voltrokken is op hun dertiende, tja, voor een kip kennen we deze termen niet. Dat hoeft natuurlijk ook helemaal niet, want een kip haalt de kleuterperiode nauwelijks en als die ’m wel haalt, een gezellige hobbykip, dan is het niet van belang voor ons, om ’m in levensfasen in te delen. Een kip is gewoon een kip. That’s it. Met mensen is dat wel handig, anders is er helemaal geen touw aan ze vast te knopen.
En tja, dat lammetje nog even: dan ligt ze als koteletje op een bord. Daar moet je toch wel van gaan puberen! 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Cryptogram Zweeds Horizontaal: 1. Barst; 3. adele; 4. tank; 7. draai; 10. goed deels; 11. naamvers. Verticaal: 1. Baaldag; 2. selva; 5. Athene; 6. Kansas; 8. arena; 9. indom. VLIEGER Brainsnack: Eiwit A. Om de vier eiwitten spiegelt de DNA-keten. 2 7 6 5 3 8 9 4 1
1 5 4 2 7 9 3 8 6
9 3 8 1 6 4 7 2 5
7 4 2 3 5 1 6 9 8
5 9 1 4 8 6 2 3 7
6 8 3 9 2 7 1 5 4
3 2 7 6 4 5 8 1 9
8 1 5 7 9 3 4 6 2
4 6 9 8 1 2 5 7 3
3 4 5 6 8 7 9 2 1
1 2 6 9 5 4 7 8 3
7 8 9 3 1 2 5 4 6
9 3 4 2 7 5 1 6 8
8 5 2 1 3 6 4 9 7
6 7 1 4 9 8 3 5 2
5 1 7 8 6 9 2 3 4
2 9 8 7 4 3 6 1 5
4 6 3 5 2 1 8 7 9
Op de bank
13
SNACK ATTACK DIRK KOPPES
Achter de schermen
Bromet zet voet tussen de PVV-deur
De Servische spies van Mister Gaga
In Almere werd de PVV de grootste. Godfather van de camjo-journalistiek Frans Bromet volgt de raadsleden.
...
In de rubriek Snack Attack vindt de luie couch potato elke week een oplossing voor zijn primaire calorieënaandrang. Vanwege het Songfestival een Balkanhapje.
Mediaredactie AMSTERDAM
...
De Partij voor de Vrijheid won 3 maart dik in Almere en werd groter dan de PvdA, die enorm verlies leed. Programmamaker Frans Bromet volgt de raadsleden sinds hun beëdiging op 11 maart tot aan de aanloop van de Kamerverkiezingen. Fractievoorzitter Raymond de Roon, die tevens Tweede Kamerlid is, en zijn collega’s worden de eerste weken belaagd door de media. Iedereen wil weten wie deze mensen zijn die met de PVV denken hun politieke idealen te kunnen waarmaken. Maar de acht kersverse raadsleden hebben een spreekverbod. Alleen partijleider De Roon is bevoegd te praten met de pers en die heeft geen tijd. Bromet krijgt niemand te spreken, net als de vrouwen met hoofddoekjes die voor de fractiekamer van de PVV posten.
Door de ramen heeft iedereen goed zicht op de wegduikende PVV’ers.
M Coaches mogen een keer leeglopen over hun vak. CAROLINE SCHRÖDER
Slow-tv Kijken in de ziel van trainers
De (zon)dags waan voorbij Voor de tweede reeks Kijken in de Ziel, ruilt Coen Verbraak psychiaters in voor voetbalcoaches. Maarten Bloem AMSTERDAM
Het levert hilarische taferelen op; door de ramen heeft iedereen goed zicht op de wegduikende PVV’ers. Als alle cameraploegen zijn vertrokken, blijft Frans Bromet naar Almere komen. Zijn geduld wordt beloond. De tweede man van de PVV, de Amsterdamse advocaat Toon van Dijk, spreekt zich tegenover Bromet uit over zijn politieke bedoelingen. Bromet duikt ook in de eerste zaken die worden aangekaart door de partij van Wilders. Hoe zit het met een borduurproject voor allochtone en autochtone vrouwen? Of met een woonzorghuis voor gehandicapte kinderen dat een ‘islamitische grondslag’ zou hebben? Langzaam ontstaat een genuanceerd beeld van het optreden van de PVV als voorbode van wat er kan gebeuren als de partij van Geert Wilders straks de grootste wordt bij de Tweede Kamerverkiezingen. 1 Ned2, 20.55
...
Overmorgen ontvangt programmamaker Coen Verbraak de Nipkowschijf voor Kijken in de Ziel waarin hij psychiaters interviewde over werk en leven. Het was volgens een vakjury het beste op de Nederlandse buis vorig televisieseizoen. Vanavond start een tweede reeks, met eenzelfde opzet en receptuur rond voetbalcoaches. Hen strikken bleek geen makkie, aldus Verbraak. ‘Ik heb met grote regelmaat langs het huis van Guus Hiddink gereden met gebak op de achterbank, in de hoop dat hij thuis was.’ Bij het benaderen van anderen hielp de journalistieke collegialiteit van Jack van Gelder soms. ‘Jack heeft mijn brief aan Foppe de Haan meegenomen naar Zuid-Afrika.’ Uiteindelijk had ook Hiddink zin, net als Co Adriaanse, Louis van Gaal, Leo Beenhakker, Willem van Hanegem en Bert van Marwijk. Ze mochten dan ook een keer praten over iets anders dan het gebruikelijke (wissel-
perikelen en behaald wedstrijdresultaat). ‘Het zijn allemaal ‘meesters’ die graag over hun vak wilden praten, en ook mooi kunnen vertellen over hoe je voetballers beter maakt en hoe moeilijk dat wel niet is.’ Het levert tv op met ontspannen coaches in de hoofdrol, die dan weer opvallen door hun eensgezindheid (goede voetballers zijn nog geen goede coaches), of hun verschillen (Co Adriaanse is nooit ‘one of the guys’, Beenhakker altijd). Allemaal namen ze hun drie uur durende interview-
‘Een paar legden de afstand Amsterdam Spakenburg in een kwartiertje af.’ Coen Verbraak
sessie met Verbraak zeer serieus en lieten ze hem poeren en koekeloeren in hun ziel. ‘Het helpt dat ik niet een typische sportjournalist ben. Mijn toon en insteek zijn natuurlijk anders. Ik was blij dat het gesprek ze blijkbaar niet verveelde, want ze zijn allemaal mans genoeg om na een half uur op te staan en te zeggen, ik
geloof het wel.’ Waarom het Verbraak lukt ze zo lang te laten zitten, is een vraag die hij zelf heel bescheiden niet wil beantwoorden. Op de vraag wat de therapeuten en de voetbaltrainers onderscheidt gaat hij wel in. ‘Het viel mij op dat alle psychiaters mijn aanbod ze met taxi’s naar de interviewplek te vervoeren aangrepen terwijl de coaches bijna boos werden door dat voorstel. Ze zijn heel trots op hun snelle bolides, zo bleek. Er zitten er een paar bij die de afstand Amsterdam-Spakenburg (de interviewlocatie) in een kwartiertje aflegden.’ De eerste reeks van Kijken in de Ziel was succesvol en werd terecht overladen met positieve kritieken. Aan een analyse waarom mensen weglopen met zijn analyserende interviews met leden van een bepaald gilde waagt hij zich niet. ‘Maar ik verwacht rond deze reeks wat minder adhesie. Er lopen in Nederland 16 miljoen voetbalkenners rond en die zullen à la Jan Mulder bij bepaalde dingen wel roepen ‘dat is niks!’, Dat is dan maar zo.’ Verbraak is al weer bezig met de volgende serie, waarin hij ditmaal zijn priemende blik richt op strafrechtadvocaten. 1 Ned2, 21.20
ilan Stankovic gelooft er helemaal in. Als iemand de vrouwenharten van Europa kan veroveren dan is hij het wel. Met zijn (te) strak gesneden neofolkloristische Balkanpak en schandknapenkapsel spreekt hij ook de noodzakelijke gay fans aan. ‘Mister Gaga’ heeft hij zichzelf hoopvol gedoopt. Het liedje van deze Servische deelnemer aan de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival bevat in ieder geval genoeg eurotrash disco-elementen om de eurowansmaak te behagen. Joegoslavische restaurants in Nederland hebben zich na de oorlog omgetoverd tot Balkantentjes, maar er blijft zoiets bestaan als een Servische spies. Lekker buiten barbecue met gehakt, spek en paprika. Associaties met de burgeroorlog zijn voor eigen rekening. 200 gr. gehakt; 100 gr. doorregen spek; 2 uien; 1 paprika; kleine worstjes; olie; zout, peper; 2 knoflooktenen Breng gehakt met geperste knoflooktenen op smaak en maak er balletjes van. Uien schoonmaken en in plakken snijden. Paprika ontzaden en in stukken snijden. Om te pletter vallen van de gehaktballetjes te voorkomen, is het handig ze eerst aan te braden in een pan. Niet gaar braden. Pak een paar pennen, rijg er eerst spek, dan gehakt, ui, spek, paprika aan. Weer bestrooien met zout, peper, olie. Indien je binnen naar het songfestival wil blijven kijken, dan kan de Servische spies ook in een grillpan. 1
Ned1, 21.00
Brittany Murphy
Speelfilm Dik Trom
Platina
Filmfestival Cannes
Simon Monjack, de weduwnaar van actrice Brittany Murphy, is afgelopen weekend dood in zijn huis aangetroffen. Het is niet duidelijk hoe de scenarist om het leven is gekomen. Slechts vijf maanden geleden overleed zijn vrouw aan een hartstilstand. De 32-jarige actrice was onder meer bekend van films als Clueless, Sin City, 8 Mile en Happy Feet. Simon Monjack is 39 jaar geworden.
