CO2-emissie inventarisatie
Klaver Infratechniek B.V. Versie 3.2 12 december 2011
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
Inhoudsopgave Inleiding en verantwoording ................................................................................................................... 3 1
Beschrijving van de organisatie ....................................................................................................... 4
2
Verantwoordelijken ......................................................................................................................... 4
3
Basisjaar en rapportageperiode ...................................................................................................... 4
4
Afbakening....................................................................................................................................... 4 4.1
Organisatiegrenzen ................................................................................................................. 4
4.2
Operationele grenzen .............................................................................................................. 6
5
Directe en indirecte GHG emissies .................................................................................................. 7 5.1
Berekende GHG emissies ........................................................................................................ 7
5.2
Verbranding van biomassa ...................................................................................................... 9
5.3
GHG verwijderingen ................................................................................................................ 9
5.4
Uitzonderingen ........................................................................................................................ 9
6
Kwantificeringsmethoden ............................................................................................................. 10
7
Conversiefactoren ......................................................................................................................... 11
8
Onzekerheden ............................................................................................................................... 12
9
Rapportage volgens ISO 14064 deel 7 ........................................................................................... 13
10
Mate van zekerheid ................................................................................................................... 14
11
Ondertekening........................................................................................................................... 15
2
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
Inleiding en verantwoording De Klaver Giant Groep bestaat uit negen zelfstandige bedrijven onderverdeeld in de volgende zeven specialismen: - Telecom - Beveiliging - Automatisering - Elektrotechniek - Klimaattechniek - Beheer & Inspectie - Infratechniek Klaver Infratechniek B.V. is onderdeel van de Klaver Giant Groep en specialiseert zich in; openbare verlichtingsinstallaties, LED en CO2 neutrale verlichtingsinstallaties, terreinverlichtingsinstallaties, aanlichten van gebouwen en distributienetten (glas tot 10kV). Binnen het netwerk van Klaver Infratechniek B.V. begint het milieu steeds meer een toonaangevende rol te spelen. Sinds december 2009 hanteert ProRail de door haar zelf ontwikkelde CO2-Prestatieladder bij het selecteren van haar leveranciers. Met deze CO2-Prestatieladder probeert ProRail haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren de eigen CO2 productie te kennen en te verminderen. Hoe meer een bedrijf zich inspant om CO2 te reduceren, hoe meer kans op gunning van een opdracht. Ten einde op niveau 5 van de prestatieladder te komen dient de aannemer de CO2 emissie inventarisatie conform ISO 14064-1 van zijn zogenoemde A-leveranciers te kunnen overleggen. De prestatieladder kent 4 invalshoeken: A. Inzicht (het opstellen van een CO2 footprint, bijvoorbeeld volgens de mondiale ISO 14064 normen). B. CO2 reductie (de ambitie van het bedrijf om de uitstoot te verminderen). C. Transparantie (de wijze waarop een bedrijf daarover intern en extern communiceert). D. Deelname aan initiatieven (in sector of keten) om CO2 te verminderen. Iedere invalshoek is onderverdeeld in 5 niveaus, hoe hoger het niveau per invalshoek, hoe meer punten het bedrijf kan vergaren en dus uiteindelijk meer gunningvoordeel kan behalen. Een certificerende instantie zal de activiteiten beoordelen om het niveau van het CO2 bewust certificaat te beoordelen. Hiervoor moeten stappen zijn gezet op alle onderdelen A t/m D van de prestatieladder. In dit rapport wordt de emissie inventarisatie van Klaver Infratechniek B.V. over het jaar 2010 besproken. De CO2 footprint geeft een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen, de zogeheten GHG emissies. Daarnaast geeft ze inzicht in de herkomst van deze emissies over de verschillende bedrijfsonderdelen van Klaver Infratechniek B.V. met een verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. De inventarisatie is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de prestatieladder en is uitgevoerd conform de ISO 14064-1; 2006 norm. In dit rapport wordt de footprint volgens §7.3.1 van deze norm behandeld, in hoofdstuk 9 is hiertoe een cross reference table opgenomen. 3
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
1
Beschrijving van de organisatie
Klaver Infratechniek B.V. (KIT) verzorgt totaaloplossingen voor technische installaties. KIT is gespecialiseerd in openbare verlichtingsinstallaties, LED en CO2 neutrale verlichtingsinstallaties, terreinverlichtingsinstallaties, aanlichten van gebouwen en distributienetten (glas tot 10kV). Deze diensten worden uitgevoerd op locatie bij de afnemer. Het afnemersbestand bestaat uit onafhankelijke bedrijven en overheidsinstanties. KIT is gevestigd in Noord-Holland te Nibbixwoud. Tevens maakt KIT deel uit van de Klaver Giant Groep. De overige acht bedrijven binnen de groep zijn eveneens gevestigd in Noord-Holland. Binnen deze groep wordt van twee bedrijven onafhankelijk een footprint opgesteld.
