De obsessieve leider • De obsessieve leider organiseert alles volgens precieze, strakke regels. Deze leider is nadrukkelijk aanwezig, controleert en regelt. • In een chaotische organisatie heeft men zeker voordeel bij een dergelijke leider, maar nadelig is dat de eigen verantwoordelijkheid en de creativiteit van de medewerkers belemmerd worden.
De paranoïde leider • De paranoïde leider vreest door anderen in de organisatie onderuit gehaald te worden. Elke vorm van tegenspraak ziet hij als vijandigheid en een gezonde dialoog is niet goed mogelijk. • De medewerkers dreigen zich op te delen in oppositieleden en ‘ja- knikkers’. In de organisatie ontstaan veel zwart-wit conflicten.
De narcistische leider • De narcistische leider is niet in staat zichzelf kritisch te beschouwen en is sterk zelfgericht. Hij maakt gebruik van anderen, heeft veel behoefte aan macht en bewondering en wordt gekweld door afgunst als iemand anders in de organisatie succes heeft. • De gehele organisatie, het gehele team staat in dienst van de taak zijn fragiele narcistische evenwicht in stand te houden. In de organisatie ontstaan veel conflicten over gebrek aan erkenning en respect.
De narcistische leider • Wereldwijd ziet men narcistische leiders als de ideale leiders. Die toont tenminste “echt” leiderschap. • Onderzoek wijst echter uit dat ze weinig efficiënt zijn.
De narcistische leider Samenvatting conclusies onderzoek: • Narcisten hebben vaak topfuncties bij organisaties en in de politiek. Op het eerste gezicht lijken zij veel eigenschappen te hebben die mensen verwachten te zien in een leider: zelfvertrouwen, dominantie en een groot gevoel van eigenwaarde. Het ontbreekt narcisten echter aan empathie, zij zijn vaak arrogant en egocentrisch.
De narcistische leider • Deze mix van positieve en negatieve kenmerken roept de vraag op onder welke omstandigheden en waarom narcisten dan toch worden gezien als goede leiders. • Met behulp van verschillende experimenten en veldstudies toont Barbora Nevicka aan dat narcisten binnen groepen meestal als leider worden gekozen.
De narcistische leider • Daarnaast toont zij aan dat mensen met name tijdens een crisis een sterke voorkeur hebben voor narcistische leiders. Narcisten lijken sterk en zelfverzekerd, precies de eigenschappen die mensen zoeken in hun leiders tijdens een crisis. Mensen beschouwen narcisten dus over het algemeen als goede leiders.
De narcistische leider • Nevicka onderzocht echter ook de werkelijke prestatie van groepen die geleid werden door narcisten. De resultaten van dit onderzoek toonden een minder positief plaatje. Doordat narcisten sterk op zichzelf gericht zijn belemmeren zij de communicatie. Dit resulteert in slechte groepsprestaties.
De narcistische leider • Narcisten worden dus weliswaar gezien als goede leiders omdat zij de schijn van een goede leider hebben, echter schijn bedriegt.
De situationele leiderschapsstijl LT HR
HT HR
PARTICIPERENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
OVERTUIGENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
Hoog gemiddeld competent
Laag gemiddeld competent
LT LR
HT LR
DELEGERENDE LEIDERSCHAPSSTIJL
DIRECTIEVE LEIDERSCHAPSSTIJL
Hoog competent
Laag competent
Dienend leiderschap. Medewerkers hebben veel vertrouwen in een dienend leider. Ze worden niet afgeleid door een onveilige omgeving, door de gedachte dat ze op hun tellen moeten passen of door twijfels aan de bedoelingen van hun leider. Dit vertrouwen is essentieel voor het goed functioneren van individuen, teams en organisaties.
Dienend leiderschap. De dienend-leider: • richt zich op de empowerment van zijn medewerkers (faciliteren en ondersteunen) • Is bescheiden en erkent zijn beperkingen • Is verantwoordelijk • Geeft anderen doelen
Dienend leiderschap. • Houdt zich op de achtergrond, zodat zijn medewerkers de credits krijgen die ze verdienen • Beschikt over een ethische visie • Toont moed.
Dienend leiderschap. • Een Dienend Leider is in staat een leeromgeving voor de ander te creëren, een omgeving waardoor de ander kan groeien en bloeien. • De dienend leider is bezig met waar het écht om gaat en niet met toeters en bellen. • Het moet wel enigszins in je genen zitten.
Dienend leiderschap. • Een dienend-leider in een conflict kiest voor een oplossing waarbij beide tegengestelde waarden op zo’n manier verbonden worden dat ze elkaar versterken. Managers die deze methode toepassen merken al snel dat dingen positief veranderen en dat de grootste onoplosbare problemen toch kunnen worden opgelost.
Management Literatuur
Lachen • • • •
Aanstekelijk Leiderschap Beter functioneren Endorfine
• Symbolisch
IDA SHAW
JOAN FARRELL
Oefening
Take home message