Filmproducent Eyeworks zoekt dikke jongens voor de hoofdrol in de nieuwe Nederlandse speelfilm Dik Trom. Jongens tussen de 9 en 14 jaar met overgewicht kunnen de komende weken via een speciale website een auditie insturen. Daaruit wordt dan de keuze voor de hoofdrolspeler gemaakt. De opnames van de nieuwe film, die met Kerst in de bioscoop te zien zal zijn, vinden deze zomer plaats.
De film De Gelukkige Huisvrouw heeft de platina status bereikt. Sinds afgelopen weekeinde hebben meer dan 400.000 bezoekers de film in de bioscoop bekeken. De speelfilm van Antoinette Beumer, naar het gelijknamige boek van Heleen van Royen, draait sinds 15 april in de bioscoop. Hoofdrolspelers Carice van Houten en Waldemar Torenstra en de regisseuse krijgen de Platina Film vanavond in Amsterdam uitgereikt.
De Thaise film Uncle Boonmee Who Can Recall his Past Lives is op de slotdag van de 63e editie van het prestigieuze filmfestival van Cannes bekroond met de Gouden Palm. De winnende film vertelt het verhaal van een man die op zijn sterfbed wordt bezocht door de geest van zijn overleden vrouw en zijn verloren zoon. De film werd geregisseerd door de Thaise regisseur Apichatpong Weerasethakul.
ECHTGENOOT OVERLEDEN
OP ZOEK NAAR GELUKKIGSTE DIKKERDJES HUISVROUW
THAISE FILM IS WINNAAR
‘Courtney gedumpt’
Sieneke is stil
Nog meer Nederlands succes
Courtney Love is gedumpt door haar vriend Andre Balazs, nadat de zangeres had gezegd het bed te hebben gedeeld met Kate Moss, beweert The Sun.
Terwijl andere deelnemers van het Songfestival optreden tijdens de vele feestjes in Oslo, houdt Sieneke zich gedeisd. Om haar stem te sparen, zegt ze.
Sylvie van der Vaart staat in de finale van de Duitse dansshow Let’s Dance. Ze bindt daar de strijd aan met de Duitse actrice Sophia Thomalla.
ŁƌƌƏƗƛƆŤƊƄāƊƆ ťƠƙƗdž ƟƌƝƙƏ ƌƍƝƙƆƙƠƗƙƊ ƙƙƊ ŦƌƈƍƆƙƙdž ƙƊ ŤŦdžljƙƙƆ ƌNjƙƏƬƠŦƟdž NjŤƊ NjŤŦŤdžljƏƙƐ NjŤƊ ŤŤƊƝƙƐƆƌdžƙƊ ǍƙƏNjƠƊƝĀ ƙƊ ƐƙƆƙŦdžƠƙťljƏƙŤljƐ ŀƙƙƏ ǍƙdžƙƊĢ ŀŤƠƆ ƊŤŤƏ ƠƊƛƌģƊƌƌƏƗƛƆŤƊƄāƊƆ ƌƛ ťƙƆ ăąă ĆĨĬăĪąĮ
TOPFUNCTIES Area Sales Director
€ 175.000 - € 200.000 OTE
Global organization, industry leader, European HQ in The Netherlands (South-East). The Senior Sales Director is responsible for driving and delivering profitable sales performance and strong growth. Directs and motivates team of 250 FTE in delivering sales targets. Mobilizes all different touchpoints. Profile: WO/MA, 10+ years of international sales and direct marketing management experience preferably in Benelux/Germany. Pro-active business drive. Strong analytical awareness. Info: Dimphy Bolscher, +31 (0) 6 22 88 05 34
Director Applications Development
€ 100.000 - € 120.000 OTE
Landelijke aanbieder van media- en communicatiediensten. De Director Applications Development is verantwoordelijk voor de (lijn) afdelingen Fulfillment, Assurance en Billing & Enterprise Management. Het directe team bestaat uit 3 managers. De Business Unit behelst 90 medewerkers. Profiel: HBO/WO, 5-10 jaar ervaring op het gebied van applicatie-/architectuur ontwikkeling en outsourcings (deel)trajecten op het gebied van software ontwikkeling. Inspirerend leider, resultaatgericht. Info: Gerard Ketelaar, +31 (0) 6 53 89 83 30
Engineering Manager € 70.000 - € 90.000 OTE Internationale topspeler in wegtransportoplossingen. Verantwoordelijk voor de optimalisatie van het Engineering proces: het ontwikkelen van technische werkmodules en de implementatie hiervan. Rapporteert aan de Operationeel Directeur, lid van het MT. Profiel: HBO/WO, minstens 5 jaar ervaring in een technische management positie binnen een productieomgeving, ervaring met projectmanagement, veranderprocessen en integrale kwaliteitszorg. Resultaatgericht, stevige people manager, ondernemend. Info: Pim Vergunst, +31 (0) 6 12 37 42 41
Assemblage Manager € 70.000 - € 90.000 OTE Internationale topspeler in wegtransportoplossingen. Verantwoordelijk voor de optimalisatie van het assemblage proces en het maximaliseren van het rendement. Rapporteert aan de Operationeel Directeur, MT-lid. Profiel: HBO/WO, minstens 5 jaar ervaring in een technische management positie in een projectgestuurde productieomgeving. Kennis van integrale kwaliteitszorg, ervaring met procesoptimalisatie en projectmanagement, in staat team en individu te ontwikkelen, resultaatgericht en ambitieus. Info: Saskia Lolkema, +31 (0) 6 53 33 59 87
Account Manager € 70.000 - € 80.000 OTE
Salesmanager Fashion
€ 100.000 - € 120.000 OTE
Succesvolle internationale fashion leverancier. De Salesmanager is verantwoordelijk voor het uitbouwen van de omzet van de productgroep en het optimaliseren van de marge. Rapporteert aan de Commercieel Directeur. Acquireert nieuwe klanten en bouwt relatie met bestaande klanten uit. Profiel: HBO/WO, 5 - 10 jaar aantoonbaar succesvol in een commerciële positie binnen de internationale modewereld. Gedreven en resultaatgericht individu. Analytisch sterk, integer, creatief en hands-on. Info: Anja Spaans, +31 (0) 6 51 36 68 99
Finance Manager EMEA
€ 105.000 - € 115.000 OTE
Global market leader in hydraulic tools and systems, HQ located in the Netherlands. The Finance Manager is responsible for all aspects of financial reporting, control and analysis for the EMEA business. Leads the EMEA Financial Shared Service Center and manages dedicated finance resources. Profile: HBO/WO combined with RA certificate, 5 years of international financial experience preferably with US company, successful background with ERP systems. Culturally sensitive, pro-active and result driven individual. Info: Ruud Klein Hofmeijer, +31 (0) 6 25 07 50 82
Group Engineering/SHE manager
€ 100.000 - € 110.000 OTE
Leading specialized coatings business. The Group Engineering/SHE manager is worldwide responsible for all site engineering related matters and relevant projects. With seven production sites located around the globe, producing resins, PU’s, and different kinds of blendings, he/she will oversee all SHE aspects and coordinate improvement measures. Profile: Technical BSc/MSc degree, 5-10 years of international engineering experience with strong SHE knowledge. Info: Job de Visser, +31 (0) 6 51 42 05 31 Pro-active, result driven.