2
Verantwoordelijken
De directie van Klaver Infratechniek B.V. is verantwoordelijk voor het CO2 reductiebeleid en wordt daarbij ondersteund door LKC Beheer & Inspectie B.V.
3
Basisjaar en rapportageperiode
De inventarisatie naar de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen, oftewel de GHG emissies, van Klaver Infratechniek B.V. wordt voor de eerste maal uitgevoerd. Het basisjaar wordt gesteld op 2010. Deze rapportage beschrijft de emissies uit dit basisjaar. De rapportageperiode loopt van 1 januari 2010 tot 31 december 2010.
4 4.1
Afbakening Organisatiegrenzen
Bij het bepalen van de organisatiegrens (organizational boudary) is uitgegaan van afbakening op basis van operationele controle (operational control). De CO2-uitstoot behorende bij alle activiteiten waarover Klaver Infratechniek B.V. de regie voert worden meegenomen in de CO2-inventarisatie. De organisatiegrens voor de CO2 footprint beoordeling is de rechtspersoon Klaver Infratechniek B.V. KIT is onderdeel van de Klaver Giant Groep, bestaande uit negen zelfstandige bedrijven. Uit de A/C-analyse, waarin leveranciers staan vermeld welke voor 80% van de inkoopomzet zorgen, blijkt dat geen van deze negen bedrijven onder de scope van Klaver Infratechniek B.V. valt.
4
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V. In het onderstaand diagram is de organisatie van KIT weergegeven. Directie Directeur
KAM
Verkoop
Uitvoering
Administratie
Hoofd Verkoop
Hoofd Uitvoering
Hoofd Administratie
Project Adm.
zie volgend organigram
Verkoper/adviseur
Adm. Mw. Projecten
Facilitair
Verkoper/calculator
Medewerker
Figuur 1. Organigram KIT Uitvoering Hoofd Uitvoering
Logistiek
Tekenkamer
Magazijnmanager
Tekenaar
Planning
Werkvoorbereiding / projectleiding
Planner
Werkvoorbereider
Service & Onderhoud Coördinator S&O
Service & Onderhoud
Montage Inframonteurs / Assistent Inframonteurs
Projecten
Montage Inframonteurs / Assistent Inframonteurs
Figuur 2. Organigram KIT
5
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
4.2
Operationele grenzen
Om de scope af te bakenen is gebruik gemaakt van de scope-indeling van de CO2-prestatieladder, versie 2.0 23 juni 2011. Volgens deze prestatieladder van ProRail is de analyse uitgevoerd. Conform de CO2-prestatieladder wordt onderscheid gemaakt tussen drie bronnen van emissie, ook wel scopes genoemd. Deze bronnen zijn onder te verdelen in twee categorieën: directe emissies en indirecte emissies. - Scope 1: De directe emissies door eigen organisatie, zoals emissies door eigen aardgasverbruik, verbranding van brandstoffen in mobiele werktuigen (aggregaten, trilplaten en verdichtingmachines) en veroorzaakt door het eigen wagenpark. - Scope 2: De indirecte emissies die ontstaan door opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt. - Scope 3: Overige indirecte emissies, als gevolg van activiteiten van het bedrijf die voortkomen uit bronnen die geen eigendom zijn van het bedrijf, nog beheerd worden door het bedrijf zoals woon/werk verkeer en productie van aangekochte materialen. Voor Klaver Infratechniek B.V. zijn deze als volgt: Scope 1 Business car travel: toe te wijzen aan het brandstofgebruik van het eigen wagenpark (diesel en benzine). Fuel use: Brandstofgebruik van mobiele werktuigen en aardgas ter verwarming. De uitstoot door brandstof gebruik van mobiele werktuigen is in de berekeningen onderbracht onder het wagenpark. Airco & refrigerants: toe te wijzen aan de bijvullingen ten gevolge van lekkages. Scope 2 Electricity purchased: toe te wijzen aan de indirecte emissie van ingekochte elektra voor het bedrijfspand. Scope 3 De emissies uit scope 3 zijn niet meegenomen binnen de kaders van dit rapport.