Head of Integration Engineering
€ 90.000 - € 105.000 OTE
www.art-is.nl, ontwerp- en reclameburo, weert
World leader in process automation systems and services in oil & gas, refining and petrochemical. Integration Engineering designs and realizes the company’s hardware, third party hardware and communication interfaces in the broadest sense to build one integrated automation system. Profile: Mature personality with profound managerial, technical process automation and systems background. Culturally sensitive, communicative on all levels. Info: Job de Visser, +31 (0) 6 51 42 05 31 Proactive, quality driven professional.
W W W.TOPFUNC TIE S.NL Quaestus Senior Management Search is gespecialiseerd in posities op hoger managementen directieniveau en is verbonden aan iMD International Search & Consulting met kantoren in 25 landen. Heeft u interesse in één van bovenstaande posities, dan verzoeken wij u gebruik te maken van onze website www.topfuncties.nl. U kunt via de vacaturepagina uw CV en eventueel begeleidend schrijven aan ons toezenden. Quaestus Koningsweg 66 ‘s-Hertogenbosch T +31 (0) 73 615 47 00 I www.topfuncties.nl
Internationale topspeler in wegtransportoplossingen. Verantwoordelijk voor zowel het uitbouwen van bestaande klanten als het genereren van New Business. Rapporteert aan de Commercieel Directeur. Profiel: HBO (Technisch-Commerciële richting), aantoonbare ervaring met projectmanagement en de verkoop van concepten, sterk adviserende rol richting de klant, kennis van en affiniteit met de automotive branche, charisma, uitstekende communicatieve vaardigheden, netwerker, inventief en creatief, flexibel. Info: Charl van der Horst, +31 (0) 6 25 22 02 73
Senior Product Manager B2B € 65.000 - € 75.000 OTE Innovatieve organisatie op het gebied van media en communicatie. Verantwoordelijk voor productportfolio en -ontwikkeling, gericht op B2B. Rapporteert aan de Manager Product Management. Acteert op het scheidsvlak van commercie, techniek en operatie. Profiel: WO niveau, 8 tot 10 jaar ervaring in productmanagement, kennis van MKB, uitgebreide telecomen technische kennis, marktgericht, teamplayer, overtuigingskracht, toont initiatief, communicatief sterk op alle niveaus, relatiebouwer. Info: Charl van der Horst, +31 (0) 6 25 22 02 73
Product Manager Farmacie € 60.000 - € 70.000 OTE Internationale, innovatieve topspeler in de farmacie (Randstad). Verantwoordelijk voor het ontwikkelen van het strategisch en tactisch brandplan en de realisatie hiervan in samenwerking met andere afdelingen en externe partijen. Rapporteert aan de Brand Leader. Profiel: WO niveau, 3 tot 5 jaar werkervaring. Spin in het web, helikopterview, sterk analytisch vermogen, overtuigingskracht, netwerker, creatief. Goede communicatieve vaardigheden. Managementpotentieel, proactief en vernieuwend. Info: Pim Vergunst, +31 (0) 6 12 37 42 41
Teamleider Technische Dienst Tot € 50.000 OTE Dynamische en innovatieve organisatie binnen de internationale Agri Food branche. Verantwoordelijk voor het opzetten van het technische locatiebeleid en de implementatie ervan. Stuurt de TD afdeling aan en rapporteert aan de Manager Technische Installaties. Profiel: HBO niveau in een technische richting, managementervaring binnen een productieplant bij voorkeur binnen de (Agri) Food branche. Ervaring met cultuurveranderingen en projectmanagement. Inspirerende en resultaatgerichte people manager. Info: Pim Vergunst, +31 (0) 6 12 37 42 41
www.luke.nl Koningsweg 66, 5211 BN ‘s-Hertogenbosch, tel.: +31 (0)73 850 00 00
Luke werft en selecteert professionals voor vaste banen op HBO- en academisch niveau voor topbedrijven in verschillende branches. Kenmerkend voor onze aanpak is onze diepgaande kennis van de branche, integrale wervingsstrategie en methodische selectie. Heeft u interesse in één van bovenstaande posities dan verzoeken wij u gebruik te maken van onze website: www.luke.nl. U kunt via de vacaturepagina uw CV en eventueel begeleidend schrijven aan ons toezenden.
Luke is gelieerd aan Quaestus Senior Management Search
ļƠƂƄ NjƌƌƏ Ɵƙdž NjƌƆƆƙƗƠƝƙ NjŤŦŤdžljƏƙŤŤƊťƌƗ ƌƍ ǍǍǍāƊƌƌƏƗƛƆŤƊƄāƊƆ
Mix
ZWEEDS RAADSEL: meetk. begrip roofvogel
CRYPTOGRAM:
legeronderdeel sierheester
eventueel vol kwasten
muzieksoort
lijm
1 druivensoort niet reële vrees
bolgewas deel v.e. trapper
3
waardeloos Europeaan onderricht
walvis
bundel
2 jongensnaam
paling
drank instrument Frans lidwoord
dom
7 boot
5 meisjesnaam
lidwoord
4 1
2
3
4
5
6
5
2
2
distributie:
[email protected] 088-0131830 sales:
[email protected] 0800-7200000
SUDOKU
1
8
4
5
3 6
8
9
4
1
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
8
art direction: Koos Jeremiasse
2
3
4
uitgever: Ben Rogmans
5
6
3
6
2
4
9
5
Welk eiwit A, T, C of G ontbreekt er bij deze afdruk van een DNA-keten op de plaats van het vraagteken?
1 4
website: www.depers.nl redactie:
[email protected] 020-3460550
9 7
7
2
5
oprichter: Cornelis van den Berg
6
3
4
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
© Puzzelland/ Leen Groeneveld
© Puzzelland
3
1
6
Een uitgave van Mountain Media BV
8
9
7
Verticaal: 1. Zakkerig etmaal (7); 2. Valse omschrijving van een woud (5); 5. Die godin staat aan het begin van het onderwijs in Griekenland (6); 6. Is het mogelijk dat Sluis in Amerika ligt? (6); 8. Engelsen zijn achter in Amsterdam (5); 9. Erg lomp binnen de kerk (5).
BRAINSNACK:
1
marketing:
[email protected]
7
5 3
Horizontaal: 1. Na zo‘n verwensing komt het tot een breuk (5); 3. Bloemendaal is voornaam (5); 4. Gooi ‘m vol voor de strijd! (4); 7. Een hele omwenteling om ‘m te vinden! (5); 10. Niet helemaal geschikt (9); 11. Gedicht met een reputatie (8).
6
SUDOKU
2
15
3
2 6
1
9
7 9
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Bas
Speedfreak
Tattoo
De diepste basstemmen. www.depers.nl/bas
Junk houdt auto’s aan op snelweg. www.depers.nl/snelweg
Meisje lijdt pijn door tatoeage. www.depers.nl/tattoo
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Amsterdam (bus)
T/m diverse einddata: GVBlijnen 36, 166, 171, 231, 233, 353 en 363. Halten Bornhout, Westpoortweg, Voordek, Tussendek, Staghof, Masthof, Grootzeil, G. J. Scheurleerweg, Kadoelenpad, Oosterlengte, Marnixplein, Bloemgracht, Koopvaardersplantsoen, Statenjachtstraat en Strawinksylaan vervallen. 111
111
Vandaag
Morgen
Er is veel zon, maar er komen ook wolkenvelden voor. Het is eerst droog met een zwakke tot matige noordenwind die koele lucht aanvoert. Het wordt 14 graden in het noorden tot 20 graden in het zuiden. Vanmiddag is er vrij veel bewolking, maar het blijft vrijwel overal droog, ook vanavond en vannacht.
De dag begint droog en in het noorden zonnig. In het midden en zuiden is er meer bewolking. In de middag gaat het in het zuiden en zuidoosten regenen. In het noorden en noordwesten zijn er opklaringen en blijft het droog. Het wordt gemiddeld 16 graden. De wind is zwak tot matig uit noord- tot noordwestelijke richting.
Rotterdam (bus/tram)
Op 26 mei: RETlijnen 11, 33 en 49. Halten Bentinckplein, Statenweg, Vroesenpark, Diergaarde Blijdorp, Henegouwerplein, Beukelsdijk, Stadhoudersplein, Schieweg en Bergsingel voor lijn 33 en 49 vervallen. Lijn 11 ondervindt vertraging. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Sport
16
Giro Italiaan slaat toe op Zoncolan
lengte achter in het algemeen klassement. In de modderrit naar Montalcino durfde hij niet hard af te dalen in de regen en een paar dagen later vergat hij met zijn vuist op tafel te slaan toen zijn ploegleider 56 concurrenten een kwartier cadeau gaf. Was hij maar iets verschrikkelijker. Met een grote bek of meer ballen in zijn broek had hij een stuk dichter bij de roze leiderstrui gestaan. Maar Basso is nooit rebels geweest. Vroeger al niet. Zus Elisa was thuis het enfant terrible. Ze liet zich fotograferen door een blootblad, kwam naar de koers in niemendalletjes zonder beha eronder en sliep met het halve peloton.
Ivan Basso, het glimlachende strijkijzer Hij won, verloor, werd geschorst, zag af en won opnieuw. Maar altijd met een glimlach. Thijs Zonneveld AMSTERDAM
...
Kijk naar die babyface. Ivan Basso is inmiddels 32, maar hij ziet er nog altijd uit als het jongste knulletje in een boyband. Rimpelloos gezicht, Bambi-ogen en altijd een glimlach. Zelfs als hij met hartslag 200 tegen een berg zo steil als een muur kruipt, krullen zijn mondhoeken omhoog. De muur heet Zoncolan. Basso kent de klim. Hij is er afgelopen winter zo vaak tegenaan gereden dat hij iedere kiezel weet te liggen. Voor 0,0001 procent voordeel door parcourskennis heeft hij dagen achtereen over de weg naar de hel gezwoegd. En eigenlijk is het niet eens zo moeilijk: de Zoncolan begint steil, dan wordt het steil en het laatste stuk is steil. Acht kilometer nog. Bord langs de kant van de weg: Welkom in de hel. Basso glimlacht. Iemand heeft hem ooit een bijnaam gegeven die nergens op slaat. Ivan de Verschrikkelijke – hoe verzin je het? Wat is er in godsnaam verschrikkelijk aan een glimlachende babyface? Wie is er bang voor een wielrennende monnik die 365 dagen per jaar zijn calorieën telt, om half tien naar bed gaat en rijdt in een Skoda met een kinderzitje op de achterbank? Twee ploegmakkers heeft Basso nog bij het binnenrijden van de hel.
Demarrage
Het Poolse trekpaard Sylwester Szmyd rijdt op kop, naast hem zit zijn jonge collega-kopman Vincenzo Nibali. Nibali is precies het tegenovergestelde van Basso. De jonge Siciliaan heeft een grote mond, flashy kleertjes en een gebit waar je een Prodent-campagne mee zou kunnen lanceren. Zijn bijnaam is de logica zelve: de Haai van de Straat van Messina.
De enige renner die Basso op de Zoncolan kan volgen, is Cadel Evans. Basso grimast een glimlach en probeert de Australische beroepsmagneet van zich af te schudden. Het lukt niet. Dat is niet zo vreemd: Basso heeft de demarrage van een strijkijzer. Als daar eenmaal een magneet aan vast zit, komt-ie nooit meer los. Een paar jaar geleden was Basso zo goed dat hij geen flitsende demarrage nodig had. Hij reed simpelweg iedereen uit zijn wiel als hij dat wilde. Hij won de Giro en was voorbestemd om Lance Armstrong op te volgen als Tourwinnaar. Maar voordat hij de nieuwe Lance werd, lekte er een schuilnaam uit die vooral verschrikkelijk was voor Ivan zelf: Birillo. Die schuilnaam – de naam van Basso’s hond – stond op de bloedzakken die bij dokter Fuentes thuis werden aangetroffen. Basso bekende en zat een tweejarige schorsing uit. Sinds zijn terugkeer heeft hij niet één keer zijn handen in de lucht mogen steken. Er was altijd wel iemand die het glimlachende strijkijzer kon volgen om hem daarna in de sprint te verslaan. Vier kilometer onder de top gebeurt het onmogelijke: Evans breekt. Strijkijzer lost magneet. Ineens kruipt Basso alleen tegen een muur op. De laatste kilometers rijdt hij als in een roes. Op zijn armen kippenvel, in zijn oren het geschreeuw van de tienduizenden fans. Als de Italiaan over de finish rijdt, vergeet hij zijn handen in de lucht te steken. Hij glimlacht slechts. 1
Basso is nooit rebels geweest. Zus Elisa was thuis het enfant terrible. Basso is geen haai. Hij kan niet eens zwemmen. Ooit belandde hij bij CSC van Bjarne Riis op een survivalkamp. Het kamp was bedoeld om teamgeest te creëren. Overdag werd Basso van een boot in zee gegooid, biddend dat zijn teamgenoten hem niet zouden laten verzuipen. ‘s Avonds was het programma simpel: zuipen. Basso dronk een Fanta’tje mee. Toen iedereen om hem heen stomdronken was, drukte hij zijn snor om te gaan slapen. Om acht uur stond hij alweer glimlachend naast zijn bed om zijn buikspieroefeningen af te werken.
Barbecuevlees Twintig procent steil is de muur. Het ruikt naar opgeblazen versnellingsbakken en het aangebrande barbecuevlees van picknickende wielerfans. Het is nog ver, maar Basso zet aan. Hij moet wel. Hij staat een straat-
Basso fietste de plooien uit de Zoncolan. EPA
! ! (! ! ! !! '% '! !
! %! ! ! ( $ !!
& !!!# !(#!%!! #
! %! ! $ !! ! !! " ! $ !! % !%!# % " $ $ ! %!#
& && ! #!(#!%!! #
915 Privé Contacten
901 Privé Lijnen Een lekker gesprek met 1 van onze dames THUIS? Direct Live! 0906-50.500.55 80c/m
PRIVATECONNECTION.NL 0,5pm Bel even 'n Vrouw !!!