6
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
5 Directe en indirecte GHG emissies 5.1
Berekende GHG emissies
De totale directe en indirecte GHG emissies van Klaver Infratechniek B.V. bedroegen in 2010, tevens het basisjaar, 160,43 ton CO2 Onderverdeeld naar scopes: Scope 1: 145,42 ton CO2 Scope 2: 15,01 ton CO2
Ton CO2
Uitstoot per scope 2010 (basisjaar) 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 -
Scope 1 & 2
Scope 1
145,42
Scope 2
15,01
Als verder wordt ingezoomd op de footprint is te zien dat het grootste deel van de emissies wordt veroorzaakt door de voertuigen van Klaver Infratechniek B.V. De overige uitstoot wordt veroorzaakt door emissies uit inkoop van elektriciteit, verbranding van overige brandstoffen (aardgas, benzine en mengsmering) en het gebruik van airco apparatuur. De rest van de emissies zijn of dan wel te beschouwen als nul of vinden niet plaats.
Uitstoot per emissiebron 160,00 140,00 Ton CO2
120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 -
Uitstoot per emissie bron
Wagenpark
Airco & koeling
Elektriciteit
Brandstoffen
133,71
0,11
15,01
11,60
7
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
Totaal CO2 uitstoot percentueel 7% 10% 0% Wagenpark Airco & koeling Elektriciteit Brandstoffen
83%
Scope Activiteit
Wagenpark
1 Airco & koeling
Brandstoffen (gasverbruik)
2
Elektriciteit
CO2 Onderdeel Hoeveelheid Eenheid (ton/jaar) % Total Diesel LZW 39722,88 liters 110,43 68,83% Total Euro 95 5062,64 liters 15,87 9,89% Total Excellium Diesel SF 798,96 liters 2,50 1,56% Total Excellium Unleaded 1451,32 liters 4,03 2,51% Total Excellium Truck Diesel 10PPM 213,66 liters 0,67 0,42% Tractorgasolie 66,36 liters 0,21 0,13% Totaal: 133,71 83,34% SMXS90E7V3B 2,99 kg 0,06 0,04% RN20CCMB9 0,79 kg 0,02 0,01% RN20CVMB7 0,79 kg 0,02 0,01% RN20CVMB7 0,79 kg 0,02 0,01% Totaal: 0,11 0,07% Totaal: Totaal:
6418 m3
11,60 145,42
7,23% 91%
Totaal: Totaal: Totaal:
32997 kWh
15,01 15,01 160,43
9,36% 9% 100%
8
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
5.2
Verbranding van biomassa
De verbranding van biomassa heeft in het jaar 2010 niet plaatsgevonden bij Klaver Infratechniek B.V.
5.3
GHG verwijderingen
Binding van CO2 (broeikasgasverwijdering) heeft in het jaar 2010 niet plaatsgevonden bij Klaver Infratechniek B.V.
5.4
Uitzonderingen
In de emissie inventarisatie van Klaver Infratechniek B.V. zijn alle emissies welke van toepassing zijn meegerekend in de inventarisatie. Niet alle emissies welke worden weergegeven in scope 1 en scope 2 binnen de CO2-prestatieladder vinden plaats binnen de bedrijfsvoering van Klaver Infratechniek B.V. Zo kunnen de volgende emissie bronnen buiten beschouwing worden gelaten: -
Persoonlijk vervoer met bedrijfsvoerende doeleinden Vliegreizen met bedrijfsvoerende doeleinden
9
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
6 Kwantificeringsmethoden Voor het kwantificeren van de CO2-uitstoot is voor de verschillende type emissies een andere methode gebruikt. Bij kwantificering van emissies door het wagenpark is het totale brandstofverbruik in 2010 bepaald. Het brandstofverbruik is gekwantificeerd met de conversiefactor en gegeven in het CO2-prestatieladder handboek (zie H7). Voor de kwantificering van de wagenparkemissies zijn de verbruikte totalen aan brandstof opgevraagd bij TOTAL Nederland. De verschillende brandstoffen vallen onder te verdelen in diesel en benzine. Het gasverbruik (m3) binnen de vestigingen is opgevraagd bij de leverancier en met behulp van de conversiefactoren uit het prestatieladder handboek gekwantificeerd. Het jaaroverzicht van het gasverbruik loopt van oktober tot oktober. Het aandeel in het totaal van de emissies is dusdanig klein dat de correctie op basis van graaddagen geen wezenlijke invloed zal hebben op de totale emissie. Deze correctie is niet uitgevoerd. Het gebruik van brandstoffen voor andere doeleinden dan vervoer is toegevoegd aan brandstoffen voor vervoer. Dit is gedaan omdat de brandstof wordt ingekocht met dezelfde tankpassen als welke worden gebruikt voor het inkopen van brandstof voor vervoer. Deze schatting is doormiddel van de conversiefactoren in het prestatieladder handboek omgerekend naar een uitstoot in CO2. Van de airco installatie binnen Klaver Infratechniek B.V. zijn de bijbehorende STEK-rapportages opgevraagd. Deze bevatten informatie inzake het type en hoeveelheid koelmiddel die de installaties bevatten. De emissie welke output is ten gevolge van het gebruik van de airco installatie is gekwantificeerd door het type koelmiddel met bijbehorende hoeveelheid. Evenals het gasverbruik is het elektriciteitsverbruik binnen de vestigingen opgevraagd bij de leverancier en met behulp van de conversiefactoren uit het prestatieladder handboek gekwantificeerd. Ook bij elektriciteitsverbruik is gebruik gemaakt van de maanden november en december in 2009 om te bepalen wat het gebruik van dezelfde maanden in 2010 was.