0906 = 1990
935 Erotiek Algemeen
SEXSHOP HANS DEN HAAG Alles op erotisch gebied! DVD, lingerie, bladen, toys, middeltjes, condooms etc. Hoefkade 97 070 - 388 63 90 Doorlopende voorstelling in de Homo-Hetero filmzaal, DVD privécabines, keuze uit 12000 DVD's. Nu 5 porno DVD's voor 19,90,Herengracht 24A 070 - 360 05 93 DVD privécabines. U bent iedere dag van harte welkom van 10 - 24 uur. Ook op zondagen en feestdagen.
sms Lena naar 6336
I-TEQ
Studente 20j. zkt phone sex en date: mob. 06-4152xxxx
is op zoek naar een
(Jr.) Software-developer
790 Opleidingen & Cursussen
Geile meiden geven je tel.nr. en thuisadres voor gratis sex
EDUMONDE biedt u de
sms: 06 naar 7700
Basisopleiding Mediator
Studente 20 goed uitz cupDD wil geile sex op 1e afspraakje
(fulltime basis) Interesse: mail:
[email protected] of bel 010 - 434 15 04 en vraag naar Leonie Visser of Marc van Vossen. I-TEQ is gevestigd in Vlaardingen. www.i-teq.nl
aan tijdens uw gratis reis en verblijf op Curacao 723 Logistiek in november a.s.. Kosten 3875,-- incl. Cursusmap. Personeel sms Bren naar 9060 Inlichtingen via 06 - 51 35 29 15 Mr. R. Ho Ten Soeng Eenzame zakenvrouw wil sex CHAUFFEURS gezocht voor geef 100,- voor anonimiteit www.edumonde.nl www.edumonde-caribbean.com werk in diverse sectoren
sms Ester naar 9060
Zoek jij een BEGELEIDER die
Ik bied jou gratis SEX!! Jij gft echt tijd voor je maakt? mij jouw 06-nummer/adres! www.coachforlife.nl 085-
756 Hout & Bouw Personeel
sms Merel naar 7700
2733409.
sms Carla naar 9911
Centrum R'dam Beroepsop- ONDERHOUDSSCHILDERS leidingen op HBO-nivo: Na- en houtrotsaneerders. Wij
De
Flextra-Groep,
“sinds
specialisten in vakschilJonge moeder 30j. geldnood OPEN AVOND Wo. 26 mei 1997 ders”, zoekt ter uitbreiding uur wippen bij mij thuis 10. 19.00 – 21.00 u. Oost West van onze vaste kern ervaren
Gratis SEXCONTACT bij jou tuurvoedingskok, -thera- bieden een uitstekend salain de buurt! Sms: SEX + je peut, Natuurvoedingswinke- ris, goed pensioen, reiskn.
postcode naar 6556
lier, Shiatsutherapeut Info: verg., werkkleding en e.v.t. 010-4135544 Mariniersweg 9 auto of scooter v.d. zaak. Bel www. ons op tel. 0180-644033 of kijk op www.flextra.nl
www.smsbordello.nl 1:1chat Rotterdam 150c/bericht max 3 sms/chat oostwestcentrum.nl
voor zowel parttime als fulltime werk. Ben je op zoek naar werk in de supermarktdistributie, winkeldistributie, op de betonmixer, portaalarm of in de bloemen en planten en ben je in het bezit van je C of CE rijbewijs, digipas en CCV-B? Neem dan direct contact op via telefoonnummer (010) 495 02 77 of (06) 21 83 26 95.
780 Personeel Aangeboden VOLOP WERK VOOR: technisch-bouw-horeca administratief-en schoonmaak-personeel Schrijf je in via: www.zekervanwerk.nl
Eenmansonderhoudsbedrijfje vraagt WIT- schilder-en behangwerk. T.070-3463522. TUINONDERHOUD-AANLEG Gratis vrijbl. prijsopgave www.budget-onderhoud.nl 06-13366573 / 06-42313417.
Sport
17
Voetbal NEC brengt jeugd fijne kneepjes bij
Dromen in de Kuip van Curaçao Profclubs op Curaçao, dat klinkt als voetvolley op het strand, biertje in de hand. Maar voor NEC is het méér. ‘Het is cruciaal dat ze onze impulsen vasthouden.’ Peter Wierenga WILLEMSTAD
...
Op het kunstgras van stadion Ergilio Hato kappen, passen en schieten tachtig voetballertjes uit alle hoeken en standen. De zon schijnt niet al te fel en de wind blaast gelukkig niet, zoals wel eens wil gebeuren, als een orkaan alle ballen van het veld. En overal zie je de donkerblauwe shirts met het logo Curaçao. De profs van NEC komen even voordoen hoe je dat nou doet, voetballen. ‘Laag in de hoek schieten, hij houdt niet van duiken’, krijgt een 8jarige te horen. Keeper Gábor Babos doet écht zijn best om hem te laten scoren, maar de bal rolt langzaam naast. Intussen troost Lorenzo Da-
‘Aan koptraining doen ze niet. Soms zitten er scherpe doornen in de bal.’ Willem Korsten
vids elders op het veld een spelertje dat op de grond is gevallen, om meteen daarna weer fanatiek mee te doen met het partijtje. Al dromen sommige kindjes ouderwets weg of willen ze liever een glaasje water. Flarden Papiamentu zweven over het kunstgras, het zijn de aanwijzingen van Shanon Carmelia (21). Hij spreekt de taal, komt hier vandaan en werd met drie andere talenten gescout. Vandaag is hij hét voorbeeld voor de jonge voetballertjes die de oversteek ooit willen maken. In de Antilliaanse kranten staat zijn foto, zijn verhaal. Hij belichaamt de hoop, maar ook de obstakels van een opmerkelijke samenwerking.
Voetbalkennis Wie zich afvraagt waarom een Nijmeegse voetbalclub reclame maakt voor een tropisch eiland duizenden kilometers verderop, moet terug naar juli 2008. Toen sloot NEC een overeenkomst met de Antilliaanse voetbalbond en Fundashon Bon Intenshon, de stichting van een steenrijke filantroop die op de achtergrond wil blijven.
Voetbaltip van Lorenzo Davids
De overeenkomst heeft drie doelen, legt algemeen directeur Jacco Swart – in korte broek en poloshirt – uit. ‘Allereerst hopen we de grootste Curaçaose talenten naar Nijmegen te halen. Ten tweede proberen we om onze voetbalkennis hier op het eiland over te brengen. En het derde is de promotie voor Curaçao, ofwel de shirtsponsoring.’ Dus sluit de complete selectie van NEC het seizoen af met een week op het eiland, met als programma-onderdeel deze jeugdclinic. Dat hoort bij de maatschappelijke tegenprestatie, het voetbal op een hoger peil brengen. Geen peanuts, geeft Swart toe. ‘Je ziet meteen dat ze een enorme achterstand hebben. Neem alleen al de velden. Dit stadion is de Kuip van Curaçao, waar alle wedstrijden op het hoogste niveau gespeeld worden, maar net zo goed deze clinic. Want ze
hebben nog één ander kunstgrasveld, voor de rest is het gravel of zand.’ Voetbal komt op de Antillen pas na honkbal. En dan moet je nog rekening houden met cultuurverschillen. ‘Dus niet zo van: wij komen het wel even vertellen. Je werkt hier met vrijwilligers. Toch moet je wel een beetje aandringen. Het is cruciaal dat zij onze impulsen vasthouden als wij straks weer weg zijn, zodat het duurzaam wordt. Al heb ik niet de illusie dat wij het voetbal even een-twee-drie compleet kunnen veranderen.’ Het begin is er. Toenmalig hoofd jeugdopleiding Wilfried Brookhuis (nu performance manager bij het eerste elftal) bezocht Curaçao twee keer om de knelpunten in kaart te brengen en stelde een plan op. Daarna is Willem Korsten – de oud-prof van onder meer NEC en Tottenham Hotspur runt een trainersbureau – twee keer
Hockey
Roland Garros
Voor de hockeysters van Den Bosch was het zondag opnieuw feest. Na de landstitel behaalde het ook de Club Champions Cup. In de finale in Amstelveen werd het Duitse UHC Hamburg met 3-0 verslagen. Het was voor Den Bosch de elfde achtereenvolgende eindzege in de Europacup. Bij het mannentoernooi, de Euro Hockey League, was UHC wel succesvol. Zij waren in de eindstrijd met 3-1 te sterk voor Rotterdam.
Thiemo de Bakker won in Parijs voor het eerst een grandslampartij. Op Roland Garros plaatste de Westlander zich ten koste van de Fransman Olivier Patience voor de tweede ronde tegen Guillermo Garcia-Lopez. Hij had wel degelijk zenuwen gevoeld, erkende de immer nonchalant ogende De Bakker nadat hij in vier sets (6-4 5-7 6-4 6-3) had afgerekend met de 30-jarige routinier. Patience is geen hoogvlieger, maar zijn verweer was degelijk. ‘Hij ging op een gegeven moment steeds beter serveren, daar
DEN BOSCH BESTE EUROPA
langere tijd op het eiland geweest om de lokale trainers te trainen. ‘Aan het voetbalniveau kan nog veel verbeterd worden’, vertelt Korsten. ‘Je ziet weinig combinaties en verzorgd positiespel. Dat heeft ook met omstandigheden te maken, zoals dat ze op gravel spelen. Onderhoud van de velden is lastig, omdat negen van de tien keer geen contributie wordt betaald. En aan koptraining doen ze niet. Soms zitten er scherpe cactusdoornen in de bal.’
Tactisch besef Namens NEC probeert Korsten het niveau van de coaches en trainers omhoog te brengen, zodat die hun pupillen meer tactisch besef gaan bijbrengen. Want dáár ontbreekt het vaak aan, aan de bal zijn ze vaardig genoeg. ‘Veel jongetjes komen te laat naar Nederland, dan is het moeilijk
DE BAKKER SLECHT BARRIÈRE
ANP
had ik moeite mee. Maar ik cruisete wel makkelijk door mijn eigen servicegames heen’, keek hij terug op de partij die bijna drie uur duurde. Voor Robin Haase, de andere Nederlandse deelnemer, zit Roland Garros er na de eerste ronde al weer op. Met gravelspecialist Nicolas Almagro had de Hagenaar zwaar geloot, maar toch leek hij lange tijd op weg naar een stunt. Uiteindelijk verloor Haase na meer dan 3,5 uur van de als negentiende geplaatste Spanjaard: 4-6 6-3 6-4 6-7 4-6.
om die tactische achterstand in te halen.’ Ofwel, bij de jongsten valt nog veel winst te boeken. Voor Shanon Carmelia is het een aparte week, want met deze trip eindigt zijn verblijf bij NEC. ‘Het is een teleurstelling dat ik het niet gered heb, onder Mario Been zat ik dichter bij het eerste elftal’, zegt hij met zachte stem. ‘Twee jaar geleden liet ik mijn ouders achter, ik moest wennen aan de kou, maar het bevalt me nu goed. Ik heb veel geleerd in Nijmegen, qua tactiek, krachttraining, conditie.’ Carmelia wil in Nederland blijven om zijn opleiding installatietechniek af te maken en alsnog prof te worden. ‘Als in voetbal plan A niet werkt, schakel je over op plan B. Ik zoek een nieuwe club.’ Spijt heeft hij niet, op één detail na. ‘Ik was liever op jongere leeftijd gegaan.’ De kinderen om hem heen mogen daar nog wél van dromen. 1
IJshockey
WERELDTITEL TSJECHIË De Tsjechische ijshockeyers zijn in Keulen wereldkampioen bij de Alanden geworden. Ze versloegen veelvoudig titelhouder Rusland in de finale met 2-1. Zweden had zich eerder verzekerd van het brons door gastheer Duitsland met 3-1 te bedwingen. Voor Tsjechië scoorden Jakob Klepis en Tomas Rolinek. De tegentreffer van Pavel Datsjoek kwam te laat om Tsjechië van het twaalfde WK-goud af te houden.
Brokkenpiloot
Hop hop hop
Buikgevoel
Enkele dagen nadat wielrenner Henrich Haussler twee keer viel met zijn fiets, raakte hij betrokken bij een auto-ongeluk. Wat is brokkenpiloot in het Duits?
Als Dave Jones met Cardiff City zou promoveren naar de Premier League, wilde hij te paard naar de training komen. Helaas bleek Blackpool net te sterk.
De bondscoach van Zuid-Afrika verwacht een succesvol WK. ‘Mijn buik vertelt me dat we het goed gaan doen.’ Als-ie nu maar geen buikgriep krijgt...
18
Sport
Oranje Werken aan een eenheid
Een bloedneus op hoogte hoort erbij Bert van Marwijk is met het Nederlands elftal in het Oostenrijkse Seefeld neergestreken. De bondscoach probeert er een week lang hoogte van zijn selectie te krijgen. Stephan Wageman SEEFELD
...
EPA
José Mourinho ontbrak bij de huldiging op het vliegveld in Milaan. Jammer, want hij had zijn toespraak al voorbereid.
Beste supporters, Interisti,
J
a, ik ga naar Real Madrid. Die club past mij als een warme mantel. José en Real, de twee arrogantste instituten op deze aardbol. Zeg nou zelf, dat is toch een match made in heaven? Wat heb ik jullie nog te bieden? Jullie hebben al het mooiste shirt van de wereld. Het mooiste stadion van de wereld. En jullie hebben de beste trainer van de wereld. En de knapste trouwens ook. Kusje voor alle moeders. (Pauze nemen, handkusjes naar publiek, knipoogje naar de camera, Louis zal vast meekijken...) De meeste trainers zullen nu gaan roepen dat het jullie titel is. Allemaal gelul, beste Interisti. Het is míjn titel. Weten jullie wel hoe lang ik er over heb moeten doen om serieus genomen te worden in de voetbalwereld? Alleen maar omdat ik geen grote carrière als speler heb gehad, terwijl ik daardoor juist de tijd had om te doen waar al die clichébrakende oud-voetballers te lui voor zijn: studeren. Gelukkig is er één man geweest die wél in mij geloofde: Louis van Gaal.
Mooie man. Tikkeltje eigenaardig, dat wel. Ik woonde in Sigtes bij hem om de hoek. Net als Frans Hoek en Gerard van der Lem. Gingen ze met zijn drieën in één auto naar de training om benzine uit te sparen. Het zal me niet verbazen als ze wel hun kilometers hebben gedeclareerd. Ik hoefde niet zo nodig mee te rijden. Ik had het druk genoeg met analyses maken van de tegenstander. Weten jullie wel hoeveel nachtrust dat mij heeft gekost? Er zijn dingen waar Louis heel veel van houdt (zichzelf, een baco, Mutti’s), maar ook dingen waar hij niet van houdt (journalisten, bierdouches en toeval). Dat laatste wil hij uitsluiten. Daarvoor had-ie mij. Die man wilde alles weten van de tegenstander: wat het lievelingseten van de spits was, waar de vrouw van de linksback het liefst ging shoppen en hoeveel pk’s hun spelersbus had. Zoals water zijn laagste punt vindt, zo moest ik de zwakke plek vinden van de tegenstander. Daarom ben ik zo goed geworden. Geef me een tegenstander en ik druk mijn vinger erin, net zo lang ik tot het laatste restje etter heb gevonden.
,.*)"-.&'/60,0 1$1/01/ 0"$"+ &+)2".&+$2+!"5",+ 6 0&"+1**".