10
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
7 Conversiefactoren Voor de inventarisatie van de CO2-uitstoot van Klaver Infratechniek B.V. over het jaar 2010 zijn de conversiefactoren uit de CO2-prestatieladder gehanteerd. Omdat het gaat om zeer specifieke factoren op nationaal niveau, zijn de gehanteerde conversiefactoren zeer geschikt voor het omrekenen van de broeikasgas activiteitendata naar de daarmee gepaard gaande CO2-emissie. Het CO2-prestatieladderhandboek geeft de volgende conversiefactoren welke gebruikt zijn bij het bepalen van de verschillende emissies: Type emissie
Conversiefactor
Personenvervoer (benzine) Personenvervoer (diesel)
2.780 g CO2/liter brandstof 3.135 g CO2/liter brandstof
Brandstof verbruik (benzine) Brandstof verbruik (Diesel)
2.780 g CO2/liter brandstof 3.135 g CO2/liter brandstof
Airco en koeling
2090 g CO2/kg koelmiddel
Gasverbruik (aardgas) Elektriciteitsverbruik (grijs)
1.825 g CO2/Nm3 brandstof 455 g CO2/Kilowattuur
11
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
8 Onzekerheden De meetgegevens van het brandstofgebruik van het eigen wagenpark zijn opgemaakt op basis van de gegevens op brandstofpassen verstrekt door TOTAL Nederland. De brandstofpassen zijn aan de betreffende voertuigen gekoppeld. Omdat niet iedere werknemer consequent is geweest met de registratie van de kilometrage binnen het wagenpark is besloten om op basis van de brandstofgegevens de CO2-emissie te bepalen. Van de motorinhoud van de verschillende voertuigen binnen het wagenpark is de gemiddelde conversiefactor uit het CO2-prestatieladderhandboek genomen. Daarnaast draaien de motoren van wagens binnen het wagenpark tijdens werkzaamheden regelmatig stationair. Het verbruik tijdens deze stationaire periodes is niet bekend. Het gebruik (in uren per jaar) van machines welke brandstoffen verbruiken en geen doeleinde kennen in personen- dan wel goederenvervoer zijn naar waarde geschat. De gegevens welke zijn opgevraagd bij de energieleverancier zijn voor gas van oktober 2009 tot oktober 2010. Voor elektriciteit van november 2009 tot november 2010. Voor de maanden die in 2009 vallen kan er een verschil in gebruik zijn.
12
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
9 Rapportage volgens ISO 14064 deel 7 Dit rapport is opgesteld in overeenstemming met de eisen uit ISO 14064-1; 2006, paragraaf 7. Onderstaand is een cross reference opgenomen. ISO 14064-1
4.1 4.2.2 4.2.2 4.2.2 4.3.1 4.2.3 5.3.1 5.3.2 4.3.3 4.3.3 4.3.5 5.4
§ 7.3 GHG report content A B C D E F G H I J K L M N O P
Beschrijving Reporting organization Person responisble Reporting period Organizational boundaries Direct GHG emissions Combustion of biomass GHG removals Exlusion of sources or sinks Indirect GHG emissions Base year Changes or recalculations Methodologies Changes to methodologies Emission or removal facors used Uncertainties Statement in accordance with ISO 14064
Hoofdstuk onderhavig rapport H1 H2 H3 H4 H5.1 H5.2 H5.3 H5.4 H5.1 H3 H6 H7 H8 H9
13
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
10 Mate van zekerheid Alle gegevens uit de inventarisatie zijn op basis van facturen. Enkel die van machines welke brandstof verbruiken, deze zijn op basis van schatting. Concluderend kan gesteld worden dat de emissie inventarisatie met grote zekerheid een realistisch beeld van de werkelijkheid weergeeft.
14
CO2-emissie inventarisatie Klaver Infratechniek B.V.
11 Ondertekening Hierbij verklaart de directie van Klaver Infratechniek B.V. op de hoogte te zijn van de inventarisatie van de CO2 emissies zoals beschreven in dit rapport. Voor akkoord: Klaver Infratechniek B.V.
De heer C. de Vries Directeur
15