+2".#&/""+3&")".-"),0,++&"0*"".!+""+ * %&+"*"0,+0")."$"%")*!".,,0'"/. 3&"!& %0".&'(,*05&"0!0,+!".")("%")*""+ ."++".5&0"0""+"&$"++*"+""+"&$"+2". %) ""+ / %.&'2". !&" !& %0".&' (,*0 !+ ""./',1.+)&/0%&'/,++"2")!5")#,1!."+ +".&'2,".0!")"5".*""0,0!&"-&+!"1&(2+ %"0-"),0,+"+0,,+0!"$"5& %0"+,+!".!"%") *"+"5&"+!"3.".!2+,,/,"."+%,10 "!".)+!/(*-&,"+,-!"3"$2+2,)(/%")! "++42+1**")2+,%++4,,$".)+!!" ."2")0&"2+%"0+/"&5,"+2+.,,/ "++4,%++4$0,,(,2".)!&"+!"."+ *"+"+2".%)"+1&0%"0-"),0,+
Wilde ik zaterdag ook doen. Maar dit keer was het allemaal niet nodig. Ik had aan een paar samenvattingen genoeg om te zien waar onze kansen lagen: bij het centrale duo achterin bij Bayern, het duo Staartmans zogezegd. Die twee jongens met een draaicirkel van een pantserwagen. Jullie hebben zelf kunnen zien hoe dat is afgelopen. Ja, beste Interisti, en nu staan we hier. Met de beker. Maar nog steeds kotsen de meeste mensen mij uit. Die beginnen dan over het betonvoetbal dat wij spelen en over die 70 procent balbezit van Bayern. Waar staat geschreven dat je via aanvallend voetbal moet winnen? Ik zal het nog één keer uitleggen aan al die romantici: mooi voetballen is geen doel op zich. Het doel op zich is winnen. En ik kan het weten want ik heb al twee keer de Champions League gewonnen. En volgend jaar komt daar een derde keer bij. Die mogen jullie zelf komen bewonderen in Madrid. (Niks aantrekken van het fluitconcert. Niet vergeten: twee vingers in de lucht bij het weglopen).
De hoogtestage van het Nederlands elftal in Seefeld (1.180 meter) is in ieder geval niet voor niets geweest. Na vier dagen trainen heeft Robin van Persie al twee keer last gehad van een bloedneus, Ibrahim Afellay en Demy de Zeeuw elk een keer. Andere spelers hebben moeite met de ijle lucht en de mindere luchtweerstand. Bert van Marwijk: ‘Je merkt heel duidelijk dat de omstandigheden anders zijn. Bloedneuzen schijnen erbij te horen doordat er meer druk op de bloedvaten ligt.’ Van Marwijk is in Seefeld op zoek naar twee zaken: spelers moeten fysiek gezien naar elkaar toegroeien en er moet een eenheid worden gecreeerd. Het eerste lijkt de moeilijkste opdracht, want het verschil in wedstrijdritme en fysieke gesteldheid is enorm binnen de selectie. Dirk Kuijt heeft bijvoorbeeld zestig duels in een jaar gespeeld, Khalid Boulahrouz komt nog niet eens tot tien. ‘Het is niet gemakkelijk om dat niveau op elkaar aan te sluiten. Daar zijn geen studies voor of trucjes. Het is niet anders.’ Met de groepsdynamiek lijkt het volgens de bondscoach wel goed te
zitten, hoewel je daar volgens hem niet te veel waarde aan moet hechten. Bij het samenstellen van zijn definitieve selectie, die hij donderdag bekend maakt, zal hij niet kijken naar welke karaktereigenschappen goed binnen een groep passen. ‘Spelers moeten weten hoe ze in teamverband moeten spelen’, zegt Van Marwijk. ‘Dat gaat op basis van onderling respect. Teambuilding vind ik een term die mij iets te vriendelijk is. De beste teams zijn meestal niet de vriendelijkste teams.’
Twijfelgevallen Van Marwijk wilde gisteren niet uitgebreid over de mogelijke afvallers speculeren. Hij bevestigde wel dat hij voorin een keuze moet maken tussen Ryan Babel, Eljero Elia en Jeremain Lens. De verwachting is dat hij ook nog een middenvelder uit zijn selectie schrapt. Orlando Engelaar lijkt een serieuze kandidaat. De andere keuzes zullen gaan tussen de linksbacks Edson Braafheid en Vurnon Anita en de centrale verdedigers Ron Vlaar en Khalid Boulahrouz. Van Marwijk grijpt morgen de oefenwedstrijd tegen Mexico in Freiburg waarschijnlijk nog aan om enkele twijfelgevallen aan het werk te zien. Hij doet dan nog geen beroep op Wesley Sneijder, Mark van Bommel en Arjen Robben. De drie Nederlandse deelnemers aan de finale van de Champions League melden zich vanavond in Seefeld, maar trainen donderdag pas voor het eerst met de groep mee. 1
Voetbal
Preud’homme nieuwe trainer FC Twente Redactie sport AMSTERDAM
...
Michel Preud’homme wordt de nieuwe trainer van FC Twente. De voormalig Belgisch international wordt bij de kampioen van Nederland de opvolger van Steve McClaren. De Brit is vertrokken naar de Duitse club Wolfsburg. FC Twente is bezig met AA Gent de laatste formaliteiten rond de overgang van de oud-doelman af te ronden. Preud’homme gaat voor
Hereniging
drie jaar tekenen. Hij was afgezien van Gent ook trainer van Standard Luik. Met die club werd hij als beginnend coach in het seizoen 2007-2008 kampioen van België. ‘We zijn verheugd met zijn komst’, aldus voorzitter Joop Munsterman. ‘Als trainer heeft hij een flinke staat van dienst opgebouwd. Michel heeft aangetoond een elftal te kunnen opbouwen én aantrekkelijk te spelen. We zochten iemand die ons blijvend in de topvijf kan positioneren. Die denken we te hebben gevonden.’1
Engeland
BOUT NAAR BAYERN MÜNCHEN BECKHAM GEEN COACH Trainer Marcel Bout verlaat AZ om assistent-trainer te worden bij de Duitse landskampioen en bekerwinnaar Bayern München. De 47-jarige oefenmeester had in Alkmaar nog een contract tot 2011. Bij Bayern wordt Bout herenigd met Louis van Gaal, met wie hij eerder bij AZ samenwerkte. Bout was afgelopen seizoen als technisch manager werkzaam bij Telstar, de club waarmee AZ nauw samenwerkt. Na het ontslag van trainer Edward Metgod behoedde hij de club uit Velsen-Zuid als interim-trainer
voor degradatie uit de Jupiler League. AZ is samen met Telstar op zoek naar een vervanger voor Bout. Bout wordt op voorspraak van Van Gaal toegevoegd aan de technische staf van Bayern. Het is de bedoeling dat hij ook nationale en internationale wedstrijdanalyses gaat verzorgen. ‘Aan de ene kant ben ik bijzonder trots op mijn vertrek naar Bayern, maar aan de andere kant vind ik het naar om AZ te verlaten’, zegt Bout op de site van AZ. ‘Ik heb namelijk bij geen enkele club zo fijn gewerkt als bij AZ.’
De Engelse bondscoach Fabio Capello sluit uit dat David Beckham tijdens het WK een rol in de trainersstaf van Engeland gaat vervullen. Wel gaat de geblesseerde vedette mee met de selectie. ‘David gaat ons zeker helpen in de begeleiding’, aldus Capello. ‘Dat hij op de een of andere manier gaat coachen of trainen is echter uitgesloten. Dat zou niet getuigen van respect tegenover mijn huidige assistenten.’
Diego kan de pot op
Dat is ook een reden
Diego Maradona kan tijdens het WK poepen in luxe. In de twee badkamers in zijn slaapkamer zijn splinternieuwe bidets geplaatst.
Mocht Zlatan Ibrahimovic bij Barcelona vertrekken, dan gaat hij niet naar Engeland. ‘Ik houd niet van de regen’, zegt hij in Café.
Sport
19
Oranje Dirk Kuijt wil zich profileren
‘Het moet nú gebeuren met deze groep’ Dirk Kuijt is de marathonman van Oranje. Opgeven zal hij nooit, ook niet nu Robin van Persie hem liever niet in de basis ziet. ANP
Stephan Wageman SEEFELD
...
Toen Dirk Kuijt afscheid nam na een slopend seizoen bij Liverpool kreeg hij een pakketje papieren mee vol met statistieken. Alles hadden ze bijgehouden van hem en de uitkomsten waren indrukwekkend. ‘Ik heb dit seizoen meer dan 5.000 minuten gespeeld bij Liverpool. Daar komen dan nog zeven wedstrijden van Oranje bij.’ In totaal kwam hij uit op zestig duels, de meeste op absoluut topniveau. Geen speler bij het Nederlands elftal die zó diep heeft moeten gaan. Slechts een week rust heeft Kuijt gehad, om zich daarna te melden voor het trainingskamp van Oranje dat zich warmdraait voor het WK. En voor Kuijt is dat géén tripje om eens langzaam in vorm te komen. ‘Ik heb mijn les geleerd in de voorbereiding op het WK in 2006. Toen speelde ik in de voorgaande wedstrijden bijna al-
les, totdat Robin van Persie zich meldde op de eerste trainingsdag. Die was zó scherp en zó goed dat hij mijn plek overnam. En dat was nog terecht ook. Daar heb ik enorm veel van geleerd. Daarom heb ik me nu ook voorgenomen om me meteen te profileren. En dat gaat uitstekend, want ik voel me topfit.’ Hij is niet de enige die zich wil profileren in Seefeld, waar het Nederlands elftal zijn kamp heeft opgeslagen. De intensiteit van de trainingen neemt toe, net als de spanning in een groep waar donderdag nog vier spelers zullen afvallen.
Intensiteit ‘Iedereen vecht voor zijn doel, maar je merkt tegelijkertijd dat de selectie heel makkelijk door elkaar heen beweegt. Er zijn geen vaste kliekjes, hoewel iedereen natuurlijk óók een individuele opdracht heeft. De een wil niet bij de afvallers horen, de ander vecht voor zijn basisplaats. Die con-
currentie zorgt ook voor een enorme intensiteit op de trainingen, dat merk je. Je maakt elkaar gek, er is natuurlijk ook rivaliteit, want je wilt jezelf laten zien. Toch zie je dat het niet ten koste van het groepsgevoel gaat.’ De dynamiek die er in de groep zit, kwam vorige week ook naar buiten. Robin van Persie en (later ook) Rafael van der Vaart lieten weten dat ze het liefst met de Grote Vier wilden spelen: zij beiden met Arjen Robben en Wesley Sneijder. De opmerkingen werden uitgelegd als een motie van wantrouwen richting Kuijt en KlaasJan Huntelaar. De eerste tilt er niet zo zwaar aan. ‘Ik heb er heel kort met Robin over gesproken en dan is het ook klaar. Ik heb er geen minuut van wakker gelegen. Als je een speler van Oranje vraagt wat hij van een andere speler vindt, zul je altijd een positief antwoord krijgen. Laat duidelijk zijn dat wij intern heel hard over elkaar kunnen zijn, maar dat we naar buiten toe elkaar nooit zullen afvallen.’
Kuijt wil dat Oranje de komende zes weken een eenheid blijft. ‘Er zijn altijd wel dingen die gebeuren, maar je moet er als groep wel sterker door worden. Neem dat moment tijdens het EK met de vrije trap waar ruzie ontstond tussen Van Persie en Sneijder. Binnenskamers wordt daar wel over gesproken, maar daarna is het
‘Je maakt elkaar gek, er is ook rivaliteit, want je wilt jezelf laten zien.’ Dirk Kuijt
ook klaar. Het mooie daarvan is dat je merkt dat die twee spelers elkaar ook beter zijn gaan begrijpen, dichter naar elkaar zijn toegegroeid. We zitten nu wekenlang op elkaars lip, dan ontkom je er niet aan dat er af en toe wat gebeurt. Belangrijkste is dat ie-
dereen ervoor zorgt dat de focus blijft, je moet altijd weten wat het gezamenlijke doel is, want als we iets willen met deze groep dan moet het nú gebeuren.’
Sportpsycholoog Wellicht was het geen slecht idee geweest om een sportpsycholoog aan de staf toe te voegen. Kuijt zelf heeft een heel team achter zich staan dat hem mentaal begeleid, met onder anderen een haptonoom. Voor hem werkt het. ‘Maar in groepsverband is dat soort begeleiding in de voetbalwereld nog niet geaccepteerd. Als een mental coach of een sportpsycholoog opeens een kleedkamer binnenstapt, kan dat heel verwarrend zijn. Onder Marco van Basten hebben we het een keer geprobeerd, maar dan zit je toch een beetje te lachen om zo’n man. Iemand die écht een voetbalteam wil begeleiden, moet ook de taal van de spelers spreken, onze humor begrijpen. Anders werkt het niet.’ 1
Correct Boat & Bike voor Fiets & Watersport Gratis SQ-Lab bodyscan
Een prachtige collectie mountainbikes en racefietsen van Ghost, Felt, Bottecchia, Rat Bikes, Kona, kinderfietsen, de Ferrari fietscollectie, elektrische fietsen, hippe stadsfietsen van Electra en Union en natuurlijk de gewone stadsfiets. Een enorme collectie fietskleding van Shimano, Northwave, Gonso en Pearl Izumi, fietsschoenen, accessoires, gereedschap en onderhoudsproducten. Alles direct uit voorraad leverbaar, uw fiets gratis thuisbezorgd en afgemonteerd en met uitstekende service, advies en garantie.
Met de SQ-Lab Body Scanning - een innovatief meetsysteem - kunnen wij u met behulp van de computer en laserstralen in korte tijd opmeten. Met deze gegevens kunnen wij de fiets optimaal voor u afstellen. Bij aankoop van een fiets gratis.
Kinder fiets
FERRARI CX-31 GRILS Prachtige 20 inch Ferrari meisjesfiets, wit met roze accenten. CORRECTPRIJS Art.nr. 412057
249
ELECTRA AMSTERDAM GIRARD 3I LA FONDA DEL SOL Exclusieve oma fiets waarmee je opvalt, voorzien van terugtraprem, Shimano Nexus met 3 versnellingen. Deze Amerikaanse fietsfabrikant heeft
samen met Alexander Girard een prachtige collectie omafietsen ontworpen. In 3 designs. CORRECTPRIJS Art.nr. 410170
BIC OUASSOU DELUXE KAYAK Veelzijdige, sit-on-top funkajak met aan de achterkant een zwemmerstoegang. Afm. 2.60 x 0.78 meter.
In geel uitgevoerd.
419.-
CORRECTPRIJS Art.nr. 346314
299
WINKELOPENINGSTIJDEN: maandag t/m donderdag 9.30-18.00 uur, vrijdag 9.30-21.00 uur en zaterdag 9.00-18.00 uur. Iedere zondag geopend van 12.00-17.00 uur.
749
Correct Boat & Bike Ceintuurbaan 125 Rotterdam. kijk ook op www.correct.nl
3000 m2
Prijzen en zetfouten voorbehouden.
#, #%-' $,- ,'%''
www.disneyxd.nl/hands
,- %'' ##$,'%,)' '' ' # #%-' )#, * . .
1,+ -' ( #! '#,
elders 2.78
Diverse smaken.
,0' .##
Diverse soorten. Stuk 350 of 450 gram elders 6.69
%''0 #..'
elders 33.98
Diverse soorten en maten.
#0 & # '
Diverse smaken. Statube 750 ml, elders 1.89
'
Classico of Enigma. Pak 8 of 6 stuks, elders 3.69
+# % (#,'
was beurten
Met of zonder koolzuur. Fles 1,5 liter
was beurten
was beurten
#' 0#)' ,- ##(
0$'
.' ' +#0 ' ,-/
Keuze uit diverse smaken. Literpak Per combinatie kan de prijs verschillen. Korting wordt als 25% kassakorting verrekend.
#' 0#)' ,- ##(
' +'
)#,
Diverse varianten. Flacon 250 ml Per combinatie kan de prijs verschillen. Korting wordt als 50% kassakorting verrekend.
#1,%%'0 Poeder, vloeibaar of Klein & Krachtig.
elders 15.87
Kijk voor de actievoorwaarden op lekkerdoen.nl
' 00' %' )'%.'/ Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 29 mei 2010.
elders 4.45
'( #(#
Clean & soft of extra hygiëne. Flacon 450 ml
elders 4.18